တၢ်မၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအတၢ်

ဖဲပှၤဆိကမိၣ် တၢ်ဃ့ၢ်သဘျိၣ်မံထၢၣ် ၁၀၀ အဂ့ၢ်န့ၣ်ဒီး, တၢ်ကဟဲနုာ်ဆူပှၤအတၢ်ဆိကမိၣ်အပူၤန့ၣ် ကမ့ၢ်သ့ၣ်သ့ၣ် အူၣ်စ့ၣ် ဘိး (Usain Bolt), လၢအမ့ၢ် ပှၤပၢၤဃာ် ဟီၣ်ခိၣ် ဒီဘ့ၣ် တၢ်ကွဲးနီၣ် (World record holder) လၢခ့ခါခဲအံၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ဒီး ပသးပ့ၤနီၣ် ကၠူလယၣ် “ဟၣ်ရံၣ်က့” ဟီးက့ၣ် (Julia "Hurricane" Hawkins) အဂ့ၢ်တသ့ဘၣ်. ဖဲ ၂၀၂၁ နံၣ်န့ၣ်, ကၠူလယၣ် ဃ့ၢ်သတြီၤ တၢ်ဃ့ၢ် အကတၢၢ်ပနိ လၢပှၤဃ့ၢ်တၢ်ဖိအဂုၤအဂၤခဲလၢာ်အမဲာ်ညါ, ဒီးမၤနၢၤတၢ်ဃ့ၢ်သဖှိ မံထၢၣ် ၁၀၀ ဖဲပှၤသးပှၢ်အတၢ်လိာ်ကွဲ (Louisiana Seniors Games) န့ၣ်လီၤ. ဃ့ၢ်တၢ်အဆၢကတီၢ်အါန့ၢ် ဘိး အတၢ်ဃ့ၢ် (၉.၅၈ စဲးကီး), စဲးကီး ၆၀ ဘျဲၣ်ဘျဲၣ်ဖိ (၁၀.၅၈ စဲးကီး) န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲအသးအိၣ် ၁၀၅ နံၣ်လံန့ၣ်လီၤ.

ပိာ်မုၣ်တဂၤလၢ…

လံာ်စီဆှံတဖၣ်လၢ သိလ့ၣ်အလီၢ်ခံ ခးဆ့ၣ်နီၤ

အဲၣ်ဒြူ (Andrew) အ Volkswagen သိလ့ၣ် အိၣ်ကတီၢ်, ဒီးပှၤခိးတၢ်ဖိတဖၣ် ဟဲဆူအသိလ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်အပူၤကွံာ် အဝဲဃ့ထုကဖၣ်တ့ၢ်လံတလီၢ်လီၢ်အသိး ဃ့ထုကဖၣ်ဝဲ- “ယွၤဧၢ, ဖဲနအိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤလၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢအကတီၢ်, နဒုးထံၣ်ပှၤမဲာ်ဘျီၣ်တဖၣ် န့ၣ်လီၤ. ခဲအံၤ, မဲာ်ချံလၢ အထံၣ်တၢ်တဖၣ်န့ၣ် ဝံသးစူၤမၤဘျီၣ်လၢ်ဘၣ်အီၤတက့ၢ်” န့ၣ်လီၤ. ပှၤခိးတၢ်တဖၣ် ဃုကွၢ်ထံသိလ့ၣ်, ဒီးလံာ်စီဆှံတဖၣ်လၢတၢ်ဘိၣ်တၢ်စှၢၤ အပူၤအဂ့ၢ်န့ၣ်, တစံးကတိၤတၢ်နီတမံၤဘၣ်. အဲၣ်ဒြူ လဲၤခီဂာ်ဝဲကီၢ်ဆၢ, ဒီးစိာ်ဆှၢ အတၢ်ဖိတၢ်လံၤတဖၣ်ဆူ ပှၤလၢအလံာ်စီဆှံ တအိၣ်ဒံးဘၣ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

အဲၣ်ဒြူ ဘဲန် ဒၣ် ဘဲလ် (Andrew van der Bijl), မ့တမ့ၢ် သီခါ အဲၣ်ဒြူ (Brother Andrew) န့ၣ် သန့ၤအသးလၢ ယွၤအစိအကမီၤ, ဖဲယွၤကိးအီၤလၢကမၤဝဲ တၢ်မၤလၢအဖျါကဲထီၣ်တသ့ဘၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤအံၤ မ့ၢ်တၢ်စိာ်ဆှၢလံာ်စီဆှံတဖၣ်ဆူ ထံကီၢ်လၢ တတူၢ်လိာ် ပှၤခရံာ်ဖိအတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး အတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ တထီၣ်ဘး, ဒီးကျိာ်စ့အတၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ ဆံးစှၤအဂ့ၢ် ဒိၣ်ဒိၣ်အါအါအပူၤန့ၣ်,…

ကစၢ်ယွၤထံၣ်ပှၤ

လၢကီၢ်စဲၣ် မံးခၠံၣ်ကၣ် (Michigan) အပူၤန့ၣ်, သ့ၣ်ထူၣ်အိၣ်ဝဲ အကကွဲၢ်တဆံလွံၢ်ကထိ (fourteen billion), ဒီးလၢနီၣ်ထိၣ်နီၣ်ဒွးအါမံၤအဖီခိၣ်န့ၣ် သ့ၣ်ထူၣ်အါတက့ၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်သ့ၣ်ပတီၢ်မုၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ကီၢ်စဲၣ်ကရၢကရိထီၣ် တၢ်ပြၢ လၢအမ့ၢ် "တၢ်ဃုထံၣ်သ့ၣ်ဖးဒိၣ်" (Big Tree Hunt) ကိးနံၣ်ဒဲး, ဒ်သိးဒီးတၢ်ကဃုထံၣ်န့ၢ် သ့ၣ်ထူၣ်တဖၣ်လၢအသးပှၢ်ကတၢၢ်, ဒီးအဒိၣ်ကတၢၢ်- သ့ၣ်ထူၣ်တဖၣ်လၢ တၢ်မၤလၤကပီၤအီၤသ့ ဒ်လီၢ်ကဝီၤအတၢ်ပနီၣ်လၢအမူတမံၤအသိး န့ၣ်လီၤ. တၢ်ပြၢအံၤ မၤထီထီၣ် သ့ၣ်ထူၣ်ပတီၢ်မုၢ်တဖၣ်အပတီၢ်ဆူ တီၤအထီတတီၤန့ၣ်လီၤ. သ့ၣ်ပှၢ်တခါဂ့ၤတခါဂ့ၤအပူၤန့ၣ်, သ့ၣ်ထူၣ်လၢအဒိးန့ၢ်ခိၣ်ဖးသ့ဝဲတထူၣ်ထူၣ်န့ၣ်, ဒ်သိးအကဘၣ်တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးအီၤအဂီၢ် အိၣ်ခိးပာ်အသးန့ၣ်လီၤ.

ယွၤတမ့ၢ်ဘၣ်ဒ်ပှၤအါဂၤအသိးဘၣ်. ထီဘိန့ၣ် ကစၢ်ယွၤပာ်သူၣ်ပာ်သးဝဲ ပှၤပတီၢ်မုၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. “တၢ်တမံၤမံၤ” ဒီး “ပှၤတဂၤဂၤ” လၢပှၤအါဂၤ လဲၤကပာ်, ကွၢ်ကပာ်ဝဲန့ၣ်, ယွၤသူၣ်အိၣ်သးအိၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲစီၤပၤ စီၤယၤရၤဘၣ် ပၢတၢ်အစိၤန့ၣ် ယွၤဆှၢလီၤပှၤပတီၢ်မုၢ် စီၤဧၤမိၣ်, ဆူအံၣ်စရ့လး-ကလံၤထံးအထံကီၢ် န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် ကဃၣ်ကွံာ်အသးလၢတၢ်အၢ, ဒီးကဃုထံၣ်န့ၢ်တၢ်တီတၢ်လိၤအဂီၢ်, ဝံဧၤမိၣ် သဆၣ်ထီၣ်ဝဲဘၣ်ဆၣ်, အဝဲဘၣ်တၢ်လဲၤကပာ်အီၤ, ဒီးတဲအီၤလၢ…

ယွၤစူးကါပတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတဖၣ်

ယအိးထီၣ်တၢ်သ့ၣ်နီၣ်အတလါ, ဒီးထုးထီၣ် စ့နီၣ်ဆဲး ဆ့ကိာ်လၣ်ဆံးဖိန့ၣ်လီၤ. နီၣ်ဆဲးဖိအံၤ အဒိၣ်အဆံးဒီးအက့ၢ်အဂီၤန့ၣ် ဘၣ်တီတီဒီးဖိသၣ်အိၣ် အနွံ တဆံလၢအတအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဒံးဘၣ်တဂၤအခီၣ်လၣ်န့ၣ်လီၤ. ယဖူးလဲးဖူးသွံ အခီၣ်ဘိဆံးဆံးဖိ အဘိတဆံ, ဒီးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤယဲလၢ ယဟုးယသးအဆိကတၢၢ်အဘျီ လီၤမၢ်ကွံာ်အဂ့ၢ်, ဒီးပှၤတနီၤစံးဝဲလၢ "ယဘူၣ်ယတီၢ်ဂ့ၤ" ဘၣ်ဆၣ်, ဒ်အဝဲသ့ၣ်စံးဝဲအသိး ယဘူၣ်ယတီၢ်တဂ့ၤဘၣ်. ယသူၣ်အုးသးအုး, ဒီးသ့ၣ်ညါလၢယဖိအခီၣ်လၣ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်နီၢ်နီၢ် ဒ်သးဖိတဖျၢၣ်လၢ တဘျီန့ၣ်စံၣ်ဝဲဒၣ်လၢ ယဒၢလီၢ်အပူၤအသိးန့ၣ်လီၤ. ယစံးဘျုးကစၢ်ယွၤလၢ အမၤပူၤဖျဲးယၤလၢ တၢ်သးလီၤအတၢ်ဆါ, ဒီးစူးကါယတၢ်လဲၤခီဖျိ ဒ်သိးယကမၤမုာ်ထီၣ်က့ၤ ပှၤဂၤလၢအသူၣ်အုးသးအုး, ခီဖျိလၢအဖိလီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲယဟုးယသး ဟးဂီၤဝံၤ, အါန့ၢ်အနံၣ်ခံဆံအလီၢ်ခံ, ယဝၤသးဘိဒီးယၤ ပယုၢ်န့ၢ်ပဖိလၢ အလီၤမၢ်တဂၤအံၤ အမံၤလၢ ခဲၣ် (Kai), ကျိာ်တၢ်ကတိၤတနီၤအပူၤ အခီပညီန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ "တၢ်သူၣ်ဖှံသးညီ" န့ၣ်လီၤ. လၢယတၢ်လီၤမၢ်အဂီၢ် ယသးဘၣ်ဒိဆါဒံးဝဲအဖၢမုာ်ဘၣ်ဆၣ်, ယစံးဘျုးယွၤလၢ အမၤဘျါက့ၤယသး, ဒီးစူးကါယတၢ်လဲၤခီဖျိလၢ ကမၤစၢၤပှၤဂၤအဂီၢ်အဃိန့ၣ်လီၤ.

ပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၀၇ သူၣ်ခုသးခုဝဲဒၣ်လၢ ယွၤအသူးသ့ၣ်ကံၢ်စီလၢ အဒိၣ်အထီ, ဒီးဖဲအဆၢဖိ ၁…

တၢ်စံးဆၢမၤဆၢက့ၤတၢ်ဒ်ကစၢ်ခရံာ်အသိး

လၢတၢ်ယီၤခါ, မုၢ်အတၢ်ကိၢ်အဖီလာ်န့ၣ် ကၠီး (George) မၤတၢ် လၢတၢ်တ့ထီၣ် ဘှီထီၣ်တၢ်မၤ, ဖဲကီၢ်စဲၣ် ကဲၣ်ရိၣ်လဲနါ (Carolina) န့ၣ်လီၤ. ပှၤအိၣ်ဆိးဖဲတၢ်အခိၣ်အဃၢၤတဂၤ ဟဲနုာ်လီၤဆူ အဝဲမၤတၢ်အလီၢ် ကရၢၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. ပှၤတဂၤအံၤ ဖျါလၢအသူၣ်ဒိၣ်သးဖျိး, ဒီးစးထီၣ်ဆိၣ်တၢ်, ဒီးစံးကတိၤအၢ ကယဲၢ်တၢ်ဘှီထီၣ် အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤခဲလၢာ်, ဒီးတၢ်မၤအီၤဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တုၤပှၤလၢအသးကဲၤဒိၣ် တဂၤအံၤ ဆိကတီၢ်အတၢ်ကိးပသူကိးပသီတၢ်တစုန့ၣ်, ကၠီး ခိးကနၣ်ဝဲ တၢ်ကတိၤ အဆူၣ်အအၢတဖၣ်အံၤ, တစံးဆၢမၤဆၢက့ၤတၢ်နီတမံၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဝံၤန့ၣ်ဒီး, ကၠီးကတိၤဆၢက့ၤအီၤ လၢတၢ်ကတိၤ ကပုာ်လုးဖိ, ဒီးစံးဝဲ "မုၢ်တနံၤအံၤ နလဲၤခီဖျိဘၣ်တ့ၢ်ဝဲလၢ တၢ်ကီတၢ်ခဲနီၢ်နီၢ်အပူၤ တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ" န့ၣ်လီၤ.သတူၢ်ကလာ်န့ၣ်, ပှၤအသးဒိၣ်ကဲၤထီၣ်တဂၤအံၤ အမဲာ်သၣ်ကပုာ်လီၤ, ဆုးလီၤအခိၣ်, ဒီးစံးဝဲ "ဝံသးစူၤဘၣ်ယၤလၢ ယစံးကတိၤဘၣ်နၤ ဒ်သိးအံၤအဃိန့ၢ်တက့ၢ်" န့ၣ်လီၤ. ကၠီး အတၢ်သူၣ်ဂ့ၤသးဝါန့ၣ် မၤစၢ်လီၤ ပှၤခိၣ်ဃၢၤတဂၤအံၤ အတၢ်သူၣ်ဒိၣ်သးဖျိးန့ၣ်လီၤ.

အကတီၢ်တဖၣ်ကအိၣ်ဝဲလၢ ပကအဲၣ်ဒိးစံးဆၢမၤဆၢက့ၤတၢ် ဆူၣ်ဆူၣ်ကိၤကိၤန့ၣ်လီၤ. ပအဲၣ်ဒိးမၤဆၢက့ၤ တၢ်မၤဆါပှၤအဂီၢ် လၢတၢ်မၤဆါက့ၤပှၤဂၤ, ဒီးတၢ်ကတိၤတရီတပါပှၤအဂီၢ်…

တူၢ်လိာ်အၢၣ်လီၤခီဖျိတၢ်နာ်

လၢယတၢ်မၤလီၢ်န့ၣ်, ဖဲပှၤသံကွၢ်ယၤ မ့ၢ်ယကတူၢ်လိာ် မူဒါအသီဧါ အကတီၢ်န့ၣ်, ယအဲၣ်ဒိးစံးဆၢက့ၤ "ယတတူၢ်လိာ်ဘၣ်" န့ၣ်လီၤ. ယဆိကမိၣ်ထီၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်, ဒီးယကဘှါဆှဲသုးကျဲၤ တၢ်ဂ့ၢ်ကီတဖၣ်အံၤအဂီၢ် ယသးကလၢၢ်ဘၣ်လၢ ယတတုၤထီၣ်ဘးဒံးဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဒ်ယဃ့ဘါထုကဖၣ်, ဒီးဃုထံၣ်န့ၢ် တၢ်နဲၣ်ကျဲ လၢလံာ်စီဆှံ, ဒီးလၢပှၤစူာ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ် အဂုၤအဂၤတဖၣ်န့ၣ်ဒီး, ယသ့ၣ်ညါဘၣ် ကစၢ်ယွၤအဲၣ်ဒိးဝဲ ယကစံးဆၢ "မ့ၢ်" န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ထွဲဒီးကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤစၢၤန့ၣ်, တၢ်မၤလီၤတံၢ်က့ၤယၤ ခီဖျိယွၤအကလုၢ်ကထါန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, ယတူၢ်လိာ် တၢ်မၤအံၤ, ဘၣ်ဆၣ်, တၢ်ပျံၤတၢ်ဖုး အိၣ်ဒံးဝဲလၢယပူၤန့ၣ်လီၤ.

ယထံၣ်လီၤက့ၤယသးလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်, ဒီးပှၤလဲၤကွၢ်ဟုၣ်တၢ်အဂၤတဆံအလီၢ်, လၢအသံးက့ၤသးဆူခံ ဖဲအကလဲၤနုာ်လီၤဆူ ကီၢ်ကနၤဧၣ်န့ၣ်, ဖျါဖဲ ၄မိၤ ၁၃:၂၇-၂၉, ၃၁-၃၃, ၁၄:၁-၄ အပူၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်စ့ၢ်ကီးဝဲတၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်, ဒီးဆိကမိၣ်ဝဲလၢ မ့ၢ်အကမၤနၢၤ ပှၤအဆူၣ်တဖၣ်လၢကီၢ်အံၤအပူၤ, ဒီးကမၤနၢၤမၤဃၣ်ဝ့ၢ်တဖၣ် လၢအအိၣ်ဒီးတၢ်ဒူၣ်အထီတဖၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲ ၄မိၤ ၁၃:၃၃ န့ၣ်, ပှၤကွၢ်ဟုၣ်တၢ်တဖၣ်စံးဝဲ "ပမၤသးဒ်…

ကစၢ်ခရံာ်အသကဲာ်ပဝးကံၢ်စီ

စကီး (Scott) မ့ၢ်သူးစကီၤတဂၤ (sergeant) လၢဘြံးထံးရှ သုးမုၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. လၢကီၢ်အဖကၣ်န့းစတၣ် (Afghanistan) န့ၣ် ဘၣ်ဟးဝ့ၤဝီၤ တၢ်လီၢ်အကီအခဲ လၢအတၤတၢ်တဖၣ် ဝံၤအလီၢ်ခံန့ၢ်, အဝဲအတၢ်အိၣ်မူ လီၤပှီၢ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. စကီးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤဝဲ "ယအိၣ်ဆိးလၢ တၢ်လီၢ်ခံးသူတတီၤ" န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲအဝဲ "ထံၣ်က့ၤကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး, ဒီးစးထီၣ်ပိာ်ဝဲအခံ" န့ၣ်ဒီး, အတၢ်အိၣ်မူလဲလိာ်ကွံာ်ဝဲဒၣ်လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့န့ၣ်လီၤ. ခဲကနံၣ်အံၤ, အဝဲဂုာ်ကျဲးစၢၤနီၤဟ့ၣ် ကစၢ်ခရံာ်အတၢ်အဲၣ်ဆူပှၤဂၤတဖၣ်အအိၣ်, လီၤဆီဒၣ်တၢ် ပှၤမၤတ့ၢ် သုးအတၢ်မၤတဖၣ်, လၢအပြၢ သကိးတၢ်ဒီးအီၤ, သုးဖိလၢအဘၣ်ဒိဘၢၣ်ထံးတဖၣ်, ဒီးပှၤလၢအမၤတ့ၢ်တၢ်လၢ သုးအတၢ်မၤတဖၣ်အဂီၢ် လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် တၢ်ပြၢ (Invictus Games) န့ၣ်လီၤ.

တချုးလၢ စကီးလဲၤဝဲဆူ တၢ်လိာ်ကွဲပြၢအံၤန့ၣ်, အဝဲဟံးန့ၢ်နီၢ်သးဂံၢ်ဘါလၢတၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ, တၢ်ထုကဖၣ်, ဒီးတၢ်ဒိကနၣ် တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ အတၢ်သူၣ်ဝံၣ်သးဆၢတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်ဝံၤန့ၣ်ဒီး, ယွၤမၤစၢၤအီၤ ဒ်သိး "ကကွၢ်ထံဆိကမိၣ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး အသကဲးပဝးကံၢ်စီ, ဒီးကဒုးနဲၣ်တၢ်အဲၣ်သူၣ်ကညီၤသးကညီၤတၢ်, တၢ်သူၣ်စူၤသးစူၤ, ဒီးတၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်" ဆူပှၤပြၢသကိးတၢ်ဒီးအီၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

ဖဲအံၤန့ၣ်…

တၢ်ဒီတဒၢလၢ ယွၤကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်ပှၤ

ကိးနံၣ်ဒဲး, ယမါသးဘိဒီးယၤ ပလဲၤယီၢ်ဒိးပလ့ၣ်ယီၢ်လၢကျဲဖိဆံးတဖၣ်လၢ မံးခၠံၣ်ကၣ် မုၢ်နုာ် (West Michigan) အဃၢၤဝးဝး, ဒီးပလ့ၣ်ယီၢ်အတၢ်လဲၤန့ၣ် မံးလာ်တဖၣ် အါထီၣ်လၢအကယၤန့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပကမၤဂ့ၤထီၣ်ပတၢ်လဲၤခီဖျိအဂီၢ်, ပစဲထီဃာ် ပိးလီဖိတဖၣ် လၢပလ့ၣ်ယီၢ်တဖၣ်အလိၤန့ၣ်လီၤ. စူ (Sue) အလ့ၣ်ယီၢ်အမဲာ်ညါဒီးအလီၢ်ခံန့ၣ် အိၣ်ဒီးမ့ၣ်အူဒၢ, အီၣ်ဒိၢ်မံထၢၢ် (Odometer) (နီၣ်ထိၣ်လ့ၣ်အတၢ်လဲၤအယံၤ) တဖျၢၣ်, ဒီးလ့ၣ်ယီၢ် အနီၣ်ဝံာ်ဒၢန့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်ယလ့ၣ်ယီၢ်န့ၣ် အိၣ်ဝဲဒီးတၢ်ပာ်ထံအီပလီ အလီၢ်န့ၣ်လီၤ. နီၢ်နီၢ်န့ၣ်, ပမ့ၢ်တထီဃာ် တၢ်ပိးတၢ်လီတဖၣ်အံၤဒၣ်ကယၢာ်, ကိးနံၤဒဲးန့ၣ် ပလဲၤတၢ်လီၢ်တတီၤဘၣ်တတီၤသ့ဝဲဂ့ၤဂ့ၤ, ဒီးပာ်ဖှိၣ်မံးလာ်တဖၣ်ခဲလၢာ်သ့ဝဲန့ၣ်လီၤ.

