တၢ်ဃုထံၣ်တၢ်သးခု လၢအအိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့

တၢ်ဆါသံသတြိာ် မၤနၢၤတၢ်လံန့ၣ် မ့ၢ် ကသံၣ်သရၣ် ကၠ့စၢၣ် ဖၢၣ်စီး (Jason Persoff), အတၢ်ထံၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲဘၣ်ကွၢ်ထွဲ ဂ့ၢ်ဂီၤအူဒၢး (Emergency Room), ဒ်သိးဒီး ကမၤစၢၤပှၤဆါလၢအဘၣ် ကိၣ်ဘ့း တၢ်ဆါအၢအဂီၢ် ဟ့ၣ်လီၤအသး, လၢတၢ်ဆါဟံၣ်ဖးဒိၣ်တဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲကဟ့ၣ်ထီၣ်တၢ်မၤစၢၤအဂ့ၤကတၢၢ်ဒ်လဲၣ်. ဖဲအဝဲအိၣ်ဘှံးအိၣ်သါ အဆၢကတီၢ် ဒိဝဲဒၣ် တၢ်ဂီၤလၢ တၢ်ဆံးဆံးဖိတဖၣ် ဘၣ်တၢ်မၤဒိၣ်ထီၣ်အီၤ အဂီၤန့ၣ်လီၤ. ကသံၣ်သရၣ် ဖၢၣ်စီး စံးလီၤအသးလၢ "ယမၤတၢ်အံၤ ဖျါဒ်သိးပှၤပျုၢ်တဂၤ" န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ဃုထံၣ်န့ၢ် တၢ်သးခုလၢတၢ်ဆံးဆံးဖိ, လၢအမ့ၢ်တၢ်အဃံအလၤအံၤန့ၣ် "ဟ့ၣ်ယၤခွဲးယာ်လၢ ယကစၢဖှိၣ်က့ၤယသးဒီးယတၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်ယွၤ, ဒီးဒ်ပှၤစှၤဂၤလၢ အဟံးန့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်တစိၢ်ဖိ, ဒီးပာ်သူၣ်ပာ်သး, ဒီးထံၣ်ဘၣ်ဟီၣ်ခိၣ်အတၢ်ဃံတၢ်လၤတဖၣ်အသိး, ယထံၣ်ဘၣ် ဟီၣ်ခိၣ်အတၢ်ဃံတၢ်လၤန့ၣ်လီၤ."

တၢ်ဃုထံၣ်န့ၢ်တၢ်သးခု လၢတၢ်ကူၣ်သ့- လၢအမၤကဆှၣ်လီၤဝဲ ပတၢ်ဃၢတၢ်စံၣ်တဖၣ်, ဒီးဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲ ဒ်သိးအံၤန့ၣ်- ကသံၣ်သရၣ် စံးဝဲဒၣ်လၢ အမ့ၢ်တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ် လၢတၢ်ကူစါယါဘျါအတၢ်မၤပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် လၢပှၤကိးဂၤအဂီၢ်, ဟ့ၣ်ကူၣ်ဝဲဒၣ်လၢ, နကဘၣ်သါထီၣ်သါလီၤဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.…

ယွၤအတၢ်အဲၣ်လၢ အသူၣ်စူၤသးစူၤ

ဖဲယဖုးကတြူာ် ယသၣ်မံယီၤမံၤဖိ မ့းစတ့း (Mystique) အဟၢဖၢ ကပုာ်လုးဖိ, ဒီးယလိာ်ကွဲဒီးအီၤ, မ့တမ့ၢ် ဖဲအဝဲမံဘၣ်အသးလၢ ယဖီခိၣ်အကတီၢ်ဖိန့ၣ်, အဝဲမ့ၢ် သၣ်မံယီၤမံၤတဒုလၢ ယထံၣ်န့ၢ်အီၤ လၢအပူၤကွံာ် နံၣ်တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ကီလၢ ယကနာ်အီၤန့ၣ်လီၤ. မ့းစတ့း န့ၣ် ညီနုာ်အိၣ်ဆိးဝဲလၢ ကျဲမုၢ်ခိၣ်, ဃဲၤ, ဒီးဘၣ်ပျံၤဘၣ်ဖုးဝဲဒၣ် ပှၤခဲလၢာ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ဖဲယဟ့ၣ်အီၤတၢ်အီၣ်ကိးမုၢ်နံၤန့ၣ်ဒီး, အတၢ်အိၣ်မူအံၤန့ၣ် လဲလိာ်အသးတဆီဘၣ်တဆီန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်တနံၤန့ၣ် အဝဲပျဲ ယကဖုးလဲးအီၤ, ဒီးခဲအံၤ ကဲထီၣ်ဝဲဒၣ် ယသၣ်မံယီၤဖိန့ၣ်လီၤ.

