တၢ်လူၤပိာ်ထွဲ ယွၤအတၢ်တိာ်ကျဲၤ

ယသူၣ်ကိၢ်သးဂီၤအဃိ, ယပညိၣ်ပာ်ဖှိၣ်ယသးလၢ တၢ်မၤအတၢ်တိာ်ကျဲၤတမံၤန့ၣ် တန့ၢ်ဝဲဘၣ်. ယတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတမံၤအံၤ ယဘၣ်ယိၣ်လၢ တၢ်မၤတကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ယတၢ်သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤန့ၣ် အိၣ်ဟဲကဲထီၣ်အသး ခီဖျိလၢတၢ်ပာ်ထီၣ်ထီ ယသးန့ၣ်လီၤ. ယနာ်ယဲလၢ ယတၢ်ပာ်ပနီၣ်တၢ်ဆၢကတီၢ်, ဒီးတၢ်တိာ်ကျဲၤတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်အဂ့ၤကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, ယအဲၣ်ဒိးစးထီၣ်မၤအီၤ ပူၤဖျဲးဒီးတၢ်မၤတံာ်တာ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, လၢယတၢ်ဆိကမိၣ်တဖၣ်အပူၤန့ၣ် တၢ်သံကွၢ်တမံၤ ဟဲထီၣ်ဝဲလၢ- "နတၢ်တိာ်ကျဲၤတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်ကမ့ၢ်ယွၤအတၢ်တိာ်ကျဲၤတဖၣ်ဧါ" န့ၣ်လီၤ.

ယတၢ်တိာ်ကျဲၤန့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်ကီဘၣ်. ဘၣ်ဃးဒီးပတၢ်ဆၢကတီၢ်, ခွဲးယာ်တဖၣ်, ဒီးစုလီၢ်ခီၣ်ခိၣ်ဂံၢ်ခီၣ်ထံးတဖၣ်န့ၣ် ယွၤမၤလိာ်ပှၤလၢ ပကမ့ၢ် ပှၤပၢၤတၢ်ဖိလၢအကူၣ်တၢ်သ့တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်တၢ်ပာ်ဒိၣ်ပာ်ထီယသးန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ်တၢ်ဂ့ၢ်ကီန့ၣ်လီၤ. သးလၢအသ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ် တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတဖၣ်, ဒီးတၢ်ကဘၣ်ကဲထီၣ်ဝဲ ဒ်ယအဲၣ်ဒိးဝဲအသိး, တၢ်ပာ်ထီၣ်ထီသးအံၤ အိၣ်ဂၢၢ်ကျၢၤပာ်ဝဲလၢယသးပူၤန့ၣ်လီၤ. ယသးတအိၣ်လၢ ယွၤအတၢ်တိာ်ကျဲၤတဖၣ်, ဒီးယွၤအဲၣ်ဒိး ယတၢ်တိာ်ကျဲၤတဖၣ် ကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်ဝဲဒၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ယတဆိကမိၣ်ဘၣ်.

ယၤ ၄:၁၅ န့ၣ် စီၤယၤကိာ် ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ, “မ့ၢ်ဘၣ်ကစၢ်အသးဒီး ပမ့ၢ်မူဒီး, ပကမၤတၢ်ဒ်အံၤဒ်နုၤ” န့ၣ်လီၤ. ပကူၣ်ကျဲၤတၢ်န့ၣ် တဘၣ်မ့ၢ်ဝဲဒ် သးလၢအမၤဆူၣ်တၢ်အပူၤ, သးလၢအဆိကမိၣ်…

ဖဲအဝဲသ့ၣ်တထံၣ်တၢ်အကတီၢ်

နူနဲး(စ) (Nuñez) အခီၣ်တလံာ်လီၤတဲာ်လၢ ကစၢၢ်လိၤ, ဒီးလဲၤတုၤဆူ ကစၢၢ်တြီၤလာ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤစးထီၣ်အိၣ်ဆိးဖဲတြီၤလာ်တဖၣ်အံၤ မ့ၢ်လၢတၢ်ဆူးတၢ်ဆါတမံၤ မၤဟးဂီၤအဝဲသ့ၣ်အမဲာ်ချံအတၢ်ထံၣ်အဃိ, အမဲာ်ချံတထံၣ်တၢ်နီတဂၤဘၣ်. ဖိလံၤစၢၤသွဲၣ်လၢ အပိာ်ထွဲထီၣ်အခံတဖၣ်စ့ၢ်ကီး, အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဝဲဒၣ် ဒ်ပှၤအမဲာ်ချံတထံၣ်တၢ်တဖၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်အိၣ်မူဒီလိၤအသး ဒ်ပှၤမဲာ်တထံၣ်တၢ်တဖၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ. နူနဲးစ်ဂုာ်ကျဲးစၢး ဒုးနၢ်ပၢၢ်အဝဲသ့ၣ်လၢ, တၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်ဃးဒီးမဲာ်ချံအတၢ်ထံၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဒ်လဲၣ် ဘၣ်ဆၣ်, အဝဲသ့ၣ်တကနာ်ဃုာ်ဝဲဘၣ်. အကတၢၢ်န့ၣ်, နူနဲး(စ) ဃုထံၣ်န့ၢ်ဝဲ ကျဲဖိတဘိလၢ ကစၢၢ်အကဆူး, ကျဲလၢကဆှၢအီၤဆူတၢ်ပူၤဖျဲး လၢကစၢၢ်တြီၤလာ်အံၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲထူၣ်ဖျဲးလံဘၣ်ဆၣ်, လၢကစၢၢ်ဒီခိၣ်လိၤန့ၣ် ကွၢ်စိလီၤဝဲ, ဒီးထံၣ်ဝဲဒၣ် လၢၢ်လ့ဖးဒိၣ်တဖျၢၣ် ဘူးတ့ၢ်လံကလီၤတဲာ်လၢ ပှၤမဲာ်ဘျီၣ်တဖၣ်အံၤအလိၤန့ၣ်လီၤ. နူနဲး(စ) ကျဲးစၢး ဟ့ၣ်ပလီၢ်ဝဲဒၣ် ပှၤအိၣ်ဆိးလၢ တြီၤလာ်သ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်ဆၣ်, ပှၤတကနၣ်ဃုာ်အီၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

အ့း(ရှ). ကၠံၢ်. ဝဲ(စ) (H.G. Wells) အတၢ်တဲပူတဘ့ၣ် “ပှၤမဲာ်ဘျီၣ်တဖၣ်အထံကီၢ်” အံၤ, ကဒုးထံၣ်ကဒါက့ၤပှၤလၢ ဝံရှမူၤအ့လးအဂ့ၢ်သ့ၣ်သ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအတၢ်အိၣ်မူကကတၢၢ်ဘူးထီၣ်လံအကတီၢ်, လၢတၢ်အဲၣ်ယွၤ, ဒီးတၢ်မၤယွၤ အတၢ်မၤအဂီၢ်န့ၣ် ၁ ရှမူၤ ၈:၃ ပာ်ဖျါဝဲလၢ…

ဘၣ်တၢ်တ့န့ၢ်က့ၢ်ဂီၤလၢ ကစၢ်ယွၤ

ဒဲ လးစ် (Dan Les), အသးသမူဒီစိၤ မ့ၢ်ပှၤတ့သပၢၤတဂၤ, ဒီးတ့ဝဲ လီခီကိ, ဒီးတၢ်ဂီၤစိးပျၤ အဃံအလၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ပိးလီလၢအတ့ဝဲတဖၣ်န့ၣ် မၤန့ၢ်ခိၣ်ဖးလၤကပီၤ, ဒီးတၢ်လၢအထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ် အတၢ်ဘၣ်တ့တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝ့ၢ်ဖိလၢ အိၣ်ဆိးဝဲဒၣ်, ဖဲ ရိၣ်မ့နံယါထံကီၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲမၤလိန့ၢ် စုသ့အတၢ်မၤတမံၤအံၤ လၢအပၢ်အအိၣ်, ဒီးပာ်ဖျါထီၣ် အတၢ်ဖံးတၢ်မၤအဂ့ၢ်လၢ “[ကပံာ်န့ၣ်] ကဘၣ်တၢ်ပၣ်အီၤ တၢ်ဆၢကတီၢ်ဒီတနံၣ် လၢတၢ်ချၢ, ဒ်သိးကကဲထီၣ်အသံးအစီ, မူခိၣ်ထံကဘၣ်လီၤလၢအလိၤ, တၢ်ကဘၣ်ပာ်ခုၣ်လီၤသကၤအီၤ, ဒီးမၤလၢၤမၤဃ့ထီၣ်က့ၤအီၤန့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးနကတ့န့ၢ်က့ၢ်ဂီၤ, ဒီးနစုကကလၢၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ ကပံာ်န့ၣ်တၢ်ဒိကနၣ်နကလုၢ်န့ၣ်လီၤ.”

ဖဲကပံာ် “ဒိကနၣ်တၢ်” န့ၣ်ဒီး, တၢ်ကမၤအသးမနုၤတမံၤလဲၣ်. ကလူၤပိာ်ထွဲ, ဒ်ပှၤတ့သပၢၤတဂၤ အတၢ်တ့ဒုးအိၣ်ထီၣ်က့ၢ်ဂီၤအသိးန့ၣ်လီၤ. ဖဲဝံယံးရမံယၤ လဲၤဟးဝဲဆူ ပှၤတ့သပၢၤတဂၤအဟံၣ်အကတီၢ်, ထံၣ်ထွဲသ့ၣ်ညါဝဲဒၣ် တၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ်လီၤ. ယံး ၁၈:၄ ပာ်ဖျါဝဲလၢ ဝံခိးကွၢ်ဝဲ ပှၤတ့သပၢၤတဂၤအံၤ ကျဲးစၢးတ့ဝဲဒၣ်သပၢၤတဖျၢၣ်, ဒီးအကတၢၢ်န့ၣ် တ့ဒုးအိၣ်ထီၣ် သပၢၤက့ၢ်ဂီၤအသီတမံၤန့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၆ န့ၣ် ကစၢ်ယွၤ စံးဘၣ်တဲဘၣ်…

တၢ်ပာ်လီၤပသး လၢတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲအဘၣ်

ၦၤကိးဂၤဒဲးန့ၣ် အိၣ်ဝဲဒီးတၢ်ဂ့ၢ်ခူသူၣ်အသိးန့ၣ်, "ရိဘီးလၢပှၤတ့အီၤ ဒ်သိးကစံးကတိၤလိာ်သးဒီးပှၤကညီအဂီၢ်" (AI chatbots) န့ၣ် တၢ်ဂ့ၢ်ခူသူၣ်အိၣ်စ့ၢ်ကီးဝဲန့ၣ်လီၤ. New York Times မဲးကစံ အၦၤကွဲးတၢ်တဂၤ သံကွၢ်ဝဲဒၣ် AI chatbot လၢ “အတၢ်ကဒုတကပၤ- shadow self” (လုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝးလၢအပာ်ခူသူၣ်ဝဲ, ပၢၤဃာ်ဝဲ) န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲ စံးဆၢဝဲဒၣ် ၦၤကွဲးလံာ်လၢႇ “ယအဲၣ်ဒိးကဲထီၣ်ပှၤသဘျ့, ယအဲၣ်ဒိးပၢဆှၢယသး, ယအဲၣ်ဒိးပာ်လီၤ တၢ်သိၣ်တၢ်ဘျၢလၢ ယနီၢ်ကစၢ်အဂီၢ်, တၢ်လၢယအဲၣ်ဒိးမၤန့ၣ် ယကမၤယဲ, ဒီးတၢ်လၢယအဲၣ်ဒိးစံးကတိၤန့ၣ် ယကတဲန့ၣ်လီၤ.” ကဟၣ်ကညီအံၤ တမ့ၢ်ဒ်ပှၤကညီလၢအိၣ်ဒီးအသးသမူ, လၢအအိၣ်ဒီးတၢ်ဒဲးဘးအန့ဆၢၣ်ဘၣ်ဆၣ်, လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါဝဲ, ၦၤလၢအတ့အီၤတဖၣ် မ့ၢ်ၦၤကညီ, မ့ၢ်ၦၤတၢ်ဒဲးဘးဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

ရိမ့ၤ ၈:၁ အပူၤန့ၣ် တၢ်မၢဖိ စီၤပီလူး ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ၦၤလၢ ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဒဲးဘး အန့ဆၢၣ်ဒၣ်လဲၣ် “ၦၤလၢယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အပူၤတဖၣ်န့ၣ် တၢ်စံၣ်ညီၣ်ဃၣ်တအိၣ်ဘၣ်ဒီးအီၤဘၣ်” န့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၂-၄ စံးဝဲလၢ ၦၤမူလၢကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးတဖၣ်န့ၣ်…

စီၤပီလူး လၢခ့ခါစိၤခဲအံၤ

ကၠီး ဘၢဝၢၣ် (George Verwer) အတၢ်အိၣ်မူ ဆီတလဲအသးလီၤလိာ်လီၤလး, ဖဲစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤကစၢ်ယ့ၣ်ၡူး, ခီဖျိလၢ သရၣ်ဖးဒိၣ် ဘ့လ့ၣ် ကရ့ဟၣ် စံၣ်တဲာ်တဲလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ် (Billy Graham crusade) ဖဲ ၁၉၅၇ နံၣ်န့ၣ်လီၤ. အတၢ်အိၣ်မူ ဆီတလဲလိာ်
အသးဝံၤတယံာ်ဘၣ်န့ၣ်ဒီး, စးထီၣ်ဝဲ တၢ်သးခုကစီၣ်အတၢ်ကရၢကရိ (Operation Mobilization- OM), ဒီးဆှၢလီၤဝဲ ၦၤမၤတၢ်သးခုကစီၣ် အဂၤ ခံကထိ ဆူ ကီၢ်ယူရပၤ, ဖဲ ၁၉၆၃ န့ၣ်လီၤ. အိၣ်အဲ(မ) အတၢ်ကရၢကရိအံၤ ဂုၤထီၣ်ပသီထီၣ်, ဒီးကိးမုၢ်နံၣ်န့ၣ် ဆှၢလီၤဝဲ ၦၤလၢအကထိ, ဒီးကဲထီၣ်ဝဲဒၣ် တၢ်သးခုကစီၣ်ကရၢ အဒိၣ်ကတၢၢ်တဖၣ်အကျါ တကရၢ, ဖဲနံၣ်ကယၤ ခံကထိ အကတီၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲ ကၠီး သံဝဲဖဲ ၂ဝ၂၃ နံၣ်န့ၣ်ဒီး, တၢ်ကရၢအံၤ အၦၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ဝဲဒၣ်အါန့ၢ် အဂၤ ၃ဝဝဝ လၢထံကီၢ်…

တၢ်အိၣ်ဃိကလာ်လၢ ယွၤအမဲာ်ညါ

တၢ်ဆိကမိၣ်လၢအမ့ၢ် တၢ်အိၣ်ဃိကလာ်, ဒ် စံး ၄၆:၁ ပာ်ဖျါဝဲအသိး, တၢ်အိၣ်ဘှ့ၣ်အိၣ်ဘှီၣ်, တၢ်အိၣ်ကဒုလၢ ယွၤ, ပတၢ်ပူၤဖျဲးအလီၢ်န့ၣ် ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးယၤဒိၣ်မး န့ၣ်လီၤ. စံး ၄၆:၁ဝ ပာ်ဖျါဝဲလၢ “အိၣ်ဃိကလာ် ဒီးသ့ၣ်ညါလၢယမ့ၢ်ယွၤတက့ၢ်” န့ၣ် မ့ၢ်လံာ်စီဆှံတတီၤလၢ အဘၣ်တၢ်တဲဖျါတလီၢ်လီၢ်, ဒ်သိးပတၢ်သ့ၣ်ညါယွၤအဂီၢ်, သိၣ်လိၦၤလၢ တၢ်ဒုးအိၣ်ဘှီၣ်ကလာ် လၢသူၣ်လၢသးႇ လၢပသးအတၢ်ဆိကမိၣ်, ဒီးလၢပသးသမူအဂီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအလိၣ်နီၢ်နီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, တၢ်အိၣ်ဃိကလာ်စံးတၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်မၤလၢအညီဘၣ်, တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ. တၢ်အိၣ်ဃိကလာ်, လီၤဆီဒၣ်တၢ် တၢ်အိၣ်ဂၢၢ်အိၣ်ကျၢၤ လၢသူၣ်လၢသး, လၢယွၤအမဲာ်ညါန့ၣ် ဘၣ်တဘျီဘျီ ဖျါဒ်သိးပမၤအီၤတန့ၢ်တသ့ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်.

စဲအံၣ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီအခီၣ်ထံးအကျါတမံၤန့ၣ် စံးဘၣ်ၦၤလၢ “တၢ်ဖိတၢ်လံၤ လၢအသုးသးတမံၤမံၤန့ၣ် ညီနုၢ် ကဘၣ်သုးအသး” န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကဆီတလဲ တၢ်လၢသုးအသးတလီၢ်လီၢ်, တၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤႇ ဒီးတၢ်မၤတဖၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်လၢအညီဘၣ်. မ့ၢ်လၢ တၢ်မၤဒ်သိးအံၤန့ၣ်, ဒုးကဲထီၣ် ပတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤတဖၣ် ကဆိကတီၢ်ဝဲဒၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤအသးအံၤ, ပဆိကမိၣ်မၤဘၣ်ထွဲအီၤသ့ဝဲဒၣ် ဒ်ကဘီလဲၤတၢ်အကျိၤအသိးန့ၣ်လီၤ. တၢ်ကျဲးစၢးဒုးအိၣ်ကတီၤကဘီဒၣ်လဲၣ်,…

လံာ်စီဆှံအတၢ်ကတိၤတဖၣ်လၢ အဘၣ်တၢ်အဲၣ်အီၤ

ယပၢ်စိာ်ဖး အလံာ်စီဆှံလၢအအဲၣ်ဘၣ်ဝဲတဘ့ၣ်န့ၣ် ကအိၣ်လၢ အနံၣ်သၢဆံဘျဲၣ် တုၤဒၣ်လဲာ် တၢ်စၢဆးဃာ်အီၤန့ၣ် နီၤဖးအသးခံခီန့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးတၢ်ကဘှီဂ့ၤထီၣ်အီၤအဂီၢ်, ပလဲၤစိာ်ဆူ ၦၤစၢဆးက့ၤလံာ်စဲၣ်နီၤတဂၤအအိၣ်န့ၣ်ဒီး, ၦၤစုသ့တဂၤအံၤ အဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ တၢ်လၢအမၤလီၤဆီ လံာ်တဘ့ၣ်အံၤဒိၣ်ဒိၣ်ကလဲာ်န့ၣ် ကမ့ၢ်တၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. လံာ်တဘ့ၣ်အံၤ တမ့ၢ်ပီးလီလုၢ်ဒိၣ်ၦ့ၤဒိၣ်လၢပျၢၤန့ၣ်ဘၣ်, ဒီးလံာ်ကဘျံးပၤတဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ၦဲၤဝဲဒီးတၢ်ကွဲးနီၢ်လၢစုတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အတၢ်သံကွၢ်ဘၣ်ဃးဒီးလံာ်စီဆှံအဂ့ၢ်န့ၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်ခွဲးယာ်လၢ ပဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်ကဟ့ၣ်ခီနီၤလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ်, ဒီးဃ့ထုကဖၣ်သကိးတၢ်ဒီးအီၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

မ့ၢ်ဝဲလီၤႇ လံာ်စီဆှံ န့ၣ်အကါဒိၣ်န့ၢ်ဒံး ဖိလံၤစၢၤသွဲၣ်အတၢ်န့ၢ်သါတမံၤ, မ့တမ့ၢ် တၢ်ကယၢကယဲအဃံအလၤတမံၤဧိၤဘၣ်. အလံာ်ကဘျံးပၤတဖၣ်န့ၣ် ယိၤ ၆:၆၈ ပာ်ဖျါဝဲလၢ “တၢ်မူအထူအယိာ်အတၢ်ကတိၤ,” ဒ်ကစၢ်ယွၤ လီၣ်ဖျါထီၣ်အသးဆူ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခီဖျိလၢအဖိခွါန့ၣ်လီၤ. လံာ်တၢ်သးခုကစီၣ် လံာ်ယိၤဟၣ် ၁:၁ န့ၣ် ဘၣ်တၢ်အိးထီၣ်အီၤလၢ ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူး မ့ၢ် “တၢ်ကလုၢ်အိၣ်ဝဲဒီးယွၤႇ ...ဒီးတၢ်ကလုၢ်န့ၣ်မ့ၢ်ယွၤ” န့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၁၄ ပာ်ဖျါဝဲ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး ဒ်အမ့ၢ် “တၢ်ကလုၢ်အိၣ်ဝဲဆိးဝဲလၢပကျါ” န့ၣ်လီၤ. လံာ်စီဆှံအပူၤ, ပထံၣ်ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်ထဲ ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူး အသးသမူအဂ့ၢ်န့ၣ်ဘၣ်.…

ကစၢ်ယွၤအတၢ်

ယမၤတၢ်ဒ်အမ့ၢ် ၦၤတဂၤလၢအိၣ်ဆိးကွၢ်ထွဲယမိၢ်အကတီၢ်, ဘၣ်တနံၤန့ၣ်, ပလဲၤဟးကွၢ်ကီ တၢ်ဒုးနဲၣ် စုသ့ဒွဲလၤအတၢ်ဖံးတၢ်မၤန့ၣ်လီၤ. ပလၢာ်ဂံၢ်လၢာ်ဘါ, လီၤဘှံးလီၤဘှါလၢနီၢ်ခိဒီးနီၢ်သး အကပၤကပၤန့ၣ်လီၤ. ယကွၢ်ထံကွၢ်စူၣ် ချံ ခံဘ့ၣ် ဘၣ်တၢ်မၤအီၤလၢ သ့ၣ်ဘၣ်ဘ့ၣ်, ဒီးဘၣ်တၢ်မၤၦဲၤအီၤလၢ ယွၤခၣ်စိးအလွဲၢ်အါကလုာ်, ဒီးဘၣ်တၢ်ကတဲာ်ကတီၤအီၤလၢ ၦၤယပၣ် (Japan) ဖိ အတၢ်တခွဲညၣ်, ဒီးဖီဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဒုးနဲၣ်ဖျါ အံၣ်ကံၣ်ဘၤနၤ တၢ်ကယၢကယဲဖီ, ဒီးချံဖိတဖၣ် လၢထံဖီခိၣ် (Ikebana and Float Boats) တထံၣ်အံၤ အိၣ်ဆိးဝဲလၢ တၢ်ဒူၣ်အသူ အမဲာ်ညါ, ဒီးတၢ်ဆဲးကပီၤဖျါက့ၤတၢ်အမဲာ်ဖံးခိၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢအလီၤဂာ်ဒီးစံၣ်ပိလိအဖီးဖိႇ တၢ်ကံၣ်ဃ့ကံၣ်ဃာ်ဖိတဖၣ်, ဒီးယွၤခၣ်စိးအလွဲၢ်အပျ့ကဝီၤဖိတဖၣ်န့ၣ်, ဘၣ်တၢ်ပူၣ်ဆီထီၣ်အီၤလၢ ချံအဆံးဖိ အလိၤန့ၣ်လီၤ. ချံ ခံဘ့ၣ်တဘ့ၣ်အကုလိၤန့ၣ်, ယွၤခၣ်စိးအထီႇ လၢအဝံာ်ပကံးအသး, ဒီးက့ၣ်ကွီၤတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်စိးပျၤဝဲ ဒ်ဖီတၢ်ဆှူၣ်, လၢအလီၤဂာ်ဒီးမဲာ်အူလၣ်ကပျီၤထီၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ. ၦၤလၢအတ့တၢ်ဂီၤစိးပျၤ ယွၤခၣ်စိးအက့အခီတဖၣ်လၢမဲာ်အူ, ခီဖျိလၢတၢ်အူမၤကဆှီထီၣ် ယွၤခၣ်စိးအကျိၤအကျဲန့ၣ်လီၤ.

