တၢ်မၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအတၢ်

ဖဲ ၁၈၀၀ အနံၣ်, နံၣ်အဆိတဖၣ်အပူၤ, လၢဝ့ၢ်လိဒိၣ် ပိာ်မုၣ်အဃိာ်တဖျၢၣ်အပူၤ တၢ်အိၣ်အသးတဖၣ်န့ၣ်, မၤဖုးမၤပျီၢ် အဲလံၤစဘဲး ဖရဲ (Elizabeth Fry) ဒိၣ်ဒိၣ် ကလဲာ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤပိာ်မုၣ်တဖၣ်ဒီးအဖိတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်အိၣ်ဆိးပှဲၤကတံာ်, ဒီးဘၣ်မံဖှိၣ်ဝဲလၢ လၢၢ်ဖုဒါအခုၣ်တဖၣ်အလိၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်တဟ့ၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ လီၢ်မံလီၢ်ဒါအပိးအလီတဖၣ်ဘၣ်ဆၣ်, မ့မ့ၢ် သံးတကလုာ် (gin) န့ၣ် ဟဲယွၤလီၤဝဲ လၢထံပီၤအနိးတတီၤန့ၣ်လီၤ. အဲလံစဘဲး ဖရဲ လဲၤအိၣ်သကိး ဃိာ်အံၤလၢ အါနံၣ်အါလါ အတီၢ်ပူၤ, ဒီးစးထီၣ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်လဲလိာ်, ခီဖျိလၢတၢ်ဟ့ၣ် တၢ်ကူတၢ်သိးတဖၣ်, တၢ်အိးထီၣ်ကၠိတဖျၢၣ်, ဒီးတၢ်သိၣ်လိလံာ်စီဆှံန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤအါဒံအါဂၤ ထံၣ်ဝဲဒၣ်လၢ အတၢ်လုၢ်ဘၢတၢ်အဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ် မ့ၢ်အတၢ်အဲၣ်လဲၤအိၣ်သကိး အဝဲသ့ၣ်, ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ်အတၢ်ကစီၣ်လၢ အဖျါဆှံမးတဖၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ.

အတၢ်ဖံးတၢ်မၤတဖၣ်အပူၤန့ၣ်, အဝဲအိၣ်မူမၤထွဲ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအတၢ်ကွဲမုာ်လၢ တၢ်မၤတၢ်ခ့တၢ်ပှၤအတၢ်မၤဆူ ပှၤလၢအလိၣ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. မး ၂၅:၄၆ အပူၤန့ၣ် ပကထံၣ်ဘၣ်တၢ်အဒိ, လၢကစၢၢ်သ့ၣ်စၤယံးအလိၤ, ဖဲကစၢ်ခရံာ်စံးကတိၤပာ်ဖျါဝဲလၢ ဟီၣ်ခိၣ်အစိၤအကတၢၢ် တၢ်ကမၤအသးတဖၣ်အကျါ ပၣ်ဃုာ်ဒီးတၢ်တူၢ်လိာ်မုာ်, “ပှၤအတီအလိၤတဖၣ်န့ၣ်,…