မ့းစတ့း အတၢ်အိၣ်မူလဲလိာ်သးအံၤ, ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ယၤလၢ တၢ်ယါဘျါဂ့ၤထီၣ်က့ၤစံးတၢ်န့ၣ် ဟဲခီဖျိသ့ဝဲလၢ တၢ်အဲၣ်, ဒီးတၢ်သူၣ်စူၤသးစူၤအပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်ဖိအံၤ, ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤယၤ ယွၤအသး, ဖျါလၢ ယရှါယၤ ၄၂ အပူၤန့ၣ်လီၤ. ယရှါ ၄၂:၁ ပာ်ဖျါဝဲ အခ့အပှၤလၢအပှဲၤဒီးယွၤအသးစီဆှံတဂၤ ကဟဲဝဲအဂ့ၢ်, ဒီး အဆၢဖိ ၃-၄ စံးဘၣ်ပှၤလၢ ယွၤအခ့အပှၤတဂၤအံၤ ကမၤဝဲ "တၢ်စံၣ်ညီၣ်တီ,"…

ဘၣ်တၢ်ပာ်ထီထီၣ်အီၤလၢ ယွၤအဟံၣ်ဖိဃီဖိအလီၢ်

အပူၤကွံာ် တဘျုးနံၣ်န့ၣ်, ယပၢ်ဒီးယၤ ပလဲၤဟးလိာ်ကွဲဆူ အံၣ်ကွ့ၣ်ဒီ (Ecuador) ကီၢ် လၢအအဲၣ်ဘၣ်ဝဲန့ၣ်, ပလဲၤဟးစ့ၢ်ကီးဆူ ယပၢ်အဟံၣ်ဖိဃီဖိ အစံာ်အပှဲၤအလီၢ်, ဖဲယပၢ်ဒိၣ်ထီၣ်အလီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်ယပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢ သ့ၣ်လီၤဆီတကရူၢ်န့ၣ်လီၤ. ယပၢ်တဲယၤ, ဖဲလၢအဝဲမ့ၢ်ဒံးဒၣ် ဖိသၣ်အကတီၢ်, မ့ၢ်အဲၣ်ဒိးမၤဆဲးအဲးတၢ်န့ၣ်ဒီး, ဟံးန့ၢ်သ့ၣ်ဒ့လၢ ပှၤစူးကွံာ်ဝဲတဒ့, ဒီးလဲၤဘံဃာ်ဝဲဒၣ် သ့ၣ်ဒ့ဖိအံၤလၢသ့ၣ်အဂၤတမုၢ် လၢအဂဲာ်ဖးဝဲအလိၤ, ဒ်ပှၤနီၢ်ဒိၣ်တဖၣ်မၤဝဲန့ၣ်လီၤ. တချုးလၢ သ့ၣ်မုၢ်တဖၣ်သၣ်ထီၣ်ဝဲ တၤသၣ်လၢ ပှၤတဆိကမိၣ်တဖၣ်န့ၣ် အတၢ်မၤဆဲးအဲးတၢ်အံၤ တၢ်တသ့ၣ်ညါအီၤဘၣ်.

