တၢ်အဲၣ်ပှၤလၢ ပခိၣ်ပဃၢၤ
တချုးလၢတၢ်ကိၢ်ခါအကတီၢ်လဲၤပူၤကွံာ်ဝဲန့ၣ် မူခိၣ်ကလံၤသီၣ်ဂီၤအၢသီ နုာ်လီၤအူ မၤဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးတၢ်လၢပဝ့ၢ်ဖိအံၤဝံၤန့ၣ်ဒီး, မ့ၢ်လၢသ့ၣ်ဖးဒိၣ်အဒ့တဖၣ် မၤဟးဂီၤ ပဟံၣ်အဃိ, ပတၢ်ဖံးတၢ်မၤအါလၢ ပဘၣ်ဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤအီၤ, တကးဒ်ဘၣ်န့ၣ်, သ့ၣ်လၣ်သ့ၣ်ဒ့တဖၣ် လီၤပြံလီၤပြါဝဲလၢ ပကရၢၢ်အပူၤတဖၣ်စ့ၢ်ကီး, ပဘၣ်မၤကဆှဲကဆှီဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢခံတနံၤ, ဖဲယဘှီဂ့ၤက့ၤ တၢ်လၢအဟးဂီၤ, ဒီးမၤကဆှဲကဆှီ တၢ်ဘၣ်အၢဘၣ်သီ, ဒီးသ့ၣ်ကူာ်လံာ်ကူာ်လာ် အတၢ်ကမှံၤကမှိာ်တဖၣ်အကတီၢ်န့ၣ် ယမၤနံၤမၤအ့လီၤက့ၤ ယသးဒၣ်ယဲ, ဒီးယစံးကတိၤထီၣ် “ပတအိၣ်ဒီးသ့ၣ်နီတထူၣ်ဘၣ်” တလီၢ်လီၢ်န့ၣ်လီၤ.တၢ်န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲတီဝဲလီၤ. လၢပကရၢၢ်ပူၤန့ၣ် အိၣ်ဒၣ်ထဲ သ့ၣ်ဆှိအမုၢ် အထီသၢခီၣ်ယီၣ် ဆံးဆံးဖိသၢမုၢ်, ဒီးသ့ၣ်အမုၢ်ဖးဒိၣ်ဖးထီတဖၣ်န့ၣ်တအိၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်, ဖဲကလံၤမုၢ်လီၤဝံၤ, ပှၤအိၣ်ဆိးလၢ ပခိၣ်ပဃၢၤတဖၣ်အသ့ၣ်လၣ်သ့ၣ်ဒ့ လၢပကရၢၢ်ပူၤတဖၣ်န့ၣ် တၢ်ကမၤကဆှဲကဆှီအီၤအဂီၢ်, ယဘၣ်ဟ့ၣ် တၢ်ဆၢကတီၢ်တစှၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
ပှၤအိၣ်ဆိးလၢပခိၣ်ပဃၢၤတဖၣ်- ဖဲအဝဲသ့ၣ်မၤတ့ၢ်ပှၤတၢ်တမံၤမံၤ, (မ့) သူၣ်လီၤတၢ် (မ့) စံးကတိၤမၤတံာ်တာ်ပသးမ့ၢ်ဂ့ၤဒၣ်လဲာ်, ပတၢ်ရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သးဒီးအဝဲသ့ၣ်န့ၣ် ကမ့ၢ်တၢ်ဒ်လဲၣ်. ဘၣ်ဃးဒီး “အဲၣ်ပှၤလၢနဃၢၤဒ်နအဲၣ်လီၤနသးဒၣ်နဲအသိး” န့ၣ် ကစၢ်ယွၤ အကလုာ်ကထါ ပာ်ဖျါဝဲဖျိဖျိဖျါဖျါခွံဘျီန့ၣ် ပကထံၣ်ဘၣ်ဖဲ ၃ မိၤရှ့ ၁၉:၁၈, မးသဲ ၁၉:၁၉,…
တအိၣ်ဘၣ်ထဲတဂၤဧိၤ နီတဘျီဘၣ်
ပှၤသးပှၢ်တဖၣ်လၢအအိၣ်လၢ ပှၤအံးထွဲကွၢ်ထွဲတၢ်အဟံၣ်, ဒီးအဟံၣ်ဖိဃီဖိ တဟဲအိၣ်သကိးအဝဲသ့ၣ်တဖၣ်, မုၣ်ကမဲတဂၤ မ့ၢ်လၢတအဲၣ်ဒိးအိၣ်ဆိးဝဲလၢဟံၣ်ပူၤ ထဲတဂၤဧိၤအဃိ ဘၣ်လဲၤဟးမၤလၢာ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢတၢ်ချၢ, သူၣ်ဂ့ၢ်သးကျိၤခိၣ်နၢ်တဖၣ်လၢ အတအိၣ်ဒီးပှၤတဂၤဂၤလၢကနာ်န့ၢ်ဝဲ, ဒီးပှၤဟံၣ်ဃီတအိၣ် လၢပှၤတကနၣ်ဃုာ်အီၤတဖၣ်, ဒီးဘၣ်အိၣ်ဝဲထဲတဂၤဧိၤတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်ဂဲၤလိာ်ဝဲဒီးတၢ်အိၣ်သယုၢ်သညိတဖၣ် ခီဖျိလၢတၢ်ဂ့ၢ်အါမံၤအဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢအါနံၣ်အါလါအတီၢ်ပူၤန့ၣ် ယဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ, ဒီးထုကဖၣ်န့ၢ် တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ်လီၤ.