ပိးလီဖိတဖၣ်အံၤ ကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤဘၣ်ဆၣ်, ပကစိာ် မ့ၢ်ဂ့ၤ ပတစိာ် မ့ၢ်ဂ့ၤန့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ် ပတၢ်ဃုထၢန့ၣ်လီၤ. လံာ်အ့းဖ့းစူးအပူၤန့ၣ်, တၢ်မၢဖိ စီၤပီလူး ကွဲးပာ်ဖျါဝဲ ပိးလီကယၢအဂၤတကရူၢ်အဂ့ၢ်- ဘၣ်ဆၣ် တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ တမ့ၢ်လၢ ပကဘၣ်ဃုထၢအီၤဘၣ်. ပကအိၣ်မူပိာ်ထွဲ ပတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်လၢ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအပူၤ ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်အဂီၢ် စီၤပီလူးစံးဝဲလၢ ပကဘၣ် "သိးထီၣ်" တၢ်တဖၣ်အံၤန့ၣ်လီၤ. ပတၢ်အိၣ်မူအတၢ်လဲၤတဖၣ်န့ၣ်…

တၢ်လီၤလိၢ်လီၤလးဆံးဆံးဖိတဖၣ်

တချုးလၢ ပဒိးတ့ဒိးဖျီပသး ပမၤမူးသးဖှံ (wedding shower) အကတီၢ်န့ၣ်, ပှၤဟဲစိာ်ဟ့ၣ်တၢ်ဟ့ၣ်တဖၣ်အကျါ ပတံၤသကိး ဒ့း (Dave) လၢအမဲာ်ဆှးသ့တဂၤ, ဖီၣ်ဃာ်ဝဲတၢ်ဘိၣ်ထီထီတဘိၣ် လၢအဘၣ်တၢ်ဘိၣ်ဘံဃာ်အီၤလၢ စးခိကဘျံး ဘူတလါဖိ, ဒီးဆၢထၢၣ်အိၣ်ဝဲဖဲတၢ်အသနၢၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်ဆၢကတီၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အဝဲကဘၣ်ဟ့ၣ်အတၢ်ဟ့ၣ်န့ၣ်ဒီး, အဝဲဟဲဟ့ၣ်အတၢ်ဟ့ၣ်ဖိန့ၣ်လီၤ. အံဘၢၣ် (Evan) ဒီးယၤ ပအိးထီၣ် အတၢ်ဟ့ၣ်ဖိအံၤန့ၣ်ဒီး, ပထံၣ် သ့ၣ်ကျီၣ်ထီထီဖိလၢ အဘၣ်တၢ်စိးပျၤအီၤကဝီၤကျီၤဖိလၢစု ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်, ဒီးတၢ်ကတိၤ, “ယွၤအတၢ်လီၤလးတနီၤ မ့ၢ်တၢ်ဆံးဆံးဖိလီၤ” န့ၣ် ဘၣ်တၢ်စိးပျၤအီၤလၢ သ့ၣ်ကျီၣ်အလိၤ န့ၣ်လီၤ. သ့ၣ်ကျီၣ်ဖိအံၤ ဘၣ်တၢ်ဘျးလီၤစဲၤအီၤလၢ ပဟံၣ်န့ၣ်အိၣ်ဝဲ ၄၅ နံၣ်လံ, ဒီးတလီၢ်လီၢ်န့ၣ် ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ပှၤလၢ တၢ်ဆံးဆံးဖိတဖၣ်အပူၤဒၣ်လဲၣ် ယွၤမၤတၢ်န့ၣ်လီၤ. ကျိာ်စ့လၢတၢ်ကဘၣ်ဟ့ၣ် ဒ့ၣ်ကမၣ်တဖၣ်, ယွၤကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်တၢ်အီၣ်တၢ်အီ, ယွၤမၤဘျါက့ၤပှၤလၢ တၢ်ဆူးတၢ်ဆါ, တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ပမ့ၢ်ပာ်ဖှိၣ်ဂံၢ်ထီၣ်ခဲလၢာ်န့ၣ်ဒီး, ယွၤအတၢ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲပှၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအလီၤကမၢကမၣ်န့ၣ်လီၤ.

ဘၣ်ထွဲဒီး တၢ်သူၣ်ထီၣ်က့ၤ ဝ့ၢ်ယရူၤရှလ့ၣ်, ဒီးတၢ်လုၢ်ဟံၣ်အဂီၢ်, ယူဒၤ အပဒိၣ်, စီၤစရူဘၤဘ့လး,…

နီၢ်သးလၢအအိၣ်ဆူအိၣ်ချ့

ပှၤကညီအသးဖျၢၣ်န့ၣ် မ့ၢ်က့ၢ်ဂီၤတမံၤ လၢအလီၤကမၢကမၣ်န့ၣ်လီၤ. သးဖျၢၣ်ဖိအံၤ အိၣ်ဒၣ်ထဲနီၢ်တဂၤအစုခိၣ်, လၢအဖှိးထုးထီၣ်သွ့ၣ်ထံ, ဒီးအတယၢၢ်ဃၢဝဲဒၣ် ၇ အီၣ်စး (ounces) တုၤ ၁၅ အီၣ်စး (ounces) န့ၣ်လီၤ. တနံၤန့ၣ် စံၣ်ဖှိးဝဲဒၣ် အဘျီတကလီၢ် ဃၣ်ဃၣ်, ဒီးထုးထီၣ် သွံၣ် ၂၀၀၀ ကါလၣ် (2000 gallons), ဒီးဆှၢဝဲဆူ ပနီၢ်ခိဒီတဂၤ ခီဖျိပသွံၣ်ကျိၤလၢ အထီအိၣ် ၆၀,၀၀၀ မံးလးန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်က့ၢ်ဂီၤတမံၤ လၢအအိၣ်ဒီး တၢ်မၤအကီအခဲ, ဒီးအအါအဃိ, ပနၢ်ပၢၢ်အီၤညီလၢ ပှၤကညီအသးဖျၢၣ်မ့ၢ် တၢ်အဂံၢ်ထံးလၢပနီၢ်ခိနီၢ်ကစၢ်ဒီဂၤ ကအိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢ ပသးဖျၢၣ်အတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့န့ၣ်, ဘၣ်ထွဲလိာ်အသးဒီးပတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ အကံၢ်အစီအဃိ, တၢ်ယါဘျါတၢ် အစဲအ့ၣ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ ပကအိၣ်မူပိာ်ထွဲ တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ အလုၢ်လၢ်န့ၣ်လီၤ.

လၢတၢ်စိတၢ်ကမီၤအပူၤ, တၢ်ယါဘျါတၢ်အစဲအ့ၣ် စံးကတိၤဝဲ ပနီၢ်ခိသးဖျၢၣ်အဂ့ၢ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ်, ယွၤစံးကတိၤပာ်ဖျါဝဲ သးဖျၢၣ်အဂၤတမံၤအဂ့ၢ်, လၢတၢ်စိတၢ်ကမီၤ
ဒိၣ်န့ၢ်အါန့ၢ်ဒံး တၢ်ယါဘျါတၢ်အစဲအ့ၣ် စံးကတိၤပာ်ဖျါဝဲန့ၣ်လီၤ. ယွၤစံးကတိၤပာ်ဖျါဝဲဘၣ်ထွဲဒီး နီၢ်သးအတၢ်ဆိကမိၣ်,…

တၢ်မၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအတၢ်

ဖဲပှၤဆိကမိၣ် တၢ်ဃ့ၢ်သဘျိၣ်မံထၢၣ် ၁၀၀ အဂ့ၢ်န့ၣ်ဒီး, တၢ်ကဟဲနုာ်ဆူပှၤအတၢ်ဆိကမိၣ်အပူၤန့ၣ် ကမ့ၢ်သ့ၣ်သ့ၣ် အူၣ်စ့ၣ် ဘိး (Usain Bolt), လၢအမ့ၢ် ပှၤပၢၤဃာ် ဟီၣ်ခိၣ် ဒီဘ့ၣ် တၢ်ကွဲးနီၣ် (World record holder) လၢခ့ခါခဲအံၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ဒီး ပသးပ့ၤနီၣ် ကၠူလယၣ် “ဟၣ်ရံၣ်က့” ဟီးက့ၣ် (Julia "Hurricane" Hawkins) အဂ့ၢ်တသ့ဘၣ်. ဖဲ ၂၀၂၁ နံၣ်န့ၣ်, ကၠူလယၣ် ဃ့ၢ်သတြီၤ တၢ်ဃ့ၢ် အကတၢၢ်ပနိ လၢပှၤဃ့ၢ်တၢ်ဖိအဂုၤအဂၤခဲလၢာ်အမဲာ်ညါ, ဒီးမၤနၢၤတၢ်ဃ့ၢ်သဖှိ မံထၢၣ် ၁၀၀ ဖဲပှၤသးပှၢ်အတၢ်လိာ်ကွဲ (Louisiana Seniors Games) န့ၣ်လီၤ. ဃ့ၢ်တၢ်အဆၢကတီၢ်အါန့ၢ် ဘိး အတၢ်ဃ့ၢ် (၉.၅၈ စဲးကီး), စဲးကီး ၆၀ ဘျဲၣ်ဘျဲၣ်ဖိ (၁၀.၅၈ စဲးကီး) န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲအသးအိၣ် ၁၀၅ နံၣ်လံန့ၣ်လီၤ.

ပိာ်မုၣ်တဂၤလၢ…

လံာ်စီဆှံတဖၣ်လၢ သိလ့ၣ်အလီၢ်ခံ ခးဆ့ၣ်နီၤ

အဲၣ်ဒြူ (Andrew) အ Volkswagen သိလ့ၣ် အိၣ်ကတီၢ်, ဒီးပှၤခိးတၢ်ဖိတဖၣ် ဟဲဆူအသိလ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်အပူၤကွံာ် အဝဲဃ့ထုကဖၣ်တ့ၢ်လံတလီၢ်လီၢ်အသိး ဃ့ထုကဖၣ်ဝဲ- “ယွၤဧၢ, ဖဲနအိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤလၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢအကတီၢ်, နဒုးထံၣ်ပှၤမဲာ်ဘျီၣ်တဖၣ် န့ၣ်လီၤ. ခဲအံၤ, မဲာ်ချံလၢ အထံၣ်တၢ်တဖၣ်န့ၣ် ဝံသးစူၤမၤဘျီၣ်လၢ်ဘၣ်အီၤတက့ၢ်” န့ၣ်လီၤ. ပှၤခိးတၢ်တဖၣ် ဃုကွၢ်ထံသိလ့ၣ်, ဒီးလံာ်စီဆှံတဖၣ်လၢတၢ်ဘိၣ်တၢ်စှၢၤ အပူၤအဂ့ၢ်န့ၣ်, တစံးကတိၤတၢ်နီတမံၤဘၣ်. အဲၣ်ဒြူ လဲၤခီဂာ်ဝဲကီၢ်ဆၢ, ဒီးစိာ်ဆှၢ အတၢ်ဖိတၢ်လံၤတဖၣ်ဆူ ပှၤလၢအလံာ်စီဆှံ တအိၣ်ဒံးဘၣ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

အဲၣ်ဒြူ ဘဲန် ဒၣ် ဘဲလ် (Andrew van der Bijl), မ့တမ့ၢ် သီခါ အဲၣ်ဒြူ (Brother Andrew) န့ၣ် သန့ၤအသးလၢ ယွၤအစိအကမီၤ, ဖဲယွၤကိးအီၤလၢကမၤဝဲ တၢ်မၤလၢအဖျါကဲထီၣ်တသ့ဘၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤအံၤ မ့ၢ်တၢ်စိာ်ဆှၢလံာ်စီဆှံတဖၣ်ဆူ ထံကီၢ်လၢ တတူၢ်လိာ် ပှၤခရံာ်ဖိအတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး အတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ တထီၣ်ဘး, ဒီးကျိာ်စ့အတၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ ဆံးစှၤအဂ့ၢ် ဒိၣ်ဒိၣ်အါအါအပူၤန့ၣ်,…

ကစၢ်ယွၤထံၣ်ပှၤ

လၢကီၢ်စဲၣ် မံးခၠံၣ်ကၣ် (Michigan) အပူၤန့ၣ်, သ့ၣ်ထူၣ်အိၣ်ဝဲ အကကွဲၢ်တဆံလွံၢ်ကထိ (fourteen billion), ဒီးလၢနီၣ်ထိၣ်နီၣ်ဒွးအါမံၤအဖီခိၣ်န့ၣ် သ့ၣ်ထူၣ်အါတက့ၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်သ့ၣ်ပတီၢ်မုၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ကီၢ်စဲၣ်ကရၢကရိထီၣ် တၢ်ပြၢ လၢအမ့ၢ် "တၢ်ဃုထံၣ်သ့ၣ်ဖးဒိၣ်" (Big Tree Hunt) ကိးနံၣ်ဒဲး, ဒ်သိးဒီးတၢ်ကဃုထံၣ်န့ၢ် သ့ၣ်ထူၣ်တဖၣ်လၢအသးပှၢ်ကတၢၢ်, ဒီးအဒိၣ်ကတၢၢ်- သ့ၣ်ထူၣ်တဖၣ်လၢ တၢ်မၤလၤကပီၤအီၤသ့ ဒ်လီၢ်ကဝီၤအတၢ်ပနီၣ်လၢအမူတမံၤအသိး န့ၣ်လီၤ. တၢ်ပြၢအံၤ မၤထီထီၣ် သ့ၣ်ထူၣ်ပတီၢ်မုၢ်တဖၣ်အပတီၢ်ဆူ တီၤအထီတတီၤန့ၣ်လီၤ. သ့ၣ်ပှၢ်တခါဂ့ၤတခါဂ့ၤအပူၤန့ၣ်, သ့ၣ်ထူၣ်လၢအဒိးန့ၢ်ခိၣ်ဖးသ့ဝဲတထူၣ်ထူၣ်န့ၣ်, ဒ်သိးအကဘၣ်တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးအီၤအဂီၢ် အိၣ်ခိးပာ်အသးန့ၣ်လီၤ.

ယွၤတမ့ၢ်ဘၣ်ဒ်ပှၤအါဂၤအသိးဘၣ်. ထီဘိန့ၣ် ကစၢ်ယွၤပာ်သူၣ်ပာ်သးဝဲ ပှၤပတီၢ်မုၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. “တၢ်တမံၤမံၤ” ဒီး “ပှၤတဂၤဂၤ” လၢပှၤအါဂၤ လဲၤကပာ်, ကွၢ်ကပာ်ဝဲန့ၣ်, ယွၤသူၣ်အိၣ်သးအိၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲစီၤပၤ စီၤယၤရၤဘၣ် ပၢတၢ်အစိၤန့ၣ် ယွၤဆှၢလီၤပှၤပတီၢ်မုၢ် စီၤဧၤမိၣ်, ဆူအံၣ်စရ့လး-ကလံၤထံးအထံကီၢ် န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် ကဃၣ်ကွံာ်အသးလၢတၢ်အၢ, ဒီးကဃုထံၣ်န့ၢ်တၢ်တီတၢ်လိၤအဂီၢ်, ဝံဧၤမိၣ် သဆၣ်ထီၣ်ဝဲဘၣ်ဆၣ်, အဝဲဘၣ်တၢ်လဲၤကပာ်အီၤ, ဒီးတဲအီၤလၢ…

ယွၤစူးကါပတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတဖၣ်

ယအိးထီၣ်တၢ်သ့ၣ်နီၣ်အတလါ, ဒီးထုးထီၣ် စ့နီၣ်ဆဲး ဆ့ကိာ်လၣ်ဆံးဖိန့ၣ်လီၤ. နီၣ်ဆဲးဖိအံၤ အဒိၣ်အဆံးဒီးအက့ၢ်အဂီၤန့ၣ် ဘၣ်တီတီဒီးဖိသၣ်အိၣ် အနွံ တဆံလၢအတအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဒံးဘၣ်တဂၤအခီၣ်လၣ်န့ၣ်လီၤ. ယဖူးလဲးဖူးသွံ အခီၣ်ဘိဆံးဆံးဖိ အဘိတဆံ, ဒီးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤယဲလၢ ယဟုးယသးအဆိကတၢၢ်အဘျီ လီၤမၢ်ကွံာ်အဂ့ၢ်, ဒီးပှၤတနီၤစံးဝဲလၢ "ယဘူၣ်ယတီၢ်ဂ့ၤ" ဘၣ်ဆၣ်, ဒ်အဝဲသ့ၣ်စံးဝဲအသိး ယဘူၣ်ယတီၢ်တဂ့ၤဘၣ်. ယသူၣ်အုးသးအုး, ဒီးသ့ၣ်ညါလၢယဖိအခီၣ်လၣ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်နီၢ်နီၢ် ဒ်သးဖိတဖျၢၣ်လၢ တဘျီန့ၣ်စံၣ်ဝဲဒၣ်လၢ ယဒၢလီၢ်အပူၤအသိးန့ၣ်လီၤ. ယစံးဘျုးကစၢ်ယွၤလၢ အမၤပူၤဖျဲးယၤလၢ တၢ်သးလီၤအတၢ်ဆါ, ဒီးစူးကါယတၢ်လဲၤခီဖျိ ဒ်သိးယကမၤမုာ်ထီၣ်က့ၤ ပှၤဂၤလၢအသူၣ်အုးသးအုး, ခီဖျိလၢအဖိလီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲယဟုးယသး ဟးဂီၤဝံၤ, အါန့ၢ်အနံၣ်ခံဆံအလီၢ်ခံ, ယဝၤသးဘိဒီးယၤ ပယုၢ်န့ၢ်ပဖိလၢ အလီၤမၢ်တဂၤအံၤ အမံၤလၢ ခဲၣ် (Kai), ကျိာ်တၢ်ကတိၤတနီၤအပူၤ အခီပညီန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ "တၢ်သူၣ်ဖှံသးညီ" န့ၣ်လီၤ. လၢယတၢ်လီၤမၢ်အဂီၢ် ယသးဘၣ်ဒိဆါဒံးဝဲအဖၢမုာ်ဘၣ်ဆၣ်, ယစံးဘျုးယွၤလၢ အမၤဘျါက့ၤယသး, ဒီးစူးကါယတၢ်လဲၤခီဖျိလၢ ကမၤစၢၤပှၤဂၤအဂီၢ်အဃိန့ၣ်လီၤ.

ပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၀၇ သူၣ်ခုသးခုဝဲဒၣ်လၢ ယွၤအသူးသ့ၣ်ကံၢ်စီလၢ အဒိၣ်အထီ, ဒီးဖဲအဆၢဖိ ၁…

တၢ်စံးဆၢမၤဆၢက့ၤတၢ်ဒ်ကစၢ်ခရံာ်အသိး

လၢတၢ်ယီၤခါ, မုၢ်အတၢ်ကိၢ်အဖီလာ်န့ၣ် ကၠီး (George) မၤတၢ် လၢတၢ်တ့ထီၣ် ဘှီထီၣ်တၢ်မၤ, ဖဲကီၢ်စဲၣ် ကဲၣ်ရိၣ်လဲနါ (Carolina) န့ၣ်လီၤ. ပှၤအိၣ်ဆိးဖဲတၢ်အခိၣ်အဃၢၤတဂၤ ဟဲနုာ်လီၤဆူ အဝဲမၤတၢ်အလီၢ် ကရၢၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. ပှၤတဂၤအံၤ ဖျါလၢအသူၣ်ဒိၣ်သးဖျိး, ဒီးစးထီၣ်ဆိၣ်တၢ်, ဒီးစံးကတိၤအၢ ကယဲၢ်တၢ်ဘှီထီၣ် အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤခဲလၢာ်, ဒီးတၢ်မၤအီၤဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တုၤပှၤလၢအသးကဲၤဒိၣ် တဂၤအံၤ ဆိကတီၢ်အတၢ်ကိးပသူကိးပသီတၢ်တစုန့ၣ်, ကၠီး ခိးကနၣ်ဝဲ တၢ်ကတိၤ အဆူၣ်အအၢတဖၣ်အံၤ, တစံးဆၢမၤဆၢက့ၤတၢ်နီတမံၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဝံၤန့ၣ်ဒီး, ကၠီးကတိၤဆၢက့ၤအီၤ လၢတၢ်ကတိၤ ကပုာ်လုးဖိ, ဒီးစံးဝဲ "မုၢ်တနံၤအံၤ နလဲၤခီဖျိဘၣ်တ့ၢ်ဝဲလၢ တၢ်ကီတၢ်ခဲနီၢ်နီၢ်အပူၤ တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ" န့ၣ်လီၤ.သတူၢ်ကလာ်န့ၣ်, ပှၤအသးဒိၣ်ကဲၤထီၣ်တဂၤအံၤ အမဲာ်သၣ်ကပုာ်လီၤ, ဆုးလီၤအခိၣ်, ဒီးစံးဝဲ "ဝံသးစူၤဘၣ်ယၤလၢ ယစံးကတိၤဘၣ်နၤ ဒ်သိးအံၤအဃိန့ၢ်တက့ၢ်" န့ၣ်လီၤ. ကၠီး အတၢ်သူၣ်ဂ့ၤသးဝါန့ၣ် မၤစၢ်လီၤ ပှၤခိၣ်ဃၢၤတဂၤအံၤ အတၢ်သူၣ်ဒိၣ်သးဖျိးန့ၣ်လီၤ.