ဖဲယပၢ်ဒုးနဲၣ်ဖျါထီၣ် တၢ်ပာ်ထီထီၣ်သ့ၣ်ဒ့ အကျိၤအကျဲအဂ့ၢ်န့ၣ်ဒီး, ယဆိကမိၣ် ကွၢ်ထံ တၢ်ပာ်ထီထီၣ်ပှၤလၢ ယွၤအဟံၣ်ဖိဃီဖိစံးတၢ်န့ၣ် ကမ့ၢ်တၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢအစူၢ်နာ် ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး, ဒီးကဘၣ်တၢ်ပာ်ထီထီၣ်အီၤလၢ ယွၤအဟံၣ်ဖိဃီဖိအဃိ, ယပၢ်လၢအလဲၤပူၤကွံာ်လံဟီၣ်ခိၣ်တဂၤအံၤ ကအိၣ်ဝဲလၢမူခိၣ်ဘီမုၢ်န့ၣ် ယသ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.

အကတၢၢ်န့ၣ် ပကအိၣ်ဘၣ်လၢ မူခိၣ်ဘီမုၢ်အဂီၢ်, တၢ်လၢကမၤဂၢၢ်မၤကျၢၤပှၤစ့ၢ်ကီး အိၣ်သ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ရိမ့ၤ ၁၁:၁၇ အပူၤန့ၣ် တၢ်မၢဖိစီၤပီလူး ပာ်ဖျါဆှဲထီၣ်ဝဲ ဆူ ဝ့ၢ်ရိမ့ၤ ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤခရံာ်တဖၣ် လၢယွၤကတဲာ်ကတီၤ ကျဲတဘိလၢ…

သူၣ်ထီၣ်အသးလၢခရံာ်အလိၤ

ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိဒီဖုတဖၣ် အိၣ်ဒီးအမံၤစူၢ်စူၢ်လၢ ပှၤကကိးအီၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ယနာ်လၢ ညီနုာ် နကနၢ်ဟူဘၣ် သိတဂီၢ်, ကျီၣ်တဖု, ဒီးထိၣ်တၤတကရူၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်အမံၤ တနီနီန့ၣ် ကကဲထီၣ်တၢ်ကမၤကမၣ် လၢနဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. စိးဝၣ်ဃးတဖၣ် ဘၣ်တၢ်ကိးအီၤလၢ ပှၤမၤသံတၢ်, မ့မ့ၢ်သမၣ်ဒီဒုၣ်န့ၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖှိၣ် မ့တမ့ၢ် တၤဒိၣ် လီၤပှီၢ်ဖြူကလာ်တဖုဧါ. မ့ၢ်နနၢ်ဟူညီနုာ်စ့ၢ်ကီး စိးဝၣ်ဃးတၢ်သူၣ်ထီၣ် အမံၤန့ၣ်ဧါ.

လံာ်စီဆှံအပူၤ, တၢ်သူၣ်ထီၣ်စံးတၢ်န့ၣ်, မ့ၢ်တၢ်အမံၤ လၢအပာ်ဖျါ ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ၁ ကရံၣ် ၃:၉ န့ၣ် တၢ်မၢဖိစီၤပီလူး ပာ်ဖျါဝဲလၢ “သုမ့ၢ်ယွၤအတၢ်သူၣ်ထီၣ်” န့ၣ်လီၤ. ပှၤကိးပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်တဖၣ်အဂီၢ် မံၤသၣ်အဂၤန့ၣ်အိၣ်ဒံးဝဲ- မး ၂၀:၂၈ ပာ်ဖျါဝဲလၢ “သိတဖု,” ၁ ကရံၣ် ၁၂ :၂၇ န့ၣ် ပာ်ဖျါဝဲလၢ “ခရံာ်အနီၢ်ခိ,” ၁ သ့း ၂:၁၄ ပာ်ဖျါဝဲ “ပုၢ်သ့ၣ်ဝဲၢ်သ့ၣ်,” ဒီးမံၤသၣ်အဂၤန့ၣ်အိၣ်ဒံးဝဲအါထံၣ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်ကတိၤဟ့ၣ်ဒိ တၢ်သူၣ်ထီၣ်အံၤ…

