ချ့ချ့ဒီးအိၣ်ခိး

“ပတၢ်ဆၢကတီၢ်အသဘျ့တဖၣ်န့ၣ် ပကမၤတၢ်မနုၤလဲၣ်”. တၢ်ဆိကမိၣ်အဝဲန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ကွဲးလံၥ်ဆီရဲၣ် လၢၦၤသ့မုၢ်ကျိၤဝဲၤကွၥ်ပီညါ ကၠီ မ့နး ခ့(John Maynard Keynes) စဲကျံးထုးထီၣ် ရၤလီၤအဂ့ၢ်မိၢ်ၦၢ်လီၤ. ဖဲတၢ်ကွဲးန့ၣ်အပူၤ, ခ့ ပၥ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ လၢနံၣ် ၁၀၀ အတီၢ်ပူၤ, စဲးဖီကဟၣ်ပီညါဒီး မုၢ်ကျိၤဝဲကွၥ် အတၢ်ဒိၣ်ထီၣ်လဲၢ်ထီၣ်တဖၣ်အဃိ ပဝဲၦၤကညီတဖၣ် ပကမၤတၢ်ထဲဒၣ်တနံၤန့ၣ် သၢနၣ်ရံၣ်ဒီးတနွံန့ၣ် ထဲဒၣ် ၁၅ နၣ်ရံၣ်လီၤ.

တၢ်မၤတ့ၢ်လံအသးဒ်န့ၣ် တချုး ခ့ စဲကျံးရၤလီၤ အလံၥ်ဆီရဲၣ် အဝဲန့ၣ်ဒံးအခါလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် စဲးဖီကဟၣ်ပီညါ မၤအါပတၢ်မၤဒိၣ်အါန့ၢ်လၢညါလီၤ. ပမုၢ်နံၤတဖၣ် အိၣ်ၦဲၤဒီးတၢ်မၤ, ဒီးဖဲပကိးမုၢ်နံၤအမူဒါ ဒ်တၢ်လဲၤတၢ်က့ၤဒီးတၢ်ကတဲၥ်ကတီၤတၢ်အီၣ်တၢ်အီတဖၣ်အဂီၢ် တၢ်ဆၢကတီၢ်အိၣ်တ့ၢ်စှၤကိၥ်, ပဘၣ်ဂုၥ်ဒံး တၢ်ဆၢကတီၢ်အဖၢမုၢ်လီၤ.

တၢ်လီၤကမၢကမၣ် မၤသးလၢ စီၤဒၤဝံၤအတၢ်အိၣ်မူပူၤတခါ ဒုးနဲၣ်ၦၤလၢ ပကအိၣ်ဂၢၢ်တပၢၢ် လၢတၢ်အိၣ်မူပစုၥ်ပတ့ၤအပူၤ အဂ့ၢ်ဒ်လဲၣ်လီၤ. ဖဲစီၤဒၤဝံး ဟးထီၣ်ဃ့ၢ်လၢ စီၤပၤစီၤစီလူးအတၢ်လူၤမၤသံန့ၣ် အဝဲသံကွၢ် မိၤအးအစီၤပၤလၢ နကပျဲ ယပၢ်ဒီးယမိၢ်ဟဲအိၣ်ဒီးနၤ ဖဲအံၤ တုၤယမၤလိန့ၢ် တၢ်လၢယွၤကမၤလၢယဂီၢ်တစုဧါ…

