ဖံးတၢ်မၤတၢ်- တမ့ၢ်လၢတၢ်သးဒ့ဒီဘၣ်

ပှၤနီၣ်ကၠိအသိလ့ၣ်တဂၤ ဖဲအနီၣ်သိလ့ၣ်အကတီၢ် တနီၣ်အသး, ဒီးသံတယူာ်ဝဲဒၣ်, ဒီးသိလ့ၣ်ဖးဒိၣ်တခိၣ်လၢ အအိၣ်ပှဲၤဒီးကၠိဖိအဂၤ ဃုဆံန့ၣ် တၢ်ပၢၤက့ၤအီၤတန့ၢ်လၢၤဘၣ်. တကီၢ်ခါန့ၣ် ပှၤဃိးတီၤကၠိဖိ ဒ့လိ(န) ရံး (Dillon Reeves) ဟးထီၣ်ဝဲလၢ အခးဆ့ၣ်နီၤ, ဒီးဃ့ၢ်သဖှိဝဲဆူ ပှၤနီၣ်သိလ့ၣ်အလီၢ်, ဒီးယီၢ်လီၤဝဲဒၣ် ဘရ့း (brake), တချုးသိလ့ၣ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးဝဲ အကတီၢ်ဖိန့ၣ်လီၤ. ပှၤမၤလိတၢ်ဖိအါဂၤ အတၢ်မၤအါဝဲလၢ တၢ်ကွဲးလံာ်ဆှၢလံာ် မ့တမ့ၢ် လိာ်ကွဲလၢ အကစၢ်ဒၣ်ဝဲ အကွဲၤဒီနၢ်အကတီၢ်, ဒ့လိ(န)- ပှၤလၢအကွဲၤဒီနၢ်တအိၣ်တဂၤ- မ့ၢ်လၢအထံၣ်စိဝဲတၢ်မၤအသး ဘၣ်ဆၢဘၣ်ကတီၢ်အဃိ, ဒီးမၤဆၢဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤနီၣ်သိလ့ၣ် မၤဝဲဒၣ်န့ၣ် မ့ၢ်လၢ ဒ့လိ(န) ထံၣ်ဝဲဒၣ် အါဘျီလံအဃိ, ကဘၣ်ယီၢ်လီၤ ဘရံး ကယီၤကယီၤဖိန့ၣ် သ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပှၤအိၣ်လၢ သိလ့ၣ်အပူၤခဲလၢာ်အသးသမူ ကပူၤဖျဲးဝဲအဂီၢ်, ဒ့လိ(န) အတၢ်အိၣ်ကတီၤ ပလီၢ်သူၣ်ပလီၢ်သး, ဒီးတမ့ၢ်လၢ တၢ်ဆိကမိၣ်မၤဒံဝ့ၤဒံဝီၤအသးန့ၣ် ကဲထီၣ်ဝဲဒၣ်တၢ်မၤစၢၤန့ၣ်လီၤ. ပၣ်ဃုာ်ဒီး ပှၤနီၣ်သိလ့ၣ် လၢအတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ ဂ့ၤထီၣ်ကဒါက့ၤတဂၤန့ၣ်လီၤ.

ဖဲ စီၤမိၤရှ့…

တၢ်နာ်အခီၣ်ကါတဖၣ်

ပဝဲလွံၢ်ဂၤ ပဟးလၢခီၣ် ဒီးလဲၤတၢ်ဖဲ Watkins Glen Gorge လၢအအိၣ်ဖဲဝ့ၢ် New York လီၤ. တဘျီတခီၣ် ပအိၣ်ကတီၢ်ဒီးကွၢ်စူၣ်သကိး ထံလီၤဆှူတဖၣ်ဒီး လ့ဖးထီ အိၣ်ထီၣ်ထီ ပ့ၣ်ခံကယၤန့ၣ် လၢတၢ်ဆိကမိၣ်ဒိၣ်ဒီး တၢ်ပးကဲအပူၤလီၤ. တဘျီတခီၣ်, ပဘၣ်အိၣ်ကတီၢ် ဒ်သိးပကသါကလံၤဒီး ပာ်အိၣ်ဘှံးပခီၣ်တဖၣ် မ့ၢ်လၢပထီၣ်လၢၢ်လ့ ဘၣ်စီၣ်ဘၣ်သ့ ဒီးပဘၣ်ထွဲပခီၣ် ဖးယံာ်ဖးထၢအဃိလီၤ. ဖဲပဘူးထီၣ်လၢ ကစၢၢ်ခိၣ်စိးန့ၣ် ပှၤဟးတၢ်ဖိလၢ အဟဲက့ၤလီၤကဒါတဂၤစံးဝဲ, “သုတၢ်ထွဲ ၈၃၂ ကါအပူၤန့ၣ်သုကဘၣ်ထီၣ်ဒံး ဆူညါအိၣ်တ့ၢ်ဒၣ် အကါ ၁၀ ဧိၤလီၤ.” တၢ်န့ၣ် ကမ့ၢ်တၢ်အဂ့ၤ ကတၢၢ်လၢ ပမ့ၢ်တသ့ၣ်ညါဆိတၢ်လဲၤအံၤ ကီထဲလဲၣ်အဂ့ၢ်လီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ ပမ့ၢ်သ့ၣ်ညါလၢ တၢ်လဲၤအံၤကီထဲထဲအံၤဒီး ပကဃၣ်က့ၤဆူလီၢ်ခံ ဒီးတထံၣ်ဘၣ် တၢ်လဲၤ တခါအံၤ အတၢ်ဃံတၢ်လၤသ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

သးသမူ အတၢ်လဲၤစ့ၢ်ကီး အိၣ်ဒီးခီၣ်ကါတၢ်ထွဲ လၢအကီတဖၣ်လီၤ. ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးဒီးစီၤပီလူး ဟ့ၣ်ပလီၢ် ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်ဖိတဖၣ် ဘၣ်ဃးတၢ်ကီတၢ်ခဲဒီးတၢ်ဘၣ်မၤနးမၤဖှီၣ်တဖၣ်(ယိၤ ၁၆:၃၃, ၂…

တၢ်အၢၣ်လီၤတၢ်ကမၣ်ဆူကစၢ်ခရံာ်

တၢ်ပာ်ခူသူၣ်, ဒီးတၢ်တကနာ်ဃုာ် တၢ်အစုၣ်အပျၢ်အခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိတဖၣ်အဃိ, အကတၢၢ်တၢ်အစၢအၢအၢသီသီတဖၣ် ကဲထီၣ်အသး သ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ် ဝီ စထရံး ကၠၢနၢၣ် (The Wall Street Journal) အတၢ်ပာ်ဖျါတထံၣ် စံးဝဲလၢ, တဲၤလံၣ်ကိ (Telecom- ကွဲၤလ့လိၤ, ကွဲၤဒီနၢ်, ကွဲၤထံၣ်ဟူ ဒီးဂုၤဂၤတဖၣ်) အခီပနံၣ်တဖၣ် ပာ်လီၤတဲာ်တ့ၢ် စၢၢ်သူအပျံၤဖးထီလၢတၢ်ကးဘၢဃာ်တဖၣ် ကအါန့ၢ်ဒံး အဘိခံကထိ လၢကီၢ်အမဲရကၤ ဒီတကီၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. စၢၢ်သူ အစုၣ်တဖၣ်န့ၣ် ရၤလီၤအသးလၢထံဖီလာ်, “လၢဟီၣ်ခိၣ်ညၣ်ထ့ၣ်အကျါ, ဒီးလၢ ပှၤအဖီခိၣ်တၢၣ်တဖၣ်အလိၤ” န့ၣ်လီၤ. စၢၢ်သူန့ၣ် မ့ၢ်ဟးဂီၤ, အထံမ့ၢ်ပှံၢ်လီၤန့ၣ်ဒီး, စၢၢ်သူအစုၣ်တဖၣ် လဲၤကတၢၢ်ဝဲဆူ “ပှၤအိၣ်ဆိးတၢ်, ဖံးတၢ်မၤတၢ်, ဒီးလိာ်ကွဲတၢ်” အလီၢ်အကျဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. စၢၢ်သူအစုၣ်တဖၣ် အတၢ်ဂ့ၢ်ကီန့ၣ် တဲၤလံၣ်ကိ ခီပနံၣ်တဖၣ်အကျါ, တနီၤန့ၣ် သ့ၣ်ညါတ့ၢ်ဝဲဒၣ် အါနံၣ်အါလါလံအဃိ, တၢ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ် စၢၢ်သူအစုၣ်တဖၣ် ယွၤနုာ်လီၤဆူ ခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်အတၢ်ဂ့ၢ်ကီန့ၣ် ဘၣ်စံးကတိၤလိာ်သး နးနးကျံးကျံးန့ၣ်လီၤ.

တၢ်တအၢၣ်လီၤ, ဒီးတၢ်တပာ်ဖျါထီၣ်…

ဆူအယံၤကတၢၢ်ဒီးဆူညါ

ဖဲတၢ်ပိးတၢ်လီ ဒီးဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိ အိၣ်ဒီးတၢ်စံးကတိၤဟူးဂဲၤ တၢ်ဂီၤမူ Toy Story အပူၤ, ဖိသၣ်ဆံးတဂၤ အတၢ်လိာ်ကွဲ တၢ်ဂီၤဖိတဖၣ် အသးသမူနုာ်လီၤဆူအပူၤ ဖဲဖိသၣ် ဟးထီၣ်လၢဒၢးပူၤမ့ၢ်ဂ့ၤ မ့တမ့ၢ် ဖိသၣ်ဖိ မံဘၣ်အသးမ့ၢ်ဂ့ၤ အခါန့ၣ်လီၤ. တၢ်လိာ်ကွဲဖိတခါ, မူပျီ အသုးဖိ လၢအမံၤမ့ၢ် Buzz Lightyear တဂၤ, ကိးသတြီထီၣ် “ဆူအယံၤကတၢၢ်ဒီး ဆူညါ”... ဖဲအဒုးနဲၣ်အတၢ်သ့တၢ်ဘၣ် လၢအသ့ယူၤလၢဒၢးပူၤအခါ န့ၣ်လီၤ. တၢ်န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်ကတိၤလၢအမၤကဒံကဒါ ပှၤအါဂၤအသးလီၤ. တၢ်အယံၤကတၢၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်ယံၤလၢ နလဲၤသ့အကတၢၢ်ဘၣ်ဧါ. တၢ်တမံၤမံၤလၢ အအိၣ်ဒံးလၢ တၢ်အယံၤ ကတၢၢ်အဘးခီဆူညါ မ့ၢ်အိၣ်ဒံးဧါ.

မ့ၢ်ဘၣ်ထုးန့ၢ် အခီပညီလၢ လၢပျၢၤ ဟ့းလ့ၣ်တၢ်သ့ဆိကမိၣ်တၢ်ယိာ်ယိာ် အပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တဖၣ်အအိၣ်, တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဒွးအပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့, Ian Stewart ဟ့ၣ်ထီၣ် အတၢ်ဆိကမိၣ်လၢ, တၢ်လၢအအိၣ်လၢ တၢ်အယံၤကတၢၢ်အဘးခီဆူညါန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်အယံၤကတၢၢ်လၢ အဒိၣ်အါထီၣ်တဖၣ်လီၤ. ဒိၣ်အါထီၣ်ဆူညါဆူညါ ကွ့ၢ်ကွ့ၢ်လီၤ.

ယ့ၣ်ရှူးန့ၣ်ဖျါလၢ အဒိးလဲဟံးန့ၢ်သူ တၢ်ထဲးဂံၢ်ထဲးဘါလၢ အအါထီၣ် ဒီးချ့ထီၣ်…

အဲၣ်ပှၤဂၤလၢ ကစၢ်ယွၤအတၢ်အဲၣ်

ပှၤလဲၣ်ခၠဲၣ်ဘိၢ်သဝီဖိ(Le Chambon, France) လၢကီၢ်ဖြ့ၣ်စ့ၣ်တဖၣ်, ညိကွံာ် တဲာ်သး အတၢ်ကိးမံၤ ဒ်သိးကမၤပူၤဖျဲး ဖိသၣ်ဆံးအဂၤယဲၢ်ကထိ, လၢအအါကတၢၢ် မ့ၢ်ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ, ဖဲနၣ်စံၢ် (Nazi)အတၢ်ဂုာ်ဆူၣ်ဒီး ပၢတၢ်ဆၢကတီၢ်ခါလီၤ. ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲ လၢဃ့ၢ်ဟးထီၣ်လၢအဟံၣ်တဖၣ် ဘၣ်တၢ်ပာ်ခူသူၣ်အီၤ ဖဲ ဟံၣ်တဖၣ်ဒီး တၢ်ဘုၣ်အီၣ်ဘုၣ်အီအလီၢ်အကျဲတဖၣ် ဖဲလီၢ်ဘၢၣ်ကဝီၤအပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ် အဲဒရံၣ်ထြီး(ခ)မဲ (André Trocmé) သဆၣ်ထီၣ် ပှၤဝ့ၢ်ဖိတဖၣ်အခံ ဒ်သိးကမၤစၢၤတၢ်, စံးဒိကဒါ ၅ မိၤရှ့ ၁၀:၁၉ အတၢ်ကတိၤလၢ “အဲၣ်သုဝဲ ပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိတက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, သုမ့ၢ်တ့ၢ်ပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိလၢ ကီၢ်အဲၤကူပတူးအပူၤလီၤ.”

တၢ်ကလုၢ်လၢယွၤဟ့ၣ်လီၤ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်အဂီၢ်အံၤ စးထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် ဘၣ်ဃး “ဟီၣ်ခိၣ်ဖျၢၣ်ဒီဘ့ၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ယွၤအတၢ်, ကစၢ်ဖးဒိၣ်လၢ အအိၣ်ဒီး အစိအကမီၤ”န့ၣ်လီၤ(:၁၇). ဘၣ်ဆၣ် ကစၢ်ယွၤဃုထၢလၢ ကအဲၣ်ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိလီၤ(:၁၅). ယွၤန့ၣ် အံးကွၢ်ဃုာ် ပှၤအဆံးလၢ အလိၣ်တၢ်မၤစၢၤတဖၣ် (မ့)ပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိတဖၣ် (:၁၈), ပၣ်ဃုာ်လၢ ပှၤလၢအတမ့ၢ်ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်လီၤ. ဖဲပှၤအံၣ်စရ့လးတဖၣ်…

သ့ကဆှီတၢ်အကိညါပူၤ

ဖဲလါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် တၢ်ခုၣ်ဒိၣ်မးမုၢ်နံၤတနံၤန့ၣ်, လၢပှၤဟံၣ်တအိၣ်ဃီတအိၣ်တဖၣ်အဂီၢ်, ပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ကတဲာ်ကတီၤ ချၢဝံထၢၣ်အဖျၢၣ်ခံကယၤန့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပှၤကမၤပှဲၤ ချၢဝံထၢၣ်တဖၣ်အဂီၢ်, ယရဲၣ်ကျဲၤမၤစၢၤ, ဒီးတၢ်ဘိၣ်လၢပှၤမၤဘူၣ်ဃာ်တဖၣ်အကျါ ယဃုထၢပာ်ဖှိၣ် ပိးလီလၢအဒ်သိးလိာ်သးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ယဃ့ထုကဖၣ်ယဲလၢ ယကထံၣ်စုဖျီၣ်အသီ, ခိၣ်သလုး, ခီၣ်ဖျီၣ်, ယၣ်လုးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. မိၣ်ဟဲသၣ်အကိ, ဒီးကိၣ်စဲ ဒဝ့း(ခၠ) (sandwiches) တဖၣ်စ့ၢ်ကီး ပၣ်ဃုာ်လၢ တၢ်ဟ့ၣ်တဖၣ်အကျါန့ၣ်လီၤ. ဝံၤန့ၣ်ဒီး, လၢတၢ်ကမၢကမၣ်အပူၤန့ၣ်, ယပာ်သူၣ်ပာ်သး တၢ်ဘိၣ်တဘိၣ် လၢအမ့ၢ် ပှၤကသ့ထူးစီပနီၢ်ကစၢ်အဂီၢ် တၢ်ကံးညာ်က့အဆံးဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ယပညိၣ်ပာ်ဖှိၣ် မၤစၢၤပှၤကညီတဖၣ် ဒ်သိးကအိၣ်ဘၣ်လၢၤလၢၤ, ဒီးကအီၣ်ဘၣ်အီဘၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ပှၤအိၣ်ဝဲဒၣ်တဂၤ, လၢအသ့ၣ်နီၣ်မၤစၢၤဝဲဒၣ် ပှၤလၢကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ်ဒ်သိးကမၤကဆှဲကဆှီအသးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

လံာ်စီဆှံ စံးကတိၤပာ်ဖျါဝဲ - သးဖျၢၣ်ဒီးနီၢ်သးအတၢ်ကဆှီ လၢအမ့ၢ်"တၢ်မၤကဆှီတၢ်" အဂၤတကလုာ်န့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး ဒုးနဲၣ်ဖျါထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်အံၤ, ဖဲအစံး ကတိၤပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ် ပှၤသ့လံာ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်, ဒီးပှၤဖၤရံၤရှဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်အိၣ်မူမၤလၢပှဲၤ တၢ်သိၣ်တၢ်သီအဆံးကတၢၢ်ဘၣ်ဆၣ်, ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး စံးဝဲဒၣ်လၢ, “မ့မ့ၢ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ အဃၢဒိၣ်တက့ၢ်တဖၣ်န့ၣ်,တၢ်စံၣ်ညီၣ်, ဒီးတၢ်သးကညီၤဒီးတၢ်နာ်တဖၣ်န့ၣ် သုပာ်လီၤတဲာ်ကွံာ်အီၤ” န့ၣ်လီၤ(မး၂၃:၂၃).…

တၢ်အုၣ်သးအဂ့ၤကတၢၢ်

Mr. လံၣ် (Lee) တဂၤ တနာ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤဘၣ်, ဒီးကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ် က့ၤလၢတၢ်သံန့ၣ် တနာ်ဝဲဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်, အဝဲမ့ၢ် ပှၤကွဲးတၢ်ကစီၣ် လၢအအိၣ်ဒီးသးလၢအပဲာ်ထံနီၤဖးတၢ်တဂၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲအမါစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးန့ၣ်ဒီး, Mr. လံၣ် ပာ်လီၤအသးလၢ အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ ကဃုမၤလိသ့ၣ်ညါ အမါအတၢ်စူၢ်နာ်အသီအံၤ န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဃုထံၣ်သ့ၣ်ညါ ခံနံၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်, Mr. လံၣ် တူၢ်လိာ်ဝဲဒၣ် ကစၢ်ယွၤ, ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအတၢ်ဂဲၤထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ, ဒီးစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤကစၢ်ခရံာ်န့ၣ်လီၤ.

Mr. လံၣ် အတၢ်အိၣ်မူ ဆီတလဲအသးန့ၣ် အိၣ်ဖျါထီၣ်ဝဲဂ့ၤဂ့ၤန့ၣ်လီၤ. စှၤလါပူၤကွံာ်ဝံၤန့ၣ်, အဖိမုၢ် ၅ နံၣ် ဖိတဂၤ တဲဝဲဒၣ် အမိၢ်လၢ “မိမိၢ်ဧၢ, ယအဲၣ်ဒိးကစၢ်ယွၤ မၤတၢ်လၢယဂီၢ်, ဒ်အမၤဝဲဒၣ် ယပါပၢ်အဂီၢ်အသိးန့ၣ်လီၤ.” ဒီးလံၣ် စထရိဘဲၣ် (Lee Strobel) အဖိမုၣ်တဂၤအံၤ စူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ.

ပှၤအါဒံအါဂၤန့ၣ် တတူၢ်လိာ်ဝဲဒၣ် တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်, ပှၤအုၣ်သးလၢ…

ကူထီၣ်သိးထီၣ်ခရံာ်

ရိး(စ) ထၢနၢၣ် (Rose Turner) မ့ၢ် တၢ်ကယၢက့ၢ်ဂီၤကျဲဒိ (Fashion) အပှၤကူၣ်သ့လၢသးဂ့ၢ်ပီညါတကပၤ, လၢဝ့ၢ်လိဒိၣ် တၢ်ကယၢက့ၢ်ဂီၤကျဲဒိ အခီလ့ၣ်ကၠိန့ၣ်လီၤ. အဝဲဃုသ့ၣ်ညါမၤလိဝဲလၢ တၢ်ကူတၢ်သိးတဖၣ် ကဲဘျုးဝဲဒၣ်တုၤလီၤတီၤလီၤလၢ ပှၤကညီတဖၣ်အတၢ်ဆိကမိၣ်, ဒီးအတၢ်ဟူးဂဲၤဒ်လဲၣ်, ဒီးတၢ်ကူတၢ်သိးတဖၣ် မၤဘျုးအဝဲသ့ၣ်အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးထဲလဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကူတၢ်သိးတဖၣ် လၢပနီၢ်ကစၢ်အလိၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအိၣ်ဝဲဒၣ်အဘူးကတၢၢ်အသိး, ကဲထီၣ်ဝဲဒၣ် ပဖံးဘ့ၣ်ခံကလုာ်တလုာ်, ဒီး တၢ်ကမၤသးတမံၤဂ့ၤ, တမံၤဂ့ၤ ကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်ပှၤလၢ မုၢ်တနံၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဒိန့ၣ်, တၢ်ကူထီၣ်သိးထီၣ် ဆ့ကူဆ့ကၤ အကြၢးအဘၣ်တမံၤန့ၣ် မၤစၢၤပှၤလၢ တၢ်ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤပှၤ, ဒီးပာ်ဖှိၣ်ပညိၣ်တၢ်သးစဲလၢ ပတၢ်ဖံးတၢ်မၤန့ၣ်လီၤ. ဒီးတၢ်ကူတၢ်သိး အလီၢ်လံၤလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်ကံးညာ်အကံၢ်စီဂ့ၤ, ဒီးပပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤအီၤတဖၣ်န့ၣ် ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်သးမံ, ဖဲလၢပသးဘၣ်တံာ်တာ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး အတၢ်အိၣ်သးတမံၤအံၤ ဒုးထံၣ်ပှၤလၢ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး လုၢ်ထီၣ်အသးသမူအတၢ်မၤအဂ့ၢ်, လၢဝံယရှါယၤ စံးကတိၤဆိပာ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ယရှါ ၆၁:၄ အပူၤန့ၣ် ဝံ ကွဲးနီၣ်ပာ်ဖျါဝဲလၢ ခါဆူညါန့ၣ် ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် ကဘၣ်တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤလၢ ဘၤဘူၤလိၣ်တၢ်စိာ်မၢကဲကုၢ်အလီၢ်, ဒီးမၤလီၤတံၢ်ဝဲဒၣ် ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢ…

လၢတၢ်ဟီၣ်တၢ်ယၢၤ ဆူတၢ်စံးထီၣ်ပတြၢၤယွၤ

ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ယူၢ်န့ၢ် “သးပ့ၤနီၣ်ယၤတဂ့ၤ” (Forget-me-not) ဖီဃံလၤဖိအမံၤအဂီၢ်န့ၣ် ပမှံၤပပှၢ်အတၢ်စံၣ်ဃဲၤအိၣ်ဝဲအါမးန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်ယုၢ်န့ၢ်မံၤ အတၢ်စံၣ်ဃဲၤအိၣ်အါမးအကျါ, လၢပျၢၤပှၤကၠ့ၢမဲဖိ အတၢ်စံၣ်ဃဲၤစ့ၢ်ကီး ပၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်စံၣ်ဃဲၤပူဖိအံၤ ပာ်ဖျါဝဲ, ဖဲကစၢ်ယွၤ ယုၢ်န့ၢ်ဝဲ တၢ်မုၢ်တၢ်ဘိလၢ အတ့လီၤဝဲခဲလၢာ်အမံၤန့ၣ်ဒီး, ဖီဆံးဆံးဖိတထံးန့ၣ် ဘၣ်ယိၣ်ဝဲလၢ ကဘၣ်တၢ်လဲၤကပာ်အီၤန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, ဖီဖိန့ၣ် ကိးပသူထီၣ်ဝဲလၢ “အိကစၢ်ဧၢ, သးပ့ၤနီၣ်ယၤတဂ့ၤ” န့ၣ်လီၤ. ဒီးကစၢ်ယွၤ ယုၢ်န့ၢ်ဖီဖိအမံၤလၢ “Forget-me-not” န့ၣ်လီၤ.

တၢ်အံၤ မ့မ့ၢ်ဒၣ် တၢ်တဲတယုၢ်ဘၣ်ဆၣ်, ဖီဖိ "သးပ့ၤနီၣ်ယၤတဂ့ၤ" အံၤ ကဲထီၣ် တၢ်အဲၣ်, ဒီးတၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤတၢ် အပနီၣ်တမံၤန့ၣ်လီၤ. နီၢ်နီၢ်န့ၣ်, တၢ်သးပ့ၤနီၣ်ပှၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပဝဲခဲလၢာ်, ပလဲၤခီဖျိသ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤပှၤအဂီၢ်- လီၤဆီဒၣ်တၢ်, လၢယွၤကသ့ၣ်နီၣ်ပှၤအဂီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ပသးအတၢ်မိၣ်န့ၢ်သးလီတၢ်နီၢ်နီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်ဒ်သိးအံၤန့ၣ် ပထံၣ်ဘၣ် တၢ်ပျၢ်ထီ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးလၢထူၣ်စုညါအလိၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. လူၤ ၂၃:၃၂ အပူၤန့ၣ် စီၤလူၤကၣ် စံးဘၣ်ပှၤလၢ “ဒီးတၢ်မိၤထီၣ်ဃုာ်ဒီးအီၤ (ယ့ၣ်ရှူး) စ့ၢ်ကီး…

တၢ်မူဒီးတၢ်သံလၢ ကစၢ်ခရံာ်အပူၤ

ဖဲ ဖရီဒိၣ် ဒီး(စ)တိၣ်ယဲးစကံ (Fyodor Dostoevsky) တဂၤ အိၣ်ဝဲလၢ ပှၤကခးသံအီၤလၢကျိတဖၣ်အမဲာ်ညါအကတီၢ်, လၢအသးပူၤန့ၣ် ဂံၢ်ဒွးအသးသမူ အတၢ်သါထီၣ်သါလီၤလၢခံကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒီး(စ)တိၣ်ယဲးစကံ မ့ၢ်ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးတဂၤ, တၢ်ထံၣ်အီၤ ဒ်အမ့ၢ် ပှၤကွဲးလံာ် အဂ့ၤကတၢၢ်အါဂၤအကျါတဂၤ, လၢလံာ်လဲၢ်တဖၣ်ခဲလၢာ်န့ၣ်လီၤ. အတၢ်ကွဲးပူဖးထီ လၢအမံၤဟူသၣ်ဖျါတဘ့ၣ် “ကရါမဇီး အဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်” (The Brothers Karamazov) အပူၤန့ၣ် ကွဲးပာ်ဖျါဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်မိၢ်ပှၢ်ဘၣ်ဃးဒီး ကစၢ်ယွၤ, တၢ်မူ, ဒီးတၢ်သံ အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤစံးကတိၤ ဒီး(စ)တိၣ်ယဲးစကံ အဂ့ၢ်လၢ “အဝဲစံးကတိၤ ကစၢ်ခရံာ်အဂ့ၢ် လၢတၢ်သးခုဖးဒိၣ်အပူၤ” န့ၣ်လီၤ. ပှၤကစီၤထီၣ် ကျိထီပျိာ် (rifles), ဒီးပှၤဟ့ၣ်လီၤတၢ်ကလုၢ်, “အိၣ်ကတဲာ်ကတီၤသး,...ပညိၣ်ဃီၤ...”

လၢ ယိၤ ၁၂:၂၃ အပူၤန့ၣ် ဖဲကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး စံးကတိၤဝဲဒၣ် “နၣ်ရံၣ်လၢပှၤကညီၤအဖိခွါ အလၤကပီၤ ကအိၣ်ဖျါန့ၣ် ဘၣ်လံဝဲလံ” န့ၣ် မ့ၢ်အတဲတဖျဲးဝဲ ကဘၣ်တၢ်မၤသံအီၤအဂ့ၢ်, ဒီးဒုးသ့ၣ်ညါ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်,ဃုာ်ဒီးပှၤလၢ…

ဖံးတၢ်မၤတၢ်- တမ့ၢ်လၢတၢ်သးဒ့ဒီဘၣ်

ပှၤနီၣ်ကၠိအသိလ့ၣ်တဂၤ ဖဲအနီၣ်သိလ့ၣ်အကတီၢ် တနီၣ်အသး, ဒီးသံတယူာ်ဝဲဒၣ်, ဒီးသိလ့ၣ်ဖးဒိၣ်တခိၣ်လၢ အအိၣ်ပှဲၤဒီးကၠိဖိအဂၤ ဃုဆံန့ၣ် တၢ်ပၢၤက့ၤအီၤတန့ၢ်လၢၤဘၣ်. တကီၢ်ခါန့ၣ် ပှၤဃိးတီၤကၠိဖိ ဒ့လိ(န) ရံး (Dillon Reeves) ဟးထီၣ်ဝဲလၢ အခးဆ့ၣ်နီၤ, ဒီးဃ့ၢ်သဖှိဝဲဆူ ပှၤနီၣ်သိလ့ၣ်အလီၢ်, ဒီးယီၢ်လီၤဝဲဒၣ် ဘရ့း (brake), တချုးသိလ့ၣ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးဝဲ အကတီၢ်ဖိန့ၣ်လီၤ. ပှၤမၤလိတၢ်ဖိအါဂၤ အတၢ်မၤအါဝဲလၢ တၢ်ကွဲးလံာ်ဆှၢလံာ် မ့တမ့ၢ် လိာ်ကွဲလၢ အကစၢ်ဒၣ်ဝဲ အကွဲၤဒီနၢ်အကတီၢ်, ဒ့လိ(န)- ပှၤလၢအကွဲၤဒီနၢ်တအိၣ်တဂၤ- မ့ၢ်လၢအထံၣ်စိဝဲတၢ်မၤအသး ဘၣ်ဆၢဘၣ်ကတီၢ်အဃိ, ဒီးမၤဆၢဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤနီၣ်သိလ့ၣ် မၤဝဲဒၣ်န့ၣ် မ့ၢ်လၢ ဒ့လိ(န) ထံၣ်ဝဲဒၣ် အါဘျီလံအဃိ, ကဘၣ်ယီၢ်လီၤ ဘရံး ကယီၤကယီၤဖိန့ၣ် သ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပှၤအိၣ်လၢ သိလ့ၣ်အပူၤခဲလၢာ်အသးသမူ ကပူၤဖျဲးဝဲအဂီၢ်, ဒ့လိ(န) အတၢ်အိၣ်ကတီၤ ပလီၢ်သူၣ်ပလီၢ်သး, ဒီးတမ့ၢ်လၢ တၢ်ဆိကမိၣ်မၤဒံဝ့ၤဒံဝီၤအသးန့ၣ် ကဲထီၣ်ဝဲဒၣ်တၢ်မၤစၢၤန့ၣ်လီၤ. ပၣ်ဃုာ်ဒီး ပှၤနီၣ်သိလ့ၣ် လၢအတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ ဂ့ၤထီၣ်ကဒါက့ၤတဂၤန့ၣ်လီၤ.

ဖဲ စီၤမိၤရှ့…

တၢ်နာ်အခီၣ်ကါတဖၣ်

ပဝဲလွံၢ်ဂၤ ပဟးလၢခီၣ် ဒီးလဲၤတၢ်ဖဲ Watkins Glen Gorge လၢအအိၣ်ဖဲဝ့ၢ် New York လီၤ. တဘျီတခီၣ် ပအိၣ်ကတီၢ်ဒီးကွၢ်စူၣ်သကိး ထံလီၤဆှူတဖၣ်ဒီး လ့ဖးထီ အိၣ်ထီၣ်ထီ ပ့ၣ်ခံကယၤန့ၣ် လၢတၢ်ဆိကမိၣ်ဒိၣ်ဒီး တၢ်ပးကဲအပူၤလီၤ. တဘျီတခီၣ်, ပဘၣ်အိၣ်ကတီၢ် ဒ်သိးပကသါကလံၤဒီး ပာ်အိၣ်ဘှံးပခီၣ်တဖၣ် မ့ၢ်လၢပထီၣ်လၢၢ်လ့ ဘၣ်စီၣ်ဘၣ်သ့ ဒီးပဘၣ်ထွဲပခီၣ် ဖးယံာ်ဖးထၢအဃိလီၤ. ဖဲပဘူးထီၣ်လၢ ကစၢၢ်ခိၣ်စိးန့ၣ် ပှၤဟးတၢ်ဖိလၢ အဟဲက့ၤလီၤကဒါတဂၤစံးဝဲ, “သုတၢ်ထွဲ ၈၃၂ ကါအပူၤန့ၣ်သုကဘၣ်ထီၣ်ဒံး ဆူညါအိၣ်တ့ၢ်ဒၣ် အကါ ၁၀ ဧိၤလီၤ.” တၢ်န့ၣ် ကမ့ၢ်တၢ်အဂ့ၤ ကတၢၢ်လၢ ပမ့ၢ်တသ့ၣ်ညါဆိတၢ်လဲၤအံၤ ကီထဲလဲၣ်အဂ့ၢ်လီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ ပမ့ၢ်သ့ၣ်ညါလၢ တၢ်လဲၤအံၤကီထဲထဲအံၤဒီး ပကဃၣ်က့ၤဆူလီၢ်ခံ ဒီးတထံၣ်ဘၣ် တၢ်လဲၤ တခါအံၤ အတၢ်ဃံတၢ်လၤသ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

သးသမူ အတၢ်လဲၤစ့ၢ်ကီး အိၣ်ဒီးခီၣ်ကါတၢ်ထွဲ လၢအကီတဖၣ်လီၤ. ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးဒီးစီၤပီလူး ဟ့ၣ်ပလီၢ် ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်ဖိတဖၣ် ဘၣ်ဃးတၢ်ကီတၢ်ခဲဒီးတၢ်ဘၣ်မၤနးမၤဖှီၣ်တဖၣ်(ယိၤ ၁၆:၃၃, ၂…

တၢ်အၢၣ်လီၤတၢ်ကမၣ်ဆူကစၢ်ခရံာ်

တၢ်ပာ်ခူသူၣ်, ဒီးတၢ်တကနာ်ဃုာ် တၢ်အစုၣ်အပျၢ်အခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိတဖၣ်အဃိ, အကတၢၢ်တၢ်အစၢအၢအၢသီသီတဖၣ် ကဲထီၣ်အသး သ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ် ဝီ စထရံး ကၠၢနၢၣ် (The Wall Street Journal) အတၢ်ပာ်ဖျါတထံၣ် စံးဝဲလၢ, တဲၤလံၣ်ကိ (Telecom- ကွဲၤလ့လိၤ, ကွဲၤဒီနၢ်, ကွဲၤထံၣ်ဟူ ဒီးဂုၤဂၤတဖၣ်) အခီပနံၣ်တဖၣ် ပာ်လီၤတဲာ်တ့ၢ် စၢၢ်သူအပျံၤဖးထီလၢတၢ်ကးဘၢဃာ်တဖၣ် ကအါန့ၢ်ဒံး အဘိခံကထိ လၢကီၢ်အမဲရကၤ ဒီတကီၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. စၢၢ်သူ အစုၣ်တဖၣ်န့ၣ် ရၤလီၤအသးလၢထံဖီလာ်, “လၢဟီၣ်ခိၣ်ညၣ်ထ့ၣ်အကျါ, ဒီးလၢ ပှၤအဖီခိၣ်တၢၣ်တဖၣ်အလိၤ” န့ၣ်လီၤ. စၢၢ်သူန့ၣ် မ့ၢ်ဟးဂီၤ, အထံမ့ၢ်ပှံၢ်လီၤန့ၣ်ဒီး, စၢၢ်သူအစုၣ်တဖၣ် လဲၤကတၢၢ်ဝဲဆူ “ပှၤအိၣ်ဆိးတၢ်, ဖံးတၢ်မၤတၢ်, ဒီးလိာ်ကွဲတၢ်” အလီၢ်အကျဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. စၢၢ်သူအစုၣ်တဖၣ် အတၢ်ဂ့ၢ်ကီန့ၣ် တဲၤလံၣ်ကိ ခီပနံၣ်တဖၣ်အကျါ, တနီၤန့ၣ် သ့ၣ်ညါတ့ၢ်ဝဲဒၣ် အါနံၣ်အါလါလံအဃိ, တၢ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ် စၢၢ်သူအစုၣ်တဖၣ် ယွၤနုာ်လီၤဆူ ခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်အတၢ်ဂ့ၢ်ကီန့ၣ် ဘၣ်စံးကတိၤလိာ်သး နးနးကျံးကျံးန့ၣ်လီၤ.

တၢ်တအၢၣ်လီၤ, ဒီးတၢ်တပာ်ဖျါထီၣ်…

ဆူအယံၤကတၢၢ်ဒီးဆူညါ

ဖဲတၢ်ပိးတၢ်လီ ဒီးဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိ အိၣ်ဒီးတၢ်စံးကတိၤဟူးဂဲၤ တၢ်ဂီၤမူ Toy Story အပူၤ, ဖိသၣ်ဆံးတဂၤ အတၢ်လိာ်ကွဲ တၢ်ဂီၤဖိတဖၣ် အသးသမူနုာ်လီၤဆူအပူၤ ဖဲဖိသၣ် ဟးထီၣ်လၢဒၢးပူၤမ့ၢ်ဂ့ၤ မ့တမ့ၢ် ဖိသၣ်ဖိ မံဘၣ်အသးမ့ၢ်ဂ့ၤ အခါန့ၣ်လီၤ. တၢ်လိာ်ကွဲဖိတခါ, မူပျီ အသုးဖိ လၢအမံၤမ့ၢ် Buzz Lightyear တဂၤ, ကိးသတြီထီၣ် “ဆူအယံၤကတၢၢ်ဒီး ဆူညါ”... ဖဲအဒုးနဲၣ်အတၢ်သ့တၢ်ဘၣ် လၢအသ့ယူၤလၢဒၢးပူၤအခါ န့ၣ်လီၤ. တၢ်န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်ကတိၤလၢအမၤကဒံကဒါ ပှၤအါဂၤအသးလီၤ. တၢ်အယံၤကတၢၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်ယံၤလၢ နလဲၤသ့အကတၢၢ်ဘၣ်ဧါ. တၢ်တမံၤမံၤလၢ အအိၣ်ဒံးလၢ တၢ်အယံၤ ကတၢၢ်အဘးခီဆူညါ မ့ၢ်အိၣ်ဒံးဧါ.

မ့ၢ်ဘၣ်ထုးန့ၢ် အခီပညီလၢ လၢပျၢၤ ဟ့းလ့ၣ်တၢ်သ့ဆိကမိၣ်တၢ်ယိာ်ယိာ် အပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တဖၣ်အအိၣ်, တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဒွးအပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့, Ian Stewart ဟ့ၣ်ထီၣ် အတၢ်ဆိကမိၣ်လၢ, တၢ်လၢအအိၣ်လၢ တၢ်အယံၤကတၢၢ်အဘးခီဆူညါန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်အယံၤကတၢၢ်လၢ အဒိၣ်အါထီၣ်တဖၣ်လီၤ. ဒိၣ်အါထီၣ်ဆူညါဆူညါ ကွ့ၢ်ကွ့ၢ်လီၤ.

ယ့ၣ်ရှူးန့ၣ်ဖျါလၢ အဒိးလဲဟံးန့ၢ်သူ တၢ်ထဲးဂံၢ်ထဲးဘါလၢ အအါထီၣ် ဒီးချ့ထီၣ်…

အဲၣ်ပှၤဂၤလၢ ကစၢ်ယွၤအတၢ်အဲၣ်

ပှၤလဲၣ်ခၠဲၣ်ဘိၢ်သဝီဖိ(Le Chambon, France) လၢကီၢ်ဖြ့ၣ်စ့ၣ်တဖၣ်, ညိကွံာ် တဲာ်သး အတၢ်ကိးမံၤ ဒ်သိးကမၤပူၤဖျဲး ဖိသၣ်ဆံးအဂၤယဲၢ်ကထိ, လၢအအါကတၢၢ် မ့ၢ်ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ, ဖဲနၣ်စံၢ် (Nazi)အတၢ်ဂုာ်ဆူၣ်ဒီး ပၢတၢ်ဆၢကတီၢ်ခါလီၤ. ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲ လၢဃ့ၢ်ဟးထီၣ်လၢအဟံၣ်တဖၣ် ဘၣ်တၢ်ပာ်ခူသူၣ်အီၤ ဖဲ ဟံၣ်တဖၣ်ဒီး တၢ်ဘုၣ်အီၣ်ဘုၣ်အီအလီၢ်အကျဲတဖၣ် ဖဲလီၢ်ဘၢၣ်ကဝီၤအပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ် အဲဒရံၣ်ထြီး(ခ)မဲ (André Trocmé) သဆၣ်ထီၣ် ပှၤဝ့ၢ်ဖိတဖၣ်အခံ ဒ်သိးကမၤစၢၤတၢ်, စံးဒိကဒါ ၅ မိၤရှ့ ၁၀:၁၉ အတၢ်ကတိၤလၢ “အဲၣ်သုဝဲ ပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိတက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, သုမ့ၢ်တ့ၢ်ပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိလၢ ကီၢ်အဲၤကူပတူးအပူၤလီၤ.”

