ပပှၤကွဲးတၢ်တဖၣ်

ကွၢ်ခဲလၢာ်

တၢ်ကွဲးဖှိၣ်ရၤတဖၣ် လၢ Karen Pimpo

ဘၣ်တၢ်ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤလၢ တၢ်အဲၣ်

ကၠ့(မ) (Jim) ဒီး လၤနံဒၣ် (Laneeda) မ့ၢ်ပှၤဒီတၢ်အဲၣ်တီ ဖဲလၢအထီၣ်ခီလ့ၣ်ကၠိလံၤလံၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် ဆီဟံၣ်ဆီဃီ ဒီးအါနံၣ်အါလါအတီၢ်ပူၤ, အတၢ်အိၣ်မူန့ၣ်အိၣ်ပှဲၤဒီးတၢ်သူၣ်ခုတၢ်သးမုာ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ဒီး, တၢ်လၢအလီၤတိၢ်လီၤဆီတဖၣ်န့ၣ် လၤနံဒၣ် စးထီၣ်မၤဝဲ, တၢ်လဲၤတၢ်က့ၤကျဲဟါမၢ်, လၢတၢ်ထံၣ်လိာ်သး အဂီၢ် တၢ်သ့ၣ်ဆၢဖးကတီၢ်တဖၣ်န့ၣ် သးပ့ၤနီၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲ လၤနံဒၣ် အသးအိၣ် (၄၇) နံၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဃုထံၣ်န့ၢ် တၢ်ထီမံထီမၣ်အတၢ်ဆါ အဲၣ်(လ)စဲမါ အပတီၢ်ဆိ (early-onset Alzheimer’s) န့ၣ်လီၤ. ဒ်ပှၤလၢအအံးထွဲကွၢ်ထွဲအမါ ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်တဂၤ လၢအနံၣ်တဆံဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်, ကၠ့(မ) စံးကတိၤ ထီၣ်ဘးဝဲလၢ, “တၢ်ဆါ ထီမံထီမၣ်အံၤ မၤစၢၤယၤ ဒ်သိးယကအံးထွဲကွၢ်ထွဲ, ဒီးအဲၣ်ယမါ ခီဖျိကျိၤကျဲလၢ ယဆိကမိၣ်တန့ၢ်, ဖဲယစံး “မ့ၢ်, ယအၢၣ်လီၤယသးလီၤ” ဖဲလၢယဖျီယသးအဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.”

၁ ကရံၣ် ၁၃ အပူၤ, ဖဲအတဲဖျါဝဲဒၣ် သးစီဆှံအတၢ်ဟ့ၣ်တဖၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်, တၢ်မၢဖိစီၤပီလူး ကွဲးပာ်ဖျါ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ အပါရမံ အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါ…

ပစီၤပၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး

လၢတၢ်ခူၣ်ထုးထီၣ် ရ့ၣ်နီၣ်သိ, ဖဲထံကီၢ်လၢတၢ်ကိၢ်ဆါဒိၣ်မး, ဒီးဃ့ထီကတၢၢ်တဘ့ၣ် လၢဟီၣ်ခိၣ်ဖျၢၣ်အံၤအကတီၢ်, ပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ်ထံၣ်ဝဲ ထံအဒ့ဖးဒိၣ်တပူၤအိၣ်လၢ ဟီၣ်လာ်အံၤ အဃိ ဖုးသံပျီာ်သံဘၣ်အသးန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, “ပှၤကညီတ့ဒုးအိၣ်ထီၣ် ထံကျိမိၢ်ပှၢ် ဖးဒိၣ်” တၢ်တိာ်ကျဲၤ, စးထီၣ်ဖဲ ၁၉၈၃ နံၣ်, ဒီးတ့ၢ်နုာ်ထံပီၤတဖၣ် ဒ်သိးတၢ်ကဆှၢ ပတီၢ်ထီ ထံအကဆှီတဖၣ် ဆူဝ့ၢ်ဒိၣ်ဝ့ၢ်သွါတဖၣ် လၢအလိၣ်ဘၣ်ဝဲထံဝံၣ်နီၢ်နီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်တိာ်ကျဲၤ အတၢ်မၤ စးထီၣ်တၢ် အလီၢ်အကျဲန့ၣ်အိၣ်ဒီးလၢၢ်ဘ့ၣ်ဘၣ် လၢအဘၣ်တၢ်ကွဲးအီၤ “တၢ်လီၢ်အံၤ သးသမူအသွံၣ်ကျိၤ စးထီၣ်ယွၤလီၤဝဲအလီၢ်” န့ၣ်လီၤ.

