ပညိၣ်နဲၣ်လိၤဆူ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး
ပညိၣ်နဲၣ်လိၤဆူ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး
လၢဝ့ၢ်နယူယီး ကျဲတဘိန့ၣ် ပှၤသးပှၢ်ပိာ်ခွါတဂၤ ဃ့ၢ်ဝဲဒၣ်ကယီၤကယီၤဖိအကတီၢ်, ဒီးထံၣ်ဝဲ ပှၤလၢအဟံၣ်ဃီတအိၣ်တဂၤ ပာ်လီၤဝဲ ခီၣ်ဖံးအလီၢ်လံၤဖိတစူၣ်လၢ အကပၤ, ဒ်အမ့ၢ် တၢ်ဃ့တၢ်မၤစၢၤ အတၢ်ပနီၣ်န့ၣ်ဒီး, အိၣ်ပတုာ်ဝဲဒၣ်တစိၢ်ဖိန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ပှၤဃ့ၢ်တၢ်ဖိတဂၤအံၤ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ခံဂၤလိာ် ဒိးဝဲဒၣ်ခီၣ်ဖံးအနီၣ်ဂံၢ်န့ၣ် ဒ်သိးလိာ်သးအဃိ, တချုးဟ့ၣ်လီၤဝဲ အခီၣ်ဖံးဃုာ်ဒီး,အခီၣ်ဖျီၣ်ဆူ ပှၤဟံၣ်ဃီတအိၣ်လၢအသးစၢ်န့ၢ်အီၤတဂၤဒံးဘၣ်န့ၣ်, တဲနၢ်ပၢၢ်အီၤ, “ယတၢ်အိၣ်မူတစိၤသးန့ၣ်, ကစၢ်ယွၤ ဂ့ၤတ့ၢ်ဝဲလၢယဂီၢ်ဒိၣ်မး, ဒီးဆိၣ်ဂ့ၤတ့ၢ်ဝဲဒၣ်ယၤအဃိ, ယသးကလၢၢ်ဘၣ်ယဲလၢ ယဂ့ၤမၤဘျုးမၤဖှိၣ်စ့ၢ်ကီးနၤ,” ဝံၤန့ၣ်ဒီး, က့ၤဝဲဆူအဟံၣ် လၢအခီၣ်လၢကျဲန့ၣ်လီၤ.
မ့ၢ်လၢကစၢ်ယွၤ ဂ့ၤတ့ၢ်ဝဲလၢအဂီၢ်အဃိ, ဒ်ပှၤသးပှၢ်ပိာ်ခွါတဂၤအံၤ ဒုးနဲၣ်ပာ်ဖျါ တၢ်သးကညီၤဆူ ပှၤအဂၤတဂၤအသိး, ပှၤလၢအစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးတဖၣ်ကိးဂၤဒဲးန့ၣ် ကစၢ်ယွၤအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပကကူထီၣ်သိးထီၣ် “တၢ်သးကညီၤ” (ကလီး ၃:၁၂) န့ၣ်လီၤ. နီၢ်နီၢ်န့ၣ်, ကယဲၢ်ပမၤတၢ်န့ၣ် လၢတၢ်ကတိၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, လၢတၢ်မၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, ပကဘၣ်မၤတၢ်ခဲလၢာ်လၢ “ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအမံၤ” (:၁၇) အပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢအပိာ်ထွဲထီၣ်အခံဒီး “တၢ်သးကညီၤ” န့ၣ်, ပကဘၣ်ဒုးနဲၣ်ဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီး, ပတၢ်အိၣ်မူသကဲာ်ပဝးလီၤဆီ လၢအမ့ၢ်…
တၢ်သိၣ်လိနဲၣ်လိတဖၣ်လၢ ပသးပ့ၤနီၣ်တန့ၢ်တသ့
ကီၣ်ရ့ ဘရိး(စ) (Corey Brooks) န့ၣ်, ပှၤသ့ၣ်ညါအီၤလၢ “တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ်လၢ တၢ်ဘါသရိာ်အခိၣ်ဒုး” တဂၤ, ဒ်သိးကထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤ ပှၤတဝၢအတၢ်ဆီတလဲအဂီၢ်, အိၣ်ဆိးဝဲ ၃၄၃ သီ, ဖဲဝ့ၢ် ခၠံၣ်ကၤကိၣ် ကလံၤထံးတကပၤ, အတၢ်ဘါသရိာ် အခိၣ်ဒုးလိၤန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်ဆၢက့ၤ အတီၤဖုၣ်ကၠိသရၣ်, ကၠိ စတိး(စ), (Joe Stokes) လၢအသိၣ်လိန့ၢ်အီၤ တၢ်မၤလိလွံၢ်ထံၣ် လၢအသးပ့ၤနီၣ်ဝဲတန့ၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤမ့ၢ်ဝဲဒၣ် တၢ်ပာ်သးကျၢၤမုဆှုအတၢ်စိတၢ်ကမီၤ, တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးအတီအလိၤ လၢအမ့ၢ်တၢ်အကါဒိၣ်အဂ့ၢ်, တၢ်ပာ်ဖှိၣ်မၤသကိးတၢ်လၢ ပပှၤတဝၢအပူၤ အလုၢ်အပှ့ၤ, ဒီးတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ အတၢ်ကဲဘျုးအဂ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ခီဖျိလၢတၢ်ဟံးဃာ်ဂၢၢ်ကျၢၤ စီၤရှလိၤမိၤ အတၢ်ကူၣ်သ့ လၢလံာ်ကတိၤဒိ အဆၢဒိၣ် ၃ အပူၤန့ၣ် ပကျဲးစၢးအိၣ်မူကဲဘျုး ပပှၤတဝၢသ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအနာ်သန့ၤ ကစၢ်ယွၤတဖၣ် ဒ်သိးကမ့ၢ်ပှၤလၢအထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ် ပှၤဂုၤပှၤဂၤအဂီၢ်, စီၤရှလိၤမိၤ သိၣ်လိနဲၣ်လိဝဲ တၢ်မၤလိ လွံၢ်ထံၣ်, လၢအမ့ၢ် “တၢ်သန့ၤလီၤသးလၢယွၤ” (:၅), “ပျံၤယွၤ, ဒီးဟးထီၣ်ကွံာ်လၢတၢ်အၢ” (:၇),…
ဒ်အမ့ၢ် ခရံာ်အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်
ဘၣ်တနံၤ, ဖဲမုၢ်ဃ့ၢ်လီၤအကတီၢ်, ယၤဒီးပဟံၣ်ကပၤ ပှၤဆူၣ်ဒၣ် (Sudanese) အဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်န့ၣ် ပတ့ခဲၣ် ပှၤလဲၤဟးလ့ၢ်လိၤတၢ်အကျဲ လၢဟီၣ်ခိၣ်ဝါတဖၣ်လၢအအိၣ်ဒီးအလွဲၢ်အကလုာ်ကလုာ်န့ၣ်လီၤ. လၢအဝဲသ့ၣ်အဟံၣ်အကပၤ, ပှၤအိၣ်ဝဲတဖု ဘူၣ်ထူဘါယွၤ, ဒီးပနၢ်ဟူ အဝဲသ့ၣ်သးဝံၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. မိၢ်သးစၢ်လၢ ကတိၤတၢ်ဒီးယၤတဂၤန့ၣ် အဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအဃိ, အဝဲဒီးယၤ ပလဲၤခိးကနၣ် ပှၤသးဝံၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပကဘူၣ်သကိးဘါသကိးတၢ်အဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်ကွဲမုာ်ပှၤန့ၣ်လီၤ. ကမါလၢပှၤမၤပှဲၤပာ်ထံအကပၤန့ၣ် လၢတၢ်ဒိးဘျၢထံအဂီၢ်, ပှၤသးစၢ်တဂၤ အိၣ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်ဝဲဒၣ်, ဒီးစံးဝဲဒၣ်လၢ ဒိးန့ၢ်တၢ်ပျၢ်တၢ်ဒဲးဘး, ဒီးဟ့ၣ်လီၤအးလီၤအသး, ဒ်သိးကပိာ်ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအခံအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်အံၤမ့ၢ်ခွဲးဂ့ၤယာ်ဘၣ်လီၤဆီလၢပဂီၢ်, မ့ၢ်လၢပနၢ်ဟူဘၣ် ပှၤအုၣ်အသး, ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်, လၢပဟံၣ်ကပၤအဃိန့ၣ်လီၤ. ပှၤတဖုအံၤ မ့ၢ်ဝဲဒၣ် ကစၢ်ခရံာ် အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် လၢပခိၣ်ပဃၢၤန့ၣ်လီၤ.
ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး တ့သူၣ်ထီၣ် အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. တချုးကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး က့ၤထီၣ်ဆူမူခိၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် စံးဘၣ်တဲဘၣ် အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ ကဆှၢလီၤ သးစီဆှံ ဒ်သိးကအိၣ်ဆိးလၢအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် အသးကံၢ်ပူၤ, ဒီးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ကကဲထီၣ် ပှၤအုၣ်အသး, “ပၢၢ်လၢဟီၣ်ခိၣ်အကတၢၢ်” (တ ၁:၈)…
About Us
တၢ်မၤဒိၣ်မၤအါထီၣ် သးလၢအသ့စံးဘျုးစံးဖှိၣ်တၢ်
ယဖိမုၢ်အဆံးကတၢၢ်တဂၤ စံးဘၣ်ယၤလၢ “ပါဧၢ, နဟဲစိာ်န့ၢ်ယၤထံအီ ကသ့ဧါ” န့ၣ်လီၤ. ယစံးဘၣ်အီၤ, “သ့ဝဲသၢၣ်” ဝံၤ, ယဟဲစိာ်န့ၢ်အီၤထံလီခီအပှဲၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲဟံးန့ၢ်အီဝံၤ, လၢအထးခိၣ်န့ၣ် တအဲးထီၣ်ဝဲတၢ်နီတမံၤဘၣ်. ဝံန့ၣ်ဒီး, ယဖိမုၣ်အဒိၣ်ကတၢၢ်တဂၤ ဃ့အီယၤထံ, ဒ်အဒ့မုၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ. ယလဲၤစိာ်ဆှၢထံအီ လၢအဂီၢ်န့ၣ်ဝံၤ, အဝဲစ့ၢ်ကီး တတဲဆၢယၤတၢ်နီတမံၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်သးတံာ်တာ်အပူၤန့ၣ်, ယထးခိၣ်အဲးထီၣ်အသးလၢ, “မတၤတဂၤမး တစံးကတိၤပာ်ဖျါ “တၢ်ဘျုး” န့ၣ်လဲၣ်. ပှၤကစံးကတိၤ “တၢ်ဘျုး” အဂီၢ်, ဘၣ်မနုၤအဃိကီခဲဝဲဒၣ်လဲၣ်” န့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်တဘျီဘျီ, တၢ်ကအိးထီၣ်တြဲၤလၢယွၤကမၤတၢ်အဂီၢ်, တၢ်အကတီၢ်ဂ့ၤန့ၢ်ဒံး မိၢ်ပၢ်သ့ၣ်တဖၣ် အသးဘၣ်တံာ်တာ်အကတီၢ်န့ၣ် တၢ်တအိၣ်ဝဲဒၣ်နီတမံၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. တကီၢ်ခါန့ၣ် ယသးကလၢၢ်ဘၣ် သးစီဆှံ ထိၣ်ဂဲၤယၤ ကပုာ်လုာ်ဖိ, ဒီးစံးဘၣ်ယၤလၢ, မ့ၢ်ဝဲလီၤ. အဒါ(မ်) (Adam) ဧၢ, ပကစံး “တၢ်ဘျုး” အဂီၢ်န့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ, ကီခဲဝဲဒိၣ်မးန့ၣ်လဲၣ်. တၢ်တအိၣ်ဒီး သးလၢအသ့စံးဘျုးစံးဖှိၣ်တၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်ကီ ထဲလၢယဖိတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်ဘၣ်. မ့ၢ်ဝဲယတၢ်ဂ့ၢ်ကီစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ.
လၢပဂီၢ်, ပကစံးကတိၤပာ်ဖျါ…
About Us
ပညိၣ်နဲၣ်လိၤဆူ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး
လၢဝ့ၢ်နယူယီး ကျဲတဘိန့ၣ် ပှၤသးပှၢ်ပိာ်ခွါတဂၤ ဃ့ၢ်ဝဲဒၣ်ကယီၤကယီၤဖိအကတီၢ်, ဒီးထံၣ်ဝဲ ပှၤလၢအဟံၣ်ဃီတအိၣ်တဂၤ ပာ်လီၤဝဲ ခီၣ်ဖံးအလီၢ်လံၤဖိတစူၣ်လၢ အကပၤ, ဒ်အမ့ၢ် တၢ်ဃ့တၢ်မၤစၢၤ အတၢ်ပနီၣ်န့ၣ်ဒီး, အိၣ်ပတုာ်ဝဲဒၣ်တစိၢ်ဖိန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ပှၤဃ့ၢ်တၢ်ဖိတဂၤအံၤ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ခံဂၤလိာ် ဒိးဝဲဒၣ်ခီၣ်ဖံးအနီၣ်ဂံၢ်န့ၣ် ဒ်သိးလိာ်သးအဃိ, တချုးဟ့ၣ်လီၤဝဲ အခီၣ်ဖံးဃုာ်ဒီး,အခီၣ်ဖျီၣ်ဆူ ပှၤဟံၣ်ဃီတအိၣ်လၢအသးစၢ်န့ၢ်အီၤတဂၤဒံးဘၣ်န့ၣ်, တဲနၢ်ပၢၢ်အီၤ, “ယတၢ်အိၣ်မူတစိၤသးန့ၣ်, ကစၢ်ယွၤ ဂ့ၤတ့ၢ်ဝဲလၢယဂီၢ်ဒိၣ်မး, ဒီးဆိၣ်ဂ့ၤတ့ၢ်ဝဲဒၣ်ယၤအဃိ, ယသးကလၢၢ်ဘၣ်ယဲလၢ ယဂ့ၤမၤဘျုးမၤဖှိၣ်စ့ၢ်ကီးနၤ,” ဝံၤန့ၣ်ဒီး, က့ၤဝဲဆူအဟံၣ် လၢအခီၣ်လၢကျဲန့ၣ်လီၤ.
မ့ၢ်လၢကစၢ်ယွၤ ဂ့ၤတ့ၢ်ဝဲလၢအဂီၢ်အဃိ, ဒ်ပှၤသးပှၢ်ပိာ်ခွါတဂၤအံၤ ဒုးနဲၣ်ပာ်ဖျါ တၢ်သးကညီၤဆူ ပှၤအဂၤတဂၤအသိး, ပှၤလၢအစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးတဖၣ်ကိးဂၤဒဲးန့ၣ် ကစၢ်ယွၤအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပကကူထီၣ်သိးထီၣ် “တၢ်သးကညီၤ” (ကလီး ၃:၁၂) န့ၣ်လီၤ. နီၢ်နီၢ်န့ၣ်, ကယဲၢ်ပမၤတၢ်န့ၣ် လၢတၢ်ကတိၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, လၢတၢ်မၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, ပကဘၣ်မၤတၢ်ခဲလၢာ်လၢ “ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအမံၤ” (:၁၇) အပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢအပိာ်ထွဲထီၣ်အခံဒီး “တၢ်သးကညီၤ” န့ၣ်, ပကဘၣ်ဒုးနဲၣ်ဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီး, ပတၢ်အိၣ်မူသကဲာ်ပဝးလီၤဆီ လၢအမ့ၢ်…
About Us
တၢ်သိၣ်လိနဲၣ်လိတဖၣ်လၢ ပသးပ့ၤနီၣ်တန့ၢ်တသ့
ကီၣ်ရ့ ဘရိး(စ) (Corey Brooks) န့ၣ်, ပှၤသ့ၣ်ညါအီၤလၢ “တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ်လၢ တၢ်ဘါသရိာ်အခိၣ်ဒုး” တဂၤ, ဒ်သိးကထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤ ပှၤတဝၢအတၢ်ဆီတလဲအဂီၢ်, အိၣ်ဆိးဝဲ ၃၄၃ သီ, ဖဲဝ့ၢ် ခၠံၣ်ကၤကိၣ် ကလံၤထံးတကပၤ, အတၢ်ဘါသရိာ် အခိၣ်ဒုးလိၤန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်ဆၢက့ၤ အတီၤဖုၣ်ကၠိသရၣ်, ကၠိ စတိး(စ), (Joe Stokes) လၢအသိၣ်လိန့ၢ်အီၤ တၢ်မၤလိလွံၢ်ထံၣ် လၢအသးပ့ၤနီၣ်ဝဲတန့ၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤမ့ၢ်ဝဲဒၣ် တၢ်ပာ်သးကျၢၤမုဆှုအတၢ်စိတၢ်ကမီၤ, တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးအတီအလိၤ လၢအမ့ၢ်တၢ်အကါဒိၣ်အဂ့ၢ်, တၢ်ပာ်ဖှိၣ်မၤသကိးတၢ်လၢ ပပှၤတဝၢအပူၤ အလုၢ်အပှ့ၤ, ဒီးတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ အတၢ်ကဲဘျုးအဂ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ခီဖျိလၢတၢ်ဟံးဃာ်ဂၢၢ်ကျၢၤ စီၤရှလိၤမိၤ အတၢ်ကူၣ်သ့ လၢလံာ်ကတိၤဒိ အဆၢဒိၣ် ၃ အပူၤန့ၣ် ပကျဲးစၢးအိၣ်မူကဲဘျုး ပပှၤတဝၢသ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအနာ်သန့ၤ ကစၢ်ယွၤတဖၣ် ဒ်သိးကမ့ၢ်ပှၤလၢအထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ် ပှၤဂုၤပှၤဂၤအဂီၢ်, စီၤရှလိၤမိၤ သိၣ်လိနဲၣ်လိဝဲ တၢ်မၤလိ လွံၢ်ထံၣ်, လၢအမ့ၢ် “တၢ်သန့ၤလီၤသးလၢယွၤ” (:၅), “ပျံၤယွၤ, ဒီးဟးထီၣ်ကွံာ်လၢတၢ်အၢ” (:၇),…
About Us
ဒ်အမ့ၢ် ခရံာ်အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်
ဘၣ်တနံၤ, ဖဲမုၢ်ဃ့ၢ်လီၤအကတီၢ်, ယၤဒီးပဟံၣ်ကပၤ ပှၤဆူၣ်ဒၣ် (Sudanese) အဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်န့ၣ် ပတ့ခဲၣ် ပှၤလဲၤဟးလ့ၢ်လိၤတၢ်အကျဲ လၢဟီၣ်ခိၣ်ဝါတဖၣ်လၢအအိၣ်ဒီးအလွဲၢ်အကလုာ်ကလုာ်န့ၣ်လီၤ. လၢအဝဲသ့ၣ်အဟံၣ်အကပၤ, ပှၤအိၣ်ဝဲတဖု ဘူၣ်ထူဘါယွၤ, ဒီးပနၢ်ဟူ အဝဲသ့ၣ်သးဝံၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. မိၢ်သးစၢ်လၢ ကတိၤတၢ်ဒီးယၤတဂၤန့ၣ် အဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအဃိ, အဝဲဒီးယၤ ပလဲၤခိးကနၣ် ပှၤသးဝံၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပကဘူၣ်သကိးဘါသကိးတၢ်အဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်ကွဲမုာ်ပှၤန့ၣ်လီၤ. ကမါလၢပှၤမၤပှဲၤပာ်ထံအကပၤန့ၣ် လၢတၢ်ဒိးဘျၢထံအဂီၢ်, ပှၤသးစၢ်တဂၤ အိၣ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်ဝဲဒၣ်, ဒီးစံးဝဲဒၣ်လၢ ဒိးန့ၢ်တၢ်ပျၢ်တၢ်ဒဲးဘး, ဒီးဟ့ၣ်လီၤအးလီၤအသး, ဒ်သိးကပိာ်ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအခံအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်အံၤမ့ၢ်ခွဲးဂ့ၤယာ်ဘၣ်လီၤဆီလၢပဂီၢ်, မ့ၢ်လၢပနၢ်ဟူဘၣ် ပှၤအုၣ်အသး, ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်, လၢပဟံၣ်ကပၤအဃိန့ၣ်လီၤ. ပှၤတဖုအံၤ မ့ၢ်ဝဲဒၣ် ကစၢ်ခရံာ် အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် လၢပခိၣ်ပဃၢၤန့ၣ်လီၤ.
ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး တ့သူၣ်ထီၣ် အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. တချုးကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး က့ၤထီၣ်ဆူမူခိၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် စံးဘၣ်တဲဘၣ် အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ ကဆှၢလီၤ သးစီဆှံ ဒ်သိးကအိၣ်ဆိးလၢအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် အသးကံၢ်ပူၤ, ဒီးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ကကဲထီၣ် ပှၤအုၣ်အသး, “ပၢၢ်လၢဟီၣ်ခိၣ်အကတၢၢ်” (တ ၁:၈)…
About Us
တၢ်တူၢ်လိာ်မုာ် လၢတၢ်သူၣ်အိၣ်သး
ပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ဘၣ်တူၢ်လိာ်ကွၢ်ထွဲ ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲတဖၣ်, မ့ၢ်လၢထံကီၢ်ခိၣ်နၢ် ဆီတလဲအဃိ, ဘၣ်ဃ့ၢ်ဟးထီၣ်လၢအထံကီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် ဟဲစိာ်ဝဲဒၣ် အတၢ်ပိးတၢ်လီဖိတဖၣ် န့ၢ်ဝဲဒၣ်ထဲ ထၢၣ်အဆံးဖိတဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ. ပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိအကျါတနီၤန့ၣ် ဘၣ်အိၣ်ဆိးဝဲလၢဟံၣ်အဆံးဖိဒၣ်လဲာ်, ပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိအါဒံအါဂၤတူၢ်လိာ်မုာ် ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်အဲၣ်တူၢ်တံၤတူၢ်သမှံၤဒ်သိးအံၤန့ၣ်, ဒုးထံၣ်သ့ၣ်ညါက့ၤပှၤ ကစၢ်ယွၤ မၤလိာ် ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် တချုးနုာ်လီၤအိၣ်ဆိးဝဲ ဖဲကီၢ်တၢ်စံးပာ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဒ်အမ့ၢ် ပှၤတဝၢဖိတဖၣ်လၢ အသူၣ်အီၣ်ဖျးအီၣ်တၢ်အသိး, တၢ်ကူးဘု မ့ၢ်တၢ်လၢအကါဒိၣ်တမံၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးကအီၣ်ဘၣ်အီဘၣ် တုၤနံၣ်လၢအကဟဲ တၢ်ကူးဘုအကတီၢ်, ကလိၣ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်အီၣ်တၢ်အီလၢလၢလီၢ်လီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ကစၢ်ယွၤ မၤလိာ် ပှၤအံၤစရ့လးဖိတဖၣ်လၢ “တုၤနကူးဘုလၢနစံာ်ပူၤ, ဒီးနသးပ့ၤနီၣ်ဘုတကဒိၣ်ဒီး, နတဘၣ်က့ၤကဒါက့ၤဟံးန့ၢ်အီၤဘၣ်. ကအိၣ်ဝဲလၢပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိအဂီၢ်, လၢပှၤဖိၣ်ဃဲဖိအဂီၢ်, ဒီးလၢပှၤမုၣ်ကမဲအဂီၢ်,....” (၅ မိၤ ၂၄:၁၉) န့ၣ်လီၤ. တမ့ၢ်ဘၣ်အသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အတၢ်အိၣ်လၢလၢလီၢ်လီၢ်အဃိ, ဟ့ၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်ဘၣ်. ကဘၣ်သးအိၣ်ဟ့ၣ်ဝဲ ခီဖျိလၢအနာ်သန့ၤ ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် “ဒ်သိးယွၤနကစၢ်ကဆိၣ်ဂ့ၤနၤလၢ ကယဲၢ်နမၤတၢ်လၢနစု” အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်အဲၣ်တူၢ်တံၤတူၢ်သမှံၤ အလုၢ်အလၢ်အံၤ ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ…
About Us
တၢ်အိၣ်လၢနသးကံၢ်ပူၤန့ၣ် ဃ့ထုကဖၣ်နဲ
ဖဲမုၢ်လ့ၤဧိၤ ဟါလီၤခီအကတီၢ်, တၢ်လၢအညီနုာ်မၤန့ၣ် ဘရဲဒၣ်ဒီးအဲးဒံၣ် ကစးထီၣ်မၤဝဲဒၣ်အဂီၢ်, နုာ်လီၤဆူသိလ့ၣ်ပူၤဝံၤ,အဲၤဒံၣ် သံကွၢ်ဝဲအမါလၢ “မ့ၢ်နအဲၣ်ဒိးအီၣ်ဟါတၢ်အီၣ်တၢ်အီဖဲလဲၣ်” န့ၣ်ဒီး, ဘရဲဒၣ် စံးဆၢဝဲလၢ “ဖဲတၢ်လီၢ်တတီၤဂ့ၤတတီၤဂ့ၤ တၢ်ဂ့ၢ်ကီတအိၣ်ဘၣ်” န့ၣ်လီၤ. အပူၤကွံာ်န့ၣ် အဲးဒံၣ် လဲၤအီၣ်ဘၣ်တၢ်လီၢ်အိၣ်ဝဲတတီၤအဃိ, သံကွၢ်ကဒိး “ဂ့ၤလံ, ပမ့ၢ်လဲၤအီၣ်ဖဲ ဝ့မ့(လ) (The Windmill) ကျးမီၣ်, နဆိကမိၣ်ဒ်လဲၣ်” န့ၣ်လီၤ. ဘရဲဒၣ် အသးဒိၣ်ထီၣ်သတူၢ်ကလာ်, ဒီးစံးဝဲဒၣ်လၢ “ပတလဲၤဖဲန့ၣ်ဘၣ်. ပကလဲၤအီၣ်ကျးတဖျၢၣ်ဂ့ၤ,တဖျၢၣ်ဂ့ၤန့ၣ် မ့တမ့ၢ်ဖဲန့ၣ်ဝံၤလီၤ.” အဲးဒံၣ် သါသဖှိထီၣ်, ဒီးစံးဘၣ်အမါလၢ “နမ့ၢ်စံးဒ်န့ၣ်ဒီး, နအဲၣ်ဒိးလဲၤဖဲလဲၣ်” န့ၣ်လီၤ. ဘရဲဒၣ် စံးကဒီးဝဲလၢ “ဖဲတၢ်လီၢ်တတီၤဂ့ၤတတီၤဂ့ၤ တၢ်ဂ့ၢ်ကီတအိၣ်ဘၣ်” န့ၣ်လီၤ.
