တၢ်အိၣ်ဆိးလီၢ်ဒၢးလၢ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအဂီၢ်

တၢ်ဘၣ်ယသးမုာ်ဒိၣ်မးလၢ နွံကတၢၢ်အနံၤသဘျ့ ဖဲဝ့ၢ် နယူအီၣ်လ့ (New Orleans) န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဖဲ ပှၤရဲၣ်လီၤဟးလၢကျဲလိၤ, ဃုာ်ဒီးတၢ်အူပံအူကွဲၤ, ဒီးတၢ်ကယၢကယဲဃာ် သိလ့ၣ်တဖၣ်, ဒီးယလဲၤဟးကွၢ်ကီ ထံကီၢ်အဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် တၢ်ဒုးခံဘျီတဘျီ အတၢ်ဒုးနဲၣ်ဒၢး, ဒီးအီၣ်ကွၢ် တကံၣ်ကုအကၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲယမံလီၤလၢ ယတံၤသကိးအဒၢးအိၣ်ကလီအပူၤန့ၣ်ဒီး, ယသးသယုၢ်ဘၣ် ယမါဒီးယဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ခွဲးယာ်လၢယဘၣ်လဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ ဝ့ၢ်ဖးဒိၣ်အဂၤတဖၣ်န့ၣ် ယသးခုဘၣ်ဆၣ်, တၢ်လၢယမုာ်လၤသးခုဝဲအဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်တၢ်အိၣ်ဆိးလၢ ယဟံၣ်ယဃီဒၣ်ယဲန့ၣ်လီၤ.

ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအတၢ်အိၣ်မူအပူၤ, တၢ်လၢပတပာ်သူၣ်ပာ်သးဘၣ်ဝဲ တလီၢ်လီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ် ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအတၢ်အိၣ်အသး, မၤအသးလၢ အကါဒိၣ်ကတၢၢ်တဖၣ်လၢတၢ်လဲၤတၢ်က့ၤအကျဲခိၣ်န့ၣ်လီၤ. ယွၤအဖိခွါဟဲလီၤဆူ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢ ဖဲဝ့ၢ်ဘ့ၤသလ့ဃ့ၣ်, ဝ့ၢ်တဖျၢၣ်လၢ အအိၣ်ယံၤဒီးအဟံၣ်လၢမူခိၣ်, လၢတၢ်ထိၣ်ဒွးအယံၤတန့ၢ်, အိၣ်ယံၤဃုာ်ဒီး အဒူၣ်ဖိထၢဖိအဝ့ၢ်, ဝ့ၢ်နစၤရ့းန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢတၢ်ဃုသ့ၣ်ညါ ထံဖိကီၢ်ဖိအနီၣ်ဂံၢ်အကတီၢ်, ဒီးဝ့ၢ်ဘ့ၤသလ့ဃ့ၣ်န့ၣ် အိၣ်ပှဲၤလုၢ်ကွံာ်ဝဲဒီး ဟံၣ်ဖိဃီဖိဒူၣ်ဖိထၢဖိ လီၢ်ယံၤလီၢ်ဘူးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, ဖဲ လူၤ ၂:၇ အပူၤန့ၣ် စီၤလူၤကၣ် စံးဝဲဒၣ်လၢ “ဒၢးလၢတၢ်ပာ်အီၤကလီ” (Katalyma)…