ယရှါယၤ ၃၂ အပူၤန့ၣ် ဒ်သိးကပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ခါဆူညါ စီၤပၤအတီအလိၤတဂၤကပၢတၢ် အဂ့ၢ်န့ၣ် ဝံယရှါယၤ စူးကါထံလၢပှၢ်မုၢ်ကနၢအက့ၢ်ဂီၤဒိန့ၣ်လီၤ. စီၤပၤတဖၣ် ဒီးပှၤပၢတၢ်တဖၣ် မ့ၢ်ပၢတၢ်လၢ တၢ်တီတၢ်လိၤ, ဒီးလၢတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအပူၤန့ၣ်, အဆၢဖိ ၂ အပူၤပာ်ဖျါဝဲ, အဝဲသ့ၣ် ကလီၤဂာ်ဒီး “ထံကျိၤလၢအလီၢ်ဃ့အသိး, ဒ်လၢၢ်ဒိၣ်အကဒု လၢတၢ်ဘှံးသးအကီၢ်ပူၤအသိး” န့ၣ်လီၤ. ပှၤပၢတၢ်တနီၤ ဖဲလၢကဘၣ်ဟ့ၣ်ခီဟ့ၣ်နီၤတၢ်အလီၢ်န့ၣ် ဃုထၢတၢ်ကဟံးန့ၢ်တၢ်လၢ ကမျၢၢ်အအိၣ်န့ၣ်လီၤ.…

ၦၤတီၦၤလိၤတဖၣ်အဝ့ၢ်

ဖဲနံၣ်ထီၣ်သီ ၂,၀၀၀ နံၣ် န့ၣ် ပဒိၣ်ပၦၢ်ခိၣ်နၢ်လၢ ဝ့ၢ်ဒံးထရွဲး(Detroit)တဖၣ် အိးထီၣ်တလါလၢ အသးအနံၣ်အလါအိၣ်လံ တကယၤတဖျၢၣ် လၢတၢ်ပလီၢ်သးအပူၤန့ၣ်လီၤ. လၢတိၢ်ဂီၤတလါအပူၤန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်အီၣ်ကုးအီၦဲၤအဂီၢ် တၢ်ထံၣ်လၢညါခီ လၢဝ့ၢ်ခိၣ်နၢ်တနီၤ မုၢ်လၢ်စံးကတိၤ ပာ်ဖျါဆိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဝ့ၢ်ခိၣ်အတၢ်ကစီၣ်န့ၣ် ဟ့ၣ်ထီၣ်ဝဲလၢကျဲလီၤဆီတဘိန့ၣ်လီၤ. အဝဲကွဲးပာ်ဖျါ, “မ်ပကဘၣ်တၢ်ပျဲၦၤလၢ ပကပာ်ဖျါတၢ်မုၢ်လၢ်တမံၤ ဂ့ၤန့ၢ်တၢ်ဂၤခဲလၢၥ် ... လၢအမ့ၢ် ပှၤခဲလၢာ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ် ထံကီၢ်တဘ့ၣ်, ၦၤကညီတဂၤ, ဒီးဝ့ၢ်တဝ့ၢ်, မ့ၢ်ဒိၣ်ထီၣ်လၢ တၢ်တီတၢ်လိၤအပူၤန့ၣ်ဒီး, တၢ်တီတၢ်လိၤအံၤ မ့ၢ်တၢ်တမံၤလၢအစိၥ်ထီၣ်ထီ ထံကီၢ်, ဒီးၦၤကလုၥ်န့ၣ်လီၤ.”