နမၤသ့

တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါန့ၣ် လီၤဂၥ်ဒီး အီးစံၣ်ကၠ့ၣ်(oxygen), အီးစံၣ်ကၠ့ၣ်တအိၣ်န့ၣ် ပမူတသ့ဘၣ်. တၢ်ဂ့ၢ်တမံၤအံၤ မ့ၢ်ဝဲတီဝဲလၢ ဖိသၣ် ၉ နံၣ်ဖိ ကၠ့(မ) စၢဘ့း (James Savage)အဂီၢ်လီၤ. ပိၥ်ခွါဖိအံၤ ကူထံ ယံၤအါန့ၢ် ၂ မံၤလၥ်, စးထီၣ်ဟးထီၣ်လၢ စဲၣ်ဖရဲၣ်စ့းစကိၣ်အကၢၢ်ပၤ(San Francisco shoreline) ဆူ အဲ(လ)ခါထရ့း စွ့ (Alcatraz) ဒီးဟဲက့ၤကဒါ, မ့ၢ်ဒ်သိးကခီဂၥ်ပျံထီၣ်ကွံၥ် တၢ်ကွဲးနီၣ်လၢ ၦၤအသးစၢ်ကတၢၢ် ကဘၣ်မၤနၢၤဝဲ န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲတၢ်ကူထံ ဆၢကတီၢ် တုၤ မံးနံး ၃၀ န့ၣ် ပီၣ်လဲၣ်ထံလပီတဖၣ်ဒီး ထံခုၣ်ဒိၣ်မးအဃိ ကၠ့(မ) အဲၣ်ဒိးဃၣ်ကွံၥ်လီၤ. ဖဲန့ၣ် ၦၤဝၢ်ချံကရူၢ်တဖုကိးသတြီထီၣ်, “နမၤန့ၢ်”လီၤ. တၢ်ကတိၤအဖျၢၣ်တဖၣ်အံၤ ဟ့ၣ်အီၤ “တၢ်ကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်” လၢ ကၠ့(မ) လိၣ်ဘၣ်လၢ ကမၤတုၤအကတၢၢ်အဂီၢ်လီၤ.

အကတီၢ်ဖဲ “တၢ်နးတၢ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်” အလပီထံခုၣ် မၤသးဟးဂီၤ ၦၤခရံၥ်ဖိတဖၣ် ဒ်သိးကညိကွံၥ်…

တၢ်ကူၣ်သ့ဒီးတၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်

ဖဲ ၁၃၇၃ နံၣ်, ဖဲၦၤနီၣ်ဝ့းဝ့ၢ်ဖိ(Norwich) ကၠူလယၢၣ်(Julian)အသးအိၣ် အနံၣ်သၢဆံန့ၣ် အဝဲဆူးဆါထီၣ်ဒီး ဘူးမးကသံဘၣ်အသးလီၤ. ဖဲအဝဲအသရၣ်ထုကဖၣ်သကိးတၢ်ဒီးအီၤန့ၣ် အဝဲဒိးန့ၢ် တၢ်ထံၣ်ဆူညါအါမးလၢ အဝဲဆိကမိၣ်ထံ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်တူၢ်တၢ်သံလၢ ထူၣ်လိၤအဂ့ၢ်လီၤ. ဖဲအဝဲဘျါက့ၤဝဲလၢ တၢ်လီၤလးမးအပူၤဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲအိၣ်ထဲတဂၤဧိၤလၢသရိၥ်အပူၤ လၢတၢ်ကပၤအဒၢး, ထုကဖၣ်တၢ်ဒီးဆိကမိၣ်တၢ်လၢ မၤတ့ၢ်အသးဒီးအီၤတဖၣ်န့ၣ် လၢအတၢ်အိၣ်မူဆူညါအနံၣ်ခံဆံအပူၤလီၤ. လၢခံကတၢၢ် အဝဲထံၣ်န့ၢ်တၢ်အစၢလၢ “တၢ်အဲၣ်န့ၣ် မ့ၢ်အတၢ်အခီပညီလီၤ”. မ့ၢ်အအဲၣ်ဒိးစံးဝဲလၢ ခရံၥ်အတၢ်တူၢ်သံသးလၢထူၣ်လိၤန့ၣ် မ့ၢ်ကစၢ်ယွၤအတၢ်ပၥ်ဖျါထီၣ် ယွၤတၢ်အဲၣ်အထီကတၢၢ်လီၤ.