တၢ်အိၣ်သယုၢ်သညိန့ၣ် ဟဲမၤဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး ပှၤတဂၤဂၤ, ဖဲတၢ်အကတီၢ်တဘျီဘျီန့ၣ်လီၤ. ဖဲလါမ့ၤ, ၂၀၂၃ နံၣ်န့ၣ် ကီၢ်အမဲရကၤ ကသံၣ်သရၣ်တဖၣ်ကရၢ ထုးထီၣ်ရၤလီၤ လံာ်တၢ်ကွဲးဟ့ၣ်ပလီၢ်တဘ့ၣ် ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်သယုၢ်သညိအဂ့ၢ်, ဒ်အမ့ၢ်တၢ်ဆါသံသတြိာ်တကလုာ်န့ၣ်လီၤ. လံာ်တၢ်ကွဲးဟ့ၣ်ပလီၢ် ပာ်ဖျါဝဲဒၣ်လၢ ကီၢ်အမဲရကၤ ပှၤသူၣ်က့သးပှၢ်တဝာ်ဃၣ်ဃၣ်န့ၣ် စံးဝဲဒၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ် ဘၣ်အိၣ်သယုၢ်သညိ, ဒီးတၢ်အိၣ်သယုၢ်သညိန့ၣ် မၤဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးတၢ်သ့ဝဲဒၣ်ဒ်သိးလိာ်အသးဒီးတၢ်အီ မိာ်ဝါ (cigarettes) တနံၤ တဆံခံဖျၢၣ် မၤဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးတၢ်သ့အသိးန့ၣ်လီၤ.
ဖဲ စီၤမိၤရှ့ အိၣ်ကတဲာ်ကတီၤတ့ၢ်လံအသး ဒ်သိးကဟ့ၣ်ခီလီၤ (အတၢ်ဖံးတၢ်မၤ) ဆူ စီၤယိၤရှူ, ပှၤလၢအကထီၣ်အလီၢ်န့ၣ်ဒီး, ဒ်သိးပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ကသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ဖဲအဝဲသ့ၣ်နုာ်လီၤဆူ ကီၢ်တၢ်စံးပာ်အကတီၢ်, တၢ်ဒုးတၢ်ယၤတဖၣ်န့ၣ်…
သူၣ်တီသးလိၤလီၤစိၤလီၤထီ
လၢကီၢ်အမဲရကၤ, သ့ၣ်ပှၢ်အမ့ၣ်အူလၢ မၤဟးဂီၤတၢ်နးနးကျံးကျံးအဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ် မ့ၢ် ပဲး(ရှ)တံကိၣ် (Peshtigo) အမ့ၣ်အူအီၣ်တၢ် ဖဲ ကီၢ်စဲၣ် ဝ့းခီၣ်စ့ၣ် (Wisconsin) အကလံၤစိး-မုၢ်ထီၣ်တကပၤန့ၣ်လီၤ. ပဲး(ရှ)တံကိၣ် မ့ၣ်အူအီၣ်တၢ်န့ၣ် တကတီၢ်ဃီဒီး ရှံၣ်ကၤကိၣ် (Chicago) အမ့ၣ်အူအီၣ်တၢ်, လၢပှၤသ့ၣ်ညါအါ, (အီးကထိဘၢၣ် ၈ သီ, ၁၈၇၁) န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, လၢ ပဲး(ရှ)တံကိၣ် မ့ၣ်အူအီၣ်တၢ်န့ၣ် ပှၤကညီအသးသမူ လီၤမၢ်ဝဲဒၣ် အါန့ၢ်နွံကယၤဘျဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ပဲး(ရှ)တံကိၣ် အဝ့ၢ်န့ၣ် ဂုၤထီၣ်ပသီထီၣ်ဝဲဒၣ်ချ့ချ့, လၢအအိၣ်ဒီးသ့ၣ်အတၢ်သူၣ်ထီၣ်တဖၣ်, ဒီးတၢ်ထုးထီၣ် သ့ၣ်အတၢ်ဖံးတၢ်မၤတဖၣ်န့ၣ် ခီဖျိလၢကလံၤအူဆူၣ် တပျုာ်အပျီၤအဃိ, လၢတနၣ်ရံၣ်အတီၢ်ပူၤန့ၣ် မ့ၣ်အူအီၣ်ကွံာ်ဝဲ ဒ်ရာ်မ့ၣ်အူအသိးန့ၣ်လီၤ.
လီခီလ့ၢ်လၢ အကိၣ်ဃၢၣ်တဖၣ်, ဒၢးခီကုၢ်ဃိသးတဖၣ်, ဒီးပိးလီတနီၤလၢ မ့ၣ်အူအီၣ် အိၣ်တ့ၢ်ဝဲတဖၣ်အကျါ, လံာ်စီဆှံဖိတဘ့ၣ် အိၣ်တ့ၢ်ဝဲလၢ အအိးထီၣ်အသးဖိန့ၣ်လီၤ. မ့ၣ်လၣ်အီၣ်စီကွံာ်လံာ်အကု, ဒီးမ့ၣ်အူအတၢ်ကိၢ်ကဲၤဖးန့ၣ် ဒုးကိၤလံာ်အကဘျံးတဖၣ် ဘၣ်ဆၣ်, တဟးဂူာ်ဟးဂီၤဝဲဘၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဃုထံၣ်န့ၢ် လံာ်စီဆှံတဘ့ၣ်အံၤ သ့ဝဲဒၣ် လၢဝ့ၢ်အတၢ်ဒုးနဲၣ်…
သးအတၢ်ဃူတၢ်မုာ် ခီဖျိလၢတၢ်ပျဲပျၢ်ကွံာ်
ယွၤအဒူၣ်ဖိထၢဖိ
ဖဲ ၁၈၆၃ နံၣ် အမုၢ်တနံၤန့ၣ် အဲးဒဝ့ (Edwin) ဆၢထၢၣ်အိၣ်ခိးတၢ် ဖဲလ့ၣ်မ့ၣ်အူသန့အကျဲစီၢ်ခိၣ် ဖဲ ဝ့ၢ်ကၠၢၣ်စံၣ် (Jersey) န့ၣ်လီၤ. တချုးဖဲလ့ၣ်မ့ၣ်အူ ဟးထီၣ်န့ၣ် ထံၣ်ဝဲဒၣ် ပှၤတဖု မၤဆူၣ်ဆီၣ်သနံး သးစၢ်တဂၤ လၢလ့ၣ်မ့ၣ်အူန့ၣ်လီၤ. ပှၤသးစၢ်အံၤ လီၤတဲာ်ဝဲဆူ လ့ၣ်မ့ၣ်အူ, ဒီးလ့ၣ်မ့ၣ်အူသန့အကျဲစီၢ်ခိၣ်အကဆူးန့ၣ်လီၤ. တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢခံအကတၢၢ်ဖိ, ဖဲ လ့ၣ်မ့ၣ်အူ စးထီာ်ဟးထီၣ်အကတီၢ်, အဲးဒဝ့ ယူၢ်ဃီၤဝဲအစု, ဒီးထုးထီၣ်ဝဲဒၣ်သးစၢ်တဂၤအံၤ ဒ်သိးကပူၤဖျဲးဒီးလ့ၣ်မ့ၣ်အူအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
ပှၤသးစၢ်လၢ အဘၣ်တၢ်မၤပူၤဖျဲးအီၤတဂၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ် ကီၢ်ခိၣ် အၣ်ဘြၤဟၣ် လ့ကၢၣ် (Abraham Lincoln) အဖိခွါ ရီဘၢး ထီး(ဒ) လ့ကၢၣ် (Robert Todd Lincoln) န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢ အဲးဒဝ့ ဘူး(သ) န့ၣ် မ့ၢ်ခွါဂဲၤဒိ လၢအမံၤဟူသၣ်ဖျါတဂၤအဃိ, လၢခံန့ၣ်, ရီဘၢး ကွဲးပာ်ဖျါဝဲဒၣ် ပှၤလၢမၤပူၤမၤဖျဲးအီၤတဂၤ “အမဲာ်သၣ်န့ၣ် ဖျါလၢယသ့ၣ်ညါအီၤဂ့ၤဂ့ၤ” န့ၣ်လီၤ.…