ကစၢ်ယွၤကစံးဆၢ

တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ် တံၤမသ့း ဖဲအလဲၤတၢ်က့ၤတၢ်အကတီၢ်န့ၣ် သိးဃာ်ဝဲ ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အဆ့ကၤကိာ်လာ် (preacher collar), ဒီးအါစုအါဘျီ ပှၤစီစၣ်တဖၣ်န့ၣ် မၢအဝဲဃ့ထုကဖၣ်တၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲပှၤလဲၤတၢ်လၢကဘီယူၤပျီတဖၣ် ထံၣ်ဝဲ တၢ်အပျ့ဖိလၢအဆ့ကၤသူအလိၤ လၢအပာ်ဖျါထီၣ် အဝဲမ့ၢ် တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ ခိၣ်နၢ်တဂၤန့ၣ်ဒီး, စံးဘၣ်အီၤလၢ “ ဝံသးစူၤ ဃ့ဘါထုကဖၣ်န့ၢ်တၢ်လၢယဂီၢ်တက့ၢ်” န့ၣ်လီၤ. တယံာ်ဒံးဘၣ်န့ၣ်, ဖဲအလဲၤတၢ်ဒီးကဘီယူၤအကတီၢ်, ပိာ်မုၣ်တဂၤ, ပာ်သူၣ်ပာ်သးအီၤ, ဒီးတီၤလီၤဝဲလၢအလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤအကပၤ, ဒီးဃ့ကညးအီၤ “နမ့ၢ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် သရၣ်တဂၤဧါ. ဝံသးစူၤ ဃ့ဘါထုကဖၣ်န့ၢ်တၢ်လၢယဂီၢ်တက့ၢ်” န့ၣ်လီၤ. ဒီးသရၣ် တံၤမသ့း ဃ့ထုကဖၣ်န့ၢ်တၢ်လၢအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

လၢလံာ်ဝံယံးရမံယၤအပူၤန့ၣ်, လံာ်စီဆှံ တဆၢ ဒုးသ့ၣ်ညါပှၤလၢ ဘၣ်မနုၤအဃိ ပသ့ၣ်ညါ ကစၢ်ယွၤဒိကနၣ်, ဒီးစံးဆၢတၢ်ထုကဖၣ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢယွၤ အသူၣ်အိၣ်သးအိၣ်တၢ်အဃိန့ၣ်လီၤ. ယံး ၂၉:၁၁ အပူၤန့ၣ် ကစၢ်ယွၤမၤဂၢၢ်မၤကျၢၤ အပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် လၢအမၤတၢ်ဒဲးဘး, ဒီးအဘၣ်တၢ်စိာ်မၢကဲကုၢ်တဖၣ်လၢ, “အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယသ့ၣ်ညါ တၢ်ကူၣ်လၢ ယကူၣ်ထီၣ်လၢသုဂီၢ်, ယွၤစံးဝဲဒၣ်, တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ဃးဒီး…

တၢ်ဟ့ၣ်အဂ့ၤကတၢၢ်

ဖဲယဘၣ်လဲၤ တၢ်သးခုကစီၣ်အတၢ်လဲၤစှၤသီဆူ ကီၢ် ပံၣ်ရူ (Peru) အကတီၢ်န့ၣ်, ပှၤသးစၢ်ပိာ်ခွါဖိတဂၤ ဃ့ဝဲဒၣ်ကျိာ်စ့လၢယအိၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအဂီၢ်, ပပှၤကရူၢ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် တၢ်တဲဆိပာ်ပှၤလၢ ပသုတထုးထီၣ် ဟ့ၣ်လီၤကျိာ်စ့ဘၣ်အဃိ, မ့ၢ်ယမၤစၢၤအီၤကသ့ဝဲဒၣ်ဒ်လဲၣ်. ဖဲန့ၣ် ယသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤတၢ်ဂ့ၢ်လၢ လံာ်မၤတၢ် အဆၢဒိၣ် ၃ အပူၤ, ပှၤတၢ်မၢဖိ စီၤပ့းတရူးဒီးစီၤယိၤဟၣ် အတၢ်မၤဆၢက့ၤ ပှၤအခီၣ်ဟးဂီၤတဂၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ယတဲနၢ်ပၢၢ် ပှၤသးစၢ်တဂၤအံၤလၢ ယဟ့ၣ်အီၤ ကျိာ်စ့န့ၣ်တသ့ဝဲဘၣ်ဆၣ်, ယနီၤဟ့ၣ်အီၤတၢ်သးခုကစီၣ် ဘၣ်ထွဲဒီးယွၤအတၢ်အဲၣ် သ့ဝဲဒၣ် န့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲစံးဘၣ်ယၤလၢ အမ့ၢ် ပှၤဖိၣ်ဃဲဖိတဂၤန့ၣ်ဒီး, ယတဲဘၣ်အီၤလၢ ယွၤ အသးအိၣ်ကဲထီၣ်အပၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်အမဲာ်ထံလီၤဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ယဒုးသ့ၣ်ညါအီၤဒီး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢအတူၢ်လိာ်ပှၤ အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိတဂၤ, ဒ်သိးကမၤစၢၤထွဲအီၤဆူညါ အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