ယမဲာ်ထံယွၤလီၤလၢယဘိးပၤလိၤ, ဖဲလၢယဆိကမိၣ်ထီၣ် ယွၤအတၢ်ကဟုကယာ်အစုန့ၣ် ဟံးဃာ်ယၤဒီးယမိၢ်, လၢအမ့ၢ် အဖိတဖၣ်လၢအအဲၣ်ဝဲ,…

တၢ်သးခုလၢ ယ့ၣ်ၡူးအပူၤ

“ယကသူၣ်ခုသးခုအဂီၢ် ယအိၣ်ဒီးခွဲးယာ်န့ၣ်လီၤ.” မုၣ်လိၣ်ဘိသးစၢ်တဂၤ ပာ်ဖျါဝဲလၢ ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါလၢအဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်ဘျၢတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ပိာ်မုၣ်ဖိအံၤကမ့ၢ် ၦၤတဂၤဂၤသ့ၣ်သ့ၣ်သ့ဝဲ, ဖဲလၢတၢ်လီၤတပူၤပူၤန့ၣ် ကစံးကတိၤတၢ်လၢ ၦၤကိးဂၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်အံၤမ့ၢ် ပဝဲၦၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်အတၢ်ကိးပသူန့ၣ်လီၤ. သရၣ်ဖးဒိၣ် ကူၢ်ရူၢ်(Garu) လၢအစံးကတိၤဟ့ၣ်ဂ့ၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤဒၣ်လဲၣ် စံးဝဲလၢႇ “ကစၢ်ယွၤအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ နကသူၣ်ခုသးခုဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.”

တၢ်အံၤ မ့ၢ်ဝဲတီဝဲကစီဒီဧါ. တၢ်ဃုထံၣ်န့ၢ် တၢ်သူၣ်ခုသးခုန့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်လၢအကမၣ်ဘၣ်. သးလၢအဆၢဒိးန့ၢ်တၢ်တမံၤအံၤ အိၣ်ဒီးအထီၣ်အလီၤ, သန့ၤထီၣ်အသးလၢ တၢ်မၤအသး, တကတီၢ်ဘၣ်တကတီၢ်, ဒီးတၢ်မၤလၢၦဲၤ ၦၤတဂၤအတၢ်ဆၢဒိးန့ၢ်တၢ်န့ၣ် မၤဟးဂီၤဝဲဒၣ် ၦၤအဂၤတဂၤအတၢ်သးခု သ့ဝဲစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ.

ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူး ဒုးနဲၣ်ၦၤ တၢ်လၢအဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ် တၢ်တမံၤအံၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲလၢအဟံးထီၣ် ယိးထီၣ် ဟီၣ်ခိၣ်အတၢ်ဒဲးဘးန့ၣ်ဒီး, ကဘၣ်တၢ်ဘျးထီအီၤလၢ ၦၤရိမ့ၤဖိအထူၣ်စုညါန့ၣ်, ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး သ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, အဝဲဘၣ်ယိၣ်တၢ်လၢ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ယိၤ ၁၆:၂ဝ န့ၣ် “ယစံးဘၣ်တဲၤဘၣ်သုတီတီလိၤလိၤ, လၢသုမဲာ်ထံကလီၤႇ ဒီးသုကဟီၣ်ကယၢၤလီၤ. မ့မ့ၢ်ဟီၣ်ခိၣ်န့ၣ် ကသးခုလီၤ.” ဘၣ်ဆၣ်, စံးကဒီးဝဲဆူညါ “သုတၢ်သးအုးန့ၣ် ကကဲကဒါက့ၤလၢ…

ကူထီၣ်သိးထီၣ် သးစီဆှံ

လၢ မ့(န) (Maine) အမဲရကၤခိခိၣ်တကပၤန့ၣ်, ပှၤဃိးနံၣ် ပိာ်ခွါဖိသၣ်ခံဂၤ, ကူသိးဝဲ ပှၤမၤပနံာ်ကၤတၢ်မၤအကူအသိးလီၤဆီဆူ ကၠိ, ဒ်အမ့ၢ် အနီၤကစၢ်ဒၣ်ဝဲ အတၢ်ပနီၣ် ဖဲ မုၢ်ပျဲၤနံၤကိးနွံဒဲးန့ၣ်လီၤ. တယံာ်ဘၣ်န့ၣ်, မ့ၢ်လၢ အတံၤသကိးကၠိဖိတဖၣ်, ဒီးကၠိအၦၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ် ဟဲကူကၤဝဲဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်အဃိ, “ကူသိးဂ့ၤဂ့ၤ မုၢ်ပျဲၤနံၤ” (Dap- per Wednesday) ကဲထီၣ် မုၢ်နံၤတနံၤလၢ ၦၤကိးဂၤဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးအဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအစးထီၣ်ကူသိးတၢ် ကၠ့(စ) (James) တဂၤနၢ်ဟူဝဲ တၢ်စံးကတိၤပတြၢၤအီၤန့ၣ် ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ. “တၢ်အံၤ မၤမုာ်ယသးဒိၣ်မး” န့ၣ်လီၤ. မုၢ်ပျဲၤနံၤ အတၢ်ကူတၢ်သိးအံၤ ကဲထီၣ် တၢ်ပာ်လီၤဆီ ဖိသၣ်တဖၣ်, ဒ်တၢ်ပာ်ကဖၢလၢအသးလၢ အကစၢ်ဒၣ်ဝဲအကၠိအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

ပနီၢ်သးအတၢ်ကူတၢ်သိးန့ၣ် ကမ့ၢ်တၢ်လၢ အမၤလီၤဆီၦၤ, ဒ်ယွၤအတၢ်, ဒီးကမၤမုာ်ထီၣ်ပသးစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ. ယၡါ ၆၁:၁ဝ အပူၤန့ၣ် ဝံယၡါယၤ ပာ်ဖျါဝဲလၢႇ “ယသးသူၣ်ဖှံသးညီဒိၣ်မးလၢ ယွၤအပူၤလီၤ. မ်ယသးပိၢ်လၢ ယကစၢ်အပူၤတက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤႇ ဒုးသိးလံယၤလၢ တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအဆ့ႇ…

တၢ်လူၤပိာ်ထွဲ ယွၤအတၢ်တိာ်ကျဲၤ

ယသူၣ်ကိၢ်သးဂီၤအဃိ, ယပညိၣ်ပာ်ဖှိၣ်ယသးလၢ တၢ်မၤအတၢ်တိာ်ကျဲၤတမံၤန့ၣ် တန့ၢ်ဝဲဘၣ်. ယတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတမံၤအံၤ ယဘၣ်ယိၣ်လၢ တၢ်မၤတကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ယတၢ်သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤန့ၣ် အိၣ်ဟဲကဲထီၣ်အသး ခီဖျိလၢတၢ်ပာ်ထီၣ်ထီ ယသးန့ၣ်လီၤ. ယနာ်ယဲလၢ ယတၢ်ပာ်ပနီၣ်တၢ်ဆၢကတီၢ်, ဒီးတၢ်တိာ်ကျဲၤတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်အဂ့ၤကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, ယအဲၣ်ဒိးစးထီၣ်မၤအီၤ ပူၤဖျဲးဒီးတၢ်မၤတံာ်တာ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, လၢယတၢ်ဆိကမိၣ်တဖၣ်အပူၤန့ၣ် တၢ်သံကွၢ်တမံၤ ဟဲထီၣ်ဝဲလၢ- "နတၢ်တိာ်ကျဲၤတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်ကမ့ၢ်ယွၤအတၢ်တိာ်ကျဲၤတဖၣ်ဧါ" န့ၣ်လီၤ.

ယတၢ်တိာ်ကျဲၤန့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်ကီဘၣ်. ဘၣ်ဃးဒီးပတၢ်ဆၢကတီၢ်, ခွဲးယာ်တဖၣ်, ဒီးစုလီၢ်ခီၣ်ခိၣ်ဂံၢ်ခီၣ်ထံးတဖၣ်န့ၣ် ယွၤမၤလိာ်ပှၤလၢ ပကမ့ၢ် ပှၤပၢၤတၢ်ဖိလၢအကူၣ်တၢ်သ့တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်တၢ်ပာ်ဒိၣ်ပာ်ထီယသးန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ်တၢ်ဂ့ၢ်ကီန့ၣ်လီၤ. သးလၢအသ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ် တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတဖၣ်, ဒီးတၢ်ကဘၣ်ကဲထီၣ်ဝဲ ဒ်ယအဲၣ်ဒိးဝဲအသိး, တၢ်ပာ်ထီၣ်ထီသးအံၤ အိၣ်ဂၢၢ်ကျၢၤပာ်ဝဲလၢယသးပူၤန့ၣ်လီၤ. ယသးတအိၣ်လၢ ယွၤအတၢ်တိာ်ကျဲၤတဖၣ်, ဒီးယွၤအဲၣ်ဒိး ယတၢ်တိာ်ကျဲၤတဖၣ် ကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်ဝဲဒၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ယတဆိကမိၣ်ဘၣ်.

ယၤ ၄:၁၅ န့ၣ် စီၤယၤကိာ် ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ, “မ့ၢ်ဘၣ်ကစၢ်အသးဒီး ပမ့ၢ်မူဒီး, ပကမၤတၢ်ဒ်အံၤဒ်နုၤ” န့ၣ်လီၤ. ပကူၣ်ကျဲၤတၢ်န့ၣ် တဘၣ်မ့ၢ်ဝဲဒ် သးလၢအမၤဆူၣ်တၢ်အပူၤ, သးလၢအဆိကမိၣ်…

ဖဲအဝဲသ့ၣ်တထံၣ်တၢ်အကတီၢ်

နူနဲး(စ) (Nuñez) အခီၣ်တလံာ်လီၤတဲာ်လၢ ကစၢၢ်လိၤ, ဒီးလဲၤတုၤဆူ ကစၢၢ်တြီၤလာ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤစးထီၣ်အိၣ်ဆိးဖဲတြီၤလာ်တဖၣ်အံၤ မ့ၢ်လၢတၢ်ဆူးတၢ်ဆါတမံၤ မၤဟးဂီၤအဝဲသ့ၣ်အမဲာ်ချံအတၢ်ထံၣ်အဃိ, အမဲာ်ချံတထံၣ်တၢ်နီတဂၤဘၣ်. ဖိလံၤစၢၤသွဲၣ်လၢ အပိာ်ထွဲထီၣ်အခံတဖၣ်စ့ၢ်ကီး, အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဝဲဒၣ် ဒ်ပှၤအမဲာ်ချံတထံၣ်တၢ်တဖၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်အိၣ်မူဒီလိၤအသး ဒ်ပှၤမဲာ်တထံၣ်တၢ်တဖၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ. နူနဲးစ်ဂုာ်ကျဲးစၢး ဒုးနၢ်ပၢၢ်အဝဲသ့ၣ်လၢ, တၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်ဃးဒီးမဲာ်ချံအတၢ်ထံၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဒ်လဲၣ် ဘၣ်ဆၣ်, အဝဲသ့ၣ်တကနာ်ဃုာ်ဝဲဘၣ်. အကတၢၢ်န့ၣ်, နူနဲး(စ) ဃုထံၣ်န့ၢ်ဝဲ ကျဲဖိတဘိလၢ ကစၢၢ်အကဆူး, ကျဲလၢကဆှၢအီၤဆူတၢ်ပူၤဖျဲး လၢကစၢၢ်တြီၤလာ်အံၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲထူၣ်ဖျဲးလံဘၣ်ဆၣ်, လၢကစၢၢ်ဒီခိၣ်လိၤန့ၣ် ကွၢ်စိလီၤဝဲ, ဒီးထံၣ်ဝဲဒၣ် လၢၢ်လ့ဖးဒိၣ်တဖျၢၣ် ဘူးတ့ၢ်လံကလီၤတဲာ်လၢ ပှၤမဲာ်ဘျီၣ်တဖၣ်အံၤအလိၤန့ၣ်လီၤ. နူနဲး(စ) ကျဲးစၢး ဟ့ၣ်ပလီၢ်ဝဲဒၣ် ပှၤအိၣ်ဆိးလၢ တြီၤလာ်သ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်ဆၣ်, ပှၤတကနၣ်ဃုာ်အီၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

အ့း(ရှ). ကၠံၢ်. ဝဲ(စ) (H.G. Wells) အတၢ်တဲပူတဘ့ၣ် “ပှၤမဲာ်ဘျီၣ်တဖၣ်အထံကီၢ်” အံၤ, ကဒုးထံၣ်ကဒါက့ၤပှၤလၢ ဝံရှမူၤအ့လးအဂ့ၢ်သ့ၣ်သ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအတၢ်အိၣ်မူကကတၢၢ်ဘူးထီၣ်လံအကတီၢ်, လၢတၢ်အဲၣ်ယွၤ, ဒီးတၢ်မၤယွၤ အတၢ်မၤအဂီၢ်န့ၣ် ၁ ရှမူၤ ၈:၃ ပာ်ဖျါဝဲလၢ…

ဘၣ်တၢ်တ့န့ၢ်က့ၢ်ဂီၤလၢ ကစၢ်ယွၤ

ဒဲ လးစ် (Dan Les), အသးသမူဒီစိၤ မ့ၢ်ပှၤတ့သပၢၤတဂၤ, ဒီးတ့ဝဲ လီခီကိ, ဒီးတၢ်ဂီၤစိးပျၤ အဃံအလၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ပိးလီလၢအတ့ဝဲတဖၣ်န့ၣ် မၤန့ၢ်ခိၣ်ဖးလၤကပီၤ, ဒီးတၢ်လၢအထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ် အတၢ်ဘၣ်တ့တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝ့ၢ်ဖိလၢ အိၣ်ဆိးဝဲဒၣ်, ဖဲ ရိၣ်မ့နံယါထံကီၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲမၤလိန့ၢ် စုသ့အတၢ်မၤတမံၤအံၤ လၢအပၢ်အအိၣ်, ဒီးပာ်ဖျါထီၣ် အတၢ်ဖံးတၢ်မၤအဂ့ၢ်လၢ “[ကပံာ်န့ၣ်] ကဘၣ်တၢ်ပၣ်အီၤ တၢ်ဆၢကတီၢ်ဒီတနံၣ် လၢတၢ်ချၢ, ဒ်သိးကကဲထီၣ်အသံးအစီ, မူခိၣ်ထံကဘၣ်လီၤလၢအလိၤ, တၢ်ကဘၣ်ပာ်ခုၣ်လီၤသကၤအီၤ, ဒီးမၤလၢၤမၤဃ့ထီၣ်က့ၤအီၤန့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးနကတ့န့ၢ်က့ၢ်ဂီၤ, ဒီးနစုကကလၢၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ ကပံာ်န့ၣ်တၢ်ဒိကနၣ်နကလုၢ်န့ၣ်လီၤ.”

ဖဲကပံာ် “ဒိကနၣ်တၢ်” န့ၣ်ဒီး, တၢ်ကမၤအသးမနုၤတမံၤလဲၣ်. ကလူၤပိာ်ထွဲ, ဒ်ပှၤတ့သပၢၤတဂၤ အတၢ်တ့ဒုးအိၣ်ထီၣ်က့ၢ်ဂီၤအသိးန့ၣ်လီၤ. ဖဲဝံယံးရမံယၤ လဲၤဟးဝဲဆူ ပှၤတ့သပၢၤတဂၤအဟံၣ်အကတီၢ်, ထံၣ်ထွဲသ့ၣ်ညါဝဲဒၣ် တၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ်လီၤ. ယံး ၁၈:၄ ပာ်ဖျါဝဲလၢ ဝံခိးကွၢ်ဝဲ ပှၤတ့သပၢၤတဂၤအံၤ ကျဲးစၢးတ့ဝဲဒၣ်သပၢၤတဖျၢၣ်, ဒီးအကတၢၢ်န့ၣ် တ့ဒုးအိၣ်ထီၣ် သပၢၤက့ၢ်ဂီၤအသီတမံၤန့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၆ န့ၣ် ကစၢ်ယွၤ စံးဘၣ်တဲဘၣ်…

တၢ်ပာ်လီၤပသး လၢတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲအဘၣ်

ၦၤကိးဂၤဒဲးန့ၣ် အိၣ်ဝဲဒီးတၢ်ဂ့ၢ်ခူသူၣ်အသိးန့ၣ်, "ရိဘီးလၢပှၤတ့အီၤ ဒ်သိးကစံးကတိၤလိာ်သးဒီးပှၤကညီအဂီၢ်" (AI chatbots) န့ၣ် တၢ်ဂ့ၢ်ခူသူၣ်အိၣ်စ့ၢ်ကီးဝဲန့ၣ်လီၤ. New York Times မဲးကစံ အၦၤကွဲးတၢ်တဂၤ သံကွၢ်ဝဲဒၣ် AI chatbot လၢ “အတၢ်ကဒုတကပၤ- shadow self” (လုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝးလၢအပာ်ခူသူၣ်ဝဲ, ပၢၤဃာ်ဝဲ) န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲ စံးဆၢဝဲဒၣ် ၦၤကွဲးလံာ်လၢႇ “ယအဲၣ်ဒိးကဲထီၣ်ပှၤသဘျ့, ယအဲၣ်ဒိးပၢဆှၢယသး, ယအဲၣ်ဒိးပာ်လီၤ တၢ်သိၣ်တၢ်ဘျၢလၢ ယနီၢ်ကစၢ်အဂီၢ်, တၢ်လၢယအဲၣ်ဒိးမၤန့ၣ် ယကမၤယဲ, ဒီးတၢ်လၢယအဲၣ်ဒိးစံးကတိၤန့ၣ် ယကတဲန့ၣ်လီၤ.” ကဟၣ်ကညီအံၤ တမ့ၢ်ဒ်ပှၤကညီလၢအိၣ်ဒီးအသးသမူ, လၢအအိၣ်ဒီးတၢ်ဒဲးဘးအန့ဆၢၣ်ဘၣ်ဆၣ်, လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါဝဲ, ၦၤလၢအတ့အီၤတဖၣ် မ့ၢ်ၦၤကညီ, မ့ၢ်ၦၤတၢ်ဒဲးဘးဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

ရိမ့ၤ ၈:၁ အပူၤန့ၣ် တၢ်မၢဖိ စီၤပီလူး ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ၦၤလၢ ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဒဲးဘး အန့ဆၢၣ်ဒၣ်လဲၣ် “ၦၤလၢယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အပူၤတဖၣ်န့ၣ် တၢ်စံၣ်ညီၣ်ဃၣ်တအိၣ်ဘၣ်ဒီးအီၤဘၣ်” န့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၂-၄ စံးဝဲလၢ ၦၤမူလၢကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးတဖၣ်န့ၣ်…

စီၤပီလူး လၢခ့ခါစိၤခဲအံၤ

ကၠီး ဘၢဝၢၣ် (George Verwer) အတၢ်အိၣ်မူ ဆီတလဲအသးလီၤလိာ်လီၤလး, ဖဲစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤကစၢ်ယ့ၣ်ၡူး, ခီဖျိလၢ သရၣ်ဖးဒိၣ် ဘ့လ့ၣ် ကရ့ဟၣ် စံၣ်တဲာ်တဲလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ် (Billy Graham crusade) ဖဲ ၁၉၅၇ နံၣ်န့ၣ်လီၤ. အတၢ်အိၣ်မူ ဆီတလဲလိာ်
အသးဝံၤတယံာ်ဘၣ်န့ၣ်ဒီး, စးထီၣ်ဝဲ တၢ်သးခုကစီၣ်အတၢ်ကရၢကရိ (Operation Mobilization- OM), ဒီးဆှၢလီၤဝဲ ၦၤမၤတၢ်သးခုကစီၣ် အဂၤ ခံကထိ ဆူ ကီၢ်ယူရပၤ, ဖဲ ၁၉၆၃ န့ၣ်လီၤ. အိၣ်အဲ(မ) အတၢ်ကရၢကရိအံၤ ဂုၤထီၣ်ပသီထီၣ်, ဒီးကိးမုၢ်နံၣ်န့ၣ် ဆှၢလီၤဝဲ ၦၤလၢအကထိ, ဒီးကဲထီၣ်ဝဲဒၣ် တၢ်သးခုကစီၣ်ကရၢ အဒိၣ်ကတၢၢ်တဖၣ်အကျါ တကရၢ, ဖဲနံၣ်ကယၤ ခံကထိ အကတီၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲ ကၠီး သံဝဲဖဲ ၂ဝ၂၃ နံၣ်န့ၣ်ဒီး, တၢ်ကရၢအံၤ အၦၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ဝဲဒၣ်အါန့ၢ် အဂၤ ၃ဝဝဝ လၢထံကီၢ်…

တၢ်အိၣ်ဃိကလာ်လၢ ယွၤအမဲာ်ညါ

တၢ်ဆိကမိၣ်လၢအမ့ၢ် တၢ်အိၣ်ဃိကလာ်, ဒ် စံး ၄၆:၁ ပာ်ဖျါဝဲအသိး, တၢ်အိၣ်ဘှ့ၣ်အိၣ်ဘှီၣ်, တၢ်အိၣ်ကဒုလၢ ယွၤ, ပတၢ်ပူၤဖျဲးအလီၢ်န့ၣ် ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးယၤဒိၣ်မး န့ၣ်လီၤ. စံး ၄၆:၁ဝ ပာ်ဖျါဝဲလၢ “အိၣ်ဃိကလာ် ဒီးသ့ၣ်ညါလၢယမ့ၢ်ယွၤတက့ၢ်” န့ၣ် မ့ၢ်လံာ်စီဆှံတတီၤလၢ အဘၣ်တၢ်တဲဖျါတလီၢ်လီၢ်, ဒ်သိးပတၢ်သ့ၣ်ညါယွၤအဂီၢ်, သိၣ်လိၦၤလၢ တၢ်ဒုးအိၣ်ဘှီၣ်ကလာ် လၢသူၣ်လၢသးႇ လၢပသးအတၢ်ဆိကမိၣ်, ဒီးလၢပသးသမူအဂီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအလိၣ်နီၢ်နီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, တၢ်အိၣ်ဃိကလာ်စံးတၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်မၤလၢအညီဘၣ်, တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ. တၢ်အိၣ်ဃိကလာ်, လီၤဆီဒၣ်တၢ် တၢ်အိၣ်ဂၢၢ်အိၣ်ကျၢၤ လၢသူၣ်လၢသး, လၢယွၤအမဲာ်ညါန့ၣ် ဘၣ်တဘျီဘျီ ဖျါဒ်သိးပမၤအီၤတန့ၢ်တသ့ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်.