တၢ်သွၣ်ခိၣ်တမ့ၢ်ဘၣ်

ပှၤသးဝံၣ် Country Music အမံၤဟူသၣ်ဖျါ, ကၠီနံၣ် ကဲးၡ် (Johny Cash) ဘူးထီၣ်လၢကသံဝဲအဆၢကတီၢ်ဒၣ်လဲာ် ပာ်လီၤအသးလၢ ကကွဲးထုးထီၣ် တၢ်သးဝံၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အတၢ်သးဝံၣ်အကတြူၢ်လၢခံကတၢၢ်, “ပှၤအမဲရကၤ နီၣ်ဂံၢ် ၆- တၢ်သွၣ်ခိၣ် တမ့ၢ်ဘၣ်” (American VI: Ain't No Grave), အံၤ ဘၣ်တၢ်ဖီၣ်န့ၢ် အကလုၢ် ဖဲအဝဲတချုးသံ တဘျုးလါန့ၣ်လီၤ. ကၠီနံၣ် သးဝံၣ်က့ၤဝဲ ကလီးဒ် အံၣ်လဲ (Hymn by Claude Ely) အထါသးဝံၣ် စံးထီၣ်ပတြၢၤယွၤ, ဒ်အကစၢ်ဒၣ်ဝဲ စတဲၣ် (Style) န့ၣ် ဟ့ၣ်ထီၣ်ပှၤ တၢ်ထံၣ်လၢ ကၠီနံၣ် ကဲးၡ် အတၢ်ဆိကမိၣ်လၢခံကတၢၢ်, ဖဲပနၢ်ဟူဘၣ် အတၢ်သးဝံၣ်အပူၤ ပာ်ဖျါဝဲအတၢ်မုၢ်လၢ် ဘၣ်ထွဲဒီးတၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢ အတၢ်ဆူးတၢ်ဆါအဃိ, အကလုၢ်ဖးဒိၣ်လၢအမံၤဟူသၣ်ဖျါအံၤ, အဂံၢ်စၢ်လီၤဝဲဘၣ်ဆၣ်, အတၢ်သးဝံၣ်န့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ် အတၢ်အုၣ်အသးလၢ အတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်အစိကမီၤဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်န့ၣ်လီၤ.

ကၠီနံၣ်…

မ့ၤချီလၢ အဝံၣ်အဘဲ

ကၠီးစ်လ့ (Jocelyn) အတၢ်အီၣ်ကျးန့ၣ် တၢ်အီၣ်လၢ အဆါဘၣ်ကတၢၢ်, မ့ၢ်ဝဲဒၣ် မ့ၤချီ န့ၣ်လီၤ. ကၠီးစ်လ့ ခွဲးခွးဝဲဒၣ် အမ့ၤ ချီ ကယီကယီလီၤတံၢ်လီၤဆဲး တုၤလၢအမ့ၤ ချီန့ၣ် ကပုာ်ဘျ့ကဆှၣ်ခဲလၢာ်ခဲဆ့န့ၣ်လီၤ. ဖဲပှၤဟဲအီၣ်ညီနုၢ်လၢ အကျးတဂၤန့ၣ် တဲအီၤလၢ “နမ့ၤချီန့ၣ် တဒ်သိးဒီးအပူၤကွံာ်ဘၣ်. တကပုာ်, တဘျ့ဂ့ၤဂ့ၤ ဒ်အပူၤကွံာ်အသိးဘၣ်” န့ၣ်ဒီး, အဝဲဖုးဘၣ်အသးန့ၣ်လီၤ.

ကၠီးစ်လ့ အပှၤမၤတၢ်ဖိအသီလၢ အမၤစၢၤအီၤတဂၤ ကတဲာ်ကတီၤဝဲ မ့ၤချီအံၤ ဒီးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒၣ်လၢ ဘၣ်မနုၤအဃိ မ့ၤချီအံၤ လီၤဆီဝဲဒၣ်လဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. “မ့ၤချီ အံၤ ယတခွဲးခွးဝဲယံာ်ယံာ်, ဒ်လံာ်တၢ်နဲၣ်ကျဲပာ်ဖျါဝဲအသိးဘၣ်. ယတ့ၢ်နုာ် နံၣ်သိအသိ စ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ. လၢယဂီၢ်ဒု မ့ၤချီ အဝံၣ်အဘဲအါထီၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.” အဝဲပာ်လီၤအသး လၢကလဲၤကပာ်ကွံာ် လံာ်တၢ်နဲၣ်ကျဲ လၢတၢ်အီၣ်အံၤအဂီၢ်, ဒီးမၤဝဲဒ်အကျိၤကျဲဒၣ်ဝဲအသိးန့ၣ်လီၤ.