ဘၣ်တဘျီဘျီန့ၣ်, ပသးကလၢၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ ပတၢ်စံးတၢ်ကတိၤတဖၣ်န့ၣ် တလၢတပှဲၤဘၣ်ဆၣ်, ဖဲပနီၤဟ့ၣ်ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအဂ့ၢ်ဆူ ပှၤဂုၤပှၤဂၤအကတီၢ်န့ၣ်, သးမုၢ်စီဆှံ ကဟ့ၣ်သဆၣ်ထီၣ်ပသးအဂံၢ်အဘါသ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.

ဖဲစီၤပ့းတရူး ဒီးစီၤယိၤဟၣ် ထံၣ်လိာ်သးဒီးပှၤတဂၤ ဖဲတၢ်လုၢ်ဟံၣ် အပဲတရီအကတီၢ်, အဝဲသ့ၣ် သ့ၣ်ညါဝဲလၢ တၢ်နီၤဟ့ၣ်ကစၢ်ခရံာ်အဂ့ၢ်န့ၣ်…

တၢ်န့ၢ်ဂံၢ်န့ၢ်ဘါလၢ ကစၢ်ယွၤအတၢ်အၢၣ်လီၤတဖၣ်

မ့ၢ်မုၢ်နံၤအယံာ်အထီတနံၤ, လၢတၢ်ဆါဟံၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. တုၤခဲကနံၣ်အံၤဒၣ်လဲာ်, ပှၤသးစၢ်ဖိ အသးအိၣ်ဝဲ ၁၉ နံၣ်, လၢအဖၠဲးဒိၣ်မးတဂၤအံၤ ဒိးန့ၢ်ဝဲတၢ်ဆူးတၢ်ဆါမနုၤတမံၤလဲၣ်န့ၣ် ပှၤဃုထံၣ်တၢ်စံးဆၢတဖၣ် တန့ၢ်ဒံးဘၣ်အဃိ, လၢတၢ်သးဟးဂီၤအပူၤ, ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် ဟဲက့ၤဝဲဆူဟံၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအက့ၤတုၤဟံၣ်န့ၣ်ဒီး, လၢတၢ်ကမၢကမၣ်အပူၤ, ဟံၣ်အဃီသွါအလိၤန့ၣ်, ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် ထံၣ်ဝဲတၢ်ဘိၣ်ဖိတဘိၣ် ဘၣ်တၢ်ဘိၣ်ဘံဃာ်အီၤဃံဃံလၤလၤ, ဒီးတၢ်ဘိၣ်အမဲာ်ညါန့ၣ် အိၣ်ဝဲဒီး လံာ်စီဆှံအဆၢတဖၣ် အကလုာ်အကလုာ်, ဘၣ်တၢ်ကွဲးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ လၢတံၤသကိးတဖၣ် ကွဲးဝဲဒၣ်လၢအစုန့ၣ်လီၤ. အကတီၢ်နၣ်ရံၣ်ဆူညါန့ၣ် ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် လဲၤပူၤကွံာ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ တၢ်ဟံးန့ၢ် တၢ်န့ၢ်ဂံၢ်န့ၢ်ဘါ ဟဲခီဖျိလၢ ကစၢ်ယွၤအကလုာ်အကထါ, လၢအတံၤသကိးတဖၣ် ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