လီၤဂာ်ဒီးတၢ်ဂီၤမူလၢ အမၤလီၤနံၤလီၤအ့ပှၤအသိး, မ့ၢ်လၢပသ့ၣ်ညါ တၢ်မၤအသး ဒ်သိးအံၤ, မ့ၢ်တၢ်အကတီၢ်ဖိလၢ အမၤတံာ်တာ်ပသးထဲလဲၣ်န့ၣ် ပမ့ၢ်ကွၢ်စိလၢတၢ်အယံၤန့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်လီၤနံၤလၢပဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်တဘျီဘျီ, လၢပတၢ်အိၣ်မူ ပဃ့ထုကဖၣ်တၢ်အပူၤစ့ၢ်ကီး, တၢ်မၤအသးသ့ဝဲဒၣ်ဒ်သိးအံၤန့ၣ်လီၤ. ပအိၣ်ဒီးတၢ်သးဒ့ဒီအါမးန့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢတဒံးသိးလိာ်အသးဒီးပှၤန့ၣ် ဝံဒၤနံးယ့လး အဆၢဒိၣ်…
About Us
ကစၢ်ယွၤ ထံၣ်ယၤ
အဝၤ ကလံၤကျီအီၤဝံၤ, စါ(န) (Sun) တဂၤ အတၢ်အိၣ်မူ ဆီတလဲအသးတကီၢ်ခါန့ၣ်လီၤ. တနံၤဘၣ်တနံၤန့ၣ် စါ(န) ဘၣ်မၤစၢၤဝဲဒၣ် အဝၤအတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတဖၣ်, ဒီးဘၣ်ကျဲးစဲးဘှါဆှဲ အဝၤအသးအတၢ်ဂ့ၢ်ကီတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်သူၣ်တီသးလိၤအပူၤန့ၣ် ကွၢ်ထွဲကဟုကယာ်အဝၤလၢ တၢ်ဆၢကတီၢ် ၁၇ နံၣ်အတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, အဝၤလီၤဃံၤ, ဒီးတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့နးဒိၣ်ထီၣ်အဃိ, တၢ်ကွၢ်ထွဲကဟုကယာ်အဝၤ အတၢ်မၤန့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်ဝံဃၢနးနးကျံးကျံးလၢအဂီၢ်, ဒီးတူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ်ဝဲ နီၢ်သးအတၢ်ဆီၣ်သနံးန့ၣ်လီၤ. အဝဲစံးဝဲဒၣ် “ယသးတူၢ်ဘၣ်ယဲ ဒ်ယတၢ်စူၢ်တၢ်နာ် လီၤမၢ်ကွံာ်ယဲ, ဒီးယတထံၣ်ကစၢ်ယွၤလၢၤဘၣ်” န့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်ဆၣ်, စါ(န) ကွၢ်ကဒါက့ၤအတၢ်အိၣ်မူ, ဒီးနာ်ဝဲဒၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤထံၣ် အတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢအဝၤအတၢ်ဆါအယံာ်အထၢအဂီၢ်, မ့ၢ်လၢကစၢ်ယွၤ ကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်အီၤ ကသံၣ်ကသီတဖၣ်, ဒီးလၢဟံၣ်လၢဃီတၢ်ကွၢ်ထွဲယါဘျါ ပှၤဆူးပှၤဆါ, ဒီးပှၤတဝၢအပှၤမၤစၢၤဟ့ၣ်ကူၣ်တၢ်တဖၣ် ဒ်သိးကမၤစၢၤဝဲဒၣ် စါ(န) လၢတၢ်ရဲၣ်ကျဲၤဘှါဆှဲ နီၢ်သးအတၢ်ဆီၢ်သနံၤ, အတၢ်ဂ့ၢ်ကီ အိၣ်ဟဲကဲထီၣ်အသး, ခီဖျိလၢတၢ်ကွၢ်ထွဲကဟုကယာ်အဝၤအကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.
နီၢ်ဟၤကၢ် အဂ့ၢ်န့ၣ် ကစၢ်ယွၤ လီၣ်ဖျါထီၣ်အသး ဒ်ယွၤလၢ အထံၣ်တၢ်တဂၤန့ၣ်လီၤ. ၁ မိၤ…
About Us
လဲၤတၢ်ဒီးကစၢ်ယွၤ
ဖဲမုၢ်ယူာ်အနံၤ, လၢတၢ်မၤဟူးဂဲၤနီၢ်ခိကျးန့ၣ် ပှၤကဘၣ်လဲၤဟးတရံးတၢ်အကျိၤဆူ စုထွဲတကပၤန့ၣ်လီၤ. ယမါဒီးပှၤအခီၣ်ထံးတဖုန့ၣ် လဲၤဟးတရံးဝဲဒၣ် လၢစုထွဲတကပၤ န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ပိာ်မုၣ်တဂၤ လဲၤဟးတရံးပှၤလဲၤတၢ်အကျိၤ လၢစုစ့ၣ်တကပၤန့ၣ်လီၤ. အတံၤသကိးတနီၤန့ၣ် ပာ်ဖှိၣ်လဲၤဟးတရံးတၢ်ဒီးအီၤ, ဒီးပှၤတဂၤဘၣ်တဂၤ လူၤပိာ်ထွဲ အဝဲသ့ၣ်အခံန့ၣ်လီၤ. တကီၢ်ခါန့ၣ်, တၢ်ဂ့ၢ်ကီအိၣ်ထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤလဲၤဟးတၢ်အကျဲအဃိ, ဒ်သိးဒီးတၢ်ကဘၣ်လိာ်ဘၣ်စးက့ၤအဂီၢ်, တၢ်ဆၢကတီၢ်ယံာ်ဝဲဒၣ် တစိၤဖိန့ၣ်လီၤ. ပှၤလဲၤဟးတၢ်ဖိလၢ ကျဲအကမၣ်တဖၣ်န့ၣ် တပညိၣ်ဝဲလၢ ကမၤကီမၤခဲတၢ်ဘၣ်ဆၣ်, အဝဲသ့ၣ်အတၢ်မၤ ဒိၣ်စိလုာ်ဘၢတၢ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ဒ်သိးယတဆိကမိၣ်ထီၣ် ယဲဒၣ်န့ၣ် ယအိၣ်တသ့လၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအလဲၤကမၣ်ကျဲတဂၤန့ၣ် နဲၣ်ဆှၢဝဲ ပှၤတဂၤဝံၤတဂၤဆူ ကျဲအကမၣ်န့ၣ်လီၤ. လီၤဂာ်ဒီးလံာ်ကတိၤဒိ ၁၃:၂၀ အတၢ်ပာ်ဖျါ “ပှၤလၢအလဲၤတၢ်ဒီးပှၤကူၣ်တၢ်သ့န့ၣ် ကကဲထီၣ်ပှၤကူၣ်တၢ်သ့လီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤဒီတံၤဒီသကိးဒီးပှၤဟးဂီၢ်ဖိန့ၣ် ကတုၤလၢတၢ်ဟးဂီၤ” န့ၣ်လီၤ. တၢ်လူၤပိာ်ထွဲ ပှၤလဲၤတၢ်လၢအကျဲကမၣ်တဂၤအခံန့ၣ် ကတူၤဃီၤဝဲဒၣ်ဆူ တၢ်အိၣ်အသးမၤအသးအကီအခဲ န့ၣ်လီၤ.
ကလၤတံ အဆၢဒိၣ် ၅ န့ၣ် စီၤပီလူး ပာ်ဖျါဝဲလၢ တၢ်လဲၤကမၣ်ကျဲ ဒ်သိးအံၤ တဖၣ်န့ၣ် ဆိကတီၢ် ပသူၣ်ဂ့ၢ်သးကျိၤ…
About Us
ပတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်န့ၣ် အါန့ၢ်ဒံးပထံၣ်ဘၣ်တၢ်
နံၣ်ကယၤ ၁၉ ဘူးထီၣ်ကလၢာ်ဝဲဒၣ်အကတီၢ်, လၢကီၢ်အမဲရကၤန့ၣ် ပှၤလဲၤနုာ်လီၤဆူ စခီယၢ် [sequoia] (သ့ၣ်ဖးဒိၣ်ဖးထီလၢအသးအနံၣ်အလါယံာ်ထီ) သ့ၣ်ပှၢ်အပူၤန့ၣ် အိၣ်ဒၣ်စှၤဂၤ, ဒီးတၢ်ကွဲးနီၣ်ကွဲးဃါ သ့ၣ်ဖးဒိၣ်တဖၣ်အံၤအဂ့ၢ်န့ၣ် ပှၤအါဒံအါဂၤတဖၣ် တနာ်ဝဲဒၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်, ဖဲ ၁၈၉၂ နံၣ်န့ၣ် ပှၤကျီၤကူာ်သ့ၣ် (ပှၤမၤသ့ၣ်အတၢ်ဖံးတၢ်မၤ) လွံၢ်ဂၤ လဲၤနုာ်လီၤဆူ ကဲ(လ)ဖိနံယၢ် ကီၢ်စဲၣ် ဘ့း စတဲး(ပ) (Big Stump) သ့ၣ်ပှၢ်အပူၤ, ဒီးကျီကူာ်လီၤဝဲ သ့ၣ်ဖးဒိၣ်တခိၣ်, ပှၤကိးအီၤလၢ မး ထွဲ(န) (Mark Twain), လၢတၢ်ဆၢကတီၢ် ၁၃ သီအတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. သ့ၣ်ဖးဒိၣ်တခိၣ်အံၤ အသးအနံၣ်အလါ အိၣ်ဝဲဒၣ် ၁၃၄၁ နံၣ်, အထီန့ၣ် ၃၀၀ ခီၣ်ယီၢ်, ဒီးသ့ၣ်ထူၣ်အကဝီၤကျီၤန့ၣ် အိၣ်ဝဲဒၣ် ၅၀ ခီၣ်ယီၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤခိးကွၢ်တၢ်တဂၤ ပာ်ဖျါထီၣ် ထွဲ(န), ဒ်အမ့ၢ် “သ့ၣ်တခိၣ်လၢ အက့ၢ်အဂီၤဖျါကဟုကညီၢ်, ဒီးလၢသ့ၣ်ပှၢ်အပူၤသ့ၣ်အဂ့ၤကတၢၢ်တဖၣ်အကျါတခိၣ်” န့ၣ်လီၤ. ခ့ခါအဆၢကတီၢ်န့ၣ်,…
About Us
လၢတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်အပူၤ ဒိၣ်ထီၣ်ထီထီၣ်
ပှၤကညီအခိၣ်နူာ်န့ၣ် ဆံးဝဲဒၣ်လီၤလီၤဆီဆီ, ဘၣ်ဆၣ်, သးအတၢ်ဆီၣ်သနံးန့ၣ်မၤဆံးအါထီၣ်ခိၣ်နူာ်န့ၣ်လီၤ. တယံာ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် တၢ်ဃုသ့ၣ်ညါတမံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒၣ်လၢ သးအတၢ်ဆီၣ်သနံး မ့ၢ်ဒိၣ်ထီၣ်အါထီၣ်န့ၣ်ဒီး, မၤသံးလီၤ ခိၣ်နူာ်အမဲာ်ညါတကပၤ, တၢ်လၢအဘၣ်ဟံးန့ၢ်မူဒါဘၣ်ဃးဒီး သးတူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ်တၢ်, ဂံၢ်သဟီၣ်လၢအထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤပှၤ, ဒီးတၢ်ရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သးကဒဲကဒဲန့ၣ်လီၤ. ခိၣ်နူာ်အတၢ်သံးလီၤဒ်သိးအံၤ, ဘၣ်ထွဲလိာ်အသးဒီးတၢ်ဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ဘီ, ဒီးတၢ်သးလီၤသယၢၣ် (depression) လၢပှၤကညီတဂၤအသးကံၢ်ပူၤ, ဒီးပှၤကညီတဖၣ် တူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ် သးသမူဒီစိၤ သ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, တၢ်လၢအမၤသးခုပှၤန့ၣ် ခိၣ်နူာ်လၢအကပုာ်စၢ်စၢ်ဖိတမံၤအံၤ ပျဲဝဲဒၣ် ခိၣ်နူာ်အတၢ်ဆံးလီၤ ကဘျါက့ၤဝဲအဂီၢ်, ခီဖျိလၢတၢ်ပာ်လီၤသးဟူးဂဲၤနီၢ်ခိနီၢ်ကစၢ်, ပညိၣ်ဆိကမိၣ် ယွၤအကလုၢ်ကထါ, ဒီးတၢ်ရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သး လၢအအိၣ်ဒီးအခီပညီန့ၣ်လီၤ.
ပှၤကွဲး ထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၁၉ တဂၤ, သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်ဝဲလၢ တၢ်လဲၤခီဖျိကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ် သးအတၢ်ဆီၣ်သနံး, ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်ဝံၤ, တၢ်ဒိၣ်ထီၣ်ထီထီၣ်, ဒီးဘၣ်တၢ်ယါဘျါက့ၤအဂ့ၢ်အဃိ, စံးဝဲဒၣ် “ယဘၣ်တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်န့ၣ်ဂ့ၤဝဲလၢယဂီၢ်, လၢယကမၤလိနတၢ်မၤလိာ်အဂ့ၢ်” (:၇၁) န့ၣ်လီၤ. တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်န့ၣ် မ့ၢ်မၤဘၣ်ဒိဆါပှၤဘၣ်ဆၣ်, တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ် ကဲထီၣ်ဝဲဒၣ် ပှၤကွဲးထါ အသရၣ်, ဒ်သိးပသုတဟးဖျိးလၢ ကစၢ်ယွၤအကျဲအဂီၢ်, ကထုးထီၣ်ပှၤ, ဒီးပကတိၢ်န့ၢ်ဖံးဃာ်…
တၢ်မၤအသး
တၢ်မၤဒိၣ်မၤအါထီၣ် သးလၢအသ့စံးဘျုးစံးဖှိၣ်တၢ်
ယဖိမုၢ်အဆံးကတၢၢ်တဂၤ စံးဘၣ်ယၤလၢ “ပါဧၢ, နဟဲစိာ်န့ၢ်ယၤထံအီ ကသ့ဧါ” န့ၣ်လီၤ. ယစံးဘၣ်အီၤ, “သ့ဝဲသၢၣ်” ဝံၤ, ယဟဲစိာ်န့ၢ်အီၤထံလီခီအပှဲၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲဟံးန့ၢ်အီဝံၤ, လၢအထးခိၣ်န့ၣ် တအဲးထီၣ်ဝဲတၢ်နီတမံၤဘၣ်. ဝံန့ၣ်ဒီး, ယဖိမုၣ်အဒိၣ်ကတၢၢ်တဂၤ ဃ့အီယၤထံ, ဒ်အဒ့မုၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ. ယလဲၤစိာ်ဆှၢထံအီ လၢအဂီၢ်န့ၣ်ဝံၤ, အဝဲစ့ၢ်ကီး တတဲဆၢယၤတၢ်နီတမံၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်သးတံာ်တာ်အပူၤန့ၣ်, ယထးခိၣ်အဲးထီၣ်အသးလၢ, “မတၤတဂၤမး တစံးကတိၤပာ်ဖျါ “တၢ်ဘျုး” န့ၣ်လဲၣ်. ပှၤကစံးကတိၤ “တၢ်ဘျုး” အဂီၢ်, ဘၣ်မနုၤအဃိကီခဲဝဲဒၣ်လဲၣ်” န့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်တဘျီဘျီ, တၢ်ကအိးထီၣ်တြဲၤလၢယွၤကမၤတၢ်အဂီၢ်, တၢ်အကတီၢ်ဂ့ၤန့ၢ်ဒံး မိၢ်ပၢ်သ့ၣ်တဖၣ် အသးဘၣ်တံာ်တာ်အကတီၢ်န့ၣ် တၢ်တအိၣ်ဝဲဒၣ်နီတမံၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. တကီၢ်ခါန့ၣ် ယသးကလၢၢ်ဘၣ် သးစီဆှံ ထိၣ်ဂဲၤယၤ ကပုာ်လုာ်ဖိ, ဒီးစံးဘၣ်ယၤလၢ, မ့ၢ်ဝဲလီၤ. အဒါ(မ်) (Adam) ဧၢ, ပကစံး “တၢ်ဘျုး” အဂီၢ်န့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ, ကီခဲဝဲဒိၣ်မးန့ၣ်လဲၣ်. တၢ်တအိၣ်ဒီး သးလၢအသ့စံးဘျုးစံးဖှိၣ်တၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်ကီ ထဲလၢယဖိတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်ဘၣ်. မ့ၢ်ဝဲယတၢ်ဂ့ၢ်ကီစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ.
လၢပဂီၢ်, ပကစံးကတိၤပာ်ဖျါ…
တၢ်မၤအသး
ပညိၣ်နဲၣ်လိၤဆူ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး
လၢဝ့ၢ်နယူယီး ကျဲတဘိန့ၣ် ပှၤသးပှၢ်ပိာ်ခွါတဂၤ ဃ့ၢ်ဝဲဒၣ်ကယီၤကယီၤဖိအကတီၢ်, ဒီးထံၣ်ဝဲ ပှၤလၢအဟံၣ်ဃီတအိၣ်တဂၤ ပာ်လီၤဝဲ ခီၣ်ဖံးအလီၢ်လံၤဖိတစူၣ်လၢ အကပၤ, ဒ်အမ့ၢ် တၢ်ဃ့တၢ်မၤစၢၤ အတၢ်ပနီၣ်န့ၣ်ဒီး, အိၣ်ပတုာ်ဝဲဒၣ်တစိၢ်ဖိန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ပှၤဃ့ၢ်တၢ်ဖိတဂၤအံၤ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ခံဂၤလိာ် ဒိးဝဲဒၣ်ခီၣ်ဖံးအနီၣ်ဂံၢ်န့ၣ် ဒ်သိးလိာ်သးအဃိ, တချုးဟ့ၣ်လီၤဝဲ အခီၣ်ဖံးဃုာ်ဒီး,အခီၣ်ဖျီၣ်ဆူ ပှၤဟံၣ်ဃီတအိၣ်လၢအသးစၢ်န့ၢ်အီၤတဂၤဒံးဘၣ်န့ၣ်, တဲနၢ်ပၢၢ်အီၤ, “ယတၢ်အိၣ်မူတစိၤသးန့ၣ်, ကစၢ်ယွၤ ဂ့ၤတ့ၢ်ဝဲလၢယဂီၢ်ဒိၣ်မး, ဒီးဆိၣ်ဂ့ၤတ့ၢ်ဝဲဒၣ်ယၤအဃိ, ယသးကလၢၢ်ဘၣ်ယဲလၢ ယဂ့ၤမၤဘျုးမၤဖှိၣ်စ့ၢ်ကီးနၤ,” ဝံၤန့ၣ်ဒီး, က့ၤဝဲဆူအဟံၣ် လၢအခီၣ်လၢကျဲန့ၣ်လီၤ.
မ့ၢ်လၢကစၢ်ယွၤ ဂ့ၤတ့ၢ်ဝဲလၢအဂီၢ်အဃိ, ဒ်ပှၤသးပှၢ်ပိာ်ခွါတဂၤအံၤ ဒုးနဲၣ်ပာ်ဖျါ တၢ်သးကညီၤဆူ ပှၤအဂၤတဂၤအသိး, ပှၤလၢအစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးတဖၣ်ကိးဂၤဒဲးန့ၣ် ကစၢ်ယွၤအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပကကူထီၣ်သိးထီၣ် “တၢ်သးကညီၤ” (ကလီး ၃:၁၂) န့ၣ်လီၤ. နီၢ်နီၢ်န့ၣ်, ကယဲၢ်ပမၤတၢ်န့ၣ် လၢတၢ်ကတိၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, လၢတၢ်မၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, ပကဘၣ်မၤတၢ်ခဲလၢာ်လၢ “ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအမံၤ” (:၁၇) အပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢအပိာ်ထွဲထီၣ်အခံဒီး “တၢ်သးကညီၤ” န့ၣ်, ပကဘၣ်ဒုးနဲၣ်ဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီး, ပတၢ်အိၣ်မူသကဲာ်ပဝးလီၤဆီ လၢအမ့ၢ်…
တၢ်မၤအသး
တၢ်သိၣ်လိနဲၣ်လိတဖၣ်လၢ ပသးပ့ၤနီၣ်တန့ၢ်တသ့
ကီၣ်ရ့ ဘရိး(စ) (Corey Brooks) န့ၣ်, ပှၤသ့ၣ်ညါအီၤလၢ “တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ်လၢ တၢ်ဘါသရိာ်အခိၣ်ဒုး” တဂၤ, ဒ်သိးကထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤ ပှၤတဝၢအတၢ်ဆီတလဲအဂီၢ်, အိၣ်ဆိးဝဲ ၃၄၃ သီ, ဖဲဝ့ၢ် ခၠံၣ်ကၤကိၣ် ကလံၤထံးတကပၤ, အတၢ်ဘါသရိာ် အခိၣ်ဒုးလိၤန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်ဆၢက့ၤ အတီၤဖုၣ်ကၠိသရၣ်, ကၠိ စတိး(စ), (Joe Stokes) လၢအသိၣ်လိန့ၢ်အီၤ တၢ်မၤလိလွံၢ်ထံၣ် လၢအသးပ့ၤနီၣ်ဝဲတန့ၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤမ့ၢ်ဝဲဒၣ် တၢ်ပာ်သးကျၢၤမုဆှုအတၢ်စိတၢ်ကမီၤ, တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးအတီအလိၤ လၢအမ့ၢ်တၢ်အကါဒိၣ်အဂ့ၢ်, တၢ်ပာ်ဖှိၣ်မၤသကိးတၢ်လၢ ပပှၤတဝၢအပူၤ အလုၢ်အပှ့ၤ, ဒီးတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ အတၢ်ကဲဘျုးအဂ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ခီဖျိလၢတၢ်ဟံးဃာ်ဂၢၢ်ကျၢၤ စီၤရှလိၤမိၤ အတၢ်ကူၣ်သ့ လၢလံာ်ကတိၤဒိ အဆၢဒိၣ် ၃ အပူၤန့ၣ် ပကျဲးစၢးအိၣ်မူကဲဘျုး ပပှၤတဝၢသ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအနာ်သန့ၤ ကစၢ်ယွၤတဖၣ် ဒ်သိးကမ့ၢ်ပှၤလၢအထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ် ပှၤဂုၤပှၤဂၤအဂီၢ်, စီၤရှလိၤမိၤ သိၣ်လိနဲၣ်လိဝဲ တၢ်မၤလိ လွံၢ်ထံၣ်, လၢအမ့ၢ် “တၢ်သန့ၤလီၤသးလၢယွၤ” (:၅), “ပျံၤယွၤ, ဒီးဟးထီၣ်ကွံာ်လၢတၢ်အၢ” (:၇),…
တၢ်မၤအသး
ဒ်အမ့ၢ် ခရံာ်အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်
ဘၣ်တနံၤ, ဖဲမုၢ်ဃ့ၢ်လီၤအကတီၢ်, ယၤဒီးပဟံၣ်ကပၤ ပှၤဆူၣ်ဒၣ် (Sudanese) အဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်န့ၣ် ပတ့ခဲၣ် ပှၤလဲၤဟးလ့ၢ်လိၤတၢ်အကျဲ လၢဟီၣ်ခိၣ်ဝါတဖၣ်လၢအအိၣ်ဒီးအလွဲၢ်အကလုာ်ကလုာ်န့ၣ်လီၤ. လၢအဝဲသ့ၣ်အဟံၣ်အကပၤ, ပှၤအိၣ်ဝဲတဖု ဘူၣ်ထူဘါယွၤ, ဒီးပနၢ်ဟူ အဝဲသ့ၣ်သးဝံၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. မိၢ်သးစၢ်လၢ ကတိၤတၢ်ဒီးယၤတဂၤန့ၣ် အဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအဃိ, အဝဲဒီးယၤ ပလဲၤခိးကနၣ် ပှၤသးဝံၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပကဘူၣ်သကိးဘါသကိးတၢ်အဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်ကွဲမုာ်ပှၤန့ၣ်လီၤ. ကမါလၢပှၤမၤပှဲၤပာ်ထံအကပၤန့ၣ် လၢတၢ်ဒိးဘျၢထံအဂီၢ်, ပှၤသးစၢ်တဂၤ အိၣ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်ဝဲဒၣ်, ဒီးစံးဝဲဒၣ်လၢ ဒိးန့ၢ်တၢ်ပျၢ်တၢ်ဒဲးဘး, ဒီးဟ့ၣ်လီၤအးလီၤအသး, ဒ်သိးကပိာ်ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအခံအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်အံၤမ့ၢ်ခွဲးဂ့ၤယာ်ဘၣ်လီၤဆီလၢပဂီၢ်, မ့ၢ်လၢပနၢ်ဟူဘၣ် ပှၤအုၣ်အသး, ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်, လၢပဟံၣ်ကပၤအဃိန့ၣ်လီၤ. ပှၤတဖုအံၤ မ့ၢ်ဝဲဒၣ် ကစၢ်ခရံာ် အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် လၢပခိၣ်ပဃၢၤန့ၣ်လီၤ.
ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး တ့သူၣ်ထီၣ် အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. တချုးကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး က့ၤထီၣ်ဆူမူခိၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် စံးဘၣ်တဲဘၣ် အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ ကဆှၢလီၤ သးစီဆှံ ဒ်သိးကအိၣ်ဆိးလၢအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် အသးကံၢ်ပူၤ, ဒီးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ကကဲထီၣ် ပှၤအုၣ်အသး, “ပၢၢ်လၢဟီၣ်ခိၣ်အကတၢၢ်” (တ ၁:၈)…
တၢ်မၤအသး
တၢ်တူၢ်လိာ်မုာ် လၢတၢ်သူၣ်အိၣ်သး
ပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ဘၣ်တူၢ်လိာ်ကွၢ်ထွဲ ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲတဖၣ်, မ့ၢ်လၢထံကီၢ်ခိၣ်နၢ် ဆီတလဲအဃိ, ဘၣ်ဃ့ၢ်ဟးထီၣ်လၢအထံကီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် ဟဲစိာ်ဝဲဒၣ် အတၢ်ပိးတၢ်လီဖိတဖၣ် န့ၢ်ဝဲဒၣ်ထဲ ထၢၣ်အဆံးဖိတဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ. ပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိအကျါတနီၤန့ၣ် ဘၣ်အိၣ်ဆိးဝဲလၢဟံၣ်အဆံးဖိဒၣ်လဲာ်, ပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိအါဒံအါဂၤတူၢ်လိာ်မုာ် ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်အဲၣ်တူၢ်တံၤတူၢ်သမှံၤဒ်သိးအံၤန့ၣ်, ဒုးထံၣ်သ့ၣ်ညါက့ၤပှၤ ကစၢ်ယွၤ မၤလိာ် ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် တချုးနုာ်လီၤအိၣ်ဆိးဝဲ ဖဲကီၢ်တၢ်စံးပာ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဒ်အမ့ၢ် ပှၤတဝၢဖိတဖၣ်လၢ အသူၣ်အီၣ်ဖျးအီၣ်တၢ်အသိး, တၢ်ကူးဘု မ့ၢ်တၢ်လၢအကါဒိၣ်တမံၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးကအီၣ်ဘၣ်အီဘၣ် တုၤနံၣ်လၢအကဟဲ တၢ်ကူးဘုအကတီၢ်, ကလိၣ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်အီၣ်တၢ်အီလၢလၢလီၢ်လီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ကစၢ်ယွၤ မၤလိာ် ပှၤအံၤစရ့လးဖိတဖၣ်လၢ “တုၤနကူးဘုလၢနစံာ်ပူၤ, ဒီးနသးပ့ၤနီၣ်ဘုတကဒိၣ်ဒီး, နတဘၣ်က့ၤကဒါက့ၤဟံးန့ၢ်အီၤဘၣ်. ကအိၣ်ဝဲလၢပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိအဂီၢ်, လၢပှၤဖိၣ်ဃဲဖိအဂီၢ်, ဒီးလၢပှၤမုၣ်ကမဲအဂီၢ်,....” (၅ မိၤ ၂၄:၁၉) န့ၣ်လီၤ. တမ့ၢ်ဘၣ်အသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အတၢ်အိၣ်လၢလၢလီၢ်လီၢ်အဃိ, ဟ့ၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်ဘၣ်. ကဘၣ်သးအိၣ်ဟ့ၣ်ဝဲ ခီဖျိလၢအနာ်သန့ၤ ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် “ဒ်သိးယွၤနကစၢ်ကဆိၣ်ဂ့ၤနၤလၢ ကယဲၢ်နမၤတၢ်လၢနစု” အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်အဲၣ်တူၢ်တံၤတူၢ်သမှံၤ အလုၢ်အလၢ်အံၤ ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ…
တၢ်မၤအသး
တၢ်အိၣ်လၢနသးကံၢ်ပူၤန့ၣ် ဃ့ထုကဖၣ်နဲ
ဖဲမုၢ်လ့ၤဧိၤ ဟါလီၤခီအကတီၢ်, တၢ်လၢအညီနုာ်မၤန့ၣ် ဘရဲဒၣ်ဒီးအဲးဒံၣ် ကစးထီၣ်မၤဝဲဒၣ်အဂီၢ်, နုာ်လီၤဆူသိလ့ၣ်ပူၤဝံၤ,အဲၤဒံၣ် သံကွၢ်ဝဲအမါလၢ “မ့ၢ်နအဲၣ်ဒိးအီၣ်ဟါတၢ်အီၣ်တၢ်အီဖဲလဲၣ်” န့ၣ်ဒီး, ဘရဲဒၣ် စံးဆၢဝဲလၢ “ဖဲတၢ်လီၢ်တတီၤဂ့ၤတတီၤဂ့ၤ တၢ်ဂ့ၢ်ကီတအိၣ်ဘၣ်” န့ၣ်လီၤ. အပူၤကွံာ်န့ၣ် အဲးဒံၣ် လဲၤအီၣ်ဘၣ်တၢ်လီၢ်အိၣ်ဝဲတတီၤအဃိ, သံကွၢ်ကဒိး “ဂ့ၤလံ, ပမ့ၢ်လဲၤအီၣ်ဖဲ ဝ့မ့(လ) (The Windmill) ကျးမီၣ်, နဆိကမိၣ်ဒ်လဲၣ်” န့ၣ်လီၤ. ဘရဲဒၣ် အသးဒိၣ်ထီၣ်သတူၢ်ကလာ်, ဒီးစံးဝဲဒၣ်လၢ “ပတလဲၤဖဲန့ၣ်ဘၣ်. ပကလဲၤအီၣ်ကျးတဖျၢၣ်ဂ့ၤ,တဖျၢၣ်ဂ့ၤန့ၣ် မ့တမ့ၢ်ဖဲန့ၣ်ဝံၤလီၤ.” အဲးဒံၣ် သါသဖှိထီၣ်, ဒီးစံးဘၣ်အမါလၢ “နမ့ၢ်စံးဒ်န့ၣ်ဒီး, နအဲၣ်ဒိးလဲၤဖဲလဲၣ်” န့ၣ်လီၤ. ဘရဲဒၣ် စံးကဒီးဝဲလၢ “ဖဲတၢ်လီၢ်တတီၤဂ့ၤတတီၤဂ့ၤ တၢ်ဂ့ၢ်ကီတအိၣ်ဘၣ်” န့ၣ်လီၤ.
လီၤဂာ်ဒီးတၢ်ဂီၤမူလၢ အမၤလီၤနံၤလီၤအ့ပှၤအသိး, မ့ၢ်လၢပသ့ၣ်ညါ တၢ်မၤအသး ဒ်သိးအံၤ, မ့ၢ်တၢ်အကတီၢ်ဖိလၢ အမၤတံာ်တာ်ပသးထဲလဲၣ်န့ၣ် ပမ့ၢ်ကွၢ်စိလၢတၢ်အယံၤန့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်လီၤနံၤလၢပဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်တဘျီဘျီ, လၢပတၢ်အိၣ်မူ ပဃ့ထုကဖၣ်တၢ်အပူၤစ့ၢ်ကီး, တၢ်မၤအသးသ့ဝဲဒၣ်ဒ်သိးအံၤန့ၣ်လီၤ. ပအိၣ်ဒီးတၢ်သးဒ့ဒီအါမးန့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢတဒံးသိးလိာ်အသးဒီးပှၤန့ၣ် ဝံဒၤနံးယ့လး အဆၢဒိၣ်…
တၢ်မၤအသး
ကစၢ်ယွၤ ထံၣ်ယၤ
အဝၤ ကလံၤကျီအီၤဝံၤ, စါ(န) (Sun) တဂၤ အတၢ်အိၣ်မူ ဆီတလဲအသးတကီၢ်ခါန့ၣ်လီၤ. တနံၤဘၣ်တနံၤန့ၣ် စါ(န) ဘၣ်မၤစၢၤဝဲဒၣ် အဝၤအတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတဖၣ်, ဒီးဘၣ်ကျဲးစဲးဘှါဆှဲ အဝၤအသးအတၢ်ဂ့ၢ်ကီတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်သူၣ်တီသးလိၤအပူၤန့ၣ် ကွၢ်ထွဲကဟုကယာ်အဝၤလၢ တၢ်ဆၢကတီၢ် ၁၇ နံၣ်အတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, အဝၤလီၤဃံၤ, ဒီးတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့နးဒိၣ်ထီၣ်အဃိ, တၢ်ကွၢ်ထွဲကဟုကယာ်အဝၤ အတၢ်မၤန့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်ဝံဃၢနးနးကျံးကျံးလၢအဂီၢ်, ဒီးတူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ်ဝဲ နီၢ်သးအတၢ်ဆီၣ်သနံးန့ၣ်လီၤ. အဝဲစံးဝဲဒၣ် “ယသးတူၢ်ဘၣ်ယဲ ဒ်ယတၢ်စူၢ်တၢ်နာ် လီၤမၢ်ကွံာ်ယဲ, ဒီးယတထံၣ်ကစၢ်ယွၤလၢၤဘၣ်” န့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်ဆၣ်, စါ(န) ကွၢ်ကဒါက့ၤအတၢ်အိၣ်မူ, ဒီးနာ်ဝဲဒၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤထံၣ် အတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢအဝၤအတၢ်ဆါအယံာ်အထၢအဂီၢ်, မ့ၢ်လၢကစၢ်ယွၤ ကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်အီၤ ကသံၣ်ကသီတဖၣ်, ဒီးလၢဟံၣ်လၢဃီတၢ်ကွၢ်ထွဲယါဘျါ ပှၤဆူးပှၤဆါ, ဒီးပှၤတဝၢအပှၤမၤစၢၤဟ့ၣ်ကူၣ်တၢ်တဖၣ် ဒ်သိးကမၤစၢၤဝဲဒၣ် စါ(န) လၢတၢ်ရဲၣ်ကျဲၤဘှါဆှဲ နီၢ်သးအတၢ်ဆီၢ်သနံၤ, အတၢ်ဂ့ၢ်ကီ အိၣ်ဟဲကဲထီၣ်အသး, ခီဖျိလၢတၢ်ကွၢ်ထွဲကဟုကယာ်အဝၤအကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.
နီၢ်ဟၤကၢ် အဂ့ၢ်န့ၣ် ကစၢ်ယွၤ လီၣ်ဖျါထီၣ်အသး ဒ်ယွၤလၢ အထံၣ်တၢ်တဂၤန့ၣ်လီၤ. ၁ မိၤ…
တၢ်မၤအသး
လဲၤတၢ်ဒီးကစၢ်ယွၤ
ဖဲမုၢ်ယူာ်အနံၤ, လၢတၢ်မၤဟူးဂဲၤနီၢ်ခိကျးန့ၣ် ပှၤကဘၣ်လဲၤဟးတရံးတၢ်အကျိၤဆူ စုထွဲတကပၤန့ၣ်လီၤ. ယမါဒီးပှၤအခီၣ်ထံးတဖုန့ၣ် လဲၤဟးတရံးဝဲဒၣ် လၢစုထွဲတကပၤ န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ပိာ်မုၣ်တဂၤ လဲၤဟးတရံးပှၤလဲၤတၢ်အကျိၤ လၢစုစ့ၣ်တကပၤန့ၣ်လီၤ. အတံၤသကိးတနီၤန့ၣ် ပာ်ဖှိၣ်လဲၤဟးတရံးတၢ်ဒီးအီၤ, ဒီးပှၤတဂၤဘၣ်တဂၤ လူၤပိာ်ထွဲ အဝဲသ့ၣ်အခံန့ၣ်လီၤ. တကီၢ်ခါန့ၣ်, တၢ်ဂ့ၢ်ကီအိၣ်ထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤလဲၤဟးတၢ်အကျဲအဃိ, ဒ်သိးဒီးတၢ်ကဘၣ်လိာ်ဘၣ်စးက့ၤအဂီၢ်, တၢ်ဆၢကတီၢ်ယံာ်ဝဲဒၣ် တစိၤဖိန့ၣ်လီၤ. ပှၤလဲၤဟးတၢ်ဖိလၢ ကျဲအကမၣ်တဖၣ်န့ၣ် တပညိၣ်ဝဲလၢ ကမၤကီမၤခဲတၢ်ဘၣ်ဆၣ်, အဝဲသ့ၣ်အတၢ်မၤ ဒိၣ်စိလုာ်ဘၢတၢ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ဒ်သိးယတဆိကမိၣ်ထီၣ် ယဲဒၣ်န့ၣ် ယအိၣ်တသ့လၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအလဲၤကမၣ်ကျဲတဂၤန့ၣ် နဲၣ်ဆှၢဝဲ ပှၤတဂၤဝံၤတဂၤဆူ ကျဲအကမၣ်န့ၣ်လီၤ. လီၤဂာ်ဒီးလံာ်ကတိၤဒိ ၁၃:၂၀ အတၢ်ပာ်ဖျါ “ပှၤလၢအလဲၤတၢ်ဒီးပှၤကူၣ်တၢ်သ့န့ၣ် ကကဲထီၣ်ပှၤကူၣ်တၢ်သ့လီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤဒီတံၤဒီသကိးဒီးပှၤဟးဂီၢ်ဖိန့ၣ် ကတုၤလၢတၢ်ဟးဂီၤ” န့ၣ်လီၤ. တၢ်လူၤပိာ်ထွဲ ပှၤလဲၤတၢ်လၢအကျဲကမၣ်တဂၤအခံန့ၣ် ကတူၤဃီၤဝဲဒၣ်ဆူ တၢ်အိၣ်အသးမၤအသးအကီအခဲ န့ၣ်လီၤ.
ကလၤတံ အဆၢဒိၣ် ၅ န့ၣ် စီၤပီလူး ပာ်ဖျါဝဲလၢ တၢ်လဲၤကမၣ်ကျဲ ဒ်သိးအံၤ တဖၣ်န့ၣ် ဆိကတီၢ် ပသူၣ်ဂ့ၢ်သးကျိၤ…
တၢ်မၤအသး
ပတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်န့ၣ် အါန့ၢ်ဒံးပထံၣ်ဘၣ်တၢ်
နံၣ်ကယၤ ၁၉ ဘူးထီၣ်ကလၢာ်ဝဲဒၣ်အကတီၢ်, လၢကီၢ်အမဲရကၤန့ၣ် ပှၤလဲၤနုာ်လီၤဆူ စခီယၢ် [sequoia] (သ့ၣ်ဖးဒိၣ်ဖးထီလၢအသးအနံၣ်အလါယံာ်ထီ) သ့ၣ်ပှၢ်အပူၤန့ၣ် အိၣ်ဒၣ်စှၤဂၤ, ဒီးတၢ်ကွဲးနီၣ်ကွဲးဃါ သ့ၣ်ဖးဒိၣ်တဖၣ်အံၤအဂ့ၢ်န့ၣ် ပှၤအါဒံအါဂၤတဖၣ် တနာ်ဝဲဒၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်, ဖဲ ၁၈၉၂ နံၣ်န့ၣ် ပှၤကျီၤကူာ်သ့ၣ် (ပှၤမၤသ့ၣ်အတၢ်ဖံးတၢ်မၤ) လွံၢ်ဂၤ လဲၤနုာ်လီၤဆူ ကဲ(လ)ဖိနံယၢ် ကီၢ်စဲၣ် ဘ့း စတဲး(ပ) (Big Stump) သ့ၣ်ပှၢ်အပူၤ, ဒီးကျီကူာ်လီၤဝဲ သ့ၣ်ဖးဒိၣ်တခိၣ်, ပှၤကိးအီၤလၢ မး ထွဲ(န) (Mark Twain), လၢတၢ်ဆၢကတီၢ် ၁၃ သီအတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. သ့ၣ်ဖးဒိၣ်တခိၣ်အံၤ အသးအနံၣ်အလါ အိၣ်ဝဲဒၣ် ၁၃၄၁ နံၣ်, အထီန့ၣ် ၃၀၀ ခီၣ်ယီၢ်, ဒီးသ့ၣ်ထူၣ်အကဝီၤကျီၤန့ၣ် အိၣ်ဝဲဒၣ် ၅၀ ခီၣ်ယီၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤခိးကွၢ်တၢ်တဂၤ ပာ်ဖျါထီၣ် ထွဲ(န), ဒ်အမ့ၢ် “သ့ၣ်တခိၣ်လၢ အက့ၢ်အဂီၤဖျါကဟုကညီၢ်, ဒီးလၢသ့ၣ်ပှၢ်အပူၤသ့ၣ်အဂ့ၤကတၢၢ်တဖၣ်အကျါတခိၣ်” န့ၣ်လီၤ. ခ့ခါအဆၢကတီၢ်န့ၣ်,…
တၢ်မၤအသး
လၢတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်အပူၤ ဒိၣ်ထီၣ်ထီထီၣ်
ပှၤကညီအခိၣ်နူာ်န့ၣ် ဆံးဝဲဒၣ်လီၤလီၤဆီဆီ, ဘၣ်ဆၣ်, သးအတၢ်ဆီၣ်သနံးန့ၣ်မၤဆံးအါထီၣ်ခိၣ်နူာ်န့ၣ်လီၤ. တယံာ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် တၢ်ဃုသ့ၣ်ညါတမံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒၣ်လၢ သးအတၢ်ဆီၣ်သနံး မ့ၢ်ဒိၣ်ထီၣ်အါထီၣ်န့ၣ်ဒီး, မၤသံးလီၤ ခိၣ်နူာ်အမဲာ်ညါတကပၤ, တၢ်လၢအဘၣ်ဟံးန့ၢ်မူဒါဘၣ်ဃးဒီး သးတူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ်တၢ်, ဂံၢ်သဟီၣ်လၢအထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤပှၤ, ဒီးတၢ်ရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သးကဒဲကဒဲန့ၣ်လီၤ. ခိၣ်နူာ်အတၢ်သံးလီၤဒ်သိးအံၤ, ဘၣ်ထွဲလိာ်အသးဒီးတၢ်ဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ဘီ, ဒီးတၢ်သးလီၤသယၢၣ် (depression) လၢပှၤကညီတဂၤအသးကံၢ်ပူၤ, ဒီးပှၤကညီတဖၣ် တူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ် သးသမူဒီစိၤ သ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, တၢ်လၢအမၤသးခုပှၤန့ၣ် ခိၣ်နူာ်လၢအကပုာ်စၢ်စၢ်ဖိတမံၤအံၤ ပျဲဝဲဒၣ် ခိၣ်နူာ်အတၢ်ဆံးလီၤ ကဘျါက့ၤဝဲအဂီၢ်, ခီဖျိလၢတၢ်ပာ်လီၤသးဟူးဂဲၤနီၢ်ခိနီၢ်ကစၢ်, ပညိၣ်ဆိကမိၣ် ယွၤအကလုၢ်ကထါ, ဒီးတၢ်ရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သး လၢအအိၣ်ဒီးအခီပညီန့ၣ်လီၤ.
ပှၤကွဲး ထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၁၉ တဂၤ, သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်ဝဲလၢ တၢ်လဲၤခီဖျိကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ် သးအတၢ်ဆီၣ်သနံး, ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်ဝံၤ, တၢ်ဒိၣ်ထီၣ်ထီထီၣ်, ဒီးဘၣ်တၢ်ယါဘျါက့ၤအဂ့ၢ်အဃိ, စံးဝဲဒၣ် “ယဘၣ်တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်န့ၣ်ဂ့ၤဝဲလၢယဂီၢ်, လၢယကမၤလိနတၢ်မၤလိာ်အဂ့ၢ်” (:၇၁) န့ၣ်လီၤ. တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်န့ၣ် မ့ၢ်မၤဘၣ်ဒိဆါပှၤဘၣ်ဆၣ်, တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ် ကဲထီၣ်ဝဲဒၣ် ပှၤကွဲးထါ အသရၣ်, ဒ်သိးပသုတဟးဖျိးလၢ ကစၢ်ယွၤအကျဲအဂီၢ်, ကထုးထီၣ်ပှၤ, ဒီးပကတိၢ်န့ၢ်ဖံးဃာ်…
တၢ်ဂ့ၢ်ဂံၢ်ထံးတဖၣ်
တၢ်မၤဒိၣ်မၤအါထီၣ် သးလၢအသ့စံးဘျုးစံးဖှိၣ်တၢ်
ယဖိမုၢ်အဆံးကတၢၢ်တဂၤ စံးဘၣ်ယၤလၢ “ပါဧၢ, နဟဲစိာ်န့ၢ်ယၤထံအီ ကသ့ဧါ” န့ၣ်လီၤ. ယစံးဘၣ်အီၤ, “သ့ဝဲသၢၣ်” ဝံၤ, ယဟဲစိာ်န့ၢ်အီၤထံလီခီအပှဲၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲဟံးန့ၢ်အီဝံၤ, လၢအထးခိၣ်န့ၣ် တအဲးထီၣ်ဝဲတၢ်နီတမံၤဘၣ်. ဝံန့ၣ်ဒီး, ယဖိမုၣ်အဒိၣ်ကတၢၢ်တဂၤ ဃ့အီယၤထံ, ဒ်အဒ့မုၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ. ယလဲၤစိာ်ဆှၢထံအီ လၢအဂီၢ်န့ၣ်ဝံၤ, အဝဲစ့ၢ်ကီး တတဲဆၢယၤတၢ်နီတမံၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်သးတံာ်တာ်အပူၤန့ၣ်, ယထးခိၣ်အဲးထီၣ်အသးလၢ, “မတၤတဂၤမး တစံးကတိၤပာ်ဖျါ “တၢ်ဘျုး” န့ၣ်လဲၣ်. ပှၤကစံးကတိၤ “တၢ်ဘျုး” အဂီၢ်, ဘၣ်မနုၤအဃိကီခဲဝဲဒၣ်လဲၣ်” န့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်တဘျီဘျီ, တၢ်ကအိးထီၣ်တြဲၤလၢယွၤကမၤတၢ်အဂီၢ်, တၢ်အကတီၢ်ဂ့ၤန့ၢ်ဒံး မိၢ်ပၢ်သ့ၣ်တဖၣ် အသးဘၣ်တံာ်တာ်အကတီၢ်န့ၣ် တၢ်တအိၣ်ဝဲဒၣ်နီတမံၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. တကီၢ်ခါန့ၣ် ယသးကလၢၢ်ဘၣ် သးစီဆှံ ထိၣ်ဂဲၤယၤ ကပုာ်လုာ်ဖိ, ဒီးစံးဘၣ်ယၤလၢ, မ့ၢ်ဝဲလီၤ. အဒါ(မ်) (Adam) ဧၢ, ပကစံး “တၢ်ဘျုး” အဂီၢ်န့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ, ကီခဲဝဲဒိၣ်မးန့ၣ်လဲၣ်. တၢ်တအိၣ်ဒီး သးလၢအသ့စံးဘျုးစံးဖှိၣ်တၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်ကီ ထဲလၢယဖိတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်ဘၣ်. မ့ၢ်ဝဲယတၢ်ဂ့ၢ်ကီစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ.