အါန့ၢ်တၢ်မၤန့ၢ်မၤနၢၤ, တၢ်သူၣ်ခုသးခု, မ့တမ့ၢ် တၢ်မုာ်တၢ်ပၢၤန့ၣ်, ဝ့ၢ်ခိၣ်ဆၢမုၢ်လၢ်ဝဲလၢ ခါဆူညါၦၤဝ့ၢ်ဖိတဖၣ် ကဒိၣ်ထီၣ်လၢ တၢ်တီတၢ်လိၤ, ဒီးတၢ်သူၣ်ဘျၢသးဘျၢနီၢ်နီၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲကဟံးန့ၢ် ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်သိၣ်လိနဲၣ်လိတၢ် ဖျါဖဲ မးသဲ ၅:၆ အပူၤ, “ပှၤလၢတၢ်သၣ်ဝံၤအသးဒီး တၢ်သူအသးလၢတၢ်တီတၢ်လိၤတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်ဆိၣ်ဂ့ၤဝဲလီၤ” န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲပဆိကမိၣ်ကစၢ်ယွၤအနီၣ်ထိၣ် အတၢ်လၢတၢ်ၦဲၤအဂ့ၢ်န့ၣ်ဒီး တၢ်သးဟးဂီၤ ကဟဲအိၣ်ထီၣ်…

ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး အတၢ်မၤနၢၤ အဒိၣ်အထီကတၢၢ်

လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်တၢ်ဒုးတၢ်ယၤ ခံဘျီတဘျီအကတီၢ်န့ၣ်, လၢကီၢ်မိၢ်ပှၢ်ယူရပၤအပူၤ သုးမုၢ်သူၣ်ဒဲအလီၢ် တနီၤနီၤန့ၣ်, တၢ်မၤစၢၤလၢအတညီနုၢ်မၤအသး အိၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤသုးဖိတဖၣ်လၢသးသယုၢ် အဟံၣ်အဃီတဖၣ်အဂီၢ် တနၢ်ပှီၢ်စုတဖၣ် ဘၣ်တၢ်ဆှၢတ့ၢ်လီၤလၢ ကဘီယူၤန့ၣ်လီၤ. တနၢ်တဖၣ်အံၤ ဘၣ်တၢ်တ့လီၤဆီ, ပှၤစူးကါဂာ်ထး ထဲအမျးကယၤ တဆံ လၢပှၤညီနုၢ်ပှၤမၤဝဲ, ထံဒီး ပအူးတၢ်ဖိဃၢ် အသု တမၤဟးဂီၤအဂီၢ် ပှၤစူးကါ မ့ၤစဲ (glue) လီၤဆီန့ၣ်လီၤ. တနၢ်ပှီၢ်စုတဖၣ်အံၤ ကိၤဝဲကျၢၤဝဲ, ဖျါတဘျ့တဆှီ ဘၣ်ဆၣ်, ဟ့ၣ်ထီၣ် တၢ်သးဖှံသးမုာ် ဒီးသးဂံၢ်ဘါ ဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်ဆူ ပှၤသုးဖိတဖၣ်လၢအပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်သး ဒ်သိးကသးဝံၣ်သကိးတၢ်သးဝံၣ် လၢအညီနုၢ်သးဝံၣ်ဝဲဒၣ် လၢအဟံၣ်အဃီန့ၣ်လီၤ.