ပှၤလၢအဘၣ်လဲၤခီဖျိ အကတီၢ်ကီခဲတဖၣ် မ့တမ့ၢ် ဟံၣ်ဖိဃီဖိ အတၢ်ဂ့ၢ်ကီတဖၣ်န့ၣ်, မၤဆူၣ်ထီၣ်က့ၤ သးအဂံၢ်အဘါသ့ဝဲဒၣ်ထီဘိန့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ယွၤအကလုၢ်အကထါ, လၢအဆၢဒိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, အဆၢဖိဧိၤမ့ၢ်ဂ့ၤန့ၣ်, ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါနၤ, တံၤသကိး
တဂၤဂၤ, မ့တမ့ၢ် ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဂၤဂၤ သ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢနီၢ်တဂၤဘၣ်တဂၤအဂီၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ပှၤဒီဖုဒီကရူၢ်အဂီၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, လံာ်ယရှါယၤ ၄၃ န့ၣ် အိၣ်ပှဲၤဒီး…

တၢ်အိၣ်မူအသီလၢ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအပူၤ

ဘၣ်ဟံအၣ် (Baheer) ဒီး မဲးဒၢး (Medet) တၢ်ဒီတံၤသကိးအဂ့ၤကတၢၢ်ခံဂၤန့ၣ် ဒိၣ်ထီၣ်သကိးဒ်သိးသိး, ဒီးအိၣ်ဆိးဝဲလၢ အ့ရှၢၣ် လီၢ်ခၢၣ်သး (Central Asia) န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ဖဲဘၣ်ဟံအၣ် ကဲထီၣ် ပှၤလၢအစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးန့ၣ်ဒီး, တၢ်ခဲလၢာ်ဆီတလဲကွံာ်အသးန့ၣ်လီၤ. မဲးဒၢး ဆှၢထီၣ်ဝဲ ဘၣ်ဟံအၣ်အဂ့ၢ်ဆူ ပဒိၣ်ပပှၤတဖၣ် အအိၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်, ဘၣ်ဟံအၣ် တူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ် တၢ်မၤအၢမၤနး, နးနးကျံးကျံးန့ၣ်လီၤ. ပှၤခိးတၢ်ဖိတဂၤ လၢတၢ်သးဒိၣ်အပူၤ ကညီၤထီၣ်ဝဲ, ဒီးစံးဝဲဒၣ်, “နထးခိၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်လၢကကစံးကတိၤထီၣ် ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအမံၤနီတဘျီလၢၤဘၣ်”န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်သွံၣ်တၢ်စီၤအပူၤ ဘၣ်ဟံအၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢးတဲဖျါထီၣ်ဒံးဝဲလၢ ဒ်သိးယသုတစံးကတိၤကစၢ်ခရံာ်အဂ့ၢ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် တြီဃာ်အီၤ ကန့ၢ်သ့ၣ်သ့ၣ်, ဘၣ်ဆၣ် “တၢ်လၢခရံာ်မၤတ့ၢ်လၢယသးအပူၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ဆီတလဲကွံာ်ဝဲ တန့ၢ်နီတဘျီဘၣ်” န့ၣ်လီၤ.

တၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤ အိၣ်ဆိးတ့ၢ်ဝဲလၢ မဲးဒၢး အသးကံၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. စှၤလါပူၤကွံာ်ဝံၤအလီၢ်ခံ, မဲးဒၢး တူၢ်ဘၣ်တၢ်ဆါ, ဒီးအတၢ်မုၢ်လၢ်တအိၣ်လၢၤဘၣ်အဃိ, လဲၤဃုဝဲ အတံၤသကိး ဘၣ်ဟံအၣ် လၢအထူၣ်ဖျဲးထီၣ်လံလၢ…