လၢပဂီၢ်, ပကစံးကတိၤပာ်ဖျါ…
တၢ်ဂ့ၢ်ဂံၢ်ထံးတဖၣ်
ပညိၣ်နဲၣ်လိၤဆူ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး
လၢဝ့ၢ်နယူယီး ကျဲတဘိန့ၣ် ပှၤသးပှၢ်ပိာ်ခွါတဂၤ ဃ့ၢ်ဝဲဒၣ်ကယီၤကယီၤဖိအကတီၢ်, ဒီးထံၣ်ဝဲ ပှၤလၢအဟံၣ်ဃီတအိၣ်တဂၤ ပာ်လီၤဝဲ ခီၣ်ဖံးအလီၢ်လံၤဖိတစူၣ်လၢ အကပၤ, ဒ်အမ့ၢ် တၢ်ဃ့တၢ်မၤစၢၤ အတၢ်ပနီၣ်န့ၣ်ဒီး, အိၣ်ပတုာ်ဝဲဒၣ်တစိၢ်ဖိန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ပှၤဃ့ၢ်တၢ်ဖိတဂၤအံၤ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ခံဂၤလိာ် ဒိးဝဲဒၣ်ခီၣ်ဖံးအနီၣ်ဂံၢ်န့ၣ် ဒ်သိးလိာ်သးအဃိ, တချုးဟ့ၣ်လီၤဝဲ အခီၣ်ဖံးဃုာ်ဒီး,အခီၣ်ဖျီၣ်ဆူ ပှၤဟံၣ်ဃီတအိၣ်လၢအသးစၢ်န့ၢ်အီၤတဂၤဒံးဘၣ်န့ၣ်, တဲနၢ်ပၢၢ်အီၤ, “ယတၢ်အိၣ်မူတစိၤသးန့ၣ်, ကစၢ်ယွၤ ဂ့ၤတ့ၢ်ဝဲလၢယဂီၢ်ဒိၣ်မး, ဒီးဆိၣ်ဂ့ၤတ့ၢ်ဝဲဒၣ်ယၤအဃိ, ယသးကလၢၢ်ဘၣ်ယဲလၢ ယဂ့ၤမၤဘျုးမၤဖှိၣ်စ့ၢ်ကီးနၤ,” ဝံၤန့ၣ်ဒီး, က့ၤဝဲဆူအဟံၣ် လၢအခီၣ်လၢကျဲန့ၣ်လီၤ.
မ့ၢ်လၢကစၢ်ယွၤ ဂ့ၤတ့ၢ်ဝဲလၢအဂီၢ်အဃိ, ဒ်ပှၤသးပှၢ်ပိာ်ခွါတဂၤအံၤ ဒုးနဲၣ်ပာ်ဖျါ တၢ်သးကညီၤဆူ ပှၤအဂၤတဂၤအသိး, ပှၤလၢအစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးတဖၣ်ကိးဂၤဒဲးန့ၣ် ကစၢ်ယွၤအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပကကူထီၣ်သိးထီၣ် “တၢ်သးကညီၤ” (ကလီး ၃:၁၂) န့ၣ်လီၤ. နီၢ်နီၢ်န့ၣ်, ကယဲၢ်ပမၤတၢ်န့ၣ် လၢတၢ်ကတိၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, လၢတၢ်မၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, ပကဘၣ်မၤတၢ်ခဲလၢာ်လၢ “ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအမံၤ” (:၁၇) အပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢအပိာ်ထွဲထီၣ်အခံဒီး “တၢ်သးကညီၤ” န့ၣ်, ပကဘၣ်ဒုးနဲၣ်ဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီး, ပတၢ်အိၣ်မူသကဲာ်ပဝးလီၤဆီ လၢအမ့ၢ်…
တၢ်ဂ့ၢ်ဂံၢ်ထံးတဖၣ်
တၢ်သိၣ်လိနဲၣ်လိတဖၣ်လၢ ပသးပ့ၤနီၣ်တန့ၢ်တသ့
ကီၣ်ရ့ ဘရိး(စ) (Corey Brooks) န့ၣ်, ပှၤသ့ၣ်ညါအီၤလၢ “တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ်လၢ တၢ်ဘါသရိာ်အခိၣ်ဒုး” တဂၤ, ဒ်သိးကထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤ ပှၤတဝၢအတၢ်ဆီတလဲအဂီၢ်, အိၣ်ဆိးဝဲ ၃၄၃ သီ, ဖဲဝ့ၢ် ခၠံၣ်ကၤကိၣ် ကလံၤထံးတကပၤ, အတၢ်ဘါသရိာ် အခိၣ်ဒုးလိၤန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်ဆၢက့ၤ အတီၤဖုၣ်ကၠိသရၣ်, ကၠိ စတိး(စ), (Joe Stokes) လၢအသိၣ်လိန့ၢ်အီၤ တၢ်မၤလိလွံၢ်ထံၣ် လၢအသးပ့ၤနီၣ်ဝဲတန့ၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤမ့ၢ်ဝဲဒၣ် တၢ်ပာ်သးကျၢၤမုဆှုအတၢ်စိတၢ်ကမီၤ, တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးအတီအလိၤ လၢအမ့ၢ်တၢ်အကါဒိၣ်အဂ့ၢ်, တၢ်ပာ်ဖှိၣ်မၤသကိးတၢ်လၢ ပပှၤတဝၢအပူၤ အလုၢ်အပှ့ၤ, ဒီးတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ အတၢ်ကဲဘျုးအဂ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ခီဖျိလၢတၢ်ဟံးဃာ်ဂၢၢ်ကျၢၤ စီၤရှလိၤမိၤ အတၢ်ကူၣ်သ့ လၢလံာ်ကတိၤဒိ အဆၢဒိၣ် ၃ အပူၤန့ၣ် ပကျဲးစၢးအိၣ်မူကဲဘျုး ပပှၤတဝၢသ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအနာ်သန့ၤ ကစၢ်ယွၤတဖၣ် ဒ်သိးကမ့ၢ်ပှၤလၢအထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ် ပှၤဂုၤပှၤဂၤအဂီၢ်, စီၤရှလိၤမိၤ သိၣ်လိနဲၣ်လိဝဲ တၢ်မၤလိ လွံၢ်ထံၣ်, လၢအမ့ၢ် “တၢ်သန့ၤလီၤသးလၢယွၤ” (:၅), “ပျံၤယွၤ, ဒီးဟးထီၣ်ကွံာ်လၢတၢ်အၢ” (:၇),…
တၢ်ဂ့ၢ်ဂံၢ်ထံးတဖၣ်
ဒ်အမ့ၢ် ခရံာ်အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်
ဘၣ်တနံၤ, ဖဲမုၢ်ဃ့ၢ်လီၤအကတီၢ်, ယၤဒီးပဟံၣ်ကပၤ ပှၤဆူၣ်ဒၣ် (Sudanese) အဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်န့ၣ် ပတ့ခဲၣ် ပှၤလဲၤဟးလ့ၢ်လိၤတၢ်အကျဲ လၢဟီၣ်ခိၣ်ဝါတဖၣ်လၢအအိၣ်ဒီးအလွဲၢ်အကလုာ်ကလုာ်န့ၣ်လီၤ. လၢအဝဲသ့ၣ်အဟံၣ်အကပၤ, ပှၤအိၣ်ဝဲတဖု ဘူၣ်ထူဘါယွၤ, ဒီးပနၢ်ဟူ အဝဲသ့ၣ်သးဝံၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. မိၢ်သးစၢ်လၢ ကတိၤတၢ်ဒီးယၤတဂၤန့ၣ် အဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအဃိ, အဝဲဒီးယၤ ပလဲၤခိးကနၣ် ပှၤသးဝံၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပကဘူၣ်သကိးဘါသကိးတၢ်အဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်ကွဲမုာ်ပှၤန့ၣ်လီၤ. ကမါလၢပှၤမၤပှဲၤပာ်ထံအကပၤန့ၣ် လၢတၢ်ဒိးဘျၢထံအဂီၢ်, ပှၤသးစၢ်တဂၤ အိၣ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်ဝဲဒၣ်, ဒီးစံးဝဲဒၣ်လၢ ဒိးန့ၢ်တၢ်ပျၢ်တၢ်ဒဲးဘး, ဒီးဟ့ၣ်လီၤအးလီၤအသး, ဒ်သိးကပိာ်ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအခံအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်အံၤမ့ၢ်ခွဲးဂ့ၤယာ်ဘၣ်လီၤဆီလၢပဂီၢ်, မ့ၢ်လၢပနၢ်ဟူဘၣ် ပှၤအုၣ်အသး, ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်, လၢပဟံၣ်ကပၤအဃိန့ၣ်လီၤ. ပှၤတဖုအံၤ မ့ၢ်ဝဲဒၣ် ကစၢ်ခရံာ် အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် လၢပခိၣ်ပဃၢၤန့ၣ်လီၤ.
ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး တ့သူၣ်ထီၣ် အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. တချုးကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး က့ၤထီၣ်ဆူမူခိၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် စံးဘၣ်တဲဘၣ် အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ ကဆှၢလီၤ သးစီဆှံ ဒ်သိးကအိၣ်ဆိးလၢအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် အသးကံၢ်ပူၤ, ဒီးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ကကဲထီၣ် ပှၤအုၣ်အသး, “ပၢၢ်လၢဟီၣ်ခိၣ်အကတၢၢ်” (တ ၁:၈)…
တၢ်ဂ့ၢ်ဂံၢ်ထံးတဖၣ်
တၢ်တူၢ်လိာ်မုာ် လၢတၢ်သူၣ်အိၣ်သး
ပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ဘၣ်တူၢ်လိာ်ကွၢ်ထွဲ ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲတဖၣ်, မ့ၢ်လၢထံကီၢ်ခိၣ်နၢ် ဆီတလဲအဃိ, ဘၣ်ဃ့ၢ်ဟးထီၣ်လၢအထံကီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် ဟဲစိာ်ဝဲဒၣ် အတၢ်ပိးတၢ်လီဖိတဖၣ် န့ၢ်ဝဲဒၣ်ထဲ ထၢၣ်အဆံးဖိတဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ. ပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိအကျါတနီၤန့ၣ် ဘၣ်အိၣ်ဆိးဝဲလၢဟံၣ်အဆံးဖိဒၣ်လဲာ်, ပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိအါဒံအါဂၤတူၢ်လိာ်မုာ် ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်အဲၣ်တူၢ်တံၤတူၢ်သမှံၤဒ်သိးအံၤန့ၣ်, ဒုးထံၣ်သ့ၣ်ညါက့ၤပှၤ ကစၢ်ယွၤ မၤလိာ် ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် တချုးနုာ်လီၤအိၣ်ဆိးဝဲ ဖဲကီၢ်တၢ်စံးပာ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဒ်အမ့ၢ် ပှၤတဝၢဖိတဖၣ်လၢ အသူၣ်အီၣ်ဖျးအီၣ်တၢ်အသိး, တၢ်ကူးဘု မ့ၢ်တၢ်လၢအကါဒိၣ်တမံၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးကအီၣ်ဘၣ်အီဘၣ် တုၤနံၣ်လၢအကဟဲ တၢ်ကူးဘုအကတီၢ်, ကလိၣ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်အီၣ်တၢ်အီလၢလၢလီၢ်လီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ကစၢ်ယွၤ မၤလိာ် ပှၤအံၤစရ့လးဖိတဖၣ်လၢ “တုၤနကူးဘုလၢနစံာ်ပူၤ, ဒီးနသးပ့ၤနီၣ်ဘုတကဒိၣ်ဒီး, နတဘၣ်က့ၤကဒါက့ၤဟံးန့ၢ်အီၤဘၣ်. ကအိၣ်ဝဲလၢပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိအဂီၢ်, လၢပှၤဖိၣ်ဃဲဖိအဂီၢ်, ဒီးလၢပှၤမုၣ်ကမဲအဂီၢ်,....” (၅ မိၤ ၂၄:၁၉) န့ၣ်လီၤ. တမ့ၢ်ဘၣ်အသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အတၢ်အိၣ်လၢလၢလီၢ်လီၢ်အဃိ, ဟ့ၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်ဘၣ်. ကဘၣ်သးအိၣ်ဟ့ၣ်ဝဲ ခီဖျိလၢအနာ်သန့ၤ ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် “ဒ်သိးယွၤနကစၢ်ကဆိၣ်ဂ့ၤနၤလၢ ကယဲၢ်နမၤတၢ်လၢနစု” အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်အဲၣ်တူၢ်တံၤတူၢ်သမှံၤ အလုၢ်အလၢ်အံၤ ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ…
တၢ်ဂ့ၢ်ဂံၢ်ထံးတဖၣ်
တၢ်အိၣ်လၢနသးကံၢ်ပူၤန့ၣ် ဃ့ထုကဖၣ်နဲ
ဖဲမုၢ်လ့ၤဧိၤ ဟါလီၤခီအကတီၢ်, တၢ်လၢအညီနုာ်မၤန့ၣ် ဘရဲဒၣ်ဒီးအဲးဒံၣ် ကစးထီၣ်မၤဝဲဒၣ်အဂီၢ်, နုာ်လီၤဆူသိလ့ၣ်ပူၤဝံၤ,အဲၤဒံၣ် သံကွၢ်ဝဲအမါလၢ “မ့ၢ်နအဲၣ်ဒိးအီၣ်ဟါတၢ်အီၣ်တၢ်အီဖဲလဲၣ်” န့ၣ်ဒီး, ဘရဲဒၣ် စံးဆၢဝဲလၢ “ဖဲတၢ်လီၢ်တတီၤဂ့ၤတတီၤဂ့ၤ တၢ်ဂ့ၢ်ကီတအိၣ်ဘၣ်” န့ၣ်လီၤ. အပူၤကွံာ်န့ၣ် အဲးဒံၣ် လဲၤအီၣ်ဘၣ်တၢ်လီၢ်အိၣ်ဝဲတတီၤအဃိ, သံကွၢ်ကဒိး “ဂ့ၤလံ, ပမ့ၢ်လဲၤအီၣ်ဖဲ ဝ့မ့(လ) (The Windmill) ကျးမီၣ်, နဆိကမိၣ်ဒ်လဲၣ်” န့ၣ်လီၤ. ဘရဲဒၣ် အသးဒိၣ်ထီၣ်သတူၢ်ကလာ်, ဒီးစံးဝဲဒၣ်လၢ “ပတလဲၤဖဲန့ၣ်ဘၣ်. ပကလဲၤအီၣ်ကျးတဖျၢၣ်ဂ့ၤ,တဖျၢၣ်ဂ့ၤန့ၣ် မ့တမ့ၢ်ဖဲန့ၣ်ဝံၤလီၤ.” အဲးဒံၣ် သါသဖှိထီၣ်, ဒီးစံးဘၣ်အမါလၢ “နမ့ၢ်စံးဒ်န့ၣ်ဒီး, နအဲၣ်ဒိးလဲၤဖဲလဲၣ်” န့ၣ်လီၤ. ဘရဲဒၣ် စံးကဒီးဝဲလၢ “ဖဲတၢ်လီၢ်တတီၤဂ့ၤတတီၤဂ့ၤ တၢ်ဂ့ၢ်ကီတအိၣ်ဘၣ်” န့ၣ်လီၤ.
လီၤဂာ်ဒီးတၢ်ဂီၤမူလၢ အမၤလီၤနံၤလီၤအ့ပှၤအသိး, မ့ၢ်လၢပသ့ၣ်ညါ တၢ်မၤအသး ဒ်သိးအံၤ, မ့ၢ်တၢ်အကတီၢ်ဖိလၢ အမၤတံာ်တာ်ပသးထဲလဲၣ်န့ၣ် ပမ့ၢ်ကွၢ်စိလၢတၢ်အယံၤန့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်လီၤနံၤလၢပဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်တဘျီဘျီ, လၢပတၢ်အိၣ်မူ ပဃ့ထုကဖၣ်တၢ်အပူၤစ့ၢ်ကီး, တၢ်မၤအသးသ့ဝဲဒၣ်ဒ်သိးအံၤန့ၣ်လီၤ. ပအိၣ်ဒီးတၢ်သးဒ့ဒီအါမးန့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢတဒံးသိးလိာ်အသးဒီးပှၤန့ၣ် ဝံဒၤနံးယ့လး အဆၢဒိၣ်…
တၢ်ဂ့ၢ်ဂံၢ်ထံးတဖၣ်
ကစၢ်ယွၤ ထံၣ်ယၤ
အဝၤ ကလံၤကျီအီၤဝံၤ, စါ(န) (Sun) တဂၤ အတၢ်အိၣ်မူ ဆီတလဲအသးတကီၢ်ခါန့ၣ်လီၤ. တနံၤဘၣ်တနံၤန့ၣ် စါ(န) ဘၣ်မၤစၢၤဝဲဒၣ် အဝၤအတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတဖၣ်, ဒီးဘၣ်ကျဲးစဲးဘှါဆှဲ အဝၤအသးအတၢ်ဂ့ၢ်ကီတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်သူၣ်တီသးလိၤအပူၤန့ၣ် ကွၢ်ထွဲကဟုကယာ်အဝၤလၢ တၢ်ဆၢကတီၢ် ၁၇ နံၣ်အတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, အဝၤလီၤဃံၤ, ဒီးတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့နးဒိၣ်ထီၣ်အဃိ, တၢ်ကွၢ်ထွဲကဟုကယာ်အဝၤ အတၢ်မၤန့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်ဝံဃၢနးနးကျံးကျံးလၢအဂီၢ်, ဒီးတူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ်ဝဲ နီၢ်သးအတၢ်ဆီၣ်သနံးန့ၣ်လီၤ. အဝဲစံးဝဲဒၣ် “ယသးတူၢ်ဘၣ်ယဲ ဒ်ယတၢ်စူၢ်တၢ်နာ် လီၤမၢ်ကွံာ်ယဲ, ဒီးယတထံၣ်ကစၢ်ယွၤလၢၤဘၣ်” န့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်ဆၣ်, စါ(န) ကွၢ်ကဒါက့ၤအတၢ်အိၣ်မူ, ဒီးနာ်ဝဲဒၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤထံၣ် အတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢအဝၤအတၢ်ဆါအယံာ်အထၢအဂီၢ်, မ့ၢ်လၢကစၢ်ယွၤ ကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်အီၤ ကသံၣ်ကသီတဖၣ်, ဒီးလၢဟံၣ်လၢဃီတၢ်ကွၢ်ထွဲယါဘျါ ပှၤဆူးပှၤဆါ, ဒီးပှၤတဝၢအပှၤမၤစၢၤဟ့ၣ်ကူၣ်တၢ်တဖၣ် ဒ်သိးကမၤစၢၤဝဲဒၣ် စါ(န) လၢတၢ်ရဲၣ်ကျဲၤဘှါဆှဲ နီၢ်သးအတၢ်ဆီၢ်သနံၤ, အတၢ်ဂ့ၢ်ကီ အိၣ်ဟဲကဲထီၣ်အသး, ခီဖျိလၢတၢ်ကွၢ်ထွဲကဟုကယာ်အဝၤအကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.
နီၢ်ဟၤကၢ် အဂ့ၢ်န့ၣ် ကစၢ်ယွၤ လီၣ်ဖျါထီၣ်အသး ဒ်ယွၤလၢ အထံၣ်တၢ်တဂၤန့ၣ်လီၤ. ၁ မိၤ…
တၢ်ဂ့ၢ်ဂံၢ်ထံးတဖၣ်
လဲၤတၢ်ဒီးကစၢ်ယွၤ
ဖဲမုၢ်ယူာ်အနံၤ, လၢတၢ်မၤဟူးဂဲၤနီၢ်ခိကျးန့ၣ် ပှၤကဘၣ်လဲၤဟးတရံးတၢ်အကျိၤဆူ စုထွဲတကပၤန့ၣ်လီၤ. ယမါဒီးပှၤအခီၣ်ထံးတဖုန့ၣ် လဲၤဟးတရံးဝဲဒၣ် လၢစုထွဲတကပၤ န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ပိာ်မုၣ်တဂၤ လဲၤဟးတရံးပှၤလဲၤတၢ်အကျိၤ လၢစုစ့ၣ်တကပၤန့ၣ်လီၤ. အတံၤသကိးတနီၤန့ၣ် ပာ်ဖှိၣ်လဲၤဟးတရံးတၢ်ဒီးအီၤ, ဒီးပှၤတဂၤဘၣ်တဂၤ လူၤပိာ်ထွဲ အဝဲသ့ၣ်အခံန့ၣ်လီၤ. တကီၢ်ခါန့ၣ်, တၢ်ဂ့ၢ်ကီအိၣ်ထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤလဲၤဟးတၢ်အကျဲအဃိ, ဒ်သိးဒီးတၢ်ကဘၣ်လိာ်ဘၣ်စးက့ၤအဂီၢ်, တၢ်ဆၢကတီၢ်ယံာ်ဝဲဒၣ် တစိၤဖိန့ၣ်လီၤ. ပှၤလဲၤဟးတၢ်ဖိလၢ ကျဲအကမၣ်တဖၣ်န့ၣ် တပညိၣ်ဝဲလၢ ကမၤကီမၤခဲတၢ်ဘၣ်ဆၣ်, အဝဲသ့ၣ်အတၢ်မၤ ဒိၣ်စိလုာ်ဘၢတၢ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ဒ်သိးယတဆိကမိၣ်ထီၣ် ယဲဒၣ်န့ၣ် ယအိၣ်တသ့လၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအလဲၤကမၣ်ကျဲတဂၤန့ၣ် နဲၣ်ဆှၢဝဲ ပှၤတဂၤဝံၤတဂၤဆူ ကျဲအကမၣ်န့ၣ်လီၤ. လီၤဂာ်ဒီးလံာ်ကတိၤဒိ ၁၃:၂၀ အတၢ်ပာ်ဖျါ “ပှၤလၢအလဲၤတၢ်ဒီးပှၤကူၣ်တၢ်သ့န့ၣ် ကကဲထီၣ်ပှၤကူၣ်တၢ်သ့လီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤဒီတံၤဒီသကိးဒီးပှၤဟးဂီၢ်ဖိန့ၣ် ကတုၤလၢတၢ်ဟးဂီၤ” န့ၣ်လီၤ. တၢ်လူၤပိာ်ထွဲ ပှၤလဲၤတၢ်လၢအကျဲကမၣ်တဂၤအခံန့ၣ် ကတူၤဃီၤဝဲဒၣ်ဆူ တၢ်အိၣ်အသးမၤအသးအကီအခဲ န့ၣ်လီၤ.