ဖဲလၢပတၢ်အိၣ်မူ ဘၣ်တၢ်မၤတတီတလိၤ
ဖဲ ခၠါ(စ) ဒ့းကၢၣ်(စ) (Charles Dickens) အလံာ်တၢ်တဲပူဖးဒိၣ်, အီၣ်လ့ဘၢၣ် ထွံး(စ) (Oliver Twist) အပူၤန့ၣ် ပှၤလၢဆါဆူၣ်ဆါကဲ အီၣ်လ့ဘၢၣ် တဂၤ အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဝဲဒၣ် ဖဲ ပှၤမၤတၢ်ဖိ အိၣ်ဆိးတၢ်ဟံၣ်ဖှီၣ်သံတဖျၢၣ်အပူၤ, ဒီးတၢ်လီၢ်န့ၣ် အမံၤဟူသၣ်ဖျါဝဲလၢ အမၤတရီတပါ ပှၤဖှီၣ်ဖိယာ်ဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဝဲလံၤလံၤန့ၣ် မ့ၢ်ပှၤဖိၣ်ဃဲဖိတဂၤ, ဒီးအကတၢၢ်န့ၣ်, မ့ၢ်လၢတၢ်မၤဆူၣ်မၤစိးအီၤအဃိ, ပှၤဖိသၣ်ပိာ်ခွါတဂၤအံၤ ဃ့ၢ်ဟးထီၣ်ကွံာ်ဝဲလၢတၢ်လီၢ်အံၤန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်လီၤကမၢကမၣ်အပူၤန့ၣ် ဘၣ်အိၣ်မူလဲၤခီဖျိ တၢ်အိၣ်မူ အတၢ်လဲၤတရံးအသး, ဒီးသ့ၣ်ညါထွဲဝဲဒၣ်လၢ ကန့ၢ်ဘၣ်သါ တၢ်ဘူၣ်တၢ်တီၣ်ဒိၣ်ဒိၣ် အါအါန့ၣ်လီၤ. ဒ့းကၢၣ် မ့ၢ်ပှၤလၢအဲၣ်မၤကတၢၢ် အတၢ်တဲပူလၢတၢ်သးခုတဂၤ, ပာ်ဖျါမၤလီၤတံၢ်ဝဲဒၣ် ပှၤလၢအမၤအၢမၤသီတ့ၢ် အီၣ်လ့ဘၢၣ် လၢတၢ်အါနံၣ်အါလါသ့ၣ်တဖၣ်. ကဒိးန့ၢ်က့ၤ တၢ်စံၣ်ညီၣ်တီ, ဒီးတၢ်ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤသးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲလၢ အီၣ်လ့ဘၢၣ် တဂၤ “န့ၢ်ဘၣ်သါဟီၣ်ခိၣ်လီၢ်” အကတီၢ်, ပှၤလၢအမၤအၢအီၤတဖၣ် ဒိးန့ၢ်ဝဲဒၣ် အတၢ်မၤအၢ အဘူးအလဲန့ၣ်လီၤ. ဒ် ဒ့းကၢၣ်(စ) အလံာ်တၢ်တဲပူ ပာ်ဖျါဝဲအသိး, တၢ်အိၣ်မူ…
က့ၢ်ဂီၤလီၤဂာ်ဒီးကစၢ်ခရံာ်