ဘၣ်တၢ်လ့ပစီ ဒီးမၤကွၢ်

ဒ်အမ့ၢ်ဝဲထဲဒၣ် ပှၤနီၣ်သိလ့ၣ် ဒိးလဲတၢ်တဂၤအသိး, စတဲန်လ့ၣ် (Stanley) အိၣ်ဒီးတၢ်သဘျ့, ဒီးဒ်အသးအိၣ်ဝဲအသိး မၤဘၣ်တၢ်ဘီၣ်ဘီၣ်ညီညီသ့အဃိ, အသူၣ်မံ အသးမုာ်ဝဲလၢ တၢ်မၤအံၤန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်အဂုၤအဂၤတဖၣ်အကျါ, အဝဲအဲၣ်ဒိး စးထီၣ်မၤ, ဒီးအဲၣ်ဒိးဆိကတီၢ် အတၢ်မၤသ့ဝဲ ဖဲတၢ်ဆၢကတီၢ်တဘျီလၢ်လၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးတလိၣ်ပာ်ဖျါထီၣ် အတၢ်ဆၢကတီၢ်, ဒီးအတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤတဖၣ်ဆူ, မတၤတဂၤမးအအိၣ်န့ၣ်ဘၣ်. နီၢ်နီၢ်န့ၣ်, အဝဲစံးဝဲလၢ တၢ်အံၤမ့ၢ်တၢ်အကီကတၢၢ်တမံၤန့ၣ်လီၤ.

စတဲန်လ့ၣ် အၢၣ်လီၤတီတီလိၤလိၤ, ဒီးစံးဝဲ “လၢတၢ်မၤအံၤန့ၣ်, တၢ်အဲၣ်ဘၢမါ, အဲၣ်ဘၢဝၤ ကစးထီၣ်မၤအသးအဂီၢ်, ညီဒိၣ်မး” န့ၣ်လီၤ. ယဘၣ်နီၣ်ဆှၢ ပှၤလဲၤတၢ်က့ၤတၢ်ဖိတဖၣ်အိၣ်ဝဲ အကလုာ်ကလုာ်, ဘၣ်ဆၣ် တနံၤတနံၤအတီၢ်ပူၤ ယအိၣ် ဖဲလဲၣ်န့ၣ်, ပှၤနီတဂၤမး, ပာ်ဃုာ်ဒီးယမါန့ၣ် တသ့ၣ်ညါဝဲဘၣ်.” အဝဲစံးဝဲဒၣ်လၢ တမ့ၢ်တၢ်လ့ပစီအဘီၣ်အညီတမံၤ, လၢတၢ်တြီဆၢကန့ၢ်အီၤဘၣ်. ဒီးအတံၤသကိး ပှၤနီၣ်သိလ့ၣ်တဖၣ်အါဂၤ ဟ့ၣ်လီၤအသးဆူ တၢ်လ့ပစီတမံၤအံၤန့ၣ်လီၤ. “ဒ်သိးယသုတလီၤဘၣ်လၢတၢ်လ့ပစီအံၤအဂီၢ် တၢ်လၢအတြီဃာ်ယၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ကွၢ်ထံ ဆိကမိၣ် ကစၢ်ယွၤကထံၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်, ဒီးယမါသးဘိန့ၣ် အသးကဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးဒ်လဲၣ်” န့ၣ်လီၤ.

ပတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်, ပတၢ်သးလီဆၢန့ၢ်တၢ်တဖၣ်,…