ကၠူလယၢၣ်အတၢ်ထံၣ်န့ၢ်သ့ၣ်တဖၣ် မံၤဟူသၣ်ဖျါမး, ဘၣ်ဆၣ် တၢ်လၢၦၤကညီကွၢ်ကပၥ်န့ၣ် မ့ၢ်အဝဲအတၢ်ဆၢကတီၢ်ဒီး တၢ်ကျဲးစၢးလၢ အဝဲဃုထံၣ်တၢ်လၢ ယွၤလီၣ်ဖျါထီၣ်ဆူအီၤ လၢတၢ်ထုကဖၣ်တဘိယူၢ်ဃီအပူၤအဂ့ၢ်လီၤ. ဖဲအနံၣ် ၂၀ အဝဲန့ၣ်တဖၣ်အပူၤ, ကၠူလယၢၣ် ဃုနၢ်ပၢၢ်အတၢ်လဲၤခီဖျိ လၢယွၤအိၣ်ဒီးအီၤအံၤ အခီပညီဒီး အဝဲဃ့ယွၤလၢ ယွၤအတၢ်ကူၣ်သ့ဒီးအတၢ်မၤစၢၤလီၤ.
ဒ်ကစၢ်ယွၤမၤတၢ်ဒီးကၠူလယၢၣ်အသိး ကစၢ်ယွၤန့ၣ် လီၣ်ဖျါထီၣ်အသးဆူအၦၤဂီၢ်မုၢ် လၢတၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်အပူၤ ဒ်ယွၤကလုၢ်ကထါလၢလံၥ်စီဆှံအသိး ခီဖျိ ယွၤအကလုၢ်သီၣ်ဆံးဖိ လၢဂၢၢ်ကျၢၤဝဲ, ခီဖျိထါတယုၢ်အခိရၢၥ်, မ့တမ့ၢ် ထဲဒၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါထွဲ ယွၤအတၢ်အိၣ်ဒီးၦၤဧိၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်မၤအသးဒ်အံၤန့ၣ်…

တၢ်အဲၣ် ဒိၣ်န့ၢ်အီၤတအိၣ်

D-Day အနံၤဆၢက့ၤ ၇၆ ဝီတဝီ တၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤအမူးလၢ ဘၣ်တၢ်မၤဖဲ ၂၀၁၉ နံၣ်အံၤ မၤလၤကပီၤသုးဖိလၢအအါန့ၢ် ၁၅၆,၀၀၀ ဂၤ လၢအဒုးတၢ်တြီဆၢက့ၤ တၢ်နုၥ်လီၤဂုၥ်ဆူၣ် ခီဖျိထံတပၤ ဒ်သိးကမၤပူၤဖျဲးထီၣ် ယူၤရပၤမုၢ်နုၥ်(Western Europe)လီၤ. တၢ်ထုကဖၣ်လၢအဘၣ်တၢ်ရၤလီၤလၢကွဲၤလ့လိၤ ဖဲ ၁၉၄၄ နံၣ် လါယူၤ ၆ သီအပူၤ, ကီၢ်ခိၣ်ရူးစဘဲး(President Roosevelt) ဃ့ကညး ယွၤအတၢ်ဒီတၢ်ဒၣ်လၢအမ့ၢ် “အဝဲသ့ၣ်ဒုးတၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်လၢ တၢ်သးကွံလၢ တၢ်ဂုၥ်န့ၢ်ဆူၣ်တၢ်အဂီၢ်ဘၣ်.
အဝဲသ့ၣ်ဒုးတၢ် ဒ်သိးကမၤကတၢၢ်ကွံၥ် တၢ်ဂုၥ်န့ၢ်ဆူၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ဒုးတၢ်လၢ တၢ်ထူၣ်ဖျဲးအဂီၢ်လီၤ”.

တၢ်သးဆူၣ်တမံၤ ဒ်သိးတၢ်ကဟ့ၣ်လီၤသးလၢ ကျဲလၢအမၤဘၣ်ဒိဆါအပူၤလၢ တၢ်ကတြီဆၢတၢ်အၢဒီး မၤထူၣ်ဖျဲး ၦၤလၢအဘၣ် တၢ်ဆီၣ်ဘံၣ်ဆီၣ်ဘၢတဖၣ်အံၤ မၤသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူး အတၢ်ကတိၤတဖၣ် “ၦၤမ့ၢ်ပၥ်လီၤကွံၥ်အသးသမူလၢ အတံၤသကိးအဂီၢ် ဒီးၦၤတအိၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ ဒိၣ်န့ၢ်အဝဲန့ၣ် နီတဂၤဘၣ်” (ယိၤ ၁၅:၁၃). တၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤ ဟဲဝဲလၢ ကစၢ်ခရံၥ်အတၢ်သိၣ်လိအပျဲၢ်တဖၣ် ဒ်သိးကအဲၣ်လိၥ်ကွံလိၥ်သးတဂၤဒီးတဂၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်…