ယီ(န်) လၢအဆီၣ်လီၤသး

ယီ(န်), ပှၤဒိးလဲအသးလၢ တၢ်သူၣ်တၢ်ဖျးအတၢ်မၤတဂၤန့ၣ်, ပှၤတဆိကမိၣ်ဒိၣ်အီၤလၢ အတၢ်ဂ့ၤကအိၣ်အါအါဘၣ်. အဝဲမ့ၢ်အိၣ်ဒီး မဲာ်ချံအတၢ်ထံၣ်အဂံၢ်ဘါစၢ်, ဒီးနီၢ်ခိတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်ဒၣ်လဲာ်, ဖဲအတူၢ်ဘၣ် တၢ်ဆါတၢ်ကွဲဒီးမံဝဲတန့ၢ် တဘျီလၢ်လၢ်န့ၣ် ဟ့ၣ်လီၤအသး, ဒီးဃ့ထုကဖၣ်တၢ်မုၢ်နၤအါမး လၢအပှၤသဝီၤဖိတဖၣ်အဂီၢ် လၢကီၢ်နီဝ့ၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. လၢအတၢ်ထုကဖၣ်အပူၤန့ၣ်, ဃ့ထုကဖၣ်ဝဲဟံၣ်တဖျၢၣ်ဘၣ်တဖျၢၣ်, ယၢၤထီၣ်ဝဲဟံၣ်ဖိ ဃီဖိတဂၤစုာ်စုာ်အမံၤ, တုၤဒၣ်လဲာ် ဖိဒံဖိသၣ်လၢ အတထံၣ်လိာ်သးဒံးဘၣ်ဒီးအီၤတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤအါဒံအါဂၤ, အဲၣ်ဘၣ် အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး ကပုာ်လူးဖိ, ဒီးဃုထံၣ်န့ၢ် အတၢ်ကူၣ်သ့, ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအမၤစၢၤပှၤဂၤ မ့ၢ်တသ့လ့တုၤလ့တီၤဘၣ်ဆၣ်, ဖဲပှၤသဝီတဖၣ်က့ၤဝဲဒၣ်န့ၣ်ဒီး, အဝဲသ့ၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ် ယီ(န်) အတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအဃိဒီး, အသးကလၢၢ်ဘၣ်တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤန့ၣ်လီၤ. ဒီးဖဲ ယီ(န) အသးသမူ ဟးထီၣ်ဝံၤန့ၣ်, အဟံၣ်ဖိဃီဖိတအိၣ်နီတဂၤဒၣ်လဲာ်, တၢ်ခူၣ်လီၤအီၤအတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤန့ၣ် ဘၣ်တၢ်မၤအီၤအဒိၣ် ကတၢၢ် လၢပှၤတဝၢအပူၤန့ၣ်လီၤ. ယီ(န) အတၢ်ထုကဖၣ် ဖီထီၣ်ဖးထီၣ် သူထီၣ်သၣ်ထီၣ် ဒီးဒိးန့ၢ်တၢ်စံးဆၢအါအါဂီၢ်ဂီၢ် တုၤဒၣ်လဲာ် အလဲၤတလၢကွံာ် တၢ်လၢအဆိကမိၣ်တ့ၢ်ဝဲန့ၣ်လီၤ.

ပှၤလၢအဆီၣ်လီၤသးတဂၤအံၤ အိၣ်မူပိာ်ထွဲ ပှၤတၢ်မၢဖိ စီၤပီလူး အဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်, လၢအအဲၣ်ဘၣ်,…

တၢ်ဒုးသ့ၣ်ညါပှၤဂၤလၢကစၢ်ယွၤ

တၢ်အဲၣ်ဘၣ်ကစၢ်ယွၤ ဒီးပှၤကညီတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အခီၣ်ထံးလၢ အမၤဂၢၢ်ကျၢၤ ကဲးသရ့ Kathryn အတၢ်ကွဲးကျိာ်ထံ လံာ်စီဆှံအတၢ်မၤန့ၣ်လီၤ. ပိာ်မုၣ်ပိာ်မၢၤလၢ ကီၢ်အ့ဒံၢ်ယၢၣ်တဖၣ် ဖးဘၣ်လံာ်စီဆှံလၢအကစၢ်အကျိာ်ဒၣ်ဝဲ ဒီးနၢ်ပၢၢ်အါထီၣ် ယွၤအကလုၢ်အကထါအကတီၢ်န့ၣ် အဝဲသူၣ်ခုသးခုဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲစံးဝဲဒၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ်တဖၣ် နၢ်ပၢၢ်အါထီၣ်အခါ “အဝဲသ့ၣ် စးထီၣ်ကိးပသူထီၣ်လၢ တၢ်သးခု မ့တမ့ၢ် ဒဲဝဲဒၣ်အစုတလီၢ်လီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ဖးကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအဂ့ၢ်, ဒီးစံးဝဲ ‘အိ, လီၤလးဒိၣ်မး’” န့ၣ်လီၤ.