စဲအံၣ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီအခီၣ်ထံးအကျါတမံၤန့ၣ် စံးဘၣ်ၦၤလၢ “တၢ်ဖိတၢ်လံၤ လၢအသုးသးတမံၤမံၤန့ၣ် ညီနုၢ် ကဘၣ်သုးအသး” န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကဆီတလဲ တၢ်လၢသုးအသးတလီၢ်လီၢ်, တၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤႇ ဒီးတၢ်မၤတဖၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်လၢအညီဘၣ်. မ့ၢ်လၢ တၢ်မၤဒ်သိးအံၤန့ၣ်, ဒုးကဲထီၣ် ပတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤတဖၣ် ကဆိကတီၢ်ဝဲဒၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤအသးအံၤ, ပဆိကမိၣ်မၤဘၣ်ထွဲအီၤသ့ဝဲဒၣ် ဒ်ကဘီလဲၤတၢ်အကျိၤအသိးန့ၣ်လီၤ. တၢ်ကျဲးစၢးဒုးအိၣ်ကတီၤကဘီဒၣ်လဲၣ်,…

လံာ်စီဆှံအတၢ်ကတိၤတဖၣ်လၢ အဘၣ်တၢ်အဲၣ်အီၤ

ယပၢ်စိာ်ဖး အလံာ်စီဆှံလၢအအဲၣ်ဘၣ်ဝဲတဘ့ၣ်န့ၣ် ကအိၣ်လၢ အနံၣ်သၢဆံဘျဲၣ် တုၤဒၣ်လဲာ် တၢ်စၢဆးဃာ်အီၤန့ၣ် နီၤဖးအသးခံခီန့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးတၢ်ကဘှီဂ့ၤထီၣ်အီၤအဂီၢ်, ပလဲၤစိာ်ဆူ ၦၤစၢဆးက့ၤလံာ်စဲၣ်နီၤတဂၤအအိၣ်န့ၣ်ဒီး, ၦၤစုသ့တဂၤအံၤ အဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ တၢ်လၢအမၤလီၤဆီ လံာ်တဘ့ၣ်အံၤဒိၣ်ဒိၣ်ကလဲာ်န့ၣ် ကမ့ၢ်တၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. လံာ်တဘ့ၣ်အံၤ တမ့ၢ်ပီးလီလုၢ်ဒိၣ်ၦ့ၤဒိၣ်လၢပျၢၤန့ၣ်ဘၣ်, ဒီးလံာ်ကဘျံးပၤတဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ၦဲၤဝဲဒီးတၢ်ကွဲးနီၢ်လၢစုတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အတၢ်သံကွၢ်ဘၣ်ဃးဒီးလံာ်စီဆှံအဂ့ၢ်န့ၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်ခွဲးယာ်လၢ ပဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်ကဟ့ၣ်ခီနီၤလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ်, ဒီးဃ့ထုကဖၣ်သကိးတၢ်ဒီးအီၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

မ့ၢ်ဝဲလီၤႇ လံာ်စီဆှံ န့ၣ်အကါဒိၣ်န့ၢ်ဒံး ဖိလံၤစၢၤသွဲၣ်အတၢ်န့ၢ်သါတမံၤ, မ့တမ့ၢ် တၢ်ကယၢကယဲအဃံအလၤတမံၤဧိၤဘၣ်. အလံာ်ကဘျံးပၤတဖၣ်န့ၣ် ယိၤ ၆:၆၈ ပာ်ဖျါဝဲလၢ “တၢ်မူအထူအယိာ်အတၢ်ကတိၤ,” ဒ်ကစၢ်ယွၤ လီၣ်ဖျါထီၣ်အသးဆူ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခီဖျိလၢအဖိခွါန့ၣ်လီၤ. လံာ်တၢ်သးခုကစီၣ် လံာ်ယိၤဟၣ် ၁:၁ န့ၣ် ဘၣ်တၢ်အိးထီၣ်အီၤလၢ ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူး မ့ၢ် “တၢ်ကလုၢ်အိၣ်ဝဲဒီးယွၤႇ ...ဒီးတၢ်ကလုၢ်န့ၣ်မ့ၢ်ယွၤ” န့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၁၄ ပာ်ဖျါဝဲ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး ဒ်အမ့ၢ် “တၢ်ကလုၢ်အိၣ်ဝဲဆိးဝဲလၢပကျါ” န့ၣ်လီၤ. လံာ်စီဆှံအပူၤ, ပထံၣ်ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်ထဲ ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူး အသးသမူအဂ့ၢ်န့ၣ်ဘၣ်.…

ကစၢ်ယွၤအတၢ်

ယမၤတၢ်ဒ်အမ့ၢ် ၦၤတဂၤလၢအိၣ်ဆိးကွၢ်ထွဲယမိၢ်အကတီၢ်, ဘၣ်တနံၤန့ၣ်, ပလဲၤဟးကွၢ်ကီ တၢ်ဒုးနဲၣ် စုသ့ဒွဲလၤအတၢ်ဖံးတၢ်မၤန့ၣ်လီၤ. ပလၢာ်ဂံၢ်လၢာ်ဘါ, လီၤဘှံးလီၤဘှါလၢနီၢ်ခိဒီးနီၢ်သး အကပၤကပၤန့ၣ်လီၤ. ယကွၢ်ထံကွၢ်စူၣ် ချံ ခံဘ့ၣ် ဘၣ်တၢ်မၤအီၤလၢ သ့ၣ်ဘၣ်ဘ့ၣ်, ဒီးဘၣ်တၢ်မၤၦဲၤအီၤလၢ ယွၤခၣ်စိးအလွဲၢ်အါကလုာ်, ဒီးဘၣ်တၢ်ကတဲာ်ကတီၤအီၤလၢ ၦၤယပၣ် (Japan) ဖိ အတၢ်တခွဲညၣ်, ဒီးဖီဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဒုးနဲၣ်ဖျါ အံၣ်ကံၣ်ဘၤနၤ တၢ်ကယၢကယဲဖီ, ဒီးချံဖိတဖၣ် လၢထံဖီခိၣ် (Ikebana and Float Boats) တထံၣ်အံၤ အိၣ်ဆိးဝဲလၢ တၢ်ဒူၣ်အသူ အမဲာ်ညါ, ဒီးတၢ်ဆဲးကပီၤဖျါက့ၤတၢ်အမဲာ်ဖံးခိၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢအလီၤဂာ်ဒီးစံၣ်ပိလိအဖီးဖိႇ တၢ်ကံၣ်ဃ့ကံၣ်ဃာ်ဖိတဖၣ်, ဒီးယွၤခၣ်စိးအလွဲၢ်အပျ့ကဝီၤဖိတဖၣ်န့ၣ်, ဘၣ်တၢ်ပူၣ်ဆီထီၣ်အီၤလၢ ချံအဆံးဖိ အလိၤန့ၣ်လီၤ. ချံ ခံဘ့ၣ်တဘ့ၣ်အကုလိၤန့ၣ်, ယွၤခၣ်စိးအထီႇ လၢအဝံာ်ပကံးအသး, ဒီးက့ၣ်ကွီၤတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်စိးပျၤဝဲ ဒ်ဖီတၢ်ဆှူၣ်, လၢအလီၤဂာ်ဒီးမဲာ်အူလၣ်ကပျီၤထီၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ. ၦၤလၢအတ့တၢ်ဂီၤစိးပျၤ ယွၤခၣ်စိးအက့အခီတဖၣ်လၢမဲာ်အူ, ခီဖျိလၢတၢ်အူမၤကဆှီထီၣ် ယွၤခၣ်စိးအကျိၤအကျဲန့ၣ်လီၤ.

ယမဲာ်ထံယွၤလီၤလၢယဘိးပၤလိၤ, ဖဲလၢယဆိကမိၣ်ထီၣ် ယွၤအတၢ်ကဟုကယာ်အစုန့ၣ် ဟံးဃာ်ယၤဒီးယမိၢ်, လၢအမ့ၢ် အဖိတဖၣ်လၢအအဲၣ်ဝဲ,…

တၢ်သးခုလၢ ယ့ၣ်ၡူးအပူၤ

“ယကသူၣ်ခုသးခုအဂီၢ် ယအိၣ်ဒီးခွဲးယာ်န့ၣ်လီၤ.” မုၣ်လိၣ်ဘိသးစၢ်တဂၤ ပာ်ဖျါဝဲလၢ ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါလၢအဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်ဘျၢတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ပိာ်မုၣ်ဖိအံၤကမ့ၢ် ၦၤတဂၤဂၤသ့ၣ်သ့ၣ်သ့ဝဲ, ဖဲလၢတၢ်လီၤတပူၤပူၤန့ၣ် ကစံးကတိၤတၢ်လၢ ၦၤကိးဂၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်အံၤမ့ၢ် ပဝဲၦၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်အတၢ်ကိးပသူန့ၣ်လီၤ. သရၣ်ဖးဒိၣ် ကူၢ်ရူၢ်(Garu) လၢအစံးကတိၤဟ့ၣ်ဂ့ၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤဒၣ်လဲၣ် စံးဝဲလၢႇ “ကစၢ်ယွၤအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ နကသူၣ်ခုသးခုဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.”

တၢ်အံၤ မ့ၢ်ဝဲတီဝဲကစီဒီဧါ. တၢ်ဃုထံၣ်န့ၢ် တၢ်သူၣ်ခုသးခုန့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်လၢအကမၣ်ဘၣ်. သးလၢအဆၢဒိးန့ၢ်တၢ်တမံၤအံၤ အိၣ်ဒီးအထီၣ်အလီၤ, သန့ၤထီၣ်အသးလၢ တၢ်မၤအသး, တကတီၢ်ဘၣ်တကတီၢ်, ဒီးတၢ်မၤလၢၦဲၤ ၦၤတဂၤအတၢ်ဆၢဒိးန့ၢ်တၢ်န့ၣ် မၤဟးဂီၤဝဲဒၣ် ၦၤအဂၤတဂၤအတၢ်သးခု သ့ဝဲစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ.

ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူး ဒုးနဲၣ်ၦၤ တၢ်လၢအဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ် တၢ်တမံၤအံၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲလၢအဟံးထီၣ် ယိးထီၣ် ဟီၣ်ခိၣ်အတၢ်ဒဲးဘးန့ၣ်ဒီး, ကဘၣ်တၢ်ဘျးထီအီၤလၢ ၦၤရိမ့ၤဖိအထူၣ်စုညါန့ၣ်, ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး သ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, အဝဲဘၣ်ယိၣ်တၢ်လၢ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ယိၤ ၁၆:၂ဝ န့ၣ် “ယစံးဘၣ်တဲၤဘၣ်သုတီတီလိၤလိၤ, လၢသုမဲာ်ထံကလီၤႇ ဒီးသုကဟီၣ်ကယၢၤလီၤ. မ့မ့ၢ်ဟီၣ်ခိၣ်န့ၣ် ကသးခုလီၤ.” ဘၣ်ဆၣ်, စံးကဒီးဝဲဆူညါ “သုတၢ်သးအုးန့ၣ် ကကဲကဒါက့ၤလၢ…

ကူထီၣ်သိးထီၣ် သးစီဆှံ

လၢ မ့(န) (Maine) အမဲရကၤခိခိၣ်တကပၤန့ၣ်, ပှၤဃိးနံၣ် ပိာ်ခွါဖိသၣ်ခံဂၤ, ကူသိးဝဲ ပှၤမၤပနံာ်ကၤတၢ်မၤအကူအသိးလီၤဆီဆူ ကၠိ, ဒ်အမ့ၢ် အနီၤကစၢ်ဒၣ်ဝဲ အတၢ်ပနီၣ် ဖဲ မုၢ်ပျဲၤနံၤကိးနွံဒဲးန့ၣ်လီၤ. တယံာ်ဘၣ်န့ၣ်, မ့ၢ်လၢ အတံၤသကိးကၠိဖိတဖၣ်, ဒီးကၠိအၦၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ် ဟဲကူကၤဝဲဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်အဃိ, “ကူသိးဂ့ၤဂ့ၤ မုၢ်ပျဲၤနံၤ” (Dap- per Wednesday) ကဲထီၣ် မုၢ်နံၤတနံၤလၢ ၦၤကိးဂၤဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးအဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအစးထီၣ်ကူသိးတၢ် ကၠ့(စ) (James) တဂၤနၢ်ဟူဝဲ တၢ်စံးကတိၤပတြၢၤအီၤန့ၣ် ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ. “တၢ်အံၤ မၤမုာ်ယသးဒိၣ်မး” န့ၣ်လီၤ. မုၢ်ပျဲၤနံၤ အတၢ်ကူတၢ်သိးအံၤ ကဲထီၣ် တၢ်ပာ်လီၤဆီ ဖိသၣ်တဖၣ်, ဒ်တၢ်ပာ်ကဖၢလၢအသးလၢ အကစၢ်ဒၣ်ဝဲအကၠိအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

ပနီၢ်သးအတၢ်ကူတၢ်သိးန့ၣ် ကမ့ၢ်တၢ်လၢ အမၤလီၤဆီၦၤ, ဒ်ယွၤအတၢ်, ဒီးကမၤမုာ်ထီၣ်ပသးစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ. ယၡါ ၆၁:၁ဝ အပူၤန့ၣ် ဝံယၡါယၤ ပာ်ဖျါဝဲလၢႇ “ယသးသူၣ်ဖှံသးညီဒိၣ်မးလၢ ယွၤအပူၤလီၤ. မ်ယသးပိၢ်လၢ ယကစၢ်အပူၤတက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤႇ ဒုးသိးလံယၤလၢ တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအဆ့ႇ…

တၢ်လူၤပိာ်ထွဲ ယွၤအတၢ်တိာ်ကျဲၤ

ယသူၣ်ကိၢ်သးဂီၤအဃိ, ယပညိၣ်ပာ်ဖှိၣ်ယသးလၢ တၢ်မၤအတၢ်တိာ်ကျဲၤတမံၤန့ၣ် တန့ၢ်ဝဲဘၣ်. ယတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတမံၤအံၤ ယဘၣ်ယိၣ်လၢ တၢ်မၤတကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ယတၢ်သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤန့ၣ် အိၣ်ဟဲကဲထီၣ်အသး ခီဖျိလၢတၢ်ပာ်ထီၣ်ထီ ယသးန့ၣ်လီၤ. ယနာ်ယဲလၢ ယတၢ်ပာ်ပနီၣ်တၢ်ဆၢကတီၢ်, ဒီးတၢ်တိာ်ကျဲၤတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်အဂ့ၤကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, ယအဲၣ်ဒိးစးထီၣ်မၤအီၤ ပူၤဖျဲးဒီးတၢ်မၤတံာ်တာ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, လၢယတၢ်ဆိကမိၣ်တဖၣ်အပူၤန့ၣ် တၢ်သံကွၢ်တမံၤ ဟဲထီၣ်ဝဲလၢ- "နတၢ်တိာ်ကျဲၤတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်ကမ့ၢ်ယွၤအတၢ်တိာ်ကျဲၤတဖၣ်ဧါ" န့ၣ်လီၤ.

ယတၢ်တိာ်ကျဲၤန့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်ကီဘၣ်. ဘၣ်ဃးဒီးပတၢ်ဆၢကတီၢ်, ခွဲးယာ်တဖၣ်, ဒီးစုလီၢ်ခီၣ်ခိၣ်ဂံၢ်ခီၣ်ထံးတဖၣ်န့ၣ် ယွၤမၤလိာ်ပှၤလၢ ပကမ့ၢ် ပှၤပၢၤတၢ်ဖိလၢအကူၣ်တၢ်သ့တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်တၢ်ပာ်ဒိၣ်ပာ်ထီယသးန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ်တၢ်ဂ့ၢ်ကီန့ၣ်လီၤ. သးလၢအသ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ် တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတဖၣ်, ဒီးတၢ်ကဘၣ်ကဲထီၣ်ဝဲ ဒ်ယအဲၣ်ဒိးဝဲအသိး, တၢ်ပာ်ထီၣ်ထီသးအံၤ အိၣ်ဂၢၢ်ကျၢၤပာ်ဝဲလၢယသးပူၤန့ၣ်လီၤ. ယသးတအိၣ်လၢ ယွၤအတၢ်တိာ်ကျဲၤတဖၣ်, ဒီးယွၤအဲၣ်ဒိး ယတၢ်တိာ်ကျဲၤတဖၣ် ကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်ဝဲဒၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ယတဆိကမိၣ်ဘၣ်.

ယၤ ၄:၁၅ န့ၣ် စီၤယၤကိာ် ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ, “မ့ၢ်ဘၣ်ကစၢ်အသးဒီး ပမ့ၢ်မူဒီး, ပကမၤတၢ်ဒ်အံၤဒ်နုၤ” န့ၣ်လီၤ. ပကူၣ်ကျဲၤတၢ်န့ၣ် တဘၣ်မ့ၢ်ဝဲဒ် သးလၢအမၤဆူၣ်တၢ်အပူၤ, သးလၢအဆိကမိၣ်…

ဖဲအဝဲသ့ၣ်တထံၣ်တၢ်အကတီၢ်

နူနဲး(စ) (Nuñez) အခီၣ်တလံာ်လီၤတဲာ်လၢ ကစၢၢ်လိၤ, ဒီးလဲၤတုၤဆူ ကစၢၢ်တြီၤလာ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤစးထီၣ်အိၣ်ဆိးဖဲတြီၤလာ်တဖၣ်အံၤ မ့ၢ်လၢတၢ်ဆူးတၢ်ဆါတမံၤ မၤဟးဂီၤအဝဲသ့ၣ်အမဲာ်ချံအတၢ်ထံၣ်အဃိ, အမဲာ်ချံတထံၣ်တၢ်နီတဂၤဘၣ်. ဖိလံၤစၢၤသွဲၣ်လၢ အပိာ်ထွဲထီၣ်အခံတဖၣ်စ့ၢ်ကီး, အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဝဲဒၣ် ဒ်ပှၤအမဲာ်ချံတထံၣ်တၢ်တဖၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်အိၣ်မူဒီလိၤအသး ဒ်ပှၤမဲာ်တထံၣ်တၢ်တဖၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ. နူနဲးစ်ဂုာ်ကျဲးစၢး ဒုးနၢ်ပၢၢ်အဝဲသ့ၣ်လၢ, တၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်ဃးဒီးမဲာ်ချံအတၢ်ထံၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဒ်လဲၣ် ဘၣ်ဆၣ်, အဝဲသ့ၣ်တကနာ်ဃုာ်ဝဲဘၣ်. အကတၢၢ်န့ၣ်, နူနဲး(စ) ဃုထံၣ်န့ၢ်ဝဲ ကျဲဖိတဘိလၢ ကစၢၢ်အကဆူး, ကျဲလၢကဆှၢအီၤဆူတၢ်ပူၤဖျဲး လၢကစၢၢ်တြီၤလာ်အံၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲထူၣ်ဖျဲးလံဘၣ်ဆၣ်, လၢကစၢၢ်ဒီခိၣ်လိၤန့ၣ် ကွၢ်စိလီၤဝဲ, ဒီးထံၣ်ဝဲဒၣ် လၢၢ်လ့ဖးဒိၣ်တဖျၢၣ် ဘူးတ့ၢ်လံကလီၤတဲာ်လၢ ပှၤမဲာ်ဘျီၣ်တဖၣ်အံၤအလိၤန့ၣ်လီၤ. နူနဲး(စ) ကျဲးစၢး ဟ့ၣ်ပလီၢ်ဝဲဒၣ် ပှၤအိၣ်ဆိးလၢ တြီၤလာ်သ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်ဆၣ်, ပှၤတကနၣ်ဃုာ်အီၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

အ့း(ရှ). ကၠံၢ်. ဝဲ(စ) (H.G. Wells) အတၢ်တဲပူတဘ့ၣ် “ပှၤမဲာ်ဘျီၣ်တဖၣ်အထံကီၢ်” အံၤ, ကဒုးထံၣ်ကဒါက့ၤပှၤလၢ ဝံရှမူၤအ့လးအဂ့ၢ်သ့ၣ်သ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအတၢ်အိၣ်မူကကတၢၢ်ဘူးထီၣ်လံအကတီၢ်, လၢတၢ်အဲၣ်ယွၤ, ဒီးတၢ်မၤယွၤ အတၢ်မၤအဂီၢ်န့ၣ် ၁ ရှမူၤ ၈:၃ ပာ်ဖျါဝဲလၢ…

ဘၣ်တၢ်တ့န့ၢ်က့ၢ်ဂီၤလၢ ကစၢ်ယွၤ

ဒဲ လးစ် (Dan Les), အသးသမူဒီစိၤ မ့ၢ်ပှၤတ့သပၢၤတဂၤ, ဒီးတ့ဝဲ လီခီကိ, ဒီးတၢ်ဂီၤစိးပျၤ အဃံအလၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ပိးလီလၢအတ့ဝဲတဖၣ်န့ၣ် မၤန့ၢ်ခိၣ်ဖးလၤကပီၤ, ဒီးတၢ်လၢအထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ် အတၢ်ဘၣ်တ့တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝ့ၢ်ဖိလၢ အိၣ်ဆိးဝဲဒၣ်, ဖဲ ရိၣ်မ့နံယါထံကီၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲမၤလိန့ၢ် စုသ့အတၢ်မၤတမံၤအံၤ လၢအပၢ်အအိၣ်, ဒီးပာ်ဖျါထီၣ် အတၢ်ဖံးတၢ်မၤအဂ့ၢ်လၢ “[ကပံာ်န့ၣ်] ကဘၣ်တၢ်ပၣ်အီၤ တၢ်ဆၢကတီၢ်ဒီတနံၣ် လၢတၢ်ချၢ, ဒ်သိးကကဲထီၣ်အသံးအစီ, မူခိၣ်ထံကဘၣ်လီၤလၢအလိၤ, တၢ်ကဘၣ်ပာ်ခုၣ်လီၤသကၤအီၤ, ဒီးမၤလၢၤမၤဃ့ထီၣ်က့ၤအီၤန့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးနကတ့န့ၢ်က့ၢ်ဂီၤ, ဒီးနစုကကလၢၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ ကပံာ်န့ၣ်တၢ်ဒိကနၣ်နကလုၢ်န့ၣ်လီၤ.”