အကတီၢ်တဖၣ်ကအိၣ်ဝဲလၢ ပကအဲၣ်ဒိးစံးဆၢမၤဆၢက့ၤတၢ် ဆူၣ်ဆူၣ်ကိၤကိၤန့ၣ်လီၤ. ပအဲၣ်ဒိးမၤဆၢက့ၤ တၢ်မၤဆါပှၤအဂီၢ် လၢတၢ်မၤဆါက့ၤပှၤဂၤ, ဒီးတၢ်ကတိၤတရီတပါပှၤအဂီၢ်…

တူၢ်လိာ်အၢၣ်လီၤခီဖျိတၢ်နာ်

လၢယတၢ်မၤလီၢ်န့ၣ်, ဖဲပှၤသံကွၢ်ယၤ မ့ၢ်ယကတူၢ်လိာ် မူဒါအသီဧါ အကတီၢ်န့ၣ်, ယအဲၣ်ဒိးစံးဆၢက့ၤ "ယတတူၢ်လိာ်ဘၣ်" န့ၣ်လီၤ. ယဆိကမိၣ်ထီၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်, ဒီးယကဘှါဆှဲသုးကျဲၤ တၢ်ဂ့ၢ်ကီတဖၣ်အံၤအဂီၢ် ယသးကလၢၢ်ဘၣ်လၢ ယတတုၤထီၣ်ဘးဒံးဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဒ်ယဃ့ဘါထုကဖၣ်, ဒီးဃုထံၣ်န့ၢ် တၢ်နဲၣ်ကျဲ လၢလံာ်စီဆှံ, ဒီးလၢပှၤစူာ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ် အဂုၤအဂၤတဖၣ်န့ၣ်ဒီး, ယသ့ၣ်ညါဘၣ် ကစၢ်ယွၤအဲၣ်ဒိးဝဲ ယကစံးဆၢ "မ့ၢ်" န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ထွဲဒီးကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤစၢၤန့ၣ်, တၢ်မၤလီၤတံၢ်က့ၤယၤ ခီဖျိယွၤအကလုၢ်ကထါန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, ယတူၢ်လိာ် တၢ်မၤအံၤ, ဘၣ်ဆၣ်, တၢ်ပျံၤတၢ်ဖုး အိၣ်ဒံးဝဲလၢယပူၤန့ၣ်လီၤ.

ယထံၣ်လီၤက့ၤယသးလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်, ဒီးပှၤလဲၤကွၢ်ဟုၣ်တၢ်အဂၤတဆံအလီၢ်, လၢအသံးက့ၤသးဆူခံ ဖဲအကလဲၤနုာ်လီၤဆူ ကီၢ်ကနၤဧၣ်န့ၣ်, ဖျါဖဲ ၄မိၤ ၁၃:၂၇-၂၉, ၃၁-၃၃, ၁၄:၁-၄ အပူၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်စ့ၢ်ကီးဝဲတၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်, ဒီးဆိကမိၣ်ဝဲလၢ မ့ၢ်အကမၤနၢၤ ပှၤအဆူၣ်တဖၣ်လၢကီၢ်အံၤအပူၤ, ဒီးကမၤနၢၤမၤဃၣ်ဝ့ၢ်တဖၣ် လၢအအိၣ်ဒီးတၢ်ဒူၣ်အထီတဖၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲ ၄မိၤ ၁၃:၃၃ န့ၣ်, ပှၤကွၢ်ဟုၣ်တၢ်တဖၣ်စံးဝဲ "ပမၤသးဒ်…

ကစၢ်ခရံာ်အသကဲာ်ပဝးကံၢ်စီ

စကီး (Scott) မ့ၢ်သူးစကီၤတဂၤ (sergeant) လၢဘြံးထံးရှ သုးမုၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. လၢကီၢ်အဖကၣ်န့းစတၣ် (Afghanistan) န့ၣ် ဘၣ်ဟးဝ့ၤဝီၤ တၢ်လီၢ်အကီအခဲ လၢအတၤတၢ်တဖၣ် ဝံၤအလီၢ်ခံန့ၢ်, အဝဲအတၢ်အိၣ်မူ လီၤပှီၢ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. စကီးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤဝဲ "ယအိၣ်ဆိးလၢ တၢ်လီၢ်ခံးသူတတီၤ" န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲအဝဲ "ထံၣ်က့ၤကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး, ဒီးစးထီၣ်ပိာ်ဝဲအခံ" န့ၣ်ဒီး, အတၢ်အိၣ်မူလဲလိာ်ကွံာ်ဝဲဒၣ်လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့န့ၣ်လီၤ. ခဲကနံၣ်အံၤ, အဝဲဂုာ်ကျဲးစၢၤနီၤဟ့ၣ် ကစၢ်ခရံာ်အတၢ်အဲၣ်ဆူပှၤဂၤတဖၣ်အအိၣ်, လီၤဆီဒၣ်တၢ် ပှၤမၤတ့ၢ် သုးအတၢ်မၤတဖၣ်, လၢအပြၢ သကိးတၢ်ဒီးအီၤ, သုးဖိလၢအဘၣ်ဒိဘၢၣ်ထံးတဖၣ်, ဒီးပှၤလၢအမၤတ့ၢ်တၢ်လၢ သုးအတၢ်မၤတဖၣ်အဂီၢ် လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် တၢ်ပြၢ (Invictus Games) န့ၣ်လီၤ.

တချုးလၢ စကီးလဲၤဝဲဆူ တၢ်လိာ်ကွဲပြၢအံၤန့ၣ်, အဝဲဟံးန့ၢ်နီၢ်သးဂံၢ်ဘါလၢတၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ, တၢ်ထုကဖၣ်, ဒီးတၢ်ဒိကနၣ် တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ အတၢ်သူၣ်ဝံၣ်သးဆၢတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်ဝံၤန့ၣ်ဒီး, ယွၤမၤစၢၤအီၤ ဒ်သိး "ကကွၢ်ထံဆိကမိၣ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး အသကဲးပဝးကံၢ်စီ, ဒီးကဒုးနဲၣ်တၢ်အဲၣ်သူၣ်ကညီၤသးကညီၤတၢ်, တၢ်သူၣ်စူၤသးစူၤ, ဒီးတၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်" ဆူပှၤပြၢသကိးတၢ်ဒီးအီၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

ဖဲအံၤန့ၣ်…

တၢ်ဒီတဒၢလၢ ယွၤကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်ပှၤ

ကိးနံၣ်ဒဲး, ယမါသးဘိဒီးယၤ ပလဲၤယီၢ်ဒိးပလ့ၣ်ယီၢ်လၢကျဲဖိဆံးတဖၣ်လၢ မံးခၠံၣ်ကၣ် မုၢ်နုာ် (West Michigan) အဃၢၤဝးဝး, ဒီးပလ့ၣ်ယီၢ်အတၢ်လဲၤန့ၣ် မံးလာ်တဖၣ် အါထီၣ်လၢအကယၤန့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပကမၤဂ့ၤထီၣ်ပတၢ်လဲၤခီဖျိအဂီၢ်, ပစဲထီဃာ် ပိးလီဖိတဖၣ် လၢပလ့ၣ်ယီၢ်တဖၣ်အလိၤန့ၣ်လီၤ. စူ (Sue) အလ့ၣ်ယီၢ်အမဲာ်ညါဒီးအလီၢ်ခံန့ၣ် အိၣ်ဒီးမ့ၣ်အူဒၢ, အီၣ်ဒိၢ်မံထၢၢ် (Odometer) (နီၣ်ထိၣ်လ့ၣ်အတၢ်လဲၤအယံၤ) တဖျၢၣ်, ဒီးလ့ၣ်ယီၢ် အနီၣ်ဝံာ်ဒၢန့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်ယလ့ၣ်ယီၢ်န့ၣ် အိၣ်ဝဲဒီးတၢ်ပာ်ထံအီပလီ အလီၢ်န့ၣ်လီၤ. နီၢ်နီၢ်န့ၣ်, ပမ့ၢ်တထီဃာ် တၢ်ပိးတၢ်လီတဖၣ်အံၤဒၣ်ကယၢာ်, ကိးနံၤဒဲးန့ၣ် ပလဲၤတၢ်လီၢ်တတီၤဘၣ်တတီၤသ့ဝဲဂ့ၤဂ့ၤ, ဒီးပာ်ဖှိၣ်မံးလာ်တဖၣ်ခဲလၢာ်သ့ဝဲန့ၣ်လီၤ.

ပိးလီဖိတဖၣ်အံၤ ကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤဘၣ်ဆၣ်, ပကစိာ် မ့ၢ်ဂ့ၤ ပတစိာ် မ့ၢ်ဂ့ၤန့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ် ပတၢ်ဃုထၢန့ၣ်လီၤ. လံာ်အ့းဖ့းစူးအပူၤန့ၣ်, တၢ်မၢဖိ စီၤပီလူး ကွဲးပာ်ဖျါဝဲ ပိးလီကယၢအဂၤတကရူၢ်အဂ့ၢ်- ဘၣ်ဆၣ် တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ တမ့ၢ်လၢ ပကဘၣ်ဃုထၢအီၤဘၣ်. ပကအိၣ်မူပိာ်ထွဲ ပတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်လၢ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအပူၤ ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်အဂီၢ် စီၤပီလူးစံးဝဲလၢ ပကဘၣ် "သိးထီၣ်" တၢ်တဖၣ်အံၤန့ၣ်လီၤ. ပတၢ်အိၣ်မူအတၢ်လဲၤတဖၣ်န့ၣ်…

တၢ်လီၤလိၢ်လီၤလးဆံးဆံးဖိတဖၣ်

တချုးလၢ ပဒိးတ့ဒိးဖျီပသး ပမၤမူးသးဖှံ (wedding shower) အကတီၢ်န့ၣ်, ပှၤဟဲစိာ်ဟ့ၣ်တၢ်ဟ့ၣ်တဖၣ်အကျါ ပတံၤသကိး ဒ့း (Dave) လၢအမဲာ်ဆှးသ့တဂၤ, ဖီၣ်ဃာ်ဝဲတၢ်ဘိၣ်ထီထီတဘိၣ် လၢအဘၣ်တၢ်ဘိၣ်ဘံဃာ်အီၤလၢ စးခိကဘျံး ဘူတလါဖိ, ဒီးဆၢထၢၣ်အိၣ်ဝဲဖဲတၢ်အသနၢၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်ဆၢကတီၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အဝဲကဘၣ်ဟ့ၣ်အတၢ်ဟ့ၣ်န့ၣ်ဒီး, အဝဲဟဲဟ့ၣ်အတၢ်ဟ့ၣ်ဖိန့ၣ်လီၤ. အံဘၢၣ် (Evan) ဒီးယၤ ပအိးထီၣ် အတၢ်ဟ့ၣ်ဖိအံၤန့ၣ်ဒီး, ပထံၣ် သ့ၣ်ကျီၣ်ထီထီဖိလၢ အဘၣ်တၢ်စိးပျၤအီၤကဝီၤကျီၤဖိလၢစု ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်, ဒီးတၢ်ကတိၤ, “ယွၤအတၢ်လီၤလးတနီၤ မ့ၢ်တၢ်ဆံးဆံးဖိလီၤ” န့ၣ် ဘၣ်တၢ်စိးပျၤအီၤလၢ သ့ၣ်ကျီၣ်အလိၤ န့ၣ်လီၤ. သ့ၣ်ကျီၣ်ဖိအံၤ ဘၣ်တၢ်ဘျးလီၤစဲၤအီၤလၢ ပဟံၣ်န့ၣ်အိၣ်ဝဲ ၄၅ နံၣ်လံ, ဒီးတလီၢ်လီၢ်န့ၣ် ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ပှၤလၢ တၢ်ဆံးဆံးဖိတဖၣ်အပူၤဒၣ်လဲၣ် ယွၤမၤတၢ်န့ၣ်လီၤ. ကျိာ်စ့လၢတၢ်ကဘၣ်ဟ့ၣ် ဒ့ၣ်ကမၣ်တဖၣ်, ယွၤကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်တၢ်အီၣ်တၢ်အီ, ယွၤမၤဘျါက့ၤပှၤလၢ တၢ်ဆူးတၢ်ဆါ, တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ပမ့ၢ်ပာ်ဖှိၣ်ဂံၢ်ထီၣ်ခဲလၢာ်န့ၣ်ဒီး, ယွၤအတၢ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲပှၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအလီၤကမၢကမၣ်န့ၣ်လီၤ.

ဘၣ်ထွဲဒီး တၢ်သူၣ်ထီၣ်က့ၤ ဝ့ၢ်ယရူၤရှလ့ၣ်, ဒီးတၢ်လုၢ်ဟံၣ်အဂီၢ်, ယူဒၤ အပဒိၣ်, စီၤစရူဘၤဘ့လး,…

နီၢ်သးလၢအအိၣ်ဆူအိၣ်ချ့

ပှၤကညီအသးဖျၢၣ်န့ၣ် မ့ၢ်က့ၢ်ဂီၤတမံၤ လၢအလီၤကမၢကမၣ်န့ၣ်လီၤ. သးဖျၢၣ်ဖိအံၤ အိၣ်ဒၣ်ထဲနီၢ်တဂၤအစုခိၣ်, လၢအဖှိးထုးထီၣ်သွ့ၣ်ထံ, ဒီးအတယၢၢ်ဃၢဝဲဒၣ် ၇ အီၣ်စး (ounces) တုၤ ၁၅ အီၣ်စး (ounces) န့ၣ်လီၤ. တနံၤန့ၣ် စံၣ်ဖှိးဝဲဒၣ် အဘျီတကလီၢ် ဃၣ်ဃၣ်, ဒီးထုးထီၣ် သွံၣ် ၂၀၀၀ ကါလၣ် (2000 gallons), ဒီးဆှၢဝဲဆူ ပနီၢ်ခိဒီတဂၤ ခီဖျိပသွံၣ်ကျိၤလၢ အထီအိၣ် ၆၀,၀၀၀ မံးလးန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်က့ၢ်ဂီၤတမံၤ လၢအအိၣ်ဒီး တၢ်မၤအကီအခဲ, ဒီးအအါအဃိ, ပနၢ်ပၢၢ်အီၤညီလၢ ပှၤကညီအသးဖျၢၣ်မ့ၢ် တၢ်အဂံၢ်ထံးလၢပနီၢ်ခိနီၢ်ကစၢ်ဒီဂၤ ကအိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢ ပသးဖျၢၣ်အတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့န့ၣ်, ဘၣ်ထွဲလိာ်အသးဒီးပတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ အကံၢ်အစီအဃိ, တၢ်ယါဘျါတၢ် အစဲအ့ၣ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ ပကအိၣ်မူပိာ်ထွဲ တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ အလုၢ်လၢ်န့ၣ်လီၤ.

လၢတၢ်စိတၢ်ကမီၤအပူၤ, တၢ်ယါဘျါတၢ်အစဲအ့ၣ် စံးကတိၤဝဲ ပနီၢ်ခိသးဖျၢၣ်အဂ့ၢ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ်, ယွၤစံးကတိၤပာ်ဖျါဝဲ သးဖျၢၣ်အဂၤတမံၤအဂ့ၢ်, လၢတၢ်စိတၢ်ကမီၤ
ဒိၣ်န့ၢ်အါန့ၢ်ဒံး တၢ်ယါဘျါတၢ်အစဲအ့ၣ် စံးကတိၤပာ်ဖျါဝဲန့ၣ်လီၤ. ယွၤစံးကတိၤပာ်ဖျါဝဲဘၣ်ထွဲဒီး နီၢ်သးအတၢ်ဆိကမိၣ်,…

တၢ်မၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအတၢ်

ဖဲပှၤဆိကမိၣ် တၢ်ဃ့ၢ်သဘျိၣ်မံထၢၣ် ၁၀၀ အဂ့ၢ်န့ၣ်ဒီး, တၢ်ကဟဲနုာ်ဆူပှၤအတၢ်ဆိကမိၣ်အပူၤန့ၣ် ကမ့ၢ်သ့ၣ်သ့ၣ် အူၣ်စ့ၣ် ဘိး (Usain Bolt), လၢအမ့ၢ် ပှၤပၢၤဃာ် ဟီၣ်ခိၣ် ဒီဘ့ၣ် တၢ်ကွဲးနီၣ် (World record holder) လၢခ့ခါခဲအံၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ဒီး ပသးပ့ၤနီၣ် ကၠူလယၣ် “ဟၣ်ရံၣ်က့” ဟီးက့ၣ် (Julia "Hurricane" Hawkins) အဂ့ၢ်တသ့ဘၣ်. ဖဲ ၂၀၂၁ နံၣ်န့ၣ်, ကၠူလယၣ် ဃ့ၢ်သတြီၤ တၢ်ဃ့ၢ် အကတၢၢ်ပနိ လၢပှၤဃ့ၢ်တၢ်ဖိအဂုၤအဂၤခဲလၢာ်အမဲာ်ညါ, ဒီးမၤနၢၤတၢ်ဃ့ၢ်သဖှိ မံထၢၣ် ၁၀၀ ဖဲပှၤသးပှၢ်အတၢ်လိာ်ကွဲ (Louisiana Seniors Games) န့ၣ်လီၤ. ဃ့ၢ်တၢ်အဆၢကတီၢ်အါန့ၢ် ဘိး အတၢ်ဃ့ၢ် (၉.၅၈ စဲးကီး), စဲးကီး ၆၀ ဘျဲၣ်ဘျဲၣ်ဖိ (၁၀.၅၈ စဲးကီး) န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲအသးအိၣ် ၁၀၅ နံၣ်လံန့ၣ်လီၤ.

ပိာ်မုၣ်တဂၤလၢ…

လံာ်စီဆှံတဖၣ်လၢ သိလ့ၣ်အလီၢ်ခံ ခးဆ့ၣ်နီၤ

အဲၣ်ဒြူ (Andrew) အ Volkswagen သိလ့ၣ် အိၣ်ကတီၢ်, ဒီးပှၤခိးတၢ်ဖိတဖၣ် ဟဲဆူအသိလ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်အပူၤကွံာ် အဝဲဃ့ထုကဖၣ်တ့ၢ်လံတလီၢ်လီၢ်အသိး ဃ့ထုကဖၣ်ဝဲ- “ယွၤဧၢ, ဖဲနအိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤလၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢအကတီၢ်, နဒုးထံၣ်ပှၤမဲာ်ဘျီၣ်တဖၣ် န့ၣ်လီၤ. ခဲအံၤ, မဲာ်ချံလၢ အထံၣ်တၢ်တဖၣ်န့ၣ် ဝံသးစူၤမၤဘျီၣ်လၢ်ဘၣ်အီၤတက့ၢ်” န့ၣ်လီၤ. ပှၤခိးတၢ်တဖၣ် ဃုကွၢ်ထံသိလ့ၣ်, ဒီးလံာ်စီဆှံတဖၣ်လၢတၢ်ဘိၣ်တၢ်စှၢၤ အပူၤအဂ့ၢ်န့ၣ်, တစံးကတိၤတၢ်နီတမံၤဘၣ်. အဲၣ်ဒြူ လဲၤခီဂာ်ဝဲကီၢ်ဆၢ, ဒီးစိာ်ဆှၢ အတၢ်ဖိတၢ်လံၤတဖၣ်ဆူ ပှၤလၢအလံာ်စီဆှံ တအိၣ်ဒံးဘၣ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

အဲၣ်ဒြူ ဘဲန် ဒၣ် ဘဲလ် (Andrew van der Bijl), မ့တမ့ၢ် သီခါ အဲၣ်ဒြူ (Brother Andrew) န့ၣ် သန့ၤအသးလၢ ယွၤအစိအကမီၤ, ဖဲယွၤကိးအီၤလၢကမၤဝဲ တၢ်မၤလၢအဖျါကဲထီၣ်တသ့ဘၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤအံၤ မ့ၢ်တၢ်စိာ်ဆှၢလံာ်စီဆှံတဖၣ်ဆူ ထံကီၢ်လၢ တတူၢ်လိာ် ပှၤခရံာ်ဖိအတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး အတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ တထီၣ်ဘး, ဒီးကျိာ်စ့အတၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ ဆံးစှၤအဂ့ၢ် ဒိၣ်ဒိၣ်အါအါအပူၤန့ၣ်,…

ကစၢ်ယွၤထံၣ်ပှၤ

လၢကီၢ်စဲၣ် မံးခၠံၣ်ကၣ် (Michigan) အပူၤန့ၣ်, သ့ၣ်ထူၣ်အိၣ်ဝဲ အကကွဲၢ်တဆံလွံၢ်ကထိ (fourteen billion), ဒီးလၢနီၣ်ထိၣ်နီၣ်ဒွးအါမံၤအဖီခိၣ်န့ၣ် သ့ၣ်ထူၣ်အါတက့ၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်သ့ၣ်ပတီၢ်မုၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ကီၢ်စဲၣ်ကရၢကရိထီၣ် တၢ်ပြၢ လၢအမ့ၢ် "တၢ်ဃုထံၣ်သ့ၣ်ဖးဒိၣ်" (Big Tree Hunt) ကိးနံၣ်ဒဲး, ဒ်သိးဒီးတၢ်ကဃုထံၣ်န့ၢ် သ့ၣ်ထူၣ်တဖၣ်လၢအသးပှၢ်ကတၢၢ်, ဒီးအဒိၣ်ကတၢၢ်- သ့ၣ်ထူၣ်တဖၣ်လၢ တၢ်မၤလၤကပီၤအီၤသ့ ဒ်လီၢ်ကဝီၤအတၢ်ပနီၣ်လၢအမူတမံၤအသိး န့ၣ်လီၤ. တၢ်ပြၢအံၤ မၤထီထီၣ် သ့ၣ်ထူၣ်ပတီၢ်မုၢ်တဖၣ်အပတီၢ်ဆူ တီၤအထီတတီၤန့ၣ်လီၤ. သ့ၣ်ပှၢ်တခါဂ့ၤတခါဂ့ၤအပူၤန့ၣ်, သ့ၣ်ထူၣ်လၢအဒိးန့ၢ်ခိၣ်ဖးသ့ဝဲတထူၣ်ထူၣ်န့ၣ်, ဒ်သိးအကဘၣ်တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးအီၤအဂီၢ် အိၣ်ခိးပာ်အသးန့ၣ်လီၤ.