ပှၤကဖးဘၣ် လံာ်စီဆှံလၢ အကစၢ်ဒၣ်ဝဲအကျိာ်န့ၣ် ကအါထီၣ်ဝဲအဂီၢ် ကဲးသရ့ ဆၢမုၢ်လၢ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢတၢ်ဆၢန့ၢ်ဘၣ်အံၤန့ၣ်, လၢအသးကံၢ်ပူၤပာ်ဝဲဒၣ်တၢ်မၢဖိစီၤယိၤဟၣ်သးပှၢ် အတၢ်ထံၣ်လၢညါခီလၢ ကီးပးမူးန့ၣ်လီၤ. လီၣ်ဖျါ ၇:၉ ပာ်ဖျါဝဲ ခီဖျိလၢသးစီဆှံန့ၣ်, ယွၤဆှၢနုာ်အီၤဆူ မူခိၣ်အလီၢ်ပစိာ်, ဖဲန့ၣ်ထံၣ်ဘၣ်ဝဲ “ပှၤဂီၢ်မုၢ်ဖးဒိၣ်လၢ ပှၤဂံၢ်ထီၣ်တသ့ဘၣ်နီတဂၤဘၣ်န့ၣ်, ဟဲလၢကယဲၢ်ပှၤကလုာ်, ဒီးကယဲၢ်ပှၤအဒူၣ်, ဒီးကယဲၢ်ပှၤဂီၢ်မုၢ်, ဒီးကယဲၢ်ပှၤကတိၤတၢ်အကျိာ် အကလုာ်ကလုာ်အကျါသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ဆၢထၢၣ်လၢ လီၢ်ပစိာ်အမဲာ်ညါဒီး သိဖိအမဲာ်ညါ” န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ကစၢ်ယွၤ, ဒီးလၢအဆၢဖိ ၁၀ န့ၣ်…

မဲာ်ချံတဖၣ်လၢအထံၣ်တၢ်

ကၠဝဲ (Joy) ဘၣ်ယိၣ်တၢ်လၢ အဘူးအတံၢ် စဲဒံၣ် (Sandy) အဂီၢ်, မ့ၢ်လၢ စဲဒံၣ်ဘၣ်ဂဲၤပျုၢ်ဂဲၤဆှးအါနံၣ်အါလါ ဘၣ်ထွဲဒီး တၢ်သးစဲထီအီသံး, ဒီးသးအတၢ်ဆါအဃိန့ၣ်လီၤ. ဖဲ ကၠဝဲ လဲၤဆူ စဲဒံၣ် အိၣ်ဆိးလီၢ်ဒၢးန့ၣ်, ဟံၣ်တြဲၤတဖၣ် ကးတံာ်ဃာ်သး, ဒီးဖျါလၢ ပှၤတအိၣ်နီတဂၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲ ကၠဝဲ ဒီးပှၤအဂုၤအဂၤတဖၣ် ဒ်သိးကဃုထံၣ် စဲဒံၣ်အဂီၢ် ရဲၣ်ကျဲၤဝဲဒၣ် အဆၢကတီၢ်, ကၠဝဲ ဃ့ထုကဖၣ် “ကစၢ်ယွၤဧၢ, မၤစၢၤယၤ ဒ်သိးယကထံၣ်ဘၣ် တၢ်လၢ ယတထံၣ်ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ်တက့ၢ်.” ဖဲအဝဲသ့ၣ် ဟးထီၣ်န့ၣ်, ကၠဝဲ ကွၢ်ကဒါ စဲဒံၣ် အဒၢး ဒီးထံၣ်ယၣ်ဘျးသဒၢတတီၤန့ၣ် ဟူးဝးအသးဆံးဆံးဖိန့ၣ်လီၤ. ကၠဝဲ သ့ၣ်ညါဝဲတဘျီဃီလၢ စဲဒံၣ် အိၣ်မူဒံးဝဲန့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပှၤကလဲၤတုၤဆူ စဲဒံၣ် အအိၣ်အဂီၢ်န့ၣ် ဘၣ်ဟံးန့ၢ် တၢ်မၤစၢၤ တကီၢ်ခါဘၣ်ဆၣ်, ကၠဝဲ သူၣ်ခုသးခုဝဲလၢ အတၢ်ထုကဖၣ် ဘၣ်တၢ်စံးဆၢအဃိန့ၣ်လီၤ.