တၢ်ကလုၢ်လၢယွၤဟ့ၣ်လီၤ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်အဂီၢ်အံၤ စးထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် ဘၣ်ဃး “ဟီၣ်ခိၣ်ဖျၢၣ်ဒီဘ့ၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ယွၤအတၢ်, ကစၢ်ဖးဒိၣ်လၢ အအိၣ်ဒီး အစိအကမီၤ”န့ၣ်လီၤ(:၁၇). ဘၣ်ဆၣ် ကစၢ်ယွၤဃုထၢလၢ ကအဲၣ်ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိလီၤ(:၁၅). ယွၤန့ၣ် အံးကွၢ်ဃုာ် ပှၤအဆံးလၢ အလိၣ်တၢ်မၤစၢၤတဖၣ် (မ့)ပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိတဖၣ် (:၁၈), ပၣ်ဃုာ်လၢ ပှၤလၢအတမ့ၢ်ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်လီၤ. ဖဲပှၤအံၣ်စရ့လးတဖၣ်…

သ့ကဆှီတၢ်အကိညါပူၤ

ဖဲလါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် တၢ်ခုၣ်ဒိၣ်မးမုၢ်နံၤတနံၤန့ၣ်, လၢပှၤဟံၣ်တအိၣ်ဃီတအိၣ်တဖၣ်အဂီၢ်, ပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ကတဲာ်ကတီၤ ချၢဝံထၢၣ်အဖျၢၣ်ခံကယၤန့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပှၤကမၤပှဲၤ ချၢဝံထၢၣ်တဖၣ်အဂီၢ်, ယရဲၣ်ကျဲၤမၤစၢၤ, ဒီးတၢ်ဘိၣ်လၢပှၤမၤဘူၣ်ဃာ်တဖၣ်အကျါ ယဃုထၢပာ်ဖှိၣ် ပိးလီလၢအဒ်သိးလိာ်သးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ယဃ့ထုကဖၣ်ယဲလၢ ယကထံၣ်စုဖျီၣ်အသီ, ခိၣ်သလုး, ခီၣ်ဖျီၣ်, ယၣ်လုးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. မိၣ်ဟဲသၣ်အကိ, ဒီးကိၣ်စဲ ဒဝ့း(ခၠ) (sandwiches) တဖၣ်စ့ၢ်ကီး ပၣ်ဃုာ်လၢ တၢ်ဟ့ၣ်တဖၣ်အကျါန့ၣ်လီၤ. ဝံၤန့ၣ်ဒီး, လၢတၢ်ကမၢကမၣ်အပူၤန့ၣ်, ယပာ်သူၣ်ပာ်သး တၢ်ဘိၣ်တဘိၣ် လၢအမ့ၢ် ပှၤကသ့ထူးစီပနီၢ်ကစၢ်အဂီၢ် တၢ်ကံးညာ်က့အဆံးဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ယပညိၣ်ပာ်ဖှိၣ် မၤစၢၤပှၤကညီတဖၣ် ဒ်သိးကအိၣ်ဘၣ်လၢၤလၢၤ, ဒီးကအီၣ်ဘၣ်အီဘၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ပှၤအိၣ်ဝဲဒၣ်တဂၤ, လၢအသ့ၣ်နီၣ်မၤစၢၤဝဲဒၣ် ပှၤလၢကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ်ဒ်သိးကမၤကဆှဲကဆှီအသးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

လံာ်စီဆှံ စံးကတိၤပာ်ဖျါဝဲ - သးဖျၢၣ်ဒီးနီၢ်သးအတၢ်ကဆှီ လၢအမ့ၢ်"တၢ်မၤကဆှီတၢ်" အဂၤတကလုာ်န့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး ဒုးနဲၣ်ဖျါထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်အံၤ, ဖဲအစံး ကတိၤပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ် ပှၤသ့လံာ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်, ဒီးပှၤဖၤရံၤရှဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်အိၣ်မူမၤလၢပှဲၤ တၢ်သိၣ်တၢ်သီအဆံးကတၢၢ်ဘၣ်ဆၣ်, ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး စံးဝဲဒၣ်လၢ, “မ့မ့ၢ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ အဃၢဒိၣ်တက့ၢ်တဖၣ်န့ၣ်,တၢ်စံၣ်ညီၣ်, ဒီးတၢ်သးကညီၤဒီးတၢ်နာ်တဖၣ်န့ၣ် သုပာ်လီၤတဲာ်ကွံာ်အီၤ” န့ၣ်လီၤ(မး၂၃:၂၃).…

တၢ်အုၣ်သးအဂ့ၤကတၢၢ်

Mr. လံၣ် (Lee) တဂၤ တနာ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤဘၣ်, ဒီးကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ် က့ၤလၢတၢ်သံန့ၣ် တနာ်ဝဲဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်, အဝဲမ့ၢ် ပှၤကွဲးတၢ်ကစီၣ် လၢအအိၣ်ဒီးသးလၢအပဲာ်ထံနီၤဖးတၢ်တဂၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲအမါစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးန့ၣ်ဒီး, Mr. လံၣ် ပာ်လီၤအသးလၢ အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ ကဃုမၤလိသ့ၣ်ညါ အမါအတၢ်စူၢ်နာ်အသီအံၤ န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဃုထံၣ်သ့ၣ်ညါ ခံနံၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်, Mr. လံၣ် တူၢ်လိာ်ဝဲဒၣ် ကစၢ်ယွၤ, ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအတၢ်ဂဲၤထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ, ဒီးစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤကစၢ်ခရံာ်န့ၣ်လီၤ.

Mr. လံၣ် အတၢ်အိၣ်မူ ဆီတလဲအသးန့ၣ် အိၣ်ဖျါထီၣ်ဝဲဂ့ၤဂ့ၤန့ၣ်လီၤ. စှၤလါပူၤကွံာ်ဝံၤန့ၣ်, အဖိမုၢ် ၅ နံၣ် ဖိတဂၤ တဲဝဲဒၣ် အမိၢ်လၢ “မိမိၢ်ဧၢ, ယအဲၣ်ဒိးကစၢ်ယွၤ မၤတၢ်လၢယဂီၢ်, ဒ်အမၤဝဲဒၣ် ယပါပၢ်အဂီၢ်အသိးန့ၣ်လီၤ.” ဒီးလံၣ် စထရိဘဲၣ် (Lee Strobel) အဖိမုၣ်တဂၤအံၤ စူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ.

ပှၤအါဒံအါဂၤန့ၣ် တတူၢ်လိာ်ဝဲဒၣ် တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်, ပှၤအုၣ်သးလၢ…

ကူထီၣ်သိးထီၣ်ခရံာ်

ရိး(စ) ထၢနၢၣ် (Rose Turner) မ့ၢ် တၢ်ကယၢက့ၢ်ဂီၤကျဲဒိ (Fashion) အပှၤကူၣ်သ့လၢသးဂ့ၢ်ပီညါတကပၤ, လၢဝ့ၢ်လိဒိၣ် တၢ်ကယၢက့ၢ်ဂီၤကျဲဒိ အခီလ့ၣ်ကၠိန့ၣ်လီၤ. အဝဲဃုသ့ၣ်ညါမၤလိဝဲလၢ တၢ်ကူတၢ်သိးတဖၣ် ကဲဘျုးဝဲဒၣ်တုၤလီၤတီၤလီၤလၢ ပှၤကညီတဖၣ်အတၢ်ဆိကမိၣ်, ဒီးအတၢ်ဟူးဂဲၤဒ်လဲၣ်, ဒီးတၢ်ကူတၢ်သိးတဖၣ် မၤဘျုးအဝဲသ့ၣ်အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးထဲလဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကူတၢ်သိးတဖၣ် လၢပနီၢ်ကစၢ်အလိၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအိၣ်ဝဲဒၣ်အဘူးကတၢၢ်အသိး, ကဲထီၣ်ဝဲဒၣ် ပဖံးဘ့ၣ်ခံကလုာ်တလုာ်, ဒီး တၢ်ကမၤသးတမံၤဂ့ၤ, တမံၤဂ့ၤ ကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်ပှၤလၢ မုၢ်တနံၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဒိန့ၣ်, တၢ်ကူထီၣ်သိးထီၣ် ဆ့ကူဆ့ကၤ အကြၢးအဘၣ်တမံၤန့ၣ် မၤစၢၤပှၤလၢ တၢ်ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤပှၤ, ဒီးပာ်ဖှိၣ်ပညိၣ်တၢ်သးစဲလၢ ပတၢ်ဖံးတၢ်မၤန့ၣ်လီၤ. ဒီးတၢ်ကူတၢ်သိး အလီၢ်လံၤလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်ကံးညာ်အကံၢ်စီဂ့ၤ, ဒီးပပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤအီၤတဖၣ်န့ၣ် ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်သးမံ, ဖဲလၢပသးဘၣ်တံာ်တာ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး အတၢ်အိၣ်သးတမံၤအံၤ ဒုးထံၣ်ပှၤလၢ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး လုၢ်ထီၣ်အသးသမူအတၢ်မၤအဂ့ၢ်, လၢဝံယရှါယၤ စံးကတိၤဆိပာ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ယရှါ ၆၁:၄ အပူၤန့ၣ် ဝံ ကွဲးနီၣ်ပာ်ဖျါဝဲလၢ ခါဆူညါန့ၣ် ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် ကဘၣ်တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤလၢ ဘၤဘူၤလိၣ်တၢ်စိာ်မၢကဲကုၢ်အလီၢ်, ဒီးမၤလီၤတံၢ်ဝဲဒၣ် ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢ…

လၢတၢ်ဟီၣ်တၢ်ယၢၤ ဆူတၢ်စံးထီၣ်ပတြၢၤယွၤ

ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ယူၢ်န့ၢ် “သးပ့ၤနီၣ်ယၤတဂ့ၤ” (Forget-me-not) ဖီဃံလၤဖိအမံၤအဂီၢ်န့ၣ် ပမှံၤပပှၢ်အတၢ်စံၣ်ဃဲၤအိၣ်ဝဲအါမးန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်ယုၢ်န့ၢ်မံၤ အတၢ်စံၣ်ဃဲၤအိၣ်အါမးအကျါ, လၢပျၢၤပှၤကၠ့ၢမဲဖိ အတၢ်စံၣ်ဃဲၤစ့ၢ်ကီး ပၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်စံၣ်ဃဲၤပူဖိအံၤ ပာ်ဖျါဝဲ, ဖဲကစၢ်ယွၤ ယုၢ်န့ၢ်ဝဲ တၢ်မုၢ်တၢ်ဘိလၢ အတ့လီၤဝဲခဲလၢာ်အမံၤန့ၣ်ဒီး, ဖီဆံးဆံးဖိတထံးန့ၣ် ဘၣ်ယိၣ်ဝဲလၢ ကဘၣ်တၢ်လဲၤကပာ်အီၤန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, ဖီဖိန့ၣ် ကိးပသူထီၣ်ဝဲလၢ “အိကစၢ်ဧၢ, သးပ့ၤနီၣ်ယၤတဂ့ၤ” န့ၣ်လီၤ. ဒီးကစၢ်ယွၤ ယုၢ်န့ၢ်ဖီဖိအမံၤလၢ “Forget-me-not” န့ၣ်လီၤ.

တၢ်အံၤ မ့မ့ၢ်ဒၣ် တၢ်တဲတယုၢ်ဘၣ်ဆၣ်, ဖီဖိ "သးပ့ၤနီၣ်ယၤတဂ့ၤ" အံၤ ကဲထီၣ် တၢ်အဲၣ်, ဒီးတၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤတၢ် အပနီၣ်တမံၤန့ၣ်လီၤ. နီၢ်နီၢ်န့ၣ်, တၢ်သးပ့ၤနီၣ်ပှၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပဝဲခဲလၢာ်, ပလဲၤခီဖျိသ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤပှၤအဂီၢ်- လီၤဆီဒၣ်တၢ်, လၢယွၤကသ့ၣ်နီၣ်ပှၤအဂီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ပသးအတၢ်မိၣ်န့ၢ်သးလီတၢ်နီၢ်နီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်ဒ်သိးအံၤန့ၣ် ပထံၣ်ဘၣ် တၢ်ပျၢ်ထီ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးလၢထူၣ်စုညါအလိၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. လူၤ ၂၃:၃၂ အပူၤန့ၣ် စီၤလူၤကၣ် စံးဘၣ်ပှၤလၢ “ဒီးတၢ်မိၤထီၣ်ဃုာ်ဒီးအီၤ (ယ့ၣ်ရှူး) စ့ၢ်ကီး…

တၢ်မူဒီးတၢ်သံလၢ ကစၢ်ခရံာ်အပူၤ

ဖဲ ဖရီဒိၣ် ဒီး(စ)တိၣ်ယဲးစကံ (Fyodor Dostoevsky) တဂၤ အိၣ်ဝဲလၢ ပှၤကခးသံအီၤလၢကျိတဖၣ်အမဲာ်ညါအကတီၢ်, လၢအသးပူၤန့ၣ် ဂံၢ်ဒွးအသးသမူ အတၢ်သါထီၣ်သါလီၤလၢခံကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒီး(စ)တိၣ်ယဲးစကံ မ့ၢ်ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးတဂၤ, တၢ်ထံၣ်အီၤ ဒ်အမ့ၢ် ပှၤကွဲးလံာ် အဂ့ၤကတၢၢ်အါဂၤအကျါတဂၤ, လၢလံာ်လဲၢ်တဖၣ်ခဲလၢာ်န့ၣ်လီၤ. အတၢ်ကွဲးပူဖးထီ လၢအမံၤဟူသၣ်ဖျါတဘ့ၣ် “ကရါမဇီး အဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်” (The Brothers Karamazov) အပူၤန့ၣ် ကွဲးပာ်ဖျါဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်မိၢ်ပှၢ်ဘၣ်ဃးဒီး ကစၢ်ယွၤ, တၢ်မူ, ဒီးတၢ်သံ အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤစံးကတိၤ ဒီး(စ)တိၣ်ယဲးစကံ အဂ့ၢ်လၢ “အဝဲစံးကတိၤ ကစၢ်ခရံာ်အဂ့ၢ် လၢတၢ်သးခုဖးဒိၣ်အပူၤ” န့ၣ်လီၤ. ပှၤကစီၤထီၣ် ကျိထီပျိာ် (rifles), ဒီးပှၤဟ့ၣ်လီၤတၢ်ကလုၢ်, “အိၣ်ကတဲာ်ကတီၤသး,...ပညိၣ်ဃီၤ...”

လၢ ယိၤ ၁၂:၂၃ အပူၤန့ၣ် ဖဲကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး စံးကတိၤဝဲဒၣ် “နၣ်ရံၣ်လၢပှၤကညီၤအဖိခွါ အလၤကပီၤ ကအိၣ်ဖျါန့ၣ် ဘၣ်လံဝဲလံ” န့ၣ် မ့ၢ်အတဲတဖျဲးဝဲ ကဘၣ်တၢ်မၤသံအီၤအဂ့ၢ်, ဒီးဒုးသ့ၣ်ညါ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်,ဃုာ်ဒီးပှၤလၢ…

ဖံးတၢ်မၤတၢ်- တမ့ၢ်လၢတၢ်သးဒ့ဒီဘၣ်

ပှၤနီၣ်ကၠိအသိလ့ၣ်တဂၤ ဖဲအနီၣ်သိလ့ၣ်အကတီၢ် တနီၣ်အသး, ဒီးသံတယူာ်ဝဲဒၣ်, ဒီးသိလ့ၣ်ဖးဒိၣ်တခိၣ်လၢ အအိၣ်ပှဲၤဒီးကၠိဖိအဂၤ ဃုဆံန့ၣ် တၢ်ပၢၤက့ၤအီၤတန့ၢ်လၢၤဘၣ်. တကီၢ်ခါန့ၣ် ပှၤဃိးတီၤကၠိဖိ ဒ့လိ(န) ရံး (Dillon Reeves) ဟးထီၣ်ဝဲလၢ အခးဆ့ၣ်နီၤ, ဒီးဃ့ၢ်သဖှိဝဲဆူ ပှၤနီၣ်သိလ့ၣ်အလီၢ်, ဒီးယီၢ်လီၤဝဲဒၣ် ဘရ့း (brake), တချုးသိလ့ၣ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးဝဲ အကတီၢ်ဖိန့ၣ်လီၤ. ပှၤမၤလိတၢ်ဖိအါဂၤ အတၢ်မၤအါဝဲလၢ တၢ်ကွဲးလံာ်ဆှၢလံာ် မ့တမ့ၢ် လိာ်ကွဲလၢ အကစၢ်ဒၣ်ဝဲ အကွဲၤဒီနၢ်အကတီၢ်, ဒ့လိ(န)- ပှၤလၢအကွဲၤဒီနၢ်တအိၣ်တဂၤ- မ့ၢ်လၢအထံၣ်စိဝဲတၢ်မၤအသး ဘၣ်ဆၢဘၣ်ကတီၢ်အဃိ, ဒီးမၤဆၢဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤနီၣ်သိလ့ၣ် မၤဝဲဒၣ်န့ၣ် မ့ၢ်လၢ ဒ့လိ(န) ထံၣ်ဝဲဒၣ် အါဘျီလံအဃိ, ကဘၣ်ယီၢ်လီၤ ဘရံး ကယီၤကယီၤဖိန့ၣ် သ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပှၤအိၣ်လၢ သိလ့ၣ်အပူၤခဲလၢာ်အသးသမူ ကပူၤဖျဲးဝဲအဂီၢ်, ဒ့လိ(န) အတၢ်အိၣ်ကတီၤ ပလီၢ်သူၣ်ပလီၢ်သး, ဒီးတမ့ၢ်လၢ တၢ်ဆိကမိၣ်မၤဒံဝ့ၤဒံဝီၤအသးန့ၣ် ကဲထီၣ်ဝဲဒၣ်တၢ်မၤစၢၤန့ၣ်လီၤ. ပၣ်ဃုာ်ဒီး ပှၤနီၣ်သိလ့ၣ် လၢအတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ ဂ့ၤထီၣ်ကဒါက့ၤတဂၤန့ၣ်လီၤ.

ဖဲ စီၤမိၤရှ့…

တၢ်နာ်အခီၣ်ကါတဖၣ်

ပဝဲလွံၢ်ဂၤ ပဟးလၢခီၣ် ဒီးလဲၤတၢ်ဖဲ Watkins Glen Gorge လၢအအိၣ်ဖဲဝ့ၢ် New York လီၤ. တဘျီတခီၣ် ပအိၣ်ကတီၢ်ဒီးကွၢ်စူၣ်သကိး ထံလီၤဆှူတဖၣ်ဒီး လ့ဖးထီ အိၣ်ထီၣ်ထီ ပ့ၣ်ခံကယၤန့ၣ် လၢတၢ်ဆိကမိၣ်ဒိၣ်ဒီး တၢ်ပးကဲအပူၤလီၤ. တဘျီတခီၣ်, ပဘၣ်အိၣ်ကတီၢ် ဒ်သိးပကသါကလံၤဒီး ပာ်အိၣ်ဘှံးပခီၣ်တဖၣ် မ့ၢ်လၢပထီၣ်လၢၢ်လ့ ဘၣ်စီၣ်ဘၣ်သ့ ဒီးပဘၣ်ထွဲပခီၣ် ဖးယံာ်ဖးထၢအဃိလီၤ. ဖဲပဘူးထီၣ်လၢ ကစၢၢ်ခိၣ်စိးန့ၣ် ပှၤဟးတၢ်ဖိလၢ အဟဲက့ၤလီၤကဒါတဂၤစံးဝဲ, “သုတၢ်ထွဲ ၈၃၂ ကါအပူၤန့ၣ်သုကဘၣ်ထီၣ်ဒံး ဆူညါအိၣ်တ့ၢ်ဒၣ် အကါ ၁၀ ဧိၤလီၤ.” တၢ်န့ၣ် ကမ့ၢ်တၢ်အဂ့ၤ ကတၢၢ်လၢ ပမ့ၢ်တသ့ၣ်ညါဆိတၢ်လဲၤအံၤ ကီထဲလဲၣ်အဂ့ၢ်လီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ ပမ့ၢ်သ့ၣ်ညါလၢ တၢ်လဲၤအံၤကီထဲထဲအံၤဒီး ပကဃၣ်က့ၤဆူလီၢ်ခံ ဒီးတထံၣ်ဘၣ် တၢ်လဲၤ တခါအံၤ အတၢ်ဃံတၢ်လၤသ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

သးသမူ အတၢ်လဲၤစ့ၢ်ကီး အိၣ်ဒီးခီၣ်ကါတၢ်ထွဲ လၢအကီတဖၣ်လီၤ. ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးဒီးစီၤပီလူး ဟ့ၣ်ပလီၢ် ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်ဖိတဖၣ် ဘၣ်ဃးတၢ်ကီတၢ်ခဲဒီးတၢ်ဘၣ်မၤနးမၤဖှီၣ်တဖၣ်(ယိၤ ၁၆:၃၃, ၂…

တၢ်အၢၣ်လီၤတၢ်ကမၣ်ဆူကစၢ်ခရံာ်

တၢ်ပာ်ခူသူၣ်, ဒီးတၢ်တကနာ်ဃုာ် တၢ်အစုၣ်အပျၢ်အခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိတဖၣ်အဃိ, အကတၢၢ်တၢ်အစၢအၢအၢသီသီတဖၣ် ကဲထီၣ်အသး သ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ် ဝီ စထရံး ကၠၢနၢၣ် (The Wall Street Journal) အတၢ်ပာ်ဖျါတထံၣ် စံးဝဲလၢ, တဲၤလံၣ်ကိ (Telecom- ကွဲၤလ့လိၤ, ကွဲၤဒီနၢ်, ကွဲၤထံၣ်ဟူ ဒီးဂုၤဂၤတဖၣ်) အခီပနံၣ်တဖၣ် ပာ်လီၤတဲာ်တ့ၢ် စၢၢ်သူအပျံၤဖးထီလၢတၢ်ကးဘၢဃာ်တဖၣ် ကအါန့ၢ်ဒံး အဘိခံကထိ လၢကီၢ်အမဲရကၤ ဒီတကီၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. စၢၢ်သူ အစုၣ်တဖၣ်န့ၣ် ရၤလီၤအသးလၢထံဖီလာ်, “လၢဟီၣ်ခိၣ်ညၣ်ထ့ၣ်အကျါ, ဒီးလၢ ပှၤအဖီခိၣ်တၢၣ်တဖၣ်အလိၤ” န့ၣ်လီၤ. စၢၢ်သူန့ၣ် မ့ၢ်ဟးဂီၤ, အထံမ့ၢ်ပှံၢ်လီၤန့ၣ်ဒီး, စၢၢ်သူအစုၣ်တဖၣ် လဲၤကတၢၢ်ဝဲဆူ “ပှၤအိၣ်ဆိးတၢ်, ဖံးတၢ်မၤတၢ်, ဒီးလိာ်ကွဲတၢ်” အလီၢ်အကျဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. စၢၢ်သူအစုၣ်တဖၣ် အတၢ်ဂ့ၢ်ကီန့ၣ် တဲၤလံၣ်ကိ ခီပနံၣ်တဖၣ်အကျါ, တနီၤန့ၣ် သ့ၣ်ညါတ့ၢ်ဝဲဒၣ် အါနံၣ်အါလါလံအဃိ, တၢ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ် စၢၢ်သူအစုၣ်တဖၣ် ယွၤနုာ်လီၤဆူ ခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်အတၢ်ဂ့ၢ်ကီန့ၣ် ဘၣ်စံးကတိၤလိာ်သး နးနးကျံးကျံးန့ၣ်လီၤ.