ယွၤတမ့ၢ်ဘၣ်ဒ်ပှၤအါဂၤအသိးဘၣ်. ထီဘိန့ၣ် ကစၢ်ယွၤပာ်သူၣ်ပာ်သးဝဲ ပှၤပတီၢ်မုၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. “တၢ်တမံၤမံၤ” ဒီး “ပှၤတဂၤဂၤ” လၢပှၤအါဂၤ လဲၤကပာ်, ကွၢ်ကပာ်ဝဲန့ၣ်, ယွၤသူၣ်အိၣ်သးအိၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲစီၤပၤ စီၤယၤရၤဘၣ် ပၢတၢ်အစိၤန့ၣ် ယွၤဆှၢလီၤပှၤပတီၢ်မုၢ် စီၤဧၤမိၣ်, ဆူအံၣ်စရ့လး-ကလံၤထံးအထံကီၢ် န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် ကဃၣ်ကွံာ်အသးလၢတၢ်အၢ, ဒီးကဃုထံၣ်န့ၢ်တၢ်တီတၢ်လိၤအဂီၢ်, ဝံဧၤမိၣ် သဆၣ်ထီၣ်ဝဲဘၣ်ဆၣ်, အဝဲဘၣ်တၢ်လဲၤကပာ်အီၤ, ဒီးတဲအီၤလၢ…

ယွၤစူးကါပတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတဖၣ်

ယအိးထီၣ်တၢ်သ့ၣ်နီၣ်အတလါ, ဒီးထုးထီၣ် စ့နီၣ်ဆဲး ဆ့ကိာ်လၣ်ဆံးဖိန့ၣ်လီၤ. နီၣ်ဆဲးဖိအံၤ အဒိၣ်အဆံးဒီးအက့ၢ်အဂီၤန့ၣ် ဘၣ်တီတီဒီးဖိသၣ်အိၣ် အနွံ တဆံလၢအတအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဒံးဘၣ်တဂၤအခီၣ်လၣ်န့ၣ်လီၤ. ယဖူးလဲးဖူးသွံ အခီၣ်ဘိဆံးဆံးဖိ အဘိတဆံ, ဒီးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤယဲလၢ ယဟုးယသးအဆိကတၢၢ်အဘျီ လီၤမၢ်ကွံာ်အဂ့ၢ်, ဒီးပှၤတနီၤစံးဝဲလၢ "ယဘူၣ်ယတီၢ်ဂ့ၤ" ဘၣ်ဆၣ်, ဒ်အဝဲသ့ၣ်စံးဝဲအသိး ယဘူၣ်ယတီၢ်တဂ့ၤဘၣ်. ယသူၣ်အုးသးအုး, ဒီးသ့ၣ်ညါလၢယဖိအခီၣ်လၣ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်နီၢ်နီၢ် ဒ်သးဖိတဖျၢၣ်လၢ တဘျီန့ၣ်စံၣ်ဝဲဒၣ်လၢ ယဒၢလီၢ်အပူၤအသိးန့ၣ်လီၤ. ယစံးဘျုးကစၢ်ယွၤလၢ အမၤပူၤဖျဲးယၤလၢ တၢ်သးလီၤအတၢ်ဆါ, ဒီးစူးကါယတၢ်လဲၤခီဖျိ ဒ်သိးယကမၤမုာ်ထီၣ်က့ၤ ပှၤဂၤလၢအသူၣ်အုးသးအုး, ခီဖျိလၢအဖိလီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲယဟုးယသး ဟးဂီၤဝံၤ, အါန့ၢ်အနံၣ်ခံဆံအလီၢ်ခံ, ယဝၤသးဘိဒီးယၤ ပယုၢ်န့ၢ်ပဖိလၢ အလီၤမၢ်တဂၤအံၤ အမံၤလၢ ခဲၣ် (Kai), ကျိာ်တၢ်ကတိၤတနီၤအပူၤ အခီပညီန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ "တၢ်သူၣ်ဖှံသးညီ" န့ၣ်လီၤ. လၢယတၢ်လီၤမၢ်အဂီၢ် ယသးဘၣ်ဒိဆါဒံးဝဲအဖၢမုာ်ဘၣ်ဆၣ်, ယစံးဘျုးယွၤလၢ အမၤဘျါက့ၤယသး, ဒီးစူးကါယတၢ်လဲၤခီဖျိလၢ ကမၤစၢၤပှၤဂၤအဂီၢ်အဃိန့ၣ်လီၤ.

ပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၀၇ သူၣ်ခုသးခုဝဲဒၣ်လၢ ယွၤအသူးသ့ၣ်ကံၢ်စီလၢ အဒိၣ်အထီ, ဒီးဖဲအဆၢဖိ ၁…

တၢ်စံးဆၢမၤဆၢက့ၤတၢ်ဒ်ကစၢ်ခရံာ်အသိး

လၢတၢ်ယီၤခါ, မုၢ်အတၢ်ကိၢ်အဖီလာ်န့ၣ် ကၠီး (George) မၤတၢ် လၢတၢ်တ့ထီၣ် ဘှီထီၣ်တၢ်မၤ, ဖဲကီၢ်စဲၣ် ကဲၣ်ရိၣ်လဲနါ (Carolina) န့ၣ်လီၤ. ပှၤအိၣ်ဆိးဖဲတၢ်အခိၣ်အဃၢၤတဂၤ ဟဲနုာ်လီၤဆူ အဝဲမၤတၢ်အလီၢ် ကရၢၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. ပှၤတဂၤအံၤ ဖျါလၢအသူၣ်ဒိၣ်သးဖျိး, ဒီးစးထီၣ်ဆိၣ်တၢ်, ဒီးစံးကတိၤအၢ ကယဲၢ်တၢ်ဘှီထီၣ် အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤခဲလၢာ်, ဒီးတၢ်မၤအီၤဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တုၤပှၤလၢအသးကဲၤဒိၣ် တဂၤအံၤ ဆိကတီၢ်အတၢ်ကိးပသူကိးပသီတၢ်တစုန့ၣ်, ကၠီး ခိးကနၣ်ဝဲ တၢ်ကတိၤ အဆူၣ်အအၢတဖၣ်အံၤ, တစံးဆၢမၤဆၢက့ၤတၢ်နီတမံၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဝံၤန့ၣ်ဒီး, ကၠီးကတိၤဆၢက့ၤအီၤ လၢတၢ်ကတိၤ ကပုာ်လုးဖိ, ဒီးစံးဝဲ "မုၢ်တနံၤအံၤ နလဲၤခီဖျိဘၣ်တ့ၢ်ဝဲလၢ တၢ်ကီတၢ်ခဲနီၢ်နီၢ်အပူၤ တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ" န့ၣ်လီၤ.သတူၢ်ကလာ်န့ၣ်, ပှၤအသးဒိၣ်ကဲၤထီၣ်တဂၤအံၤ အမဲာ်သၣ်ကပုာ်လီၤ, ဆုးလီၤအခိၣ်, ဒီးစံးဝဲ "ဝံသးစူၤဘၣ်ယၤလၢ ယစံးကတိၤဘၣ်နၤ ဒ်သိးအံၤအဃိန့ၢ်တက့ၢ်" န့ၣ်လီၤ. ကၠီး အတၢ်သူၣ်ဂ့ၤသးဝါန့ၣ် မၤစၢ်လီၤ ပှၤခိၣ်ဃၢၤတဂၤအံၤ အတၢ်သူၣ်ဒိၣ်သးဖျိးန့ၣ်လီၤ.

အကတီၢ်တဖၣ်ကအိၣ်ဝဲလၢ ပကအဲၣ်ဒိးစံးဆၢမၤဆၢက့ၤတၢ် ဆူၣ်ဆူၣ်ကိၤကိၤန့ၣ်လီၤ. ပအဲၣ်ဒိးမၤဆၢက့ၤ တၢ်မၤဆါပှၤအဂီၢ် လၢတၢ်မၤဆါက့ၤပှၤဂၤ, ဒီးတၢ်ကတိၤတရီတပါပှၤအဂီၢ်…

တူၢ်လိာ်အၢၣ်လီၤခီဖျိတၢ်နာ်

လၢယတၢ်မၤလီၢ်န့ၣ်, ဖဲပှၤသံကွၢ်ယၤ မ့ၢ်ယကတူၢ်လိာ် မူဒါအသီဧါ အကတီၢ်န့ၣ်, ယအဲၣ်ဒိးစံးဆၢက့ၤ "ယတတူၢ်လိာ်ဘၣ်" န့ၣ်လီၤ. ယဆိကမိၣ်ထီၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်, ဒီးယကဘှါဆှဲသုးကျဲၤ တၢ်ဂ့ၢ်ကီတဖၣ်အံၤအဂီၢ် ယသးကလၢၢ်ဘၣ်လၢ ယတတုၤထီၣ်ဘးဒံးဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဒ်ယဃ့ဘါထုကဖၣ်, ဒီးဃုထံၣ်န့ၢ် တၢ်နဲၣ်ကျဲ လၢလံာ်စီဆှံ, ဒီးလၢပှၤစူာ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ် အဂုၤအဂၤတဖၣ်န့ၣ်ဒီး, ယသ့ၣ်ညါဘၣ် ကစၢ်ယွၤအဲၣ်ဒိးဝဲ ယကစံးဆၢ "မ့ၢ်" န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ထွဲဒီးကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤစၢၤန့ၣ်, တၢ်မၤလီၤတံၢ်က့ၤယၤ ခီဖျိယွၤအကလုၢ်ကထါန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, ယတူၢ်လိာ် တၢ်မၤအံၤ, ဘၣ်ဆၣ်, တၢ်ပျံၤတၢ်ဖုး အိၣ်ဒံးဝဲလၢယပူၤန့ၣ်လီၤ.

ယထံၣ်လီၤက့ၤယသးလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်, ဒီးပှၤလဲၤကွၢ်ဟုၣ်တၢ်အဂၤတဆံအလီၢ်, လၢအသံးက့ၤသးဆူခံ ဖဲအကလဲၤနုာ်လီၤဆူ ကီၢ်ကနၤဧၣ်န့ၣ်, ဖျါဖဲ ၄မိၤ ၁၃:၂၇-၂၉, ၃၁-၃၃, ၁၄:၁-၄ အပူၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်စ့ၢ်ကီးဝဲတၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်, ဒီးဆိကမိၣ်ဝဲလၢ မ့ၢ်အကမၤနၢၤ ပှၤအဆူၣ်တဖၣ်လၢကီၢ်အံၤအပူၤ, ဒီးကမၤနၢၤမၤဃၣ်ဝ့ၢ်တဖၣ် လၢအအိၣ်ဒီးတၢ်ဒူၣ်အထီတဖၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲ ၄မိၤ ၁၃:၃၃ န့ၣ်, ပှၤကွၢ်ဟုၣ်တၢ်တဖၣ်စံးဝဲ "ပမၤသးဒ်…

ကစၢ်ခရံာ်အသကဲာ်ပဝးကံၢ်စီ

စကီး (Scott) မ့ၢ်သူးစကီၤတဂၤ (sergeant) လၢဘြံးထံးရှ သုးမုၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. လၢကီၢ်အဖကၣ်န့းစတၣ် (Afghanistan) န့ၣ် ဘၣ်ဟးဝ့ၤဝီၤ တၢ်လီၢ်အကီအခဲ လၢအတၤတၢ်တဖၣ် ဝံၤအလီၢ်ခံန့ၢ်, အဝဲအတၢ်အိၣ်မူ လီၤပှီၢ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. စကီးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤဝဲ "ယအိၣ်ဆိးလၢ တၢ်လီၢ်ခံးသူတတီၤ" န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲအဝဲ "ထံၣ်က့ၤကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး, ဒီးစးထီၣ်ပိာ်ဝဲအခံ" န့ၣ်ဒီး, အတၢ်အိၣ်မူလဲလိာ်ကွံာ်ဝဲဒၣ်လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့န့ၣ်လီၤ. ခဲကနံၣ်အံၤ, အဝဲဂုာ်ကျဲးစၢၤနီၤဟ့ၣ် ကစၢ်ခရံာ်အတၢ်အဲၣ်ဆူပှၤဂၤတဖၣ်အအိၣ်, လီၤဆီဒၣ်တၢ် ပှၤမၤတ့ၢ် သုးအတၢ်မၤတဖၣ်, လၢအပြၢ သကိးတၢ်ဒီးအီၤ, သုးဖိလၢအဘၣ်ဒိဘၢၣ်ထံးတဖၣ်, ဒီးပှၤလၢအမၤတ့ၢ်တၢ်လၢ သုးအတၢ်မၤတဖၣ်အဂီၢ် လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် တၢ်ပြၢ (Invictus Games) န့ၣ်လီၤ.

တချုးလၢ စကီးလဲၤဝဲဆူ တၢ်လိာ်ကွဲပြၢအံၤန့ၣ်, အဝဲဟံးန့ၢ်နီၢ်သးဂံၢ်ဘါလၢတၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ, တၢ်ထုကဖၣ်, ဒီးတၢ်ဒိကနၣ် တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ အတၢ်သူၣ်ဝံၣ်သးဆၢတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်ဝံၤန့ၣ်ဒီး, ယွၤမၤစၢၤအီၤ ဒ်သိး "ကကွၢ်ထံဆိကမိၣ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး အသကဲးပဝးကံၢ်စီ, ဒီးကဒုးနဲၣ်တၢ်အဲၣ်သူၣ်ကညီၤသးကညီၤတၢ်, တၢ်သူၣ်စူၤသးစူၤ, ဒီးတၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်" ဆူပှၤပြၢသကိးတၢ်ဒီးအီၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

ဖဲအံၤန့ၣ်…

တၢ်ဒီတဒၢလၢ ယွၤကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်ပှၤ

ကိးနံၣ်ဒဲး, ယမါသးဘိဒီးယၤ ပလဲၤယီၢ်ဒိးပလ့ၣ်ယီၢ်လၢကျဲဖိဆံးတဖၣ်လၢ မံးခၠံၣ်ကၣ် မုၢ်နုာ် (West Michigan) အဃၢၤဝးဝး, ဒီးပလ့ၣ်ယီၢ်အတၢ်လဲၤန့ၣ် မံးလာ်တဖၣ် အါထီၣ်လၢအကယၤန့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပကမၤဂ့ၤထီၣ်ပတၢ်လဲၤခီဖျိအဂီၢ်, ပစဲထီဃာ် ပိးလီဖိတဖၣ် လၢပလ့ၣ်ယီၢ်တဖၣ်အလိၤန့ၣ်လီၤ. စူ (Sue) အလ့ၣ်ယီၢ်အမဲာ်ညါဒီးအလီၢ်ခံန့ၣ် အိၣ်ဒီးမ့ၣ်အူဒၢ, အီၣ်ဒိၢ်မံထၢၢ် (Odometer) (နီၣ်ထိၣ်လ့ၣ်အတၢ်လဲၤအယံၤ) တဖျၢၣ်, ဒီးလ့ၣ်ယီၢ် အနီၣ်ဝံာ်ဒၢန့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်ယလ့ၣ်ယီၢ်န့ၣ် အိၣ်ဝဲဒီးတၢ်ပာ်ထံအီပလီ အလီၢ်န့ၣ်လီၤ. နီၢ်နီၢ်န့ၣ်, ပမ့ၢ်တထီဃာ် တၢ်ပိးတၢ်လီတဖၣ်အံၤဒၣ်ကယၢာ်, ကိးနံၤဒဲးန့ၣ် ပလဲၤတၢ်လီၢ်တတီၤဘၣ်တတီၤသ့ဝဲဂ့ၤဂ့ၤ, ဒီးပာ်ဖှိၣ်မံးလာ်တဖၣ်ခဲလၢာ်သ့ဝဲန့ၣ်လီၤ.

ပိးလီဖိတဖၣ်အံၤ ကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤဘၣ်ဆၣ်, ပကစိာ် မ့ၢ်ဂ့ၤ ပတစိာ် မ့ၢ်ဂ့ၤန့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ် ပတၢ်ဃုထၢန့ၣ်လီၤ. လံာ်အ့းဖ့းစူးအပူၤန့ၣ်, တၢ်မၢဖိ စီၤပီလူး ကွဲးပာ်ဖျါဝဲ ပိးလီကယၢအဂၤတကရူၢ်အဂ့ၢ်- ဘၣ်ဆၣ် တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ တမ့ၢ်လၢ ပကဘၣ်ဃုထၢအီၤဘၣ်. ပကအိၣ်မူပိာ်ထွဲ ပတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်လၢ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအပူၤ ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်အဂီၢ် စီၤပီလူးစံးဝဲလၢ ပကဘၣ် "သိးထီၣ်" တၢ်တဖၣ်အံၤန့ၣ်လီၤ. ပတၢ်အိၣ်မူအတၢ်လဲၤတဖၣ်န့ၣ်…

တၢ်လီၤလိၢ်လီၤလးဆံးဆံးဖိတဖၣ်

တချုးလၢ ပဒိးတ့ဒိးဖျီပသး ပမၤမူးသးဖှံ (wedding shower) အကတီၢ်န့ၣ်, ပှၤဟဲစိာ်ဟ့ၣ်တၢ်ဟ့ၣ်တဖၣ်အကျါ ပတံၤသကိး ဒ့း (Dave) လၢအမဲာ်ဆှးသ့တဂၤ, ဖီၣ်ဃာ်ဝဲတၢ်ဘိၣ်ထီထီတဘိၣ် လၢအဘၣ်တၢ်ဘိၣ်ဘံဃာ်အီၤလၢ စးခိကဘျံး ဘူတလါဖိ, ဒီးဆၢထၢၣ်အိၣ်ဝဲဖဲတၢ်အသနၢၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်ဆၢကတီၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အဝဲကဘၣ်ဟ့ၣ်အတၢ်ဟ့ၣ်န့ၣ်ဒီး, အဝဲဟဲဟ့ၣ်အတၢ်ဟ့ၣ်ဖိန့ၣ်လီၤ. အံဘၢၣ် (Evan) ဒီးယၤ ပအိးထီၣ် အတၢ်ဟ့ၣ်ဖိအံၤန့ၣ်ဒီး, ပထံၣ် သ့ၣ်ကျီၣ်ထီထီဖိလၢ အဘၣ်တၢ်စိးပျၤအီၤကဝီၤကျီၤဖိလၢစု ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်, ဒီးတၢ်ကတိၤ, “ယွၤအတၢ်လီၤလးတနီၤ မ့ၢ်တၢ်ဆံးဆံးဖိလီၤ” န့ၣ် ဘၣ်တၢ်စိးပျၤအီၤလၢ သ့ၣ်ကျီၣ်အလိၤ န့ၣ်လီၤ. သ့ၣ်ကျီၣ်ဖိအံၤ ဘၣ်တၢ်ဘျးလီၤစဲၤအီၤလၢ ပဟံၣ်န့ၣ်အိၣ်ဝဲ ၄၅ နံၣ်လံ, ဒီးတလီၢ်လီၢ်န့ၣ် ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ပှၤလၢ တၢ်ဆံးဆံးဖိတဖၣ်အပူၤဒၣ်လဲၣ် ယွၤမၤတၢ်န့ၣ်လီၤ. ကျိာ်စ့လၢတၢ်ကဘၣ်ဟ့ၣ် ဒ့ၣ်ကမၣ်တဖၣ်, ယွၤကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်တၢ်အီၣ်တၢ်အီ, ယွၤမၤဘျါက့ၤပှၤလၢ တၢ်ဆူးတၢ်ဆါ, တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ပမ့ၢ်ပာ်ဖှိၣ်ဂံၢ်ထီၣ်ခဲလၢာ်န့ၣ်ဒီး, ယွၤအတၢ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲပှၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအလီၤကမၢကမၣ်န့ၣ်လီၤ.

ဘၣ်ထွဲဒီး တၢ်သူၣ်ထီၣ်က့ၤ ဝ့ၢ်ယရူၤရှလ့ၣ်, ဒီးတၢ်လုၢ်ဟံၣ်အဂီၢ်, ယူဒၤ အပဒိၣ်, စီၤစရူဘၤဘ့လး,…

နီၢ်သးလၢအအိၣ်ဆူအိၣ်ချ့

ပှၤကညီအသးဖျၢၣ်န့ၣ် မ့ၢ်က့ၢ်ဂီၤတမံၤ လၢအလီၤကမၢကမၣ်န့ၣ်လီၤ. သးဖျၢၣ်ဖိအံၤ အိၣ်ဒၣ်ထဲနီၢ်တဂၤအစုခိၣ်, လၢအဖှိးထုးထီၣ်သွ့ၣ်ထံ, ဒီးအတယၢၢ်ဃၢဝဲဒၣ် ၇ အီၣ်စး (ounces) တုၤ ၁၅ အီၣ်စး (ounces) န့ၣ်လီၤ. တနံၤန့ၣ် စံၣ်ဖှိးဝဲဒၣ် အဘျီတကလီၢ် ဃၣ်ဃၣ်, ဒီးထုးထီၣ် သွံၣ် ၂၀၀၀ ကါလၣ် (2000 gallons), ဒီးဆှၢဝဲဆူ ပနီၢ်ခိဒီတဂၤ ခီဖျိပသွံၣ်ကျိၤလၢ အထီအိၣ် ၆၀,၀၀၀ မံးလးန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်က့ၢ်ဂီၤတမံၤ လၢအအိၣ်ဒီး တၢ်မၤအကီအခဲ, ဒီးအအါအဃိ, ပနၢ်ပၢၢ်အီၤညီလၢ ပှၤကညီအသးဖျၢၣ်မ့ၢ် တၢ်အဂံၢ်ထံးလၢပနီၢ်ခိနီၢ်ကစၢ်ဒီဂၤ ကအိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢ ပသးဖျၢၣ်အတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့န့ၣ်, ဘၣ်ထွဲလိာ်အသးဒီးပတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ အကံၢ်အစီအဃိ, တၢ်ယါဘျါတၢ် အစဲအ့ၣ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ ပကအိၣ်မူပိာ်ထွဲ တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ အလုၢ်လၢ်န့ၣ်လီၤ.