တၢ်သူၣ်ဝံၣ်သးဆၢ, လီၤဆီဒၣ် ထါသးဝံၣ်စံးထီၣ်ပတြၢၤယွၤတဖၣ်, မ့ၢ်စ့ၢ်ကီးကျိၤကျဲတဘိလၢ ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးတဖၣ် ဃုထံၣ်န့ၢ် သးအတၢ်မုာ်တၢ်ဖိး လၢတၢ်ဒုးတၢ်ယၤအဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. ၂ကွဲး ၂၀ အပူၤ ပကထံၣ်ဘၣ် စီၤပၤယဟိရှၤဖး ထံၣ်န့ၢ်တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီတမံၤအံၤ ဖဲလၢအဘၣ် ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဒီးဒုၣ်ဒါ အါအါဂီၢ်ဂီၢ်အကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်ပျံၤတၢ်ဖုးအပူၤ, အဆၢဖိ ၃-၄ ပာ်ဖျါဝဲ စီၤပၤကိးထီၣ်ပှၤဂီၢ်မုၢ်ခဲလၢာ်…

ကွၢ်ထွဲ နတၤသၣ်လီၢ်တက့ၢ်

ယသူၣ်ပိၢ်သးဝးဒိၣ်မး လၢယသူၣ်လီၤဘၣ် တၤသူတၤသၣ်ဒီး တၢ်ဒိးတၢ်လၣ်တဖၣ်, လၢယဟံၣ် အလီၢ်ခံကရၢၢ်ပူၤအဃိန့ၣ်လီၤ. ယစးထီၣ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢ ဟီၣ်ခိၣ်လီၤဟိတၢ်ပူၤအဆံးဖိတဖၣ် အိၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. တချုးအဆၢကတီၢ်ဘၣ်, လၢပတၤသၣ်အဆိကတၢၢ်တဖျၢၣ်ကမံထီၣ်န့ၣ်, ဟါမၢ် ကွံာ်ဝဲဒၣ် ခီဖျိကျိၤကျဲလၢပနၢ်ပၢၢ်တသ့ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်တနံၤန့ၣ် ခီဖျိလၢပဒဲတဒုတ့ဝဲအသွံအဃိ ယထံၣ်ဘၣ် စထြီဘဲရံၣ်အမုၢ် (Strawberry) အဒိၣ်ကတၢၢ်တခိၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ထဲးထီၣ်ကွံာ်အီၤ လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့လၢအဂံၢ်, ဒီးဃ့ထီကၠီးကွံာ်ဝဲဒၣ်လၢ မုၢ်အတၢ်ကိၢ်အဃိ, ယသးဟးဂီၤဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ. ယဆိကမိၣ်လီၤယသးလၢ ယကြၢးပာ်သူၣ်ပာ်သးဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်, လၢတၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်အတၢ်ပနီၣ် တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအထါဃံလၤတယုၢ်, လၢလံာ်တၢ်သးဝံၣ်တဖၣ်အတၢ်သးဝံၣ်အပူၤ, တၢ်ကွဲးနီၣ် ပာ်ဖျါတၢ်ကတိၤလိာ်သး လၢပိာ်ခွါ, ဒီးပိာ်မုၣ်သးစၢ်ခံဂၤ အဘၢၣ်စၢၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲပိာ်ခွါဖိကိးထီၣ်ဝဲ အတၢ်အဲၣ်တီအဆၢကတီၢ်န့ၣ် ဟ့ၣ်ပလီၢ်အတၢ်အဲၣ်တီလၢ ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိတဖၣ် ကအ့ၣ်ဖှီကွံာ် အတၢ်အဲၣ်အတၤသၣ်လီၢ်, လၢအမ့ၢ်တၢ်ကတိၤဟ့ၣ်ဒိ တၢ်အဲၣ်တီခံဂၤ အတၢ်ရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သး အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲစံးဝဲဒၣ်လၢ တၢ်သးဝံၣ်တဖၣ်အတၢ်သးဝံၣ် ၂:၁၅ အပူၤ “ဖီၣ်န့ၢ်ပှၤလၢ ထွံၣ်ဟီၣ်ခိၣ်, ထွံၣ်ဟီၣ်ခိၣ်အဖိလၢ အမၤဟးဂီၤစပံးမုၢ်တက့ၢ်” န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်အဝဲကထံၣ် တၢ်နဲၣ်စိ (hints)ဘၣ်ဃးဒီး “ထွံၣ်ဟီၣ်ခိၣ်တဖၣ်”, အဒိဒ်အမ့ၢ်…