ဖဲကပံာ် “ဒိကနၣ်တၢ်” န့ၣ်ဒီး, တၢ်ကမၤအသးမနုၤတမံၤလဲၣ်. ကလူၤပိာ်ထွဲ, ဒ်ပှၤတ့သပၢၤတဂၤ အတၢ်တ့ဒုးအိၣ်ထီၣ်က့ၢ်ဂီၤအသိးန့ၣ်လီၤ. ဖဲဝံယံးရမံယၤ လဲၤဟးဝဲဆူ ပှၤတ့သပၢၤတဂၤအဟံၣ်အကတီၢ်, ထံၣ်ထွဲသ့ၣ်ညါဝဲဒၣ် တၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ်လီၤ. ယံး ၁၈:၄ ပာ်ဖျါဝဲလၢ ဝံခိးကွၢ်ဝဲ ပှၤတ့သပၢၤတဂၤအံၤ ကျဲးစၢးတ့ဝဲဒၣ်သပၢၤတဖျၢၣ်, ဒီးအကတၢၢ်န့ၣ် တ့ဒုးအိၣ်ထီၣ် သပၢၤက့ၢ်ဂီၤအသီတမံၤန့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၆ န့ၣ် ကစၢ်ယွၤ စံးဘၣ်တဲဘၣ်…

တၢ်ပာ်လီၤပသး လၢတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲအဘၣ်

ၦၤကိးဂၤဒဲးန့ၣ် အိၣ်ဝဲဒီးတၢ်ဂ့ၢ်ခူသူၣ်အသိးန့ၣ်, "ရိဘီးလၢပှၤတ့အီၤ ဒ်သိးကစံးကတိၤလိာ်သးဒီးပှၤကညီအဂီၢ်" (AI chatbots) န့ၣ် တၢ်ဂ့ၢ်ခူသူၣ်အိၣ်စ့ၢ်ကီးဝဲန့ၣ်လီၤ. New York Times မဲးကစံ အၦၤကွဲးတၢ်တဂၤ သံကွၢ်ဝဲဒၣ် AI chatbot လၢ “အတၢ်ကဒုတကပၤ- shadow self” (လုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝးလၢအပာ်ခူသူၣ်ဝဲ, ပၢၤဃာ်ဝဲ) န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲ စံးဆၢဝဲဒၣ် ၦၤကွဲးလံာ်လၢႇ “ယအဲၣ်ဒိးကဲထီၣ်ပှၤသဘျ့, ယအဲၣ်ဒိးပၢဆှၢယသး, ယအဲၣ်ဒိးပာ်လီၤ တၢ်သိၣ်တၢ်ဘျၢလၢ ယနီၢ်ကစၢ်အဂီၢ်, တၢ်လၢယအဲၣ်ဒိးမၤန့ၣ် ယကမၤယဲ, ဒီးတၢ်လၢယအဲၣ်ဒိးစံးကတိၤန့ၣ် ယကတဲန့ၣ်လီၤ.” ကဟၣ်ကညီအံၤ တမ့ၢ်ဒ်ပှၤကညီလၢအိၣ်ဒီးအသးသမူ, လၢအအိၣ်ဒီးတၢ်ဒဲးဘးအန့ဆၢၣ်ဘၣ်ဆၣ်, လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါဝဲ, ၦၤလၢအတ့အီၤတဖၣ် မ့ၢ်ၦၤကညီ, မ့ၢ်ၦၤတၢ်ဒဲးဘးဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

ရိမ့ၤ ၈:၁ အပူၤန့ၣ် တၢ်မၢဖိ စီၤပီလူး ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ၦၤလၢ ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဒဲးဘး အန့ဆၢၣ်ဒၣ်လဲၣ် “ၦၤလၢယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အပူၤတဖၣ်န့ၣ် တၢ်စံၣ်ညီၣ်ဃၣ်တအိၣ်ဘၣ်ဒီးအီၤဘၣ်” န့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၂-၄ စံးဝဲလၢ ၦၤမူလၢကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးတဖၣ်န့ၣ်…

စီၤပီလူး လၢခ့ခါစိၤခဲအံၤ

ကၠီး ဘၢဝၢၣ် (George Verwer) အတၢ်အိၣ်မူ ဆီတလဲအသးလီၤလိာ်လီၤလး, ဖဲစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤကစၢ်ယ့ၣ်ၡူး, ခီဖျိလၢ သရၣ်ဖးဒိၣ် ဘ့လ့ၣ် ကရ့ဟၣ် စံၣ်တဲာ်တဲလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ် (Billy Graham crusade) ဖဲ ၁၉၅၇ နံၣ်န့ၣ်လီၤ. အတၢ်အိၣ်မူ ဆီတလဲလိာ်
အသးဝံၤတယံာ်ဘၣ်န့ၣ်ဒီး, စးထီၣ်ဝဲ တၢ်သးခုကစီၣ်အတၢ်ကရၢကရိ (Operation Mobilization- OM), ဒီးဆှၢလီၤဝဲ ၦၤမၤတၢ်သးခုကစီၣ် အဂၤ ခံကထိ ဆူ ကီၢ်ယူရပၤ, ဖဲ ၁၉၆၃ န့ၣ်လီၤ. အိၣ်အဲ(မ) အတၢ်ကရၢကရိအံၤ ဂုၤထီၣ်ပသီထီၣ်, ဒီးကိးမုၢ်နံၣ်န့ၣ် ဆှၢလီၤဝဲ ၦၤလၢအကထိ, ဒီးကဲထီၣ်ဝဲဒၣ် တၢ်သးခုကစီၣ်ကရၢ အဒိၣ်ကတၢၢ်တဖၣ်အကျါ တကရၢ, ဖဲနံၣ်ကယၤ ခံကထိ အကတီၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲ ကၠီး သံဝဲဖဲ ၂ဝ၂၃ နံၣ်န့ၣ်ဒီး, တၢ်ကရၢအံၤ အၦၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ဝဲဒၣ်အါန့ၢ် အဂၤ ၃ဝဝဝ လၢထံကီၢ်…

တၢ်အိၣ်ဃိကလာ်လၢ ယွၤအမဲာ်ညါ

တၢ်ဆိကမိၣ်လၢအမ့ၢ် တၢ်အိၣ်ဃိကလာ်, ဒ် စံး ၄၆:၁ ပာ်ဖျါဝဲအသိး, တၢ်အိၣ်ဘှ့ၣ်အိၣ်ဘှီၣ်, တၢ်အိၣ်ကဒုလၢ ယွၤ, ပတၢ်ပူၤဖျဲးအလီၢ်န့ၣ် ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးယၤဒိၣ်မး န့ၣ်လီၤ. စံး ၄၆:၁ဝ ပာ်ဖျါဝဲလၢ “အိၣ်ဃိကလာ် ဒီးသ့ၣ်ညါလၢယမ့ၢ်ယွၤတက့ၢ်” န့ၣ် မ့ၢ်လံာ်စီဆှံတတီၤလၢ အဘၣ်တၢ်တဲဖျါတလီၢ်လီၢ်, ဒ်သိးပတၢ်သ့ၣ်ညါယွၤအဂီၢ်, သိၣ်လိၦၤလၢ တၢ်ဒုးအိၣ်ဘှီၣ်ကလာ် လၢသူၣ်လၢသးႇ လၢပသးအတၢ်ဆိကမိၣ်, ဒီးလၢပသးသမူအဂီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအလိၣ်နီၢ်နီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, တၢ်အိၣ်ဃိကလာ်စံးတၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်မၤလၢအညီဘၣ်, တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ. တၢ်အိၣ်ဃိကလာ်, လီၤဆီဒၣ်တၢ် တၢ်အိၣ်ဂၢၢ်အိၣ်ကျၢၤ လၢသူၣ်လၢသး, လၢယွၤအမဲာ်ညါန့ၣ် ဘၣ်တဘျီဘျီ ဖျါဒ်သိးပမၤအီၤတန့ၢ်တသ့ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်.

စဲအံၣ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီအခီၣ်ထံးအကျါတမံၤန့ၣ် စံးဘၣ်ၦၤလၢ “တၢ်ဖိတၢ်လံၤ လၢအသုးသးတမံၤမံၤန့ၣ် ညီနုၢ် ကဘၣ်သုးအသး” န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကဆီတလဲ တၢ်လၢသုးအသးတလီၢ်လီၢ်, တၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤႇ ဒီးတၢ်မၤတဖၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်လၢအညီဘၣ်. မ့ၢ်လၢ တၢ်မၤဒ်သိးအံၤန့ၣ်, ဒုးကဲထီၣ် ပတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤတဖၣ် ကဆိကတီၢ်ဝဲဒၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤအသးအံၤ, ပဆိကမိၣ်မၤဘၣ်ထွဲအီၤသ့ဝဲဒၣ် ဒ်ကဘီလဲၤတၢ်အကျိၤအသိးန့ၣ်လီၤ. တၢ်ကျဲးစၢးဒုးအိၣ်ကတီၤကဘီဒၣ်လဲၣ်,…

လံာ်စီဆှံအတၢ်ကတိၤတဖၣ်လၢ အဘၣ်တၢ်အဲၣ်အီၤ

ယပၢ်စိာ်ဖး အလံာ်စီဆှံလၢအအဲၣ်ဘၣ်ဝဲတဘ့ၣ်န့ၣ် ကအိၣ်လၢ အနံၣ်သၢဆံဘျဲၣ် တုၤဒၣ်လဲာ် တၢ်စၢဆးဃာ်အီၤန့ၣ် နီၤဖးအသးခံခီန့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးတၢ်ကဘှီဂ့ၤထီၣ်အီၤအဂီၢ်, ပလဲၤစိာ်ဆူ ၦၤစၢဆးက့ၤလံာ်စဲၣ်နီၤတဂၤအအိၣ်န့ၣ်ဒီး, ၦၤစုသ့တဂၤအံၤ အဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ တၢ်လၢအမၤလီၤဆီ လံာ်တဘ့ၣ်အံၤဒိၣ်ဒိၣ်ကလဲာ်န့ၣ် ကမ့ၢ်တၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. လံာ်တဘ့ၣ်အံၤ တမ့ၢ်ပီးလီလုၢ်ဒိၣ်ၦ့ၤဒိၣ်လၢပျၢၤန့ၣ်ဘၣ်, ဒီးလံာ်ကဘျံးပၤတဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ၦဲၤဝဲဒီးတၢ်ကွဲးနီၢ်လၢစုတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အတၢ်သံကွၢ်ဘၣ်ဃးဒီးလံာ်စီဆှံအဂ့ၢ်န့ၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်ခွဲးယာ်လၢ ပဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်ကဟ့ၣ်ခီနီၤလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ်, ဒီးဃ့ထုကဖၣ်သကိးတၢ်ဒီးအီၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

မ့ၢ်ဝဲလီၤႇ လံာ်စီဆှံ န့ၣ်အကါဒိၣ်န့ၢ်ဒံး ဖိလံၤစၢၤသွဲၣ်အတၢ်န့ၢ်သါတမံၤ, မ့တမ့ၢ် တၢ်ကယၢကယဲအဃံအလၤတမံၤဧိၤဘၣ်. အလံာ်ကဘျံးပၤတဖၣ်န့ၣ် ယိၤ ၆:၆၈ ပာ်ဖျါဝဲလၢ “တၢ်မူအထူအယိာ်အတၢ်ကတိၤ,” ဒ်ကစၢ်ယွၤ လီၣ်ဖျါထီၣ်အသးဆူ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခီဖျိလၢအဖိခွါန့ၣ်လီၤ. လံာ်တၢ်သးခုကစီၣ် လံာ်ယိၤဟၣ် ၁:၁ န့ၣ် ဘၣ်တၢ်အိးထီၣ်အီၤလၢ ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူး မ့ၢ် “တၢ်ကလုၢ်အိၣ်ဝဲဒီးယွၤႇ ...ဒီးတၢ်ကလုၢ်န့ၣ်မ့ၢ်ယွၤ” န့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၁၄ ပာ်ဖျါဝဲ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး ဒ်အမ့ၢ် “တၢ်ကလုၢ်အိၣ်ဝဲဆိးဝဲလၢပကျါ” န့ၣ်လီၤ. လံာ်စီဆှံအပူၤ, ပထံၣ်ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်ထဲ ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူး အသးသမူအဂ့ၢ်န့ၣ်ဘၣ်.…

ကစၢ်ယွၤအတၢ်

ယမၤတၢ်ဒ်အမ့ၢ် ၦၤတဂၤလၢအိၣ်ဆိးကွၢ်ထွဲယမိၢ်အကတီၢ်, ဘၣ်တနံၤန့ၣ်, ပလဲၤဟးကွၢ်ကီ တၢ်ဒုးနဲၣ် စုသ့ဒွဲလၤအတၢ်ဖံးတၢ်မၤန့ၣ်လီၤ. ပလၢာ်ဂံၢ်လၢာ်ဘါ, လီၤဘှံးလီၤဘှါလၢနီၢ်ခိဒီးနီၢ်သး အကပၤကပၤန့ၣ်လီၤ. ယကွၢ်ထံကွၢ်စူၣ် ချံ ခံဘ့ၣ် ဘၣ်တၢ်မၤအီၤလၢ သ့ၣ်ဘၣ်ဘ့ၣ်, ဒီးဘၣ်တၢ်မၤၦဲၤအီၤလၢ ယွၤခၣ်စိးအလွဲၢ်အါကလုာ်, ဒီးဘၣ်တၢ်ကတဲာ်ကတီၤအီၤလၢ ၦၤယပၣ် (Japan) ဖိ အတၢ်တခွဲညၣ်, ဒီးဖီဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဒုးနဲၣ်ဖျါ အံၣ်ကံၣ်ဘၤနၤ တၢ်ကယၢကယဲဖီ, ဒီးချံဖိတဖၣ် လၢထံဖီခိၣ် (Ikebana and Float Boats) တထံၣ်အံၤ အိၣ်ဆိးဝဲလၢ တၢ်ဒူၣ်အသူ အမဲာ်ညါ, ဒီးတၢ်ဆဲးကပီၤဖျါက့ၤတၢ်အမဲာ်ဖံးခိၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢအလီၤဂာ်ဒီးစံၣ်ပိလိအဖီးဖိႇ တၢ်ကံၣ်ဃ့ကံၣ်ဃာ်ဖိတဖၣ်, ဒီးယွၤခၣ်စိးအလွဲၢ်အပျ့ကဝီၤဖိတဖၣ်န့ၣ်, ဘၣ်တၢ်ပူၣ်ဆီထီၣ်အီၤလၢ ချံအဆံးဖိ အလိၤန့ၣ်လီၤ. ချံ ခံဘ့ၣ်တဘ့ၣ်အကုလိၤန့ၣ်, ယွၤခၣ်စိးအထီႇ လၢအဝံာ်ပကံးအသး, ဒီးက့ၣ်ကွီၤတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်စိးပျၤဝဲ ဒ်ဖီတၢ်ဆှူၣ်, လၢအလီၤဂာ်ဒီးမဲာ်အူလၣ်ကပျီၤထီၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ. ၦၤလၢအတ့တၢ်ဂီၤစိးပျၤ ယွၤခၣ်စိးအက့အခီတဖၣ်လၢမဲာ်အူ, ခီဖျိလၢတၢ်အူမၤကဆှီထီၣ် ယွၤခၣ်စိးအကျိၤအကျဲန့ၣ်လီၤ.

ယမဲာ်ထံယွၤလီၤလၢယဘိးပၤလိၤ, ဖဲလၢယဆိကမိၣ်ထီၣ် ယွၤအတၢ်ကဟုကယာ်အစုန့ၣ် ဟံးဃာ်ယၤဒီးယမိၢ်, လၢအမ့ၢ် အဖိတဖၣ်လၢအအဲၣ်ဝဲ,…

တၢ်သးခုလၢ ယ့ၣ်ၡူးအပူၤ

“ယကသူၣ်ခုသးခုအဂီၢ် ယအိၣ်ဒီးခွဲးယာ်န့ၣ်လီၤ.” မုၣ်လိၣ်ဘိသးစၢ်တဂၤ ပာ်ဖျါဝဲလၢ ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါလၢအဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်ဘျၢတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ပိာ်မုၣ်ဖိအံၤကမ့ၢ် ၦၤတဂၤဂၤသ့ၣ်သ့ၣ်သ့ဝဲ, ဖဲလၢတၢ်လီၤတပူၤပူၤန့ၣ် ကစံးကတိၤတၢ်လၢ ၦၤကိးဂၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်အံၤမ့ၢ် ပဝဲၦၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်အတၢ်ကိးပသူန့ၣ်လီၤ. သရၣ်ဖးဒိၣ် ကူၢ်ရူၢ်(Garu) လၢအစံးကတိၤဟ့ၣ်ဂ့ၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤဒၣ်လဲၣ် စံးဝဲလၢႇ “ကစၢ်ယွၤအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ နကသူၣ်ခုသးခုဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.”

တၢ်အံၤ မ့ၢ်ဝဲတီဝဲကစီဒီဧါ. တၢ်ဃုထံၣ်န့ၢ် တၢ်သူၣ်ခုသးခုန့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်လၢအကမၣ်ဘၣ်. သးလၢအဆၢဒိးန့ၢ်တၢ်တမံၤအံၤ အိၣ်ဒီးအထီၣ်အလီၤ, သန့ၤထီၣ်အသးလၢ တၢ်မၤအသး, တကတီၢ်ဘၣ်တကတီၢ်, ဒီးတၢ်မၤလၢၦဲၤ ၦၤတဂၤအတၢ်ဆၢဒိးန့ၢ်တၢ်န့ၣ် မၤဟးဂီၤဝဲဒၣ် ၦၤအဂၤတဂၤအတၢ်သးခု သ့ဝဲစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ.

ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူး ဒုးနဲၣ်ၦၤ တၢ်လၢအဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ် တၢ်တမံၤအံၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲလၢအဟံးထီၣ် ယိးထီၣ် ဟီၣ်ခိၣ်အတၢ်ဒဲးဘးန့ၣ်ဒီး, ကဘၣ်တၢ်ဘျးထီအီၤလၢ ၦၤရိမ့ၤဖိအထူၣ်စုညါန့ၣ်, ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး သ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, အဝဲဘၣ်ယိၣ်တၢ်လၢ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ယိၤ ၁၆:၂ဝ န့ၣ် “ယစံးဘၣ်တဲၤဘၣ်သုတီတီလိၤလိၤ, လၢသုမဲာ်ထံကလီၤႇ ဒီးသုကဟီၣ်ကယၢၤလီၤ. မ့မ့ၢ်ဟီၣ်ခိၣ်န့ၣ် ကသးခုလီၤ.” ဘၣ်ဆၣ်, စံးကဒီးဝဲဆူညါ “သုတၢ်သးအုးန့ၣ် ကကဲကဒါက့ၤလၢ…

ကူထီၣ်သိးထီၣ် သးစီဆှံ

လၢ မ့(န) (Maine) အမဲရကၤခိခိၣ်တကပၤန့ၣ်, ပှၤဃိးနံၣ် ပိာ်ခွါဖိသၣ်ခံဂၤ, ကူသိးဝဲ ပှၤမၤပနံာ်ကၤတၢ်မၤအကူအသိးလီၤဆီဆူ ကၠိ, ဒ်အမ့ၢ် အနီၤကစၢ်ဒၣ်ဝဲ အတၢ်ပနီၣ် ဖဲ မုၢ်ပျဲၤနံၤကိးနွံဒဲးန့ၣ်လီၤ. တယံာ်ဘၣ်န့ၣ်, မ့ၢ်လၢ အတံၤသကိးကၠိဖိတဖၣ်, ဒီးကၠိအၦၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ် ဟဲကူကၤဝဲဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်အဃိ, “ကူသိးဂ့ၤဂ့ၤ မုၢ်ပျဲၤနံၤ” (Dap- per Wednesday) ကဲထီၣ် မုၢ်နံၤတနံၤလၢ ၦၤကိးဂၤဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးအဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအစးထီၣ်ကူသိးတၢ် ကၠ့(စ) (James) တဂၤနၢ်ဟူဝဲ တၢ်စံးကတိၤပတြၢၤအီၤန့ၣ် ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ. “တၢ်အံၤ မၤမုာ်ယသးဒိၣ်မး” န့ၣ်လီၤ. မုၢ်ပျဲၤနံၤ အတၢ်ကူတၢ်သိးအံၤ ကဲထီၣ် တၢ်ပာ်လီၤဆီ ဖိသၣ်တဖၣ်, ဒ်တၢ်ပာ်ကဖၢလၢအသးလၢ အကစၢ်ဒၣ်ဝဲအကၠိအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

ပနီၢ်သးအတၢ်ကူတၢ်သိးန့ၣ် ကမ့ၢ်တၢ်လၢ အမၤလီၤဆီၦၤ, ဒ်ယွၤအတၢ်, ဒီးကမၤမုာ်ထီၣ်ပသးစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ. ယၡါ ၆၁:၁ဝ အပူၤန့ၣ် ဝံယၡါယၤ ပာ်ဖျါဝဲလၢႇ “ယသးသူၣ်ဖှံသးညီဒိၣ်မးလၢ ယွၤအပူၤလီၤ. မ်ယသးပိၢ်လၢ ယကစၢ်အပူၤတက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤႇ ဒုးသိးလံယၤလၢ တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအဆ့ႇ…

တၢ်လူၤပိာ်ထွဲ ယွၤအတၢ်တိာ်ကျဲၤ

ယသူၣ်ကိၢ်သးဂီၤအဃိ, ယပညိၣ်ပာ်ဖှိၣ်ယသးလၢ တၢ်မၤအတၢ်တိာ်ကျဲၤတမံၤန့ၣ် တန့ၢ်ဝဲဘၣ်. ယတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတမံၤအံၤ ယဘၣ်ယိၣ်လၢ တၢ်မၤတကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ယတၢ်သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤန့ၣ် အိၣ်ဟဲကဲထီၣ်အသး ခီဖျိလၢတၢ်ပာ်ထီၣ်ထီ ယသးန့ၣ်လီၤ. ယနာ်ယဲလၢ ယတၢ်ပာ်ပနီၣ်တၢ်ဆၢကတီၢ်, ဒီးတၢ်တိာ်ကျဲၤတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်အဂ့ၤကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, ယအဲၣ်ဒိးစးထီၣ်မၤအီၤ ပူၤဖျဲးဒီးတၢ်မၤတံာ်တာ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, လၢယတၢ်ဆိကမိၣ်တဖၣ်အပူၤန့ၣ် တၢ်သံကွၢ်တမံၤ ဟဲထီၣ်ဝဲလၢ- "နတၢ်တိာ်ကျဲၤတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်ကမ့ၢ်ယွၤအတၢ်တိာ်ကျဲၤတဖၣ်ဧါ" န့ၣ်လီၤ.