လၢတၢ်စိတၢ်ကမီၤအပူၤ, တၢ်ယါဘျါတၢ်အစဲအ့ၣ် စံးကတိၤဝဲ ပနီၢ်ခိသးဖျၢၣ်အဂ့ၢ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ်, ယွၤစံးကတိၤပာ်ဖျါဝဲ သးဖျၢၣ်အဂၤတမံၤအဂ့ၢ်, လၢတၢ်စိတၢ်ကမီၤ
ဒိၣ်န့ၢ်အါန့ၢ်ဒံး တၢ်ယါဘျါတၢ်အစဲအ့ၣ် စံးကတိၤပာ်ဖျါဝဲန့ၣ်လီၤ. ယွၤစံးကတိၤပာ်ဖျါဝဲဘၣ်ထွဲဒီး နီၢ်သးအတၢ်ဆိကမိၣ်,…

တၢ်မၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအတၢ်

ဖဲပှၤဆိကမိၣ် တၢ်ဃ့ၢ်သဘျိၣ်မံထၢၣ် ၁၀၀ အဂ့ၢ်န့ၣ်ဒီး, တၢ်ကဟဲနုာ်ဆူပှၤအတၢ်ဆိကမိၣ်အပူၤန့ၣ် ကမ့ၢ်သ့ၣ်သ့ၣ် အူၣ်စ့ၣ် ဘိး (Usain Bolt), လၢအမ့ၢ် ပှၤပၢၤဃာ် ဟီၣ်ခိၣ် ဒီဘ့ၣ် တၢ်ကွဲးနီၣ် (World record holder) လၢခ့ခါခဲအံၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ဒီး ပသးပ့ၤနီၣ် ကၠူလယၣ် “ဟၣ်ရံၣ်က့” ဟီးက့ၣ် (Julia "Hurricane" Hawkins) အဂ့ၢ်တသ့ဘၣ်. ဖဲ ၂၀၂၁ နံၣ်န့ၣ်, ကၠူလယၣ် ဃ့ၢ်သတြီၤ တၢ်ဃ့ၢ် အကတၢၢ်ပနိ လၢပှၤဃ့ၢ်တၢ်ဖိအဂုၤအဂၤခဲလၢာ်အမဲာ်ညါ, ဒီးမၤနၢၤတၢ်ဃ့ၢ်သဖှိ မံထၢၣ် ၁၀၀ ဖဲပှၤသးပှၢ်အတၢ်လိာ်ကွဲ (Louisiana Seniors Games) န့ၣ်လီၤ. ဃ့ၢ်တၢ်အဆၢကတီၢ်အါန့ၢ် ဘိး အတၢ်ဃ့ၢ် (၉.၅၈ စဲးကီး), စဲးကီး ၆၀ ဘျဲၣ်ဘျဲၣ်ဖိ (၁၀.၅၈ စဲးကီး) န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲအသးအိၣ် ၁၀၅ နံၣ်လံန့ၣ်လီၤ.

ပိာ်မုၣ်တဂၤလၢ…

လံာ်စီဆှံတဖၣ်လၢ သိလ့ၣ်အလီၢ်ခံ ခးဆ့ၣ်နီၤ

အဲၣ်ဒြူ (Andrew) အ Volkswagen သိလ့ၣ် အိၣ်ကတီၢ်, ဒီးပှၤခိးတၢ်ဖိတဖၣ် ဟဲဆူအသိလ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်အပူၤကွံာ် အဝဲဃ့ထုကဖၣ်တ့ၢ်လံတလီၢ်လီၢ်အသိး ဃ့ထုကဖၣ်ဝဲ- “ယွၤဧၢ, ဖဲနအိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤလၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢအကတီၢ်, နဒုးထံၣ်ပှၤမဲာ်ဘျီၣ်တဖၣ် န့ၣ်လီၤ. ခဲအံၤ, မဲာ်ချံလၢ အထံၣ်တၢ်တဖၣ်န့ၣ် ဝံသးစူၤမၤဘျီၣ်လၢ်ဘၣ်အီၤတက့ၢ်” န့ၣ်လီၤ. ပှၤခိးတၢ်တဖၣ် ဃုကွၢ်ထံသိလ့ၣ်, ဒီးလံာ်စီဆှံတဖၣ်လၢတၢ်ဘိၣ်တၢ်စှၢၤ အပူၤအဂ့ၢ်န့ၣ်, တစံးကတိၤတၢ်နီတမံၤဘၣ်. အဲၣ်ဒြူ လဲၤခီဂာ်ဝဲကီၢ်ဆၢ, ဒီးစိာ်ဆှၢ အတၢ်ဖိတၢ်လံၤတဖၣ်ဆူ ပှၤလၢအလံာ်စီဆှံ တအိၣ်ဒံးဘၣ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

အဲၣ်ဒြူ ဘဲန် ဒၣ် ဘဲလ် (Andrew van der Bijl), မ့တမ့ၢ် သီခါ အဲၣ်ဒြူ (Brother Andrew) န့ၣ် သန့ၤအသးလၢ ယွၤအစိအကမီၤ, ဖဲယွၤကိးအီၤလၢကမၤဝဲ တၢ်မၤလၢအဖျါကဲထီၣ်တသ့ဘၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤအံၤ မ့ၢ်တၢ်စိာ်ဆှၢလံာ်စီဆှံတဖၣ်ဆူ ထံကီၢ်လၢ တတူၢ်လိာ် ပှၤခရံာ်ဖိအတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး အတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ တထီၣ်ဘး, ဒီးကျိာ်စ့အတၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ ဆံးစှၤအဂ့ၢ် ဒိၣ်ဒိၣ်အါအါအပူၤန့ၣ်,…

ကစၢ်ယွၤထံၣ်ပှၤ

လၢကီၢ်စဲၣ် မံးခၠံၣ်ကၣ် (Michigan) အပူၤန့ၣ်, သ့ၣ်ထူၣ်အိၣ်ဝဲ အကကွဲၢ်တဆံလွံၢ်ကထိ (fourteen billion), ဒီးလၢနီၣ်ထိၣ်နီၣ်ဒွးအါမံၤအဖီခိၣ်န့ၣ် သ့ၣ်ထူၣ်အါတက့ၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်သ့ၣ်ပတီၢ်မုၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ကီၢ်စဲၣ်ကရၢကရိထီၣ် တၢ်ပြၢ လၢအမ့ၢ် "တၢ်ဃုထံၣ်သ့ၣ်ဖးဒိၣ်" (Big Tree Hunt) ကိးနံၣ်ဒဲး, ဒ်သိးဒီးတၢ်ကဃုထံၣ်န့ၢ် သ့ၣ်ထူၣ်တဖၣ်လၢအသးပှၢ်ကတၢၢ်, ဒီးအဒိၣ်ကတၢၢ်- သ့ၣ်ထူၣ်တဖၣ်လၢ တၢ်မၤလၤကပီၤအီၤသ့ ဒ်လီၢ်ကဝီၤအတၢ်ပနီၣ်လၢအမူတမံၤအသိး န့ၣ်လီၤ. တၢ်ပြၢအံၤ မၤထီထီၣ် သ့ၣ်ထူၣ်ပတီၢ်မုၢ်တဖၣ်အပတီၢ်ဆူ တီၤအထီတတီၤန့ၣ်လီၤ. သ့ၣ်ပှၢ်တခါဂ့ၤတခါဂ့ၤအပူၤန့ၣ်, သ့ၣ်ထူၣ်လၢအဒိးန့ၢ်ခိၣ်ဖးသ့ဝဲတထူၣ်ထူၣ်န့ၣ်, ဒ်သိးအကဘၣ်တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးအီၤအဂီၢ် အိၣ်ခိးပာ်အသးန့ၣ်လီၤ.

ယွၤတမ့ၢ်ဘၣ်ဒ်ပှၤအါဂၤအသိးဘၣ်. ထီဘိန့ၣ် ကစၢ်ယွၤပာ်သူၣ်ပာ်သးဝဲ ပှၤပတီၢ်မုၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. “တၢ်တမံၤမံၤ” ဒီး “ပှၤတဂၤဂၤ” လၢပှၤအါဂၤ လဲၤကပာ်, ကွၢ်ကပာ်ဝဲန့ၣ်, ယွၤသူၣ်အိၣ်သးအိၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲစီၤပၤ စီၤယၤရၤဘၣ် ပၢတၢ်အစိၤန့ၣ် ယွၤဆှၢလီၤပှၤပတီၢ်မုၢ် စီၤဧၤမိၣ်, ဆူအံၣ်စရ့လး-ကလံၤထံးအထံကီၢ် န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် ကဃၣ်ကွံာ်အသးလၢတၢ်အၢ, ဒီးကဃုထံၣ်န့ၢ်တၢ်တီတၢ်လိၤအဂီၢ်, ဝံဧၤမိၣ် သဆၣ်ထီၣ်ဝဲဘၣ်ဆၣ်, အဝဲဘၣ်တၢ်လဲၤကပာ်အီၤ, ဒီးတဲအီၤလၢ…

ယွၤစူးကါပတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတဖၣ်

ယအိးထီၣ်တၢ်သ့ၣ်နီၣ်အတလါ, ဒီးထုးထီၣ် စ့နီၣ်ဆဲး ဆ့ကိာ်လၣ်ဆံးဖိန့ၣ်လီၤ. နီၣ်ဆဲးဖိအံၤ အဒိၣ်အဆံးဒီးအက့ၢ်အဂီၤန့ၣ် ဘၣ်တီတီဒီးဖိသၣ်အိၣ် အနွံ တဆံလၢအတအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဒံးဘၣ်တဂၤအခီၣ်လၣ်န့ၣ်လီၤ. ယဖူးလဲးဖူးသွံ အခီၣ်ဘိဆံးဆံးဖိ အဘိတဆံ, ဒီးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤယဲလၢ ယဟုးယသးအဆိကတၢၢ်အဘျီ လီၤမၢ်ကွံာ်အဂ့ၢ်, ဒီးပှၤတနီၤစံးဝဲလၢ "ယဘူၣ်ယတီၢ်ဂ့ၤ" ဘၣ်ဆၣ်, ဒ်အဝဲသ့ၣ်စံးဝဲအသိး ယဘူၣ်ယတီၢ်တဂ့ၤဘၣ်. ယသူၣ်အုးသးအုး, ဒီးသ့ၣ်ညါလၢယဖိအခီၣ်လၣ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်နီၢ်နီၢ် ဒ်သးဖိတဖျၢၣ်လၢ တဘျီန့ၣ်စံၣ်ဝဲဒၣ်လၢ ယဒၢလီၢ်အပူၤအသိးန့ၣ်လီၤ. ယစံးဘျုးကစၢ်ယွၤလၢ အမၤပူၤဖျဲးယၤလၢ တၢ်သးလီၤအတၢ်ဆါ, ဒီးစူးကါယတၢ်လဲၤခီဖျိ ဒ်သိးယကမၤမုာ်ထီၣ်က့ၤ ပှၤဂၤလၢအသူၣ်အုးသးအုး, ခီဖျိလၢအဖိလီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲယဟုးယသး ဟးဂီၤဝံၤ, အါန့ၢ်အနံၣ်ခံဆံအလီၢ်ခံ, ယဝၤသးဘိဒီးယၤ ပယုၢ်န့ၢ်ပဖိလၢ အလီၤမၢ်တဂၤအံၤ အမံၤလၢ ခဲၣ် (Kai), ကျိာ်တၢ်ကတိၤတနီၤအပူၤ အခီပညီန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ "တၢ်သူၣ်ဖှံသးညီ" န့ၣ်လီၤ. လၢယတၢ်လီၤမၢ်အဂီၢ် ယသးဘၣ်ဒိဆါဒံးဝဲအဖၢမုာ်ဘၣ်ဆၣ်, ယစံးဘျုးယွၤလၢ အမၤဘျါက့ၤယသး, ဒီးစူးကါယတၢ်လဲၤခီဖျိလၢ ကမၤစၢၤပှၤဂၤအဂီၢ်အဃိန့ၣ်လီၤ.

ပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၀၇ သူၣ်ခုသးခုဝဲဒၣ်လၢ ယွၤအသူးသ့ၣ်ကံၢ်စီလၢ အဒိၣ်အထီ, ဒီးဖဲအဆၢဖိ ၁…

တၢ်စံးဆၢမၤဆၢက့ၤတၢ်ဒ်ကစၢ်ခရံာ်အသိး

လၢတၢ်ယီၤခါ, မုၢ်အတၢ်ကိၢ်အဖီလာ်န့ၣ် ကၠီး (George) မၤတၢ် လၢတၢ်တ့ထီၣ် ဘှီထီၣ်တၢ်မၤ, ဖဲကီၢ်စဲၣ် ကဲၣ်ရိၣ်လဲနါ (Carolina) န့ၣ်လီၤ. ပှၤအိၣ်ဆိးဖဲတၢ်အခိၣ်အဃၢၤတဂၤ ဟဲနုာ်လီၤဆူ အဝဲမၤတၢ်အလီၢ် ကရၢၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. ပှၤတဂၤအံၤ ဖျါလၢအသူၣ်ဒိၣ်သးဖျိး, ဒီးစးထီၣ်ဆိၣ်တၢ်, ဒီးစံးကတိၤအၢ ကယဲၢ်တၢ်ဘှီထီၣ် အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤခဲလၢာ်, ဒီးတၢ်မၤအီၤဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တုၤပှၤလၢအသးကဲၤဒိၣ် တဂၤအံၤ ဆိကတီၢ်အတၢ်ကိးပသူကိးပသီတၢ်တစုန့ၣ်, ကၠီး ခိးကနၣ်ဝဲ တၢ်ကတိၤ အဆူၣ်အအၢတဖၣ်အံၤ, တစံးဆၢမၤဆၢက့ၤတၢ်နီတမံၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဝံၤန့ၣ်ဒီး, ကၠီးကတိၤဆၢက့ၤအီၤ လၢတၢ်ကတိၤ ကပုာ်လုးဖိ, ဒီးစံးဝဲ "မုၢ်တနံၤအံၤ နလဲၤခီဖျိဘၣ်တ့ၢ်ဝဲလၢ တၢ်ကီတၢ်ခဲနီၢ်နီၢ်အပူၤ တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ" န့ၣ်လီၤ.သတူၢ်ကလာ်န့ၣ်, ပှၤအသးဒိၣ်ကဲၤထီၣ်တဂၤအံၤ အမဲာ်သၣ်ကပုာ်လီၤ, ဆုးလီၤအခိၣ်, ဒီးစံးဝဲ "ဝံသးစူၤဘၣ်ယၤလၢ ယစံးကတိၤဘၣ်နၤ ဒ်သိးအံၤအဃိန့ၢ်တက့ၢ်" န့ၣ်လီၤ. ကၠီး အတၢ်သူၣ်ဂ့ၤသးဝါန့ၣ် မၤစၢ်လီၤ ပှၤခိၣ်ဃၢၤတဂၤအံၤ အတၢ်သူၣ်ဒိၣ်သးဖျိးန့ၣ်လီၤ.

အကတီၢ်တဖၣ်ကအိၣ်ဝဲလၢ ပကအဲၣ်ဒိးစံးဆၢမၤဆၢက့ၤတၢ် ဆူၣ်ဆူၣ်ကိၤကိၤန့ၣ်လီၤ. ပအဲၣ်ဒိးမၤဆၢက့ၤ တၢ်မၤဆါပှၤအဂီၢ် လၢတၢ်မၤဆါက့ၤပှၤဂၤ, ဒီးတၢ်ကတိၤတရီတပါပှၤအဂီၢ်…

တူၢ်လိာ်အၢၣ်လီၤခီဖျိတၢ်နာ်

လၢယတၢ်မၤလီၢ်န့ၣ်, ဖဲပှၤသံကွၢ်ယၤ မ့ၢ်ယကတူၢ်လိာ် မူဒါအသီဧါ အကတီၢ်န့ၣ်, ယအဲၣ်ဒိးစံးဆၢက့ၤ "ယတတူၢ်လိာ်ဘၣ်" န့ၣ်လီၤ. ယဆိကမိၣ်ထီၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်, ဒီးယကဘှါဆှဲသုးကျဲၤ တၢ်ဂ့ၢ်ကီတဖၣ်အံၤအဂီၢ် ယသးကလၢၢ်ဘၣ်လၢ ယတတုၤထီၣ်ဘးဒံးဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဒ်ယဃ့ဘါထုကဖၣ်, ဒီးဃုထံၣ်န့ၢ် တၢ်နဲၣ်ကျဲ လၢလံာ်စီဆှံ, ဒီးလၢပှၤစူာ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ် အဂုၤအဂၤတဖၣ်န့ၣ်ဒီး, ယသ့ၣ်ညါဘၣ် ကစၢ်ယွၤအဲၣ်ဒိးဝဲ ယကစံးဆၢ "မ့ၢ်" န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ထွဲဒီးကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤစၢၤန့ၣ်, တၢ်မၤလီၤတံၢ်က့ၤယၤ ခီဖျိယွၤအကလုၢ်ကထါန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, ယတူၢ်လိာ် တၢ်မၤအံၤ, ဘၣ်ဆၣ်, တၢ်ပျံၤတၢ်ဖုး အိၣ်ဒံးဝဲလၢယပူၤန့ၣ်လီၤ.

ယထံၣ်လီၤက့ၤယသးလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်, ဒီးပှၤလဲၤကွၢ်ဟုၣ်တၢ်အဂၤတဆံအလီၢ်, လၢအသံးက့ၤသးဆူခံ ဖဲအကလဲၤနုာ်လီၤဆူ ကီၢ်ကနၤဧၣ်န့ၣ်, ဖျါဖဲ ၄မိၤ ၁၃:၂၇-၂၉, ၃၁-၃၃, ၁၄:၁-၄ အပူၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်စ့ၢ်ကီးဝဲတၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်, ဒီးဆိကမိၣ်ဝဲလၢ မ့ၢ်အကမၤနၢၤ ပှၤအဆူၣ်တဖၣ်လၢကီၢ်အံၤအပူၤ, ဒီးကမၤနၢၤမၤဃၣ်ဝ့ၢ်တဖၣ် လၢအအိၣ်ဒီးတၢ်ဒူၣ်အထီတဖၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲ ၄မိၤ ၁၃:၃၃ န့ၣ်, ပှၤကွၢ်ဟုၣ်တၢ်တဖၣ်စံးဝဲ "ပမၤသးဒ်…

ကစၢ်ခရံာ်အသကဲာ်ပဝးကံၢ်စီ

စကီး (Scott) မ့ၢ်သူးစကီၤတဂၤ (sergeant) လၢဘြံးထံးရှ သုးမုၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. လၢကီၢ်အဖကၣ်န့းစတၣ် (Afghanistan) န့ၣ် ဘၣ်ဟးဝ့ၤဝီၤ တၢ်လီၢ်အကီအခဲ လၢအတၤတၢ်တဖၣ် ဝံၤအလီၢ်ခံန့ၢ်, အဝဲအတၢ်အိၣ်မူ လီၤပှီၢ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. စကီးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤဝဲ "ယအိၣ်ဆိးလၢ တၢ်လီၢ်ခံးသူတတီၤ" န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲအဝဲ "ထံၣ်က့ၤကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး, ဒီးစးထီၣ်ပိာ်ဝဲအခံ" န့ၣ်ဒီး, အတၢ်အိၣ်မူလဲလိာ်ကွံာ်ဝဲဒၣ်လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့န့ၣ်လီၤ. ခဲကနံၣ်အံၤ, အဝဲဂုာ်ကျဲးစၢၤနီၤဟ့ၣ် ကစၢ်ခရံာ်အတၢ်အဲၣ်ဆူပှၤဂၤတဖၣ်အအိၣ်, လီၤဆီဒၣ်တၢ် ပှၤမၤတ့ၢ် သုးအတၢ်မၤတဖၣ်, လၢအပြၢ သကိးတၢ်ဒီးအီၤ, သုးဖိလၢအဘၣ်ဒိဘၢၣ်ထံးတဖၣ်, ဒီးပှၤလၢအမၤတ့ၢ်တၢ်လၢ သုးအတၢ်မၤတဖၣ်အဂီၢ် လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် တၢ်ပြၢ (Invictus Games) န့ၣ်လီၤ.

တချုးလၢ စကီးလဲၤဝဲဆူ တၢ်လိာ်ကွဲပြၢအံၤန့ၣ်, အဝဲဟံးန့ၢ်နီၢ်သးဂံၢ်ဘါလၢတၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ, တၢ်ထုကဖၣ်, ဒီးတၢ်ဒိကနၣ် တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ အတၢ်သူၣ်ဝံၣ်သးဆၢတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်ဝံၤန့ၣ်ဒီး, ယွၤမၤစၢၤအီၤ ဒ်သိး "ကကွၢ်ထံဆိကမိၣ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး အသကဲးပဝးကံၢ်စီ, ဒီးကဒုးနဲၣ်တၢ်အဲၣ်သူၣ်ကညီၤသးကညီၤတၢ်, တၢ်သူၣ်စူၤသးစူၤ, ဒီးတၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်" ဆူပှၤပြၢသကိးတၢ်ဒီးအီၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

ဖဲအံၤန့ၣ်…

တၢ်ဒီတဒၢလၢ ယွၤကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်ပှၤ

ကိးနံၣ်ဒဲး, ယမါသးဘိဒီးယၤ ပလဲၤယီၢ်ဒိးပလ့ၣ်ယီၢ်လၢကျဲဖိဆံးတဖၣ်လၢ မံးခၠံၣ်ကၣ် မုၢ်နုာ် (West Michigan) အဃၢၤဝးဝး, ဒီးပလ့ၣ်ယီၢ်အတၢ်လဲၤန့ၣ် မံးလာ်တဖၣ် အါထီၣ်လၢအကယၤန့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပကမၤဂ့ၤထီၣ်ပတၢ်လဲၤခီဖျိအဂီၢ်, ပစဲထီဃာ် ပိးလီဖိတဖၣ် လၢပလ့ၣ်ယီၢ်တဖၣ်အလိၤန့ၣ်လီၤ. စူ (Sue) အလ့ၣ်ယီၢ်အမဲာ်ညါဒီးအလီၢ်ခံန့ၣ် အိၣ်ဒီးမ့ၣ်အူဒၢ, အီၣ်ဒိၢ်မံထၢၢ် (Odometer) (နီၣ်ထိၣ်လ့ၣ်အတၢ်လဲၤအယံၤ) တဖျၢၣ်, ဒီးလ့ၣ်ယီၢ် အနီၣ်ဝံာ်ဒၢန့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်ယလ့ၣ်ယီၢ်န့ၣ် အိၣ်ဝဲဒီးတၢ်ပာ်ထံအီပလီ အလီၢ်န့ၣ်လီၤ. နီၢ်နီၢ်န့ၣ်, ပမ့ၢ်တထီဃာ် တၢ်ပိးတၢ်လီတဖၣ်အံၤဒၣ်ကယၢာ်, ကိးနံၤဒဲးန့ၣ် ပလဲၤတၢ်လီၢ်တတီၤဘၣ်တတီၤသ့ဝဲဂ့ၤဂ့ၤ, ဒီးပာ်ဖှိၣ်မံးလာ်တဖၣ်ခဲလၢာ်သ့ဝဲန့ၣ်လီၤ.