ဒ်ယမ့ၢ်ဖိသၣ် ဒိၣ်ထီၣ်လၢ ၁၉၅၀ နံၣ်, ဒီး ၁၉၆၀ နံၣ်အဘၢၣ်စၢၤတဖၣ်အသိး, ယဒိၣ်ထီၣ်ဘၣ်ယဲ ဖဲ “ပှၤအမဲရကၤဖိတဖၣ်အတၢ်သးစဲ” ဘ့း(စ)ဘီ (baseball) အစိၤအဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. ယကဘၣ်လဲၤလိာ်ကွဲ ဘ့း(စ)ဘီ လၢတၢ်လိာ်ကွဲပျီအဂီၢ် ယသူၣ်ဟူးသးဂဲၤယဲ, ဒီးတၢ်လၢယသူၣ်ပိၢ်သးဝးဒိၣ်ဒိၣ်ကလဲာ်တမံၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ်ဖဲယဒိးန့ၢ် “တၢ်လိာ်ကွဲ ဘ့းစ်ဘီ ဆ့ကၤ, ဒီးအလိၤန့ၣ် ပပှၤလိာ်ကွဲတၢ်ကရၢကရိအမံၤ “ကၠါယဲး(စ)” (Giants) န့ၣ်လီၤ. လၢယချၢ နီၣ်ဂံၢ် ၉ န့ၣ် ပာ်ဖျါနီၤဖးယၤဒီးပှၤအဂၤတဖၣ်ဘၣ်ဆၣ်, ဆ့ကၤတမံၤဃီ (uniform) န့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ပှၤလၢ ပမ့ၢ်ပှၤလိာ်ကွဲတၢ်တဖုဃီန့ၣ်လီၤ.
တၢ်သ့ၣ်ညါ လံာ်မးသဲ ၅:၃-၁၀ လၢ တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤ ဃိးထံၣ် (Beatitudes),ဒီးအပူၤန့ၣ်, ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး ပာ်ဖျါထီၣ် ပှၤမူခိၣ်ဘီမုၢ်ဖိတဖၣ် ဒ်ပှၤလၢ "အကူသိးဆ့ကၤ" လၢအလီၤဂာ်ဒီးကစၢ်ခရံာ်အက့ၢ်အဂီၤအသိးန့ၣ်လီၤ. မူခိၣ်ဘီမုၢ်န့ၣ်ဘၣ်တၢ်သူၣ်ထီၣ် ပာ်ဖှိၣ်အီၤလၢ ပှၤအိၣ်ဒီးက့ၢ်ဂီၤ, ဒီးသူးသ့ၣ်ကံၢ်စီ ဒ်အဝဲသ့ၣ်အစီၤပၤအသိးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး စံးကတိၤပာ်ဖျါဝဲဒၣ် ပှၤ “ဘၣ်ဆိၣ်ဂ့ၤ” တဖၣ်စံးတၢ်န့ၣ်…
ဖဲလၢဖးဖီမုၢ်အကတီၢ် တံၤသကိးတဂၤ
ဖဲဖးဖီမုၢ်အကတီၢ်, ကယဲၢ်တၢ်အိၣ်အသးမၤအသးတဖၣ် မ့ၢ်တဘၣ်လိာ်ဖိးဒ့လိာ်အသးဘၣ်န့ၣ်ဒီး, မ့ၢ်နကကိးစံးကတိၤသကိးတၢ်ဒီးမတၤတဂၤကသ့ဝဲလဲၣ်. အပူၤကွံာ်အါနံၣ်အါလါ, ဖဲယနၢ်ဟူ တၢ်သံကွၢ်အံၤ အဆိကတၢၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအမၤပျံၤမၤဖုးယသးန့ၣ်လီၤ. ဖဲယဘၣ်ကီဘၣ်ခဲအကတီၢ်, တံၤသကိးလၢ ယရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သးတဖၣ်အကျါ မ့ၢ်ယနာ်သန့ၤအဝဲသ့ၣ် ကအိၣ်ဝဲဒၣ်ပှဲၤဂၤလဲၣ်. ယတသ့ၣ်ညါယဲလီၤတံၢ်လီၤဆဲးဘၣ်.
ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါ စံးဘၣ်ပှၤလၢ တၢ်ရ့တံၤရ့သကိးအဂ့ၢ်အါမး, ဒီးပာ်ဖျါဝဲဒၣ် တံၤသကိးလၢအသးတီတဂၤ (ကတိၤ ၁၁:၁၃, ၁၆:၂၈), ပှၤလၢအဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးတၢ် (၂၇:၉), ဒီးပှၤလၢအပာ်ကဲ တၢ်ရ့လိာ်အဘၢၣ်ကဝီၤအဒူၣ်အဆၢ (၂၅:၁၇) န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, တၢ်ပာ်ဖျါ တၢ်ရ့တံၤရ့သကိးအဂ့ၢ်, ကဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံး ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးန့ၣ် တမ့ၢ်ကအိၣ်ဝဲဘၣ်. ဖဲလၢပှၤဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါပာ်ဖျါတၢ်တဖၣ်အဂီၢ် ပမ့ၢ်တၢ်ဆါတၢ်ပှ့ၤအလီၢ်အကျဲ, ဒီးလၢတၢ်မၤကစၢ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ် ပမ့ၢ်အပှၤမၤတၢ်ဖိဘၣ်ဆၣ်, မ့မ့ၢ်လၢတၢ်ခဲလၢာ်အကစၢ်, ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအဂီၢ်န့ၣ်ဒီး, ပမ့ၢ် "တံၤသကိးတဖၣ်" (ယိၤ ၁၅:၁၅) န့ၣ်လီၤ. တၢ်ရ့တံၤရ့သကိးလၢ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး ပာ်ဖျါဝဲန့ၣ် သူၣ်ထီၣ်အသးလၢ ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ဟ့ၣ်ခီနီၤလီၤ အတၢ်အဲၣ်, ဒီးဟ့ၣ်လီၤအသးသမူအလိၤ (:၁၃,၁၅)- တၢ်လၢ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး အိၣ်မူဟ့ၣ်ဒိဝဲ, ဒီးမၤလိာ်ပှၤလၢ…
တၢ်မၤစၢၤဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤ ခီဖျိလၢကစၢ်ယွၤ
ယပၢ်လၢ အလဲၤထီၣ်တၢ်ဆါဟံၣ်န့ၣ် ပဟံၣ်ဖိဃီဖိဒီးယၤ ပဟဲကိးက့ၤအီၤဆူဟံၣ် န့ၣ်လီၤ. အတၢ်ဆူးတၢ်ဆါန့ၣ် တၢ်ကူစါယါဘျါအီၤလၢ ကသံၣ်ကသီတန့ၢ်လၢၤဘၣ်အဃိ, ဒီးခဲကနံၣ်အံၤ, ပဘၣ်ရဲၣ်ကျဲၤမၤဘၣ်လိာ် တၢ်ယါဘျါကျိၤကျဲအသီတမံၤ, ခီဖျိဘၣ်အိၣ်ဝဲဒၣ်ထီဘိလၢလီၢ်မံခိၣ်, ဒီးလိၣ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်ကဟ့ၣ်ဒုးအီၣ်ဒုးအီအီၤလၢ တၢ်ဆှၢနုာ်တၢ်အီၣ်အကျိၤဘိန့ၣ်လီၤ. ယဘၣ်ရဲၣ်ကျဲၤ တၢ်ယါဘျါယမိၢ် ကဖုတၢ်ဆါ တခီခီ, ဒီးတၢ်ဖံးတၢ်မၤတဖၣ် လၢတၢ်မၤလီၢ်စ့ၢ်ကီး ယဘၣ်ဘှါဆှဲမၤဝံၤဝဲဒၣ်တခီခီန့ၣ်လီၤ. လၢသူၣ်လီၤဘှံးသးလီၤဘှံးအပူၤ, ဘၣ်တနံၤန့ၣ်, ယနုာ်လီၤလၢ တၢ်လုၢ်ထံဒၢးထဲတဂၤဧိၤ, ဒီးကိးထီၣ် ကစၢ်ယွၤ- ပၢ်ယွၤဧၢ, မၤစၢၤလၢ်ဘၣ်ယၤတက့ၢ်. ဝံသးစူၤ ဟ့ၣ်လီၤဘၣ်ယၤဂံၢ်ဘါ, ဒ်သိးယကလဲၤခီဂာ်န့ၢ်ယဲ မုၢ်နံၤမုၢ်သီတဖၣ်လၢအကဟဲ အဂီၢ်န့ၣ်တက့ၢ်.
လၢတၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်အဃိ, စီၤဒၤဝံးစ့ၢ်ကီး အသူၣ်ကၢ်သးလီၤဘှါဝဲဒၣ် (စံး ၅၅:၂-၅) န့ၣ်လီၤ. အဖိခွါ စီၤအးဘရှါလိၣ် ထီဒါအီၤ, အတံၤသကိးတံၢ်နီၢ်တဖၣ်န့ၣ် ဟ့ၣ်လီၤကွံာ်အီၤ, ဒီးလၢဝ့ၢ်ယရူၤရှလ့ၣ်န့ၣ် တၢ်မၤစုဆူၣ်ခီၣ်တကးအတၢ်မၤတဖၣ်အဃိ, လၢအဂီၢ်တၢ်မၤစၢၤတအိၣ်လၢၤဘၣ်အကတီၢ်, စီၤဒၤဝံး စံးဝဲဒၣ်လၢ, “တၢ်ပျံၤ, ဒီးတၢ်ကနိးလီၤဘၣ်ယၤ, ဒီးယတၢ်ကနိးကစုာ်လုၢ်ဘၢယၤ” (:၅) န့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်ဆၣ်, စီၤဒၤဝံး ဃုထၢဝဲလၢ ကနာ်သန့ၤ…
ကထံၣ်န့ၢ်ယဲ, ဒီးကမၤဂ့ၤမၤစၢၤတၢ်
ဖဲလၢတၢ်ထံၣ်လိာ်သံကွၢ် မံးနံး ၆၀ အပူၤန့ၣ် အလဲးစဲဒၢ မဲးကလံ (Alexander Mclean) စံးကတိၤပာ်ဖျါဝဲလၢ “လၢတၢ်အိၣ်မူအပူၤ ဘၣ်တဘျီဘျီ, တၢ်လၢပထံၣ်တဖၣ်န့ၣ် ပပာ်အီၤဒ် ပတထံၣ်အီၤတန့ၢ်တသ့ဘၣ်” န့ၣ်လီၤ. အဝဲမ့ၢ် ပှၤအိၣ်ဆိးလၢ ဝ့ၢ်လိဒိၣ်-ကလံၤထံးဖိတဂၤ (The South Londoner), ဒီးကလဲၤမၤစၢၤတၢ်လၢဃိာ်ပူၤ, ဒီးတၢ်ကဟုကယာ် ပှၤသးပှၢ် တဖၣ် အတၢ်မၤအဂီၢ်, လဲၤဝဲဆူ ကီၢ်ယူၣ်ကၢ်ဒၣ် (Uganda) န့ၣ် အသးအိၣ်ဒံးဒၣ် တဆံ-ဃိးနံၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်, ထံၣ်ဝဲဒၣ် တၢ်လၢအသးပ့ၤနီၣ်ဝဲတန့ၢ်တသ့တမံၤ- ပှၤသးပှၢ်လၢ ပှၤကမၤစၢၤအီၤတအိၣ်ဝဲတဂၤန့ၣ် မံစုၢ်လီၤအသးလၢ တၢ်ဟးလီၢ်အကပၤန့ၣ်လီၤ. မဲးကလံ အံးထွဲကွၢ်ထွဲဘၣ်အီၤထဲဒၣ် ယဲၢ်သီ, ဝံၤန့ၣ်ဒီး, ပှၤသးပှၢ်တဂၤအံၤ သံဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်လဲၤခီဖျိအံၤ မၤကဲၤကပီၤထီၣ် တၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဂဲၤလၢ မဲးကလံအသးကံၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲဒိးန့ၢ် တီၤဒိၣ်တုာ်လံာ်အုၣ်သးလၢ သဲစးတၢ်မၤလိဝံၤ, ဟဲက့ၤကဒါဝဲဆူ ကီၢ်အၤဖရံၤကၤ ဒ်သိးကမၤစၢၤ ပှၤလၢအဘၣ်တၢ်လဲၤကပာ်ကွၢ်ကပာ်အီၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢခံအကတၢၢ်န့ၣ်, သူၣ်ထီၣ်ဝဲ “တၢ်ဒီတဒၢဒီဒၣ် တၢ်စံၣ်ညီၣ်တီ”…