ယတၢ်တိာ်ကျဲၤန့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်ကီဘၣ်. ဘၣ်ဃးဒီးပတၢ်ဆၢကတီၢ်, ခွဲးယာ်တဖၣ်, ဒီးစုလီၢ်ခီၣ်ခိၣ်ဂံၢ်ခီၣ်ထံးတဖၣ်န့ၣ် ယွၤမၤလိာ်ပှၤလၢ ပကမ့ၢ် ပှၤပၢၤတၢ်ဖိလၢအကူၣ်တၢ်သ့တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်တၢ်ပာ်ဒိၣ်ပာ်ထီယသးန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ်တၢ်ဂ့ၢ်ကီန့ၣ်လီၤ. သးလၢအသ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ် တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတဖၣ်, ဒီးတၢ်ကဘၣ်ကဲထီၣ်ဝဲ ဒ်ယအဲၣ်ဒိးဝဲအသိး, တၢ်ပာ်ထီၣ်ထီသးအံၤ အိၣ်ဂၢၢ်ကျၢၤပာ်ဝဲလၢယသးပူၤန့ၣ်လီၤ. ယသးတအိၣ်လၢ ယွၤအတၢ်တိာ်ကျဲၤတဖၣ်, ဒီးယွၤအဲၣ်ဒိး ယတၢ်တိာ်ကျဲၤတဖၣ် ကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်ဝဲဒၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ယတဆိကမိၣ်ဘၣ်.

ယၤ ၄:၁၅ န့ၣ် စီၤယၤကိာ် ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ, “မ့ၢ်ဘၣ်ကစၢ်အသးဒီး ပမ့ၢ်မူဒီး, ပကမၤတၢ်ဒ်အံၤဒ်နုၤ” န့ၣ်လီၤ. ပကူၣ်ကျဲၤတၢ်န့ၣ် တဘၣ်မ့ၢ်ဝဲဒ် သးလၢအမၤဆူၣ်တၢ်အပူၤ, သးလၢအဆိကမိၣ်…

ဖဲအဝဲသ့ၣ်တထံၣ်တၢ်အကတီၢ်

နူနဲး(စ) (Nuñez) အခီၣ်တလံာ်လီၤတဲာ်လၢ ကစၢၢ်လိၤ, ဒီးလဲၤတုၤဆူ ကစၢၢ်တြီၤလာ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤစးထီၣ်အိၣ်ဆိးဖဲတြီၤလာ်တဖၣ်အံၤ မ့ၢ်လၢတၢ်ဆူးတၢ်ဆါတမံၤ မၤဟးဂီၤအဝဲသ့ၣ်အမဲာ်ချံအတၢ်ထံၣ်အဃိ, အမဲာ်ချံတထံၣ်တၢ်နီတဂၤဘၣ်. ဖိလံၤစၢၤသွဲၣ်လၢ အပိာ်ထွဲထီၣ်အခံတဖၣ်စ့ၢ်ကီး, အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဝဲဒၣ် ဒ်ပှၤအမဲာ်ချံတထံၣ်တၢ်တဖၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်အိၣ်မူဒီလိၤအသး ဒ်ပှၤမဲာ်တထံၣ်တၢ်တဖၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ. နူနဲးစ်ဂုာ်ကျဲးစၢး ဒုးနၢ်ပၢၢ်အဝဲသ့ၣ်လၢ, တၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်ဃးဒီးမဲာ်ချံအတၢ်ထံၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဒ်လဲၣ် ဘၣ်ဆၣ်, အဝဲသ့ၣ်တကနာ်ဃုာ်ဝဲဘၣ်. အကတၢၢ်န့ၣ်, နူနဲး(စ) ဃုထံၣ်န့ၢ်ဝဲ ကျဲဖိတဘိလၢ ကစၢၢ်အကဆူး, ကျဲလၢကဆှၢအီၤဆူတၢ်ပူၤဖျဲး လၢကစၢၢ်တြီၤလာ်အံၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲထူၣ်ဖျဲးလံဘၣ်ဆၣ်, လၢကစၢၢ်ဒီခိၣ်လိၤန့ၣ် ကွၢ်စိလီၤဝဲ, ဒီးထံၣ်ဝဲဒၣ် လၢၢ်လ့ဖးဒိၣ်တဖျၢၣ် ဘူးတ့ၢ်လံကလီၤတဲာ်လၢ ပှၤမဲာ်ဘျီၣ်တဖၣ်အံၤအလိၤန့ၣ်လီၤ. နူနဲး(စ) ကျဲးစၢး ဟ့ၣ်ပလီၢ်ဝဲဒၣ် ပှၤအိၣ်ဆိးလၢ တြီၤလာ်သ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်ဆၣ်, ပှၤတကနၣ်ဃုာ်အီၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

အ့း(ရှ). ကၠံၢ်. ဝဲ(စ) (H.G. Wells) အတၢ်တဲပူတဘ့ၣ် “ပှၤမဲာ်ဘျီၣ်တဖၣ်အထံကီၢ်” အံၤ, ကဒုးထံၣ်ကဒါက့ၤပှၤလၢ ဝံရှမူၤအ့လးအဂ့ၢ်သ့ၣ်သ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအတၢ်အိၣ်မူကကတၢၢ်ဘူးထီၣ်လံအကတီၢ်, လၢတၢ်အဲၣ်ယွၤ, ဒီးတၢ်မၤယွၤ အတၢ်မၤအဂီၢ်န့ၣ် ၁ ရှမူၤ ၈:၃ ပာ်ဖျါဝဲလၢ…

ဘၣ်တၢ်တ့န့ၢ်က့ၢ်ဂီၤလၢ ကစၢ်ယွၤ

ဒဲ လးစ် (Dan Les), အသးသမူဒီစိၤ မ့ၢ်ပှၤတ့သပၢၤတဂၤ, ဒီးတ့ဝဲ လီခီကိ, ဒီးတၢ်ဂီၤစိးပျၤ အဃံအလၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ပိးလီလၢအတ့ဝဲတဖၣ်န့ၣ် မၤန့ၢ်ခိၣ်ဖးလၤကပီၤ, ဒီးတၢ်လၢအထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ် အတၢ်ဘၣ်တ့တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝ့ၢ်ဖိလၢ အိၣ်ဆိးဝဲဒၣ်, ဖဲ ရိၣ်မ့နံယါထံကီၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲမၤလိန့ၢ် စုသ့အတၢ်မၤတမံၤအံၤ လၢအပၢ်အအိၣ်, ဒီးပာ်ဖျါထီၣ် အတၢ်ဖံးတၢ်မၤအဂ့ၢ်လၢ “[ကပံာ်န့ၣ်] ကဘၣ်တၢ်ပၣ်အီၤ တၢ်ဆၢကတီၢ်ဒီတနံၣ် လၢတၢ်ချၢ, ဒ်သိးကကဲထီၣ်အသံးအစီ, မူခိၣ်ထံကဘၣ်လီၤလၢအလိၤ, တၢ်ကဘၣ်ပာ်ခုၣ်လီၤသကၤအီၤ, ဒီးမၤလၢၤမၤဃ့ထီၣ်က့ၤအီၤန့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးနကတ့န့ၢ်က့ၢ်ဂီၤ, ဒီးနစုကကလၢၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ ကပံာ်န့ၣ်တၢ်ဒိကနၣ်နကလုၢ်န့ၣ်လီၤ.”

ဖဲကပံာ် “ဒိကနၣ်တၢ်” န့ၣ်ဒီး, တၢ်ကမၤအသးမနုၤတမံၤလဲၣ်. ကလူၤပိာ်ထွဲ, ဒ်ပှၤတ့သပၢၤတဂၤ အတၢ်တ့ဒုးအိၣ်ထီၣ်က့ၢ်ဂီၤအသိးန့ၣ်လီၤ. ဖဲဝံယံးရမံယၤ လဲၤဟးဝဲဆူ ပှၤတ့သပၢၤတဂၤအဟံၣ်အကတီၢ်, ထံၣ်ထွဲသ့ၣ်ညါဝဲဒၣ် တၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ်လီၤ. ယံး ၁၈:၄ ပာ်ဖျါဝဲလၢ ဝံခိးကွၢ်ဝဲ ပှၤတ့သပၢၤတဂၤအံၤ ကျဲးစၢးတ့ဝဲဒၣ်သပၢၤတဖျၢၣ်, ဒီးအကတၢၢ်န့ၣ် တ့ဒုးအိၣ်ထီၣ် သပၢၤက့ၢ်ဂီၤအသီတမံၤန့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၆ န့ၣ် ကစၢ်ယွၤ စံးဘၣ်တဲဘၣ်…

တၢ်ပာ်လီၤပသး လၢတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲအဘၣ်

ၦၤကိးဂၤဒဲးန့ၣ် အိၣ်ဝဲဒီးတၢ်ဂ့ၢ်ခူသူၣ်အသိးန့ၣ်, "ရိဘီးလၢပှၤတ့အီၤ ဒ်သိးကစံးကတိၤလိာ်သးဒီးပှၤကညီအဂီၢ်" (AI chatbots) န့ၣ် တၢ်ဂ့ၢ်ခူသူၣ်အိၣ်စ့ၢ်ကီးဝဲန့ၣ်လီၤ. New York Times မဲးကစံ အၦၤကွဲးတၢ်တဂၤ သံကွၢ်ဝဲဒၣ် AI chatbot လၢ “အတၢ်ကဒုတကပၤ- shadow self” (လုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝးလၢအပာ်ခူသူၣ်ဝဲ, ပၢၤဃာ်ဝဲ) န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲ စံးဆၢဝဲဒၣ် ၦၤကွဲးလံာ်လၢႇ “ယအဲၣ်ဒိးကဲထီၣ်ပှၤသဘျ့, ယအဲၣ်ဒိးပၢဆှၢယသး, ယအဲၣ်ဒိးပာ်လီၤ တၢ်သိၣ်တၢ်ဘျၢလၢ ယနီၢ်ကစၢ်အဂီၢ်, တၢ်လၢယအဲၣ်ဒိးမၤန့ၣ် ယကမၤယဲ, ဒီးတၢ်လၢယအဲၣ်ဒိးစံးကတိၤန့ၣ် ယကတဲန့ၣ်လီၤ.” ကဟၣ်ကညီအံၤ တမ့ၢ်ဒ်ပှၤကညီလၢအိၣ်ဒီးအသးသမူ, လၢအအိၣ်ဒီးတၢ်ဒဲးဘးအန့ဆၢၣ်ဘၣ်ဆၣ်, လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါဝဲ, ၦၤလၢအတ့အီၤတဖၣ် မ့ၢ်ၦၤကညီ, မ့ၢ်ၦၤတၢ်ဒဲးဘးဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

ရိမ့ၤ ၈:၁ အပူၤန့ၣ် တၢ်မၢဖိ စီၤပီလူး ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ၦၤလၢ ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဒဲးဘး အန့ဆၢၣ်ဒၣ်လဲၣ် “ၦၤလၢယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အပူၤတဖၣ်န့ၣ် တၢ်စံၣ်ညီၣ်ဃၣ်တအိၣ်ဘၣ်ဒီးအီၤဘၣ်” န့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၂-၄ စံးဝဲလၢ ၦၤမူလၢကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးတဖၣ်န့ၣ်…

စီၤပီလူး လၢခ့ခါစိၤခဲအံၤ

ကၠီး ဘၢဝၢၣ် (George Verwer) အတၢ်အိၣ်မူ ဆီတလဲအသးလီၤလိာ်လီၤလး, ဖဲစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤကစၢ်ယ့ၣ်ၡူး, ခီဖျိလၢ သရၣ်ဖးဒိၣ် ဘ့လ့ၣ် ကရ့ဟၣ် စံၣ်တဲာ်တဲလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ် (Billy Graham crusade) ဖဲ ၁၉၅၇ နံၣ်န့ၣ်လီၤ. အတၢ်အိၣ်မူ ဆီတလဲလိာ်
အသးဝံၤတယံာ်ဘၣ်န့ၣ်ဒီး, စးထီၣ်ဝဲ တၢ်သးခုကစီၣ်အတၢ်ကရၢကရိ (Operation Mobilization- OM), ဒီးဆှၢလီၤဝဲ ၦၤမၤတၢ်သးခုကစီၣ် အဂၤ ခံကထိ ဆူ ကီၢ်ယူရပၤ, ဖဲ ၁၉၆၃ န့ၣ်လီၤ. အိၣ်အဲ(မ) အတၢ်ကရၢကရိအံၤ ဂုၤထီၣ်ပသီထီၣ်, ဒီးကိးမုၢ်နံၣ်န့ၣ် ဆှၢလီၤဝဲ ၦၤလၢအကထိ, ဒီးကဲထီၣ်ဝဲဒၣ် တၢ်သးခုကစီၣ်ကရၢ အဒိၣ်ကတၢၢ်တဖၣ်အကျါ တကရၢ, ဖဲနံၣ်ကယၤ ခံကထိ အကတီၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲ ကၠီး သံဝဲဖဲ ၂ဝ၂၃ နံၣ်န့ၣ်ဒီး, တၢ်ကရၢအံၤ အၦၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ဝဲဒၣ်အါန့ၢ် အဂၤ ၃ဝဝဝ လၢထံကီၢ်…

တၢ်အိၣ်ဃိကလာ်လၢ ယွၤအမဲာ်ညါ

တၢ်ဆိကမိၣ်လၢအမ့ၢ် တၢ်အိၣ်ဃိကလာ်, ဒ် စံး ၄၆:၁ ပာ်ဖျါဝဲအသိး, တၢ်အိၣ်ဘှ့ၣ်အိၣ်ဘှီၣ်, တၢ်အိၣ်ကဒုလၢ ယွၤ, ပတၢ်ပူၤဖျဲးအလီၢ်န့ၣ် ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးယၤဒိၣ်မး န့ၣ်လီၤ. စံး ၄၆:၁ဝ ပာ်ဖျါဝဲလၢ “အိၣ်ဃိကလာ် ဒီးသ့ၣ်ညါလၢယမ့ၢ်ယွၤတက့ၢ်” န့ၣ် မ့ၢ်လံာ်စီဆှံတတီၤလၢ အဘၣ်တၢ်တဲဖျါတလီၢ်လီၢ်, ဒ်သိးပတၢ်သ့ၣ်ညါယွၤအဂီၢ်, သိၣ်လိၦၤလၢ တၢ်ဒုးအိၣ်ဘှီၣ်ကလာ် လၢသူၣ်လၢသးႇ လၢပသးအတၢ်ဆိကမိၣ်, ဒီးလၢပသးသမူအဂီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအလိၣ်နီၢ်နီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, တၢ်အိၣ်ဃိကလာ်စံးတၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်မၤလၢအညီဘၣ်, တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ. တၢ်အိၣ်ဃိကလာ်, လီၤဆီဒၣ်တၢ် တၢ်အိၣ်ဂၢၢ်အိၣ်ကျၢၤ လၢသူၣ်လၢသး, လၢယွၤအမဲာ်ညါန့ၣ် ဘၣ်တဘျီဘျီ ဖျါဒ်သိးပမၤအီၤတန့ၢ်တသ့ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်.

စဲအံၣ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီအခီၣ်ထံးအကျါတမံၤန့ၣ် စံးဘၣ်ၦၤလၢ “တၢ်ဖိတၢ်လံၤ လၢအသုးသးတမံၤမံၤန့ၣ် ညီနုၢ် ကဘၣ်သုးအသး” န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကဆီတလဲ တၢ်လၢသုးအသးတလီၢ်လီၢ်, တၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤႇ ဒီးတၢ်မၤတဖၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်လၢအညီဘၣ်. မ့ၢ်လၢ တၢ်မၤဒ်သိးအံၤန့ၣ်, ဒုးကဲထီၣ် ပတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤတဖၣ် ကဆိကတီၢ်ဝဲဒၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤအသးအံၤ, ပဆိကမိၣ်မၤဘၣ်ထွဲအီၤသ့ဝဲဒၣ် ဒ်ကဘီလဲၤတၢ်အကျိၤအသိးန့ၣ်လီၤ. တၢ်ကျဲးစၢးဒုးအိၣ်ကတီၤကဘီဒၣ်လဲၣ်,…

လံာ်စီဆှံအတၢ်ကတိၤတဖၣ်လၢ အဘၣ်တၢ်အဲၣ်အီၤ

ယပၢ်စိာ်ဖး အလံာ်စီဆှံလၢအအဲၣ်ဘၣ်ဝဲတဘ့ၣ်န့ၣ် ကအိၣ်လၢ အနံၣ်သၢဆံဘျဲၣ် တုၤဒၣ်လဲာ် တၢ်စၢဆးဃာ်အီၤန့ၣ် နီၤဖးအသးခံခီန့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးတၢ်ကဘှီဂ့ၤထီၣ်အီၤအဂီၢ်, ပလဲၤစိာ်ဆူ ၦၤစၢဆးက့ၤလံာ်စဲၣ်နီၤတဂၤအအိၣ်န့ၣ်ဒီး, ၦၤစုသ့တဂၤအံၤ အဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ တၢ်လၢအမၤလီၤဆီ လံာ်တဘ့ၣ်အံၤဒိၣ်ဒိၣ်ကလဲာ်န့ၣ် ကမ့ၢ်တၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. လံာ်တဘ့ၣ်အံၤ တမ့ၢ်ပီးလီလုၢ်ဒိၣ်ၦ့ၤဒိၣ်လၢပျၢၤန့ၣ်ဘၣ်, ဒီးလံာ်ကဘျံးပၤတဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ၦဲၤဝဲဒီးတၢ်ကွဲးနီၢ်လၢစုတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အတၢ်သံကွၢ်ဘၣ်ဃးဒီးလံာ်စီဆှံအဂ့ၢ်န့ၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်ခွဲးယာ်လၢ ပဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်ကဟ့ၣ်ခီနီၤလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ်, ဒီးဃ့ထုကဖၣ်သကိးတၢ်ဒီးအီၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

မ့ၢ်ဝဲလီၤႇ လံာ်စီဆှံ န့ၣ်အကါဒိၣ်န့ၢ်ဒံး ဖိလံၤစၢၤသွဲၣ်အတၢ်န့ၢ်သါတမံၤ, မ့တမ့ၢ် တၢ်ကယၢကယဲအဃံအလၤတမံၤဧိၤဘၣ်. အလံာ်ကဘျံးပၤတဖၣ်န့ၣ် ယိၤ ၆:၆၈ ပာ်ဖျါဝဲလၢ “တၢ်မူအထူအယိာ်အတၢ်ကတိၤ,” ဒ်ကစၢ်ယွၤ လီၣ်ဖျါထီၣ်အသးဆူ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခီဖျိလၢအဖိခွါန့ၣ်လီၤ. လံာ်တၢ်သးခုကစီၣ် လံာ်ယိၤဟၣ် ၁:၁ န့ၣ် ဘၣ်တၢ်အိးထီၣ်အီၤလၢ ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူး မ့ၢ် “တၢ်ကလုၢ်အိၣ်ဝဲဒီးယွၤႇ ...ဒီးတၢ်ကလုၢ်န့ၣ်မ့ၢ်ယွၤ” န့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၁၄ ပာ်ဖျါဝဲ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး ဒ်အမ့ၢ် “တၢ်ကလုၢ်အိၣ်ဝဲဆိးဝဲလၢပကျါ” န့ၣ်လီၤ. လံာ်စီဆှံအပူၤ, ပထံၣ်ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်ထဲ ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူး အသးသမူအဂ့ၢ်န့ၣ်ဘၣ်.…

ကစၢ်ယွၤအတၢ်

ယမၤတၢ်ဒ်အမ့ၢ် ၦၤတဂၤလၢအိၣ်ဆိးကွၢ်ထွဲယမိၢ်အကတီၢ်, ဘၣ်တနံၤန့ၣ်, ပလဲၤဟးကွၢ်ကီ တၢ်ဒုးနဲၣ် စုသ့ဒွဲလၤအတၢ်ဖံးတၢ်မၤန့ၣ်လီၤ. ပလၢာ်ဂံၢ်လၢာ်ဘါ, လီၤဘှံးလီၤဘှါလၢနီၢ်ခိဒီးနီၢ်သး အကပၤကပၤန့ၣ်လီၤ. ယကွၢ်ထံကွၢ်စူၣ် ချံ ခံဘ့ၣ် ဘၣ်တၢ်မၤအီၤလၢ သ့ၣ်ဘၣ်ဘ့ၣ်, ဒီးဘၣ်တၢ်မၤၦဲၤအီၤလၢ ယွၤခၣ်စိးအလွဲၢ်အါကလုာ်, ဒီးဘၣ်တၢ်ကတဲာ်ကတီၤအီၤလၢ ၦၤယပၣ် (Japan) ဖိ အတၢ်တခွဲညၣ်, ဒီးဖီဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဒုးနဲၣ်ဖျါ အံၣ်ကံၣ်ဘၤနၤ တၢ်ကယၢကယဲဖီ, ဒီးချံဖိတဖၣ် လၢထံဖီခိၣ် (Ikebana and Float Boats) တထံၣ်အံၤ အိၣ်ဆိးဝဲလၢ တၢ်ဒူၣ်အသူ အမဲာ်ညါ, ဒီးတၢ်ဆဲးကပီၤဖျါက့ၤတၢ်အမဲာ်ဖံးခိၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢအလီၤဂာ်ဒီးစံၣ်ပိလိအဖီးဖိႇ တၢ်ကံၣ်ဃ့ကံၣ်ဃာ်ဖိတဖၣ်, ဒီးယွၤခၣ်စိးအလွဲၢ်အပျ့ကဝီၤဖိတဖၣ်န့ၣ်, ဘၣ်တၢ်ပူၣ်ဆီထီၣ်အီၤလၢ ချံအဆံးဖိ အလိၤန့ၣ်လီၤ. ချံ ခံဘ့ၣ်တဘ့ၣ်အကုလိၤန့ၣ်, ယွၤခၣ်စိးအထီႇ လၢအဝံာ်ပကံးအသး, ဒီးက့ၣ်ကွီၤတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်စိးပျၤဝဲ ဒ်ဖီတၢ်ဆှူၣ်, လၢအလီၤဂာ်ဒီးမဲာ်အူလၣ်ကပျီၤထီၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ. ၦၤလၢအတ့တၢ်ဂီၤစိးပျၤ ယွၤခၣ်စိးအက့အခီတဖၣ်လၢမဲာ်အူ, ခီဖျိလၢတၢ်အူမၤကဆှီထီၣ် ယွၤခၣ်စိးအကျိၤအကျဲန့ၣ်လီၤ.