အတၢ်မၤန့ၣ် လီၤဂာ်ဒီးယၤ, ဘၣ်တဘျီဘျီ ဖဲယတလဲၤတၢ် ဒ်ယွၤအတၢ်နဲၣ်ကျဲအသိးအကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်အကလုၢ်ကထါစီဆှံပာ်ဖျါဝဲအသိး ယကဘၣ်လဲၤလၢလၢပှဲၤပှဲၤ အလီၢ်န့ၣ်, ဒ်ယထံၣ်အသိး ယဘှီက့ၤအီၤ,…

တၢ်မၤလီၢ်လၢ အလီၤဂာ်ဒ်မူခိၣ်ဘီမုာ်

နီၢ်ပၤမုၣ် ဘ့းထိရံၤယၢအစိၤ (Victorian) ကီၢ်အဲကလံးန့ၣ် စဲးဖီကဟၣ် တၢ်သူၣ်ထီၣ်တဖၣ် မ့ၢ်တၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲလၢအခံးန့ၣ်လီၤ. ပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ် ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး, သံဝဲအါမး, ဒီးဘၣ်အိၣ်ဝဲလၢ တၢ်ဖှီၣ်တၢ်ယာ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ကၠီး ခဲးဘၢၣ်ရံၣ် (George Cadbury) အိၣ်ဒီးတၢ်သံကွၢ်လၢအမ့ၢ်, “ပှၤမၤတၢ်ဖိ အဟံၣ်အဃီန့ၣ် မ့မ့ၢ်ဒၣ် တၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲလၢ အဖီၣ်အယာ်န့ၣ်ဒီး, ကမၤဂ့ၤထီၣ်, မၤဒိၣ်ထီၣ်ဝဲ တၢ်ဖံးတၢ်မၤအပတီၢ်ဒ်လဲၣ်” န့ၣ်လီၤ. အခၠီးကလဲး (Chocolate) ပနံၣ်တၢ်ကၤအတၢ်မၤန့ၣ် ဒိၣ်ထီၣ်လဲၢ်ထီၣ်အဃိ, တ့ထီၣ်ဝဲ စဲးဖီကဟၣ် တၢ်သူၣ်ထီၣ်အသီလၢ အကဲဘျုး ပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်အစၢမ့ၢ်ဝဲ တၢ်တ့ဒုးအိၣ်ထီၣ် သဝီ ဘိဘ့လ် (Bournville), လၢအအိၣ်ဒီး ဟံၣ်အါန့ၢ် အဖျဲၣ်သၢကယၤ, ဃုာ်ဒီးတၢ်လိာ်ကွဲလီၢ်ဖးလဲၢ်, ဖိသၣ်တၢ်လိာ်ကွဲလီၢ်, ကၠိတဖၣ်, ဒီးတၢ်ဘါသရိာ်, လၢ ခဲးဘၢၣ်ရံၣ် အပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ်, ဒီးအဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢ ခဲးဘၢၣ်ရံၣ် စူၢ်နာ် ကစၢ်ခရံာ်အဃိ, အပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ် ဒိးန့ၢ်ဝဲတၢ်ဒိးလဲလၢအဂ့ၤ, ဒီးလၢတၢ်ဆူးတၢ်ဆါအဂီၢ် ဒိးန့ၢ်စ့ၢ်ကီးဝဲ တၢ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲန့ၣ်လီၤ.…