ကလၤတံ အဆၢဒိၣ် ၅ န့ၣ် စီၤပီလူး ပာ်ဖျါဝဲလၢ တၢ်လဲၤကမၣ်ကျဲ ဒ်သိးအံၤ တဖၣ်န့ၣ် ဆိကတီၢ် ပသူၣ်ဂ့ၢ်သးကျိၤ…
တၢ်ဂ့ၢ်ဂံၢ်ထံးတဖၣ်
ပတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်န့ၣ် အါန့ၢ်ဒံးပထံၣ်ဘၣ်တၢ်
နံၣ်ကယၤ ၁၉ ဘူးထီၣ်ကလၢာ်ဝဲဒၣ်အကတီၢ်, လၢကီၢ်အမဲရကၤန့ၣ် ပှၤလဲၤနုာ်လီၤဆူ စခီယၢ် [sequoia] (သ့ၣ်ဖးဒိၣ်ဖးထီလၢအသးအနံၣ်အလါယံာ်ထီ) သ့ၣ်ပှၢ်အပူၤန့ၣ် အိၣ်ဒၣ်စှၤဂၤ, ဒီးတၢ်ကွဲးနီၣ်ကွဲးဃါ သ့ၣ်ဖးဒိၣ်တဖၣ်အံၤအဂ့ၢ်န့ၣ် ပှၤအါဒံအါဂၤတဖၣ် တနာ်ဝဲဒၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်, ဖဲ ၁၈၉၂ နံၣ်န့ၣ် ပှၤကျီၤကူာ်သ့ၣ် (ပှၤမၤသ့ၣ်အတၢ်ဖံးတၢ်မၤ) လွံၢ်ဂၤ လဲၤနုာ်လီၤဆူ ကဲ(လ)ဖိနံယၢ် ကီၢ်စဲၣ် ဘ့း စတဲး(ပ) (Big Stump) သ့ၣ်ပှၢ်အပူၤ, ဒီးကျီကူာ်လီၤဝဲ သ့ၣ်ဖးဒိၣ်တခိၣ်, ပှၤကိးအီၤလၢ မး ထွဲ(န) (Mark Twain), လၢတၢ်ဆၢကတီၢ် ၁၃ သီအတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. သ့ၣ်ဖးဒိၣ်တခိၣ်အံၤ အသးအနံၣ်အလါ အိၣ်ဝဲဒၣ် ၁၃၄၁ နံၣ်, အထီန့ၣ် ၃၀၀ ခီၣ်ယီၢ်, ဒီးသ့ၣ်ထူၣ်အကဝီၤကျီၤန့ၣ် အိၣ်ဝဲဒၣ် ၅၀ ခီၣ်ယီၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤခိးကွၢ်တၢ်တဂၤ ပာ်ဖျါထီၣ် ထွဲ(န), ဒ်အမ့ၢ် “သ့ၣ်တခိၣ်လၢ အက့ၢ်အဂီၤဖျါကဟုကညီၢ်, ဒီးလၢသ့ၣ်ပှၢ်အပူၤသ့ၣ်အဂ့ၤကတၢၢ်တဖၣ်အကျါတခိၣ်” န့ၣ်လီၤ. ခ့ခါအဆၢကတီၢ်န့ၣ်,…
တၢ်ဂ့ၢ်ဂံၢ်ထံးတဖၣ်
လၢတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်အပူၤ ဒိၣ်ထီၣ်ထီထီၣ်
ပှၤကညီအခိၣ်နူာ်န့ၣ် ဆံးဝဲဒၣ်လီၤလီၤဆီဆီ, ဘၣ်ဆၣ်, သးအတၢ်ဆီၣ်သနံးန့ၣ်မၤဆံးအါထီၣ်ခိၣ်နူာ်န့ၣ်လီၤ. တယံာ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် တၢ်ဃုသ့ၣ်ညါတမံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒၣ်လၢ သးအတၢ်ဆီၣ်သနံး မ့ၢ်ဒိၣ်ထီၣ်အါထီၣ်န့ၣ်ဒီး, မၤသံးလီၤ ခိၣ်နူာ်အမဲာ်ညါတကပၤ, တၢ်လၢအဘၣ်ဟံးန့ၢ်မူဒါဘၣ်ဃးဒီး သးတူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ်တၢ်, ဂံၢ်သဟီၣ်လၢအထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤပှၤ, ဒီးတၢ်ရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သးကဒဲကဒဲန့ၣ်လီၤ. ခိၣ်နူာ်အတၢ်သံးလီၤဒ်သိးအံၤ, ဘၣ်ထွဲလိာ်အသးဒီးတၢ်ဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ဘီ, ဒီးတၢ်သးလီၤသယၢၣ် (depression) လၢပှၤကညီတဂၤအသးကံၢ်ပူၤ, ဒီးပှၤကညီတဖၣ် တူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ် သးသမူဒီစိၤ သ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, တၢ်လၢအမၤသးခုပှၤန့ၣ် ခိၣ်နူာ်လၢအကပုာ်စၢ်စၢ်ဖိတမံၤအံၤ ပျဲဝဲဒၣ် ခိၣ်နူာ်အတၢ်ဆံးလီၤ ကဘျါက့ၤဝဲအဂီၢ်, ခီဖျိလၢတၢ်ပာ်လီၤသးဟူးဂဲၤနီၢ်ခိနီၢ်ကစၢ်, ပညိၣ်ဆိကမိၣ် ယွၤအကလုၢ်ကထါ, ဒီးတၢ်ရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သး လၢအအိၣ်ဒီးအခီပညီန့ၣ်လီၤ.
ပှၤကွဲး ထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၁၉ တဂၤ, သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်ဝဲလၢ တၢ်လဲၤခီဖျိကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ် သးအတၢ်ဆီၣ်သနံး, ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်ဝံၤ, တၢ်ဒိၣ်ထီၣ်ထီထီၣ်, ဒီးဘၣ်တၢ်ယါဘျါက့ၤအဂ့ၢ်အဃိ, စံးဝဲဒၣ် “ယဘၣ်တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်န့ၣ်ဂ့ၤဝဲလၢယဂီၢ်, လၢယကမၤလိနတၢ်မၤလိာ်အဂ့ၢ်” (:၇၁) န့ၣ်လီၤ. တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်န့ၣ် မ့ၢ်မၤဘၣ်ဒိဆါပှၤဘၣ်ဆၣ်, တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ် ကဲထီၣ်ဝဲဒၣ် ပှၤကွဲးထါ အသရၣ်, ဒ်သိးပသုတဟးဖျိးလၢ ကစၢ်ယွၤအကျဲအဂီၢ်, ကထုးထီၣ်ပှၤ, ဒီးပကတိၢ်န့ၢ်ဖံးဃာ်…
About Us
တၢ်မၤဒိၣ်မၤအါထီၣ် သးလၢအသ့စံးဘျုးစံးဖှိၣ်တၢ်
ယဖိမုၢ်အဆံးကတၢၢ်တဂၤ စံးဘၣ်ယၤလၢ “ပါဧၢ, နဟဲစိာ်န့ၢ်ယၤထံအီ ကသ့ဧါ” န့ၣ်လီၤ. ယစံးဘၣ်အီၤ, “သ့ဝဲသၢၣ်” ဝံၤ, ယဟဲစိာ်န့ၢ်အီၤထံလီခီအပှဲၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲဟံးန့ၢ်အီဝံၤ, လၢအထးခိၣ်န့ၣ် တအဲးထီၣ်ဝဲတၢ်နီတမံၤဘၣ်. ဝံန့ၣ်ဒီး, ယဖိမုၣ်အဒိၣ်ကတၢၢ်တဂၤ ဃ့အီယၤထံ, ဒ်အဒ့မုၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ. ယလဲၤစိာ်ဆှၢထံအီ လၢအဂီၢ်န့ၣ်ဝံၤ, အဝဲစ့ၢ်ကီး တတဲဆၢယၤတၢ်နီတမံၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်သးတံာ်တာ်အပူၤန့ၣ်, ယထးခိၣ်အဲးထီၣ်အသးလၢ, “မတၤတဂၤမး တစံးကတိၤပာ်ဖျါ “တၢ်ဘျုး” န့ၣ်လဲၣ်. ပှၤကစံးကတိၤ “တၢ်ဘျုး” အဂီၢ်, ဘၣ်မနုၤအဃိကီခဲဝဲဒၣ်လဲၣ်” န့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်တဘျီဘျီ, တၢ်ကအိးထီၣ်တြဲၤလၢယွၤကမၤတၢ်အဂီၢ်, တၢ်အကတီၢ်ဂ့ၤန့ၢ်ဒံး မိၢ်ပၢ်သ့ၣ်တဖၣ် အသးဘၣ်တံာ်တာ်အကတီၢ်န့ၣ် တၢ်တအိၣ်ဝဲဒၣ်နီတမံၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. တကီၢ်ခါန့ၣ် ယသးကလၢၢ်ဘၣ် သးစီဆှံ ထိၣ်ဂဲၤယၤ ကပုာ်လုာ်ဖိ, ဒီးစံးဘၣ်ယၤလၢ, မ့ၢ်ဝဲလီၤ. အဒါ(မ်) (Adam) ဧၢ, ပကစံး “တၢ်ဘျုး” အဂီၢ်န့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ, ကီခဲဝဲဒိၣ်မးန့ၣ်လဲၣ်. တၢ်တအိၣ်ဒီး သးလၢအသ့စံးဘျုးစံးဖှိၣ်တၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်ကီ ထဲလၢယဖိတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်ဘၣ်. မ့ၢ်ဝဲယတၢ်ဂ့ၢ်ကီစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ.
လၢပဂီၢ်, ပကစံးကတိၤပာ်ဖျါ…
About Us
ပညိၣ်နဲၣ်လိၤဆူ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး
လၢဝ့ၢ်နယူယီး ကျဲတဘိန့ၣ် ပှၤသးပှၢ်ပိာ်ခွါတဂၤ ဃ့ၢ်ဝဲဒၣ်ကယီၤကယီၤဖိအကတီၢ်, ဒီးထံၣ်ဝဲ ပှၤလၢအဟံၣ်ဃီတအိၣ်တဂၤ ပာ်လီၤဝဲ ခီၣ်ဖံးအလီၢ်လံၤဖိတစူၣ်လၢ အကပၤ, ဒ်အမ့ၢ် တၢ်ဃ့တၢ်မၤစၢၤ အတၢ်ပနီၣ်န့ၣ်ဒီး, အိၣ်ပတုာ်ဝဲဒၣ်တစိၢ်ဖိန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ပှၤဃ့ၢ်တၢ်ဖိတဂၤအံၤ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ခံဂၤလိာ် ဒိးဝဲဒၣ်ခီၣ်ဖံးအနီၣ်ဂံၢ်န့ၣ် ဒ်သိးလိာ်သးအဃိ, တချုးဟ့ၣ်လီၤဝဲ အခီၣ်ဖံးဃုာ်ဒီး,အခီၣ်ဖျီၣ်ဆူ ပှၤဟံၣ်ဃီတအိၣ်လၢအသးစၢ်န့ၢ်အီၤတဂၤဒံးဘၣ်န့ၣ်, တဲနၢ်ပၢၢ်အီၤ, “ယတၢ်အိၣ်မူတစိၤသးန့ၣ်, ကစၢ်ယွၤ ဂ့ၤတ့ၢ်ဝဲလၢယဂီၢ်ဒိၣ်မး, ဒီးဆိၣ်ဂ့ၤတ့ၢ်ဝဲဒၣ်ယၤအဃိ, ယသးကလၢၢ်ဘၣ်ယဲလၢ ယဂ့ၤမၤဘျုးမၤဖှိၣ်စ့ၢ်ကီးနၤ,” ဝံၤန့ၣ်ဒီး, က့ၤဝဲဆူအဟံၣ် လၢအခီၣ်လၢကျဲန့ၣ်လီၤ.
မ့ၢ်လၢကစၢ်ယွၤ ဂ့ၤတ့ၢ်ဝဲလၢအဂီၢ်အဃိ, ဒ်ပှၤသးပှၢ်ပိာ်ခွါတဂၤအံၤ ဒုးနဲၣ်ပာ်ဖျါ တၢ်သးကညီၤဆူ ပှၤအဂၤတဂၤအသိး, ပှၤလၢအစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးတဖၣ်ကိးဂၤဒဲးန့ၣ် ကစၢ်ယွၤအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပကကူထီၣ်သိးထီၣ် “တၢ်သးကညီၤ” (ကလီး ၃:၁၂) န့ၣ်လီၤ. နီၢ်နီၢ်န့ၣ်, ကယဲၢ်ပမၤတၢ်န့ၣ် လၢတၢ်ကတိၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, လၢတၢ်မၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, ပကဘၣ်မၤတၢ်ခဲလၢာ်လၢ “ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအမံၤ” (:၁၇) အပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢအပိာ်ထွဲထီၣ်အခံဒီး “တၢ်သးကညီၤ” န့ၣ်, ပကဘၣ်ဒုးနဲၣ်ဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီး, ပတၢ်အိၣ်မူသကဲာ်ပဝးလီၤဆီ လၢအမ့ၢ်…
About Us
တၢ်သိၣ်လိနဲၣ်လိတဖၣ်လၢ ပသးပ့ၤနီၣ်တန့ၢ်တသ့
ကီၣ်ရ့ ဘရိး(စ) (Corey Brooks) န့ၣ်, ပှၤသ့ၣ်ညါအီၤလၢ “တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ်လၢ တၢ်ဘါသရိာ်အခိၣ်ဒုး” တဂၤ, ဒ်သိးကထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤ ပှၤတဝၢအတၢ်ဆီတလဲအဂီၢ်, အိၣ်ဆိးဝဲ ၃၄၃ သီ, ဖဲဝ့ၢ် ခၠံၣ်ကၤကိၣ် ကလံၤထံးတကပၤ, အတၢ်ဘါသရိာ် အခိၣ်ဒုးလိၤန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်ဆၢက့ၤ အတီၤဖုၣ်ကၠိသရၣ်, ကၠိ စတိး(စ), (Joe Stokes) လၢအသိၣ်လိန့ၢ်အီၤ တၢ်မၤလိလွံၢ်ထံၣ် လၢအသးပ့ၤနီၣ်ဝဲတန့ၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤမ့ၢ်ဝဲဒၣ် တၢ်ပာ်သးကျၢၤမုဆှုအတၢ်စိတၢ်ကမီၤ, တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးအတီအလိၤ လၢအမ့ၢ်တၢ်အကါဒိၣ်အဂ့ၢ်, တၢ်ပာ်ဖှိၣ်မၤသကိးတၢ်လၢ ပပှၤတဝၢအပူၤ အလုၢ်အပှ့ၤ, ဒီးတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ အတၢ်ကဲဘျုးအဂ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ခီဖျိလၢတၢ်ဟံးဃာ်ဂၢၢ်ကျၢၤ စီၤရှလိၤမိၤ အတၢ်ကူၣ်သ့ လၢလံာ်ကတိၤဒိ အဆၢဒိၣ် ၃ အပူၤန့ၣ် ပကျဲးစၢးအိၣ်မူကဲဘျုး ပပှၤတဝၢသ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအနာ်သန့ၤ ကစၢ်ယွၤတဖၣ် ဒ်သိးကမ့ၢ်ပှၤလၢအထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ် ပှၤဂုၤပှၤဂၤအဂီၢ်, စီၤရှလိၤမိၤ သိၣ်လိနဲၣ်လိဝဲ တၢ်မၤလိ လွံၢ်ထံၣ်, လၢအမ့ၢ် “တၢ်သန့ၤလီၤသးလၢယွၤ” (:၅), “ပျံၤယွၤ, ဒီးဟးထီၣ်ကွံာ်လၢတၢ်အၢ” (:၇),…
About Us
ဒ်အမ့ၢ် ခရံာ်အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်
ဘၣ်တနံၤ, ဖဲမုၢ်ဃ့ၢ်လီၤအကတီၢ်, ယၤဒီးပဟံၣ်ကပၤ ပှၤဆူၣ်ဒၣ် (Sudanese) အဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်န့ၣ် ပတ့ခဲၣ် ပှၤလဲၤဟးလ့ၢ်လိၤတၢ်အကျဲ လၢဟီၣ်ခိၣ်ဝါတဖၣ်လၢအအိၣ်ဒီးအလွဲၢ်အကလုာ်ကလုာ်န့ၣ်လီၤ. လၢအဝဲသ့ၣ်အဟံၣ်အကပၤ, ပှၤအိၣ်ဝဲတဖု ဘူၣ်ထူဘါယွၤ, ဒီးပနၢ်ဟူ အဝဲသ့ၣ်သးဝံၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. မိၢ်သးစၢ်လၢ ကတိၤတၢ်ဒီးယၤတဂၤန့ၣ် အဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအဃိ, အဝဲဒီးယၤ ပလဲၤခိးကနၣ် ပှၤသးဝံၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပကဘူၣ်သကိးဘါသကိးတၢ်အဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်ကွဲမုာ်ပှၤန့ၣ်လီၤ. ကမါလၢပှၤမၤပှဲၤပာ်ထံအကပၤန့ၣ် လၢတၢ်ဒိးဘျၢထံအဂီၢ်, ပှၤသးစၢ်တဂၤ အိၣ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်ဝဲဒၣ်, ဒီးစံးဝဲဒၣ်လၢ ဒိးန့ၢ်တၢ်ပျၢ်တၢ်ဒဲးဘး, ဒီးဟ့ၣ်လီၤအးလီၤအသး, ဒ်သိးကပိာ်ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအခံအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်အံၤမ့ၢ်ခွဲးဂ့ၤယာ်ဘၣ်လီၤဆီလၢပဂီၢ်, မ့ၢ်လၢပနၢ်ဟူဘၣ် ပှၤအုၣ်အသး, ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်, လၢပဟံၣ်ကပၤအဃိန့ၣ်လီၤ. ပှၤတဖုအံၤ မ့ၢ်ဝဲဒၣ် ကစၢ်ခရံာ် အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် လၢပခိၣ်ပဃၢၤန့ၣ်လီၤ.
ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး တ့သူၣ်ထီၣ် အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. တချုးကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး က့ၤထီၣ်ဆူမူခိၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် စံးဘၣ်တဲဘၣ် အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ ကဆှၢလီၤ သးစီဆှံ ဒ်သိးကအိၣ်ဆိးလၢအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် အသးကံၢ်ပူၤ, ဒီးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ကကဲထီၣ် ပှၤအုၣ်အသး, “ပၢၢ်လၢဟီၣ်ခိၣ်အကတၢၢ်” (တ ၁:၈)…
About Us
တၢ်တူၢ်လိာ်မုာ် လၢတၢ်သူၣ်အိၣ်သး
ပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ဘၣ်တူၢ်လိာ်ကွၢ်ထွဲ ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲတဖၣ်, မ့ၢ်လၢထံကီၢ်ခိၣ်နၢ် ဆီတလဲအဃိ, ဘၣ်ဃ့ၢ်ဟးထီၣ်လၢအထံကီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် ဟဲစိာ်ဝဲဒၣ် အတၢ်ပိးတၢ်လီဖိတဖၣ် န့ၢ်ဝဲဒၣ်ထဲ ထၢၣ်အဆံးဖိတဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ. ပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိအကျါတနီၤန့ၣ် ဘၣ်အိၣ်ဆိးဝဲလၢဟံၣ်အဆံးဖိဒၣ်လဲာ်, ပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိအါဒံအါဂၤတူၢ်လိာ်မုာ် ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်အဲၣ်တူၢ်တံၤတူၢ်သမှံၤဒ်သိးအံၤန့ၣ်, ဒုးထံၣ်သ့ၣ်ညါက့ၤပှၤ ကစၢ်ယွၤ မၤလိာ် ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် တချုးနုာ်လီၤအိၣ်ဆိးဝဲ ဖဲကီၢ်တၢ်စံးပာ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဒ်အမ့ၢ် ပှၤတဝၢဖိတဖၣ်လၢ အသူၣ်အီၣ်ဖျးအီၣ်တၢ်အသိး, တၢ်ကူးဘု မ့ၢ်တၢ်လၢအကါဒိၣ်တမံၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးကအီၣ်ဘၣ်အီဘၣ် တုၤနံၣ်လၢအကဟဲ တၢ်ကူးဘုအကတီၢ်, ကလိၣ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်အီၣ်တၢ်အီလၢလၢလီၢ်လီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ကစၢ်ယွၤ မၤလိာ် ပှၤအံၤစရ့လးဖိတဖၣ်လၢ “တုၤနကူးဘုလၢနစံာ်ပူၤ, ဒီးနသးပ့ၤနီၣ်ဘုတကဒိၣ်ဒီး, နတဘၣ်က့ၤကဒါက့ၤဟံးန့ၢ်အီၤဘၣ်. ကအိၣ်ဝဲလၢပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိအဂီၢ်, လၢပှၤဖိၣ်ဃဲဖိအဂီၢ်, ဒီးလၢပှၤမုၣ်ကမဲအဂီၢ်,....” (၅ မိၤ ၂၄:၁၉) န့ၣ်လီၤ. တမ့ၢ်ဘၣ်အသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အတၢ်အိၣ်လၢလၢလီၢ်လီၢ်အဃိ, ဟ့ၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်ဘၣ်. ကဘၣ်သးအိၣ်ဟ့ၣ်ဝဲ ခီဖျိလၢအနာ်သန့ၤ ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် “ဒ်သိးယွၤနကစၢ်ကဆိၣ်ဂ့ၤနၤလၢ ကယဲၢ်နမၤတၢ်လၢနစု” အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်အဲၣ်တူၢ်တံၤတူၢ်သမှံၤ အလုၢ်အလၢ်အံၤ ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ…
About Us
တၢ်အိၣ်လၢနသးကံၢ်ပူၤန့ၣ် ဃ့ထုကဖၣ်နဲ
ဖဲမုၢ်လ့ၤဧိၤ ဟါလီၤခီအကတီၢ်, တၢ်လၢအညီနုာ်မၤန့ၣ် ဘရဲဒၣ်ဒီးအဲးဒံၣ် ကစးထီၣ်မၤဝဲဒၣ်အဂီၢ်, နုာ်လီၤဆူသိလ့ၣ်ပူၤဝံၤ,အဲၤဒံၣ် သံကွၢ်ဝဲအမါလၢ “မ့ၢ်နအဲၣ်ဒိးအီၣ်ဟါတၢ်အီၣ်တၢ်အီဖဲလဲၣ်” န့ၣ်ဒီး, ဘရဲဒၣ် စံးဆၢဝဲလၢ “ဖဲတၢ်လီၢ်တတီၤဂ့ၤတတီၤဂ့ၤ တၢ်ဂ့ၢ်ကီတအိၣ်ဘၣ်” န့ၣ်လီၤ. အပူၤကွံာ်န့ၣ် အဲးဒံၣ် လဲၤအီၣ်ဘၣ်တၢ်လီၢ်အိၣ်ဝဲတတီၤအဃိ, သံကွၢ်ကဒိး “ဂ့ၤလံ, ပမ့ၢ်လဲၤအီၣ်ဖဲ ဝ့မ့(လ) (The Windmill) ကျးမီၣ်, နဆိကမိၣ်ဒ်လဲၣ်” န့ၣ်လီၤ. ဘရဲဒၣ် အသးဒိၣ်ထီၣ်သတူၢ်ကလာ်, ဒီးစံးဝဲဒၣ်လၢ “ပတလဲၤဖဲန့ၣ်ဘၣ်. ပကလဲၤအီၣ်ကျးတဖျၢၣ်ဂ့ၤ,တဖျၢၣ်ဂ့ၤန့ၣ် မ့တမ့ၢ်ဖဲန့ၣ်ဝံၤလီၤ.” အဲးဒံၣ် သါသဖှိထီၣ်, ဒီးစံးဘၣ်အမါလၢ “နမ့ၢ်စံးဒ်န့ၣ်ဒီး, နအဲၣ်ဒိးလဲၤဖဲလဲၣ်” န့ၣ်လီၤ. ဘရဲဒၣ် စံးကဒီးဝဲလၢ “ဖဲတၢ်လီၢ်တတီၤဂ့ၤတတီၤဂ့ၤ တၢ်ဂ့ၢ်ကီတအိၣ်ဘၣ်” န့ၣ်လီၤ.
လီၤဂာ်ဒီးတၢ်ဂီၤမူလၢ အမၤလီၤနံၤလီၤအ့ပှၤအသိး, မ့ၢ်လၢပသ့ၣ်ညါ တၢ်မၤအသး ဒ်သိးအံၤ, မ့ၢ်တၢ်အကတီၢ်ဖိလၢ အမၤတံာ်တာ်ပသးထဲလဲၣ်န့ၣ် ပမ့ၢ်ကွၢ်စိလၢတၢ်အယံၤန့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်လီၤနံၤလၢပဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်တဘျီဘျီ, လၢပတၢ်အိၣ်မူ ပဃ့ထုကဖၣ်တၢ်အပူၤစ့ၢ်ကီး, တၢ်မၤအသးသ့ဝဲဒၣ်ဒ်သိးအံၤန့ၣ်လီၤ. ပအိၣ်ဒီးတၢ်သးဒ့ဒီအါမးန့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢတဒံးသိးလိာ်အသးဒီးပှၤန့ၣ် ဝံဒၤနံးယ့လး အဆၢဒိၣ်…
About Us
ကစၢ်ယွၤ ထံၣ်ယၤ
အဝၤ ကလံၤကျီအီၤဝံၤ, စါ(န) (Sun) တဂၤ အတၢ်အိၣ်မူ ဆီတလဲအသးတကီၢ်ခါန့ၣ်လီၤ. တနံၤဘၣ်တနံၤန့ၣ် စါ(န) ဘၣ်မၤစၢၤဝဲဒၣ် အဝၤအတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတဖၣ်, ဒီးဘၣ်ကျဲးစဲးဘှါဆှဲ အဝၤအသးအတၢ်ဂ့ၢ်ကီတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်သူၣ်တီသးလိၤအပူၤန့ၣ် ကွၢ်ထွဲကဟုကယာ်အဝၤလၢ တၢ်ဆၢကတီၢ် ၁၇ နံၣ်အတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, အဝၤလီၤဃံၤ, ဒီးတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့နးဒိၣ်ထီၣ်အဃိ, တၢ်ကွၢ်ထွဲကဟုကယာ်အဝၤ အတၢ်မၤန့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်ဝံဃၢနးနးကျံးကျံးလၢအဂီၢ်, ဒီးတူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ်ဝဲ နီၢ်သးအတၢ်ဆီၣ်သနံးန့ၣ်လီၤ. အဝဲစံးဝဲဒၣ် “ယသးတူၢ်ဘၣ်ယဲ ဒ်ယတၢ်စူၢ်တၢ်နာ် လီၤမၢ်ကွံာ်ယဲ, ဒီးယတထံၣ်ကစၢ်ယွၤလၢၤဘၣ်” န့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်ဆၣ်, စါ(န) ကွၢ်ကဒါက့ၤအတၢ်အိၣ်မူ, ဒီးနာ်ဝဲဒၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤထံၣ် အတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢအဝၤအတၢ်ဆါအယံာ်အထၢအဂီၢ်, မ့ၢ်လၢကစၢ်ယွၤ ကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်အီၤ ကသံၣ်ကသီတဖၣ်, ဒီးလၢဟံၣ်လၢဃီတၢ်ကွၢ်ထွဲယါဘျါ ပှၤဆူးပှၤဆါ, ဒီးပှၤတဝၢအပှၤမၤစၢၤဟ့ၣ်ကူၣ်တၢ်တဖၣ် ဒ်သိးကမၤစၢၤဝဲဒၣ် စါ(န) လၢတၢ်ရဲၣ်ကျဲၤဘှါဆှဲ နီၢ်သးအတၢ်ဆီၢ်သနံၤ, အတၢ်ဂ့ၢ်ကီ အိၣ်ဟဲကဲထီၣ်အသး, ခီဖျိလၢတၢ်ကွၢ်ထွဲကဟုကယာ်အဝၤအကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.