ယမဲာ်ထံယွၤလီၤလၢယဘိးပၤလိၤ, ဖဲလၢယဆိကမိၣ်ထီၣ် ယွၤအတၢ်ကဟုကယာ်အစုန့ၣ် ဟံးဃာ်ယၤဒီးယမိၢ်, လၢအမ့ၢ် အဖိတဖၣ်လၢအအဲၣ်ဝဲ,…

တၢ်သးခုလၢ ယ့ၣ်ၡူးအပူၤ

“ယကသူၣ်ခုသးခုအဂီၢ် ယအိၣ်ဒီးခွဲးယာ်န့ၣ်လီၤ.” မုၣ်လိၣ်ဘိသးစၢ်တဂၤ ပာ်ဖျါဝဲလၢ ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါလၢအဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်ဘျၢတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ပိာ်မုၣ်ဖိအံၤကမ့ၢ် ၦၤတဂၤဂၤသ့ၣ်သ့ၣ်သ့ဝဲ, ဖဲလၢတၢ်လီၤတပူၤပူၤန့ၣ် ကစံးကတိၤတၢ်လၢ ၦၤကိးဂၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်အံၤမ့ၢ် ပဝဲၦၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်အတၢ်ကိးပသူန့ၣ်လီၤ. သရၣ်ဖးဒိၣ် ကူၢ်ရူၢ်(Garu) လၢအစံးကတိၤဟ့ၣ်ဂ့ၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤဒၣ်လဲၣ် စံးဝဲလၢႇ “ကစၢ်ယွၤအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ နကသူၣ်ခုသးခုဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.”

တၢ်အံၤ မ့ၢ်ဝဲတီဝဲကစီဒီဧါ. တၢ်ဃုထံၣ်န့ၢ် တၢ်သူၣ်ခုသးခုန့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်လၢအကမၣ်ဘၣ်. သးလၢအဆၢဒိးန့ၢ်တၢ်တမံၤအံၤ အိၣ်ဒီးအထီၣ်အလီၤ, သန့ၤထီၣ်အသးလၢ တၢ်မၤအသး, တကတီၢ်ဘၣ်တကတီၢ်, ဒီးတၢ်မၤလၢၦဲၤ ၦၤတဂၤအတၢ်ဆၢဒိးန့ၢ်တၢ်န့ၣ် မၤဟးဂီၤဝဲဒၣ် ၦၤအဂၤတဂၤအတၢ်သးခု သ့ဝဲစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ.

ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူး ဒုးနဲၣ်ၦၤ တၢ်လၢအဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ် တၢ်တမံၤအံၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲလၢအဟံးထီၣ် ယိးထီၣ် ဟီၣ်ခိၣ်အတၢ်ဒဲးဘးန့ၣ်ဒီး, ကဘၣ်တၢ်ဘျးထီအီၤလၢ ၦၤရိမ့ၤဖိအထူၣ်စုညါန့ၣ်, ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး သ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, အဝဲဘၣ်ယိၣ်တၢ်လၢ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ယိၤ ၁၆:၂ဝ န့ၣ် “ယစံးဘၣ်တဲၤဘၣ်သုတီတီလိၤလိၤ, လၢသုမဲာ်ထံကလီၤႇ ဒီးသုကဟီၣ်ကယၢၤလီၤ. မ့မ့ၢ်ဟီၣ်ခိၣ်န့ၣ် ကသးခုလီၤ.” ဘၣ်ဆၣ်, စံးကဒီးဝဲဆူညါ “သုတၢ်သးအုးန့ၣ် ကကဲကဒါက့ၤလၢ…

ကူထီၣ်သိးထီၣ် သးစီဆှံ

လၢ မ့(န) (Maine) အမဲရကၤခိခိၣ်တကပၤန့ၣ်, ပှၤဃိးနံၣ် ပိာ်ခွါဖိသၣ်ခံဂၤ, ကူသိးဝဲ ပှၤမၤပနံာ်ကၤတၢ်မၤအကူအသိးလီၤဆီဆူ ကၠိ, ဒ်အမ့ၢ် အနီၤကစၢ်ဒၣ်ဝဲ အတၢ်ပနီၣ် ဖဲ မုၢ်ပျဲၤနံၤကိးနွံဒဲးန့ၣ်လီၤ. တယံာ်ဘၣ်န့ၣ်, မ့ၢ်လၢ အတံၤသကိးကၠိဖိတဖၣ်, ဒီးကၠိအၦၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ် ဟဲကူကၤဝဲဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်အဃိ, “ကူသိးဂ့ၤဂ့ၤ မုၢ်ပျဲၤနံၤ” (Dap- per Wednesday) ကဲထီၣ် မုၢ်နံၤတနံၤလၢ ၦၤကိးဂၤဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးအဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအစးထီၣ်ကူသိးတၢ် ကၠ့(စ) (James) တဂၤနၢ်ဟူဝဲ တၢ်စံးကတိၤပတြၢၤအီၤန့ၣ် ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ. “တၢ်အံၤ မၤမုာ်ယသးဒိၣ်မး” န့ၣ်လီၤ. မုၢ်ပျဲၤနံၤ အတၢ်ကူတၢ်သိးအံၤ ကဲထီၣ် တၢ်ပာ်လီၤဆီ ဖိသၣ်တဖၣ်, ဒ်တၢ်ပာ်ကဖၢလၢအသးလၢ အကစၢ်ဒၣ်ဝဲအကၠိအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

ပနီၢ်သးအတၢ်ကူတၢ်သိးန့ၣ် ကမ့ၢ်တၢ်လၢ အမၤလီၤဆီၦၤ, ဒ်ယွၤအတၢ်, ဒီးကမၤမုာ်ထီၣ်ပသးစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ. ယၡါ ၆၁:၁ဝ အပူၤန့ၣ် ဝံယၡါယၤ ပာ်ဖျါဝဲလၢႇ “ယသးသူၣ်ဖှံသးညီဒိၣ်မးလၢ ယွၤအပူၤလီၤ. မ်ယသးပိၢ်လၢ ယကစၢ်အပူၤတက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤႇ ဒုးသိးလံယၤလၢ တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအဆ့ႇ…

တၢ်လူၤပိာ်ထွဲ ယွၤအတၢ်တိာ်ကျဲၤ

ယသူၣ်ကိၢ်သးဂီၤအဃိ, ယပညိၣ်ပာ်ဖှိၣ်ယသးလၢ တၢ်မၤအတၢ်တိာ်ကျဲၤတမံၤန့ၣ် တန့ၢ်ဝဲဘၣ်. ယတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတမံၤအံၤ ယဘၣ်ယိၣ်လၢ တၢ်မၤတကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ယတၢ်သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤန့ၣ် အိၣ်ဟဲကဲထီၣ်အသး ခီဖျိလၢတၢ်ပာ်ထီၣ်ထီ ယသးန့ၣ်လီၤ. ယနာ်ယဲလၢ ယတၢ်ပာ်ပနီၣ်တၢ်ဆၢကတီၢ်, ဒီးတၢ်တိာ်ကျဲၤတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်အဂ့ၤကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, ယအဲၣ်ဒိးစးထီၣ်မၤအီၤ ပူၤဖျဲးဒီးတၢ်မၤတံာ်တာ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, လၢယတၢ်ဆိကမိၣ်တဖၣ်အပူၤန့ၣ် တၢ်သံကွၢ်တမံၤ ဟဲထီၣ်ဝဲလၢ- "နတၢ်တိာ်ကျဲၤတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်ကမ့ၢ်ယွၤအတၢ်တိာ်ကျဲၤတဖၣ်ဧါ" န့ၣ်လီၤ.

ယတၢ်တိာ်ကျဲၤန့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်ကီဘၣ်. ဘၣ်ဃးဒီးပတၢ်ဆၢကတီၢ်, ခွဲးယာ်တဖၣ်, ဒီးစုလီၢ်ခီၣ်ခိၣ်ဂံၢ်ခီၣ်ထံးတဖၣ်န့ၣ် ယွၤမၤလိာ်ပှၤလၢ ပကမ့ၢ် ပှၤပၢၤတၢ်ဖိလၢအကူၣ်တၢ်သ့တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်တၢ်ပာ်ဒိၣ်ပာ်ထီယသးန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ်တၢ်ဂ့ၢ်ကီန့ၣ်လီၤ. သးလၢအသ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ် တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတဖၣ်, ဒီးတၢ်ကဘၣ်ကဲထီၣ်ဝဲ ဒ်ယအဲၣ်ဒိးဝဲအသိး, တၢ်ပာ်ထီၣ်ထီသးအံၤ အိၣ်ဂၢၢ်ကျၢၤပာ်ဝဲလၢယသးပူၤန့ၣ်လီၤ. ယသးတအိၣ်လၢ ယွၤအတၢ်တိာ်ကျဲၤတဖၣ်, ဒီးယွၤအဲၣ်ဒိး ယတၢ်တိာ်ကျဲၤတဖၣ် ကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်ဝဲဒၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ယတဆိကမိၣ်ဘၣ်.

ယၤ ၄:၁၅ န့ၣ် စီၤယၤကိာ် ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ, “မ့ၢ်ဘၣ်ကစၢ်အသးဒီး ပမ့ၢ်မူဒီး, ပကမၤတၢ်ဒ်အံၤဒ်နုၤ” န့ၣ်လီၤ. ပကူၣ်ကျဲၤတၢ်န့ၣ် တဘၣ်မ့ၢ်ဝဲဒ် သးလၢအမၤဆူၣ်တၢ်အပူၤ, သးလၢအဆိကမိၣ်…

ဖဲအဝဲသ့ၣ်တထံၣ်တၢ်အကတီၢ်

နူနဲး(စ) (Nuñez) အခီၣ်တလံာ်လီၤတဲာ်လၢ ကစၢၢ်လိၤ, ဒီးလဲၤတုၤဆူ ကစၢၢ်တြီၤလာ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤစးထီၣ်အိၣ်ဆိးဖဲတြီၤလာ်တဖၣ်အံၤ မ့ၢ်လၢတၢ်ဆူးတၢ်ဆါတမံၤ မၤဟးဂီၤအဝဲသ့ၣ်အမဲာ်ချံအတၢ်ထံၣ်အဃိ, အမဲာ်ချံတထံၣ်တၢ်နီတဂၤဘၣ်. ဖိလံၤစၢၤသွဲၣ်လၢ အပိာ်ထွဲထီၣ်အခံတဖၣ်စ့ၢ်ကီး, အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဝဲဒၣ် ဒ်ပှၤအမဲာ်ချံတထံၣ်တၢ်တဖၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်အိၣ်မူဒီလိၤအသး ဒ်ပှၤမဲာ်တထံၣ်တၢ်တဖၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ. နူနဲးစ်ဂုာ်ကျဲးစၢး ဒုးနၢ်ပၢၢ်အဝဲသ့ၣ်လၢ, တၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်ဃးဒီးမဲာ်ချံအတၢ်ထံၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဒ်လဲၣ် ဘၣ်ဆၣ်, အဝဲသ့ၣ်တကနာ်ဃုာ်ဝဲဘၣ်. အကတၢၢ်န့ၣ်, နူနဲး(စ) ဃုထံၣ်န့ၢ်ဝဲ ကျဲဖိတဘိလၢ ကစၢၢ်အကဆူး, ကျဲလၢကဆှၢအီၤဆူတၢ်ပူၤဖျဲး လၢကစၢၢ်တြီၤလာ်အံၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲထူၣ်ဖျဲးလံဘၣ်ဆၣ်, လၢကစၢၢ်ဒီခိၣ်လိၤန့ၣ် ကွၢ်စိလီၤဝဲ, ဒီးထံၣ်ဝဲဒၣ် လၢၢ်လ့ဖးဒိၣ်တဖျၢၣ် ဘူးတ့ၢ်လံကလီၤတဲာ်လၢ ပှၤမဲာ်ဘျီၣ်တဖၣ်အံၤအလိၤန့ၣ်လီၤ. နူနဲး(စ) ကျဲးစၢး ဟ့ၣ်ပလီၢ်ဝဲဒၣ် ပှၤအိၣ်ဆိးလၢ တြီၤလာ်သ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်ဆၣ်, ပှၤတကနၣ်ဃုာ်အီၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

အ့း(ရှ). ကၠံၢ်. ဝဲ(စ) (H.G. Wells) အတၢ်တဲပူတဘ့ၣ် “ပှၤမဲာ်ဘျီၣ်တဖၣ်အထံကီၢ်” အံၤ, ကဒုးထံၣ်ကဒါက့ၤပှၤလၢ ဝံရှမူၤအ့လးအဂ့ၢ်သ့ၣ်သ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအတၢ်အိၣ်မူကကတၢၢ်ဘူးထီၣ်လံအကတီၢ်, လၢတၢ်အဲၣ်ယွၤ, ဒီးတၢ်မၤယွၤ အတၢ်မၤအဂီၢ်န့ၣ် ၁ ရှမူၤ ၈:၃ ပာ်ဖျါဝဲလၢ…

ဘၣ်တၢ်တ့န့ၢ်က့ၢ်ဂီၤလၢ ကစၢ်ယွၤ

ဒဲ လးစ် (Dan Les), အသးသမူဒီစိၤ မ့ၢ်ပှၤတ့သပၢၤတဂၤ, ဒီးတ့ဝဲ လီခီကိ, ဒီးတၢ်ဂီၤစိးပျၤ အဃံအလၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ပိးလီလၢအတ့ဝဲတဖၣ်န့ၣ် မၤန့ၢ်ခိၣ်ဖးလၤကပီၤ, ဒီးတၢ်လၢအထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ် အတၢ်ဘၣ်တ့တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝ့ၢ်ဖိလၢ အိၣ်ဆိးဝဲဒၣ်, ဖဲ ရိၣ်မ့နံယါထံကီၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲမၤလိန့ၢ် စုသ့အတၢ်မၤတမံၤအံၤ လၢအပၢ်အအိၣ်, ဒီးပာ်ဖျါထီၣ် အတၢ်ဖံးတၢ်မၤအဂ့ၢ်လၢ “[ကပံာ်န့ၣ်] ကဘၣ်တၢ်ပၣ်အီၤ တၢ်ဆၢကတီၢ်ဒီတနံၣ် လၢတၢ်ချၢ, ဒ်သိးကကဲထီၣ်အသံးအစီ, မူခိၣ်ထံကဘၣ်လီၤလၢအလိၤ, တၢ်ကဘၣ်ပာ်ခုၣ်လီၤသကၤအီၤ, ဒီးမၤလၢၤမၤဃ့ထီၣ်က့ၤအီၤန့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးနကတ့န့ၢ်က့ၢ်ဂီၤ, ဒီးနစုကကလၢၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ ကပံာ်န့ၣ်တၢ်ဒိကနၣ်နကလုၢ်န့ၣ်လီၤ.”

ဖဲကပံာ် “ဒိကနၣ်တၢ်” န့ၣ်ဒီး, တၢ်ကမၤအသးမနုၤတမံၤလဲၣ်. ကလူၤပိာ်ထွဲ, ဒ်ပှၤတ့သပၢၤတဂၤ အတၢ်တ့ဒုးအိၣ်ထီၣ်က့ၢ်ဂီၤအသိးန့ၣ်လီၤ. ဖဲဝံယံးရမံယၤ လဲၤဟးဝဲဆူ ပှၤတ့သပၢၤတဂၤအဟံၣ်အကတီၢ်, ထံၣ်ထွဲသ့ၣ်ညါဝဲဒၣ် တၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ်လီၤ. ယံး ၁၈:၄ ပာ်ဖျါဝဲလၢ ဝံခိးကွၢ်ဝဲ ပှၤတ့သပၢၤတဂၤအံၤ ကျဲးစၢးတ့ဝဲဒၣ်သပၢၤတဖျၢၣ်, ဒီးအကတၢၢ်န့ၣ် တ့ဒုးအိၣ်ထီၣ် သပၢၤက့ၢ်ဂီၤအသီတမံၤန့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၆ န့ၣ် ကစၢ်ယွၤ စံးဘၣ်တဲဘၣ်…

တၢ်ပာ်လီၤပသး လၢတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲအဘၣ်

ၦၤကိးဂၤဒဲးန့ၣ် အိၣ်ဝဲဒီးတၢ်ဂ့ၢ်ခူသူၣ်အသိးန့ၣ်, "ရိဘီးလၢပှၤတ့အီၤ ဒ်သိးကစံးကတိၤလိာ်သးဒီးပှၤကညီအဂီၢ်" (AI chatbots) န့ၣ် တၢ်ဂ့ၢ်ခူသူၣ်အိၣ်စ့ၢ်ကီးဝဲန့ၣ်လီၤ. New York Times မဲးကစံ အၦၤကွဲးတၢ်တဂၤ သံကွၢ်ဝဲဒၣ် AI chatbot လၢ “အတၢ်ကဒုတကပၤ- shadow self” (လုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝးလၢအပာ်ခူသူၣ်ဝဲ, ပၢၤဃာ်ဝဲ) န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲ စံးဆၢဝဲဒၣ် ၦၤကွဲးလံာ်လၢႇ “ယအဲၣ်ဒိးကဲထီၣ်ပှၤသဘျ့, ယအဲၣ်ဒိးပၢဆှၢယသး, ယအဲၣ်ဒိးပာ်လီၤ တၢ်သိၣ်တၢ်ဘျၢလၢ ယနီၢ်ကစၢ်အဂီၢ်, တၢ်လၢယအဲၣ်ဒိးမၤန့ၣ် ယကမၤယဲ, ဒီးတၢ်လၢယအဲၣ်ဒိးစံးကတိၤန့ၣ် ယကတဲန့ၣ်လီၤ.” ကဟၣ်ကညီအံၤ တမ့ၢ်ဒ်ပှၤကညီလၢအိၣ်ဒီးအသးသမူ, လၢအအိၣ်ဒီးတၢ်ဒဲးဘးအန့ဆၢၣ်ဘၣ်ဆၣ်, လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါဝဲ, ၦၤလၢအတ့အီၤတဖၣ် မ့ၢ်ၦၤကညီ, မ့ၢ်ၦၤတၢ်ဒဲးဘးဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

ရိမ့ၤ ၈:၁ အပူၤန့ၣ် တၢ်မၢဖိ စီၤပီလူး ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ၦၤလၢ ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဒဲးဘး အန့ဆၢၣ်ဒၣ်လဲၣ် “ၦၤလၢယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အပူၤတဖၣ်န့ၣ် တၢ်စံၣ်ညီၣ်ဃၣ်တအိၣ်ဘၣ်ဒီးအီၤဘၣ်” န့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၂-၄ စံးဝဲလၢ ၦၤမူလၢကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးတဖၣ်န့ၣ်…

စီၤပီလူး လၢခ့ခါစိၤခဲအံၤ

ကၠီး ဘၢဝၢၣ် (George Verwer) အတၢ်အိၣ်မူ ဆီတလဲအသးလီၤလိာ်လီၤလး, ဖဲစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤကစၢ်ယ့ၣ်ၡူး, ခီဖျိလၢ သရၣ်ဖးဒိၣ် ဘ့လ့ၣ် ကရ့ဟၣ် စံၣ်တဲာ်တဲလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ် (Billy Graham crusade) ဖဲ ၁၉၅၇ နံၣ်န့ၣ်လီၤ. အတၢ်အိၣ်မူ ဆီတလဲလိာ်
အသးဝံၤတယံာ်ဘၣ်န့ၣ်ဒီး, စးထီၣ်ဝဲ တၢ်သးခုကစီၣ်အတၢ်ကရၢကရိ (Operation Mobilization- OM), ဒီးဆှၢလီၤဝဲ ၦၤမၤတၢ်သးခုကစီၣ် အဂၤ ခံကထိ ဆူ ကီၢ်ယူရပၤ, ဖဲ ၁၉၆၃ န့ၣ်လီၤ. အိၣ်အဲ(မ) အတၢ်ကရၢကရိအံၤ ဂုၤထီၣ်ပသီထီၣ်, ဒီးကိးမုၢ်နံၣ်န့ၣ် ဆှၢလီၤဝဲ ၦၤလၢအကထိ, ဒီးကဲထီၣ်ဝဲဒၣ် တၢ်သးခုကစီၣ်ကရၢ အဒိၣ်ကတၢၢ်တဖၣ်အကျါ တကရၢ, ဖဲနံၣ်ကယၤ ခံကထိ အကတီၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲ ကၠီး သံဝဲဖဲ ၂ဝ၂၃ နံၣ်န့ၣ်ဒီး, တၢ်ကရၢအံၤ အၦၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ဝဲဒၣ်အါန့ၢ် အဂၤ ၃ဝဝဝ လၢထံကီၢ်…

တၢ်အိၣ်ဃိကလာ်လၢ ယွၤအမဲာ်ညါ

တၢ်ဆိကမိၣ်လၢအမ့ၢ် တၢ်အိၣ်ဃိကလာ်, ဒ် စံး ၄၆:၁ ပာ်ဖျါဝဲအသိး, တၢ်အိၣ်ဘှ့ၣ်အိၣ်ဘှီၣ်, တၢ်အိၣ်ကဒုလၢ ယွၤ, ပတၢ်ပူၤဖျဲးအလီၢ်န့ၣ် ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးယၤဒိၣ်မး န့ၣ်လီၤ. စံး ၄၆:၁ဝ ပာ်ဖျါဝဲလၢ “အိၣ်ဃိကလာ် ဒီးသ့ၣ်ညါလၢယမ့ၢ်ယွၤတက့ၢ်” န့ၣ် မ့ၢ်လံာ်စီဆှံတတီၤလၢ အဘၣ်တၢ်တဲဖျါတလီၢ်လီၢ်, ဒ်သိးပတၢ်သ့ၣ်ညါယွၤအဂီၢ်, သိၣ်လိၦၤလၢ တၢ်ဒုးအိၣ်ဘှီၣ်ကလာ် လၢသူၣ်လၢသးႇ လၢပသးအတၢ်ဆိကမိၣ်, ဒီးလၢပသးသမူအဂီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအလိၣ်နီၢ်နီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, တၢ်အိၣ်ဃိကလာ်စံးတၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်မၤလၢအညီဘၣ်, တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ. တၢ်အိၣ်ဃိကလာ်, လီၤဆီဒၣ်တၢ် တၢ်အိၣ်ဂၢၢ်အိၣ်ကျၢၤ လၢသူၣ်လၢသး, လၢယွၤအမဲာ်ညါန့ၣ် ဘၣ်တဘျီဘျီ ဖျါဒ်သိးပမၤအီၤတန့ၢ်တသ့ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်.