ဝံအလံၤရှါသ့ၣ်ညါ တၢ်ဃ့ထုကဖၣ်အစိကမီၤ, ဒ်သိးကစၢ်ယွၤကဒုးလီၣ်ဖျါထီၣ်အီၤလၢ…

မဲာ်ချံလၢ အထံၣ်တၢ်သ့တဖၣ်

ကၠဲနဘံ (Genevieve)ကဲထီၣ် မဲာ်ချံတဖၣ်လၢအဖိသၢဂၤအဂီၢ်, မ့ၢ်လၢဖိတဂၤစုာ်စုာ် အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဃုာ်ဒီး မဲာ်ပှၤဖိထီၣ်ဝါအသးဒီး တထံၣ်ဘၣ်တၢ်အဃိန့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲလဲၤကိးအဖိ တဖၣ်ဆူအသဝီ တဘျီလၢ်လၢ်, လၢကီၢ်ဘံၣ်န့ ( Benin )လၢ အဲဖြၤကၤမုၢ်နုာ်န့ၣ်, အဝဲပုထီၣ် အဖိဆံးဖိလၢအချၢ, ဒီးအစုခံခီန့ၣ် ဖီၣ်ဃာ်ဝဲအဖိ အဒိၣ်ခံဂၤအစု ဖျါဒ်သိးအကွဲမုာ်တၢ်ကဟဲမၤကီမၤခဲအဝဲသ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဆဲးတၢ်လၤစံးဝဲလၢ တၢ်မဲာ်တထံၣ်တၢ်မ့ၢ်တၢ်နါအတၢ်မၤလၢအဘၣ်တၢ်ဟိၣ်တၢ်ယီအဃိ, လၢတၢ်သးဟးဂီၤအပူၤ ကၠဲနဘံ ကိးပသူထီၣ် တၢ်မၤစၢၤ ဆူကစၢ်ယွၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤ.

လၢခံ, ပိာ်ခွါလၢ အသဝီပူၤတဂၤ ဒုးသ့ၣ်ညါအီၤ တၢ်သးကညီကဘီတဖၣ် (Mercy Ships) အဂ့ၢ်, တၢ်သးခုကစီၣ်တၢ်မၤတမံၤလၢ အမၤစၢၤဆီၣ်ထွဲတၢ်ကွဲးကါ တၢ်ဆူးတၢ်ဆါ, လၢတၢ်မၤလၤကပီၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး လၢအဟဲစိာ် တၢ်မုၢ်လၢ် ဒီးတၢ်မၤဘျါ ပှၤဖှီၣ်ဖိယာ်ဖိန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် မၤစၢၤအီၤကန့ၢ်-တန့ၢ်န့ၣ် တလီၤတံာ်ဘၣ်ဆၣ်, ကၠဲနဘံ လဲၤဝဲဆူ အဝဲသ့ၣ်အအိၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖိသၣ်တဖၣ်, ဖုသံနီၣ်က့ၤလၢ တၢ်ကွဲးကါ အဝဲသ့ၣ် အမဲာ်ချံဝံၤအလီၢ်ခံ, အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်က့ၤတၢ်န့ၣ်လီၤ.

ကစၢ်ယွၤ အဂ့ၢ်အကျိၤထီဘိန့ၣ် ဟဲအိၣ်ထီၣ်…

တနံၤအံၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးခရံာ် ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလံ

တချုးလၢ ခၠါ(လ) စံၣ်မယီၤ (Charles Simeon) ထီၣ်ဝဲ ဖၠၣ်စိမိၤ ဖဲခဲကဘရ့(ချ) (Cambridge), ကီၢ်အဲကလံးန့ၣ်, အဝဲအဲၣ် ကသ့ၣ်တဖၣ် ဒီးတၢ်ကူတၢ်သိးတဖၣ်, ဒီးကိးနံၣ်ဒဲးန့ၣ် အကူအသိး အဂီၢ် စူးကါဝဲကျိၣ်စ့အါမးန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် မ့ၢ်လၢအခီလ့ၣ်ကၠိ အိၣ်ဒီး တၢ်သိၣ်တၢ်ဘျၢလၢ ကဘၣ်ထီၣ် ဘူၣ်စီဆှံ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ ကိးကတီၢ်ဒဲးအဃိ, အဝဲစးထီၣ် ဃုထံၣ်သ့ၣ်ညါတၢ်လၢ အစူၢ်ဝဲနာ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. အဝဲဖးလံာ်တဖၣ်လၢအဘၣ်တၢ်ကွဲးအီၤ လၢပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ခရံာ်တဖၣ်ဝံၤ အလီၢ်ခံ, ဖဲခရံာ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ အမုၢ်နံၤန့ၣ် လဲၤခီဖျိဘၣ်ဝဲ နီၢ်သးအတၢ်ဆီတလဲန့ၣ်လီၤ. ဖဲ ၁၇၇၉ နံၣ် လါအ့ဖြ့ၣ် (၉) သီ အဂီၤန့ၣ်, အဝဲပၢၢ်ထီၣ်ဆိဆိ ဒီးကိးပသူထီၣ်ဝဲ “တနံၤအံၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးခရံာ် ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလံ. ဟါလ့လူယၤ, ဟါလ့လူယၤ” န့ၣ်လီၤ. ဒ်အတၢ်စူၢ် တၢ်နာ်လၢကစၢ်ယွၤအပူၤ ဒိၣ်ထီၣ်ဝဲအသိးန့ၣ်, အဝဲဟ့ၣ်လီၤအသးလၢ တၢ်မၤလိလံာ်စီဆှံ, တၢ်ထုကဖၣ်, ဒီးတၢ်ထီၣ်ဘူၣ်ထူဘါယွၤ ဖဲကၠိသရိာ်န့ၣ်လီၤ.