တၢ်ပာ်ဖှိၣ်က့ၤ ထံကီၢ်သ့ၣ်တဖၣ်

ကီၢ်ဆၢလၢအထီကတၢၢ်လၢဟီၣ်ခိၣ်အံၤ အိၣ်ဝဲဖဲကီၢ်အမဲရကၤ ဒီးကီၢ်ခဲနဒၢ်အဘၢၣ်စၢၤ, တၢ်မ့ၢ်ထိၣ်အီၤလၢခိဒီးထံန့ၣ် ထီဝဲတုၤယဲၢ်ကထိယဲၢ်ကယၤခံဆံယဲၢ်(၅,၅၂၅)မံးလာ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤမၤတၢ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ် ညီနုၢ်ကူာ်လီၤဃံၤသ့ၣ်တဖၣ် လၢထံဆၢကီၢ်ဆၢ ခံကပၤလိာ်, တဆံခီၣ်ယီၢ် အလဲၢ်စုာ်စုာ် ဒ်သိး ထံဆၢကီၢ်ဆၢအံၤ သုတကမၣ်တဂ့ၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်လီၢ်လၢ ဘၣ်တၢ်မၤပျီအီၤ လီၤဂာ်လၢ ပျံၤပျ့ဖးထီအံၤ ဘၣ်တၢ်ကိးအီၤလၢ "တၢ်နီၤဖးတၢ်အလီၢ်အဆၢ" ဒီးဘၣ်တၢ်ရဲၣ်လီၤ လၢၢ်အဖျၢၣ် ဃိးကထိအဃိ, ပှၤလၢဟဲဟးကသုၣ်ကသီတဖၣ် သ့ၣ်ညါကျဲၤသရ့ၤ လၢဘၣ်တၢ်ပာ်လီၤတဖၣ် သ့ဝဲထီဘိန့ၣ်လီၤ.

တၢ်မၤအိၣ်ထီၣ် "တၢ်နီၤဖးတၢ်လီၢ်အဆၢ" ခီဖျိတၢ်မၤပျီထီၣ်သ့ၣ်ထူၣ်တဖၣ်အံၤ ဒုးနဲၣ်ထံကီၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြး ဒီးတၢ်ဆဲးတၢ်လၤ, လုၢ်လၢ်ထူသနူလၢ အတဒ်သိးလိာ်သးသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်ပှၤစူၢ်နာ်ခရံာ်အသိး, ပခိးကွၢ်လၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်တခါလၢ ယွၤကဃၣ်ကဒါက့ၤ တၢ်လၢတဒ်သိးလိာ်သးသ့ၣ်တဖၣ် ဒီးကပာ်ဖှိၣ်က့ၤ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိကိးကလုာ်ဒဲး လၢအတၢ်ပၢတၢ်ဆှၢအဖီလာ်န့ၣ်လီၤ. ဝံယရှါယၤ ကတိၤတ့ၢ်ဘၣ်ဃးဒီးခါဆူညါ ဖဲ (ယရှါ ၂:၂) လၢယွၤအဟံၣ်အကစၢၢ်န့ၣ် ကအိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤလၢ ကစၢၢ်ဒီခိၣ်, ဒီးကဘၣ် တၢ်ပာ်အီၤ ထီၣ်ထီန့ၢ် တၢ်စိခိၣ်တဖၣ် ဒီးၦၤကိးကလုာ်ဒဲး ကယွၤလီၤဆူအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. ယၡါ ၂:၃ ဒီးၦၤဂီၢ်မုၢ်အါကလုာ် ကလဲၤဒီးမၤလိယွၤအကျဲတဖၣ် ဒီးပိာ်အကျဲဧိၤကပူၤဧိၤန့ၣ်လီၤ.…