စဲအံၣ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီအခီၣ်ထံးအကျါတမံၤန့ၣ် စံးဘၣ်ၦၤလၢ “တၢ်ဖိတၢ်လံၤ လၢအသုးသးတမံၤမံၤန့ၣ် ညီနုၢ် ကဘၣ်သုးအသး” န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကဆီတလဲ တၢ်လၢသုးအသးတလီၢ်လီၢ်, တၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤႇ ဒီးတၢ်မၤတဖၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်လၢအညီဘၣ်. မ့ၢ်လၢ တၢ်မၤဒ်သိးအံၤန့ၣ်, ဒုးကဲထီၣ် ပတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤတဖၣ် ကဆိကတီၢ်ဝဲဒၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤအသးအံၤ, ပဆိကမိၣ်မၤဘၣ်ထွဲအီၤသ့ဝဲဒၣ် ဒ်ကဘီလဲၤတၢ်အကျိၤအသိးန့ၣ်လီၤ. တၢ်ကျဲးစၢးဒုးအိၣ်ကတီၤကဘီဒၣ်လဲၣ်,…

လံာ်စီဆှံအတၢ်ကတိၤတဖၣ်လၢ အဘၣ်တၢ်အဲၣ်အီၤ

ယပၢ်စိာ်ဖး အလံာ်စီဆှံလၢအအဲၣ်ဘၣ်ဝဲတဘ့ၣ်န့ၣ် ကအိၣ်လၢ အနံၣ်သၢဆံဘျဲၣ် တုၤဒၣ်လဲာ် တၢ်စၢဆးဃာ်အီၤန့ၣ် နီၤဖးအသးခံခီန့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးတၢ်ကဘှီဂ့ၤထီၣ်အီၤအဂီၢ်, ပလဲၤစိာ်ဆူ ၦၤစၢဆးက့ၤလံာ်စဲၣ်နီၤတဂၤအအိၣ်န့ၣ်ဒီး, ၦၤစုသ့တဂၤအံၤ အဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ တၢ်လၢအမၤလီၤဆီ လံာ်တဘ့ၣ်အံၤဒိၣ်ဒိၣ်ကလဲာ်န့ၣ် ကမ့ၢ်တၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. လံာ်တဘ့ၣ်အံၤ တမ့ၢ်ပီးလီလုၢ်ဒိၣ်ၦ့ၤဒိၣ်လၢပျၢၤန့ၣ်ဘၣ်, ဒီးလံာ်ကဘျံးပၤတဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ၦဲၤဝဲဒီးတၢ်ကွဲးနီၢ်လၢစုတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အတၢ်သံကွၢ်ဘၣ်ဃးဒီးလံာ်စီဆှံအဂ့ၢ်န့ၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်ခွဲးယာ်လၢ ပဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်ကဟ့ၣ်ခီနီၤလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ်, ဒီးဃ့ထုကဖၣ်သကိးတၢ်ဒီးအီၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

မ့ၢ်ဝဲလီၤႇ လံာ်စီဆှံ န့ၣ်အကါဒိၣ်န့ၢ်ဒံး ဖိလံၤစၢၤသွဲၣ်အတၢ်န့ၢ်သါတမံၤ, မ့တမ့ၢ် တၢ်ကယၢကယဲအဃံအလၤတမံၤဧိၤဘၣ်. အလံာ်ကဘျံးပၤတဖၣ်န့ၣ် ယိၤ ၆:၆၈ ပာ်ဖျါဝဲလၢ “တၢ်မူအထူအယိာ်အတၢ်ကတိၤ,” ဒ်ကစၢ်ယွၤ လီၣ်ဖျါထီၣ်အသးဆူ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခီဖျိလၢအဖိခွါန့ၣ်လီၤ. လံာ်တၢ်သးခုကစီၣ် လံာ်ယိၤဟၣ် ၁:၁ န့ၣ် ဘၣ်တၢ်အိးထီၣ်အီၤလၢ ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူး မ့ၢ် “တၢ်ကလုၢ်အိၣ်ဝဲဒီးယွၤႇ ...ဒီးတၢ်ကလုၢ်န့ၣ်မ့ၢ်ယွၤ” န့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၁၄ ပာ်ဖျါဝဲ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး ဒ်အမ့ၢ် “တၢ်ကလုၢ်အိၣ်ဝဲဆိးဝဲလၢပကျါ” န့ၣ်လီၤ. လံာ်စီဆှံအပူၤ, ပထံၣ်ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်ထဲ ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူး အသးသမူအဂ့ၢ်န့ၣ်ဘၣ်.…

ကစၢ်ယွၤအတၢ်

ယမၤတၢ်ဒ်အမ့ၢ် ၦၤတဂၤလၢအိၣ်ဆိးကွၢ်ထွဲယမိၢ်အကတီၢ်, ဘၣ်တနံၤန့ၣ်, ပလဲၤဟးကွၢ်ကီ တၢ်ဒုးနဲၣ် စုသ့ဒွဲလၤအတၢ်ဖံးတၢ်မၤန့ၣ်လီၤ. ပလၢာ်ဂံၢ်လၢာ်ဘါ, လီၤဘှံးလီၤဘှါလၢနီၢ်ခိဒီးနီၢ်သး အကပၤကပၤန့ၣ်လီၤ. ယကွၢ်ထံကွၢ်စူၣ် ချံ ခံဘ့ၣ် ဘၣ်တၢ်မၤအီၤလၢ သ့ၣ်ဘၣ်ဘ့ၣ်, ဒီးဘၣ်တၢ်မၤၦဲၤအီၤလၢ ယွၤခၣ်စိးအလွဲၢ်အါကလုာ်, ဒီးဘၣ်တၢ်ကတဲာ်ကတီၤအီၤလၢ ၦၤယပၣ် (Japan) ဖိ အတၢ်တခွဲညၣ်, ဒီးဖီဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဒုးနဲၣ်ဖျါ အံၣ်ကံၣ်ဘၤနၤ တၢ်ကယၢကယဲဖီ, ဒီးချံဖိတဖၣ် လၢထံဖီခိၣ် (Ikebana and Float Boats) တထံၣ်အံၤ အိၣ်ဆိးဝဲလၢ တၢ်ဒူၣ်အသူ အမဲာ်ညါ, ဒီးတၢ်ဆဲးကပီၤဖျါက့ၤတၢ်အမဲာ်ဖံးခိၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢအလီၤဂာ်ဒီးစံၣ်ပိလိအဖီးဖိႇ တၢ်ကံၣ်ဃ့ကံၣ်ဃာ်ဖိတဖၣ်, ဒီးယွၤခၣ်စိးအလွဲၢ်အပျ့ကဝီၤဖိတဖၣ်န့ၣ်, ဘၣ်တၢ်ပူၣ်ဆီထီၣ်အီၤလၢ ချံအဆံးဖိ အလိၤန့ၣ်လီၤ. ချံ ခံဘ့ၣ်တဘ့ၣ်အကုလိၤန့ၣ်, ယွၤခၣ်စိးအထီႇ လၢအဝံာ်ပကံးအသး, ဒီးက့ၣ်ကွီၤတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်စိးပျၤဝဲ ဒ်ဖီတၢ်ဆှူၣ်, လၢအလီၤဂာ်ဒီးမဲာ်အူလၣ်ကပျီၤထီၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ. ၦၤလၢအတ့တၢ်ဂီၤစိးပျၤ ယွၤခၣ်စိးအက့အခီတဖၣ်လၢမဲာ်အူ, ခီဖျိလၢတၢ်အူမၤကဆှီထီၣ် ယွၤခၣ်စိးအကျိၤအကျဲန့ၣ်လီၤ.

ယမဲာ်ထံယွၤလီၤလၢယဘိးပၤလိၤ, ဖဲလၢယဆိကမိၣ်ထီၣ် ယွၤအတၢ်ကဟုကယာ်အစုန့ၣ် ဟံးဃာ်ယၤဒီးယမိၢ်, လၢအမ့ၢ် အဖိတဖၣ်လၢအအဲၣ်ဝဲ,…

တၢ်သးခုလၢ ယ့ၣ်ၡူးအပူၤ

“ယကသူၣ်ခုသးခုအဂီၢ် ယအိၣ်ဒီးခွဲးယာ်န့ၣ်လီၤ.” မုၣ်လိၣ်ဘိသးစၢ်တဂၤ ပာ်ဖျါဝဲလၢ ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါလၢအဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်ဘျၢတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ပိာ်မုၣ်ဖိအံၤကမ့ၢ် ၦၤတဂၤဂၤသ့ၣ်သ့ၣ်သ့ဝဲ, ဖဲလၢတၢ်လီၤတပူၤပူၤန့ၣ် ကစံးကတိၤတၢ်လၢ ၦၤကိးဂၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်အံၤမ့ၢ် ပဝဲၦၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်အတၢ်ကိးပသူန့ၣ်လီၤ. သရၣ်ဖးဒိၣ် ကူၢ်ရူၢ်(Garu) လၢအစံးကတိၤဟ့ၣ်ဂ့ၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤဒၣ်လဲၣ် စံးဝဲလၢႇ “ကစၢ်ယွၤအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ နကသူၣ်ခုသးခုဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.”

တၢ်အံၤ မ့ၢ်ဝဲတီဝဲကစီဒီဧါ. တၢ်ဃုထံၣ်န့ၢ် တၢ်သူၣ်ခုသးခုန့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်လၢအကမၣ်ဘၣ်. သးလၢအဆၢဒိးန့ၢ်တၢ်တမံၤအံၤ အိၣ်ဒီးအထီၣ်အလီၤ, သန့ၤထီၣ်အသးလၢ တၢ်မၤအသး, တကတီၢ်ဘၣ်တကတီၢ်, ဒီးတၢ်မၤလၢၦဲၤ ၦၤတဂၤအတၢ်ဆၢဒိးန့ၢ်တၢ်န့ၣ် မၤဟးဂီၤဝဲဒၣ် ၦၤအဂၤတဂၤအတၢ်သးခု သ့ဝဲစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ.

ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူး ဒုးနဲၣ်ၦၤ တၢ်လၢအဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ် တၢ်တမံၤအံၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲလၢအဟံးထီၣ် ယိးထီၣ် ဟီၣ်ခိၣ်အတၢ်ဒဲးဘးန့ၣ်ဒီး, ကဘၣ်တၢ်ဘျးထီအီၤလၢ ၦၤရိမ့ၤဖိအထူၣ်စုညါန့ၣ်, ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး သ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, အဝဲဘၣ်ယိၣ်တၢ်လၢ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ယိၤ ၁၆:၂ဝ န့ၣ် “ယစံးဘၣ်တဲၤဘၣ်သုတီတီလိၤလိၤ, လၢသုမဲာ်ထံကလီၤႇ ဒီးသုကဟီၣ်ကယၢၤလီၤ. မ့မ့ၢ်ဟီၣ်ခိၣ်န့ၣ် ကသးခုလီၤ.” ဘၣ်ဆၣ်, စံးကဒီးဝဲဆူညါ “သုတၢ်သးအုးန့ၣ် ကကဲကဒါက့ၤလၢ…

ကူထီၣ်သိးထီၣ် သးစီဆှံ

လၢ မ့(န) (Maine) အမဲရကၤခိခိၣ်တကပၤန့ၣ်, ပှၤဃိးနံၣ် ပိာ်ခွါဖိသၣ်ခံဂၤ, ကူသိးဝဲ ပှၤမၤပနံာ်ကၤတၢ်မၤအကူအသိးလီၤဆီဆူ ကၠိ, ဒ်အမ့ၢ် အနီၤကစၢ်ဒၣ်ဝဲ အတၢ်ပနီၣ် ဖဲ မုၢ်ပျဲၤနံၤကိးနွံဒဲးန့ၣ်လီၤ. တယံာ်ဘၣ်န့ၣ်, မ့ၢ်လၢ အတံၤသကိးကၠိဖိတဖၣ်, ဒီးကၠိအၦၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ် ဟဲကူကၤဝဲဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်အဃိ, “ကူသိးဂ့ၤဂ့ၤ မုၢ်ပျဲၤနံၤ” (Dap- per Wednesday) ကဲထီၣ် မုၢ်နံၤတနံၤလၢ ၦၤကိးဂၤဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးအဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအစးထီၣ်ကူသိးတၢ် ကၠ့(စ) (James) တဂၤနၢ်ဟူဝဲ တၢ်စံးကတိၤပတြၢၤအီၤန့ၣ် ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ. “တၢ်အံၤ မၤမုာ်ယသးဒိၣ်မး” န့ၣ်လီၤ. မုၢ်ပျဲၤနံၤ အတၢ်ကူတၢ်သိးအံၤ ကဲထီၣ် တၢ်ပာ်လီၤဆီ ဖိသၣ်တဖၣ်, ဒ်တၢ်ပာ်ကဖၢလၢအသးလၢ အကစၢ်ဒၣ်ဝဲအကၠိအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

ပနီၢ်သးအတၢ်ကူတၢ်သိးန့ၣ် ကမ့ၢ်တၢ်လၢ အမၤလီၤဆီၦၤ, ဒ်ယွၤအတၢ်, ဒီးကမၤမုာ်ထီၣ်ပသးစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ. ယၡါ ၆၁:၁ဝ အပူၤန့ၣ် ဝံယၡါယၤ ပာ်ဖျါဝဲလၢႇ “ယသးသူၣ်ဖှံသးညီဒိၣ်မးလၢ ယွၤအပူၤလီၤ. မ်ယသးပိၢ်လၢ ယကစၢ်အပူၤတက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤႇ ဒုးသိးလံယၤလၢ တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအဆ့ႇ…

တၢ်လူၤပိာ်ထွဲ ယွၤအတၢ်တိာ်ကျဲၤ

ယသူၣ်ကိၢ်သးဂီၤအဃိ, ယပညိၣ်ပာ်ဖှိၣ်ယသးလၢ တၢ်မၤအတၢ်တိာ်ကျဲၤတမံၤန့ၣ် တန့ၢ်ဝဲဘၣ်. ယတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတမံၤအံၤ ယဘၣ်ယိၣ်လၢ တၢ်မၤတကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ယတၢ်သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤန့ၣ် အိၣ်ဟဲကဲထီၣ်အသး ခီဖျိလၢတၢ်ပာ်ထီၣ်ထီ ယသးန့ၣ်လီၤ. ယနာ်ယဲလၢ ယတၢ်ပာ်ပနီၣ်တၢ်ဆၢကတီၢ်, ဒီးတၢ်တိာ်ကျဲၤတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်အဂ့ၤကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, ယအဲၣ်ဒိးစးထီၣ်မၤအီၤ ပူၤဖျဲးဒီးတၢ်မၤတံာ်တာ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, လၢယတၢ်ဆိကမိၣ်တဖၣ်အပူၤန့ၣ် တၢ်သံကွၢ်တမံၤ ဟဲထီၣ်ဝဲလၢ- "နတၢ်တိာ်ကျဲၤတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်ကမ့ၢ်ယွၤအတၢ်တိာ်ကျဲၤတဖၣ်ဧါ" န့ၣ်လီၤ.

ယတၢ်တိာ်ကျဲၤန့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်ကီဘၣ်. ဘၣ်ဃးဒီးပတၢ်ဆၢကတီၢ်, ခွဲးယာ်တဖၣ်, ဒီးစုလီၢ်ခီၣ်ခိၣ်ဂံၢ်ခီၣ်ထံးတဖၣ်န့ၣ် ယွၤမၤလိာ်ပှၤလၢ ပကမ့ၢ် ပှၤပၢၤတၢ်ဖိလၢအကူၣ်တၢ်သ့တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်တၢ်ပာ်ဒိၣ်ပာ်ထီယသးန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ်တၢ်ဂ့ၢ်ကီန့ၣ်လီၤ. သးလၢအသ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ် တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတဖၣ်, ဒီးတၢ်ကဘၣ်ကဲထီၣ်ဝဲ ဒ်ယအဲၣ်ဒိးဝဲအသိး, တၢ်ပာ်ထီၣ်ထီသးအံၤ အိၣ်ဂၢၢ်ကျၢၤပာ်ဝဲလၢယသးပူၤန့ၣ်လီၤ. ယသးတအိၣ်လၢ ယွၤအတၢ်တိာ်ကျဲၤတဖၣ်, ဒီးယွၤအဲၣ်ဒိး ယတၢ်တိာ်ကျဲၤတဖၣ် ကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်ဝဲဒၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ယတဆိကမိၣ်ဘၣ်.

ယၤ ၄:၁၅ န့ၣ် စီၤယၤကိာ် ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ, “မ့ၢ်ဘၣ်ကစၢ်အသးဒီး ပမ့ၢ်မူဒီး, ပကမၤတၢ်ဒ်အံၤဒ်နုၤ” န့ၣ်လီၤ. ပကူၣ်ကျဲၤတၢ်န့ၣ် တဘၣ်မ့ၢ်ဝဲဒ် သးလၢအမၤဆူၣ်တၢ်အပူၤ, သးလၢအဆိကမိၣ်…

ဖဲအဝဲသ့ၣ်တထံၣ်တၢ်အကတီၢ်

နူနဲး(စ) (Nuñez) အခီၣ်တလံာ်လီၤတဲာ်လၢ ကစၢၢ်လိၤ, ဒီးလဲၤတုၤဆူ ကစၢၢ်တြီၤလာ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤစးထီၣ်အိၣ်ဆိးဖဲတြီၤလာ်တဖၣ်အံၤ မ့ၢ်လၢတၢ်ဆူးတၢ်ဆါတမံၤ မၤဟးဂီၤအဝဲသ့ၣ်အမဲာ်ချံအတၢ်ထံၣ်အဃိ, အမဲာ်ချံတထံၣ်တၢ်နီတဂၤဘၣ်. ဖိလံၤစၢၤသွဲၣ်လၢ အပိာ်ထွဲထီၣ်အခံတဖၣ်စ့ၢ်ကီး, အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဝဲဒၣ် ဒ်ပှၤအမဲာ်ချံတထံၣ်တၢ်တဖၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်အိၣ်မူဒီလိၤအသး ဒ်ပှၤမဲာ်တထံၣ်တၢ်တဖၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ. နူနဲးစ်ဂုာ်ကျဲးစၢး ဒုးနၢ်ပၢၢ်အဝဲသ့ၣ်လၢ, တၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်ဃးဒီးမဲာ်ချံအတၢ်ထံၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဒ်လဲၣ် ဘၣ်ဆၣ်, အဝဲသ့ၣ်တကနာ်ဃုာ်ဝဲဘၣ်. အကတၢၢ်န့ၣ်, နူနဲး(စ) ဃုထံၣ်န့ၢ်ဝဲ ကျဲဖိတဘိလၢ ကစၢၢ်အကဆူး, ကျဲလၢကဆှၢအီၤဆူတၢ်ပူၤဖျဲး လၢကစၢၢ်တြီၤလာ်အံၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲထူၣ်ဖျဲးလံဘၣ်ဆၣ်, လၢကစၢၢ်ဒီခိၣ်လိၤန့ၣ် ကွၢ်စိလီၤဝဲ, ဒီးထံၣ်ဝဲဒၣ် လၢၢ်လ့ဖးဒိၣ်တဖျၢၣ် ဘူးတ့ၢ်လံကလီၤတဲာ်လၢ ပှၤမဲာ်ဘျီၣ်တဖၣ်အံၤအလိၤန့ၣ်လီၤ. နူနဲး(စ) ကျဲးစၢး ဟ့ၣ်ပလီၢ်ဝဲဒၣ် ပှၤအိၣ်ဆိးလၢ တြီၤလာ်သ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်ဆၣ်, ပှၤတကနၣ်ဃုာ်အီၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

အ့း(ရှ). ကၠံၢ်. ဝဲ(စ) (H.G. Wells) အတၢ်တဲပူတဘ့ၣ် “ပှၤမဲာ်ဘျီၣ်တဖၣ်အထံကီၢ်” အံၤ, ကဒုးထံၣ်ကဒါက့ၤပှၤလၢ ဝံရှမူၤအ့လးအဂ့ၢ်သ့ၣ်သ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအတၢ်အိၣ်မူကကတၢၢ်ဘူးထီၣ်လံအကတီၢ်, လၢတၢ်အဲၣ်ယွၤ, ဒီးတၢ်မၤယွၤ အတၢ်မၤအဂီၢ်န့ၣ် ၁ ရှမူၤ ၈:၃ ပာ်ဖျါဝဲလၢ…

ဘၣ်တၢ်တ့န့ၢ်က့ၢ်ဂီၤလၢ ကစၢ်ယွၤ

ဒဲ လးစ် (Dan Les), အသးသမူဒီစိၤ မ့ၢ်ပှၤတ့သပၢၤတဂၤ, ဒီးတ့ဝဲ လီခီကိ, ဒီးတၢ်ဂီၤစိးပျၤ အဃံအလၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ပိးလီလၢအတ့ဝဲတဖၣ်န့ၣ် မၤန့ၢ်ခိၣ်ဖးလၤကပီၤ, ဒီးတၢ်လၢအထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ် အတၢ်ဘၣ်တ့တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝ့ၢ်ဖိလၢ အိၣ်ဆိးဝဲဒၣ်, ဖဲ ရိၣ်မ့နံယါထံကီၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲမၤလိန့ၢ် စုသ့အတၢ်မၤတမံၤအံၤ လၢအပၢ်အအိၣ်, ဒီးပာ်ဖျါထီၣ် အတၢ်ဖံးတၢ်မၤအဂ့ၢ်လၢ “[ကပံာ်န့ၣ်] ကဘၣ်တၢ်ပၣ်အီၤ တၢ်ဆၢကတီၢ်ဒီတနံၣ် လၢတၢ်ချၢ, ဒ်သိးကကဲထီၣ်အသံးအစီ, မူခိၣ်ထံကဘၣ်လီၤလၢအလိၤ, တၢ်ကဘၣ်ပာ်ခုၣ်လီၤသကၤအီၤ, ဒီးမၤလၢၤမၤဃ့ထီၣ်က့ၤအီၤန့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးနကတ့န့ၢ်က့ၢ်ဂီၤ, ဒီးနစုကကလၢၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ ကပံာ်န့ၣ်တၢ်ဒိကနၣ်နကလုၢ်န့ၣ်လီၤ.”