အဝဲသ့ၣ်ညါ ယသးလီၤ

ဖဲၦၤပှ့ၤတၢ်ဖိတဂၤ မၤအတၢ်ဆါတၢ်ပှ့ၤလၢ နီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲဘၣ်မၤ ဖဲနီၢ်ကစၢ်မၤဒၣ်ဝဲတၢ်လီၢ် ဖဲၦၤဆါတၢ်အီၣ်အဃ့ကျးတခါအပူၤဝံန့ၣ် ယသုးဃီၤသးဆူညါ ဆူတၢ်လီၢ်န့ၣ် ဒ်သိးယကဒိယတၢ်ပှ့ၤတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. လၢတၢ်တမုၢ်လၢ်ပၥ်အပူၤ ယဘၣ်သဃိၥ်ဒီးၦၤတဂၤ လၢအမဲၥ်သၣ်ဖျါသးဖျိးတဂၤလီၤ. ယမၤကမၣ်ဘၣ်တၢ်ယတထံၣ်ထွဲလၢ ပိၥ်မုၣ်န့ၣ်ကဘၣ်နုၥ်လီၤဒွးအတၢ်အဝီဘၣ်. မ့ၢ်တၢ်သ့ၣ်ညါက့ၤ ယတၢ်ကမၣ်အဃိ ယတဲအီၤလၢ တၢ်သးအုးအပူၤ “ဝံသးစူၤယၤ”လီၤ. အဝဲစံးဆၢဝဲ “ဟၢၣ်အၢ, တလိၣ်ဘၣ်” န့ၣ်လီၤ.

မ့ၢ်နဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲၥ်ဘၣ်ဒီး တၢ်မၤသးဒ်သိးအံၤ ဖဲနမၤကမၣ်ဘၣ်တၢ်ဒီး နသ့ၣ်ညါလီၤသးဒီး ကျဲးစၢးမၤလိၤမၤဘၣ်က့ၤတၢ်, ဘၣ်ဆၣ် နဘၣ်တၢ်တတူၢ်လိၥ်နၤ န့ၣ်ဧါ. ယသးတမုၥ်လၢ ယဘၣ်တၢ်တနၢ်ပၢၢ်ယၤ မ့တမ့ၢ် စံၣ်ညီၣ်ကမၣ်ယၤအဃိ, ဒီးပလီၢ်သးအါန့ၢ် တၢ်ဆါၦၤဒိၣ်န့ၢ်လီၤ. ပဆၢလၢအဝဲသ့ၣ်ကသ့ထံၣ်ပသးလီၤ.

ဝံၤယရှါယၤ ဒုးသ့ၣ်ညါဝဲ ဖဲယၡါယၤ ၁၁:၁-၅ အပူၤလၢ ယွၤအၦၤဒိးဖှူၦၤပၢတၢ် အိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့လၢ ကစံၣ်ညီၣ်တၢ်ဘၣ်ဘၣ်လီၤ. “အဝဲတစံၣ်ညီၣ်ဘၣ်တၢ် ဒ်တၢ်လၢအထံၣ်လၢအမဲၥ်အသိးဘၣ်, မ့မ့ၢ်ကစံၣ်ညီၣ် ၦၤဖှီၣ်ဖိယၥ်ဖိလၢတၢ်တီ, ဒီးကစံၣ်ညီၣ်တဲၥ် ၦၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိလၢအဘၣ်နးဘၣ်ဖှီၣ်လၢတၢ်လိၤလီၤ” (:၃-၄). တၢ်ဂ့ၢ်အံၤ လၢထီၣ်ၦဲၤထီၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်အိၣ်မူဒီး အတၢ်မၤအပူၤလီၤ. ပအိၣ်ဒီးပတၢ်ဒဲးဘး ဒီးပတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်, ဘၣ်ဆၣ် ပတဒိးဘၣ်တၢ်ဒ်ပကြၢးအသိးဘၣ်.…