ပိးလီဖိတဖၣ်အံၤ ကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤဘၣ်ဆၣ်, ပကစိာ် မ့ၢ်ဂ့ၤ ပတစိာ် မ့ၢ်ဂ့ၤန့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ် ပတၢ်ဃုထၢန့ၣ်လီၤ. လံာ်အ့းဖ့းစူးအပူၤန့ၣ်, တၢ်မၢဖိ စီၤပီလူး ကွဲးပာ်ဖျါဝဲ ပိးလီကယၢအဂၤတကရူၢ်အဂ့ၢ်- ဘၣ်ဆၣ် တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ တမ့ၢ်လၢ ပကဘၣ်ဃုထၢအီၤဘၣ်. ပကအိၣ်မူပိာ်ထွဲ ပတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်လၢ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအပူၤ ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်အဂီၢ် စီၤပီလူးစံးဝဲလၢ ပကဘၣ် "သိးထီၣ်" တၢ်တဖၣ်အံၤန့ၣ်လီၤ. ပတၢ်အိၣ်မူအတၢ်လဲၤတဖၣ်န့ၣ်…

တၢ်လီၤလိၢ်လီၤလးဆံးဆံးဖိတဖၣ်

တချုးလၢ ပဒိးတ့ဒိးဖျီပသး ပမၤမူးသးဖှံ (wedding shower) အကတီၢ်န့ၣ်, ပှၤဟဲစိာ်ဟ့ၣ်တၢ်ဟ့ၣ်တဖၣ်အကျါ ပတံၤသကိး ဒ့း (Dave) လၢအမဲာ်ဆှးသ့တဂၤ, ဖီၣ်ဃာ်ဝဲတၢ်ဘိၣ်ထီထီတဘိၣ် လၢအဘၣ်တၢ်ဘိၣ်ဘံဃာ်အီၤလၢ စးခိကဘျံး ဘူတလါဖိ, ဒီးဆၢထၢၣ်အိၣ်ဝဲဖဲတၢ်အသနၢၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်ဆၢကတီၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အဝဲကဘၣ်ဟ့ၣ်အတၢ်ဟ့ၣ်န့ၣ်ဒီး, အဝဲဟဲဟ့ၣ်အတၢ်ဟ့ၣ်ဖိန့ၣ်လီၤ. အံဘၢၣ် (Evan) ဒီးယၤ ပအိးထီၣ် အတၢ်ဟ့ၣ်ဖိအံၤန့ၣ်ဒီး, ပထံၣ် သ့ၣ်ကျီၣ်ထီထီဖိလၢ အဘၣ်တၢ်စိးပျၤအီၤကဝီၤကျီၤဖိလၢစု ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်, ဒီးတၢ်ကတိၤ, “ယွၤအတၢ်လီၤလးတနီၤ မ့ၢ်တၢ်ဆံးဆံးဖိလီၤ” န့ၣ် ဘၣ်တၢ်စိးပျၤအီၤလၢ သ့ၣ်ကျီၣ်အလိၤ န့ၣ်လီၤ. သ့ၣ်ကျီၣ်ဖိအံၤ ဘၣ်တၢ်ဘျးလီၤစဲၤအီၤလၢ ပဟံၣ်န့ၣ်အိၣ်ဝဲ ၄၅ နံၣ်လံ, ဒီးတလီၢ်လီၢ်န့ၣ် ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ပှၤလၢ တၢ်ဆံးဆံးဖိတဖၣ်အပူၤဒၣ်လဲၣ် ယွၤမၤတၢ်န့ၣ်လီၤ. ကျိာ်စ့လၢတၢ်ကဘၣ်ဟ့ၣ် ဒ့ၣ်ကမၣ်တဖၣ်, ယွၤကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်တၢ်အီၣ်တၢ်အီ, ယွၤမၤဘျါက့ၤပှၤလၢ တၢ်ဆူးတၢ်ဆါ, တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ပမ့ၢ်ပာ်ဖှိၣ်ဂံၢ်ထီၣ်ခဲလၢာ်န့ၣ်ဒီး, ယွၤအတၢ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲပှၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအလီၤကမၢကမၣ်န့ၣ်လီၤ.

ဘၣ်ထွဲဒီး တၢ်သူၣ်ထီၣ်က့ၤ ဝ့ၢ်ယရူၤရှလ့ၣ်, ဒီးတၢ်လုၢ်ဟံၣ်အဂီၢ်, ယူဒၤ အပဒိၣ်, စီၤစရူဘၤဘ့လး,…

နီၢ်သးလၢအအိၣ်ဆူအိၣ်ချ့

ပှၤကညီအသးဖျၢၣ်န့ၣ် မ့ၢ်က့ၢ်ဂီၤတမံၤ လၢအလီၤကမၢကမၣ်န့ၣ်လီၤ. သးဖျၢၣ်ဖိအံၤ အိၣ်ဒၣ်ထဲနီၢ်တဂၤအစုခိၣ်, လၢအဖှိးထုးထီၣ်သွ့ၣ်ထံ, ဒီးအတယၢၢ်ဃၢဝဲဒၣ် ၇ အီၣ်စး (ounces) တုၤ ၁၅ အီၣ်စး (ounces) န့ၣ်လီၤ. တနံၤန့ၣ် စံၣ်ဖှိးဝဲဒၣ် အဘျီတကလီၢ် ဃၣ်ဃၣ်, ဒီးထုးထီၣ် သွံၣ် ၂၀၀၀ ကါလၣ် (2000 gallons), ဒီးဆှၢဝဲဆူ ပနီၢ်ခိဒီတဂၤ ခီဖျိပသွံၣ်ကျိၤလၢ အထီအိၣ် ၆၀,၀၀၀ မံးလးန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်က့ၢ်ဂီၤတမံၤ လၢအအိၣ်ဒီး တၢ်မၤအကီအခဲ, ဒီးအအါအဃိ, ပနၢ်ပၢၢ်အီၤညီလၢ ပှၤကညီအသးဖျၢၣ်မ့ၢ် တၢ်အဂံၢ်ထံးလၢပနီၢ်ခိနီၢ်ကစၢ်ဒီဂၤ ကအိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢ ပသးဖျၢၣ်အတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့န့ၣ်, ဘၣ်ထွဲလိာ်အသးဒီးပတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ အကံၢ်အစီအဃိ, တၢ်ယါဘျါတၢ် အစဲအ့ၣ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ ပကအိၣ်မူပိာ်ထွဲ တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ အလုၢ်လၢ်န့ၣ်လီၤ.

လၢတၢ်စိတၢ်ကမီၤအပူၤ, တၢ်ယါဘျါတၢ်အစဲအ့ၣ် စံးကတိၤဝဲ ပနီၢ်ခိသးဖျၢၣ်အဂ့ၢ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ်, ယွၤစံးကတိၤပာ်ဖျါဝဲ သးဖျၢၣ်အဂၤတမံၤအဂ့ၢ်, လၢတၢ်စိတၢ်ကမီၤ
ဒိၣ်န့ၢ်အါန့ၢ်ဒံး တၢ်ယါဘျါတၢ်အစဲအ့ၣ် စံးကတိၤပာ်ဖျါဝဲန့ၣ်လီၤ. ယွၤစံးကတိၤပာ်ဖျါဝဲဘၣ်ထွဲဒီး နီၢ်သးအတၢ်ဆိကမိၣ်,…

တၢ်မၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအတၢ်

ဖဲပှၤဆိကမိၣ် တၢ်ဃ့ၢ်သဘျိၣ်မံထၢၣ် ၁၀၀ အဂ့ၢ်န့ၣ်ဒီး, တၢ်ကဟဲနုာ်ဆူပှၤအတၢ်ဆိကမိၣ်အပူၤန့ၣ် ကမ့ၢ်သ့ၣ်သ့ၣ် အူၣ်စ့ၣ် ဘိး (Usain Bolt), လၢအမ့ၢ် ပှၤပၢၤဃာ် ဟီၣ်ခိၣ် ဒီဘ့ၣ် တၢ်ကွဲးနီၣ် (World record holder) လၢခ့ခါခဲအံၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ဒီး ပသးပ့ၤနီၣ် ကၠူလယၣ် “ဟၣ်ရံၣ်က့” ဟီးက့ၣ် (Julia "Hurricane" Hawkins) အဂ့ၢ်တသ့ဘၣ်. ဖဲ ၂၀၂၁ နံၣ်န့ၣ်, ကၠူလယၣ် ဃ့ၢ်သတြီၤ တၢ်ဃ့ၢ် အကတၢၢ်ပနိ လၢပှၤဃ့ၢ်တၢ်ဖိအဂုၤအဂၤခဲလၢာ်အမဲာ်ညါ, ဒီးမၤနၢၤတၢ်ဃ့ၢ်သဖှိ မံထၢၣ် ၁၀၀ ဖဲပှၤသးပှၢ်အတၢ်လိာ်ကွဲ (Louisiana Seniors Games) န့ၣ်လီၤ. ဃ့ၢ်တၢ်အဆၢကတီၢ်အါန့ၢ် ဘိး အတၢ်ဃ့ၢ် (၉.၅၈ စဲးကီး), စဲးကီး ၆၀ ဘျဲၣ်ဘျဲၣ်ဖိ (၁၀.၅၈ စဲးကီး) န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲအသးအိၣ် ၁၀၅ နံၣ်လံန့ၣ်လီၤ.

ပိာ်မုၣ်တဂၤလၢ…

လံာ်စီဆှံတဖၣ်လၢ သိလ့ၣ်အလီၢ်ခံ ခးဆ့ၣ်နီၤ

အဲၣ်ဒြူ (Andrew) အ Volkswagen သိလ့ၣ် အိၣ်ကတီၢ်, ဒီးပှၤခိးတၢ်ဖိတဖၣ် ဟဲဆူအသိလ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်အပူၤကွံာ် အဝဲဃ့ထုကဖၣ်တ့ၢ်လံတလီၢ်လီၢ်အသိး ဃ့ထုကဖၣ်ဝဲ- “ယွၤဧၢ, ဖဲနအိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤလၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢအကတီၢ်, နဒုးထံၣ်ပှၤမဲာ်ဘျီၣ်တဖၣ် န့ၣ်လီၤ. ခဲအံၤ, မဲာ်ချံလၢ အထံၣ်တၢ်တဖၣ်န့ၣ် ဝံသးစူၤမၤဘျီၣ်လၢ်ဘၣ်အီၤတက့ၢ်” န့ၣ်လီၤ. ပှၤခိးတၢ်တဖၣ် ဃုကွၢ်ထံသိလ့ၣ်, ဒီးလံာ်စီဆှံတဖၣ်လၢတၢ်ဘိၣ်တၢ်စှၢၤ အပူၤအဂ့ၢ်န့ၣ်, တစံးကတိၤတၢ်နီတမံၤဘၣ်. အဲၣ်ဒြူ လဲၤခီဂာ်ဝဲကီၢ်ဆၢ, ဒီးစိာ်ဆှၢ အတၢ်ဖိတၢ်လံၤတဖၣ်ဆူ ပှၤလၢအလံာ်စီဆှံ တအိၣ်ဒံးဘၣ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

အဲၣ်ဒြူ ဘဲန် ဒၣ် ဘဲလ် (Andrew van der Bijl), မ့တမ့ၢ် သီခါ အဲၣ်ဒြူ (Brother Andrew) န့ၣ် သန့ၤအသးလၢ ယွၤအစိအကမီၤ, ဖဲယွၤကိးအီၤလၢကမၤဝဲ တၢ်မၤလၢအဖျါကဲထီၣ်တသ့ဘၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤအံၤ မ့ၢ်တၢ်စိာ်ဆှၢလံာ်စီဆှံတဖၣ်ဆူ ထံကီၢ်လၢ တတူၢ်လိာ် ပှၤခရံာ်ဖိအတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး အတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ တထီၣ်ဘး, ဒီးကျိာ်စ့အတၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ ဆံးစှၤအဂ့ၢ် ဒိၣ်ဒိၣ်အါအါအပူၤန့ၣ်,…

ကစၢ်ယွၤထံၣ်ပှၤ

လၢကီၢ်စဲၣ် မံးခၠံၣ်ကၣ် (Michigan) အပူၤန့ၣ်, သ့ၣ်ထူၣ်အိၣ်ဝဲ အကကွဲၢ်တဆံလွံၢ်ကထိ (fourteen billion), ဒီးလၢနီၣ်ထိၣ်နီၣ်ဒွးအါမံၤအဖီခိၣ်န့ၣ် သ့ၣ်ထူၣ်အါတက့ၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်သ့ၣ်ပတီၢ်မုၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ကီၢ်စဲၣ်ကရၢကရိထီၣ် တၢ်ပြၢ လၢအမ့ၢ် "တၢ်ဃုထံၣ်သ့ၣ်ဖးဒိၣ်" (Big Tree Hunt) ကိးနံၣ်ဒဲး, ဒ်သိးဒီးတၢ်ကဃုထံၣ်န့ၢ် သ့ၣ်ထူၣ်တဖၣ်လၢအသးပှၢ်ကတၢၢ်, ဒီးအဒိၣ်ကတၢၢ်- သ့ၣ်ထူၣ်တဖၣ်လၢ တၢ်မၤလၤကပီၤအီၤသ့ ဒ်လီၢ်ကဝီၤအတၢ်ပနီၣ်လၢအမူတမံၤအသိး န့ၣ်လီၤ. တၢ်ပြၢအံၤ မၤထီထီၣ် သ့ၣ်ထူၣ်ပတီၢ်မုၢ်တဖၣ်အပတီၢ်ဆူ တီၤအထီတတီၤန့ၣ်လီၤ. သ့ၣ်ပှၢ်တခါဂ့ၤတခါဂ့ၤအပူၤန့ၣ်, သ့ၣ်ထူၣ်လၢအဒိးန့ၢ်ခိၣ်ဖးသ့ဝဲတထူၣ်ထူၣ်န့ၣ်, ဒ်သိးအကဘၣ်တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးအီၤအဂီၢ် အိၣ်ခိးပာ်အသးန့ၣ်လီၤ.

ယွၤတမ့ၢ်ဘၣ်ဒ်ပှၤအါဂၤအသိးဘၣ်. ထီဘိန့ၣ် ကစၢ်ယွၤပာ်သူၣ်ပာ်သးဝဲ ပှၤပတီၢ်မုၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. “တၢ်တမံၤမံၤ” ဒီး “ပှၤတဂၤဂၤ” လၢပှၤအါဂၤ လဲၤကပာ်, ကွၢ်ကပာ်ဝဲန့ၣ်, ယွၤသူၣ်အိၣ်သးအိၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲစီၤပၤ စီၤယၤရၤဘၣ် ပၢတၢ်အစိၤန့ၣ် ယွၤဆှၢလီၤပှၤပတီၢ်မုၢ် စီၤဧၤမိၣ်, ဆူအံၣ်စရ့လး-ကလံၤထံးအထံကီၢ် န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် ကဃၣ်ကွံာ်အသးလၢတၢ်အၢ, ဒီးကဃုထံၣ်န့ၢ်တၢ်တီတၢ်လိၤအဂီၢ်, ဝံဧၤမိၣ် သဆၣ်ထီၣ်ဝဲဘၣ်ဆၣ်, အဝဲဘၣ်တၢ်လဲၤကပာ်အီၤ, ဒီးတဲအီၤလၢ…

ယွၤစူးကါပတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတဖၣ်

ယအိးထီၣ်တၢ်သ့ၣ်နီၣ်အတလါ, ဒီးထုးထီၣ် စ့နီၣ်ဆဲး ဆ့ကိာ်လၣ်ဆံးဖိန့ၣ်လီၤ. နီၣ်ဆဲးဖိအံၤ အဒိၣ်အဆံးဒီးအက့ၢ်အဂီၤန့ၣ် ဘၣ်တီတီဒီးဖိသၣ်အိၣ် အနွံ တဆံလၢအတအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဒံးဘၣ်တဂၤအခီၣ်လၣ်န့ၣ်လီၤ. ယဖူးလဲးဖူးသွံ အခီၣ်ဘိဆံးဆံးဖိ အဘိတဆံ, ဒီးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤယဲလၢ ယဟုးယသးအဆိကတၢၢ်အဘျီ လီၤမၢ်ကွံာ်အဂ့ၢ်, ဒီးပှၤတနီၤစံးဝဲလၢ "ယဘူၣ်ယတီၢ်ဂ့ၤ" ဘၣ်ဆၣ်, ဒ်အဝဲသ့ၣ်စံးဝဲအသိး ယဘူၣ်ယတီၢ်တဂ့ၤဘၣ်. ယသူၣ်အုးသးအုး, ဒီးသ့ၣ်ညါလၢယဖိအခီၣ်လၣ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်နီၢ်နီၢ် ဒ်သးဖိတဖျၢၣ်လၢ တဘျီန့ၣ်စံၣ်ဝဲဒၣ်လၢ ယဒၢလီၢ်အပူၤအသိးန့ၣ်လီၤ. ယစံးဘျုးကစၢ်ယွၤလၢ အမၤပူၤဖျဲးယၤလၢ တၢ်သးလီၤအတၢ်ဆါ, ဒီးစူးကါယတၢ်လဲၤခီဖျိ ဒ်သိးယကမၤမုာ်ထီၣ်က့ၤ ပှၤဂၤလၢအသူၣ်အုးသးအုး, ခီဖျိလၢအဖိလီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲယဟုးယသး ဟးဂီၤဝံၤ, အါန့ၢ်အနံၣ်ခံဆံအလီၢ်ခံ, ယဝၤသးဘိဒီးယၤ ပယုၢ်န့ၢ်ပဖိလၢ အလီၤမၢ်တဂၤအံၤ အမံၤလၢ ခဲၣ် (Kai), ကျိာ်တၢ်ကတိၤတနီၤအပူၤ အခီပညီန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ "တၢ်သူၣ်ဖှံသးညီ" န့ၣ်လီၤ. လၢယတၢ်လီၤမၢ်အဂီၢ် ယသးဘၣ်ဒိဆါဒံးဝဲအဖၢမုာ်ဘၣ်ဆၣ်, ယစံးဘျုးယွၤလၢ အမၤဘျါက့ၤယသး, ဒီးစူးကါယတၢ်လဲၤခီဖျိလၢ ကမၤစၢၤပှၤဂၤအဂီၢ်အဃိန့ၣ်လီၤ.

ပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၀၇ သူၣ်ခုသးခုဝဲဒၣ်လၢ ယွၤအသူးသ့ၣ်ကံၢ်စီလၢ အဒိၣ်အထီ, ဒီးဖဲအဆၢဖိ ၁…

တၢ်စံးဆၢမၤဆၢက့ၤတၢ်ဒ်ကစၢ်ခရံာ်အသိး

လၢတၢ်ယီၤခါ, မုၢ်အတၢ်ကိၢ်အဖီလာ်န့ၣ် ကၠီး (George) မၤတၢ် လၢတၢ်တ့ထီၣ် ဘှီထီၣ်တၢ်မၤ, ဖဲကီၢ်စဲၣ် ကဲၣ်ရိၣ်လဲနါ (Carolina) န့ၣ်လီၤ. ပှၤအိၣ်ဆိးဖဲတၢ်အခိၣ်အဃၢၤတဂၤ ဟဲနုာ်လီၤဆူ အဝဲမၤတၢ်အလီၢ် ကရၢၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. ပှၤတဂၤအံၤ ဖျါလၢအသူၣ်ဒိၣ်သးဖျိး, ဒီးစးထီၣ်ဆိၣ်တၢ်, ဒီးစံးကတိၤအၢ ကယဲၢ်တၢ်ဘှီထီၣ် အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤခဲလၢာ်, ဒီးတၢ်မၤအီၤဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တုၤပှၤလၢအသးကဲၤဒိၣ် တဂၤအံၤ ဆိကတီၢ်အတၢ်ကိးပသူကိးပသီတၢ်တစုန့ၣ်, ကၠီး ခိးကနၣ်ဝဲ တၢ်ကတိၤ အဆူၣ်အအၢတဖၣ်အံၤ, တစံးဆၢမၤဆၢက့ၤတၢ်နီတမံၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဝံၤန့ၣ်ဒီး, ကၠီးကတိၤဆၢက့ၤအီၤ လၢတၢ်ကတိၤ ကပုာ်လုးဖိ, ဒီးစံးဝဲ "မုၢ်တနံၤအံၤ နလဲၤခီဖျိဘၣ်တ့ၢ်ဝဲလၢ တၢ်ကီတၢ်ခဲနီၢ်နီၢ်အပူၤ တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ" န့ၣ်လီၤ.သတူၢ်ကလာ်န့ၣ်, ပှၤအသးဒိၣ်ကဲၤထီၣ်တဂၤအံၤ အမဲာ်သၣ်ကပုာ်လီၤ, ဆုးလီၤအခိၣ်, ဒီးစံးဝဲ "ဝံသးစူၤဘၣ်ယၤလၢ ယစံးကတိၤဘၣ်နၤ ဒ်သိးအံၤအဃိန့ၢ်တက့ၢ်" န့ၣ်လီၤ. ကၠီး အတၢ်သူၣ်ဂ့ၤသးဝါန့ၣ် မၤစၢ်လီၤ ပှၤခိၣ်ဃၢၤတဂၤအံၤ အတၢ်သူၣ်ဒိၣ်သးဖျိးန့ၣ်လီၤ.