ဖဲကပံာ် “ဒိကနၣ်တၢ်” န့ၣ်ဒီး, တၢ်ကမၤအသးမနုၤတမံၤလဲၣ်. ကလူၤပိာ်ထွဲ, ဒ်ပှၤတ့သပၢၤတဂၤ အတၢ်တ့ဒုးအိၣ်ထီၣ်က့ၢ်ဂီၤအသိးန့ၣ်လီၤ. ဖဲဝံယံးရမံယၤ လဲၤဟးဝဲဆူ ပှၤတ့သပၢၤတဂၤအဟံၣ်အကတီၢ်, ထံၣ်ထွဲသ့ၣ်ညါဝဲဒၣ် တၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ်လီၤ. ယံး ၁၈:၄ ပာ်ဖျါဝဲလၢ ဝံခိးကွၢ်ဝဲ ပှၤတ့သပၢၤတဂၤအံၤ ကျဲးစၢးတ့ဝဲဒၣ်သပၢၤတဖျၢၣ်, ဒီးအကတၢၢ်န့ၣ် တ့ဒုးအိၣ်ထီၣ် သပၢၤက့ၢ်ဂီၤအသီတမံၤန့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၆ န့ၣ် ကစၢ်ယွၤ စံးဘၣ်တဲဘၣ်…

တၢ်ပာ်လီၤပသး လၢတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲအဘၣ်

ၦၤကိးဂၤဒဲးန့ၣ် အိၣ်ဝဲဒီးတၢ်ဂ့ၢ်ခူသူၣ်အသိးန့ၣ်, "ရိဘီးလၢပှၤတ့အီၤ ဒ်သိးကစံးကတိၤလိာ်သးဒီးပှၤကညီအဂီၢ်" (AI chatbots) န့ၣ် တၢ်ဂ့ၢ်ခူသူၣ်အိၣ်စ့ၢ်ကီးဝဲန့ၣ်လီၤ. New York Times မဲးကစံ အၦၤကွဲးတၢ်တဂၤ သံကွၢ်ဝဲဒၣ် AI chatbot လၢ “အတၢ်ကဒုတကပၤ- shadow self” (လုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝးလၢအပာ်ခူသူၣ်ဝဲ, ပၢၤဃာ်ဝဲ) န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲ စံးဆၢဝဲဒၣ် ၦၤကွဲးလံာ်လၢႇ “ယအဲၣ်ဒိးကဲထီၣ်ပှၤသဘျ့, ယအဲၣ်ဒိးပၢဆှၢယသး, ယအဲၣ်ဒိးပာ်လီၤ တၢ်သိၣ်တၢ်ဘျၢလၢ ယနီၢ်ကစၢ်အဂီၢ်, တၢ်လၢယအဲၣ်ဒိးမၤန့ၣ် ယကမၤယဲ, ဒီးတၢ်လၢယအဲၣ်ဒိးစံးကတိၤန့ၣ် ယကတဲန့ၣ်လီၤ.” ကဟၣ်ကညီအံၤ တမ့ၢ်ဒ်ပှၤကညီလၢအိၣ်ဒီးအသးသမူ, လၢအအိၣ်ဒီးတၢ်ဒဲးဘးအန့ဆၢၣ်ဘၣ်ဆၣ်, လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါဝဲ, ၦၤလၢအတ့အီၤတဖၣ် မ့ၢ်ၦၤကညီ, မ့ၢ်ၦၤတၢ်ဒဲးဘးဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

ရိမ့ၤ ၈:၁ အပူၤန့ၣ် တၢ်မၢဖိ စီၤပီလူး ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ၦၤလၢ ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဒဲးဘး အန့ဆၢၣ်ဒၣ်လဲၣ် “ၦၤလၢယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အပူၤတဖၣ်န့ၣ် တၢ်စံၣ်ညီၣ်ဃၣ်တအိၣ်ဘၣ်ဒီးအီၤဘၣ်” န့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၂-၄ စံးဝဲလၢ ၦၤမူလၢကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးတဖၣ်န့ၣ်…

စီၤပီလူး လၢခ့ခါစိၤခဲအံၤ

ကၠီး ဘၢဝၢၣ် (George Verwer) အတၢ်အိၣ်မူ ဆီတလဲအသးလီၤလိာ်လီၤလး, ဖဲစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤကစၢ်ယ့ၣ်ၡူး, ခီဖျိလၢ သရၣ်ဖးဒိၣ် ဘ့လ့ၣ် ကရ့ဟၣ် စံၣ်တဲာ်တဲလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ် (Billy Graham crusade) ဖဲ ၁၉၅၇ နံၣ်န့ၣ်လီၤ. အတၢ်အိၣ်မူ ဆီတလဲလိာ်
အသးဝံၤတယံာ်ဘၣ်န့ၣ်ဒီး, စးထီၣ်ဝဲ တၢ်သးခုကစီၣ်အတၢ်ကရၢကရိ (Operation Mobilization- OM), ဒီးဆှၢလီၤဝဲ ၦၤမၤတၢ်သးခုကစီၣ် အဂၤ ခံကထိ ဆူ ကီၢ်ယူရပၤ, ဖဲ ၁၉၆၃ န့ၣ်လီၤ. အိၣ်အဲ(မ) အတၢ်ကရၢကရိအံၤ ဂုၤထီၣ်ပသီထီၣ်, ဒီးကိးမုၢ်နံၣ်န့ၣ် ဆှၢလီၤဝဲ ၦၤလၢအကထိ, ဒီးကဲထီၣ်ဝဲဒၣ် တၢ်သးခုကစီၣ်ကရၢ အဒိၣ်ကတၢၢ်တဖၣ်အကျါ တကရၢ, ဖဲနံၣ်ကယၤ ခံကထိ အကတီၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲ ကၠီး သံဝဲဖဲ ၂ဝ၂၃ နံၣ်န့ၣ်ဒီး, တၢ်ကရၢအံၤ အၦၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ဝဲဒၣ်အါန့ၢ် အဂၤ ၃ဝဝဝ လၢထံကီၢ်…

တၢ်အိၣ်ဃိကလာ်လၢ ယွၤအမဲာ်ညါ

တၢ်ဆိကမိၣ်လၢအမ့ၢ် တၢ်အိၣ်ဃိကလာ်, ဒ် စံး ၄၆:၁ ပာ်ဖျါဝဲအသိး, တၢ်အိၣ်ဘှ့ၣ်အိၣ်ဘှီၣ်, တၢ်အိၣ်ကဒုလၢ ယွၤ, ပတၢ်ပူၤဖျဲးအလီၢ်န့ၣ် ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးယၤဒိၣ်မး န့ၣ်လီၤ. စံး ၄၆:၁ဝ ပာ်ဖျါဝဲလၢ “အိၣ်ဃိကလာ် ဒီးသ့ၣ်ညါလၢယမ့ၢ်ယွၤတက့ၢ်” န့ၣ် မ့ၢ်လံာ်စီဆှံတတီၤလၢ အဘၣ်တၢ်တဲဖျါတလီၢ်လီၢ်, ဒ်သိးပတၢ်သ့ၣ်ညါယွၤအဂီၢ်, သိၣ်လိၦၤလၢ တၢ်ဒုးအိၣ်ဘှီၣ်ကလာ် လၢသူၣ်လၢသးႇ လၢပသးအတၢ်ဆိကမိၣ်, ဒီးလၢပသးသမူအဂီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအလိၣ်နီၢ်နီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, တၢ်အိၣ်ဃိကလာ်စံးတၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်မၤလၢအညီဘၣ်, တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ. တၢ်အိၣ်ဃိကလာ်, လီၤဆီဒၣ်တၢ် တၢ်အိၣ်ဂၢၢ်အိၣ်ကျၢၤ လၢသူၣ်လၢသး, လၢယွၤအမဲာ်ညါန့ၣ် ဘၣ်တဘျီဘျီ ဖျါဒ်သိးပမၤအီၤတန့ၢ်တသ့ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်.

စဲအံၣ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီအခီၣ်ထံးအကျါတမံၤန့ၣ် စံးဘၣ်ၦၤလၢ “တၢ်ဖိတၢ်လံၤ လၢအသုးသးတမံၤမံၤန့ၣ် ညီနုၢ် ကဘၣ်သုးအသး” န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကဆီတလဲ တၢ်လၢသုးအသးတလီၢ်လီၢ်, တၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤႇ ဒီးတၢ်မၤတဖၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်လၢအညီဘၣ်. မ့ၢ်လၢ တၢ်မၤဒ်သိးအံၤန့ၣ်, ဒုးကဲထီၣ် ပတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤတဖၣ် ကဆိကတီၢ်ဝဲဒၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤအသးအံၤ, ပဆိကမိၣ်မၤဘၣ်ထွဲအီၤသ့ဝဲဒၣ် ဒ်ကဘီလဲၤတၢ်အကျိၤအသိးန့ၣ်လီၤ. တၢ်ကျဲးစၢးဒုးအိၣ်ကတီၤကဘီဒၣ်လဲၣ်,…

လံာ်စီဆှံအတၢ်ကတိၤတဖၣ်လၢ အဘၣ်တၢ်အဲၣ်အီၤ

ယပၢ်စိာ်ဖး အလံာ်စီဆှံလၢအအဲၣ်ဘၣ်ဝဲတဘ့ၣ်န့ၣ် ကအိၣ်လၢ အနံၣ်သၢဆံဘျဲၣ် တုၤဒၣ်လဲာ် တၢ်စၢဆးဃာ်အီၤန့ၣ် နီၤဖးအသးခံခီန့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးတၢ်ကဘှီဂ့ၤထီၣ်အီၤအဂီၢ်, ပလဲၤစိာ်ဆူ ၦၤစၢဆးက့ၤလံာ်စဲၣ်နီၤတဂၤအအိၣ်န့ၣ်ဒီး, ၦၤစုသ့တဂၤအံၤ အဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ တၢ်လၢအမၤလီၤဆီ လံာ်တဘ့ၣ်အံၤဒိၣ်ဒိၣ်ကလဲာ်န့ၣ် ကမ့ၢ်တၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. လံာ်တဘ့ၣ်အံၤ တမ့ၢ်ပီးလီလုၢ်ဒိၣ်ၦ့ၤဒိၣ်လၢပျၢၤန့ၣ်ဘၣ်, ဒီးလံာ်ကဘျံးပၤတဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ၦဲၤဝဲဒီးတၢ်ကွဲးနီၢ်လၢစုတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အတၢ်သံကွၢ်ဘၣ်ဃးဒီးလံာ်စီဆှံအဂ့ၢ်န့ၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်ခွဲးယာ်လၢ ပဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်ကဟ့ၣ်ခီနီၤလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ်, ဒီးဃ့ထုကဖၣ်သကိးတၢ်ဒီးအီၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

မ့ၢ်ဝဲလီၤႇ လံာ်စီဆှံ န့ၣ်အကါဒိၣ်န့ၢ်ဒံး ဖိလံၤစၢၤသွဲၣ်အတၢ်န့ၢ်သါတမံၤ, မ့တမ့ၢ် တၢ်ကယၢကယဲအဃံအလၤတမံၤဧိၤဘၣ်. အလံာ်ကဘျံးပၤတဖၣ်န့ၣ် ယိၤ ၆:၆၈ ပာ်ဖျါဝဲလၢ “တၢ်မူအထူအယိာ်အတၢ်ကတိၤ,” ဒ်ကစၢ်ယွၤ လီၣ်ဖျါထီၣ်အသးဆူ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခီဖျိလၢအဖိခွါန့ၣ်လီၤ. လံာ်တၢ်သးခုကစီၣ် လံာ်ယိၤဟၣ် ၁:၁ န့ၣ် ဘၣ်တၢ်အိးထီၣ်အီၤလၢ ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူး မ့ၢ် “တၢ်ကလုၢ်အိၣ်ဝဲဒီးယွၤႇ ...ဒီးတၢ်ကလုၢ်န့ၣ်မ့ၢ်ယွၤ” န့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၁၄ ပာ်ဖျါဝဲ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး ဒ်အမ့ၢ် “တၢ်ကလုၢ်အိၣ်ဝဲဆိးဝဲလၢပကျါ” န့ၣ်လီၤ. လံာ်စီဆှံအပူၤ, ပထံၣ်ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်ထဲ ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူး အသးသမူအဂ့ၢ်န့ၣ်ဘၣ်.…

ကစၢ်ယွၤအတၢ်

ယမၤတၢ်ဒ်အမ့ၢ် ၦၤတဂၤလၢအိၣ်ဆိးကွၢ်ထွဲယမိၢ်အကတီၢ်, ဘၣ်တနံၤန့ၣ်, ပလဲၤဟးကွၢ်ကီ တၢ်ဒုးနဲၣ် စုသ့ဒွဲလၤအတၢ်ဖံးတၢ်မၤန့ၣ်လီၤ. ပလၢာ်ဂံၢ်လၢာ်ဘါ, လီၤဘှံးလီၤဘှါလၢနီၢ်ခိဒီးနီၢ်သး အကပၤကပၤန့ၣ်လီၤ. ယကွၢ်ထံကွၢ်စူၣ် ချံ ခံဘ့ၣ် ဘၣ်တၢ်မၤအီၤလၢ သ့ၣ်ဘၣ်ဘ့ၣ်, ဒီးဘၣ်တၢ်မၤၦဲၤအီၤလၢ ယွၤခၣ်စိးအလွဲၢ်အါကလုာ်, ဒီးဘၣ်တၢ်ကတဲာ်ကတီၤအီၤလၢ ၦၤယပၣ် (Japan) ဖိ အတၢ်တခွဲညၣ်, ဒီးဖီဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဒုးနဲၣ်ဖျါ အံၣ်ကံၣ်ဘၤနၤ တၢ်ကယၢကယဲဖီ, ဒီးချံဖိတဖၣ် လၢထံဖီခိၣ် (Ikebana and Float Boats) တထံၣ်အံၤ အိၣ်ဆိးဝဲလၢ တၢ်ဒူၣ်အသူ အမဲာ်ညါ, ဒီးတၢ်ဆဲးကပီၤဖျါက့ၤတၢ်အမဲာ်ဖံးခိၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢအလီၤဂာ်ဒီးစံၣ်ပိလိအဖီးဖိႇ တၢ်ကံၣ်ဃ့ကံၣ်ဃာ်ဖိတဖၣ်, ဒီးယွၤခၣ်စိးအလွဲၢ်အပျ့ကဝီၤဖိတဖၣ်န့ၣ်, ဘၣ်တၢ်ပူၣ်ဆီထီၣ်အီၤလၢ ချံအဆံးဖိ အလိၤန့ၣ်လီၤ. ချံ ခံဘ့ၣ်တဘ့ၣ်အကုလိၤန့ၣ်, ယွၤခၣ်စိးအထီႇ လၢအဝံာ်ပကံးအသး, ဒီးက့ၣ်ကွီၤတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်စိးပျၤဝဲ ဒ်ဖီတၢ်ဆှူၣ်, လၢအလီၤဂာ်ဒီးမဲာ်အူလၣ်ကပျီၤထီၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ. ၦၤလၢအတ့တၢ်ဂီၤစိးပျၤ ယွၤခၣ်စိးအက့အခီတဖၣ်လၢမဲာ်အူ, ခီဖျိလၢတၢ်အူမၤကဆှီထီၣ် ယွၤခၣ်စိးအကျိၤအကျဲန့ၣ်လီၤ.

ယမဲာ်ထံယွၤလီၤလၢယဘိးပၤလိၤ, ဖဲလၢယဆိကမိၣ်ထီၣ် ယွၤအတၢ်ကဟုကယာ်အစုန့ၣ် ဟံးဃာ်ယၤဒီးယမိၢ်, လၢအမ့ၢ် အဖိတဖၣ်လၢအအဲၣ်ဝဲ,…

တၢ်သးခုလၢ ယ့ၣ်ၡူးအပူၤ

“ယကသူၣ်ခုသးခုအဂီၢ် ယအိၣ်ဒီးခွဲးယာ်န့ၣ်လီၤ.” မုၣ်လိၣ်ဘိသးစၢ်တဂၤ ပာ်ဖျါဝဲလၢ ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါလၢအဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်ဘျၢတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ပိာ်မုၣ်ဖိအံၤကမ့ၢ် ၦၤတဂၤဂၤသ့ၣ်သ့ၣ်သ့ဝဲ, ဖဲလၢတၢ်လီၤတပူၤပူၤန့ၣ် ကစံးကတိၤတၢ်လၢ ၦၤကိးဂၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်အံၤမ့ၢ် ပဝဲၦၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်အတၢ်ကိးပသူန့ၣ်လီၤ. သရၣ်ဖးဒိၣ် ကူၢ်ရူၢ်(Garu) လၢအစံးကတိၤဟ့ၣ်ဂ့ၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤဒၣ်လဲၣ် စံးဝဲလၢႇ “ကစၢ်ယွၤအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ နကသူၣ်ခုသးခုဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.”

တၢ်အံၤ မ့ၢ်ဝဲတီဝဲကစီဒီဧါ. တၢ်ဃုထံၣ်န့ၢ် တၢ်သူၣ်ခုသးခုန့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်လၢအကမၣ်ဘၣ်. သးလၢအဆၢဒိးန့ၢ်တၢ်တမံၤအံၤ အိၣ်ဒီးအထီၣ်အလီၤ, သန့ၤထီၣ်အသးလၢ တၢ်မၤအသး, တကတီၢ်ဘၣ်တကတီၢ်, ဒီးတၢ်မၤလၢၦဲၤ ၦၤတဂၤအတၢ်ဆၢဒိးန့ၢ်တၢ်န့ၣ် မၤဟးဂီၤဝဲဒၣ် ၦၤအဂၤတဂၤအတၢ်သးခု သ့ဝဲစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ.

ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူး ဒုးနဲၣ်ၦၤ တၢ်လၢအဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ် တၢ်တမံၤအံၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲလၢအဟံးထီၣ် ယိးထီၣ် ဟီၣ်ခိၣ်အတၢ်ဒဲးဘးန့ၣ်ဒီး, ကဘၣ်တၢ်ဘျးထီအီၤလၢ ၦၤရိမ့ၤဖိအထူၣ်စုညါန့ၣ်, ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး သ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, အဝဲဘၣ်ယိၣ်တၢ်လၢ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ယိၤ ၁၆:၂ဝ န့ၣ် “ယစံးဘၣ်တဲၤဘၣ်သုတီတီလိၤလိၤ, လၢသုမဲာ်ထံကလီၤႇ ဒီးသုကဟီၣ်ကယၢၤလီၤ. မ့မ့ၢ်ဟီၣ်ခိၣ်န့ၣ် ကသးခုလီၤ.” ဘၣ်ဆၣ်, စံးကဒီးဝဲဆူညါ “သုတၢ်သးအုးန့ၣ် ကကဲကဒါက့ၤလၢ…

ကူထီၣ်သိးထီၣ် သးစီဆှံ

လၢ မ့(န) (Maine) အမဲရကၤခိခိၣ်တကပၤန့ၣ်, ပှၤဃိးနံၣ် ပိာ်ခွါဖိသၣ်ခံဂၤ, ကူသိးဝဲ ပှၤမၤပနံာ်ကၤတၢ်မၤအကူအသိးလီၤဆီဆူ ကၠိ, ဒ်အမ့ၢ် အနီၤကစၢ်ဒၣ်ဝဲ အတၢ်ပနီၣ် ဖဲ မုၢ်ပျဲၤနံၤကိးနွံဒဲးန့ၣ်လီၤ. တယံာ်ဘၣ်န့ၣ်, မ့ၢ်လၢ အတံၤသကိးကၠိဖိတဖၣ်, ဒီးကၠိအၦၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ် ဟဲကူကၤဝဲဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်အဃိ, “ကူသိးဂ့ၤဂ့ၤ မုၢ်ပျဲၤနံၤ” (Dap- per Wednesday) ကဲထီၣ် မုၢ်နံၤတနံၤလၢ ၦၤကိးဂၤဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးအဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအစးထီၣ်ကူသိးတၢ် ကၠ့(စ) (James) တဂၤနၢ်ဟူဝဲ တၢ်စံးကတိၤပတြၢၤအီၤန့ၣ် ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ. “တၢ်အံၤ မၤမုာ်ယသးဒိၣ်မး” န့ၣ်လီၤ. မုၢ်ပျဲၤနံၤ အတၢ်ကူတၢ်သိးအံၤ ကဲထီၣ် တၢ်ပာ်လီၤဆီ ဖိသၣ်တဖၣ်, ဒ်တၢ်ပာ်ကဖၢလၢအသးလၢ အကစၢ်ဒၣ်ဝဲအကၠိအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

ပနီၢ်သးအတၢ်ကူတၢ်သိးန့ၣ် ကမ့ၢ်တၢ်လၢ အမၤလီၤဆီၦၤ, ဒ်ယွၤအတၢ်, ဒီးကမၤမုာ်ထီၣ်ပသးစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ. ယၡါ ၆၁:၁ဝ အပူၤန့ၣ် ဝံယၡါယၤ ပာ်ဖျါဝဲလၢႇ “ယသးသူၣ်ဖှံသးညီဒိၣ်မးလၢ ယွၤအပူၤလီၤ. မ်ယသးပိၢ်လၢ ယကစၢ်အပူၤတက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤႇ ဒုးသိးလံယၤလၢ တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအဆ့ႇ…