တၢ်မူဒံးဆူညါ ဒီးတၢ်ဒိၣ်ထီၣ်အါထီၣ်

The Croods-ခရူး, လၢအမ့ၢ်ၦၤအိၣ်လၢ လ့ပူၤတၢ်ဂီၤမှံ အထၢတဒူၣ်န့ၣ် နၥ်ဝဲလၢကျဲထဲတဘိလၢ အဝဲသ့ၣ်ကမူဒံးဆူညါအဂီၢ်န့ၣ် လိၣ်ဝဲလၢအဝဲသ့ၣ် အဒူၣ်ဖိ ဘၣ်အိၣ်ဆိးတပူၤဃီန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ပျံၤတၢ်လၢအဘၣ်ဃးဒီး ဟီၣ်ခိၣ်ဒီးၦၤအဂၤတဖၣ်လီၤ. အဃိ ဖဲအဝဲသ့ၣ်ကွၢ်ဃု တၢ်လီၢ်အဘံၣ်အဘၢလၢ အဝဲသ့ၣ်ကအိၣ်ဆိးဝဲအဂီၢ် ဒီးလၢခံက့ၤသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ဖဲတၢ်လီၢ်ဃုထၢဝဲအံၤအပူၤ ဒူၣ်ထၢစီစၣ်တဒူၣ် အိၣ်ဆိးပၥ်လံန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ပျံၤတၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တယံာ်ဘၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်မၤလိန့ၢ်ဝဲလၢ ကမူသကိးဒီး တံၤသကိးလၢ အတလီၤဂၥ်ဒီးအဝဲသ့ၣ် ဒ်သိးသိး, ဟံးန့ၢ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ အဝဲသ့ၣ်အအိၣ်, ဒီးမူသကိးဒ်သိးသိးန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် သ့ၣ်ညါဘၣ်ဝဲလၢ နီၢ်နီၢ်တခီ ၦၤတဖၣ်အံၤ အဲၣ်ရ့လိၥ်သးဒီးအဝဲသ့ၣ်ဒီး လၢအဝဲသ့ၣ်လိၣ်ဘၣ်စဲဃဲၤ ၦၤဂုၤၦၤဂၤ ဒ်သိးကအိၣ်မူ တၢ်အိၣ်မူလၢအလၢၦဲၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်ကရ့လိၥ်ဘၣ်ထွဲသကိးအဂီၢ်န့ၣ် ကဲထီၣ် တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်သ့ဝဲ ၦၤကညီန့ၣ် မၤဘၣ်ဒိဆါၦၤသ့ ဒီးမၤဆါဝဲစ့ၢ်ကီးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ကစၢ်ယွၤပၥ်အၦၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်ဒ်သိးသိး လၢနီၢ်တဂၤလၢ အမ့ၢ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤန့ၣ် မ့ၢ်လၢတၢ်ဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ. လၢတၢ်ရ့လိၥ်ဘၣ်ထွဲဒီးၦၤဂၤအပူၤ, ပဒိၣ်ထီၣ်တဆီတဆီ ဆူတၢ်ဒိၣ်တုၥ်ခိၣ်ၦဲၤန့ၣ်လီၤ (အ့း ၄:၁၃). ပမၤလိန့ၢ်လၢ ပကသန့ၤသးလၢယွၤ ဒ်သိးကမၤစၢၤၦၤလၢ ပက“ဆီၣ်လီၤသး…

တၢ်အီၣ်ဘူၣ်လၢ မူကပိၥ်လိၤ

ဖဲအပိၣ်လိၣ်-၁၁(Apollo 11) အအံကၢၤမူပျီဖျၢၣ်လါအက့(Eagle lunar module) စီၢ်လီၤလၢအလါအမဲၥ်သၣ်လီၢ် ထရၢၢ်ခွ့လထံၣ်ပီၣ်လဲၣ်(Sea of Tranquility)အလိၤ ဖဲယူၤလံ (၂၀) သီ, ၁၉၆၉ နံၣ် ဆၢကတီၢ်န့ၣ် မူပျီအၦၤလဲၤတၢ်ဖိတဖၣ် ဟံးန့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ် ဒ်သိးအသးကပၢၢ်ထီၣ်က့ၤလၢ မူပျီဖျၢၣ်အတၢ်ယူၤ တချုးအယီၢ်လီၤခီၣ်ဆူ လါအမဲၥ်ဖံးခိၣ်လီၤ. ၦၤနီမူပျီကဟၣ်ယူၤ(Astronaut) ဘူး အီၣ်ဒရံၣ်(Buzz Aldrin) ဒိးန့ၢ်တၢ်ပျဲလၢ ကဟဲစိၥ်ကိၣ်ဒီးစပံးထံအဃိ အဝဲဟံးန့ၢ်တၢ်အီၣ်ဘူၣ် ကသ့ဝဲ အဂီၢ်လီၤ. ဖဲအဖးထီၣ်လံၥ်စီဆှံဝံၤ, အဝဲဟံးန့ၢ်အီၣ် တၢ်အီၣ်အဆိကတၢၢ်လၢ လါအဖီခိၣ်လီၤ. လၢခံက့ၤ အဝဲကွဲးတၢ်လၢ “ယလူလီၤစပံးထံဆူ တၢ်အီၣ်ဘူၣ်စပံးထံခွး လၢယတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဟ့ၣ်လီၤယၤလီၤ. တၢ်လီၢ်ဖဲ လါအတၢ်ထုးဃၢအိၣ်ဒၣ်ဃုပူတပူအလီၢ်, စပံးထံယွၤနုၥ်လီၤဆူ ခွးအကနူၤကယီၤကယီၤ ဒီးလၢတၢ်သညူးသၦၢ်အပူၤလီၤ”. ၦၤနီမူပျီကဟၣ်ယူၤ အီၣ်ဒရံၣ် ဟံးန့ၢ်တၢ်အီၣ်ဘူၣ် လၢမူကပိၥ်လိၤန့ၣ် အတၢ်မၤတဖၣ် ပၥ်ဖျါထီၣ် အတၢ်နၥ်လၢ ခရံၥ်အတၢ်တူၢ်သံသးလၢထူၣ်လိၤဒီး တၢ်အုၣ်ကီၤဘၣ်ဃး ကစၢ်အတၢ်ဟဲက့ၤခံဘျီတဘျီလီၤ.