တၢ်မၤအလုၢ်အလၢ်လၢ တၢ်မၤန့ၢ်ကဒါက့ၤတၢ်

မ့ၢ်လၢ နတသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ ပှၤအမံၤ မ့တမ့ၢ် နံၤသီအဃိ, ဖဲနစံးကတိၤတၢ်ဂ့ၢ် တမံၤမံၤအကတီၢ်, နဘၣ်ဆိကတီၢ်နတၢ်ကတိၤန့ၣ် မ့ၢ်အိၣ်တဘျီဘျီဧါ. ပနာ်လၢဖဲပသးပှၢ်ထီၣ်အကတီၢ် ယံာ်ထိၣ်ယံာ်ထီၣ်ဒီး, တၢ်လၢပသ့ၣ်ညါတဖၣ်န့ၣ် ဟါမၢ်ကွံာ်ဝဲဒၣ်သ့န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲတၢ်တယံာ်ဒံးဘၣ်န့ၣ်, တၢ်ဃုထံၣ်သ့ၣ်ညါတဖၣ်န့ၣ် စံးဝဲဒၣ်လၢ တၢ်လၢပနာ်တ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ် တဘၣ်ဝဲဒၣ်ဘၣ်လီၤ. နီၢ်နီၢ်န့ၣ်, အဝဲသ့ၣ်ပာ်ဖျါဝဲလၢ ပတၢ်သ့ၣ်နီၣ်တဖၣ်န့ၣ် တမ့ၢ် တၢ်ဂ့ၢ်ကီဘၣ်. တၢ်လၢအကီအခဲန့ၣ် မ့ၢ်ပတၢ်သ့တၢ်ဘၣ် လၢကဒိးန့ၢ်ကဒါက့ၤ ပတၢ်သ့ၣ်နီၣ်တဖၣ်အံၤ
န့ၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်တမၤညီနုာ် တၢ်မၤသ့ၣ်နီၣ်က့ၤပသး, ဒ်လုၢ်လၢ်တမံၤအသိးဘၣ်ဒီး,တၢ်ကမၤန့ၢ်က့ၤ ပတၢ်သ့ၣ်နီၣ်တဖၣ်န့ၣ် ကကီခဲဝဲဒၣ်လၢပဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

ကျဲတဘိလၢ ပကမၤဂ့ၤထီၣ် ပတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢ အဘၣ်ထွဲဒီးတၢ်မၤန့ၢ်က့ၤ ပတၢ်သ့ၣ်နီၣ်တဖၣ်န့ၣ်, မ့ၢ်တၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်လုၢ်လၢ်လၢ အမၤသ့ၣ်နီၣ်က့ၤပှၤ, မ့တမ့ၢ် ဆိကမိၣ်ထီၣ်က့ၤ တၢ်သ့ၣ်နီၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်ဘၣ်တ့အကစၢ်, ပယွၤန့ၣ် သ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤအဃိ, မၤလိၣ်ဝဲ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်လၢ တနွံန့ၣ် ကဘၣ်ပာ်လီၤဆီဝဲ မုၢ်နံၤတနံၤ, ဒ်သိးကဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်တၢ်, ဒီးကအိၣ်ဘှံးအိၣ်သါအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢနီၢ်ခိအတၢ်အိၣ်ဘှံးအိၣ်သါအဂီၢ်, တကးဒံးဘၣ်န့ၣ်, ပကသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ ၂ မိၤ…

တၢ်မုၢ်လၢ်အလွဲၢ်တဖၣ်

တၢ်မၤနံၣ်ဆဲးဆၢ လၢတၢ်ဟဲဒုး ကီၢ်အမဲရကၤ ပှဲၤထီၣ်ခံဆံခံဝီၤတဝီၤ, ဖဲလါစဲးပထ့ဘၢၣ် (၁၁) သီ, ၂၀၂၃ နံၣ် အနံၤန့ၣ်, တၢၣ်ကွဲၤ ခံကထၢလၢ အဒုးသးကတုၤပှၤဂၤ အိၣ်ဖျါဝဲဃံဃံလၤလၤ လၢဝ့ၢ်နယူယီး အမူကပိာ်လိၤန့ၣ်လီၤ. ဒ်အမ့ၢ် တၢ်သူၣ်ထီၣ်အတဃံာ်ဖးထီ “ Twin Tower” အိၣ်ဆိးတၢ်အလီၢ်အကျဲအသိး, ဝ့ၢ်အံၤတူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ်တၢ်ဟဲဒုးမၤဟးဂီၤတၢ်နးနးကျံးကျံးန့ၣ်လီၤ. အနံၣ်ခံဆံဘျဲၣ်အလီၢ်ခံန့ၣ်, ပှၤလၢအထံၣ်ဘၣ်အီၤတဖၣ်အဂီၢ် တၢၣ်ကွဲၤ ခံကထၢအံၤ ဟဲစိာ်န့ၢ်ဝဲ တၢ်မုၢ်လၢ်, ဒီးတၢ်ယါဘျါန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်ဂီၢ်မူအပူၤ ပှၤထံၣ်က့ၤ အကတီၢ်ဖိလၢ တၢၣ်ကွဲၤအံၤ ဟဲဖျါထီၣ်ဝဲလၢ “World Trade Center” တၢ်သူၣ်ထီၣ် အိၣ်တၢ်အလီၢ်အကျဲန့ၣ်လီၤ.