ခရံာ်အိၣ်ဖျဲၣ်အသး

ဖဲလၢပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် သဂၢၢ်မၤလၤကပီၤ ခရံာ်အိၣ်ဖျဲၣ်ဟါတၢ်အီၣ်အကတီၢ်န့ၣ် ပၣ်ဃုာ်ဒီးတၢ်ဒုးနဲၣ်ပှၤသမှံၤသပျီၤလၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်တဖၣ် အတၢ်ဆဲးတၢ်လၤ, ဒီးဖဲပှၤဒ့တၢ်အူတၢ်ဖိတဖၣ် ဒ့ထီၣ်ဝဲမုၢ်ထီၣ်လီၢ်ခၢၣ်သးလုၢ်လၢ်ထူသနူ ခရံာ်အိၣ်ဖျဲၣ် အတၢ်သးဝံၣ် (Laylat Al-Milad) န့ၣ်ဒီး, ဒ် "ဒၣ်ဘူၣ်ကၤ" darbuka (တၢ်ပှီၢ်ဒၢတကလုာ်) ဒီး "အီး" oud (သံကျံပိးလီလၢ အလီၤဂာ်ဒီးကံၢ်ထါ) သီၣ်အကလုၢ်အသိး, လၢတၢ်သးခုအပူၤ, ယဒဲပိာ်ထွဲယစုန့ၣ်လီၤ. ပှၤတဖုအံၤ အပှၤသးဝံၣ်တၢ်ဖိတဲနၢ်ပၢၢ် တၢ်သးဝံၣ် အခိၣ်တီအခီပညီန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ “မုၢ်နၤလၢကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးခရံာ် အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်” (Nativity Night) န့ၣ်လီၤ. ထါသးဝံၣ်အလံာ်မဲာ်ဖျၢၣ်တဖၣ်န့ၣ် ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ ပှၤဒိကနၣ်တၢ်ဖိတဖၣ်လၢ ခရံာ်အိၣ်ဖျဲၣ်အသးစံးတၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢပထံၣ်န့ၢ်ဘၣ်အီၤလၢ တၢ်မၤဂ့ၤမၤစၢၤတၢ်လၢပှၤဂၤအဂီၢ်, ခီဖျိလၢကျိၤကျဲတဖၣ်, ဒ်အမ့ၢ် ပှၤလၢတၢ်သူအသးလၢထံန့ၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ဒုးအီအီၤလၢထံ, မ့တမ့ၢ် တၢ်မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤ ပှၤလၢအသူၣ်အုးသးအုးတဂၤဂၤန့ၣ်လီၤ.

ဖျါလၢ ခရံာ်အိၣ်ဖျဲၣ်အတၢ်သးဝံၣ်ဖိအံၤ ဘၣ်တၢ်ဟံးန့ၢ်ကွဲးအီၤလၢ ပူဟ့ၣ်ဒိတယုၢ်, ပကထံၣ်ဘၣ်လၢ မး ၂၅:၃၄-၃၆ အပူၤ, ဖဲကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး စံးကတိၤပတြၢၤ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ တၢ်လၢအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်မၤတ့ၢ်ဝဲလၢအဂီၢ်- "တၢ်သၣ်ဝံၤယသး,…

တၢ်ထုကဖၣ်လၢ အဘၣ်ကစၢ်ယွၤအသး

ဖဲယသးစၢ်အကတီၢ်, ဒ်ယမ့ၢ်ယဲပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးတဂၤအသိး, ယဟံးထီၣ် ယလံာ်စီဆှံအသီတဘ့ၣ်, လၢတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအဂီၢ်, ဒီးယဖး မး ၇:၇, လံာ်စီဆှံအဆၢလၢ ပညီနုၢ်ဖးအီၤ- “ ဃ့တၢ်တက့ၢ်, ဒီးတၢ်ကဟ့ၣ်သုလီၤ” န့ၣ်လီၤ. လံာ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အခီပညီလၢပကြၢးဃ့တၢ်နီၢ်နီၢ် လၢကစၢ်ယွၤန့ၣ် ကဘၣ်မ့ၢ်ဝဲဒၣ် ပတၢ်ဘၣ်သးတဖၣ် ဒ်သိးကလီၤပလိာ်အသးဒီး ကစၢ်ယွၤအတၢ်ဘၣ်အသးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢပဃုထံၣ်န့ၢ်တၢ်မၤလၢပှဲၤ ကစၢ်ယွၤအတၢ်ဘၣ်သးအဃိဒီး, ပဃ့တၢ်လၢ ယွၤန့ၣ် ပကဒိးန့ၢ်ဝဲသပှၢ်တၢၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢယဂီၢ်, တၢ်အံၤမ့ၢ်တၢ်ထံၣ်ဆိကမိၣ် အသီတမံၤအဃိ, ယဃ့ထုကဖၣ်ယဲ, တၢ်ကမၤအသးလၢယတၢ်အိၣ်မူအပူၤ ဒ်တၢ်ဘၣ်ကစၢ်ယွၤအသးအသိးန့ၣ်လီၤ.