ခရံာ်ဂဲၤထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအမုၢ်နံၤ…

ကအဲၣ်တၢ်အဂီၢ် တၢ်မၤလိာ်အသီတထံၣ်

လုၢ်လၢ်ထူသနုၤတမံၤ လၢအစးထီၣ်အိၣ်အဆိကတၢၢ် ဖဲနံၣ်ကယၤတဆံသၢအပူၤန့ၣ်, ကီၢ်အဲကလံး အစီၤလိၣ်စီၤပၤအပှၤဟံၣ်ဖိတဖၣ် ဟ့ၣ်တၢ်ဟ့ၣ်တဖၣ်ဆူ ပှၤလၢအလိၣ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ် ဖဲမုၢ်လ့ၤဧိၤ အနံၤ (Maundy Thursday), တချုးဖဲပှၤပျၤထီ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး လၢမုၢ်ဖီဖးအနံၤ (Good Friday) န့ၣ်လီၤ. လုၢ်လၢ်အံၤ အဂံၢ်အိၣ်ဟဲလီၤစဲၤသးလၢ တၢ်ကတိၤအခီပညီ ‘မီဒ့ၣ်’ (maundy), ဒီးအိၣ်ဟဲဝဲလၢ လဲးတ့ၣ်ကျိာ် မဲ(န)ဒၤတၤ(မ) (mandatum), အခီပညီ မ့ၢ်ဝဲ ‘တၢ်မၤလိာ်’ န့ၣ်လီၤ. ယိၤဟၣ် ၁၃:၃၄ ပာ်ဖျါဝဲ တၢ်မၤလိာ်အံၤ ဘၣ်တၢ်မၤသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ လၢကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး ဒ်တၢ်မၤလိာ် အသီတထံၣ်, ဖဲမုၢ်နၤလၢတချုးသံန့ၣ် ဟ့ၣ်လီၤဝဲအတံၤသကိးတဖၣ်, ဒီးစံးဝဲ “အဲၣ်လိာ်ကွံလိာ် သုသးသကိးသကိး, ဒ်ယအဲၣ်သုအသိး, ဒ်သိးသုကအဲၣ်လိာ်ကွံလိာ်သုသးသကိးသကိးလီၤ” န့ၣ်လီၤ.

အဆၢဖိ ၅ ပာ်ဖျါဝဲ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး မ့ၢ်ခိၣ်နၢ်တဂၤလၢ အဟံးထီၣ် တၢ်ခ့တၢ်ပှၤအလီၢ်အလၤ, ဖဲသ့စီဝဲအတံၤသကိးတဖၣ်အခီၣ်န့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၁၅ န့ၣ် မၤလိာ်အဝဲသ့ၣ်လၢ ကမၤတၢ်တမံၤဃီ ဒ်အမၤဝဲဒီးစံးဝဲ…