တၢ်တအၢၣ်လီၤ, ဒီးတၢ်တပာ်ဖျါထီၣ်…

ဆူအယံၤကတၢၢ်ဒီးဆူညါ

ဖဲတၢ်ပိးတၢ်လီ ဒီးဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိ အိၣ်ဒီးတၢ်စံးကတိၤဟူးဂဲၤ တၢ်ဂီၤမူ Toy Story အပူၤ, ဖိသၣ်ဆံးတဂၤ အတၢ်လိာ်ကွဲ တၢ်ဂီၤဖိတဖၣ် အသးသမူနုာ်လီၤဆူအပူၤ ဖဲဖိသၣ် ဟးထီၣ်လၢဒၢးပူၤမ့ၢ်ဂ့ၤ မ့တမ့ၢ် ဖိသၣ်ဖိ မံဘၣ်အသးမ့ၢ်ဂ့ၤ အခါန့ၣ်လီၤ. တၢ်လိာ်ကွဲဖိတခါ, မူပျီ အသုးဖိ လၢအမံၤမ့ၢ် Buzz Lightyear တဂၤ, ကိးသတြီထီၣ် “ဆူအယံၤကတၢၢ်ဒီး ဆူညါ”... ဖဲအဒုးနဲၣ်အတၢ်သ့တၢ်ဘၣ် လၢအသ့ယူၤလၢဒၢးပူၤအခါ န့ၣ်လီၤ. တၢ်န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်ကတိၤလၢအမၤကဒံကဒါ ပှၤအါဂၤအသးလီၤ. တၢ်အယံၤကတၢၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်ယံၤလၢ နလဲၤသ့အကတၢၢ်ဘၣ်ဧါ. တၢ်တမံၤမံၤလၢ အအိၣ်ဒံးလၢ တၢ်အယံၤ ကတၢၢ်အဘးခီဆူညါ မ့ၢ်အိၣ်ဒံးဧါ.

မ့ၢ်ဘၣ်ထုးန့ၢ် အခီပညီလၢ လၢပျၢၤ ဟ့းလ့ၣ်တၢ်သ့ဆိကမိၣ်တၢ်ယိာ်ယိာ် အပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တဖၣ်အအိၣ်, တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဒွးအပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့, Ian Stewart ဟ့ၣ်ထီၣ် အတၢ်ဆိကမိၣ်လၢ, တၢ်လၢအအိၣ်လၢ တၢ်အယံၤကတၢၢ်အဘးခီဆူညါန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်အယံၤကတၢၢ်လၢ အဒိၣ်အါထီၣ်တဖၣ်လီၤ. ဒိၣ်အါထီၣ်ဆူညါဆူညါ ကွ့ၢ်ကွ့ၢ်လီၤ.

ယ့ၣ်ရှူးန့ၣ်ဖျါလၢ အဒိးလဲဟံးန့ၢ်သူ တၢ်ထဲးဂံၢ်ထဲးဘါလၢ အအါထီၣ် ဒီးချ့ထီၣ်…

အဲၣ်ပှၤဂၤလၢ ကစၢ်ယွၤအတၢ်အဲၣ်

ပှၤလဲၣ်ခၠဲၣ်ဘိၢ်သဝီဖိ(Le Chambon, France) လၢကီၢ်ဖြ့ၣ်စ့ၣ်တဖၣ်, ညိကွံာ် တဲာ်သး အတၢ်ကိးမံၤ ဒ်သိးကမၤပူၤဖျဲး ဖိသၣ်ဆံးအဂၤယဲၢ်ကထိ, လၢအအါကတၢၢ် မ့ၢ်ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ, ဖဲနၣ်စံၢ် (Nazi)အတၢ်ဂုာ်ဆူၣ်ဒီး ပၢတၢ်ဆၢကတီၢ်ခါလီၤ. ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲ လၢဃ့ၢ်ဟးထီၣ်လၢအဟံၣ်တဖၣ် ဘၣ်တၢ်ပာ်ခူသူၣ်အီၤ ဖဲ ဟံၣ်တဖၣ်ဒီး တၢ်ဘုၣ်အီၣ်ဘုၣ်အီအလီၢ်အကျဲတဖၣ် ဖဲလီၢ်ဘၢၣ်ကဝီၤအပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ် အဲဒရံၣ်ထြီး(ခ)မဲ (André Trocmé) သဆၣ်ထီၣ် ပှၤဝ့ၢ်ဖိတဖၣ်အခံ ဒ်သိးကမၤစၢၤတၢ်, စံးဒိကဒါ ၅ မိၤရှ့ ၁၀:၁၉ အတၢ်ကတိၤလၢ “အဲၣ်သုဝဲ ပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိတက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, သုမ့ၢ်တ့ၢ်ပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိလၢ ကီၢ်အဲၤကူပတူးအပူၤလီၤ.”

တၢ်ကလုၢ်လၢယွၤဟ့ၣ်လီၤ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်အဂီၢ်အံၤ စးထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် ဘၣ်ဃး “ဟီၣ်ခိၣ်ဖျၢၣ်ဒီဘ့ၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ယွၤအတၢ်, ကစၢ်ဖးဒိၣ်လၢ အအိၣ်ဒီး အစိအကမီၤ”န့ၣ်လီၤ(:၁၇). ဘၣ်ဆၣ် ကစၢ်ယွၤဃုထၢလၢ ကအဲၣ်ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိလီၤ(:၁၅). ယွၤန့ၣ် အံးကွၢ်ဃုာ် ပှၤအဆံးလၢ အလိၣ်တၢ်မၤစၢၤတဖၣ် (မ့)ပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိတဖၣ် (:၁၈), ပၣ်ဃုာ်လၢ ပှၤလၢအတမ့ၢ်ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်လီၤ. ဖဲပှၤအံၣ်စရ့လးတဖၣ်…

သ့ကဆှီတၢ်အကိညါပူၤ

ဖဲလါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် တၢ်ခုၣ်ဒိၣ်မးမုၢ်နံၤတနံၤန့ၣ်, လၢပှၤဟံၣ်တအိၣ်ဃီတအိၣ်တဖၣ်အဂီၢ်, ပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ကတဲာ်ကတီၤ ချၢဝံထၢၣ်အဖျၢၣ်ခံကယၤန့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပှၤကမၤပှဲၤ ချၢဝံထၢၣ်တဖၣ်အဂီၢ်, ယရဲၣ်ကျဲၤမၤစၢၤ, ဒီးတၢ်ဘိၣ်လၢပှၤမၤဘူၣ်ဃာ်တဖၣ်အကျါ ယဃုထၢပာ်ဖှိၣ် ပိးလီလၢအဒ်သိးလိာ်သးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ယဃ့ထုကဖၣ်ယဲလၢ ယကထံၣ်စုဖျီၣ်အသီ, ခိၣ်သလုး, ခီၣ်ဖျီၣ်, ယၣ်လုးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. မိၣ်ဟဲသၣ်အကိ, ဒီးကိၣ်စဲ ဒဝ့း(ခၠ) (sandwiches) တဖၣ်စ့ၢ်ကီး ပၣ်ဃုာ်လၢ တၢ်ဟ့ၣ်တဖၣ်အကျါန့ၣ်လီၤ. ဝံၤန့ၣ်ဒီး, လၢတၢ်ကမၢကမၣ်အပူၤန့ၣ်, ယပာ်သူၣ်ပာ်သး တၢ်ဘိၣ်တဘိၣ် လၢအမ့ၢ် ပှၤကသ့ထူးစီပနီၢ်ကစၢ်အဂီၢ် တၢ်ကံးညာ်က့အဆံးဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ယပညိၣ်ပာ်ဖှိၣ် မၤစၢၤပှၤကညီတဖၣ် ဒ်သိးကအိၣ်ဘၣ်လၢၤလၢၤ, ဒီးကအီၣ်ဘၣ်အီဘၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ပှၤအိၣ်ဝဲဒၣ်တဂၤ, လၢအသ့ၣ်နီၣ်မၤစၢၤဝဲဒၣ် ပှၤလၢကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ်ဒ်သိးကမၤကဆှဲကဆှီအသးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

လံာ်စီဆှံ စံးကတိၤပာ်ဖျါဝဲ - သးဖျၢၣ်ဒီးနီၢ်သးအတၢ်ကဆှီ လၢအမ့ၢ်"တၢ်မၤကဆှီတၢ်" အဂၤတကလုာ်န့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး ဒုးနဲၣ်ဖျါထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်အံၤ, ဖဲအစံး ကတိၤပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ် ပှၤသ့လံာ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်, ဒီးပှၤဖၤရံၤရှဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်အိၣ်မူမၤလၢပှဲၤ တၢ်သိၣ်တၢ်သီအဆံးကတၢၢ်ဘၣ်ဆၣ်, ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး စံးဝဲဒၣ်လၢ, “မ့မ့ၢ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ အဃၢဒိၣ်တက့ၢ်တဖၣ်န့ၣ်,တၢ်စံၣ်ညီၣ်, ဒီးတၢ်သးကညီၤဒီးတၢ်နာ်တဖၣ်န့ၣ် သုပာ်လီၤတဲာ်ကွံာ်အီၤ” န့ၣ်လီၤ(မး၂၃:၂၃).…

တၢ်အုၣ်သးအဂ့ၤကတၢၢ်

Mr. လံၣ် (Lee) တဂၤ တနာ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤဘၣ်, ဒီးကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ် က့ၤလၢတၢ်သံန့ၣ် တနာ်ဝဲဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်, အဝဲမ့ၢ် ပှၤကွဲးတၢ်ကစီၣ် လၢအအိၣ်ဒီးသးလၢအပဲာ်ထံနီၤဖးတၢ်တဂၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲအမါစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးန့ၣ်ဒီး, Mr. လံၣ် ပာ်လီၤအသးလၢ အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ ကဃုမၤလိသ့ၣ်ညါ အမါအတၢ်စူၢ်နာ်အသီအံၤ န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဃုထံၣ်သ့ၣ်ညါ ခံနံၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်, Mr. လံၣ် တူၢ်လိာ်ဝဲဒၣ် ကစၢ်ယွၤ, ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအတၢ်ဂဲၤထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ, ဒီးစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤကစၢ်ခရံာ်န့ၣ်လီၤ.

Mr. လံၣ် အတၢ်အိၣ်မူ ဆီတလဲအသးန့ၣ် အိၣ်ဖျါထီၣ်ဝဲဂ့ၤဂ့ၤန့ၣ်လီၤ. စှၤလါပူၤကွံာ်ဝံၤန့ၣ်, အဖိမုၢ် ၅ နံၣ် ဖိတဂၤ တဲဝဲဒၣ် အမိၢ်လၢ “မိမိၢ်ဧၢ, ယအဲၣ်ဒိးကစၢ်ယွၤ မၤတၢ်လၢယဂီၢ်, ဒ်အမၤဝဲဒၣ် ယပါပၢ်အဂီၢ်အသိးန့ၣ်လီၤ.” ဒီးလံၣ် စထရိဘဲၣ် (Lee Strobel) အဖိမုၣ်တဂၤအံၤ စူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ.

ပှၤအါဒံအါဂၤန့ၣ် တတူၢ်လိာ်ဝဲဒၣ် တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်, ပှၤအုၣ်သးလၢ…

ကူထီၣ်သိးထီၣ်ခရံာ်

ရိး(စ) ထၢနၢၣ် (Rose Turner) မ့ၢ် တၢ်ကယၢက့ၢ်ဂီၤကျဲဒိ (Fashion) အပှၤကူၣ်သ့လၢသးဂ့ၢ်ပီညါတကပၤ, လၢဝ့ၢ်လိဒိၣ် တၢ်ကယၢက့ၢ်ဂီၤကျဲဒိ အခီလ့ၣ်ကၠိန့ၣ်လီၤ. အဝဲဃုသ့ၣ်ညါမၤလိဝဲလၢ တၢ်ကူတၢ်သိးတဖၣ် ကဲဘျုးဝဲဒၣ်တုၤလီၤတီၤလီၤလၢ ပှၤကညီတဖၣ်အတၢ်ဆိကမိၣ်, ဒီးအတၢ်ဟူးဂဲၤဒ်လဲၣ်, ဒီးတၢ်ကူတၢ်သိးတဖၣ် မၤဘျုးအဝဲသ့ၣ်အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးထဲလဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကူတၢ်သိးတဖၣ် လၢပနီၢ်ကစၢ်အလိၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအိၣ်ဝဲဒၣ်အဘူးကတၢၢ်အသိး, ကဲထီၣ်ဝဲဒၣ် ပဖံးဘ့ၣ်ခံကလုာ်တလုာ်, ဒီး တၢ်ကမၤသးတမံၤဂ့ၤ, တမံၤဂ့ၤ ကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်ပှၤလၢ မုၢ်တနံၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဒိန့ၣ်, တၢ်ကူထီၣ်သိးထီၣ် ဆ့ကူဆ့ကၤ အကြၢးအဘၣ်တမံၤန့ၣ် မၤစၢၤပှၤလၢ တၢ်ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤပှၤ, ဒီးပာ်ဖှိၣ်ပညိၣ်တၢ်သးစဲလၢ ပတၢ်ဖံးတၢ်မၤန့ၣ်လီၤ. ဒီးတၢ်ကူတၢ်သိး အလီၢ်လံၤလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်ကံးညာ်အကံၢ်စီဂ့ၤ, ဒီးပပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤအီၤတဖၣ်န့ၣ် ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်သးမံ, ဖဲလၢပသးဘၣ်တံာ်တာ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး အတၢ်အိၣ်သးတမံၤအံၤ ဒုးထံၣ်ပှၤလၢ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး လုၢ်ထီၣ်အသးသမူအတၢ်မၤအဂ့ၢ်, လၢဝံယရှါယၤ စံးကတိၤဆိပာ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ယရှါ ၆၁:၄ အပူၤန့ၣ် ဝံ ကွဲးနီၣ်ပာ်ဖျါဝဲလၢ ခါဆူညါန့ၣ် ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် ကဘၣ်တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤလၢ ဘၤဘူၤလိၣ်တၢ်စိာ်မၢကဲကုၢ်အလီၢ်, ဒီးမၤလီၤတံၢ်ဝဲဒၣ် ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢ…

လၢတၢ်ဟီၣ်တၢ်ယၢၤ ဆူတၢ်စံးထီၣ်ပတြၢၤယွၤ

ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ယူၢ်န့ၢ် “သးပ့ၤနီၣ်ယၤတဂ့ၤ” (Forget-me-not) ဖီဃံလၤဖိအမံၤအဂီၢ်န့ၣ် ပမှံၤပပှၢ်အတၢ်စံၣ်ဃဲၤအိၣ်ဝဲအါမးန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်ယုၢ်န့ၢ်မံၤ အတၢ်စံၣ်ဃဲၤအိၣ်အါမးအကျါ, လၢပျၢၤပှၤကၠ့ၢမဲဖိ အတၢ်စံၣ်ဃဲၤစ့ၢ်ကီး ပၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်စံၣ်ဃဲၤပူဖိအံၤ ပာ်ဖျါဝဲ, ဖဲကစၢ်ယွၤ ယုၢ်န့ၢ်ဝဲ တၢ်မုၢ်တၢ်ဘိလၢ အတ့လီၤဝဲခဲလၢာ်အမံၤန့ၣ်ဒီး, ဖီဆံးဆံးဖိတထံးန့ၣ် ဘၣ်ယိၣ်ဝဲလၢ ကဘၣ်တၢ်လဲၤကပာ်အီၤန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, ဖီဖိန့ၣ် ကိးပသူထီၣ်ဝဲလၢ “အိကစၢ်ဧၢ, သးပ့ၤနီၣ်ယၤတဂ့ၤ” န့ၣ်လီၤ. ဒီးကစၢ်ယွၤ ယုၢ်န့ၢ်ဖီဖိအမံၤလၢ “Forget-me-not” န့ၣ်လီၤ.

တၢ်အံၤ မ့မ့ၢ်ဒၣ် တၢ်တဲတယုၢ်ဘၣ်ဆၣ်, ဖီဖိ "သးပ့ၤနီၣ်ယၤတဂ့ၤ" အံၤ ကဲထီၣ် တၢ်အဲၣ်, ဒီးတၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤတၢ် အပနီၣ်တမံၤန့ၣ်လီၤ. နီၢ်နီၢ်န့ၣ်, တၢ်သးပ့ၤနီၣ်ပှၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပဝဲခဲလၢာ်, ပလဲၤခီဖျိသ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤပှၤအဂီၢ်- လီၤဆီဒၣ်တၢ်, လၢယွၤကသ့ၣ်နီၣ်ပှၤအဂီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ပသးအတၢ်မိၣ်န့ၢ်သးလီတၢ်နီၢ်နီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်ဒ်သိးအံၤန့ၣ် ပထံၣ်ဘၣ် တၢ်ပျၢ်ထီ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးလၢထူၣ်စုညါအလိၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. လူၤ ၂၃:၃၂ အပူၤန့ၣ် စီၤလူၤကၣ် စံးဘၣ်ပှၤလၢ “ဒီးတၢ်မိၤထီၣ်ဃုာ်ဒီးအီၤ (ယ့ၣ်ရှူး) စ့ၢ်ကီး…

တၢ်မူဒီးတၢ်သံလၢ ကစၢ်ခရံာ်အပူၤ

ဖဲ ဖရီဒိၣ် ဒီး(စ)တိၣ်ယဲးစကံ (Fyodor Dostoevsky) တဂၤ အိၣ်ဝဲလၢ ပှၤကခးသံအီၤလၢကျိတဖၣ်အမဲာ်ညါအကတီၢ်, လၢအသးပူၤန့ၣ် ဂံၢ်ဒွးအသးသမူ အတၢ်သါထီၣ်သါလီၤလၢခံကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒီး(စ)တိၣ်ယဲးစကံ မ့ၢ်ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးတဂၤ, တၢ်ထံၣ်အီၤ ဒ်အမ့ၢ် ပှၤကွဲးလံာ် အဂ့ၤကတၢၢ်အါဂၤအကျါတဂၤ, လၢလံာ်လဲၢ်တဖၣ်ခဲလၢာ်န့ၣ်လီၤ. အတၢ်ကွဲးပူဖးထီ လၢအမံၤဟူသၣ်ဖျါတဘ့ၣ် “ကရါမဇီး အဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်” (The Brothers Karamazov) အပူၤန့ၣ် ကွဲးပာ်ဖျါဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်မိၢ်ပှၢ်ဘၣ်ဃးဒီး ကစၢ်ယွၤ, တၢ်မူ, ဒီးတၢ်သံ အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤစံးကတိၤ ဒီး(စ)တိၣ်ယဲးစကံ အဂ့ၢ်လၢ “အဝဲစံးကတိၤ ကစၢ်ခရံာ်အဂ့ၢ် လၢတၢ်သးခုဖးဒိၣ်အပူၤ” န့ၣ်လီၤ. ပှၤကစီၤထီၣ် ကျိထီပျိာ် (rifles), ဒီးပှၤဟ့ၣ်လီၤတၢ်ကလုၢ်, “အိၣ်ကတဲာ်ကတီၤသး,...ပညိၣ်ဃီၤ...”