ၦၤတၢ်မၢဖိစီၤပီလူး သဆၣ်ထီၣ်ပခံလၢ ပကသ့ၣ်နီၣ်ယ့ၣ်ၡူးဆ့ၣ်နီၤဒီးအပျဲၢ်တဖၣ် “လၢမုၢ်နၤ လၢတၢ်ဟ့ၣ်လီၤကွံၥ်အီၤ” ဒ်လဲၣ်(၁ကရံၣ်သူး…

တၢ်ဟ့ၣ်လီၤအးလီၤ ပတၢ်မၤဆူကစၢ်ယွၤ

တၢ်ကွဲးတခါလၢယကဘၣ်ကွဲးန့ၢ်အီၤလၢ မဲးကစံ(magazine)တခါအဂီၢ်န့ၣ် ယပလၢၢ်ဘၣ်လၢ မ့ၢ်တၢ်အကါဒိၣ်အဃိ တသ့ဖဲအသ့ ယဂုၥ်ကျဲးစၢး မၤအဂ့ၤကတၢၢ် လၢအဲးဒံးထၢၣ်(editor) ပၥ်ပနီၣ်တၢ်အထီတဂၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. ယတၢ်ကွဲး ဒ်သိးကထီၣ်ဘးအတီၤအပတီၢ်လၢအဂီၢ်န့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်ဝံတၢ်ယိးလၢယဂီၢ်အဃိ ယကွဲးကဒါက့ၤ ယတၢ်ထံၣ်ဒီး ယတၢ်ဆိကမိၣ်တဖၣ် တဘျီဝံၤတဘျီန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ယတၢ်ကီတၢ်ခဲန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မနုၤလဲၣ်. မ့ၢ်ယတၢ်ကွဲးအခိၣ်တီကဲထီၣ် တၢ်တၤတၢ်အဃိန့ၣ်ဧါ. မ့တမ့ၢ် ဘၣ်ဒီးယနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ ယဘၣ်ယိာ်တၢ်ဧါ. အဲးဒံးထၢၣ်အံၤတူၢ်လိၥ်ယၤဘၣ်ဆၣ် တူၢ်လိၥ်ယတၢ်ထံၣ်ယတၢ်ကွဲးတသ့အဃိဧါ.

လၢပတၢ်ဖံးတၢ်မၤအတၢ်ဘၣ်ယိာ်တၢ်တဖၣ်အဂီၢ် တၢ်စံးဆၢကမ့ၢ်ဝဲ စီၤပီလူးဟ့ၣ်ၦၤ တၢ်သိၣ်လိသီလိတၢ်လၢ ပနၥ်န့ၢ်ပသန့ၤသ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. လံၥ်တၢ်ကွဲးဆူ ကလီးစဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အဂီၢ်အပူၤ စီၤပီလူး စံးကတိၤဆီၣ်ထွဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိတဖၣ် မ်အသုတမၤတၢ်လၢ ၦၤကညီကပၥ်ပနီၣ်အဂီၢ်တဂ့ၤ. မ့မ့ၢ်တခီကမၤဝဲ ဒ်အမၤတၢ်လၢကစၢ်ယွၤအဂီၢ်န့ၣ်တက့ၢ်လီၤ. စီၤပီလူးစံးဝဲ “ဒီးကယဲၢ်သုမၤတၢ်တမံၤလၢ်လၢ်, မၤလၢသူၣ်ကံၢ်သးလဲ, ဒ်လၢကစၢ်အသိး, ဒီးတမ့ၢ်ဘၣ်ဒ်လၢၦၤကညီအသိးဘၣ်တက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, သုသ့ၣ်ညါလၢသုကဒိးန့ၢ်ဘၣ်လၢကစၢ်အစုပူၤ, တၢ်ဟ့ၣ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်န့ၢ်သါလီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, သုမၤကစၢ်ခရံၥ်အတၢ်လီၤ” (ကလီး ၃:၂၃-၂၄).