တၢၣ်ကွဲၤတဖၣ်လၢမူကပိာ်လိာ်န့ၣ် ဟဲစိာ်ဝဲ တၢ်မၤဂၢၢ်မၤကျၢၤ ယွၤအတၢ်တီတၢ်လိၤ, စးထီၣ်လၢ စီၤနိအၤ အစိၤန့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ယွၤ စံၣ်ညီၣ် တၢ်ဒဲးဘးလၢ အဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်ဟးဂူာ်ဟးဂီၤဖးဒိၣ် လၢပတၢ်ဆိကမိၣ် တထီၣ်ဘးတဖၣ်န့ၣ်ဝံၤ, ၁ မိၤ ၉:၁၆ ပာ်ဖျါဝဲ ကစၢ်ယွၤပာ်လီၤ တၢၣ်ကွဲၤ…

နီၢ်သးအတၢ်လီၤစၢၤလီၤသွဲၣ် လၢစီၤလိာ်စီၤပၤ

ကၠ့ စပ့း အိၣ်ဆိးဝဲလၢ ရီးခ်ဘ့လ်, ကီၢ်စဲၣ် မ့ၣ်ရံၣ်လဲ န့ၣ် မၤကွၢ်ဝဲ ဒံၢ်.အဲၣ်(န).အ့ၣ် (DNA) တၢ်သမံးသမိး, ဒီးအစၢ ဟဲထီၣ်ဝဲန့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်ကမၢကမၣ်လၢအဂီၢ်- တၢ်အစၢန့ၣ် ဖျါလၢ, အဝဲမ့ၢ် ဘံၣ်န့ (Benin) အထံကီၢ်စီၤပၤအဖိတဂၤလၢ အဲဖြ့ၣ်ကၤ-မုၢ်နုာ် တကပၤန့ၣ်လီၤ. တယံာ်ဘၣ်န့ၣ် ကၠ့ စပ့း ဒိးထီၣ် ကဘီယူၤ, ဒီးလဲၤဟးလိာ်ကွဲဆူ ဘံၣ်န့ ထံကီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအလဲၤတုၤဆူ ဘ့ၣ်န့ အကီၢ်န့ၣ်ဒီး, အဝဲဘၣ်တၢ်တူၢ်လိာ်အီၤ ဒ်စီၤလိာ်စီၤပၤဒူၣ်ဖိထၢဖိအသိး, တၢ်ဟဲက့ၤဆူ အထံကီၢ် အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ- လၣ်တယၢ်, နီၣ်တယၢ်တဖၣ်, တၢ်ဂဲၤကလံၣ်, တၢ်သူၣ်ဝံၣ်သးဆၢ, ဃုာ်ဒီးသုးမုၢ်ဖးဒိၣ် လၢအဟဲခိးအီၤ, ဒီးတူၢ်လိာ်မုာ်အီၤန့ၣ်လီၤ.

ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး ဟဲလီၤဆူ ဟီၣ်ခိၣ်န့ၣ် ဒ်သိးကရၤလီၤဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါ ကစၢ်ယွၤ အတၢ်သးခုကစီၣ်န့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး ဟဲဆူ အပှၤကလုာ်, ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ဒ်သိးကဟ့ၣ်လီၤ တၢ်သးခုကစီၣ်, ဒီးကဒုးနဲၣ် တၢ်ကထူၣ်ဖျဲးအကျဲ လၢတၢ်ခံးတၢ်နၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.…