အကတီၢ်တဖၣ်ကအိၣ်ဝဲလၢ ပကအဲၣ်ဒိးစံးဆၢမၤဆၢက့ၤတၢ် ဆူၣ်ဆူၣ်ကိၤကိၤန့ၣ်လီၤ. ပအဲၣ်ဒိးမၤဆၢက့ၤ တၢ်မၤဆါပှၤအဂီၢ် လၢတၢ်မၤဆါက့ၤပှၤဂၤ, ဒီးတၢ်ကတိၤတရီတပါပှၤအဂီၢ်…

တူၢ်လိာ်အၢၣ်လီၤခီဖျိတၢ်နာ်

လၢယတၢ်မၤလီၢ်န့ၣ်, ဖဲပှၤသံကွၢ်ယၤ မ့ၢ်ယကတူၢ်လိာ် မူဒါအသီဧါ အကတီၢ်န့ၣ်, ယအဲၣ်ဒိးစံးဆၢက့ၤ "ယတတူၢ်လိာ်ဘၣ်" န့ၣ်လီၤ. ယဆိကမိၣ်ထီၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်, ဒီးယကဘှါဆှဲသုးကျဲၤ တၢ်ဂ့ၢ်ကီတဖၣ်အံၤအဂီၢ် ယသးကလၢၢ်ဘၣ်လၢ ယတတုၤထီၣ်ဘးဒံးဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဒ်ယဃ့ဘါထုကဖၣ်, ဒီးဃုထံၣ်န့ၢ် တၢ်နဲၣ်ကျဲ လၢလံာ်စီဆှံ, ဒီးလၢပှၤစူာ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ် အဂုၤအဂၤတဖၣ်န့ၣ်ဒီး, ယသ့ၣ်ညါဘၣ် ကစၢ်ယွၤအဲၣ်ဒိးဝဲ ယကစံးဆၢ "မ့ၢ်" န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ထွဲဒီးကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤစၢၤန့ၣ်, တၢ်မၤလီၤတံၢ်က့ၤယၤ ခီဖျိယွၤအကလုၢ်ကထါန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, ယတူၢ်လိာ် တၢ်မၤအံၤ, ဘၣ်ဆၣ်, တၢ်ပျံၤတၢ်ဖုး အိၣ်ဒံးဝဲလၢယပူၤန့ၣ်လီၤ.

ယထံၣ်လီၤက့ၤယသးလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်, ဒီးပှၤလဲၤကွၢ်ဟုၣ်တၢ်အဂၤတဆံအလီၢ်, လၢအသံးက့ၤသးဆူခံ ဖဲအကလဲၤနုာ်လီၤဆူ ကီၢ်ကနၤဧၣ်န့ၣ်, ဖျါဖဲ ၄မိၤ ၁၃:၂၇-၂၉, ၃၁-၃၃, ၁၄:၁-၄ အပူၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်စ့ၢ်ကီးဝဲတၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်, ဒီးဆိကမိၣ်ဝဲလၢ မ့ၢ်အကမၤနၢၤ ပှၤအဆူၣ်တဖၣ်လၢကီၢ်အံၤအပူၤ, ဒီးကမၤနၢၤမၤဃၣ်ဝ့ၢ်တဖၣ် လၢအအိၣ်ဒီးတၢ်ဒူၣ်အထီတဖၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲ ၄မိၤ ၁၃:၃၃ န့ၣ်, ပှၤကွၢ်ဟုၣ်တၢ်တဖၣ်စံးဝဲ "ပမၤသးဒ်…

ကစၢ်ခရံာ်အသကဲာ်ပဝးကံၢ်စီ

စကီး (Scott) မ့ၢ်သူးစကီၤတဂၤ (sergeant) လၢဘြံးထံးရှ သုးမုၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. လၢကီၢ်အဖကၣ်န့းစတၣ် (Afghanistan) န့ၣ် ဘၣ်ဟးဝ့ၤဝီၤ တၢ်လီၢ်အကီအခဲ လၢအတၤတၢ်တဖၣ် ဝံၤအလီၢ်ခံန့ၢ်, အဝဲအတၢ်အိၣ်မူ လီၤပှီၢ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. စကီးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤဝဲ "ယအိၣ်ဆိးလၢ တၢ်လီၢ်ခံးသူတတီၤ" န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲအဝဲ "ထံၣ်က့ၤကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး, ဒီးစးထီၣ်ပိာ်ဝဲအခံ" န့ၣ်ဒီး, အတၢ်အိၣ်မူလဲလိာ်ကွံာ်ဝဲဒၣ်လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့န့ၣ်လီၤ. ခဲကနံၣ်အံၤ, အဝဲဂုာ်ကျဲးစၢၤနီၤဟ့ၣ် ကစၢ်ခရံာ်အတၢ်အဲၣ်ဆူပှၤဂၤတဖၣ်အအိၣ်, လီၤဆီဒၣ်တၢ် ပှၤမၤတ့ၢ် သုးအတၢ်မၤတဖၣ်, လၢအပြၢ သကိးတၢ်ဒီးအီၤ, သုးဖိလၢအဘၣ်ဒိဘၢၣ်ထံးတဖၣ်, ဒီးပှၤလၢအမၤတ့ၢ်တၢ်လၢ သုးအတၢ်မၤတဖၣ်အဂီၢ် လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် တၢ်ပြၢ (Invictus Games) န့ၣ်လီၤ.

တချုးလၢ စကီးလဲၤဝဲဆူ တၢ်လိာ်ကွဲပြၢအံၤန့ၣ်, အဝဲဟံးန့ၢ်နီၢ်သးဂံၢ်ဘါလၢတၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ, တၢ်ထုကဖၣ်, ဒီးတၢ်ဒိကနၣ် တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ အတၢ်သူၣ်ဝံၣ်သးဆၢတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်ဝံၤန့ၣ်ဒီး, ယွၤမၤစၢၤအီၤ ဒ်သိး "ကကွၢ်ထံဆိကမိၣ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး အသကဲးပဝးကံၢ်စီ, ဒီးကဒုးနဲၣ်တၢ်အဲၣ်သူၣ်ကညီၤသးကညီၤတၢ်, တၢ်သူၣ်စူၤသးစူၤ, ဒီးတၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်" ဆူပှၤပြၢသကိးတၢ်ဒီးအီၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

ဖဲအံၤန့ၣ်…

တၢ်ဒီတဒၢလၢ ယွၤကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်ပှၤ

ကိးနံၣ်ဒဲး, ယမါသးဘိဒီးယၤ ပလဲၤယီၢ်ဒိးပလ့ၣ်ယီၢ်လၢကျဲဖိဆံးတဖၣ်လၢ မံးခၠံၣ်ကၣ် မုၢ်နုာ် (West Michigan) အဃၢၤဝးဝး, ဒီးပလ့ၣ်ယီၢ်အတၢ်လဲၤန့ၣ် မံးလာ်တဖၣ် အါထီၣ်လၢအကယၤန့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပကမၤဂ့ၤထီၣ်ပတၢ်လဲၤခီဖျိအဂီၢ်, ပစဲထီဃာ် ပိးလီဖိတဖၣ် လၢပလ့ၣ်ယီၢ်တဖၣ်အလိၤန့ၣ်လီၤ. စူ (Sue) အလ့ၣ်ယီၢ်အမဲာ်ညါဒီးအလီၢ်ခံန့ၣ် အိၣ်ဒီးမ့ၣ်အူဒၢ, အီၣ်ဒိၢ်မံထၢၢ် (Odometer) (နီၣ်ထိၣ်လ့ၣ်အတၢ်လဲၤအယံၤ) တဖျၢၣ်, ဒီးလ့ၣ်ယီၢ် အနီၣ်ဝံာ်ဒၢန့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်ယလ့ၣ်ယီၢ်န့ၣ် အိၣ်ဝဲဒီးတၢ်ပာ်ထံအီပလီ အလီၢ်န့ၣ်လီၤ. နီၢ်နီၢ်န့ၣ်, ပမ့ၢ်တထီဃာ် တၢ်ပိးတၢ်လီတဖၣ်အံၤဒၣ်ကယၢာ်, ကိးနံၤဒဲးန့ၣ် ပလဲၤတၢ်လီၢ်တတီၤဘၣ်တတီၤသ့ဝဲဂ့ၤဂ့ၤ, ဒီးပာ်ဖှိၣ်မံးလာ်တဖၣ်ခဲလၢာ်သ့ဝဲန့ၣ်လီၤ.

ပိးလီဖိတဖၣ်အံၤ ကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤဘၣ်ဆၣ်, ပကစိာ် မ့ၢ်ဂ့ၤ ပတစိာ် မ့ၢ်ဂ့ၤန့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ် ပတၢ်ဃုထၢန့ၣ်လီၤ. လံာ်အ့းဖ့းစူးအပူၤန့ၣ်, တၢ်မၢဖိ စီၤပီလူး ကွဲးပာ်ဖျါဝဲ ပိးလီကယၢအဂၤတကရူၢ်အဂ့ၢ်- ဘၣ်ဆၣ် တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ တမ့ၢ်လၢ ပကဘၣ်ဃုထၢအီၤဘၣ်. ပကအိၣ်မူပိာ်ထွဲ ပတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်လၢ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအပူၤ ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်အဂီၢ် စီၤပီလူးစံးဝဲလၢ ပကဘၣ် "သိးထီၣ်" တၢ်တဖၣ်အံၤန့ၣ်လီၤ. ပတၢ်အိၣ်မူအတၢ်လဲၤတဖၣ်န့ၣ်…

တၢ်လီၤလိၢ်လီၤလးဆံးဆံးဖိတဖၣ်

တချုးလၢ ပဒိးတ့ဒိးဖျီပသး ပမၤမူးသးဖှံ (wedding shower) အကတီၢ်န့ၣ်, ပှၤဟဲစိာ်ဟ့ၣ်တၢ်ဟ့ၣ်တဖၣ်အကျါ ပတံၤသကိး ဒ့း (Dave) လၢအမဲာ်ဆှးသ့တဂၤ, ဖီၣ်ဃာ်ဝဲတၢ်ဘိၣ်ထီထီတဘိၣ် လၢအဘၣ်တၢ်ဘိၣ်ဘံဃာ်အီၤလၢ စးခိကဘျံး ဘူတလါဖိ, ဒီးဆၢထၢၣ်အိၣ်ဝဲဖဲတၢ်အသနၢၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်ဆၢကတီၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အဝဲကဘၣ်ဟ့ၣ်အတၢ်ဟ့ၣ်န့ၣ်ဒီး, အဝဲဟဲဟ့ၣ်အတၢ်ဟ့ၣ်ဖိန့ၣ်လီၤ. အံဘၢၣ် (Evan) ဒီးယၤ ပအိးထီၣ် အတၢ်ဟ့ၣ်ဖိအံၤန့ၣ်ဒီး, ပထံၣ် သ့ၣ်ကျီၣ်ထီထီဖိလၢ အဘၣ်တၢ်စိးပျၤအီၤကဝီၤကျီၤဖိလၢစု ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်, ဒီးတၢ်ကတိၤ, “ယွၤအတၢ်လီၤလးတနီၤ မ့ၢ်တၢ်ဆံးဆံးဖိလီၤ” န့ၣ် ဘၣ်တၢ်စိးပျၤအီၤလၢ သ့ၣ်ကျီၣ်အလိၤ န့ၣ်လီၤ. သ့ၣ်ကျီၣ်ဖိအံၤ ဘၣ်တၢ်ဘျးလီၤစဲၤအီၤလၢ ပဟံၣ်န့ၣ်အိၣ်ဝဲ ၄၅ နံၣ်လံ, ဒီးတလီၢ်လီၢ်န့ၣ် ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ပှၤလၢ တၢ်ဆံးဆံးဖိတဖၣ်အပူၤဒၣ်လဲၣ် ယွၤမၤတၢ်န့ၣ်လီၤ. ကျိာ်စ့လၢတၢ်ကဘၣ်ဟ့ၣ် ဒ့ၣ်ကမၣ်တဖၣ်, ယွၤကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်တၢ်အီၣ်တၢ်အီ, ယွၤမၤဘျါက့ၤပှၤလၢ တၢ်ဆူးတၢ်ဆါ, တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ပမ့ၢ်ပာ်ဖှိၣ်ဂံၢ်ထီၣ်ခဲလၢာ်န့ၣ်ဒီး, ယွၤအတၢ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲပှၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအလီၤကမၢကမၣ်န့ၣ်လီၤ.

ဘၣ်ထွဲဒီး တၢ်သူၣ်ထီၣ်က့ၤ ဝ့ၢ်ယရူၤရှလ့ၣ်, ဒီးတၢ်လုၢ်ဟံၣ်အဂီၢ်, ယူဒၤ အပဒိၣ်, စီၤစရူဘၤဘ့လး,…

နီၢ်သးလၢအအိၣ်ဆူအိၣ်ချ့

ပှၤကညီအသးဖျၢၣ်န့ၣ် မ့ၢ်က့ၢ်ဂီၤတမံၤ လၢအလီၤကမၢကမၣ်န့ၣ်လီၤ. သးဖျၢၣ်ဖိအံၤ အိၣ်ဒၣ်ထဲနီၢ်တဂၤအစုခိၣ်, လၢအဖှိးထုးထီၣ်သွ့ၣ်ထံ, ဒီးအတယၢၢ်ဃၢဝဲဒၣ် ၇ အီၣ်စး (ounces) တုၤ ၁၅ အီၣ်စး (ounces) န့ၣ်လီၤ. တနံၤန့ၣ် စံၣ်ဖှိးဝဲဒၣ် အဘျီတကလီၢ် ဃၣ်ဃၣ်, ဒီးထုးထီၣ် သွံၣ် ၂၀၀၀ ကါလၣ် (2000 gallons), ဒီးဆှၢဝဲဆူ ပနီၢ်ခိဒီတဂၤ ခီဖျိပသွံၣ်ကျိၤလၢ အထီအိၣ် ၆၀,၀၀၀ မံးလးန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်က့ၢ်ဂီၤတမံၤ လၢအအိၣ်ဒီး တၢ်မၤအကီအခဲ, ဒီးအအါအဃိ, ပနၢ်ပၢၢ်အီၤညီလၢ ပှၤကညီအသးဖျၢၣ်မ့ၢ် တၢ်အဂံၢ်ထံးလၢပနီၢ်ခိနီၢ်ကစၢ်ဒီဂၤ ကအိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢ ပသးဖျၢၣ်အတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့န့ၣ်, ဘၣ်ထွဲလိာ်အသးဒီးပတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ အကံၢ်အစီအဃိ, တၢ်ယါဘျါတၢ် အစဲအ့ၣ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ ပကအိၣ်မူပိာ်ထွဲ တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ အလုၢ်လၢ်န့ၣ်လီၤ.

လၢတၢ်စိတၢ်ကမီၤအပူၤ, တၢ်ယါဘျါတၢ်အစဲအ့ၣ် စံးကတိၤဝဲ ပနီၢ်ခိသးဖျၢၣ်အဂ့ၢ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ်, ယွၤစံးကတိၤပာ်ဖျါဝဲ သးဖျၢၣ်အဂၤတမံၤအဂ့ၢ်, လၢတၢ်စိတၢ်ကမီၤ
ဒိၣ်န့ၢ်အါန့ၢ်ဒံး တၢ်ယါဘျါတၢ်အစဲအ့ၣ် စံးကတိၤပာ်ဖျါဝဲန့ၣ်လီၤ. ယွၤစံးကတိၤပာ်ဖျါဝဲဘၣ်ထွဲဒီး နီၢ်သးအတၢ်ဆိကမိၣ်,…

တၢ်မၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအတၢ်

ဖဲပှၤဆိကမိၣ် တၢ်ဃ့ၢ်သဘျိၣ်မံထၢၣ် ၁၀၀ အဂ့ၢ်န့ၣ်ဒီး, တၢ်ကဟဲနုာ်ဆူပှၤအတၢ်ဆိကမိၣ်အပူၤန့ၣ် ကမ့ၢ်သ့ၣ်သ့ၣ် အူၣ်စ့ၣ် ဘိး (Usain Bolt), လၢအမ့ၢ် ပှၤပၢၤဃာ် ဟီၣ်ခိၣ် ဒီဘ့ၣ် တၢ်ကွဲးနီၣ် (World record holder) လၢခ့ခါခဲအံၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ဒီး ပသးပ့ၤနီၣ် ကၠူလယၣ် “ဟၣ်ရံၣ်က့” ဟီးက့ၣ် (Julia "Hurricane" Hawkins) အဂ့ၢ်တသ့ဘၣ်. ဖဲ ၂၀၂၁ နံၣ်န့ၣ်, ကၠူလယၣ် ဃ့ၢ်သတြီၤ တၢ်ဃ့ၢ် အကတၢၢ်ပနိ လၢပှၤဃ့ၢ်တၢ်ဖိအဂုၤအဂၤခဲလၢာ်အမဲာ်ညါ, ဒီးမၤနၢၤတၢ်ဃ့ၢ်သဖှိ မံထၢၣ် ၁၀၀ ဖဲပှၤသးပှၢ်အတၢ်လိာ်ကွဲ (Louisiana Seniors Games) န့ၣ်လီၤ. ဃ့ၢ်တၢ်အဆၢကတီၢ်အါန့ၢ် ဘိး အတၢ်ဃ့ၢ် (၉.၅၈ စဲးကီး), စဲးကီး ၆၀ ဘျဲၣ်ဘျဲၣ်ဖိ (၁၀.၅၈ စဲးကီး) န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲအသးအိၣ် ၁၀၅ နံၣ်လံန့ၣ်လီၤ.

ပိာ်မုၣ်တဂၤလၢ…

လံာ်စီဆှံတဖၣ်လၢ သိလ့ၣ်အလီၢ်ခံ ခးဆ့ၣ်နီၤ

အဲၣ်ဒြူ (Andrew) အ Volkswagen သိလ့ၣ် အိၣ်ကတီၢ်, ဒီးပှၤခိးတၢ်ဖိတဖၣ် ဟဲဆူအသိလ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်အပူၤကွံာ် အဝဲဃ့ထုကဖၣ်တ့ၢ်လံတလီၢ်လီၢ်အသိး ဃ့ထုကဖၣ်ဝဲ- “ယွၤဧၢ, ဖဲနအိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤလၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢအကတီၢ်, နဒုးထံၣ်ပှၤမဲာ်ဘျီၣ်တဖၣ် န့ၣ်လီၤ. ခဲအံၤ, မဲာ်ချံလၢ အထံၣ်တၢ်တဖၣ်န့ၣ် ဝံသးစူၤမၤဘျီၣ်လၢ်ဘၣ်အီၤတက့ၢ်” န့ၣ်လီၤ. ပှၤခိးတၢ်တဖၣ် ဃုကွၢ်ထံသိလ့ၣ်, ဒီးလံာ်စီဆှံတဖၣ်လၢတၢ်ဘိၣ်တၢ်စှၢၤ အပူၤအဂ့ၢ်န့ၣ်, တစံးကတိၤတၢ်နီတမံၤဘၣ်. အဲၣ်ဒြူ လဲၤခီဂာ်ဝဲကီၢ်ဆၢ, ဒီးစိာ်ဆှၢ အတၢ်ဖိတၢ်လံၤတဖၣ်ဆူ ပှၤလၢအလံာ်စီဆှံ တအိၣ်ဒံးဘၣ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

အဲၣ်ဒြူ ဘဲန် ဒၣ် ဘဲလ် (Andrew van der Bijl), မ့တမ့ၢ် သီခါ အဲၣ်ဒြူ (Brother Andrew) န့ၣ် သန့ၤအသးလၢ ယွၤအစိအကမီၤ, ဖဲယွၤကိးအီၤလၢကမၤဝဲ တၢ်မၤလၢအဖျါကဲထီၣ်တသ့ဘၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤအံၤ မ့ၢ်တၢ်စိာ်ဆှၢလံာ်စီဆှံတဖၣ်ဆူ ထံကီၢ်လၢ တတူၢ်လိာ် ပှၤခရံာ်ဖိအတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး အတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ တထီၣ်ဘး, ဒီးကျိာ်စ့အတၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ ဆံးစှၤအဂ့ၢ် ဒိၣ်ဒိၣ်အါအါအပူၤန့ၣ်,…

ကစၢ်ယွၤထံၣ်ပှၤ

လၢကီၢ်စဲၣ် မံးခၠံၣ်ကၣ် (Michigan) အပူၤန့ၣ်, သ့ၣ်ထူၣ်အိၣ်ဝဲ အကကွဲၢ်တဆံလွံၢ်ကထိ (fourteen billion), ဒီးလၢနီၣ်ထိၣ်နီၣ်ဒွးအါမံၤအဖီခိၣ်န့ၣ် သ့ၣ်ထူၣ်အါတက့ၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်သ့ၣ်ပတီၢ်မုၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ကီၢ်စဲၣ်ကရၢကရိထီၣ် တၢ်ပြၢ လၢအမ့ၢ် "တၢ်ဃုထံၣ်သ့ၣ်ဖးဒိၣ်" (Big Tree Hunt) ကိးနံၣ်ဒဲး, ဒ်သိးဒီးတၢ်ကဃုထံၣ်န့ၢ် သ့ၣ်ထူၣ်တဖၣ်လၢအသးပှၢ်ကတၢၢ်, ဒီးအဒိၣ်ကတၢၢ်- သ့ၣ်ထူၣ်တဖၣ်လၢ တၢ်မၤလၤကပီၤအီၤသ့ ဒ်လီၢ်ကဝီၤအတၢ်ပနီၣ်လၢအမူတမံၤအသိး န့ၣ်လီၤ. တၢ်ပြၢအံၤ မၤထီထီၣ် သ့ၣ်ထူၣ်ပတီၢ်မုၢ်တဖၣ်အပတီၢ်ဆူ တီၤအထီတတီၤန့ၣ်လီၤ. သ့ၣ်ပှၢ်တခါဂ့ၤတခါဂ့ၤအပူၤန့ၣ်, သ့ၣ်ထူၣ်လၢအဒိးန့ၢ်ခိၣ်ဖးသ့ဝဲတထူၣ်ထူၣ်န့ၣ်, ဒ်သိးအကဘၣ်တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးအီၤအဂီၢ် အိၣ်ခိးပာ်အသးန့ၣ်လီၤ.