ခီဖျိ စီၤပီလူး အတၢ်ကူၣ်သ့ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးန့ၢ် ပၥ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ပကဆိကတီၢ်ပတၢ်ဂုၥ်ကျဲးစၢးမၤတၢ်တဖၣ် ဒ်သိးၦၤကညီတဖၣ် အတၢ်ထံၣ်ကဂ့ၤဝဲအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.…

တၢ်ဃ့ၢ်ဟးဆှဲး တၢ်ဒဲးဘး

တနံၣ်အံၤ တၢ်ယီၤခါအဆၢကတီၢ် ယတူၢ်ဘၣ်တၢ်ဘၣ်ဒိဆါယၤ လၢဖီလၢအစုၣ်အိၣ်ဝဲဒၣ် ခံဘျီန့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤအသးအံၤ ဖဲယမၤပျီတၢ်မုၢ်တၢ်ဘိ တၦီၥ်တၦၥ်အခါန့ၣ်လီၤ. ခံဘျီလိၥ် ယထံၣ်သ့ၣ်ဘၣ်အၢအိၣ်ဒီး အလၣ် ၃ ဘ့ၣ်အံၤလၢ အကပိၥ်အကပၤန့ၣ်လီၤ. ယဆိကမိၣ်ယမ့ၢ်လဲၤဘူးဒီးအီၤ တမ့ၢ်ကမၤဘၣ်ဒိဆါလၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. တယံာ်ဘၣ် ယသ့ၣ်ညါလၢ ယကမၣ်လံန့ၣ်လီၤ. အလီၢ်အိၣ်လၢ ယကဘၣ်ဃ့ၢ်အိၣ်ယံၤယံၤ ဒီးတၢ်မုၢ်တၢ်ဘိ လၢအိၣ်ဒီးအစုၣ်အပျၢ်န့ၣ်ဒီး လဲၤတၢ်လၢကျဲအဂၤတဘိန့ၣ်လီၤ.

လၢလံၥ်စီဆှံအလီၢ်လံၤပူၤ ပကထံၣ်ဘၣ် စီၤယိၤသးအဂ့ၢ်လၢ အမ့ၢ်တၢ်ဒိတၢ်တဲၥ်လၢ ဃ့ၢ်ဟးဆှဲးတၢ်ဒဲးဘး ဒ်ဖီလၢအအိၣ်လၢတၢ်စုၣ်တၢ်ပျၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲအိၣ်ကဒုဝဲဒၣ်လၢ ၦၤအဲၤကူပတူးအပဒိၣ် စီၤပီၤတံၤဖၢ်အဟံၣ်အခါန့ၣ် စီၤပီၤတံၤဖၢ်အမါကွဲန့ၢ်အီၤ ဒ်သိးကမံဃုၥ်ဒီးစီၤယိၤသး ဘၣ်ဆၣ် စီၤယိၤသးတလဲၤမၤဘူးအသး ဃ့ၢ်ပူၤဖျဲးအသးန့ၣ်လီၤ. စီၤပီၤတံၤဖၢ်အမါကူၣ်အၢကူၣ်ဟးဂီၤ စီၤယိၤသးအဃိ ဘၣ်လဲၤအိၣ်ဝဲဒၣ်လၢဃိၥ်ပူၤ ဘၣ်ဆၣ်စီၤယိၤသးအိၣ်ကဆှီအိၣ်တီအိၣ်လိၤဝဲဒၣ် ဒီကတီၢ်ညါန့ၣ်ပထံၣ်ဘၣ်လီၤ. ၁ မိၤရှ့ ၃၉:၂၁ ပၥ်ဖျါဝဲဒၣ်လၢ “ဒီးယွၤအိၣ်ဒီးစီၤယိၤသး”န့ၣ် ပကထံၣ်ဘၣ် န့ၣ်လီၤ.