တၢ်အဲၣ် ပဒုၣ်ပဒါ

မ့ၢ်လၢကီၢ်အမဲရကၤ ထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤ တၢ်ဒုးတၢ်ယၤ ဒုးအိၣ်ထီၣ်အါထီၣ်တၢ်သူၣ်ဆါသးဆါအဃိ, အၤဘြၤဟၣ် လ့ကၢၣ် (Abraham Lincoln) ထံၣ်ဝဲလၢ ကကတိၤ တၢ်ကတိၤအဂ့ၤအဝါ ဘၣ်ထွဲဒီး ကလံၤထံးတကပၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤဆၢထၢၣ်ကွၢ်ထံတၢ်တဂၤ သံကွၢ်ဝဲဒၣ်လၢတၢ်ကမၢကမၣ်အပူၤ, ဘၣ်မနုၤအဃိ အဝဲမၤဒ်န့ၣ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲစံးဆၢက့ၤဝဲဒၣ်, “ပိာ်မုၣ်ဧၢ, ဖဲယဒုးကဲထီၣ်ယဒုၣ်ယဒါလၢ ယတံၤသကိးန့ၣ် တမ့ၢ်ဘၣ်ယမၤဟးဂီၤယဒုၣ်ယဒါန့ၣ်ဧဲၣ်.” နံၣ်ကယၤပူၤကွံာ်အလီၢ်ခံဝံၤ, လၢတၢ်ဆိကမိၣ် ကွၢ်ထံက့ၤ တၢ်ကတိၤအံၤဒီး မၤတ့ၣ်လူၣ်သၣ်ခ့ ကၠူနံယၢၣ် (Martin Luther King Jr.) စံးဝဲဒၣ်လၢ, “တၢ်အံၤမ့ၢ်တၢ်အဲၣ်လၢ အအုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤတၢ်အစိအကမီၤ” န့ၣ်လီၤ.

ခ့ ကွၢ်ဝဲ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးသိၣ်လိသီလိတၢ်တဖၣ်, ဒီးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ကစၢ်ခရံာ်အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ဒ်သိး ကအဲၣ်အဒုၣ်အဒါန့ၣ်လီၤ. ခ့ ပာ်ဖျါဝဲလၢ ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်တဖၣ် ကအဲၣ်ပှၤလၢအမၤအၢမၤနးအီၤတဖၣ် အဂီၢ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်ကျဲးစၢးဂဲၤပျုၢ်ဝဲဘၣ်ဆၣ်, တၢ်အဲၣ်အံၤ ဟဲအိၣ်ထီၣ် ခီဖျိလၢ “တၢ်ဟ့ၣ်လီၤအးလီၤ ပသးတပယူၢ်ဃီ, ဒီးလၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့ ဆူယွၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤ.” ခ့ စံးကဒီးဝဲ, “ပမ့ၢ်အဲၣ်တၢ်ဒ်သိးအံၤန့ၣ်ဒီး, ပကသ့ၣ်ညါကစၢ်ယွၤ,…

ယွၤအတၢ်ကတိၤလၢ အလဲလိာ်တၢ်

ဖဲ ခရ့းစတ့(န) (Kristin) အဲၣ်ဒိးပှ့ၤန့ၢ် လံာ်လီၤလီၤဆီဆီလၢ အဝၤ ပှၤတရူးဖိ ရှံၤယိၣ်-ဟူ (Xio-Hu) အဂီၢ်, ဒီးလၢတရူး အကျိာ်န့ၣ် ဃုထံၣ်န့ၢ်ဝဲထဲ လံာ်စီဆှံတမံၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ခံဂၤလိာ် တမ့ၢ်ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးတဖၣ်ဘၣ်ဆၣ်, မုၢ်လၢ်ဝဲလၢ အဝၤကတူၢ်လိာ် အတၢ်ဟ့ၣ်အံၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝၤထံၣ်လံာ်စီဆှံတဘျီဃီန့ၣ် အသးဒိၣ်ကဲၤထီၣ်ဝဲဒၣ်, ဘၣ်ဆၣ် အကတၢၢ်န့ၣ် ဟံးထီၣ်ဖီၣ်ထီၣ်ဝဲလံာ်စီဆှံန့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝၤဖး လံာ်စီဆှံန့ၣ်ဒီး, တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢ လံာ်စီဆှံအပူၤတဖၣ် ထုးန့ၢ် အသူၣ်အသးန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်တဆိကမိၣ်အပူၤ အဝၤအသးဆီတလဲက့ၤအဃိဒီး, လၢတၢ်သးဟးဂီၤအပူၤန့ၣ်, ဒ်သိးကစံး ကတိၤထီဒါ ရှံၤယိၣ်-ဟူ အဂီၢ် ခရ့းစတ့ စးထီၣ်ဖးလံာ်စီဆှံန့ၣ်လီၤ. ခီဖျိတၢ်လၢအဖးဝဲတဖၣ်အဃိ ခရ့းစတ့(န) စ့ၢ်ကီး စူၢ်က့ၤနာ်က့ၤကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးန့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်လီၤကမၢကမၣ်လၢအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်မၢဖိစီၤပီလူး သ့ၣ်ညါတ့ၢ်ဝဲ လံာ်စီဆှံအန့ဆၢၣ်လၢ အလဲလိာ်ဆီတလဲတၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲစီၤပီလူးဘၣ်အိၣ်လၢရိမ့ၤဃိာ် အကတီၢ်, ၂ တံၤ ၃:၁၄-၁၅ အပူၤန့ၣ်, ကွဲးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ စီၤတံၤမသ့း, ပှၤလၢအဟ့ၣ်ကူၣ်နဲၣ်လိဝဲတဂၤအအိၣ်, ဒီးစံးဝဲ “မ့မ့ၢ်နဲဒၣ်အံၤအိၣ်နဲဆိးနဲလၢ တၢ်လၢနမၤလိအီၤ,”…