ယွၤတမ့ၢ်ဘၣ်ဒ်ပှၤအါဂၤအသိးဘၣ်. ထီဘိန့ၣ် ကစၢ်ယွၤပာ်သူၣ်ပာ်သးဝဲ ပှၤပတီၢ်မုၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. “တၢ်တမံၤမံၤ” ဒီး “ပှၤတဂၤဂၤ” လၢပှၤအါဂၤ လဲၤကပာ်, ကွၢ်ကပာ်ဝဲန့ၣ်, ယွၤသူၣ်အိၣ်သးအိၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲစီၤပၤ စီၤယၤရၤဘၣ် ပၢတၢ်အစိၤန့ၣ် ယွၤဆှၢလီၤပှၤပတီၢ်မုၢ် စီၤဧၤမိၣ်, ဆူအံၣ်စရ့လး-ကလံၤထံးအထံကီၢ် န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် ကဃၣ်ကွံာ်အသးလၢတၢ်အၢ, ဒီးကဃုထံၣ်န့ၢ်တၢ်တီတၢ်လိၤအဂီၢ်, ဝံဧၤမိၣ် သဆၣ်ထီၣ်ဝဲဘၣ်ဆၣ်, အဝဲဘၣ်တၢ်လဲၤကပာ်အီၤ, ဒီးတဲအီၤလၢ…

ယွၤစူးကါပတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတဖၣ်

ယအိးထီၣ်တၢ်သ့ၣ်နီၣ်အတလါ, ဒီးထုးထီၣ် စ့နီၣ်ဆဲး ဆ့ကိာ်လၣ်ဆံးဖိန့ၣ်လီၤ. နီၣ်ဆဲးဖိအံၤ အဒိၣ်အဆံးဒီးအက့ၢ်အဂီၤန့ၣ် ဘၣ်တီတီဒီးဖိသၣ်အိၣ် အနွံ တဆံလၢအတအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဒံးဘၣ်တဂၤအခီၣ်လၣ်န့ၣ်လီၤ. ယဖူးလဲးဖူးသွံ အခီၣ်ဘိဆံးဆံးဖိ အဘိတဆံ, ဒီးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤယဲလၢ ယဟုးယသးအဆိကတၢၢ်အဘျီ လီၤမၢ်ကွံာ်အဂ့ၢ်, ဒီးပှၤတနီၤစံးဝဲလၢ "ယဘူၣ်ယတီၢ်ဂ့ၤ" ဘၣ်ဆၣ်, ဒ်အဝဲသ့ၣ်စံးဝဲအသိး ယဘူၣ်ယတီၢ်တဂ့ၤဘၣ်. ယသူၣ်အုးသးအုး, ဒီးသ့ၣ်ညါလၢယဖိအခီၣ်လၣ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်နီၢ်နီၢ် ဒ်သးဖိတဖျၢၣ်လၢ တဘျီန့ၣ်စံၣ်ဝဲဒၣ်လၢ ယဒၢလီၢ်အပူၤအသိးန့ၣ်လီၤ. ယစံးဘျုးကစၢ်ယွၤလၢ အမၤပူၤဖျဲးယၤလၢ တၢ်သးလီၤအတၢ်ဆါ, ဒီးစူးကါယတၢ်လဲၤခီဖျိ ဒ်သိးယကမၤမုာ်ထီၣ်က့ၤ ပှၤဂၤလၢအသူၣ်အုးသးအုး, ခီဖျိလၢအဖိလီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲယဟုးယသး ဟးဂီၤဝံၤ, အါန့ၢ်အနံၣ်ခံဆံအလီၢ်ခံ, ယဝၤသးဘိဒီးယၤ ပယုၢ်န့ၢ်ပဖိလၢ အလီၤမၢ်တဂၤအံၤ အမံၤလၢ ခဲၣ် (Kai), ကျိာ်တၢ်ကတိၤတနီၤအပူၤ အခီပညီန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ "တၢ်သူၣ်ဖှံသးညီ" န့ၣ်လီၤ. လၢယတၢ်လီၤမၢ်အဂီၢ် ယသးဘၣ်ဒိဆါဒံးဝဲအဖၢမုာ်ဘၣ်ဆၣ်, ယစံးဘျုးယွၤလၢ အမၤဘျါက့ၤယသး, ဒီးစူးကါယတၢ်လဲၤခီဖျိလၢ ကမၤစၢၤပှၤဂၤအဂီၢ်အဃိန့ၣ်လီၤ.

ပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၀၇ သူၣ်ခုသးခုဝဲဒၣ်လၢ ယွၤအသူးသ့ၣ်ကံၢ်စီလၢ အဒိၣ်အထီ, ဒီးဖဲအဆၢဖိ ၁…

တၢ်စံးဆၢမၤဆၢက့ၤတၢ်ဒ်ကစၢ်ခရံာ်အသိး

လၢတၢ်ယီၤခါ, မုၢ်အတၢ်ကိၢ်အဖီလာ်န့ၣ် ကၠီး (George) မၤတၢ် လၢတၢ်တ့ထီၣ် ဘှီထီၣ်တၢ်မၤ, ဖဲကီၢ်စဲၣ် ကဲၣ်ရိၣ်လဲနါ (Carolina) န့ၣ်လီၤ. ပှၤအိၣ်ဆိးဖဲတၢ်အခိၣ်အဃၢၤတဂၤ ဟဲနုာ်လီၤဆူ အဝဲမၤတၢ်အလီၢ် ကရၢၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. ပှၤတဂၤအံၤ ဖျါလၢအသူၣ်ဒိၣ်သးဖျိး, ဒီးစးထီၣ်ဆိၣ်တၢ်, ဒီးစံးကတိၤအၢ ကယဲၢ်တၢ်ဘှီထီၣ် အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤခဲလၢာ်, ဒီးတၢ်မၤအီၤဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တုၤပှၤလၢအသးကဲၤဒိၣ် တဂၤအံၤ ဆိကတီၢ်အတၢ်ကိးပသူကိးပသီတၢ်တစုန့ၣ်, ကၠီး ခိးကနၣ်ဝဲ တၢ်ကတိၤ အဆူၣ်အအၢတဖၣ်အံၤ, တစံးဆၢမၤဆၢက့ၤတၢ်နီတမံၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဝံၤန့ၣ်ဒီး, ကၠီးကတိၤဆၢက့ၤအီၤ လၢတၢ်ကတိၤ ကပုာ်လုးဖိ, ဒီးစံးဝဲ "မုၢ်တနံၤအံၤ နလဲၤခီဖျိဘၣ်တ့ၢ်ဝဲလၢ တၢ်ကီတၢ်ခဲနီၢ်နီၢ်အပူၤ တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ" န့ၣ်လီၤ.သတူၢ်ကလာ်န့ၣ်, ပှၤအသးဒိၣ်ကဲၤထီၣ်တဂၤအံၤ အမဲာ်သၣ်ကပုာ်လီၤ, ဆုးလီၤအခိၣ်, ဒီးစံးဝဲ "ဝံသးစူၤဘၣ်ယၤလၢ ယစံးကတိၤဘၣ်နၤ ဒ်သိးအံၤအဃိန့ၢ်တက့ၢ်" န့ၣ်လီၤ. ကၠီး အတၢ်သူၣ်ဂ့ၤသးဝါန့ၣ် မၤစၢ်လီၤ ပှၤခိၣ်ဃၢၤတဂၤအံၤ အတၢ်သူၣ်ဒိၣ်သးဖျိးန့ၣ်လီၤ.

အကတီၢ်တဖၣ်ကအိၣ်ဝဲလၢ ပကအဲၣ်ဒိးစံးဆၢမၤဆၢက့ၤတၢ် ဆူၣ်ဆူၣ်ကိၤကိၤန့ၣ်လီၤ. ပအဲၣ်ဒိးမၤဆၢက့ၤ တၢ်မၤဆါပှၤအဂီၢ် လၢတၢ်မၤဆါက့ၤပှၤဂၤ, ဒီးတၢ်ကတိၤတရီတပါပှၤအဂီၢ်…

တူၢ်လိာ်အၢၣ်လီၤခီဖျိတၢ်နာ်

လၢယတၢ်မၤလီၢ်န့ၣ်, ဖဲပှၤသံကွၢ်ယၤ မ့ၢ်ယကတူၢ်လိာ် မူဒါအသီဧါ အကတီၢ်န့ၣ်, ယအဲၣ်ဒိးစံးဆၢက့ၤ "ယတတူၢ်လိာ်ဘၣ်" န့ၣ်လီၤ. ယဆိကမိၣ်ထီၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်, ဒီးယကဘှါဆှဲသုးကျဲၤ တၢ်ဂ့ၢ်ကီတဖၣ်အံၤအဂီၢ် ယသးကလၢၢ်ဘၣ်လၢ ယတတုၤထီၣ်ဘးဒံးဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဒ်ယဃ့ဘါထုကဖၣ်, ဒီးဃုထံၣ်န့ၢ် တၢ်နဲၣ်ကျဲ လၢလံာ်စီဆှံ, ဒီးလၢပှၤစူာ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ် အဂုၤအဂၤတဖၣ်န့ၣ်ဒီး, ယသ့ၣ်ညါဘၣ် ကစၢ်ယွၤအဲၣ်ဒိးဝဲ ယကစံးဆၢ "မ့ၢ်" န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ထွဲဒီးကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤစၢၤန့ၣ်, တၢ်မၤလီၤတံၢ်က့ၤယၤ ခီဖျိယွၤအကလုၢ်ကထါန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, ယတူၢ်လိာ် တၢ်မၤအံၤ, ဘၣ်ဆၣ်, တၢ်ပျံၤတၢ်ဖုး အိၣ်ဒံးဝဲလၢယပူၤန့ၣ်လီၤ.

ယထံၣ်လီၤက့ၤယသးလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်, ဒီးပှၤလဲၤကွၢ်ဟုၣ်တၢ်အဂၤတဆံအလီၢ်, လၢအသံးက့ၤသးဆူခံ ဖဲအကလဲၤနုာ်လီၤဆူ ကီၢ်ကနၤဧၣ်န့ၣ်, ဖျါဖဲ ၄မိၤ ၁၃:၂၇-၂၉, ၃၁-၃၃, ၁၄:၁-၄ အပူၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်စ့ၢ်ကီးဝဲတၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်, ဒီးဆိကမိၣ်ဝဲလၢ မ့ၢ်အကမၤနၢၤ ပှၤအဆူၣ်တဖၣ်လၢကီၢ်အံၤအပူၤ, ဒီးကမၤနၢၤမၤဃၣ်ဝ့ၢ်တဖၣ် လၢအအိၣ်ဒီးတၢ်ဒူၣ်အထီတဖၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲ ၄မိၤ ၁၃:၃၃ န့ၣ်, ပှၤကွၢ်ဟုၣ်တၢ်တဖၣ်စံးဝဲ "ပမၤသးဒ်…

ကစၢ်ခရံာ်အသကဲာ်ပဝးကံၢ်စီ

စကီး (Scott) မ့ၢ်သူးစကီၤတဂၤ (sergeant) လၢဘြံးထံးရှ သုးမုၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. လၢကီၢ်အဖကၣ်န့းစတၣ် (Afghanistan) န့ၣ် ဘၣ်ဟးဝ့ၤဝီၤ တၢ်လီၢ်အကီအခဲ လၢအတၤတၢ်တဖၣ် ဝံၤအလီၢ်ခံန့ၢ်, အဝဲအတၢ်အိၣ်မူ လီၤပှီၢ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. စကီးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤဝဲ "ယအိၣ်ဆိးလၢ တၢ်လီၢ်ခံးသူတတီၤ" န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲအဝဲ "ထံၣ်က့ၤကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး, ဒီးစးထီၣ်ပိာ်ဝဲအခံ" န့ၣ်ဒီး, အတၢ်အိၣ်မူလဲလိာ်ကွံာ်ဝဲဒၣ်လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့န့ၣ်လီၤ. ခဲကနံၣ်အံၤ, အဝဲဂုာ်ကျဲးစၢၤနီၤဟ့ၣ် ကစၢ်ခရံာ်အတၢ်အဲၣ်ဆူပှၤဂၤတဖၣ်အအိၣ်, လီၤဆီဒၣ်တၢ် ပှၤမၤတ့ၢ် သုးအတၢ်မၤတဖၣ်, လၢအပြၢ သကိးတၢ်ဒီးအီၤ, သုးဖိလၢအဘၣ်ဒိဘၢၣ်ထံးတဖၣ်, ဒီးပှၤလၢအမၤတ့ၢ်တၢ်လၢ သုးအတၢ်မၤတဖၣ်အဂီၢ် လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် တၢ်ပြၢ (Invictus Games) န့ၣ်လီၤ.

တချုးလၢ စကီးလဲၤဝဲဆူ တၢ်လိာ်ကွဲပြၢအံၤန့ၣ်, အဝဲဟံးန့ၢ်နီၢ်သးဂံၢ်ဘါလၢတၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ, တၢ်ထုကဖၣ်, ဒီးတၢ်ဒိကနၣ် တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ အတၢ်သူၣ်ဝံၣ်သးဆၢတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်ဝံၤန့ၣ်ဒီး, ယွၤမၤစၢၤအီၤ ဒ်သိး "ကကွၢ်ထံဆိကမိၣ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး အသကဲးပဝးကံၢ်စီ, ဒီးကဒုးနဲၣ်တၢ်အဲၣ်သူၣ်ကညီၤသးကညီၤတၢ်, တၢ်သူၣ်စူၤသးစူၤ, ဒီးတၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်" ဆူပှၤပြၢသကိးတၢ်ဒီးအီၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

ဖဲအံၤန့ၣ်…

တၢ်ဒီတဒၢလၢ ယွၤကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်ပှၤ

ကိးနံၣ်ဒဲး, ယမါသးဘိဒီးယၤ ပလဲၤယီၢ်ဒိးပလ့ၣ်ယီၢ်လၢကျဲဖိဆံးတဖၣ်လၢ မံးခၠံၣ်ကၣ် မုၢ်နုာ် (West Michigan) အဃၢၤဝးဝး, ဒီးပလ့ၣ်ယီၢ်အတၢ်လဲၤန့ၣ် မံးလာ်တဖၣ် အါထီၣ်လၢအကယၤန့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပကမၤဂ့ၤထီၣ်ပတၢ်လဲၤခီဖျိအဂီၢ်, ပစဲထီဃာ် ပိးလီဖိတဖၣ် လၢပလ့ၣ်ယီၢ်တဖၣ်အလိၤန့ၣ်လီၤ. စူ (Sue) အလ့ၣ်ယီၢ်အမဲာ်ညါဒီးအလီၢ်ခံန့ၣ် အိၣ်ဒီးမ့ၣ်အူဒၢ, အီၣ်ဒိၢ်မံထၢၢ် (Odometer) (နီၣ်ထိၣ်လ့ၣ်အတၢ်လဲၤအယံၤ) တဖျၢၣ်, ဒီးလ့ၣ်ယီၢ် အနီၣ်ဝံာ်ဒၢန့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်ယလ့ၣ်ယီၢ်န့ၣ် အိၣ်ဝဲဒီးတၢ်ပာ်ထံအီပလီ အလီၢ်န့ၣ်လီၤ. နီၢ်နီၢ်န့ၣ်, ပမ့ၢ်တထီဃာ် တၢ်ပိးတၢ်လီတဖၣ်အံၤဒၣ်ကယၢာ်, ကိးနံၤဒဲးန့ၣ် ပလဲၤတၢ်လီၢ်တတီၤဘၣ်တတီၤသ့ဝဲဂ့ၤဂ့ၤ, ဒီးပာ်ဖှိၣ်မံးလာ်တဖၣ်ခဲလၢာ်သ့ဝဲန့ၣ်လီၤ.

ပိးလီဖိတဖၣ်အံၤ ကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤဘၣ်ဆၣ်, ပကစိာ် မ့ၢ်ဂ့ၤ ပတစိာ် မ့ၢ်ဂ့ၤန့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ် ပတၢ်ဃုထၢန့ၣ်လီၤ. လံာ်အ့းဖ့းစူးအပူၤန့ၣ်, တၢ်မၢဖိ စီၤပီလူး ကွဲးပာ်ဖျါဝဲ ပိးလီကယၢအဂၤတကရူၢ်အဂ့ၢ်- ဘၣ်ဆၣ် တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ တမ့ၢ်လၢ ပကဘၣ်ဃုထၢအီၤဘၣ်. ပကအိၣ်မူပိာ်ထွဲ ပတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်လၢ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအပူၤ ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်အဂီၢ် စီၤပီလူးစံးဝဲလၢ ပကဘၣ် "သိးထီၣ်" တၢ်တဖၣ်အံၤန့ၣ်လီၤ. ပတၢ်အိၣ်မူအတၢ်လဲၤတဖၣ်န့ၣ်…

တၢ်လီၤလိၢ်လီၤလးဆံးဆံးဖိတဖၣ်

တချုးလၢ ပဒိးတ့ဒိးဖျီပသး ပမၤမူးသးဖှံ (wedding shower) အကတီၢ်န့ၣ်, ပှၤဟဲစိာ်ဟ့ၣ်တၢ်ဟ့ၣ်တဖၣ်အကျါ ပတံၤသကိး ဒ့း (Dave) လၢအမဲာ်ဆှးသ့တဂၤ, ဖီၣ်ဃာ်ဝဲတၢ်ဘိၣ်ထီထီတဘိၣ် လၢအဘၣ်တၢ်ဘိၣ်ဘံဃာ်အီၤလၢ စးခိကဘျံး ဘူတလါဖိ, ဒီးဆၢထၢၣ်အိၣ်ဝဲဖဲတၢ်အသနၢၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်ဆၢကတီၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အဝဲကဘၣ်ဟ့ၣ်အတၢ်ဟ့ၣ်န့ၣ်ဒီး, အဝဲဟဲဟ့ၣ်အတၢ်ဟ့ၣ်ဖိန့ၣ်လီၤ. အံဘၢၣ် (Evan) ဒီးယၤ ပအိးထီၣ် အတၢ်ဟ့ၣ်ဖိအံၤန့ၣ်ဒီး, ပထံၣ် သ့ၣ်ကျီၣ်ထီထီဖိလၢ အဘၣ်တၢ်စိးပျၤအီၤကဝီၤကျီၤဖိလၢစု ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်, ဒီးတၢ်ကတိၤ, “ယွၤအတၢ်လီၤလးတနီၤ မ့ၢ်တၢ်ဆံးဆံးဖိလီၤ” န့ၣ် ဘၣ်တၢ်စိးပျၤအီၤလၢ သ့ၣ်ကျီၣ်အလိၤ န့ၣ်လီၤ. သ့ၣ်ကျီၣ်ဖိအံၤ ဘၣ်တၢ်ဘျးလီၤစဲၤအီၤလၢ ပဟံၣ်န့ၣ်အိၣ်ဝဲ ၄၅ နံၣ်လံ, ဒီးတလီၢ်လီၢ်န့ၣ် ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ပှၤလၢ တၢ်ဆံးဆံးဖိတဖၣ်အပူၤဒၣ်လဲၣ် ယွၤမၤတၢ်န့ၣ်လီၤ. ကျိာ်စ့လၢတၢ်ကဘၣ်ဟ့ၣ် ဒ့ၣ်ကမၣ်တဖၣ်, ယွၤကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်တၢ်အီၣ်တၢ်အီ, ယွၤမၤဘျါက့ၤပှၤလၢ တၢ်ဆူးတၢ်ဆါ, တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ပမ့ၢ်ပာ်ဖှိၣ်ဂံၢ်ထီၣ်ခဲလၢာ်န့ၣ်ဒီး, ယွၤအတၢ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲပှၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအလီၤကမၢကမၣ်န့ၣ်လီၤ.

ဘၣ်ထွဲဒီး တၢ်သူၣ်ထီၣ်က့ၤ ဝ့ၢ်ယရူၤရှလ့ၣ်, ဒီးတၢ်လုၢ်ဟံၣ်အဂီၢ်, ယူဒၤ အပဒိၣ်, စီၤစရူဘၤဘ့လး,…

နီၢ်သးလၢအအိၣ်ဆူအိၣ်ချ့

ပှၤကညီအသးဖျၢၣ်န့ၣ် မ့ၢ်က့ၢ်ဂီၤတမံၤ လၢအလီၤကမၢကမၣ်န့ၣ်လီၤ. သးဖျၢၣ်ဖိအံၤ အိၣ်ဒၣ်ထဲနီၢ်တဂၤအစုခိၣ်, လၢအဖှိးထုးထီၣ်သွ့ၣ်ထံ, ဒီးအတယၢၢ်ဃၢဝဲဒၣ် ၇ အီၣ်စး (ounces) တုၤ ၁၅ အီၣ်စး (ounces) န့ၣ်လီၤ. တနံၤန့ၣ် စံၣ်ဖှိးဝဲဒၣ် အဘျီတကလီၢ် ဃၣ်ဃၣ်, ဒီးထုးထီၣ် သွံၣ် ၂၀၀၀ ကါလၣ် (2000 gallons), ဒီးဆှၢဝဲဆူ ပနီၢ်ခိဒီတဂၤ ခီဖျိပသွံၣ်ကျိၤလၢ အထီအိၣ် ၆၀,၀၀၀ မံးလးန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်က့ၢ်ဂီၤတမံၤ လၢအအိၣ်ဒီး တၢ်မၤအကီအခဲ, ဒီးအအါအဃိ, ပနၢ်ပၢၢ်အီၤညီလၢ ပှၤကညီအသးဖျၢၣ်မ့ၢ် တၢ်အဂံၢ်ထံးလၢပနီၢ်ခိနီၢ်ကစၢ်ဒီဂၤ ကအိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢ ပသးဖျၢၣ်အတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့န့ၣ်, ဘၣ်ထွဲလိာ်အသးဒီးပတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ အကံၢ်အစီအဃိ, တၢ်ယါဘျါတၢ် အစဲအ့ၣ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ ပကအိၣ်မူပိာ်ထွဲ တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ အလုၢ်လၢ်န့ၣ်လီၤ.

လၢတၢ်စိတၢ်ကမီၤအပူၤ, တၢ်ယါဘျါတၢ်အစဲအ့ၣ် စံးကတိၤဝဲ ပနီၢ်ခိသးဖျၢၣ်အဂ့ၢ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ်, ယွၤစံးကတိၤပာ်ဖျါဝဲ သးဖျၢၣ်အဂၤတမံၤအဂ့ၢ်, လၢတၢ်စိတၢ်ကမီၤ
ဒိၣ်န့ၢ်အါန့ၢ်ဒံး တၢ်ယါဘျါတၢ်အစဲအ့ၣ် စံးကတိၤပာ်ဖျါဝဲန့ၣ်လီၤ. ယွၤစံးကတိၤပာ်ဖျါဝဲဘၣ်ထွဲဒီး နီၢ်သးအတၢ်ဆိကမိၣ်,…