တၢ်လၢမုၢ်တနံၤအံၤန့ၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ, ယသူၣ်ပိၢ်သးဝးထီၣ်ယဲလၢ တၢ်လီၤကမၢကမၣ်အပူၤ, ဘၣ်ထွဲဒီးတၢ်ဖံးတၢ်မၤခွဲးယာ်လၢ ယညိကွံာ်အီၤ, ဒီးဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤယၤ တၢ်လၢ ယဃ့ထုကဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ယဆိကမိၣ် တၢ်လၢတဘၣ်ယသးတမံၤန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကမ့ၢ်တၢ်မၤလၢအဘၣ်ယွၤအသး လၢယတၢ်အိၣ်မူအဂီၢ်နီၢ်နီၢ်န့ၣ်လီၤ. ယဃ့ထုကဖၣ်ယဲဆူညါ, ဒီးအကတၢၢ်န့ၣ် ယတူၢ်လိာ်တၢ်ဖံးတၢ်မၤအံၤန့ၣ်လီၤ.

တၢ်မၤအသး, အိၣ်ဒီးအခီပညီအဒိၣ်အယိာ်, ဒီးအကါဒိၣ်ဝဲ လီၤထူလီၤယိာ်အကတီၢ်, ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး အိၣ်မူဟ့ၣ်ဒိပှၤန့ၣ်လီၤ. လူၤ ၂၂:၄၂ အပူၤန့ၣ် တချုးလၢအဝဲဘၣ်တၢ်ဆါလီၤကွံာ်အီၤ, ဒီးတၢ်ဖီၣ်အီၤ,…

ဖဲတၢ်မူအိၣ်ဖျါထီၣ်အကတီၢ်

ဖဲ ၁၉၈၆ နံၣ်န့ၣ်, ခၠါနိၣ်ဘၢၣ် နူကျံးယၤ အတၢ်ဟးဂူာ်ဟးဂီၤ သတူၢ်ကလာ် (Chernobyl nuclear disaster) လၢ ကီၢ်ယူၤကရ့(Ukraine) န့ၣ် ဒိၣ်ဘၢထုးန့ၢ် ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်အသးန့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်ကီတမံၤအံၤ ဟဲအိၣ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒၣ်လၢ ကမၤဟးဂီၤတၢ်ဒိၣ်ဒိၣ်သွါသွါအဃိ, ခိၣ်နၢ်, ပဒိၣ်ပပှၢ်တဖၣ် ဂဲၤပျုၢ်, ဂုာ်ကျဲးစၢၤတြီဃာ်ပၢၤဃာ် လီမ့ၣ်ဧူၢ် (radiation), ဒ်အမ့ၢ် မူဒါလၢအကါဒိၣ်ကတၢၢ်တမံၤ, ဒီးတၢ်ကဘၣ်မၤဆိဝဲသပှၢ်တၢၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်ကမၤ ကဆှဲကဆှီက့ၤ တၢ်ဘၣ်အၢဘၣ်သီတဖၣ်အဂီၢ်, စူးကါဝဲ ရိဘီး (robot) တဖၣ်ဘၣ်ဆၣ်, ကဲမၢၣ် အဧူၢ်ယဲၤ (gamma rays), လၢအသ့မၤသံ, မၤဟးဂီၤသးသမူတဖၣ် အိၣ်ဝဲဒၣ်လၢတၢ်ကမှံကမှိာ်ဟးဂီၤတဖၣ်အကျါန့ၣ် မၤဟးဂီၤကွံာ် ရိဘီးတဖၣ် ပှီၢ်ပှီၢ်န့ၣ်လီၤ.

လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်သူဝဲ “ရိဘီးအိၣ်ဒီးသးသမူ- BioRobots,” လၢအမ့ၢ်ပှၤကညီတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤဒူပှၤဃိၤအဂၤအိၣ်ဝဲလၢ အကထိတဖၣ်, အကထိန့ၣ် ကဲထီၣ်ဝဲဒၣ် “ခၠါနိၣ်ဘၢၣ် အပှၤတၢၤကွံာ်တၢ်တဖၣ်” န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် တၢၤကွံာ်ဝဲဒၣ် ပိးလီလၢအလီၤဘၣ်ယိၣ်တဖၣ်, ဒီးဘၣ်မၤဝဲတဂၤစုာ်စုာ်…

ကစၢ်ယွၤသ့ၣ်ညါယၤ

ဖဲယဒ့မုၢ် ထံၣ်န့ၢ်ဝဲ လၢပဖိသၣ်ခါ ပူအလံာ်တဘ့ၣ်န့ၣ်ဒီး, ယမိၢ်လၢ ခ့ခါအကတီၢ်အံၤ အသးအိၣ် နွံဆံဘျဲၣ်လံန့ၣ် အသူၣ်ခုအသးခုဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ယမိၢ်န့ၣ်သ့ၣ်နီၣ်ဝဲဒၣ် တၢ်လီၤနံၤလီၤအ့ အဂ့ၢ်ဆံးဖိခဲလၢာ်, ဘၣ်ထွဲဒီးတၤသူတဒုလၢ အဟုၣ်အီၣ်ကနဲစီ ဒီးကနဲတဂီၢ်လၢအသူၣ်ဒိၣ်အသးဖျိးတဖၣ်လူၤအီၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ယမိၢ်သ့ၣ်နီၣ်စ့ၢ်ကီးဝဲလၢ ယဒ့မုၢ်ဒီးယၤ, တၤသူကထူၣ်ဖျဲးဝဲဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ပခိးကနၢ်လၢတၢ်နံၤတၢ်အ့အပူၤန့ၣ်လီၤ. ယတဲဘၣ်ယမိၢ်လၢ “ဖဲပနီၢ်ဆံးအကတီၢ်, နတဲန့ၢ်ပှၤပူတဖၣ်အဃိ, ယစံးဘျုးဘၣ်နၤထီဘိန့ၣ်လီၤ.” ယမိၢ်သ့ၣ်ညါ ယဂ့ၢ်ယကျိၤခဲလၢာ်, ဃုာ်ဒီးဒ်ယမ့ၢ် ဖိသၣ်ဆံးတဂၤအသိးန့ၣ် ယမ့ၢ်ပှၤဒ်လဲၣ်တဂၤလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ခဲကနံၣ်အံၤ, ယမ့ၢ်ယဲ ပှၤဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤတဂၤဘၣ်ဆၣ်, အဝဲသ့ၣ်ညါယၤ, ဒီးနၢ်ပၢၢ်ဝဲဒၣ်ယၤန့ၣ်လီၤ.

ကစၢ်ယွၤစ့ၢ်ကီးသ့ၣ်ညါပှၤ- သ့ၣ်ညါပှၤဒိၣ်န့ၢ်ယိာ်န့ၢ် ပှၤကညီတဂၤဂ့ၤ တဂၤဂ့ၤသ့ၣ်ညါပှၤ, ပာ်ဃုာ်ဒီးပနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ, ပသ့ၣ်ညါလီၤပသးန့ၣ်လီၤ. ဖဲစံး ၁၃၉:၁ န့ၣ်, စီၤဒၤဝံး စံးဝဲဒၣ်လၢ ယွၤ “ဃုကွၢ်ထံ” ပှၤန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်အဲၣ်အပူၤ, ယွၤမၤကွၢ်ပှၤ, ဒီးနၢ်ပၢၢ်ပှၤလၢလၢပှဲၤပှဲၤန့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၂ ဒီး ၄ စံးဘၣ်ပှၤလၢ ကစၢ်ယွၤသ့ၣ်ညါဝဲ ပတၢ်ဆိကမိၣ်တဖၣ်, နၢ်ပၢၢ်တၢ်အဂ့ၢ်အခၢး, ဒီးတၢ်အခီပညီတဖၣ်လၢ ပတၢ်စံးတၢ်ကတိၤတဖၣ်အလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤ.…