လၢ ယိၤ ၁၂:၂၃ အပူၤန့ၣ် ဖဲကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး စံးကတိၤဝဲဒၣ် “နၣ်ရံၣ်လၢပှၤကညီၤအဖိခွါ အလၤကပီၤ ကအိၣ်ဖျါန့ၣ် ဘၣ်လံဝဲလံ” န့ၣ် မ့ၢ်အတဲတဖျဲးဝဲ ကဘၣ်တၢ်မၤသံအီၤအဂ့ၢ်, ဒီးဒုးသ့ၣ်ညါ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်,ဃုာ်ဒီးပှၤလၢ…

ဖံးတၢ်မၤတၢ်- တမ့ၢ်လၢတၢ်သးဒ့ဒီဘၣ်

ပှၤနီၣ်ကၠိအသိလ့ၣ်တဂၤ ဖဲအနီၣ်သိလ့ၣ်အကတီၢ် တနီၣ်အသး, ဒီးသံတယူာ်ဝဲဒၣ်, ဒီးသိလ့ၣ်ဖးဒိၣ်တခိၣ်လၢ အအိၣ်ပှဲၤဒီးကၠိဖိအဂၤ ဃုဆံန့ၣ် တၢ်ပၢၤက့ၤအီၤတန့ၢ်လၢၤဘၣ်. တကီၢ်ခါန့ၣ် ပှၤဃိးတီၤကၠိဖိ ဒ့လိ(န) ရံး (Dillon Reeves) ဟးထီၣ်ဝဲလၢ အခးဆ့ၣ်နီၤ, ဒီးဃ့ၢ်သဖှိဝဲဆူ ပှၤနီၣ်သိလ့ၣ်အလီၢ်, ဒီးယီၢ်လီၤဝဲဒၣ် ဘရ့း (brake), တချုးသိလ့ၣ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးဝဲ အကတီၢ်ဖိန့ၣ်လီၤ. ပှၤမၤလိတၢ်ဖိအါဂၤ အတၢ်မၤအါဝဲလၢ တၢ်ကွဲးလံာ်ဆှၢလံာ် မ့တမ့ၢ် လိာ်ကွဲလၢ အကစၢ်ဒၣ်ဝဲ အကွဲၤဒီနၢ်အကတီၢ်, ဒ့လိ(န)- ပှၤလၢအကွဲၤဒီနၢ်တအိၣ်တဂၤ- မ့ၢ်လၢအထံၣ်စိဝဲတၢ်မၤအသး ဘၣ်ဆၢဘၣ်ကတီၢ်အဃိ, ဒီးမၤဆၢဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤနီၣ်သိလ့ၣ် မၤဝဲဒၣ်န့ၣ် မ့ၢ်လၢ ဒ့လိ(န) ထံၣ်ဝဲဒၣ် အါဘျီလံအဃိ, ကဘၣ်ယီၢ်လီၤ ဘရံး ကယီၤကယီၤဖိန့ၣ် သ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပှၤအိၣ်လၢ သိလ့ၣ်အပူၤခဲလၢာ်အသးသမူ ကပူၤဖျဲးဝဲအဂီၢ်, ဒ့လိ(န) အတၢ်အိၣ်ကတီၤ ပလီၢ်သူၣ်ပလီၢ်သး, ဒီးတမ့ၢ်လၢ တၢ်ဆိကမိၣ်မၤဒံဝ့ၤဒံဝီၤအသးန့ၣ် ကဲထီၣ်ဝဲဒၣ်တၢ်မၤစၢၤန့ၣ်လီၤ. ပၣ်ဃုာ်ဒီး ပှၤနီၣ်သိလ့ၣ် လၢအတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ ဂ့ၤထီၣ်ကဒါက့ၤတဂၤန့ၣ်လီၤ.

ဖဲ စီၤမိၤရှ့…

တၢ်နာ်အခီၣ်ကါတဖၣ်

ပဝဲလွံၢ်ဂၤ ပဟးလၢခီၣ် ဒီးလဲၤတၢ်ဖဲ Watkins Glen Gorge လၢအအိၣ်ဖဲဝ့ၢ် New York လီၤ. တဘျီတခီၣ် ပအိၣ်ကတီၢ်ဒီးကွၢ်စူၣ်သကိး ထံလီၤဆှူတဖၣ်ဒီး လ့ဖးထီ အိၣ်ထီၣ်ထီ ပ့ၣ်ခံကယၤန့ၣ် လၢတၢ်ဆိကမိၣ်ဒိၣ်ဒီး တၢ်ပးကဲအပူၤလီၤ. တဘျီတခီၣ်, ပဘၣ်အိၣ်ကတီၢ် ဒ်သိးပကသါကလံၤဒီး ပာ်အိၣ်ဘှံးပခီၣ်တဖၣ် မ့ၢ်လၢပထီၣ်လၢၢ်လ့ ဘၣ်စီၣ်ဘၣ်သ့ ဒီးပဘၣ်ထွဲပခီၣ် ဖးယံာ်ဖးထၢအဃိလီၤ. ဖဲပဘူးထီၣ်လၢ ကစၢၢ်ခိၣ်စိးန့ၣ် ပှၤဟးတၢ်ဖိလၢ အဟဲက့ၤလီၤကဒါတဂၤစံးဝဲ, “သုတၢ်ထွဲ ၈၃၂ ကါအပူၤန့ၣ်သုကဘၣ်ထီၣ်ဒံး ဆူညါအိၣ်တ့ၢ်ဒၣ် အကါ ၁၀ ဧိၤလီၤ.” တၢ်န့ၣ် ကမ့ၢ်တၢ်အဂ့ၤ ကတၢၢ်လၢ ပမ့ၢ်တသ့ၣ်ညါဆိတၢ်လဲၤအံၤ ကီထဲလဲၣ်အဂ့ၢ်လီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ ပမ့ၢ်သ့ၣ်ညါလၢ တၢ်လဲၤအံၤကီထဲထဲအံၤဒီး ပကဃၣ်က့ၤဆူလီၢ်ခံ ဒီးတထံၣ်ဘၣ် တၢ်လဲၤ တခါအံၤ အတၢ်ဃံတၢ်လၤသ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

သးသမူ အတၢ်လဲၤစ့ၢ်ကီး အိၣ်ဒီးခီၣ်ကါတၢ်ထွဲ လၢအကီတဖၣ်လီၤ. ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးဒီးစီၤပီလူး ဟ့ၣ်ပလီၢ် ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်ဖိတဖၣ် ဘၣ်ဃးတၢ်ကီတၢ်ခဲဒီးတၢ်ဘၣ်မၤနးမၤဖှီၣ်တဖၣ်(ယိၤ ၁၆:၃၃, ၂…

တၢ်အၢၣ်လီၤတၢ်ကမၣ်ဆူကစၢ်ခရံာ်

တၢ်ပာ်ခူသူၣ်, ဒီးတၢ်တကနာ်ဃုာ် တၢ်အစုၣ်အပျၢ်အခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိတဖၣ်အဃိ, အကတၢၢ်တၢ်အစၢအၢအၢသီသီတဖၣ် ကဲထီၣ်အသး သ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ် ဝီ စထရံး ကၠၢနၢၣ် (The Wall Street Journal) အတၢ်ပာ်ဖျါတထံၣ် စံးဝဲလၢ, တဲၤလံၣ်ကိ (Telecom- ကွဲၤလ့လိၤ, ကွဲၤဒီနၢ်, ကွဲၤထံၣ်ဟူ ဒီးဂုၤဂၤတဖၣ်) အခီပနံၣ်တဖၣ် ပာ်လီၤတဲာ်တ့ၢ် စၢၢ်သူအပျံၤဖးထီလၢတၢ်ကးဘၢဃာ်တဖၣ် ကအါန့ၢ်ဒံး အဘိခံကထိ လၢကီၢ်အမဲရကၤ ဒီတကီၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. စၢၢ်သူ အစုၣ်တဖၣ်န့ၣ် ရၤလီၤအသးလၢထံဖီလာ်, “လၢဟီၣ်ခိၣ်ညၣ်ထ့ၣ်အကျါ, ဒီးလၢ ပှၤအဖီခိၣ်တၢၣ်တဖၣ်အလိၤ” န့ၣ်လီၤ. စၢၢ်သူန့ၣ် မ့ၢ်ဟးဂီၤ, အထံမ့ၢ်ပှံၢ်လီၤန့ၣ်ဒီး, စၢၢ်သူအစုၣ်တဖၣ် လဲၤကတၢၢ်ဝဲဆူ “ပှၤအိၣ်ဆိးတၢ်, ဖံးတၢ်မၤတၢ်, ဒီးလိာ်ကွဲတၢ်” အလီၢ်အကျဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. စၢၢ်သူအစုၣ်တဖၣ် အတၢ်ဂ့ၢ်ကီန့ၣ် တဲၤလံၣ်ကိ ခီပနံၣ်တဖၣ်အကျါ, တနီၤန့ၣ် သ့ၣ်ညါတ့ၢ်ဝဲဒၣ် အါနံၣ်အါလါလံအဃိ, တၢ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ် စၢၢ်သူအစုၣ်တဖၣ် ယွၤနုာ်လီၤဆူ ခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်အတၢ်ဂ့ၢ်ကီန့ၣ် ဘၣ်စံးကတိၤလိာ်သး နးနးကျံးကျံးန့ၣ်လီၤ.

တၢ်တအၢၣ်လီၤ, ဒီးတၢ်တပာ်ဖျါထီၣ်…

ဆူအယံၤကတၢၢ်ဒီးဆူညါ

ဖဲတၢ်ပိးတၢ်လီ ဒီးဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိ အိၣ်ဒီးတၢ်စံးကတိၤဟူးဂဲၤ တၢ်ဂီၤမူ Toy Story အပူၤ, ဖိသၣ်ဆံးတဂၤ အတၢ်လိာ်ကွဲ တၢ်ဂီၤဖိတဖၣ် အသးသမူနုာ်လီၤဆူအပူၤ ဖဲဖိသၣ် ဟးထီၣ်လၢဒၢးပူၤမ့ၢ်ဂ့ၤ မ့တမ့ၢ် ဖိသၣ်ဖိ မံဘၣ်အသးမ့ၢ်ဂ့ၤ အခါန့ၣ်လီၤ. တၢ်လိာ်ကွဲဖိတခါ, မူပျီ အသုးဖိ လၢအမံၤမ့ၢ် Buzz Lightyear တဂၤ, ကိးသတြီထီၣ် “ဆူအယံၤကတၢၢ်ဒီး ဆူညါ”... ဖဲအဒုးနဲၣ်အတၢ်သ့တၢ်ဘၣ် လၢအသ့ယူၤလၢဒၢးပူၤအခါ န့ၣ်လီၤ. တၢ်န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်ကတိၤလၢအမၤကဒံကဒါ ပှၤအါဂၤအသးလီၤ. တၢ်အယံၤကတၢၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်ယံၤလၢ နလဲၤသ့အကတၢၢ်ဘၣ်ဧါ. တၢ်တမံၤမံၤလၢ အအိၣ်ဒံးလၢ တၢ်အယံၤ ကတၢၢ်အဘးခီဆူညါ မ့ၢ်အိၣ်ဒံးဧါ.

မ့ၢ်ဘၣ်ထုးန့ၢ် အခီပညီလၢ လၢပျၢၤ ဟ့းလ့ၣ်တၢ်သ့ဆိကမိၣ်တၢ်ယိာ်ယိာ် အပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တဖၣ်အအိၣ်, တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဒွးအပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့, Ian Stewart ဟ့ၣ်ထီၣ် အတၢ်ဆိကမိၣ်လၢ, တၢ်လၢအအိၣ်လၢ တၢ်အယံၤကတၢၢ်အဘးခီဆူညါန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်အယံၤကတၢၢ်လၢ အဒိၣ်အါထီၣ်တဖၣ်လီၤ. ဒိၣ်အါထီၣ်ဆူညါဆူညါ ကွ့ၢ်ကွ့ၢ်လီၤ.

ယ့ၣ်ရှူးန့ၣ်ဖျါလၢ အဒိးလဲဟံးန့ၢ်သူ တၢ်ထဲးဂံၢ်ထဲးဘါလၢ အအါထီၣ် ဒီးချ့ထီၣ်…

အဲၣ်ပှၤဂၤလၢ ကစၢ်ယွၤအတၢ်အဲၣ်

ပှၤလဲၣ်ခၠဲၣ်ဘိၢ်သဝီဖိ(Le Chambon, France) လၢကီၢ်ဖြ့ၣ်စ့ၣ်တဖၣ်, ညိကွံာ် တဲာ်သး အတၢ်ကိးမံၤ ဒ်သိးကမၤပူၤဖျဲး ဖိသၣ်ဆံးအဂၤယဲၢ်ကထိ, လၢအအါကတၢၢ် မ့ၢ်ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ, ဖဲနၣ်စံၢ် (Nazi)အတၢ်ဂုာ်ဆူၣ်ဒီး ပၢတၢ်ဆၢကတီၢ်ခါလီၤ. ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲ လၢဃ့ၢ်ဟးထီၣ်လၢအဟံၣ်တဖၣ် ဘၣ်တၢ်ပာ်ခူသူၣ်အီၤ ဖဲ ဟံၣ်တဖၣ်ဒီး တၢ်ဘုၣ်အီၣ်ဘုၣ်အီအလီၢ်အကျဲတဖၣ် ဖဲလီၢ်ဘၢၣ်ကဝီၤအပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ် အဲဒရံၣ်ထြီး(ခ)မဲ (André Trocmé) သဆၣ်ထီၣ် ပှၤဝ့ၢ်ဖိတဖၣ်အခံ ဒ်သိးကမၤစၢၤတၢ်, စံးဒိကဒါ ၅ မိၤရှ့ ၁၀:၁၉ အတၢ်ကတိၤလၢ “အဲၣ်သုဝဲ ပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိတက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, သုမ့ၢ်တ့ၢ်ပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိလၢ ကီၢ်အဲၤကူပတူးအပူၤလီၤ.”

တၢ်ကလုၢ်လၢယွၤဟ့ၣ်လီၤ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်အဂီၢ်အံၤ စးထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် ဘၣ်ဃး “ဟီၣ်ခိၣ်ဖျၢၣ်ဒီဘ့ၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ယွၤအတၢ်, ကစၢ်ဖးဒိၣ်လၢ အအိၣ်ဒီး အစိအကမီၤ”န့ၣ်လီၤ(:၁၇). ဘၣ်ဆၣ် ကစၢ်ယွၤဃုထၢလၢ ကအဲၣ်ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိလီၤ(:၁၅). ယွၤန့ၣ် အံးကွၢ်ဃုာ် ပှၤအဆံးလၢ အလိၣ်တၢ်မၤစၢၤတဖၣ် (မ့)ပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိတဖၣ် (:၁၈), ပၣ်ဃုာ်လၢ ပှၤလၢအတမ့ၢ်ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်လီၤ. ဖဲပှၤအံၣ်စရ့လးတဖၣ်…

သ့ကဆှီတၢ်အကိညါပူၤ

ဖဲလါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် တၢ်ခုၣ်ဒိၣ်မးမုၢ်နံၤတနံၤန့ၣ်, လၢပှၤဟံၣ်တအိၣ်ဃီတအိၣ်တဖၣ်အဂီၢ်, ပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ကတဲာ်ကတီၤ ချၢဝံထၢၣ်အဖျၢၣ်ခံကယၤန့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပှၤကမၤပှဲၤ ချၢဝံထၢၣ်တဖၣ်အဂီၢ်, ယရဲၣ်ကျဲၤမၤစၢၤ, ဒီးတၢ်ဘိၣ်လၢပှၤမၤဘူၣ်ဃာ်တဖၣ်အကျါ ယဃုထၢပာ်ဖှိၣ် ပိးလီလၢအဒ်သိးလိာ်သးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ယဃ့ထုကဖၣ်ယဲလၢ ယကထံၣ်စုဖျီၣ်အသီ, ခိၣ်သလုး, ခီၣ်ဖျီၣ်, ယၣ်လုးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. မိၣ်ဟဲသၣ်အကိ, ဒီးကိၣ်စဲ ဒဝ့း(ခၠ) (sandwiches) တဖၣ်စ့ၢ်ကီး ပၣ်ဃုာ်လၢ တၢ်ဟ့ၣ်တဖၣ်အကျါန့ၣ်လီၤ. ဝံၤန့ၣ်ဒီး, လၢတၢ်ကမၢကမၣ်အပူၤန့ၣ်, ယပာ်သူၣ်ပာ်သး တၢ်ဘိၣ်တဘိၣ် လၢအမ့ၢ် ပှၤကသ့ထူးစီပနီၢ်ကစၢ်အဂီၢ် တၢ်ကံးညာ်က့အဆံးဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ယပညိၣ်ပာ်ဖှိၣ် မၤစၢၤပှၤကညီတဖၣ် ဒ်သိးကအိၣ်ဘၣ်လၢၤလၢၤ, ဒီးကအီၣ်ဘၣ်အီဘၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ပှၤအိၣ်ဝဲဒၣ်တဂၤ, လၢအသ့ၣ်နီၣ်မၤစၢၤဝဲဒၣ် ပှၤလၢကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ်ဒ်သိးကမၤကဆှဲကဆှီအသးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

လံာ်စီဆှံ စံးကတိၤပာ်ဖျါဝဲ - သးဖျၢၣ်ဒီးနီၢ်သးအတၢ်ကဆှီ လၢအမ့ၢ်"တၢ်မၤကဆှီတၢ်" အဂၤတကလုာ်န့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး ဒုးနဲၣ်ဖျါထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်အံၤ, ဖဲအစံး ကတိၤပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ် ပှၤသ့လံာ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်, ဒီးပှၤဖၤရံၤရှဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်အိၣ်မူမၤလၢပှဲၤ တၢ်သိၣ်တၢ်သီအဆံးကတၢၢ်ဘၣ်ဆၣ်, ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး စံးဝဲဒၣ်လၢ, “မ့မ့ၢ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ အဃၢဒိၣ်တက့ၢ်တဖၣ်န့ၣ်,တၢ်စံၣ်ညီၣ်, ဒီးတၢ်သးကညီၤဒီးတၢ်နာ်တဖၣ်န့ၣ် သုပာ်လီၤတဲာ်ကွံာ်အီၤ” န့ၣ်လီၤ(မး၂၃:၂၃).…

တၢ်အုၣ်သးအဂ့ၤကတၢၢ်

Mr. လံၣ် (Lee) တဂၤ တနာ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤဘၣ်, ဒီးကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ် က့ၤလၢတၢ်သံန့ၣ် တနာ်ဝဲဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်, အဝဲမ့ၢ် ပှၤကွဲးတၢ်ကစီၣ် လၢအအိၣ်ဒီးသးလၢအပဲာ်ထံနီၤဖးတၢ်တဂၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲအမါစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးန့ၣ်ဒီး, Mr. လံၣ် ပာ်လီၤအသးလၢ အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ ကဃုမၤလိသ့ၣ်ညါ အမါအတၢ်စူၢ်နာ်အသီအံၤ န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဃုထံၣ်သ့ၣ်ညါ ခံနံၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်, Mr. လံၣ် တူၢ်လိာ်ဝဲဒၣ် ကစၢ်ယွၤ, ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအတၢ်ဂဲၤထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ, ဒီးစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤကစၢ်ခရံာ်န့ၣ်လီၤ.

Mr. လံၣ် အတၢ်အိၣ်မူ ဆီတလဲအသးန့ၣ် အိၣ်ဖျါထီၣ်ဝဲဂ့ၤဂ့ၤန့ၣ်လီၤ. စှၤလါပူၤကွံာ်ဝံၤန့ၣ်, အဖိမုၢ် ၅ နံၣ် ဖိတဂၤ တဲဝဲဒၣ် အမိၢ်လၢ “မိမိၢ်ဧၢ, ယအဲၣ်ဒိးကစၢ်ယွၤ မၤတၢ်လၢယဂီၢ်, ဒ်အမၤဝဲဒၣ် ယပါပၢ်အဂီၢ်အသိးန့ၣ်လီၤ.” ဒီးလံၣ် စထရိဘဲၣ် (Lee Strobel) အဖိမုၣ်တဂၤအံၤ စူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ.

ပှၤအါဒံအါဂၤန့ၣ် တတူၢ်လိာ်ဝဲဒၣ် တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်, ပှၤအုၣ်သးလၢ…

ကူထီၣ်သိးထီၣ်ခရံာ်

ရိး(စ) ထၢနၢၣ် (Rose Turner) မ့ၢ် တၢ်ကယၢက့ၢ်ဂီၤကျဲဒိ (Fashion) အပှၤကူၣ်သ့လၢသးဂ့ၢ်ပီညါတကပၤ, လၢဝ့ၢ်လိဒိၣ် တၢ်ကယၢက့ၢ်ဂီၤကျဲဒိ အခီလ့ၣ်ကၠိန့ၣ်လီၤ. အဝဲဃုသ့ၣ်ညါမၤလိဝဲလၢ တၢ်ကူတၢ်သိးတဖၣ် ကဲဘျုးဝဲဒၣ်တုၤလီၤတီၤလီၤလၢ ပှၤကညီတဖၣ်အတၢ်ဆိကမိၣ်, ဒီးအတၢ်ဟူးဂဲၤဒ်လဲၣ်, ဒီးတၢ်ကူတၢ်သိးတဖၣ် မၤဘျုးအဝဲသ့ၣ်အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးထဲလဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကူတၢ်သိးတဖၣ် လၢပနီၢ်ကစၢ်အလိၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအိၣ်ဝဲဒၣ်အဘူးကတၢၢ်အသိး, ကဲထီၣ်ဝဲဒၣ် ပဖံးဘ့ၣ်ခံကလုာ်တလုာ်, ဒီး တၢ်ကမၤသးတမံၤဂ့ၤ, တမံၤဂ့ၤ ကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်ပှၤလၢ မုၢ်တနံၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဒိန့ၣ်, တၢ်ကူထီၣ်သိးထီၣ် ဆ့ကူဆ့ကၤ အကြၢးအဘၣ်တမံၤန့ၣ် မၤစၢၤပှၤလၢ တၢ်ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤပှၤ, ဒီးပာ်ဖှိၣ်ပညိၣ်တၢ်သးစဲလၢ ပတၢ်ဖံးတၢ်မၤန့ၣ်လီၤ. ဒီးတၢ်ကူတၢ်သိး အလီၢ်လံၤလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်ကံးညာ်အကံၢ်စီဂ့ၤ, ဒီးပပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤအီၤတဖၣ်န့ၣ် ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်သးမံ, ဖဲလၢပသးဘၣ်တံာ်တာ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး အတၢ်အိၣ်သးတမံၤအံၤ ဒုးထံၣ်ပှၤလၢ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး လုၢ်ထီၣ်အသးသမူအတၢ်မၤအဂ့ၢ်, လၢဝံယရှါယၤ စံးကတိၤဆိပာ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ယရှါ ၆၁:၄ အပူၤန့ၣ် ဝံ ကွဲးနီၣ်ပာ်ဖျါဝဲလၢ ခါဆူညါန့ၣ် ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် ကဘၣ်တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤလၢ ဘၤဘူၤလိၣ်တၢ်စိာ်မၢကဲကုၢ်အလီၢ်, ဒီးမၤလီၤတံၢ်ဝဲဒၣ် ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢ…

လၢတၢ်ဟီၣ်တၢ်ယၢၤ ဆူတၢ်စံးထီၣ်ပတြၢၤယွၤ

ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ယူၢ်န့ၢ် “သးပ့ၤနီၣ်ယၤတဂ့ၤ” (Forget-me-not) ဖီဃံလၤဖိအမံၤအဂီၢ်န့ၣ် ပမှံၤပပှၢ်အတၢ်စံၣ်ဃဲၤအိၣ်ဝဲအါမးန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်ယုၢ်န့ၢ်မံၤ အတၢ်စံၣ်ဃဲၤအိၣ်အါမးအကျါ, လၢပျၢၤပှၤကၠ့ၢမဲဖိ အတၢ်စံၣ်ဃဲၤစ့ၢ်ကီး ပၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်စံၣ်ဃဲၤပူဖိအံၤ ပာ်ဖျါဝဲ, ဖဲကစၢ်ယွၤ ယုၢ်န့ၢ်ဝဲ တၢ်မုၢ်တၢ်ဘိလၢ အတ့လီၤဝဲခဲလၢာ်အမံၤန့ၣ်ဒီး, ဖီဆံးဆံးဖိတထံးန့ၣ် ဘၣ်ယိၣ်ဝဲလၢ ကဘၣ်တၢ်လဲၤကပာ်အီၤန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, ဖီဖိန့ၣ် ကိးပသူထီၣ်ဝဲလၢ “အိကစၢ်ဧၢ, သးပ့ၤနီၣ်ယၤတဂ့ၤ” န့ၣ်လီၤ. ဒီးကစၢ်ယွၤ ယုၢ်န့ၢ်ဖီဖိအမံၤလၢ “Forget-me-not” န့ၣ်လီၤ.

တၢ်အံၤ မ့မ့ၢ်ဒၣ် တၢ်တဲတယုၢ်ဘၣ်ဆၣ်, ဖီဖိ "သးပ့ၤနီၣ်ယၤတဂ့ၤ" အံၤ ကဲထီၣ် တၢ်အဲၣ်, ဒီးတၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤတၢ် အပနီၣ်တမံၤန့ၣ်လီၤ. နီၢ်နီၢ်န့ၣ်, တၢ်သးပ့ၤနီၣ်ပှၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပဝဲခဲလၢာ်, ပလဲၤခီဖျိသ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤပှၤအဂီၢ်- လီၤဆီဒၣ်တၢ်, လၢယွၤကသ့ၣ်နီၣ်ပှၤအဂီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ပသးအတၢ်မိၣ်န့ၢ်သးလီတၢ်နီၢ်နီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်ဒ်သိးအံၤန့ၣ် ပထံၣ်ဘၣ် တၢ်ပျၢ်ထီ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးလၢထူၣ်စုညါအလိၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. လူၤ ၂၃:၃၂ အပူၤန့ၣ် စီၤလူၤကၣ် စံးဘၣ်ပှၤလၢ “ဒီးတၢ်မိၤထီၣ်ဃုာ်ဒီးအီၤ (ယ့ၣ်ရှူး) စ့ၢ်ကီး…

တၢ်မူဒီးတၢ်သံလၢ ကစၢ်ခရံာ်အပူၤ

ဖဲ ဖရီဒိၣ် ဒီး(စ)တိၣ်ယဲးစကံ (Fyodor Dostoevsky) တဂၤ အိၣ်ဝဲလၢ ပှၤကခးသံအီၤလၢကျိတဖၣ်အမဲာ်ညါအကတီၢ်, လၢအသးပူၤန့ၣ် ဂံၢ်ဒွးအသးသမူ အတၢ်သါထီၣ်သါလီၤလၢခံကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒီး(စ)တိၣ်ယဲးစကံ မ့ၢ်ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးတဂၤ, တၢ်ထံၣ်အီၤ ဒ်အမ့ၢ် ပှၤကွဲးလံာ် အဂ့ၤကတၢၢ်အါဂၤအကျါတဂၤ, လၢလံာ်လဲၢ်တဖၣ်ခဲလၢာ်န့ၣ်လီၤ. အတၢ်ကွဲးပူဖးထီ လၢအမံၤဟူသၣ်ဖျါတဘ့ၣ် “ကရါမဇီး အဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်” (The Brothers Karamazov) အပူၤန့ၣ် ကွဲးပာ်ဖျါဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်မိၢ်ပှၢ်ဘၣ်ဃးဒီး ကစၢ်ယွၤ, တၢ်မူ, ဒီးတၢ်သံ အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤစံးကတိၤ ဒီး(စ)တိၣ်ယဲးစကံ အဂ့ၢ်လၢ “အဝဲစံးကတိၤ ကစၢ်ခရံာ်အဂ့ၢ် လၢတၢ်သးခုဖးဒိၣ်အပူၤ” န့ၣ်လီၤ. ပှၤကစီၤထီၣ် ကျိထီပျိာ် (rifles), ဒီးပှၤဟ့ၣ်လီၤတၢ်ကလုၢ်, “အိၣ်ကတဲာ်ကတီၤသး,...ပညိၣ်ဃီၤ...”

လၢ ယိၤ ၁၂:၂၃ အပူၤန့ၣ် ဖဲကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး စံးကတိၤဝဲဒၣ် “နၣ်ရံၣ်လၢပှၤကညီၤအဖိခွါ အလၤကပီၤ ကအိၣ်ဖျါန့ၣ် ဘၣ်လံဝဲလံ” န့ၣ် မ့ၢ်အတဲတဖျဲးဝဲ ကဘၣ်တၢ်မၤသံအီၤအဂ့ၢ်, ဒီးဒုးသ့ၣ်ညါ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်,ဃုာ်ဒီးပှၤလၢ…

ဖံးတၢ်မၤတၢ်- တမ့ၢ်လၢတၢ်သးဒ့ဒီဘၣ်

ပှၤနီၣ်ကၠိအသိလ့ၣ်တဂၤ ဖဲအနီၣ်သိလ့ၣ်အကတီၢ် တနီၣ်အသး, ဒီးသံတယူာ်ဝဲဒၣ်, ဒီးသိလ့ၣ်ဖးဒိၣ်တခိၣ်လၢ အအိၣ်ပှဲၤဒီးကၠိဖိအဂၤ ဃုဆံန့ၣ် တၢ်ပၢၤက့ၤအီၤတန့ၢ်လၢၤဘၣ်. တကီၢ်ခါန့ၣ် ပှၤဃိးတီၤကၠိဖိ ဒ့လိ(န) ရံး (Dillon Reeves) ဟးထီၣ်ဝဲလၢ အခးဆ့ၣ်နီၤ, ဒီးဃ့ၢ်သဖှိဝဲဆူ ပှၤနီၣ်သိလ့ၣ်အလီၢ်, ဒီးယီၢ်လီၤဝဲဒၣ် ဘရ့း (brake), တချုးသိလ့ၣ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးဝဲ အကတီၢ်ဖိန့ၣ်လီၤ. ပှၤမၤလိတၢ်ဖိအါဂၤ အတၢ်မၤအါဝဲလၢ တၢ်ကွဲးလံာ်ဆှၢလံာ် မ့တမ့ၢ် လိာ်ကွဲလၢ အကစၢ်ဒၣ်ဝဲ အကွဲၤဒီနၢ်အကတီၢ်, ဒ့လိ(န)- ပှၤလၢအကွဲၤဒီနၢ်တအိၣ်တဂၤ- မ့ၢ်လၢအထံၣ်စိဝဲတၢ်မၤအသး ဘၣ်ဆၢဘၣ်ကတီၢ်အဃိ, ဒီးမၤဆၢဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤနီၣ်သိလ့ၣ် မၤဝဲဒၣ်န့ၣ် မ့ၢ်လၢ ဒ့လိ(န) ထံၣ်ဝဲဒၣ် အါဘျီလံအဃိ, ကဘၣ်ယီၢ်လီၤ ဘရံး ကယီၤကယီၤဖိန့ၣ် သ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပှၤအိၣ်လၢ သိလ့ၣ်အပူၤခဲလၢာ်အသးသမူ ကပူၤဖျဲးဝဲအဂီၢ်, ဒ့လိ(န) အတၢ်အိၣ်ကတီၤ ပလီၢ်သူၣ်ပလီၢ်သး, ဒီးတမ့ၢ်လၢ တၢ်ဆိကမိၣ်မၤဒံဝ့ၤဒံဝီၤအသးန့ၣ် ကဲထီၣ်ဝဲဒၣ်တၢ်မၤစၢၤန့ၣ်လီၤ. ပၣ်ဃုာ်ဒီး ပှၤနီၣ်သိလ့ၣ် လၢအတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ ဂ့ၤထီၣ်ကဒါက့ၤတဂၤန့ၣ်လီၤ.

ဖဲ စီၤမိၤရှ့…

တၢ်နာ်အခီၣ်ကါတဖၣ်

ပဝဲလွံၢ်ဂၤ ပဟးလၢခီၣ် ဒီးလဲၤတၢ်ဖဲ Watkins Glen Gorge လၢအအိၣ်ဖဲဝ့ၢ် New York လီၤ. တဘျီတခီၣ် ပအိၣ်ကတီၢ်ဒီးကွၢ်စူၣ်သကိး ထံလီၤဆှူတဖၣ်ဒီး လ့ဖးထီ အိၣ်ထီၣ်ထီ ပ့ၣ်ခံကယၤန့ၣ် လၢတၢ်ဆိကမိၣ်ဒိၣ်ဒီး တၢ်ပးကဲအပူၤလီၤ. တဘျီတခီၣ်, ပဘၣ်အိၣ်ကတီၢ် ဒ်သိးပကသါကလံၤဒီး ပာ်အိၣ်ဘှံးပခီၣ်တဖၣ် မ့ၢ်လၢပထီၣ်လၢၢ်လ့ ဘၣ်စီၣ်ဘၣ်သ့ ဒီးပဘၣ်ထွဲပခီၣ် ဖးယံာ်ဖးထၢအဃိလီၤ. ဖဲပဘူးထီၣ်လၢ ကစၢၢ်ခိၣ်စိးန့ၣ် ပှၤဟးတၢ်ဖိလၢ အဟဲက့ၤလီၤကဒါတဂၤစံးဝဲ, “သုတၢ်ထွဲ ၈၃၂ ကါအပူၤန့ၣ်သုကဘၣ်ထီၣ်ဒံး ဆူညါအိၣ်တ့ၢ်ဒၣ် အကါ ၁၀ ဧိၤလီၤ.” တၢ်န့ၣ် ကမ့ၢ်တၢ်အဂ့ၤ ကတၢၢ်လၢ ပမ့ၢ်တသ့ၣ်ညါဆိတၢ်လဲၤအံၤ ကီထဲလဲၣ်အဂ့ၢ်လီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ ပမ့ၢ်သ့ၣ်ညါလၢ တၢ်လဲၤအံၤကီထဲထဲအံၤဒီး ပကဃၣ်က့ၤဆူလီၢ်ခံ ဒီးတထံၣ်ဘၣ် တၢ်လဲၤ တခါအံၤ အတၢ်ဃံတၢ်လၤသ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

သးသမူ အတၢ်လဲၤစ့ၢ်ကီး အိၣ်ဒီးခီၣ်ကါတၢ်ထွဲ လၢအကီတဖၣ်လီၤ. ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးဒီးစီၤပီလူး ဟ့ၣ်ပလီၢ် ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်ဖိတဖၣ် ဘၣ်ဃးတၢ်ကီတၢ်ခဲဒီးတၢ်ဘၣ်မၤနးမၤဖှီၣ်တဖၣ်(ယိၤ ၁၆:၃၃, ၂…

တၢ်အၢၣ်လီၤတၢ်ကမၣ်ဆူကစၢ်ခရံာ်

တၢ်ပာ်ခူသူၣ်, ဒီးတၢ်တကနာ်ဃုာ် တၢ်အစုၣ်အပျၢ်အခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိတဖၣ်အဃိ, အကတၢၢ်တၢ်အစၢအၢအၢသီသီတဖၣ် ကဲထီၣ်အသး သ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ် ဝီ စထရံး ကၠၢနၢၣ် (The Wall Street Journal) အတၢ်ပာ်ဖျါတထံၣ် စံးဝဲလၢ, တဲၤလံၣ်ကိ (Telecom- ကွဲၤလ့လိၤ, ကွဲၤဒီနၢ်, ကွဲၤထံၣ်ဟူ ဒီးဂုၤဂၤတဖၣ်) အခီပနံၣ်တဖၣ် ပာ်လီၤတဲာ်တ့ၢ် စၢၢ်သူအပျံၤဖးထီလၢတၢ်ကးဘၢဃာ်တဖၣ် ကအါန့ၢ်ဒံး အဘိခံကထိ လၢကီၢ်အမဲရကၤ ဒီတကီၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. စၢၢ်သူ အစုၣ်တဖၣ်န့ၣ် ရၤလီၤအသးလၢထံဖီလာ်, “လၢဟီၣ်ခိၣ်ညၣ်ထ့ၣ်အကျါ, ဒီးလၢ ပှၤအဖီခိၣ်တၢၣ်တဖၣ်အလိၤ” န့ၣ်လီၤ. စၢၢ်သူန့ၣ် မ့ၢ်ဟးဂီၤ, အထံမ့ၢ်ပှံၢ်လီၤန့ၣ်ဒီး, စၢၢ်သူအစုၣ်တဖၣ် လဲၤကတၢၢ်ဝဲဆူ “ပှၤအိၣ်ဆိးတၢ်, ဖံးတၢ်မၤတၢ်, ဒီးလိာ်ကွဲတၢ်” အလီၢ်အကျဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. စၢၢ်သူအစုၣ်တဖၣ် အတၢ်ဂ့ၢ်ကီန့ၣ် တဲၤလံၣ်ကိ ခီပနံၣ်တဖၣ်အကျါ, တနီၤန့ၣ် သ့ၣ်ညါတ့ၢ်ဝဲဒၣ် အါနံၣ်အါလါလံအဃိ, တၢ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ် စၢၢ်သူအစုၣ်တဖၣ် ယွၤနုာ်လီၤဆူ ခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်အတၢ်ဂ့ၢ်ကီန့ၣ် ဘၣ်စံးကတိၤလိာ်သး နးနးကျံးကျံးန့ၣ်လီၤ.

တၢ်တအၢၣ်လီၤ, ဒီးတၢ်တပာ်ဖျါထီၣ်…

ဆူအယံၤကတၢၢ်ဒီးဆူညါ

ဖဲတၢ်ပိးတၢ်လီ ဒီးဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိ အိၣ်ဒီးတၢ်စံးကတိၤဟူးဂဲၤ တၢ်ဂီၤမူ Toy Story အပူၤ, ဖိသၣ်ဆံးတဂၤ အတၢ်လိာ်ကွဲ တၢ်ဂီၤဖိတဖၣ် အသးသမူနုာ်လီၤဆူအပူၤ ဖဲဖိသၣ် ဟးထီၣ်လၢဒၢးပူၤမ့ၢ်ဂ့ၤ မ့တမ့ၢ် ဖိသၣ်ဖိ မံဘၣ်အသးမ့ၢ်ဂ့ၤ အခါန့ၣ်လီၤ. တၢ်လိာ်ကွဲဖိတခါ, မူပျီ အသုးဖိ လၢအမံၤမ့ၢ် Buzz Lightyear တဂၤ, ကိးသတြီထီၣ် “ဆူအယံၤကတၢၢ်ဒီး ဆူညါ”... ဖဲအဒုးနဲၣ်အတၢ်သ့တၢ်ဘၣ် လၢအသ့ယူၤလၢဒၢးပူၤအခါ န့ၣ်လီၤ. တၢ်န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်ကတိၤလၢအမၤကဒံကဒါ ပှၤအါဂၤအသးလီၤ. တၢ်အယံၤကတၢၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်ယံၤလၢ နလဲၤသ့အကတၢၢ်ဘၣ်ဧါ. တၢ်တမံၤမံၤလၢ အအိၣ်ဒံးလၢ တၢ်အယံၤ ကတၢၢ်အဘးခီဆူညါ မ့ၢ်အိၣ်ဒံးဧါ.

မ့ၢ်ဘၣ်ထုးန့ၢ် အခီပညီလၢ လၢပျၢၤ ဟ့းလ့ၣ်တၢ်သ့ဆိကမိၣ်တၢ်ယိာ်ယိာ် အပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တဖၣ်အအိၣ်, တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဒွးအပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့, Ian Stewart ဟ့ၣ်ထီၣ် အတၢ်ဆိကမိၣ်လၢ, တၢ်လၢအအိၣ်လၢ တၢ်အယံၤကတၢၢ်အဘးခီဆူညါန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်အယံၤကတၢၢ်လၢ အဒိၣ်အါထီၣ်တဖၣ်လီၤ. ဒိၣ်အါထီၣ်ဆူညါဆူညါ ကွ့ၢ်ကွ့ၢ်လီၤ.

ယ့ၣ်ရှူးန့ၣ်ဖျါလၢ အဒိးလဲဟံးန့ၢ်သူ တၢ်ထဲးဂံၢ်ထဲးဘါလၢ အအါထီၣ် ဒီးချ့ထီၣ်…

အဲၣ်ပှၤဂၤလၢ ကစၢ်ယွၤအတၢ်အဲၣ်

ပှၤလဲၣ်ခၠဲၣ်ဘိၢ်သဝီဖိ(Le Chambon, France) လၢကီၢ်ဖြ့ၣ်စ့ၣ်တဖၣ်, ညိကွံာ် တဲာ်သး အတၢ်ကိးမံၤ ဒ်သိးကမၤပူၤဖျဲး ဖိသၣ်ဆံးအဂၤယဲၢ်ကထိ, လၢအအါကတၢၢ် မ့ၢ်ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ, ဖဲနၣ်စံၢ် (Nazi)အတၢ်ဂုာ်ဆူၣ်ဒီး ပၢတၢ်ဆၢကတီၢ်ခါလီၤ. ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲ လၢဃ့ၢ်ဟးထီၣ်လၢအဟံၣ်တဖၣ် ဘၣ်တၢ်ပာ်ခူသူၣ်အီၤ ဖဲ ဟံၣ်တဖၣ်ဒီး တၢ်ဘုၣ်အီၣ်ဘုၣ်အီအလီၢ်အကျဲတဖၣ် ဖဲလီၢ်ဘၢၣ်ကဝီၤအပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ် အဲဒရံၣ်ထြီး(ခ)မဲ (André Trocmé) သဆၣ်ထီၣ် ပှၤဝ့ၢ်ဖိတဖၣ်အခံ ဒ်သိးကမၤစၢၤတၢ်, စံးဒိကဒါ ၅ မိၤရှ့ ၁၀:၁၉ အတၢ်ကတိၤလၢ “အဲၣ်သုဝဲ ပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိတက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, သုမ့ၢ်တ့ၢ်ပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိလၢ ကီၢ်အဲၤကူပတူးအပူၤလီၤ.”