ကစၢ်ယွၤ အပှၤမၤတၢ်ဖိ

ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဒဲကဝီၤတဘ့ၣ် လၢမုၢ်ထီၣ်တၢ်ခၢၣ်သးလီၢ်ကဝီၤန့ၣ် ရ့စၣ် (Reza) ဒိးန့ၢ် လံာ်စီဆှံ, ဒီးသ့ၣ်ညါဝဲကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး ဒီးစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤအီၤန့ၣ်လီၤ. အတၢ်ထုကဖၣ် လၢခရံာ်အမံၤအပူၤ အဆိကတၢၢ်မ့ၢ်ဝဲ, “သူယၤ ဒ်နပှၤမၤတၢ်ဖိတက့ၢ်” န့ၣ်လီၤ. လၢခံအဝဲဟးထီၣ်ကွံာ်လၢ ဒဲကဝီၤန့ၣ်ဒီး ကစၢ်ယွၤစံးဆၢအတၢ်ထုကဖၣ်, ဒီးလၢတၢ်တဆိကမိၣ်အပူၤ မၤန့ၢ်ဝဲ တၢ်ဖံးတၢ်မၤလၢ တၢ်မၤဂ့ၤ မၤစၢၤ ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲအကရၢတဖု, ဒီးဟဲက့ၤကဒါက့ၤဆူအဒဲကဝီၤ, ဒ်သိးကမၤဂ့ၤမၤစၢၤ ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲ လၢအသ့ၣ်ညါဝဲဒီးအဲၣ်ဝဲတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသူၣ်ထီၣ် တၢ်လိာ်ကွဲ အကရၢ တဖၣ်, တၢ်မၤလိကျိာ်တၢ်ကတိၤအတီၤတဖၣ်, ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ် သဲစးတၢ်ဘျၢ - “တၢ်တမံၤလၢ်လၢ် လၢအသ့ ဒုးအိၣ်ထီၣ်ကမျၢၢ်အတၢ်မုၢ်လၢ်” န့ၣ်လီၤ. တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတဖၣ်အံၤ ထံၣ်ဝဲဒ်ကျိၤကျဲလၢ ကမၤဂ့ၤ မၤစၢၤပှၤဂုၤပှၤဂၤအဂီၢ်, ဒီးကမ့ၢ်တၢ်နီၤဟ့ၣ်လီၤ ယွၤအတၢ်ကူၣ်သ့ဃုာ်ဒီးအတၢ်အဲၣ်န့ၣ်လီၤ.

ဖဲ ရ့စၣ် ဖးဝဲအလံာ်စီဆှံန့ၣ်ဒီး အသးကလၢၢ်ဘၣ်ဝဲ ဒ်သိးအတၢ်ဘၣ်ထွဲအိၣ်ဒီးစီၤယိၤသး, ဖျါလၢ ၁ မိၤရှ့ အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲလၢစီၤယိၤသးဘၣ်အိၣ်လၢဃိာ်ပူၤအကတီၢ်ဒၣ်လဲာ်န့ၣ် ခါဆူညါ အတၢ်မၤအဂီၢ် ကစၢ်ယွၤသူဝဲစီၤယိၤသးန့ၣ် ရ့စၣ် ပာ်သူၣ်ပာ်သးဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.…