ကစၢ်ယွၤ မၤစၢၤၦၤသ့ဝဲဒၣ်လၢ ပကဃ့ၢ်ဟးဆှဲးတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤ ဒီးတၢ်အိၣ်တၢ်မၤအသးတဖၣ်လၢ ကထုးယံၤၦၤဒီးကစၢ်ယွၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်ဒဲးဘးအိၣ်ဘူးဒီးၦၤအဖၢမုၢ် ကစၢ်ယွၤ ဒုးနဲၣ်ကျဲအဂၤလၢ ပကဃ့ၢ်ဟးဆှဲးတၢ်ဒဲးဘးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. စီၤပီလူးကွဲးဖျါဝဲဒၣ်…

ပတံၤသကိးလၢ ကစၢ်ယွၤအတံၤသကိး

ၦၤခံဂၤတသ့ၣ်ညါလိၥ်အသး ဘၣ်ဆၣ် ဖဲအဆိကတၢၢ် ဘၣ်တၢ်ဒုးသ့ၣ်ညါလိၥ်သး အဝဲသ့ၣ်အခါ ဖျါဒ်သ့ၣ်ညါပၥ်လိၥ်သးဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်န့ၣ် တၢ်မၤအသးသ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ခံဂၤန့ၣ် သ့ၣ်ညါရ့လိၥ်ဘၣ်ဒီး တံၤသကိးအဂၤတဂၤ န့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢညီနုၢ် ပသ့ၣ်နီၣ်တၢ်မၤအသး ဖဲၦၤအဲၣ်တူၢ်လိၥ်သမှံၤတဂၤ အစံးဝဲ “ယထံၣ်ဘၣ်နၤသးခုဒိၣ်မးလီၤ. ကယဲၢ်မ့ၢ်ၦၤလၢ အကဲဝဲ ဆဲၣ်(မ)(Sam) (မ့တမ့ၢ်) ဆဲၣ်မဲၣ်သၣ်(Samantha) အတံၤသကိးန့ၣ် မ့ၢ်စ့ၢ်ကီး ယတံၤသကိးန့ၣ်လီၤ”.

ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးစ့ၢ်ကီး စံးဝဲဒ်န့ၣ်အသိးလီၤ. အဝဲထုးန့ၢ်ကမျၢၢ် ခီဖျိ ကူစါယါဘျါတၢ်အါမးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ ဒုးအိၣ်ထီၣ်ဒုၣ်ဒါလၢ အစိၤတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါခိၣ်နၢ်တဖၣ် ခီဖျိလၢအဝဲသ့ၣ်စူးကါ ယွၤအတၢ်လုၢ်ဟံၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အဘျုးအဖှိၣ်အဂီၢ် လၢကျဲတတီတလိၤအပူၤ ဒီးတၢ်ထံၣ်တဒ်သိးလိာ်သးအဃိန့ၣ်လီၤ. လၢအဝဲသ့ၣ်ဒီး ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအဘၢၣ်စၢၤ တၢ်သဘံၣ်ဘူၣ်ဒိၣ်ထီၣ်အါထီၣ်ဝဲအပူၤ အဝဲမၤအါထီၣ် တၢ်သူၣ်ဖှံသးညီ, တၢ်အလုၢ်အပှ့ၤဒီး တၢ်လီၤလးတဖၣ် ဖဲအိၣ်ဝဲအဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲဟ့ၣ်တၢ်စိတၢ်ကမီၤဆူ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် လၢတၢ်ကူစါယါဘျါက့ၤ ၦၤဆူးၦၤဆါဒီးမၢလီၤဝဲ ဒ်သိး ကစံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ ယွၤအဘီအမုၢ်ဘူးထီၣ်လံန့ၣ်လီၤ. ဒီးမၤဂၢၢ်မၤကျၢၤအၢၣ်လီၤဝဲ အပျဲၢ်အဘီၣ်လၢ “ၦၤလၢအတူၢ်လိၥ်သုန့ၣ် မ့ၢ်အတူၢ်လိၥ်ယၤ, ဒီးၦၤ လၢ…