တၢ်ကလုၢ်လၢယွၤဟ့ၣ်လီၤ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်အဂီၢ်အံၤ စးထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် ဘၣ်ဃး “ဟီၣ်ခိၣ်ဖျၢၣ်ဒီဘ့ၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ယွၤအတၢ်, ကစၢ်ဖးဒိၣ်လၢ အအိၣ်ဒီး အစိအကမီၤ”န့ၣ်လီၤ(:၁၇). ဘၣ်ဆၣ် ကစၢ်ယွၤဃုထၢလၢ ကအဲၣ်ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိလီၤ(:၁၅). ယွၤန့ၣ် အံးကွၢ်ဃုာ် ပှၤအဆံးလၢ အလိၣ်တၢ်မၤစၢၤတဖၣ် (မ့)ပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိတဖၣ် (:၁၈), ပၣ်ဃုာ်လၢ ပှၤလၢအတမ့ၢ်ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်လီၤ. ဖဲပှၤအံၣ်စရ့လးတဖၣ်…

သ့ကဆှီတၢ်အကိညါပူၤ

ဖဲလါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် တၢ်ခုၣ်ဒိၣ်မးမုၢ်နံၤတနံၤန့ၣ်, လၢပှၤဟံၣ်တအိၣ်ဃီတအိၣ်တဖၣ်အဂီၢ်, ပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ကတဲာ်ကတီၤ ချၢဝံထၢၣ်အဖျၢၣ်ခံကယၤန့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပှၤကမၤပှဲၤ ချၢဝံထၢၣ်တဖၣ်အဂီၢ်, ယရဲၣ်ကျဲၤမၤစၢၤ, ဒီးတၢ်ဘိၣ်လၢပှၤမၤဘူၣ်ဃာ်တဖၣ်အကျါ ယဃုထၢပာ်ဖှိၣ် ပိးလီလၢအဒ်သိးလိာ်သးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ယဃ့ထုကဖၣ်ယဲလၢ ယကထံၣ်စုဖျီၣ်အသီ, ခိၣ်သလုး, ခီၣ်ဖျီၣ်, ယၣ်လုးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. မိၣ်ဟဲသၣ်အကိ, ဒီးကိၣ်စဲ ဒဝ့း(ခၠ) (sandwiches) တဖၣ်စ့ၢ်ကီး ပၣ်ဃုာ်လၢ တၢ်ဟ့ၣ်တဖၣ်အကျါန့ၣ်လီၤ. ဝံၤန့ၣ်ဒီး, လၢတၢ်ကမၢကမၣ်အပူၤန့ၣ်, ယပာ်သူၣ်ပာ်သး တၢ်ဘိၣ်တဘိၣ် လၢအမ့ၢ် ပှၤကသ့ထူးစီပနီၢ်ကစၢ်အဂီၢ် တၢ်ကံးညာ်က့အဆံးဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ယပညိၣ်ပာ်ဖှိၣ် မၤစၢၤပှၤကညီတဖၣ် ဒ်သိးကအိၣ်ဘၣ်လၢၤလၢၤ, ဒီးကအီၣ်ဘၣ်အီဘၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ပှၤအိၣ်ဝဲဒၣ်တဂၤ, လၢအသ့ၣ်နီၣ်မၤစၢၤဝဲဒၣ် ပှၤလၢကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ်ဒ်သိးကမၤကဆှဲကဆှီအသးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

လံာ်စီဆှံ စံးကတိၤပာ်ဖျါဝဲ - သးဖျၢၣ်ဒီးနီၢ်သးအတၢ်ကဆှီ လၢအမ့ၢ်"တၢ်မၤကဆှီတၢ်" အဂၤတကလုာ်န့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး ဒုးနဲၣ်ဖျါထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်အံၤ, ဖဲအစံး ကတိၤပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ် ပှၤသ့လံာ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်, ဒီးပှၤဖၤရံၤရှဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်အိၣ်မူမၤလၢပှဲၤ တၢ်သိၣ်တၢ်သီအဆံးကတၢၢ်ဘၣ်ဆၣ်, ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး စံးဝဲဒၣ်လၢ, “မ့မ့ၢ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ အဃၢဒိၣ်တက့ၢ်တဖၣ်န့ၣ်,တၢ်စံၣ်ညီၣ်, ဒီးတၢ်သးကညီၤဒီးတၢ်နာ်တဖၣ်န့ၣ် သုပာ်လီၤတဲာ်ကွံာ်အီၤ” န့ၣ်လီၤ(မး၂၃:၂၃).…

တၢ်အုၣ်သးအဂ့ၤကတၢၢ်

Mr. လံၣ် (Lee) တဂၤ တနာ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤဘၣ်, ဒီးကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ် က့ၤလၢတၢ်သံန့ၣ် တနာ်ဝဲဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်, အဝဲမ့ၢ် ပှၤကွဲးတၢ်ကစီၣ် လၢအအိၣ်ဒီးသးလၢအပဲာ်ထံနီၤဖးတၢ်တဂၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲအမါစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးန့ၣ်ဒီး, Mr. လံၣ် ပာ်လီၤအသးလၢ အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ ကဃုမၤလိသ့ၣ်ညါ အမါအတၢ်စူၢ်နာ်အသီအံၤ န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဃုထံၣ်သ့ၣ်ညါ ခံနံၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်, Mr. လံၣ် တူၢ်လိာ်ဝဲဒၣ် ကစၢ်ယွၤ, ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအတၢ်ဂဲၤထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ, ဒီးစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤကစၢ်ခရံာ်န့ၣ်လီၤ.

Mr. လံၣ် အတၢ်အိၣ်မူ ဆီတလဲအသးန့ၣ် အိၣ်ဖျါထီၣ်ဝဲဂ့ၤဂ့ၤန့ၣ်လီၤ. စှၤလါပူၤကွံာ်ဝံၤန့ၣ်, အဖိမုၢ် ၅ နံၣ် ဖိတဂၤ တဲဝဲဒၣ် အမိၢ်လၢ “မိမိၢ်ဧၢ, ယအဲၣ်ဒိးကစၢ်ယွၤ မၤတၢ်လၢယဂီၢ်, ဒ်အမၤဝဲဒၣ် ယပါပၢ်အဂီၢ်အသိးန့ၣ်လီၤ.” ဒီးလံၣ် စထရိဘဲၣ် (Lee Strobel) အဖိမုၣ်တဂၤအံၤ စူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ.

ပှၤအါဒံအါဂၤန့ၣ် တတူၢ်လိာ်ဝဲဒၣ် တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်, ပှၤအုၣ်သးလၢ…

ကူထီၣ်သိးထီၣ်ခရံာ်

ရိး(စ) ထၢနၢၣ် (Rose Turner) မ့ၢ် တၢ်ကယၢက့ၢ်ဂီၤကျဲဒိ (Fashion) အပှၤကူၣ်သ့လၢသးဂ့ၢ်ပီညါတကပၤ, လၢဝ့ၢ်လိဒိၣ် တၢ်ကယၢက့ၢ်ဂီၤကျဲဒိ အခီလ့ၣ်ကၠိန့ၣ်လီၤ. အဝဲဃုသ့ၣ်ညါမၤလိဝဲလၢ တၢ်ကူတၢ်သိးတဖၣ် ကဲဘျုးဝဲဒၣ်တုၤလီၤတီၤလီၤလၢ ပှၤကညီတဖၣ်အတၢ်ဆိကမိၣ်, ဒီးအတၢ်ဟူးဂဲၤဒ်လဲၣ်, ဒီးတၢ်ကူတၢ်သိးတဖၣ် မၤဘျုးအဝဲသ့ၣ်အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးထဲလဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကူတၢ်သိးတဖၣ် လၢပနီၢ်ကစၢ်အလိၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအိၣ်ဝဲဒၣ်အဘူးကတၢၢ်အသိး, ကဲထီၣ်ဝဲဒၣ် ပဖံးဘ့ၣ်ခံကလုာ်တလုာ်, ဒီး တၢ်ကမၤသးတမံၤဂ့ၤ, တမံၤဂ့ၤ ကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်ပှၤလၢ မုၢ်တနံၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဒိန့ၣ်, တၢ်ကူထီၣ်သိးထီၣ် ဆ့ကူဆ့ကၤ အကြၢးအဘၣ်တမံၤန့ၣ် မၤစၢၤပှၤလၢ တၢ်ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤပှၤ, ဒီးပာ်ဖှိၣ်ပညိၣ်တၢ်သးစဲလၢ ပတၢ်ဖံးတၢ်မၤန့ၣ်လီၤ. ဒီးတၢ်ကူတၢ်သိး အလီၢ်လံၤလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်ကံးညာ်အကံၢ်စီဂ့ၤ, ဒီးပပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤအီၤတဖၣ်န့ၣ် ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်သးမံ, ဖဲလၢပသးဘၣ်တံာ်တာ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး အတၢ်အိၣ်သးတမံၤအံၤ ဒုးထံၣ်ပှၤလၢ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး လုၢ်ထီၣ်အသးသမူအတၢ်မၤအဂ့ၢ်, လၢဝံယရှါယၤ စံးကတိၤဆိပာ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ယရှါ ၆၁:၄ အပူၤန့ၣ် ဝံ ကွဲးနီၣ်ပာ်ဖျါဝဲလၢ ခါဆူညါန့ၣ် ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် ကဘၣ်တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤလၢ ဘၤဘူၤလိၣ်တၢ်စိာ်မၢကဲကုၢ်အလီၢ်, ဒီးမၤလီၤတံၢ်ဝဲဒၣ် ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢ…

လၢတၢ်ဟီၣ်တၢ်ယၢၤ ဆူတၢ်စံးထီၣ်ပတြၢၤယွၤ

ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ယူၢ်န့ၢ် “သးပ့ၤနီၣ်ယၤတဂ့ၤ” (Forget-me-not) ဖီဃံလၤဖိအမံၤအဂီၢ်န့ၣ် ပမှံၤပပှၢ်အတၢ်စံၣ်ဃဲၤအိၣ်ဝဲအါမးန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်ယုၢ်န့ၢ်မံၤ အတၢ်စံၣ်ဃဲၤအိၣ်အါမးအကျါ, လၢပျၢၤပှၤကၠ့ၢမဲဖိ အတၢ်စံၣ်ဃဲၤစ့ၢ်ကီး ပၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်စံၣ်ဃဲၤပူဖိအံၤ ပာ်ဖျါဝဲ, ဖဲကစၢ်ယွၤ ယုၢ်န့ၢ်ဝဲ တၢ်မုၢ်တၢ်ဘိလၢ အတ့လီၤဝဲခဲလၢာ်အမံၤန့ၣ်ဒီး, ဖီဆံးဆံးဖိတထံးန့ၣ် ဘၣ်ယိၣ်ဝဲလၢ ကဘၣ်တၢ်လဲၤကပာ်အီၤန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, ဖီဖိန့ၣ် ကိးပသူထီၣ်ဝဲလၢ “အိကစၢ်ဧၢ, သးပ့ၤနီၣ်ယၤတဂ့ၤ” န့ၣ်လီၤ. ဒီးကစၢ်ယွၤ ယုၢ်န့ၢ်ဖီဖိအမံၤလၢ “Forget-me-not” န့ၣ်လီၤ.

တၢ်အံၤ မ့မ့ၢ်ဒၣ် တၢ်တဲတယုၢ်ဘၣ်ဆၣ်, ဖီဖိ "သးပ့ၤနီၣ်ယၤတဂ့ၤ" အံၤ ကဲထီၣ် တၢ်အဲၣ်, ဒီးတၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤတၢ် အပနီၣ်တမံၤန့ၣ်လီၤ. နီၢ်နီၢ်န့ၣ်, တၢ်သးပ့ၤနီၣ်ပှၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပဝဲခဲလၢာ်, ပလဲၤခီဖျိသ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤပှၤအဂီၢ်- လီၤဆီဒၣ်တၢ်, လၢယွၤကသ့ၣ်နီၣ်ပှၤအဂီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ပသးအတၢ်မိၣ်န့ၢ်သးလီတၢ်နီၢ်နီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်ဒ်သိးအံၤန့ၣ် ပထံၣ်ဘၣ် တၢ်ပျၢ်ထီ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးလၢထူၣ်စုညါအလိၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. လူၤ ၂၃:၃၂ အပူၤန့ၣ် စီၤလူၤကၣ် စံးဘၣ်ပှၤလၢ “ဒီးတၢ်မိၤထီၣ်ဃုာ်ဒီးအီၤ (ယ့ၣ်ရှူး) စ့ၢ်ကီး…

တၢ်မူဒီးတၢ်သံလၢ ကစၢ်ခရံာ်အပူၤ

ဖဲ ဖရီဒိၣ် ဒီး(စ)တိၣ်ယဲးစကံ (Fyodor Dostoevsky) တဂၤ အိၣ်ဝဲလၢ ပှၤကခးသံအီၤလၢကျိတဖၣ်အမဲာ်ညါအကတီၢ်, လၢအသးပူၤန့ၣ် ဂံၢ်ဒွးအသးသမူ အတၢ်သါထီၣ်သါလီၤလၢခံကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒီး(စ)တိၣ်ယဲးစကံ မ့ၢ်ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးတဂၤ, တၢ်ထံၣ်အီၤ ဒ်အမ့ၢ် ပှၤကွဲးလံာ် အဂ့ၤကတၢၢ်အါဂၤအကျါတဂၤ, လၢလံာ်လဲၢ်တဖၣ်ခဲလၢာ်န့ၣ်လီၤ. အတၢ်ကွဲးပူဖးထီ လၢအမံၤဟူသၣ်ဖျါတဘ့ၣ် “ကရါမဇီး အဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်” (The Brothers Karamazov) အပူၤန့ၣ် ကွဲးပာ်ဖျါဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်မိၢ်ပှၢ်ဘၣ်ဃးဒီး ကစၢ်ယွၤ, တၢ်မူ, ဒီးတၢ်သံ အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤစံးကတိၤ ဒီး(စ)တိၣ်ယဲးစကံ အဂ့ၢ်လၢ “အဝဲစံးကတိၤ ကစၢ်ခရံာ်အဂ့ၢ် လၢတၢ်သးခုဖးဒိၣ်အပူၤ” န့ၣ်လီၤ. ပှၤကစီၤထီၣ် ကျိထီပျိာ် (rifles), ဒီးပှၤဟ့ၣ်လီၤတၢ်ကလုၢ်, “အိၣ်ကတဲာ်ကတီၤသး,...ပညိၣ်ဃီၤ...”

လၢ ယိၤ ၁၂:၂၃ အပူၤန့ၣ် ဖဲကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး စံးကတိၤဝဲဒၣ် “နၣ်ရံၣ်လၢပှၤကညီၤအဖိခွါ အလၤကပီၤ ကအိၣ်ဖျါန့ၣ် ဘၣ်လံဝဲလံ” န့ၣ် မ့ၢ်အတဲတဖျဲးဝဲ ကဘၣ်တၢ်မၤသံအီၤအဂ့ၢ်, ဒီးဒုးသ့ၣ်ညါ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်,ဃုာ်ဒီးပှၤလၢ…

ဖံးတၢ်မၤတၢ်- တမ့ၢ်လၢတၢ်သးဒ့ဒီဘၣ်

ပှၤနီၣ်ကၠိအသိလ့ၣ်တဂၤ ဖဲအနီၣ်သိလ့ၣ်အကတီၢ် တနီၣ်အသး, ဒီးသံတယူာ်ဝဲဒၣ်, ဒီးသိလ့ၣ်ဖးဒိၣ်တခိၣ်လၢ အအိၣ်ပှဲၤဒီးကၠိဖိအဂၤ ဃုဆံန့ၣ် တၢ်ပၢၤက့ၤအီၤတန့ၢ်လၢၤဘၣ်. တကီၢ်ခါန့ၣ် ပှၤဃိးတီၤကၠိဖိ ဒ့လိ(န) ရံး (Dillon Reeves) ဟးထီၣ်ဝဲလၢ အခးဆ့ၣ်နီၤ, ဒီးဃ့ၢ်သဖှိဝဲဆူ ပှၤနီၣ်သိလ့ၣ်အလီၢ်, ဒီးယီၢ်လီၤဝဲဒၣ် ဘရ့း (brake), တချုးသိလ့ၣ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးဝဲ အကတီၢ်ဖိန့ၣ်လီၤ. ပှၤမၤလိတၢ်ဖိအါဂၤ အတၢ်မၤအါဝဲလၢ တၢ်ကွဲးလံာ်ဆှၢလံာ် မ့တမ့ၢ် လိာ်ကွဲလၢ အကစၢ်ဒၣ်ဝဲ အကွဲၤဒီနၢ်အကတီၢ်, ဒ့လိ(န)- ပှၤလၢအကွဲၤဒီနၢ်တအိၣ်တဂၤ- မ့ၢ်လၢအထံၣ်စိဝဲတၢ်မၤအသး ဘၣ်ဆၢဘၣ်ကတီၢ်အဃိ, ဒီးမၤဆၢဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤနီၣ်သိလ့ၣ် မၤဝဲဒၣ်န့ၣ် မ့ၢ်လၢ ဒ့လိ(န) ထံၣ်ဝဲဒၣ် အါဘျီလံအဃိ, ကဘၣ်ယီၢ်လီၤ ဘရံး ကယီၤကယီၤဖိန့ၣ် သ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပှၤအိၣ်လၢ သိလ့ၣ်အပူၤခဲလၢာ်အသးသမူ ကပူၤဖျဲးဝဲအဂီၢ်, ဒ့လိ(န) အတၢ်အိၣ်ကတီၤ ပလီၢ်သူၣ်ပလီၢ်သး, ဒီးတမ့ၢ်လၢ တၢ်ဆိကမိၣ်မၤဒံဝ့ၤဒံဝီၤအသးန့ၣ် ကဲထီၣ်ဝဲဒၣ်တၢ်မၤစၢၤန့ၣ်လီၤ. ပၣ်ဃုာ်ဒီး ပှၤနီၣ်သိလ့ၣ် လၢအတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ ဂ့ၤထီၣ်ကဒါက့ၤတဂၤန့ၣ်လီၤ.

ဖဲ စီၤမိၤရှ့…

တၢ်နာ်အခီၣ်ကါတဖၣ်

ပဝဲလွံၢ်ဂၤ ပဟးလၢခီၣ် ဒီးလဲၤတၢ်ဖဲ Watkins Glen Gorge လၢအအိၣ်ဖဲဝ့ၢ် New York လီၤ. တဘျီတခီၣ် ပအိၣ်ကတီၢ်ဒီးကွၢ်စူၣ်သကိး ထံလီၤဆှူတဖၣ်ဒီး လ့ဖးထီ အိၣ်ထီၣ်ထီ ပ့ၣ်ခံကယၤန့ၣ် လၢတၢ်ဆိကမိၣ်ဒိၣ်ဒီး တၢ်ပးကဲအပူၤလီၤ. တဘျီတခီၣ်, ပဘၣ်အိၣ်ကတီၢ် ဒ်သိးပကသါကလံၤဒီး ပာ်အိၣ်ဘှံးပခီၣ်တဖၣ် မ့ၢ်လၢပထီၣ်လၢၢ်လ့ ဘၣ်စီၣ်ဘၣ်သ့ ဒီးပဘၣ်ထွဲပခီၣ် ဖးယံာ်ဖးထၢအဃိလီၤ. ဖဲပဘူးထီၣ်လၢ ကစၢၢ်ခိၣ်စိးန့ၣ် ပှၤဟးတၢ်ဖိလၢ အဟဲက့ၤလီၤကဒါတဂၤစံးဝဲ, “သုတၢ်ထွဲ ၈၃၂ ကါအပူၤန့ၣ်သုကဘၣ်ထီၣ်ဒံး ဆူညါအိၣ်တ့ၢ်ဒၣ် အကါ ၁၀ ဧိၤလီၤ.” တၢ်န့ၣ် ကမ့ၢ်တၢ်အဂ့ၤ ကတၢၢ်လၢ ပမ့ၢ်တသ့ၣ်ညါဆိတၢ်လဲၤအံၤ ကီထဲလဲၣ်အဂ့ၢ်လီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ ပမ့ၢ်သ့ၣ်ညါလၢ တၢ်လဲၤအံၤကီထဲထဲအံၤဒီး ပကဃၣ်က့ၤဆူလီၢ်ခံ ဒီးတထံၣ်ဘၣ် တၢ်လဲၤ တခါအံၤ အတၢ်ဃံတၢ်လၤသ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

သးသမူ အတၢ်လဲၤစ့ၢ်ကီး အိၣ်ဒီးခီၣ်ကါတၢ်ထွဲ လၢအကီတဖၣ်လီၤ. ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးဒီးစီၤပီလူး ဟ့ၣ်ပလီၢ် ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်ဖိတဖၣ် ဘၣ်ဃးတၢ်ကီတၢ်ခဲဒီးတၢ်ဘၣ်မၤနးမၤဖှီၣ်တဖၣ်(ယိၤ ၁၆:၃၃, ၂…

တၢ်အၢၣ်လီၤတၢ်ကမၣ်ဆူကစၢ်ခရံာ်

တၢ်ပာ်ခူသူၣ်, ဒီးတၢ်တကနာ်ဃုာ် တၢ်အစုၣ်အပျၢ်အခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိတဖၣ်အဃိ, အကတၢၢ်တၢ်အစၢအၢအၢသီသီတဖၣ် ကဲထီၣ်အသး သ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ် ဝီ စထရံး ကၠၢနၢၣ် (The Wall Street Journal) အတၢ်ပာ်ဖျါတထံၣ် စံးဝဲလၢ, တဲၤလံၣ်ကိ (Telecom- ကွဲၤလ့လိၤ, ကွဲၤဒီနၢ်, ကွဲၤထံၣ်ဟူ ဒီးဂုၤဂၤတဖၣ်) အခီပနံၣ်တဖၣ် ပာ်လီၤတဲာ်တ့ၢ် စၢၢ်သူအပျံၤဖးထီလၢတၢ်ကးဘၢဃာ်တဖၣ် ကအါန့ၢ်ဒံး အဘိခံကထိ လၢကီၢ်အမဲရကၤ ဒီတကီၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. စၢၢ်သူ အစုၣ်တဖၣ်န့ၣ် ရၤလီၤအသးလၢထံဖီလာ်, “လၢဟီၣ်ခိၣ်ညၣ်ထ့ၣ်အကျါ, ဒီးလၢ ပှၤအဖီခိၣ်တၢၣ်တဖၣ်အလိၤ” န့ၣ်လီၤ. စၢၢ်သူန့ၣ် မ့ၢ်ဟးဂီၤ, အထံမ့ၢ်ပှံၢ်လီၤန့ၣ်ဒီး, စၢၢ်သူအစုၣ်တဖၣ် လဲၤကတၢၢ်ဝဲဆူ “ပှၤအိၣ်ဆိးတၢ်, ဖံးတၢ်မၤတၢ်, ဒီးလိာ်ကွဲတၢ်” အလီၢ်အကျဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. စၢၢ်သူအစုၣ်တဖၣ် အတၢ်ဂ့ၢ်ကီန့ၣ် တဲၤလံၣ်ကိ ခီပနံၣ်တဖၣ်အကျါ, တနီၤန့ၣ် သ့ၣ်ညါတ့ၢ်ဝဲဒၣ် အါနံၣ်အါလါလံအဃိ, တၢ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ် စၢၢ်သူအစုၣ်တဖၣ် ယွၤနုာ်လီၤဆူ ခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်အတၢ်ဂ့ၢ်ကီန့ၣ် ဘၣ်စံးကတိၤလိာ်သး နးနးကျံးကျံးန့ၣ်လီၤ.