တၢ်အိၣ်မူအထူအယိာ်

“ဝ့ၣ်နံၣ်(Winnie)ဧၢ, တၢ်သံန့ၣ် ပျံၤတဂ့ၤ, တၢ်လၢနကဘၣ်ပျံၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်အိၣ်မူလၢ တၢ်မူထီၣ်ဂဲၤထီၣ် တအိၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ”. အဲ(န)ကၢး တၢး(Angus Tuck) စံးဝဲဒ်သိးအံၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်ကတိၤအံၤ ဘၣ်တၢ်ဟံးန့ၢ်အီၤလၢတၢ်ဂီၤမူ “တၢး လၢအိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤလီၤထူလီၤယိာ်” (Tuck Everlasting), ဒီးတၢ်လၢအထုးန့ၢ်အါထီၣ် ပှၤသူၣ်ပှၤသးန့ၣ် တၢ်ကတိၤအံၤ အိၣ်ဟဲခီဖျိလၢ ပှၤလၢအသံတန့ၢ်တဂၤ အထးခိၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်တဲပူအံၤန့ၣ် တၢးအဒူၣ်ဖိထၢဖိတဖၣ် မ့ၢ်ပှၤလၢ အသံတသ့ဝဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤသးစၢ် ကၠဲးစံၣ်တၢး(Jesse Tuck)န့ၣ် အဲၣ်တီလိာ်သးဒီး ဝ့ၢ်နံၣ်အဃိ ဒ်သိးကအိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤဘၣ်ဝဲထီဘိ ကဒဲကဒဲအဂီၢ် ဃ့ကညးဝ့ၢ်နံၣ်လၢ ကဃုမၤန့ၣ် တၢ်အိၣ်မူအထူအယိာ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဲ(န)ကၢး အမ့ၢ်ပှၤကူၣ်သ့တဂၤ နၢ်ပၢၢ်ဝဲလၢထဲ တၢ်အိၣ်မူအထူအယိာ်တမံၤအံၤန့ၣ် တဟဲစိာ်န့ၢ် တၢ်လၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ခဲလၢာ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

ခ့ခါဆဲးလၤ, တၢ်အိၣ်သးတဖၣ် စံးဘၣ်ပှၤလၢ ထီဘိ ပမ့ၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ ပမ့မ့ၢ် ပှၤသးစၢ် ဒီးဂံၢ်ဘါသဟီၣ်မ့ၢ်အိၣ်ဒီးပှၤအထူအယိာ်န့ၣ် ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သးခုအမ့ၢ်အတီန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်အိၣ်မူဒ်သိးအံၤအပူၤ တမ့ၢ် ပကဃုထံၣ်န့ၢ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်မူအလၢအပှဲၤအဂီၢ်န့ၣ်ဘၣ်. တချုးကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးလဲၤထီၣ်ဆူ…

ကစၢ်ယွၤအတၢ်တီတၢ်လိၤလၢ ခါဆူညါအဂီၢ်

စၤရါန့ၣ် အမိၢ်သံအခါ အိၣ်ဒ်ဒၣ် ၁၄ နံၣ်ဖိဒီး တယံၢ်ဘၣ် အဟံၣ်စ့ၢ်ကီး ဘၣ်ဆါကွံာ်ဝံၤ အဒီပုၢ်ဝဲၢ်ဖိတဖၣ် ကဲထီၣ် ပှၤဟံၣ်တအိၣ်ဃီတအိၣ်ဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. နံၣ်တဖၣ်လဲၤပူၤကွံာ်ဝံၤ စၤရါန့ၣ် အဲၣ်ဒိးကျဲၤန့ၢ်အဖိတဖၣ်အဂီၢ် တၢ်န့ၢ်သါလၢခါဆူညါအဂီၢ် ဒ်သိးအကဟ့ၣ်ခီလီၤ ဖိစိၤလံၤစိၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲဂုာ်ကျဲးစၢၤမၤဝဲတၢ်ဖံးတၢ်မၤတဖၣ် ဒ်သိးကပှ့ၤန့ၢ်ဟံၣ်တဖျၢၣ်, ဒီးကဟ့ၣ်ဝဲအဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် ဟံၣ်အဂၢၢ်အကျၢၢ် တဖျၢၣ် တၢ်တမံၤလၢ တန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ နီတဘျီဘၣ် လၢအတၢ်အိၣ်မူပူၤန့ၣ်လီၤ.