နီၢ်ဟၤကၢ် အဂ့ၢ်န့ၣ် ကစၢ်ယွၤ လီၣ်ဖျါထီၣ်အသး ဒ်ယွၤလၢ အထံၣ်တၢ်တဂၤန့ၣ်လီၤ. ၁ မိၤ…
About Us
လဲၤတၢ်ဒီးကစၢ်ယွၤ
ဖဲမုၢ်ယူာ်အနံၤ, လၢတၢ်မၤဟူးဂဲၤနီၢ်ခိကျးန့ၣ် ပှၤကဘၣ်လဲၤဟးတရံးတၢ်အကျိၤဆူ စုထွဲတကပၤန့ၣ်လီၤ. ယမါဒီးပှၤအခီၣ်ထံးတဖုန့ၣ် လဲၤဟးတရံးဝဲဒၣ် လၢစုထွဲတကပၤ န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ပိာ်မုၣ်တဂၤ လဲၤဟးတရံးပှၤလဲၤတၢ်အကျိၤ လၢစုစ့ၣ်တကပၤန့ၣ်လီၤ. အတံၤသကိးတနီၤန့ၣ် ပာ်ဖှိၣ်လဲၤဟးတရံးတၢ်ဒီးအီၤ, ဒီးပှၤတဂၤဘၣ်တဂၤ လူၤပိာ်ထွဲ အဝဲသ့ၣ်အခံန့ၣ်လီၤ. တကီၢ်ခါန့ၣ်, တၢ်ဂ့ၢ်ကီအိၣ်ထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤလဲၤဟးတၢ်အကျဲအဃိ, ဒ်သိးဒီးတၢ်ကဘၣ်လိာ်ဘၣ်စးက့ၤအဂီၢ်, တၢ်ဆၢကတီၢ်ယံာ်ဝဲဒၣ် တစိၤဖိန့ၣ်လီၤ. ပှၤလဲၤဟးတၢ်ဖိလၢ ကျဲအကမၣ်တဖၣ်န့ၣ် တပညိၣ်ဝဲလၢ ကမၤကီမၤခဲတၢ်ဘၣ်ဆၣ်, အဝဲသ့ၣ်အတၢ်မၤ ဒိၣ်စိလုာ်ဘၢတၢ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ဒ်သိးယတဆိကမိၣ်ထီၣ် ယဲဒၣ်န့ၣ် ယအိၣ်တသ့လၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအလဲၤကမၣ်ကျဲတဂၤန့ၣ် နဲၣ်ဆှၢဝဲ ပှၤတဂၤဝံၤတဂၤဆူ ကျဲအကမၣ်န့ၣ်လီၤ. လီၤဂာ်ဒီးလံာ်ကတိၤဒိ ၁၃:၂၀ အတၢ်ပာ်ဖျါ “ပှၤလၢအလဲၤတၢ်ဒီးပှၤကူၣ်တၢ်သ့န့ၣ် ကကဲထီၣ်ပှၤကူၣ်တၢ်သ့လီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤဒီတံၤဒီသကိးဒီးပှၤဟးဂီၢ်ဖိန့ၣ် ကတုၤလၢတၢ်ဟးဂီၤ” န့ၣ်လီၤ. တၢ်လူၤပိာ်ထွဲ ပှၤလဲၤတၢ်လၢအကျဲကမၣ်တဂၤအခံန့ၣ် ကတူၤဃီၤဝဲဒၣ်ဆူ တၢ်အိၣ်အသးမၤအသးအကီအခဲ န့ၣ်လီၤ.
ကလၤတံ အဆၢဒိၣ် ၅ န့ၣ် စီၤပီလူး ပာ်ဖျါဝဲလၢ တၢ်လဲၤကမၣ်ကျဲ ဒ်သိးအံၤ တဖၣ်န့ၣ် ဆိကတီၢ် ပသူၣ်ဂ့ၢ်သးကျိၤ…
About Us
ပတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်န့ၣ် အါန့ၢ်ဒံးပထံၣ်ဘၣ်တၢ်
နံၣ်ကယၤ ၁၉ ဘူးထီၣ်ကလၢာ်ဝဲဒၣ်အကတီၢ်, လၢကီၢ်အမဲရကၤန့ၣ် ပှၤလဲၤနုာ်လီၤဆူ စခီယၢ် [sequoia] (သ့ၣ်ဖးဒိၣ်ဖးထီလၢအသးအနံၣ်အလါယံာ်ထီ) သ့ၣ်ပှၢ်အပူၤန့ၣ် အိၣ်ဒၣ်စှၤဂၤ, ဒီးတၢ်ကွဲးနီၣ်ကွဲးဃါ သ့ၣ်ဖးဒိၣ်တဖၣ်အံၤအဂ့ၢ်န့ၣ် ပှၤအါဒံအါဂၤတဖၣ် တနာ်ဝဲဒၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်, ဖဲ ၁၈၉၂ နံၣ်န့ၣ် ပှၤကျီၤကူာ်သ့ၣ် (ပှၤမၤသ့ၣ်အတၢ်ဖံးတၢ်မၤ) လွံၢ်ဂၤ လဲၤနုာ်လီၤဆူ ကဲ(လ)ဖိနံယၢ် ကီၢ်စဲၣ် ဘ့း စတဲး(ပ) (Big Stump) သ့ၣ်ပှၢ်အပူၤ, ဒီးကျီကူာ်လီၤဝဲ သ့ၣ်ဖးဒိၣ်တခိၣ်, ပှၤကိးအီၤလၢ မး ထွဲ(န) (Mark Twain), လၢတၢ်ဆၢကတီၢ် ၁၃ သီအတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. သ့ၣ်ဖးဒိၣ်တခိၣ်အံၤ အသးအနံၣ်အလါ အိၣ်ဝဲဒၣ် ၁၃၄၁ နံၣ်, အထီန့ၣ် ၃၀၀ ခီၣ်ယီၢ်, ဒီးသ့ၣ်ထူၣ်အကဝီၤကျီၤန့ၣ် အိၣ်ဝဲဒၣ် ၅၀ ခီၣ်ယီၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤခိးကွၢ်တၢ်တဂၤ ပာ်ဖျါထီၣ် ထွဲ(န), ဒ်အမ့ၢ် “သ့ၣ်တခိၣ်လၢ အက့ၢ်အဂီၤဖျါကဟုကညီၢ်, ဒီးလၢသ့ၣ်ပှၢ်အပူၤသ့ၣ်အဂ့ၤကတၢၢ်တဖၣ်အကျါတခိၣ်” န့ၣ်လီၤ. ခ့ခါအဆၢကတီၢ်န့ၣ်,…
About Us
လၢတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်အပူၤ ဒိၣ်ထီၣ်ထီထီၣ်
ပှၤကညီအခိၣ်နူာ်န့ၣ် ဆံးဝဲဒၣ်လီၤလီၤဆီဆီ, ဘၣ်ဆၣ်, သးအတၢ်ဆီၣ်သနံးန့ၣ်မၤဆံးအါထီၣ်ခိၣ်နူာ်န့ၣ်လီၤ. တယံာ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် တၢ်ဃုသ့ၣ်ညါတမံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒၣ်လၢ သးအတၢ်ဆီၣ်သနံး မ့ၢ်ဒိၣ်ထီၣ်အါထီၣ်န့ၣ်ဒီး, မၤသံးလီၤ ခိၣ်နူာ်အမဲာ်ညါတကပၤ, တၢ်လၢအဘၣ်ဟံးန့ၢ်မူဒါဘၣ်ဃးဒီး သးတူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ်တၢ်, ဂံၢ်သဟီၣ်လၢအထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤပှၤ, ဒီးတၢ်ရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သးကဒဲကဒဲန့ၣ်လီၤ. ခိၣ်နူာ်အတၢ်သံးလီၤဒ်သိးအံၤ, ဘၣ်ထွဲလိာ်အသးဒီးတၢ်ဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ဘီ, ဒီးတၢ်သးလီၤသယၢၣ် (depression) လၢပှၤကညီတဂၤအသးကံၢ်ပူၤ, ဒီးပှၤကညီတဖၣ် တူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ် သးသမူဒီစိၤ သ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, တၢ်လၢအမၤသးခုပှၤန့ၣ် ခိၣ်နူာ်လၢအကပုာ်စၢ်စၢ်ဖိတမံၤအံၤ ပျဲဝဲဒၣ် ခိၣ်နူာ်အတၢ်ဆံးလီၤ ကဘျါက့ၤဝဲအဂီၢ်, ခီဖျိလၢတၢ်ပာ်လီၤသးဟူးဂဲၤနီၢ်ခိနီၢ်ကစၢ်, ပညိၣ်ဆိကမိၣ် ယွၤအကလုၢ်ကထါ, ဒီးတၢ်ရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သး လၢအအိၣ်ဒီးအခီပညီန့ၣ်လီၤ.
ပှၤကွဲး ထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၁၉ တဂၤ, သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်ဝဲလၢ တၢ်လဲၤခီဖျိကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ် သးအတၢ်ဆီၣ်သနံး, ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်ဝံၤ, တၢ်ဒိၣ်ထီၣ်ထီထီၣ်, ဒီးဘၣ်တၢ်ယါဘျါက့ၤအဂ့ၢ်အဃိ, စံးဝဲဒၣ် “ယဘၣ်တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်န့ၣ်ဂ့ၤဝဲလၢယဂီၢ်, လၢယကမၤလိနတၢ်မၤလိာ်အဂ့ၢ်” (:၇၁) န့ၣ်လီၤ. တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်န့ၣ် မ့ၢ်မၤဘၣ်ဒိဆါပှၤဘၣ်ဆၣ်, တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ် ကဲထီၣ်ဝဲဒၣ် ပှၤကွဲးထါ အသရၣ်, ဒ်သိးပသုတဟးဖျိးလၢ ကစၢ်ယွၤအကျဲအဂီၢ်, ကထုးထီၣ်ပှၤ, ဒီးပကတိၢ်န့ၢ်ဖံးဃာ်…
တၢ်မၤအသး
တၢ်မၤဒိၣ်မၤအါထီၣ် သးလၢအသ့စံးဘျုးစံးဖှိၣ်တၢ်
ယဖိမုၢ်အဆံးကတၢၢ်တဂၤ စံးဘၣ်ယၤလၢ “ပါဧၢ, နဟဲစိာ်န့ၢ်ယၤထံအီ ကသ့ဧါ” န့ၣ်လီၤ. ယစံးဘၣ်အီၤ, “သ့ဝဲသၢၣ်” ဝံၤ, ယဟဲစိာ်န့ၢ်အီၤထံလီခီအပှဲၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲဟံးန့ၢ်အီဝံၤ, လၢအထးခိၣ်န့ၣ် တအဲးထီၣ်ဝဲတၢ်နီတမံၤဘၣ်. ဝံန့ၣ်ဒီး, ယဖိမုၣ်အဒိၣ်ကတၢၢ်တဂၤ ဃ့အီယၤထံ, ဒ်အဒ့မုၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ. ယလဲၤစိာ်ဆှၢထံအီ လၢအဂီၢ်န့ၣ်ဝံၤ, အဝဲစ့ၢ်ကီး တတဲဆၢယၤတၢ်နီတမံၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်သးတံာ်တာ်အပူၤန့ၣ်, ယထးခိၣ်အဲးထီၣ်အသးလၢ, “မတၤတဂၤမး တစံးကတိၤပာ်ဖျါ “တၢ်ဘျုး” န့ၣ်လဲၣ်. ပှၤကစံးကတိၤ “တၢ်ဘျုး” အဂီၢ်, ဘၣ်မနုၤအဃိကီခဲဝဲဒၣ်လဲၣ်” န့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်တဘျီဘျီ, တၢ်ကအိးထီၣ်တြဲၤလၢယွၤကမၤတၢ်အဂီၢ်, တၢ်အကတီၢ်ဂ့ၤန့ၢ်ဒံး မိၢ်ပၢ်သ့ၣ်တဖၣ် အသးဘၣ်တံာ်တာ်အကတီၢ်န့ၣ် တၢ်တအိၣ်ဝဲဒၣ်နီတမံၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. တကီၢ်ခါန့ၣ် ယသးကလၢၢ်ဘၣ် သးစီဆှံ ထိၣ်ဂဲၤယၤ ကပုာ်လုာ်ဖိ, ဒီးစံးဘၣ်ယၤလၢ, မ့ၢ်ဝဲလီၤ. အဒါ(မ်) (Adam) ဧၢ, ပကစံး “တၢ်ဘျုး” အဂီၢ်န့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ, ကီခဲဝဲဒိၣ်မးန့ၣ်လဲၣ်. တၢ်တအိၣ်ဒီး သးလၢအသ့စံးဘျုးစံးဖှိၣ်တၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်ကီ ထဲလၢယဖိတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်ဘၣ်. မ့ၢ်ဝဲယတၢ်ဂ့ၢ်ကီစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ.
လၢပဂီၢ်, ပကစံးကတိၤပာ်ဖျါ…
တၢ်မၤအသး
ပညိၣ်နဲၣ်လိၤဆူ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး
လၢဝ့ၢ်နယူယီး ကျဲတဘိန့ၣ် ပှၤသးပှၢ်ပိာ်ခွါတဂၤ ဃ့ၢ်ဝဲဒၣ်ကယီၤကယီၤဖိအကတီၢ်, ဒီးထံၣ်ဝဲ ပှၤလၢအဟံၣ်ဃီတအိၣ်တဂၤ ပာ်လီၤဝဲ ခီၣ်ဖံးအလီၢ်လံၤဖိတစူၣ်လၢ အကပၤ, ဒ်အမ့ၢ် တၢ်ဃ့တၢ်မၤစၢၤ အတၢ်ပနီၣ်န့ၣ်ဒီး, အိၣ်ပတုာ်ဝဲဒၣ်တစိၢ်ဖိန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ပှၤဃ့ၢ်တၢ်ဖိတဂၤအံၤ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ခံဂၤလိာ် ဒိးဝဲဒၣ်ခီၣ်ဖံးအနီၣ်ဂံၢ်န့ၣ် ဒ်သိးလိာ်သးအဃိ, တချုးဟ့ၣ်လီၤဝဲ အခီၣ်ဖံးဃုာ်ဒီး,အခီၣ်ဖျီၣ်ဆူ ပှၤဟံၣ်ဃီတအိၣ်လၢအသးစၢ်န့ၢ်အီၤတဂၤဒံးဘၣ်န့ၣ်, တဲနၢ်ပၢၢ်အီၤ, “ယတၢ်အိၣ်မူတစိၤသးန့ၣ်, ကစၢ်ယွၤ ဂ့ၤတ့ၢ်ဝဲလၢယဂီၢ်ဒိၣ်မး, ဒီးဆိၣ်ဂ့ၤတ့ၢ်ဝဲဒၣ်ယၤအဃိ, ယသးကလၢၢ်ဘၣ်ယဲလၢ ယဂ့ၤမၤဘျုးမၤဖှိၣ်စ့ၢ်ကီးနၤ,” ဝံၤန့ၣ်ဒီး, က့ၤဝဲဆူအဟံၣ် လၢအခီၣ်လၢကျဲန့ၣ်လီၤ.
မ့ၢ်လၢကစၢ်ယွၤ ဂ့ၤတ့ၢ်ဝဲလၢအဂီၢ်အဃိ, ဒ်ပှၤသးပှၢ်ပိာ်ခွါတဂၤအံၤ ဒုးနဲၣ်ပာ်ဖျါ တၢ်သးကညီၤဆူ ပှၤအဂၤတဂၤအသိး, ပှၤလၢအစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးတဖၣ်ကိးဂၤဒဲးန့ၣ် ကစၢ်ယွၤအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပကကူထီၣ်သိးထီၣ် “တၢ်သးကညီၤ” (ကလီး ၃:၁၂) န့ၣ်လီၤ. နီၢ်နီၢ်န့ၣ်, ကယဲၢ်ပမၤတၢ်န့ၣ် လၢတၢ်ကတိၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, လၢတၢ်မၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, ပကဘၣ်မၤတၢ်ခဲလၢာ်လၢ “ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအမံၤ” (:၁၇) အပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢအပိာ်ထွဲထီၣ်အခံဒီး “တၢ်သးကညီၤ” န့ၣ်, ပကဘၣ်ဒုးနဲၣ်ဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီး, ပတၢ်အိၣ်မူသကဲာ်ပဝးလီၤဆီ လၢအမ့ၢ်…
တၢ်မၤအသး
တၢ်သိၣ်လိနဲၣ်လိတဖၣ်လၢ ပသးပ့ၤနီၣ်တန့ၢ်တသ့
ကီၣ်ရ့ ဘရိး(စ) (Corey Brooks) န့ၣ်, ပှၤသ့ၣ်ညါအီၤလၢ “တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ်လၢ တၢ်ဘါသရိာ်အခိၣ်ဒုး” တဂၤ, ဒ်သိးကထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤ ပှၤတဝၢအတၢ်ဆီတလဲအဂီၢ်, အိၣ်ဆိးဝဲ ၃၄၃ သီ, ဖဲဝ့ၢ် ခၠံၣ်ကၤကိၣ် ကလံၤထံးတကပၤ, အတၢ်ဘါသရိာ် အခိၣ်ဒုးလိၤန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်ဆၢက့ၤ အတီၤဖုၣ်ကၠိသရၣ်, ကၠိ စတိး(စ), (Joe Stokes) လၢအသိၣ်လိန့ၢ်အီၤ တၢ်မၤလိလွံၢ်ထံၣ် လၢအသးပ့ၤနီၣ်ဝဲတန့ၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤမ့ၢ်ဝဲဒၣ် တၢ်ပာ်သးကျၢၤမုဆှုအတၢ်စိတၢ်ကမီၤ, တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးအတီအလိၤ လၢအမ့ၢ်တၢ်အကါဒိၣ်အဂ့ၢ်, တၢ်ပာ်ဖှိၣ်မၤသကိးတၢ်လၢ ပပှၤတဝၢအပူၤ အလုၢ်အပှ့ၤ, ဒီးတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ အတၢ်ကဲဘျုးအဂ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ခီဖျိလၢတၢ်ဟံးဃာ်ဂၢၢ်ကျၢၤ စီၤရှလိၤမိၤ အတၢ်ကူၣ်သ့ လၢလံာ်ကတိၤဒိ အဆၢဒိၣ် ၃ အပူၤန့ၣ် ပကျဲးစၢးအိၣ်မူကဲဘျုး ပပှၤတဝၢသ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအနာ်သန့ၤ ကစၢ်ယွၤတဖၣ် ဒ်သိးကမ့ၢ်ပှၤလၢအထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ် ပှၤဂုၤပှၤဂၤအဂီၢ်, စီၤရှလိၤမိၤ သိၣ်လိနဲၣ်လိဝဲ တၢ်မၤလိ လွံၢ်ထံၣ်, လၢအမ့ၢ် “တၢ်သန့ၤလီၤသးလၢယွၤ” (:၅), “ပျံၤယွၤ, ဒီးဟးထီၣ်ကွံာ်လၢတၢ်အၢ” (:၇),…
တၢ်မၤအသး
ဒ်အမ့ၢ် ခရံာ်အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်
ဘၣ်တနံၤ, ဖဲမုၢ်ဃ့ၢ်လီၤအကတီၢ်, ယၤဒီးပဟံၣ်ကပၤ ပှၤဆူၣ်ဒၣ် (Sudanese) အဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်န့ၣ် ပတ့ခဲၣ် ပှၤလဲၤဟးလ့ၢ်လိၤတၢ်အကျဲ လၢဟီၣ်ခိၣ်ဝါတဖၣ်လၢအအိၣ်ဒီးအလွဲၢ်အကလုာ်ကလုာ်န့ၣ်လီၤ. လၢအဝဲသ့ၣ်အဟံၣ်အကပၤ, ပှၤအိၣ်ဝဲတဖု ဘူၣ်ထူဘါယွၤ, ဒီးပနၢ်ဟူ အဝဲသ့ၣ်သးဝံၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. မိၢ်သးစၢ်လၢ ကတိၤတၢ်ဒီးယၤတဂၤန့ၣ် အဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအဃိ, အဝဲဒီးယၤ ပလဲၤခိးကနၣ် ပှၤသးဝံၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပကဘူၣ်သကိးဘါသကိးတၢ်အဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်ကွဲမုာ်ပှၤန့ၣ်လီၤ. ကမါလၢပှၤမၤပှဲၤပာ်ထံအကပၤန့ၣ် လၢတၢ်ဒိးဘျၢထံအဂီၢ်, ပှၤသးစၢ်တဂၤ အိၣ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်ဝဲဒၣ်, ဒီးစံးဝဲဒၣ်လၢ ဒိးန့ၢ်တၢ်ပျၢ်တၢ်ဒဲးဘး, ဒီးဟ့ၣ်လီၤအးလီၤအသး, ဒ်သိးကပိာ်ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအခံအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်အံၤမ့ၢ်ခွဲးဂ့ၤယာ်ဘၣ်လီၤဆီလၢပဂီၢ်, မ့ၢ်လၢပနၢ်ဟူဘၣ် ပှၤအုၣ်အသး, ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်, လၢပဟံၣ်ကပၤအဃိန့ၣ်လီၤ. ပှၤတဖုအံၤ မ့ၢ်ဝဲဒၣ် ကစၢ်ခရံာ် အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် လၢပခိၣ်ပဃၢၤန့ၣ်လီၤ.
ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး တ့သူၣ်ထီၣ် အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. တချုးကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး က့ၤထီၣ်ဆူမူခိၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် စံးဘၣ်တဲဘၣ် အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ ကဆှၢလီၤ သးစီဆှံ ဒ်သိးကအိၣ်ဆိးလၢအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် အသးကံၢ်ပူၤ, ဒီးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ကကဲထီၣ် ပှၤအုၣ်အသး, “ပၢၢ်လၢဟီၣ်ခိၣ်အကတၢၢ်” (တ ၁:၈)…
တၢ်မၤအသး
တၢ်တူၢ်လိာ်မုာ် လၢတၢ်သူၣ်အိၣ်သး
ပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ဘၣ်တူၢ်လိာ်ကွၢ်ထွဲ ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲတဖၣ်, မ့ၢ်လၢထံကီၢ်ခိၣ်နၢ် ဆီတလဲအဃိ, ဘၣ်ဃ့ၢ်ဟးထီၣ်လၢအထံကီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် ဟဲစိာ်ဝဲဒၣ် အတၢ်ပိးတၢ်လီဖိတဖၣ် န့ၢ်ဝဲဒၣ်ထဲ ထၢၣ်အဆံးဖိတဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ. ပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိအကျါတနီၤန့ၣ် ဘၣ်အိၣ်ဆိးဝဲလၢဟံၣ်အဆံးဖိဒၣ်လဲာ်, ပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိအါဒံအါဂၤတူၢ်လိာ်မုာ် ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်အဲၣ်တူၢ်တံၤတူၢ်သမှံၤဒ်သိးအံၤန့ၣ်, ဒုးထံၣ်သ့ၣ်ညါက့ၤပှၤ ကစၢ်ယွၤ မၤလိာ် ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် တချုးနုာ်လီၤအိၣ်ဆိးဝဲ ဖဲကီၢ်တၢ်စံးပာ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဒ်အမ့ၢ် ပှၤတဝၢဖိတဖၣ်လၢ အသူၣ်အီၣ်ဖျးအီၣ်တၢ်အသိး, တၢ်ကူးဘု မ့ၢ်တၢ်လၢအကါဒိၣ်တမံၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးကအီၣ်ဘၣ်အီဘၣ် တုၤနံၣ်လၢအကဟဲ တၢ်ကူးဘုအကတီၢ်, ကလိၣ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်အီၣ်တၢ်အီလၢလၢလီၢ်လီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ကစၢ်ယွၤ မၤလိာ် ပှၤအံၤစရ့လးဖိတဖၣ်လၢ “တုၤနကူးဘုလၢနစံာ်ပူၤ, ဒီးနသးပ့ၤနီၣ်ဘုတကဒိၣ်ဒီး, နတဘၣ်က့ၤကဒါက့ၤဟံးန့ၢ်အီၤဘၣ်. ကအိၣ်ဝဲလၢပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိအဂီၢ်, လၢပှၤဖိၣ်ဃဲဖိအဂီၢ်, ဒီးလၢပှၤမုၣ်ကမဲအဂီၢ်,....” (၅ မိၤ ၂၄:၁၉) န့ၣ်လီၤ. တမ့ၢ်ဘၣ်အသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အတၢ်အိၣ်လၢလၢလီၢ်လီၢ်အဃိ, ဟ့ၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်ဘၣ်. ကဘၣ်သးအိၣ်ဟ့ၣ်ဝဲ ခီဖျိလၢအနာ်သန့ၤ ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် “ဒ်သိးယွၤနကစၢ်ကဆိၣ်ဂ့ၤနၤလၢ ကယဲၢ်နမၤတၢ်လၢနစု” အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်အဲၣ်တူၢ်တံၤတူၢ်သမှံၤ အလုၢ်အလၢ်အံၤ ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ…
တၢ်မၤအသး
တၢ်အိၣ်လၢနသးကံၢ်ပူၤန့ၣ် ဃ့ထုကဖၣ်နဲ
ဖဲမုၢ်လ့ၤဧိၤ ဟါလီၤခီအကတီၢ်, တၢ်လၢအညီနုာ်မၤန့ၣ် ဘရဲဒၣ်ဒီးအဲးဒံၣ် ကစးထီၣ်မၤဝဲဒၣ်အဂီၢ်, နုာ်လီၤဆူသိလ့ၣ်ပူၤဝံၤ,အဲၤဒံၣ် သံကွၢ်ဝဲအမါလၢ “မ့ၢ်နအဲၣ်ဒိးအီၣ်ဟါတၢ်အီၣ်တၢ်အီဖဲလဲၣ်” န့ၣ်ဒီး, ဘရဲဒၣ် စံးဆၢဝဲလၢ “ဖဲတၢ်လီၢ်တတီၤဂ့ၤတတီၤဂ့ၤ တၢ်ဂ့ၢ်ကီတအိၣ်ဘၣ်” န့ၣ်လီၤ. အပူၤကွံာ်န့ၣ် အဲးဒံၣ် လဲၤအီၣ်ဘၣ်တၢ်လီၢ်အိၣ်ဝဲတတီၤအဃိ, သံကွၢ်ကဒိး “ဂ့ၤလံ, ပမ့ၢ်လဲၤအီၣ်ဖဲ ဝ့မ့(လ) (The Windmill) ကျးမီၣ်, နဆိကမိၣ်ဒ်လဲၣ်” န့ၣ်လီၤ. ဘရဲဒၣ် အသးဒိၣ်ထီၣ်သတူၢ်ကလာ်, ဒီးစံးဝဲဒၣ်လၢ “ပတလဲၤဖဲန့ၣ်ဘၣ်. ပကလဲၤအီၣ်ကျးတဖျၢၣ်ဂ့ၤ,တဖျၢၣ်ဂ့ၤန့ၣ် မ့တမ့ၢ်ဖဲန့ၣ်ဝံၤလီၤ.” အဲးဒံၣ် သါသဖှိထီၣ်, ဒီးစံးဘၣ်အမါလၢ “နမ့ၢ်စံးဒ်န့ၣ်ဒီး, နအဲၣ်ဒိးလဲၤဖဲလဲၣ်” န့ၣ်လီၤ. ဘရဲဒၣ် စံးကဒီးဝဲလၢ “ဖဲတၢ်လီၢ်တတီၤဂ့ၤတတီၤဂ့ၤ တၢ်ဂ့ၢ်ကီတအိၣ်ဘၣ်” န့ၣ်လီၤ.
လီၤဂာ်ဒီးတၢ်ဂီၤမူလၢ အမၤလီၤနံၤလီၤအ့ပှၤအသိး, မ့ၢ်လၢပသ့ၣ်ညါ တၢ်မၤအသး ဒ်သိးအံၤ, မ့ၢ်တၢ်အကတီၢ်ဖိလၢ အမၤတံာ်တာ်ပသးထဲလဲၣ်န့ၣ် ပမ့ၢ်ကွၢ်စိလၢတၢ်အယံၤန့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်လီၤနံၤလၢပဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်တဘျီဘျီ, လၢပတၢ်အိၣ်မူ ပဃ့ထုကဖၣ်တၢ်အပူၤစ့ၢ်ကီး, တၢ်မၤအသးသ့ဝဲဒၣ်ဒ်သိးအံၤန့ၣ်လီၤ. ပအိၣ်ဒီးတၢ်သးဒ့ဒီအါမးန့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢတဒံးသိးလိာ်အသးဒီးပှၤန့ၣ် ဝံဒၤနံးယ့လး အဆၢဒိၣ်…
တၢ်မၤအသး
ကစၢ်ယွၤ ထံၣ်ယၤ
အဝၤ ကလံၤကျီအီၤဝံၤ, စါ(န) (Sun) တဂၤ အတၢ်အိၣ်မူ ဆီတလဲအသးတကီၢ်ခါန့ၣ်လီၤ. တနံၤဘၣ်တနံၤန့ၣ် စါ(န) ဘၣ်မၤစၢၤဝဲဒၣ် အဝၤအတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတဖၣ်, ဒီးဘၣ်ကျဲးစဲးဘှါဆှဲ အဝၤအသးအတၢ်ဂ့ၢ်ကီတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်သူၣ်တီသးလိၤအပူၤန့ၣ် ကွၢ်ထွဲကဟုကယာ်အဝၤလၢ တၢ်ဆၢကတီၢ် ၁၇ နံၣ်အတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, အဝၤလီၤဃံၤ, ဒီးတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့နးဒိၣ်ထီၣ်အဃိ, တၢ်ကွၢ်ထွဲကဟုကယာ်အဝၤ အတၢ်မၤန့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်ဝံဃၢနးနးကျံးကျံးလၢအဂီၢ်, ဒီးတူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ်ဝဲ နီၢ်သးအတၢ်ဆီၣ်သနံးန့ၣ်လီၤ. အဝဲစံးဝဲဒၣ် “ယသးတူၢ်ဘၣ်ယဲ ဒ်ယတၢ်စူၢ်တၢ်နာ် လီၤမၢ်ကွံာ်ယဲ, ဒီးယတထံၣ်ကစၢ်ယွၤလၢၤဘၣ်” န့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်ဆၣ်, စါ(န) ကွၢ်ကဒါက့ၤအတၢ်အိၣ်မူ, ဒီးနာ်ဝဲဒၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤထံၣ် အတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢအဝၤအတၢ်ဆါအယံာ်အထၢအဂီၢ်, မ့ၢ်လၢကစၢ်ယွၤ ကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်အီၤ ကသံၣ်ကသီတဖၣ်, ဒီးလၢဟံၣ်လၢဃီတၢ်ကွၢ်ထွဲယါဘျါ ပှၤဆူးပှၤဆါ, ဒီးပှၤတဝၢအပှၤမၤစၢၤဟ့ၣ်ကူၣ်တၢ်တဖၣ် ဒ်သိးကမၤစၢၤဝဲဒၣ် စါ(န) လၢတၢ်ရဲၣ်ကျဲၤဘှါဆှဲ နီၢ်သးအတၢ်ဆီၢ်သနံၤ, အတၢ်ဂ့ၢ်ကီ အိၣ်ဟဲကဲထီၣ်အသး, ခီဖျိလၢတၢ်ကွၢ်ထွဲကဟုကယာ်အဝၤအကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.
နီၢ်ဟၤကၢ် အဂ့ၢ်န့ၣ် ကစၢ်ယွၤ လီၣ်ဖျါထီၣ်အသး ဒ်ယွၤလၢ အထံၣ်တၢ်တဂၤန့ၣ်လီၤ. ၁ မိၤ…
တၢ်မၤအသး
လဲၤတၢ်ဒီးကစၢ်ယွၤ
ဖဲမုၢ်ယူာ်အနံၤ, လၢတၢ်မၤဟူးဂဲၤနီၢ်ခိကျးန့ၣ် ပှၤကဘၣ်လဲၤဟးတရံးတၢ်အကျိၤဆူ စုထွဲတကပၤန့ၣ်လီၤ. ယမါဒီးပှၤအခီၣ်ထံးတဖုန့ၣ် လဲၤဟးတရံးဝဲဒၣ် လၢစုထွဲတကပၤ န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ပိာ်မုၣ်တဂၤ လဲၤဟးတရံးပှၤလဲၤတၢ်အကျိၤ လၢစုစ့ၣ်တကပၤန့ၣ်လီၤ. အတံၤသကိးတနီၤန့ၣ် ပာ်ဖှိၣ်လဲၤဟးတရံးတၢ်ဒီးအီၤ, ဒီးပှၤတဂၤဘၣ်တဂၤ လူၤပိာ်ထွဲ အဝဲသ့ၣ်အခံန့ၣ်လီၤ. တကီၢ်ခါန့ၣ်, တၢ်ဂ့ၢ်ကီအိၣ်ထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤလဲၤဟးတၢ်အကျဲအဃိ, ဒ်သိးဒီးတၢ်ကဘၣ်လိာ်ဘၣ်စးက့ၤအဂီၢ်, တၢ်ဆၢကတီၢ်ယံာ်ဝဲဒၣ် တစိၤဖိန့ၣ်လီၤ. ပှၤလဲၤဟးတၢ်ဖိလၢ ကျဲအကမၣ်တဖၣ်န့ၣ် တပညိၣ်ဝဲလၢ ကမၤကီမၤခဲတၢ်ဘၣ်ဆၣ်, အဝဲသ့ၣ်အတၢ်မၤ ဒိၣ်စိလုာ်ဘၢတၢ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ဒ်သိးယတဆိကမိၣ်ထီၣ် ယဲဒၣ်န့ၣ် ယအိၣ်တသ့လၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအလဲၤကမၣ်ကျဲတဂၤန့ၣ် နဲၣ်ဆှၢဝဲ ပှၤတဂၤဝံၤတဂၤဆူ ကျဲအကမၣ်န့ၣ်လီၤ. လီၤဂာ်ဒီးလံာ်ကတိၤဒိ ၁၃:၂၀ အတၢ်ပာ်ဖျါ “ပှၤလၢအလဲၤတၢ်ဒီးပှၤကူၣ်တၢ်သ့န့ၣ် ကကဲထီၣ်ပှၤကူၣ်တၢ်သ့လီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤဒီတံၤဒီသကိးဒီးပှၤဟးဂီၢ်ဖိန့ၣ် ကတုၤလၢတၢ်ဟးဂီၤ” န့ၣ်လီၤ. တၢ်လူၤပိာ်ထွဲ ပှၤလဲၤတၢ်လၢအကျဲကမၣ်တဂၤအခံန့ၣ် ကတူၤဃီၤဝဲဒၣ်ဆူ တၢ်အိၣ်အသးမၤအသးအကီအခဲ န့ၣ်လီၤ.
ကလၤတံ အဆၢဒိၣ် ၅ န့ၣ် စီၤပီလူး ပာ်ဖျါဝဲလၢ တၢ်လဲၤကမၣ်ကျဲ ဒ်သိးအံၤ တဖၣ်န့ၣ် ဆိကတီၢ် ပသူၣ်ဂ့ၢ်သးကျိၤ…
တၢ်မၤအသး
ပတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်န့ၣ် အါန့ၢ်ဒံးပထံၣ်ဘၣ်တၢ်
နံၣ်ကယၤ ၁၉ ဘူးထီၣ်ကလၢာ်ဝဲဒၣ်အကတီၢ်, လၢကီၢ်အမဲရကၤန့ၣ် ပှၤလဲၤနုာ်လီၤဆူ စခီယၢ် [sequoia] (သ့ၣ်ဖးဒိၣ်ဖးထီလၢအသးအနံၣ်အလါယံာ်ထီ) သ့ၣ်ပှၢ်အပူၤန့ၣ် အိၣ်ဒၣ်စှၤဂၤ, ဒီးတၢ်ကွဲးနီၣ်ကွဲးဃါ သ့ၣ်ဖးဒိၣ်တဖၣ်အံၤအဂ့ၢ်န့ၣ် ပှၤအါဒံအါဂၤတဖၣ် တနာ်ဝဲဒၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်, ဖဲ ၁၈၉၂ နံၣ်န့ၣ် ပှၤကျီၤကူာ်သ့ၣ် (ပှၤမၤသ့ၣ်အတၢ်ဖံးတၢ်မၤ) လွံၢ်ဂၤ လဲၤနုာ်လီၤဆူ ကဲ(လ)ဖိနံယၢ် ကီၢ်စဲၣ် ဘ့း စတဲး(ပ) (Big Stump) သ့ၣ်ပှၢ်အပူၤ, ဒီးကျီကူာ်လီၤဝဲ သ့ၣ်ဖးဒိၣ်တခိၣ်, ပှၤကိးအီၤလၢ မး ထွဲ(န) (Mark Twain), လၢတၢ်ဆၢကတီၢ် ၁၃ သီအတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. သ့ၣ်ဖးဒိၣ်တခိၣ်အံၤ အသးအနံၣ်အလါ အိၣ်ဝဲဒၣ် ၁၃၄၁ နံၣ်, အထီန့ၣ် ၃၀၀ ခီၣ်ယီၢ်, ဒီးသ့ၣ်ထူၣ်အကဝီၤကျီၤန့ၣ် အိၣ်ဝဲဒၣ် ၅၀ ခီၣ်ယီၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤခိးကွၢ်တၢ်တဂၤ ပာ်ဖျါထီၣ် ထွဲ(န), ဒ်အမ့ၢ် “သ့ၣ်တခိၣ်လၢ အက့ၢ်အဂီၤဖျါကဟုကညီၢ်, ဒီးလၢသ့ၣ်ပှၢ်အပူၤသ့ၣ်အဂ့ၤကတၢၢ်တဖၣ်အကျါတခိၣ်” န့ၣ်လီၤ. ခ့ခါအဆၢကတီၢ်န့ၣ်,…
တၢ်မၤအသး
လၢတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်အပူၤ ဒိၣ်ထီၣ်ထီထီၣ်
ပှၤကညီအခိၣ်နူာ်န့ၣ် ဆံးဝဲဒၣ်လီၤလီၤဆီဆီ, ဘၣ်ဆၣ်, သးအတၢ်ဆီၣ်သနံးန့ၣ်မၤဆံးအါထီၣ်ခိၣ်နူာ်န့ၣ်လီၤ. တယံာ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် တၢ်ဃုသ့ၣ်ညါတမံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒၣ်လၢ သးအတၢ်ဆီၣ်သနံး မ့ၢ်ဒိၣ်ထီၣ်အါထီၣ်န့ၣ်ဒီး, မၤသံးလီၤ ခိၣ်နူာ်အမဲာ်ညါတကပၤ, တၢ်လၢအဘၣ်ဟံးန့ၢ်မူဒါဘၣ်ဃးဒီး သးတူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ်တၢ်, ဂံၢ်သဟီၣ်လၢအထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤပှၤ, ဒီးတၢ်ရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သးကဒဲကဒဲန့ၣ်လီၤ. ခိၣ်နူာ်အတၢ်သံးလီၤဒ်သိးအံၤ, ဘၣ်ထွဲလိာ်အသးဒီးတၢ်ဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ဘီ, ဒီးတၢ်သးလီၤသယၢၣ် (depression) လၢပှၤကညီတဂၤအသးကံၢ်ပူၤ, ဒီးပှၤကညီတဖၣ် တူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ် သးသမူဒီစိၤ သ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, တၢ်လၢအမၤသးခုပှၤန့ၣ် ခိၣ်နူာ်လၢအကပုာ်စၢ်စၢ်ဖိတမံၤအံၤ ပျဲဝဲဒၣ် ခိၣ်နူာ်အတၢ်ဆံးလီၤ ကဘျါက့ၤဝဲအဂီၢ်, ခီဖျိလၢတၢ်ပာ်လီၤသးဟူးဂဲၤနီၢ်ခိနီၢ်ကစၢ်, ပညိၣ်ဆိကမိၣ် ယွၤအကလုၢ်ကထါ, ဒီးတၢ်ရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သး လၢအအိၣ်ဒီးအခီပညီန့ၣ်လီၤ.
ပှၤကွဲး ထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၁၉ တဂၤ, သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်ဝဲလၢ တၢ်လဲၤခီဖျိကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ် သးအတၢ်ဆီၣ်သနံး, ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်ဝံၤ, တၢ်ဒိၣ်ထီၣ်ထီထီၣ်, ဒီးဘၣ်တၢ်ယါဘျါက့ၤအဂ့ၢ်အဃိ, စံးဝဲဒၣ် “ယဘၣ်တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်န့ၣ်ဂ့ၤဝဲလၢယဂီၢ်, လၢယကမၤလိနတၢ်မၤလိာ်အဂ့ၢ်” (:၇၁) န့ၣ်လီၤ. တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်န့ၣ် မ့ၢ်မၤဘၣ်ဒိဆါပှၤဘၣ်ဆၣ်, တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ် ကဲထီၣ်ဝဲဒၣ် ပှၤကွဲးထါ အသရၣ်, ဒ်သိးပသုတဟးဖျိးလၢ ကစၢ်ယွၤအကျဲအဂီၢ်, ကထုးထီၣ်ပှၤ, ဒီးပကတိၢ်န့ၢ်ဖံးဃာ်…
တၢ်ဂ့ၢ်ဂံၢ်ထံးတဖၣ်
တၢ်မၤဒိၣ်မၤအါထီၣ် သးလၢအသ့စံးဘျုးစံးဖှိၣ်တၢ်
ယဖိမုၢ်အဆံးကတၢၢ်တဂၤ စံးဘၣ်ယၤလၢ “ပါဧၢ, နဟဲစိာ်န့ၢ်ယၤထံအီ ကသ့ဧါ” န့ၣ်လီၤ. ယစံးဘၣ်အီၤ, “သ့ဝဲသၢၣ်” ဝံၤ, ယဟဲစိာ်န့ၢ်အီၤထံလီခီအပှဲၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲဟံးန့ၢ်အီဝံၤ, လၢအထးခိၣ်န့ၣ် တအဲးထီၣ်ဝဲတၢ်နီတမံၤဘၣ်. ဝံန့ၣ်ဒီး, ယဖိမုၣ်အဒိၣ်ကတၢၢ်တဂၤ ဃ့အီယၤထံ, ဒ်အဒ့မုၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ. ယလဲၤစိာ်ဆှၢထံအီ လၢအဂီၢ်န့ၣ်ဝံၤ, အဝဲစ့ၢ်ကီး တတဲဆၢယၤတၢ်နီတမံၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်သးတံာ်တာ်အပူၤန့ၣ်, ယထးခိၣ်အဲးထီၣ်အသးလၢ, “မတၤတဂၤမး တစံးကတိၤပာ်ဖျါ “တၢ်ဘျုး” န့ၣ်လဲၣ်. ပှၤကစံးကတိၤ “တၢ်ဘျုး” အဂီၢ်, ဘၣ်မနုၤအဃိကီခဲဝဲဒၣ်လဲၣ်” န့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်တဘျီဘျီ, တၢ်ကအိးထီၣ်တြဲၤလၢယွၤကမၤတၢ်အဂီၢ်, တၢ်အကတီၢ်ဂ့ၤန့ၢ်ဒံး မိၢ်ပၢ်သ့ၣ်တဖၣ် အသးဘၣ်တံာ်တာ်အကတီၢ်န့ၣ် တၢ်တအိၣ်ဝဲဒၣ်နီတမံၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. တကီၢ်ခါန့ၣ် ယသးကလၢၢ်ဘၣ် သးစီဆှံ ထိၣ်ဂဲၤယၤ ကပုာ်လုာ်ဖိ, ဒီးစံးဘၣ်ယၤလၢ, မ့ၢ်ဝဲလီၤ. အဒါ(မ်) (Adam) ဧၢ, ပကစံး “တၢ်ဘျုး” အဂီၢ်န့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ, ကီခဲဝဲဒိၣ်မးန့ၣ်လဲၣ်. တၢ်တအိၣ်ဒီး သးလၢအသ့စံးဘျုးစံးဖှိၣ်တၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်ကီ ထဲလၢယဖိတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်ဘၣ်. မ့ၢ်ဝဲယတၢ်ဂ့ၢ်ကီစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ.
လၢပဂီၢ်, ပကစံးကတိၤပာ်ဖျါ…
တၢ်ဂ့ၢ်ဂံၢ်ထံးတဖၣ်
ပညိၣ်နဲၣ်လိၤဆူ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး
လၢဝ့ၢ်နယူယီး ကျဲတဘိန့ၣ် ပှၤသးပှၢ်ပိာ်ခွါတဂၤ ဃ့ၢ်ဝဲဒၣ်ကယီၤကယီၤဖိအကတီၢ်, ဒီးထံၣ်ဝဲ ပှၤလၢအဟံၣ်ဃီတအိၣ်တဂၤ ပာ်လီၤဝဲ ခီၣ်ဖံးအလီၢ်လံၤဖိတစူၣ်လၢ အကပၤ, ဒ်အမ့ၢ် တၢ်ဃ့တၢ်မၤစၢၤ အတၢ်ပနီၣ်န့ၣ်ဒီး, အိၣ်ပတုာ်ဝဲဒၣ်တစိၢ်ဖိန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ပှၤဃ့ၢ်တၢ်ဖိတဂၤအံၤ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ခံဂၤလိာ် ဒိးဝဲဒၣ်ခီၣ်ဖံးအနီၣ်ဂံၢ်န့ၣ် ဒ်သိးလိာ်သးအဃိ, တချုးဟ့ၣ်လီၤဝဲ အခီၣ်ဖံးဃုာ်ဒီး,အခီၣ်ဖျီၣ်ဆူ ပှၤဟံၣ်ဃီတအိၣ်လၢအသးစၢ်န့ၢ်အီၤတဂၤဒံးဘၣ်န့ၣ်, တဲနၢ်ပၢၢ်အီၤ, “ယတၢ်အိၣ်မူတစိၤသးန့ၣ်, ကစၢ်ယွၤ ဂ့ၤတ့ၢ်ဝဲလၢယဂီၢ်ဒိၣ်မး, ဒီးဆိၣ်ဂ့ၤတ့ၢ်ဝဲဒၣ်ယၤအဃိ, ယသးကလၢၢ်ဘၣ်ယဲလၢ ယဂ့ၤမၤဘျုးမၤဖှိၣ်စ့ၢ်ကီးနၤ,” ဝံၤန့ၣ်ဒီး, က့ၤဝဲဆူအဟံၣ် လၢအခီၣ်လၢကျဲန့ၣ်လီၤ.
မ့ၢ်လၢကစၢ်ယွၤ ဂ့ၤတ့ၢ်ဝဲလၢအဂီၢ်အဃိ, ဒ်ပှၤသးပှၢ်ပိာ်ခွါတဂၤအံၤ ဒုးနဲၣ်ပာ်ဖျါ တၢ်သးကညီၤဆူ ပှၤအဂၤတဂၤအသိး, ပှၤလၢအစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးတဖၣ်ကိးဂၤဒဲးန့ၣ် ကစၢ်ယွၤအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပကကူထီၣ်သိးထီၣ် “တၢ်သးကညီၤ” (ကလီး ၃:၁၂) န့ၣ်လီၤ. နီၢ်နီၢ်န့ၣ်, ကယဲၢ်ပမၤတၢ်န့ၣ် လၢတၢ်ကတိၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, လၢတၢ်မၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, ပကဘၣ်မၤတၢ်ခဲလၢာ်လၢ “ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအမံၤ” (:၁၇) အပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢအပိာ်ထွဲထီၣ်အခံဒီး “တၢ်သးကညီၤ” န့ၣ်, ပကဘၣ်ဒုးနဲၣ်ဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီး, ပတၢ်အိၣ်မူသကဲာ်ပဝးလီၤဆီ လၢအမ့ၢ်…
တၢ်ဂ့ၢ်ဂံၢ်ထံးတဖၣ်
တၢ်သိၣ်လိနဲၣ်လိတဖၣ်လၢ ပသးပ့ၤနီၣ်တန့ၢ်တသ့
ကီၣ်ရ့ ဘရိး(စ) (Corey Brooks) န့ၣ်, ပှၤသ့ၣ်ညါအီၤလၢ “တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ်လၢ တၢ်ဘါသရိာ်အခိၣ်ဒုး” တဂၤ, ဒ်သိးကထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤ ပှၤတဝၢအတၢ်ဆီတလဲအဂီၢ်, အိၣ်ဆိးဝဲ ၃၄၃ သီ, ဖဲဝ့ၢ် ခၠံၣ်ကၤကိၣ် ကလံၤထံးတကပၤ, အတၢ်ဘါသရိာ် အခိၣ်ဒုးလိၤန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်ဆၢက့ၤ အတီၤဖုၣ်ကၠိသရၣ်, ကၠိ စတိး(စ), (Joe Stokes) လၢအသိၣ်လိန့ၢ်အီၤ တၢ်မၤလိလွံၢ်ထံၣ် လၢအသးပ့ၤနီၣ်ဝဲတန့ၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤမ့ၢ်ဝဲဒၣ် တၢ်ပာ်သးကျၢၤမုဆှုအတၢ်စိတၢ်ကမီၤ, တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးအတီအလိၤ လၢအမ့ၢ်တၢ်အကါဒိၣ်အဂ့ၢ်, တၢ်ပာ်ဖှိၣ်မၤသကိးတၢ်လၢ ပပှၤတဝၢအပူၤ အလုၢ်အပှ့ၤ, ဒီးတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ အတၢ်ကဲဘျုးအဂ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ခီဖျိလၢတၢ်ဟံးဃာ်ဂၢၢ်ကျၢၤ စီၤရှလိၤမိၤ အတၢ်ကူၣ်သ့ လၢလံာ်ကတိၤဒိ အဆၢဒိၣ် ၃ အပူၤန့ၣ် ပကျဲးစၢးအိၣ်မူကဲဘျုး ပပှၤတဝၢသ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအနာ်သန့ၤ ကစၢ်ယွၤတဖၣ် ဒ်သိးကမ့ၢ်ပှၤလၢအထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ် ပှၤဂုၤပှၤဂၤအဂီၢ်, စီၤရှလိၤမိၤ သိၣ်လိနဲၣ်လိဝဲ တၢ်မၤလိ လွံၢ်ထံၣ်, လၢအမ့ၢ် “တၢ်သန့ၤလီၤသးလၢယွၤ” (:၅), “ပျံၤယွၤ, ဒီးဟးထီၣ်ကွံာ်လၢတၢ်အၢ” (:၇),…
တၢ်ဂ့ၢ်ဂံၢ်ထံးတဖၣ်
ဒ်အမ့ၢ် ခရံာ်အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်
ဘၣ်တနံၤ, ဖဲမုၢ်ဃ့ၢ်လီၤအကတီၢ်, ယၤဒီးပဟံၣ်ကပၤ ပှၤဆူၣ်ဒၣ် (Sudanese) အဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်န့ၣ် ပတ့ခဲၣ် ပှၤလဲၤဟးလ့ၢ်လိၤတၢ်အကျဲ လၢဟီၣ်ခိၣ်ဝါတဖၣ်လၢအအိၣ်ဒီးအလွဲၢ်အကလုာ်ကလုာ်န့ၣ်လီၤ. လၢအဝဲသ့ၣ်အဟံၣ်အကပၤ, ပှၤအိၣ်ဝဲတဖု ဘူၣ်ထူဘါယွၤ, ဒီးပနၢ်ဟူ အဝဲသ့ၣ်သးဝံၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. မိၢ်သးစၢ်လၢ ကတိၤတၢ်ဒီးယၤတဂၤန့ၣ် အဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအဃိ, အဝဲဒီးယၤ ပလဲၤခိးကနၣ် ပှၤသးဝံၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပကဘူၣ်သကိးဘါသကိးတၢ်အဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်ကွဲမုာ်ပှၤန့ၣ်လီၤ. ကမါလၢပှၤမၤပှဲၤပာ်ထံအကပၤန့ၣ် လၢတၢ်ဒိးဘျၢထံအဂီၢ်, ပှၤသးစၢ်တဂၤ အိၣ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်ဝဲဒၣ်, ဒီးစံးဝဲဒၣ်လၢ ဒိးန့ၢ်တၢ်ပျၢ်တၢ်ဒဲးဘး, ဒီးဟ့ၣ်လီၤအးလီၤအသး, ဒ်သိးကပိာ်ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအခံအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်အံၤမ့ၢ်ခွဲးဂ့ၤယာ်ဘၣ်လီၤဆီလၢပဂီၢ်, မ့ၢ်လၢပနၢ်ဟူဘၣ် ပှၤအုၣ်အသး, ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်, လၢပဟံၣ်ကပၤအဃိန့ၣ်လီၤ. ပှၤတဖုအံၤ မ့ၢ်ဝဲဒၣ် ကစၢ်ခရံာ် အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် လၢပခိၣ်ပဃၢၤန့ၣ်လီၤ.
ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး တ့သူၣ်ထီၣ် အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. တချုးကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး က့ၤထီၣ်ဆူမူခိၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် စံးဘၣ်တဲဘၣ် အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ ကဆှၢလီၤ သးစီဆှံ ဒ်သိးကအိၣ်ဆိးလၢအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် အသးကံၢ်ပူၤ, ဒီးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ကကဲထီၣ် ပှၤအုၣ်အသး, “ပၢၢ်လၢဟီၣ်ခိၣ်အကတၢၢ်” (တ ၁:၈)…
တၢ်ဂ့ၢ်ဂံၢ်ထံးတဖၣ်
တၢ်တူၢ်လိာ်မုာ် လၢတၢ်သူၣ်အိၣ်သး
ပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ဘၣ်တူၢ်လိာ်ကွၢ်ထွဲ ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲတဖၣ်, မ့ၢ်လၢထံကီၢ်ခိၣ်နၢ် ဆီတလဲအဃိ, ဘၣ်ဃ့ၢ်ဟးထီၣ်လၢအထံကီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် ဟဲစိာ်ဝဲဒၣ် အတၢ်ပိးတၢ်လီဖိတဖၣ် န့ၢ်ဝဲဒၣ်ထဲ ထၢၣ်အဆံးဖိတဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ. ပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိအကျါတနီၤန့ၣ် ဘၣ်အိၣ်ဆိးဝဲလၢဟံၣ်အဆံးဖိဒၣ်လဲာ်, ပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိအါဒံအါဂၤတူၢ်လိာ်မုာ် ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်အဲၣ်တူၢ်တံၤတူၢ်သမှံၤဒ်သိးအံၤန့ၣ်, ဒုးထံၣ်သ့ၣ်ညါက့ၤပှၤ ကစၢ်ယွၤ မၤလိာ် ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် တချုးနုာ်လီၤအိၣ်ဆိးဝဲ ဖဲကီၢ်တၢ်စံးပာ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဒ်အမ့ၢ် ပှၤတဝၢဖိတဖၣ်လၢ အသူၣ်အီၣ်ဖျးအီၣ်တၢ်အသိး, တၢ်ကူးဘု မ့ၢ်တၢ်လၢအကါဒိၣ်တမံၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးကအီၣ်ဘၣ်အီဘၣ် တုၤနံၣ်လၢအကဟဲ တၢ်ကူးဘုအကတီၢ်, ကလိၣ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်အီၣ်တၢ်အီလၢလၢလီၢ်လီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ကစၢ်ယွၤ မၤလိာ် ပှၤအံၤစရ့လးဖိတဖၣ်လၢ “တုၤနကူးဘုလၢနစံာ်ပူၤ, ဒီးနသးပ့ၤနီၣ်ဘုတကဒိၣ်ဒီး, နတဘၣ်က့ၤကဒါက့ၤဟံးန့ၢ်အီၤဘၣ်. ကအိၣ်ဝဲလၢပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိအဂီၢ်, လၢပှၤဖိၣ်ဃဲဖိအဂီၢ်, ဒီးလၢပှၤမုၣ်ကမဲအဂီၢ်,....” (၅ မိၤ ၂၄:၁၉) န့ၣ်လီၤ. တမ့ၢ်ဘၣ်အသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အတၢ်အိၣ်လၢလၢလီၢ်လီၢ်အဃိ, ဟ့ၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်ဘၣ်. ကဘၣ်သးအိၣ်ဟ့ၣ်ဝဲ ခီဖျိလၢအနာ်သန့ၤ ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် “ဒ်သိးယွၤနကစၢ်ကဆိၣ်ဂ့ၤနၤလၢ ကယဲၢ်နမၤတၢ်လၢနစု” အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်အဲၣ်တူၢ်တံၤတူၢ်သမှံၤ အလုၢ်အလၢ်အံၤ ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ…
တၢ်ဂ့ၢ်ဂံၢ်ထံးတဖၣ်
တၢ်အိၣ်လၢနသးကံၢ်ပူၤန့ၣ် ဃ့ထုကဖၣ်နဲ
ဖဲမုၢ်လ့ၤဧိၤ ဟါလီၤခီအကတီၢ်, တၢ်လၢအညီနုာ်မၤန့ၣ် ဘရဲဒၣ်ဒီးအဲးဒံၣ် ကစးထီၣ်မၤဝဲဒၣ်အဂီၢ်, နုာ်လီၤဆူသိလ့ၣ်ပူၤဝံၤ,အဲၤဒံၣ် သံကွၢ်ဝဲအမါလၢ “မ့ၢ်နအဲၣ်ဒိးအီၣ်ဟါတၢ်အီၣ်တၢ်အီဖဲလဲၣ်” န့ၣ်ဒီး, ဘရဲဒၣ် စံးဆၢဝဲလၢ “ဖဲတၢ်လီၢ်တတီၤဂ့ၤတတီၤဂ့ၤ တၢ်ဂ့ၢ်ကီတအိၣ်ဘၣ်” န့ၣ်လီၤ. အပူၤကွံာ်န့ၣ် အဲးဒံၣ် လဲၤအီၣ်ဘၣ်တၢ်လီၢ်အိၣ်ဝဲတတီၤအဃိ, သံကွၢ်ကဒိး “ဂ့ၤလံ, ပမ့ၢ်လဲၤအီၣ်ဖဲ ဝ့မ့(လ) (The Windmill) ကျးမီၣ်, နဆိကမိၣ်ဒ်လဲၣ်” န့ၣ်လီၤ. ဘရဲဒၣ် အသးဒိၣ်ထီၣ်သတူၢ်ကလာ်, ဒီးစံးဝဲဒၣ်လၢ “ပတလဲၤဖဲန့ၣ်ဘၣ်. ပကလဲၤအီၣ်ကျးတဖျၢၣ်ဂ့ၤ,တဖျၢၣ်ဂ့ၤန့ၣ် မ့တမ့ၢ်ဖဲန့ၣ်ဝံၤလီၤ.” အဲးဒံၣ် သါသဖှိထီၣ်, ဒီးစံးဘၣ်အမါလၢ “နမ့ၢ်စံးဒ်န့ၣ်ဒီး, နအဲၣ်ဒိးလဲၤဖဲလဲၣ်” န့ၣ်လီၤ. ဘရဲဒၣ် စံးကဒီးဝဲလၢ “ဖဲတၢ်လီၢ်တတီၤဂ့ၤတတီၤဂ့ၤ တၢ်ဂ့ၢ်ကီတအိၣ်ဘၣ်” န့ၣ်လီၤ.
လီၤဂာ်ဒီးတၢ်ဂီၤမူလၢ အမၤလီၤနံၤလီၤအ့ပှၤအသိး, မ့ၢ်လၢပသ့ၣ်ညါ တၢ်မၤအသး ဒ်သိးအံၤ, မ့ၢ်တၢ်အကတီၢ်ဖိလၢ အမၤတံာ်တာ်ပသးထဲလဲၣ်န့ၣ် ပမ့ၢ်ကွၢ်စိလၢတၢ်အယံၤန့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်လီၤနံၤလၢပဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်တဘျီဘျီ, လၢပတၢ်အိၣ်မူ ပဃ့ထုကဖၣ်တၢ်အပူၤစ့ၢ်ကီး, တၢ်မၤအသးသ့ဝဲဒၣ်ဒ်သိးအံၤန့ၣ်လီၤ. ပအိၣ်ဒီးတၢ်သးဒ့ဒီအါမးန့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢတဒံးသိးလိာ်အသးဒီးပှၤန့ၣ် ဝံဒၤနံးယ့လး အဆၢဒိၣ်…
တၢ်ဂ့ၢ်ဂံၢ်ထံးတဖၣ်
ကစၢ်ယွၤ ထံၣ်ယၤ
အဝၤ ကလံၤကျီအီၤဝံၤ, စါ(န) (Sun) တဂၤ အတၢ်အိၣ်မူ ဆီတလဲအသးတကီၢ်ခါန့ၣ်လီၤ. တနံၤဘၣ်တနံၤန့ၣ် စါ(န) ဘၣ်မၤစၢၤဝဲဒၣ် အဝၤအတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတဖၣ်, ဒီးဘၣ်ကျဲးစဲးဘှါဆှဲ အဝၤအသးအတၢ်ဂ့ၢ်ကီတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်သူၣ်တီသးလိၤအပူၤန့ၣ် ကွၢ်ထွဲကဟုကယာ်အဝၤလၢ တၢ်ဆၢကတီၢ် ၁၇ နံၣ်အတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, အဝၤလီၤဃံၤ, ဒီးတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့နးဒိၣ်ထီၣ်အဃိ, တၢ်ကွၢ်ထွဲကဟုကယာ်အဝၤ အတၢ်မၤန့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်ဝံဃၢနးနးကျံးကျံးလၢအဂီၢ်, ဒီးတူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ်ဝဲ နီၢ်သးအတၢ်ဆီၣ်သနံးန့ၣ်လီၤ. အဝဲစံးဝဲဒၣ် “ယသးတူၢ်ဘၣ်ယဲ ဒ်ယတၢ်စူၢ်တၢ်နာ် လီၤမၢ်ကွံာ်ယဲ, ဒီးယတထံၣ်ကစၢ်ယွၤလၢၤဘၣ်” န့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်ဆၣ်, စါ(န) ကွၢ်ကဒါက့ၤအတၢ်အိၣ်မူ, ဒီးနာ်ဝဲဒၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤထံၣ် အတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢအဝၤအတၢ်ဆါအယံာ်အထၢအဂီၢ်, မ့ၢ်လၢကစၢ်ယွၤ ကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်အီၤ ကသံၣ်ကသီတဖၣ်, ဒီးလၢဟံၣ်လၢဃီတၢ်ကွၢ်ထွဲယါဘျါ ပှၤဆူးပှၤဆါ, ဒီးပှၤတဝၢအပှၤမၤစၢၤဟ့ၣ်ကူၣ်တၢ်တဖၣ် ဒ်သိးကမၤစၢၤဝဲဒၣ် စါ(န) လၢတၢ်ရဲၣ်ကျဲၤဘှါဆှဲ နီၢ်သးအတၢ်ဆီၢ်သနံၤ, အတၢ်ဂ့ၢ်ကီ အိၣ်ဟဲကဲထီၣ်အသး, ခီဖျိလၢတၢ်ကွၢ်ထွဲကဟုကယာ်အဝၤအကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.
နီၢ်ဟၤကၢ် အဂ့ၢ်န့ၣ် ကစၢ်ယွၤ လီၣ်ဖျါထီၣ်အသး ဒ်ယွၤလၢ အထံၣ်တၢ်တဂၤန့ၣ်လီၤ. ၁ မိၤ…
တၢ်ဂ့ၢ်ဂံၢ်ထံးတဖၣ်
လဲၤတၢ်ဒီးကစၢ်ယွၤ
ဖဲမုၢ်ယူာ်အနံၤ, လၢတၢ်မၤဟူးဂဲၤနီၢ်ခိကျးန့ၣ် ပှၤကဘၣ်လဲၤဟးတရံးတၢ်အကျိၤဆူ စုထွဲတကပၤန့ၣ်လီၤ. ယမါဒီးပှၤအခီၣ်ထံးတဖုန့ၣ် လဲၤဟးတရံးဝဲဒၣ် လၢစုထွဲတကပၤ န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ပိာ်မုၣ်တဂၤ လဲၤဟးတရံးပှၤလဲၤတၢ်အကျိၤ လၢစုစ့ၣ်တကပၤန့ၣ်လီၤ. အတံၤသကိးတနီၤန့ၣ် ပာ်ဖှိၣ်လဲၤဟးတရံးတၢ်ဒီးအီၤ, ဒီးပှၤတဂၤဘၣ်တဂၤ လူၤပိာ်ထွဲ အဝဲသ့ၣ်အခံန့ၣ်လီၤ. တကီၢ်ခါန့ၣ်, တၢ်ဂ့ၢ်ကီအိၣ်ထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤလဲၤဟးတၢ်အကျဲအဃိ, ဒ်သိးဒီးတၢ်ကဘၣ်လိာ်ဘၣ်စးက့ၤအဂီၢ်, တၢ်ဆၢကတီၢ်ယံာ်ဝဲဒၣ် တစိၤဖိန့ၣ်လီၤ. ပှၤလဲၤဟးတၢ်ဖိလၢ ကျဲအကမၣ်တဖၣ်န့ၣ် တပညိၣ်ဝဲလၢ ကမၤကီမၤခဲတၢ်ဘၣ်ဆၣ်, အဝဲသ့ၣ်အတၢ်မၤ ဒိၣ်စိလုာ်ဘၢတၢ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ဒ်သိးယတဆိကမိၣ်ထီၣ် ယဲဒၣ်န့ၣ် ယအိၣ်တသ့လၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအလဲၤကမၣ်ကျဲတဂၤန့ၣ် နဲၣ်ဆှၢဝဲ ပှၤတဂၤဝံၤတဂၤဆူ ကျဲအကမၣ်န့ၣ်လီၤ. လီၤဂာ်ဒီးလံာ်ကတိၤဒိ ၁၃:၂၀ အတၢ်ပာ်ဖျါ “ပှၤလၢအလဲၤတၢ်ဒီးပှၤကူၣ်တၢ်သ့န့ၣ် ကကဲထီၣ်ပှၤကူၣ်တၢ်သ့လီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤဒီတံၤဒီသကိးဒီးပှၤဟးဂီၢ်ဖိန့ၣ် ကတုၤလၢတၢ်ဟးဂီၤ” န့ၣ်လီၤ. တၢ်လူၤပိာ်ထွဲ ပှၤလဲၤတၢ်လၢအကျဲကမၣ်တဂၤအခံန့ၣ် ကတူၤဃီၤဝဲဒၣ်ဆူ တၢ်အိၣ်အသးမၤအသးအကီအခဲ န့ၣ်လီၤ.
ကလၤတံ အဆၢဒိၣ် ၅ န့ၣ် စီၤပီလူး ပာ်ဖျါဝဲလၢ တၢ်လဲၤကမၣ်ကျဲ ဒ်သိးအံၤ တဖၣ်န့ၣ် ဆိကတီၢ် ပသူၣ်ဂ့ၢ်သးကျိၤ…
တၢ်ဂ့ၢ်ဂံၢ်ထံးတဖၣ်
ပတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်န့ၣ် အါန့ၢ်ဒံးပထံၣ်ဘၣ်တၢ်
နံၣ်ကယၤ ၁၉ ဘူးထီၣ်ကလၢာ်ဝဲဒၣ်အကတီၢ်, လၢကီၢ်အမဲရကၤန့ၣ် ပှၤလဲၤနုာ်လီၤဆူ စခီယၢ် [sequoia] (သ့ၣ်ဖးဒိၣ်ဖးထီလၢအသးအနံၣ်အလါယံာ်ထီ) သ့ၣ်ပှၢ်အပူၤန့ၣ် အိၣ်ဒၣ်စှၤဂၤ, ဒီးတၢ်ကွဲးနီၣ်ကွဲးဃါ သ့ၣ်ဖးဒိၣ်တဖၣ်အံၤအဂ့ၢ်န့ၣ် ပှၤအါဒံအါဂၤတဖၣ် တနာ်ဝဲဒၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်, ဖဲ ၁၈၉၂ နံၣ်န့ၣ် ပှၤကျီၤကူာ်သ့ၣ် (ပှၤမၤသ့ၣ်အတၢ်ဖံးတၢ်မၤ) လွံၢ်ဂၤ လဲၤနုာ်လီၤဆူ ကဲ(လ)ဖိနံယၢ် ကီၢ်စဲၣ် ဘ့း စတဲး(ပ) (Big Stump) သ့ၣ်ပှၢ်အပူၤ, ဒီးကျီကူာ်လီၤဝဲ သ့ၣ်ဖးဒိၣ်တခိၣ်, ပှၤကိးအီၤလၢ မး ထွဲ(န) (Mark Twain), လၢတၢ်ဆၢကတီၢ် ၁၃ သီအတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. သ့ၣ်ဖးဒိၣ်တခိၣ်အံၤ အသးအနံၣ်အလါ အိၣ်ဝဲဒၣ် ၁၃၄၁ နံၣ်, အထီန့ၣ် ၃၀၀ ခီၣ်ယီၢ်, ဒီးသ့ၣ်ထူၣ်အကဝီၤကျီၤန့ၣ် အိၣ်ဝဲဒၣ် ၅၀ ခီၣ်ယီၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤခိးကွၢ်တၢ်တဂၤ ပာ်ဖျါထီၣ် ထွဲ(န), ဒ်အမ့ၢ် “သ့ၣ်တခိၣ်လၢ အက့ၢ်အဂီၤဖျါကဟုကညီၢ်, ဒီးလၢသ့ၣ်ပှၢ်အပူၤသ့ၣ်အဂ့ၤကတၢၢ်တဖၣ်အကျါတခိၣ်” န့ၣ်လီၤ. ခ့ခါအဆၢကတီၢ်န့ၣ်,…
တၢ်ဂ့ၢ်ဂံၢ်ထံးတဖၣ်
လၢတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်အပူၤ ဒိၣ်ထီၣ်ထီထီၣ်
ပှၤကညီအခိၣ်နူာ်န့ၣ် ဆံးဝဲဒၣ်လီၤလီၤဆီဆီ, ဘၣ်ဆၣ်, သးအတၢ်ဆီၣ်သနံးန့ၣ်မၤဆံးအါထီၣ်ခိၣ်နူာ်န့ၣ်လီၤ. တယံာ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် တၢ်ဃုသ့ၣ်ညါတမံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒၣ်လၢ သးအတၢ်ဆီၣ်သနံး မ့ၢ်ဒိၣ်ထီၣ်အါထီၣ်န့ၣ်ဒီး, မၤသံးလီၤ ခိၣ်နူာ်အမဲာ်ညါတကပၤ, တၢ်လၢအဘၣ်ဟံးန့ၢ်မူဒါဘၣ်ဃးဒီး သးတူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ်တၢ်, ဂံၢ်သဟီၣ်လၢအထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤပှၤ, ဒီးတၢ်ရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သးကဒဲကဒဲန့ၣ်လီၤ. ခိၣ်နူာ်အတၢ်သံးလီၤဒ်သိးအံၤ, ဘၣ်ထွဲလိာ်အသးဒီးတၢ်ဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ဘီ, ဒီးတၢ်သးလီၤသယၢၣ် (depression) လၢပှၤကညီတဂၤအသးကံၢ်ပူၤ, ဒီးပှၤကညီတဖၣ် တူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ် သးသမူဒီစိၤ သ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, တၢ်လၢအမၤသးခုပှၤန့ၣ် ခိၣ်နူာ်လၢအကပုာ်စၢ်စၢ်ဖိတမံၤအံၤ ပျဲဝဲဒၣ် ခိၣ်နူာ်အတၢ်ဆံးလီၤ ကဘျါက့ၤဝဲအဂီၢ်, ခီဖျိလၢတၢ်ပာ်လီၤသးဟူးဂဲၤနီၢ်ခိနီၢ်ကစၢ်, ပညိၣ်ဆိကမိၣ် ယွၤအကလုၢ်ကထါ, ဒီးတၢ်ရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သး လၢအအိၣ်ဒီးအခီပညီန့ၣ်လီၤ.
ပှၤကွဲး ထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၁၉ တဂၤ, သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်ဝဲလၢ တၢ်လဲၤခီဖျိကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ် သးအတၢ်ဆီၣ်သနံး, ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်ဝံၤ, တၢ်ဒိၣ်ထီၣ်ထီထီၣ်, ဒီးဘၣ်တၢ်ယါဘျါက့ၤအဂ့ၢ်အဃိ, စံးဝဲဒၣ် “ယဘၣ်တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်န့ၣ်ဂ့ၤဝဲလၢယဂီၢ်, လၢယကမၤလိနတၢ်မၤလိာ်အဂ့ၢ်” (:၇၁) န့ၣ်လီၤ. တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်န့ၣ် မ့ၢ်မၤဘၣ်ဒိဆါပှၤဘၣ်ဆၣ်, တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ် ကဲထီၣ်ဝဲဒၣ် ပှၤကွဲးထါ အသရၣ်, ဒ်သိးပသုတဟးဖျိးလၢ ကစၢ်ယွၤအကျဲအဂီၢ်, ကထုးထီၣ်ပှၤ, ဒီးပကတိၢ်န့ၢ်ဖံးဃာ်…