တၢ်တအၢၣ်လီၤ, ဒီးတၢ်တပာ်ဖျါထီၣ်…

ဆူအယံၤကတၢၢ်ဒီးဆူညါ

ဖဲတၢ်ပိးတၢ်လီ ဒီးဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိ အိၣ်ဒီးတၢ်စံးကတိၤဟူးဂဲၤ တၢ်ဂီၤမူ Toy Story အပူၤ, ဖိသၣ်ဆံးတဂၤ အတၢ်လိာ်ကွဲ တၢ်ဂီၤဖိတဖၣ် အသးသမူနုာ်လီၤဆူအပူၤ ဖဲဖိသၣ် ဟးထီၣ်လၢဒၢးပူၤမ့ၢ်ဂ့ၤ မ့တမ့ၢ် ဖိသၣ်ဖိ မံဘၣ်အသးမ့ၢ်ဂ့ၤ အခါန့ၣ်လီၤ. တၢ်လိာ်ကွဲဖိတခါ, မူပျီ အသုးဖိ လၢအမံၤမ့ၢ် Buzz Lightyear တဂၤ, ကိးသတြီထီၣ် “ဆူအယံၤကတၢၢ်ဒီး ဆူညါ”... ဖဲအဒုးနဲၣ်အတၢ်သ့တၢ်ဘၣ် လၢအသ့ယူၤလၢဒၢးပူၤအခါ န့ၣ်လီၤ. တၢ်န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်ကတိၤလၢအမၤကဒံကဒါ ပှၤအါဂၤအသးလီၤ. တၢ်အယံၤကတၢၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်ယံၤလၢ နလဲၤသ့အကတၢၢ်ဘၣ်ဧါ. တၢ်တမံၤမံၤလၢ အအိၣ်ဒံးလၢ တၢ်အယံၤ ကတၢၢ်အဘးခီဆူညါ မ့ၢ်အိၣ်ဒံးဧါ.

မ့ၢ်ဘၣ်ထုးန့ၢ် အခီပညီလၢ လၢပျၢၤ ဟ့းလ့ၣ်တၢ်သ့ဆိကမိၣ်တၢ်ယိာ်ယိာ် အပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တဖၣ်အအိၣ်, တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဒွးအပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့, Ian Stewart ဟ့ၣ်ထီၣ် အတၢ်ဆိကမိၣ်လၢ, တၢ်လၢအအိၣ်လၢ တၢ်အယံၤကတၢၢ်အဘးခီဆူညါန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်အယံၤကတၢၢ်လၢ အဒိၣ်အါထီၣ်တဖၣ်လီၤ. ဒိၣ်အါထီၣ်ဆူညါဆူညါ ကွ့ၢ်ကွ့ၢ်လီၤ.

ယ့ၣ်ရှူးန့ၣ်ဖျါလၢ အဒိးလဲဟံးန့ၢ်သူ တၢ်ထဲးဂံၢ်ထဲးဘါလၢ အအါထီၣ် ဒီးချ့ထီၣ်…

အဲၣ်ပှၤဂၤလၢ ကစၢ်ယွၤအတၢ်အဲၣ်

ပှၤလဲၣ်ခၠဲၣ်ဘိၢ်သဝီဖိ(Le Chambon, France) လၢကီၢ်ဖြ့ၣ်စ့ၣ်တဖၣ်, ညိကွံာ် တဲာ်သး အတၢ်ကိးမံၤ ဒ်သိးကမၤပူၤဖျဲး ဖိသၣ်ဆံးအဂၤယဲၢ်ကထိ, လၢအအါကတၢၢ် မ့ၢ်ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ, ဖဲနၣ်စံၢ် (Nazi)အတၢ်ဂုာ်ဆူၣ်ဒီး ပၢတၢ်ဆၢကတီၢ်ခါလီၤ. ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲ လၢဃ့ၢ်ဟးထီၣ်လၢအဟံၣ်တဖၣ် ဘၣ်တၢ်ပာ်ခူသူၣ်အီၤ ဖဲ ဟံၣ်တဖၣ်ဒီး တၢ်ဘုၣ်အီၣ်ဘုၣ်အီအလီၢ်အကျဲတဖၣ် ဖဲလီၢ်ဘၢၣ်ကဝီၤအပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ် အဲဒရံၣ်ထြီး(ခ)မဲ (André Trocmé) သဆၣ်ထီၣ် ပှၤဝ့ၢ်ဖိတဖၣ်အခံ ဒ်သိးကမၤစၢၤတၢ်, စံးဒိကဒါ ၅ မိၤရှ့ ၁၀:၁၉ အတၢ်ကတိၤလၢ “အဲၣ်သုဝဲ ပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိတက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, သုမ့ၢ်တ့ၢ်ပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိလၢ ကီၢ်အဲၤကူပတူးအပူၤလီၤ.”

တၢ်ကလုၢ်လၢယွၤဟ့ၣ်လီၤ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်အဂီၢ်အံၤ စးထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် ဘၣ်ဃး “ဟီၣ်ခိၣ်ဖျၢၣ်ဒီဘ့ၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ယွၤအတၢ်, ကစၢ်ဖးဒိၣ်လၢ အအိၣ်ဒီး အစိအကမီၤ”န့ၣ်လီၤ(:၁၇). ဘၣ်ဆၣ် ကစၢ်ယွၤဃုထၢလၢ ကအဲၣ်ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိလီၤ(:၁၅). ယွၤန့ၣ် အံးကွၢ်ဃုာ် ပှၤအဆံးလၢ အလိၣ်တၢ်မၤစၢၤတဖၣ် (မ့)ပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိတဖၣ် (:၁၈), ပၣ်ဃုာ်လၢ ပှၤလၢအတမ့ၢ်ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်လီၤ. ဖဲပှၤအံၣ်စရ့လးတဖၣ်…

သ့ကဆှီတၢ်အကိညါပူၤ

ဖဲလါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် တၢ်ခုၣ်ဒိၣ်မးမုၢ်နံၤတနံၤန့ၣ်, လၢပှၤဟံၣ်တအိၣ်ဃီတအိၣ်တဖၣ်အဂီၢ်, ပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ကတဲာ်ကတီၤ ချၢဝံထၢၣ်အဖျၢၣ်ခံကယၤန့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပှၤကမၤပှဲၤ ချၢဝံထၢၣ်တဖၣ်အဂီၢ်, ယရဲၣ်ကျဲၤမၤစၢၤ, ဒီးတၢ်ဘိၣ်လၢပှၤမၤဘူၣ်ဃာ်တဖၣ်အကျါ ယဃုထၢပာ်ဖှိၣ် ပိးလီလၢအဒ်သိးလိာ်သးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ယဃ့ထုကဖၣ်ယဲလၢ ယကထံၣ်စုဖျီၣ်အသီ, ခိၣ်သလုး, ခီၣ်ဖျီၣ်, ယၣ်လုးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. မိၣ်ဟဲသၣ်အကိ, ဒီးကိၣ်စဲ ဒဝ့း(ခၠ) (sandwiches) တဖၣ်စ့ၢ်ကီး ပၣ်ဃုာ်လၢ တၢ်ဟ့ၣ်တဖၣ်အကျါန့ၣ်လီၤ. ဝံၤန့ၣ်ဒီး, လၢတၢ်ကမၢကမၣ်အပူၤန့ၣ်, ယပာ်သူၣ်ပာ်သး တၢ်ဘိၣ်တဘိၣ် လၢအမ့ၢ် ပှၤကသ့ထူးစီပနီၢ်ကစၢ်အဂီၢ် တၢ်ကံးညာ်က့အဆံးဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ယပညိၣ်ပာ်ဖှိၣ် မၤစၢၤပှၤကညီတဖၣ် ဒ်သိးကအိၣ်ဘၣ်လၢၤလၢၤ, ဒီးကအီၣ်ဘၣ်အီဘၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ပှၤအိၣ်ဝဲဒၣ်တဂၤ, လၢအသ့ၣ်နီၣ်မၤစၢၤဝဲဒၣ် ပှၤလၢကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ်ဒ်သိးကမၤကဆှဲကဆှီအသးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

လံာ်စီဆှံ စံးကတိၤပာ်ဖျါဝဲ - သးဖျၢၣ်ဒီးနီၢ်သးအတၢ်ကဆှီ လၢအမ့ၢ်"တၢ်မၤကဆှီတၢ်" အဂၤတကလုာ်န့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး ဒုးနဲၣ်ဖျါထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်အံၤ, ဖဲအစံး ကတိၤပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ် ပှၤသ့လံာ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်, ဒီးပှၤဖၤရံၤရှဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်အိၣ်မူမၤလၢပှဲၤ တၢ်သိၣ်တၢ်သီအဆံးကတၢၢ်ဘၣ်ဆၣ်, ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး စံးဝဲဒၣ်လၢ, “မ့မ့ၢ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ အဃၢဒိၣ်တက့ၢ်တဖၣ်န့ၣ်,တၢ်စံၣ်ညီၣ်, ဒီးတၢ်သးကညီၤဒီးတၢ်နာ်တဖၣ်န့ၣ် သုပာ်လီၤတဲာ်ကွံာ်အီၤ” န့ၣ်လီၤ(မး၂၃:၂၃).…

တၢ်အုၣ်သးအဂ့ၤကတၢၢ်

Mr. လံၣ် (Lee) တဂၤ တနာ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤဘၣ်, ဒီးကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ် က့ၤလၢတၢ်သံန့ၣ် တနာ်ဝဲဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်, အဝဲမ့ၢ် ပှၤကွဲးတၢ်ကစီၣ် လၢအအိၣ်ဒီးသးလၢအပဲာ်ထံနီၤဖးတၢ်တဂၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲအမါစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးန့ၣ်ဒီး, Mr. လံၣ် ပာ်လီၤအသးလၢ အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ ကဃုမၤလိသ့ၣ်ညါ အမါအတၢ်စူၢ်နာ်အသီအံၤ န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဃုထံၣ်သ့ၣ်ညါ ခံနံၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်, Mr. လံၣ် တူၢ်လိာ်ဝဲဒၣ် ကစၢ်ယွၤ, ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအတၢ်ဂဲၤထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ, ဒီးစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤကစၢ်ခရံာ်န့ၣ်လီၤ.

Mr. လံၣ် အတၢ်အိၣ်မူ ဆီတလဲအသးန့ၣ် အိၣ်ဖျါထီၣ်ဝဲဂ့ၤဂ့ၤန့ၣ်လီၤ. စှၤလါပူၤကွံာ်ဝံၤန့ၣ်, အဖိမုၢ် ၅ နံၣ် ဖိတဂၤ တဲဝဲဒၣ် အမိၢ်လၢ “မိမိၢ်ဧၢ, ယအဲၣ်ဒိးကစၢ်ယွၤ မၤတၢ်လၢယဂီၢ်, ဒ်အမၤဝဲဒၣ် ယပါပၢ်အဂီၢ်အသိးန့ၣ်လီၤ.” ဒီးလံၣ် စထရိဘဲၣ် (Lee Strobel) အဖိမုၣ်တဂၤအံၤ စူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ.

ပှၤအါဒံအါဂၤန့ၣ် တတူၢ်လိာ်ဝဲဒၣ် တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်, ပှၤအုၣ်သးလၢ…

ကူထီၣ်သိးထီၣ်ခရံာ်

ရိး(စ) ထၢနၢၣ် (Rose Turner) မ့ၢ် တၢ်ကယၢက့ၢ်ဂီၤကျဲဒိ (Fashion) အပှၤကူၣ်သ့လၢသးဂ့ၢ်ပီညါတကပၤ, လၢဝ့ၢ်လိဒိၣ် တၢ်ကယၢက့ၢ်ဂီၤကျဲဒိ အခီလ့ၣ်ကၠိန့ၣ်လီၤ. အဝဲဃုသ့ၣ်ညါမၤလိဝဲလၢ တၢ်ကူတၢ်သိးတဖၣ် ကဲဘျုးဝဲဒၣ်တုၤလီၤတီၤလီၤလၢ ပှၤကညီတဖၣ်အတၢ်ဆိကမိၣ်, ဒီးအတၢ်ဟူးဂဲၤဒ်လဲၣ်, ဒီးတၢ်ကူတၢ်သိးတဖၣ် မၤဘျုးအဝဲသ့ၣ်အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးထဲလဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကူတၢ်သိးတဖၣ် လၢပနီၢ်ကစၢ်အလိၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအိၣ်ဝဲဒၣ်အဘူးကတၢၢ်အသိး, ကဲထီၣ်ဝဲဒၣ် ပဖံးဘ့ၣ်ခံကလုာ်တလုာ်, ဒီး တၢ်ကမၤသးတမံၤဂ့ၤ, တမံၤဂ့ၤ ကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်ပှၤလၢ မုၢ်တနံၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဒိန့ၣ်, တၢ်ကူထီၣ်သိးထီၣ် ဆ့ကူဆ့ကၤ အကြၢးအဘၣ်တမံၤန့ၣ် မၤစၢၤပှၤလၢ တၢ်ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤပှၤ, ဒီးပာ်ဖှိၣ်ပညိၣ်တၢ်သးစဲလၢ ပတၢ်ဖံးတၢ်မၤန့ၣ်လီၤ. ဒီးတၢ်ကူတၢ်သိး အလီၢ်လံၤလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်ကံးညာ်အကံၢ်စီဂ့ၤ, ဒီးပပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤအီၤတဖၣ်န့ၣ် ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်သးမံ, ဖဲလၢပသးဘၣ်တံာ်တာ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး အတၢ်အိၣ်သးတမံၤအံၤ ဒုးထံၣ်ပှၤလၢ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး လုၢ်ထီၣ်အသးသမူအတၢ်မၤအဂ့ၢ်, လၢဝံယရှါယၤ စံးကတိၤဆိပာ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ယရှါ ၆၁:၄ အပူၤန့ၣ် ဝံ ကွဲးနီၣ်ပာ်ဖျါဝဲလၢ ခါဆူညါန့ၣ် ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် ကဘၣ်တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤလၢ ဘၤဘူၤလိၣ်တၢ်စိာ်မၢကဲကုၢ်အလီၢ်, ဒီးမၤလီၤတံၢ်ဝဲဒၣ် ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢ…

လၢတၢ်ဟီၣ်တၢ်ယၢၤ ဆူတၢ်စံးထီၣ်ပတြၢၤယွၤ

ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ယူၢ်န့ၢ် “သးပ့ၤနီၣ်ယၤတဂ့ၤ” (Forget-me-not) ဖီဃံလၤဖိအမံၤအဂီၢ်န့ၣ် ပမှံၤပပှၢ်အတၢ်စံၣ်ဃဲၤအိၣ်ဝဲအါမးန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်ယုၢ်န့ၢ်မံၤ အတၢ်စံၣ်ဃဲၤအိၣ်အါမးအကျါ, လၢပျၢၤပှၤကၠ့ၢမဲဖိ အတၢ်စံၣ်ဃဲၤစ့ၢ်ကီး ပၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်စံၣ်ဃဲၤပူဖိအံၤ ပာ်ဖျါဝဲ, ဖဲကစၢ်ယွၤ ယုၢ်န့ၢ်ဝဲ တၢ်မုၢ်တၢ်ဘိလၢ အတ့လီၤဝဲခဲလၢာ်အမံၤန့ၣ်ဒီး, ဖီဆံးဆံးဖိတထံးန့ၣ် ဘၣ်ယိၣ်ဝဲလၢ ကဘၣ်တၢ်လဲၤကပာ်အီၤန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, ဖီဖိန့ၣ် ကိးပသူထီၣ်ဝဲလၢ “အိကစၢ်ဧၢ, သးပ့ၤနီၣ်ယၤတဂ့ၤ” န့ၣ်လီၤ. ဒီးကစၢ်ယွၤ ယုၢ်န့ၢ်ဖီဖိအမံၤလၢ “Forget-me-not” န့ၣ်လီၤ.

တၢ်အံၤ မ့မ့ၢ်ဒၣ် တၢ်တဲတယုၢ်ဘၣ်ဆၣ်, ဖီဖိ "သးပ့ၤနီၣ်ယၤတဂ့ၤ" အံၤ ကဲထီၣ် တၢ်အဲၣ်, ဒီးတၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤတၢ် အပနီၣ်တမံၤန့ၣ်လီၤ. နီၢ်နီၢ်န့ၣ်, တၢ်သးပ့ၤနီၣ်ပှၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပဝဲခဲလၢာ်, ပလဲၤခီဖျိသ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤပှၤအဂီၢ်- လီၤဆီဒၣ်တၢ်, လၢယွၤကသ့ၣ်နီၣ်ပှၤအဂီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ပသးအတၢ်မိၣ်န့ၢ်သးလီတၢ်နီၢ်နီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်ဒ်သိးအံၤန့ၣ် ပထံၣ်ဘၣ် တၢ်ပျၢ်ထီ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးလၢထူၣ်စုညါအလိၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. လူၤ ၂၃:၃၂ အပူၤန့ၣ် စီၤလူၤကၣ် စံးဘၣ်ပှၤလၢ “ဒီးတၢ်မိၤထီၣ်ဃုာ်ဒီးအီၤ (ယ့ၣ်ရှူး) စ့ၢ်ကီး…

တၢ်မူဒီးတၢ်သံလၢ ကစၢ်ခရံာ်အပူၤ

ဖဲ ဖရီဒိၣ် ဒီး(စ)တိၣ်ယဲးစကံ (Fyodor Dostoevsky) တဂၤ အိၣ်ဝဲလၢ ပှၤကခးသံအီၤလၢကျိတဖၣ်အမဲာ်ညါအကတီၢ်, လၢအသးပူၤန့ၣ် ဂံၢ်ဒွးအသးသမူ အတၢ်သါထီၣ်သါလီၤလၢခံကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒီး(စ)တိၣ်ယဲးစကံ မ့ၢ်ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးတဂၤ, တၢ်ထံၣ်အီၤ ဒ်အမ့ၢ် ပှၤကွဲးလံာ် အဂ့ၤကတၢၢ်အါဂၤအကျါတဂၤ, လၢလံာ်လဲၢ်တဖၣ်ခဲလၢာ်န့ၣ်လီၤ. အတၢ်ကွဲးပူဖးထီ လၢအမံၤဟူသၣ်ဖျါတဘ့ၣ် “ကရါမဇီး အဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်” (The Brothers Karamazov) အပူၤန့ၣ် ကွဲးပာ်ဖျါဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်မိၢ်ပှၢ်ဘၣ်ဃးဒီး ကစၢ်ယွၤ, တၢ်မူ, ဒီးတၢ်သံ အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤစံးကတိၤ ဒီး(စ)တိၣ်ယဲးစကံ အဂ့ၢ်လၢ “အဝဲစံးကတိၤ ကစၢ်ခရံာ်အဂ့ၢ် လၢတၢ်သးခုဖးဒိၣ်အပူၤ” န့ၣ်လီၤ. ပှၤကစီၤထီၣ် ကျိထီပျိာ် (rifles), ဒီးပှၤဟ့ၣ်လီၤတၢ်ကလုၢ်, “အိၣ်ကတဲာ်ကတီၤသး,...ပညိၣ်ဃီၤ...”

လၢ ယိၤ ၁၂:၂၃ အပူၤန့ၣ် ဖဲကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး စံးကတိၤဝဲဒၣ် “နၣ်ရံၣ်လၢပှၤကညီၤအဖိခွါ အလၤကပီၤ ကအိၣ်ဖျါန့ၣ် ဘၣ်လံဝဲလံ” န့ၣ် မ့ၢ်အတဲတဖျဲးဝဲ ကဘၣ်တၢ်မၤသံအီၤအဂ့ၢ်, ဒီးဒုးသ့ၣ်ညါ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်,ဃုာ်ဒီးပှၤလၢ…