တၢ်ပာ်ဖှိၣ်ပၢနုာ်လီၤ စ့လၢဟံၣ်ဃီပနံာ်တၢ်ကၤ (တၢ်ပှ့ၤ/ဆါဟံၣ်) လၢခါဆူညါ ဖိစိၤလံၤစိၤအဂီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်တၢ်စူၢ်တၢ်နာ် အတၢ်မၤတမံၤန့ၣ် မ့ၢ်နတသ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ်ဧါ. ယံး၃၂:၆-၁၂အပူၤ ကစၢ်ယွၤစံးဘၣ် ဝံယံးရမံယၤလၢ အကပှ့ၤန့ၢ် ဟီၣ်ခိၣ်လီၢ် တချုးဖဲ ပှၤဘၤဘူၤလိၣ်ဖိတဖၣ် ဟဲနုာ်လီၤဒုးန့ၢ် ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်လၢ တၢ်စုဆူၣ်ခီၣ်တကးအပူၤန့ၣ်လီၤ. ဝံအဂီၢ် ကစၢ်ယွၤအတၢ်ကတိၤအံၤ အခီပညီတအိၣ်အါအါဘၣ်. မ့ၢ်လၢတယံၢ်ဘၣ် အဆၢကတီၢ်န့ၣ် ကယဲၢ်တၢ်အိၣ်လၢ ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် အတၢ်ခဲလၢာ်န့ၣ် ကဘၣ် တၢ်ဟံးန့ၢ်အီၤန့ၣ်လီၤ.

ဘၣ်ဆၣ် ယံး၃၂:၄၂အပူၤ ကစၢ်ယွၤအၢၣ်လီၤ ဝံယံးရမံယၤလၢ “အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယွၤစံးဒ်အံၤ,…

အိၣ်ဘှံးလၢ တၢ်နာ်ယွၤအပူၤ

ပှၤဃုသ့ၣ်ညါမၤလိတၢ်တဖၣ်လၢ ကီၢ်ရ့ၣ်ဖၠူကၠၢၣ်(Fujian) လၢတရူးကီၢ် (China) န့ၣ် အဲၣ်ဒိးမၤစၢၤပှၤဆူးပှၤဆါ လၢအအိၣ်လၢ ICU တၢ်ကွၢ်ထွဲ လ့ၤတုာ်လ့ၤတီၤလီၤဆီအပူၤတဖၣ် ကမံဘၣ်မုာ်မုာ်အဂီၢ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ် ဒၢးလၢအလီၤဂာ် ဒ် ICU, မၤပှဲၤအီၤဒီး တၢ်ဆါဟံၣ်အတၢ်ကပီၤ, ဒီးအိးထီၣ်ဃာ် စဲးဖီကဟၣ်တဖၣ် အတၢ်သီပံပံ ဒီးပှၤကွၢ်ပှၤဆါတဖၣ် ကတိၤလိာ်သးအကလုာ် လၢအဖီၣ်ဃာ်ဝဲ, ဒီးထီထီၣ် ပိးလီလၢ အမၤစၢၤတၢ်မံ လၢပှၤဒိးတၢ်မၤကွၢ်တဖၣ် (test subjects) အလိၤ, ဒီးထိၣ်ဒွးကွၢ် တၢ်အစၢတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ဃုကွၢ်ထံ ပာ်ဖျါဝဲလၢ တၢ်အပိးအလီ ဒ်အမ့ၢ် တၢ်ကးဘၢမဲာ် ဖဲတၢ်မံအကတီၢ်(sleep masks) ဒီးတၢ်ဆွံတံာ်နၢ်ပူၤ(ear plugs)န့ၣ် မၤဂ့ၤထီၣ်ပှၤတဖၣ်အတၢ်အိၣ်ဘှံးန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်အၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ်ဝဲလၢ ပှၤဆါနီၢ်နီၢ်လၢ ICU အဒၢးပူၤတဖၣ် မံဝဲကန့ၢ်မုာ်မုာ်အဂီၢ်န့ၣ် ကကီခဲဒံးဝဲန့ၣ်လီၤ.

ဖဲပဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲအခါ, ပထံၣ်န့ၢ် တၢ်အိၣ်ဘှံးကသ့ဒ်လဲၣ်. လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါ ဆှဲဆှဲ လၢတၢ်အိၣ်အသး ကမ့ၢ်ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ,…

တၢ်ဟ့ၣ်တမံၤလၢ ပတကြၢးဒိးန့ၢ်

တၢ်လၢတယံာ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် ယတံၤသကိးတဂၤ ဟ့ၣ်ယၤ တၢ်ဟ့ၣ်တခါအဃိ ဒီး ယကမၢကမၣ်ဘၣ် ယသးန့ၣ်လီၤ. ယဆိကမိၣ်ထီၣ်လၢ ယတကြၢးဝဲဘၣ်ဝဲဒီး တၢ်ဟ့ၣ်အဂ့ၤ ဒ်သိးအံၤ လၢအဟ့ၣ်ယၤန့ၣ်ဘၣ်. အဝဲနၢ်ဟူဘၣ်ဝဲလၢ ယဘၣ်လဲၤခီဖျိတၢ်သးတံာ်တာ်, သးလီၤဘှါနးနးကျံးကျံးလၢ ယတၢ်ဖံးတၢ်မၤအပူၤအဃိ အဝဲဆှၢလီၤတၢ်ဟ့ၣ်ဖိအံၤန့ၣ်လီၤ. ယတံၤသကိး အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ အသးဘၣ်ဆီၣ်သနံး, ဘၣ်တံာ်တာ် တၢ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကအါန့ၣ်ယၤလီၤ. ခီဖျိ ဘၣ်ကွၢ် မိၢ်ပၢ်သးပှၢ်, ဖိတဖၣ် လၢအစူၢ်အ့န့, အတၢ်တၤတၢ်, တၢ်ဖံးတၢ်မၤအပူၤ တၢ်သဘံၣ်ဘူၣ်, တၢ်ဂၢၢ်တၢ်ကျၢၤတအိၣ်, ဒီးတၢ်ဖ့ၣ်ဆၢလၢ အတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီအပူၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲဆိကမိၣ်ဆိတၢ်လၢယဂီၢ်အါန့ၣ် အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ အတၢ်ကီတၢ်ခဲ ဒီးဟ့ၣ်ယၤတၢ်ဟ့ၣ်ယိယိၤဖိအံၤန့ၣ် မ့ၢ်ယကဘၣ်နာ်ဝဲဒ်လဲၣ်န့ၣ် ယဆိကမိၣ်တထီၣ်ဘးအဃိ ယမဲာ်ထံမဲာ်နိဘၣ်လီၤဝဲန့ၣ်လီၤ.

နီၢ်နီၢ်တခီ, ပဝဲကိးဂၤဒဲး ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဟ့ၣ်တဂၤစုာ်စုာ် လၢအတကြၢး တဘၣ်ဒီး ပှၤနီတစုန့ၣ်ဘၣ်လီၤ. ၁ တံၤ ၁:၁၅ အပူၤ စီၤပီလူးပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အံၤ ဒ် “ယ့ၣ်ရှူးခရံာ်ဟဲလီၤလၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢ, ဒ်သိးအကအုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤ ပှၤတၢ်ဒဲးဘးဖိလၢ ယမ့ၢ်အဒိၣ်ကတၢၢ်တဂၤလီၤ”န့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ…