ကစၢ်ယွၤမ့ၢ်ပှၤလၢအမၤစၢၤယၤ

ယတံၤသကိး ရၤလ့ (Raleigh) န့ၣ် ဘူးထီၣ်လၢကချုးန့ၢ် (၈၉) နံၣ် နံၤအိၣ်ဖျဲၣ်ဆၢက့ၤန့ၣ်လီၤ. စးထီၣ်ယကတိၤသကိးတၢ်ဒီးအီၤ အခီၣ်ထံးကတၢၢ်တဘျီ လၢအပူၤကွံာ် (၃၅) နံၣ်လံၤလံၤန့ၣ်, အဝဲမ့ၢ်တ့ၢ်ဝဲ တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါယၤအဂံၢ်ထံးန့ၣ်လီၤ. တယံာ်ဒံးဘၣ်န့ၣ်, အဝဲဒုးသ့ၣ်ညါယၤ ဖဲအစးထီၣ်အိၣ်ဘှံးလၢ အတၢ်ဖံးတၢ်မၤန့ၣ်, ကွဲးဝံၤလံာ်တဘ့ၣ်လၢအစု, ဒီးစးထီၣ်ဝဲ တၢ်သးခုကစီၣ်အတၢ်မၤအသီတခါန့ၣ်လီၤ. ယဘၣ်သးသ့ၣ်ညါအါထီၣ် အတၢ်မၤအံၤအဂ့ၢ်ဘၣ်ဆၣ် တမ့ၢ်တၢ်လီၤကမၢကမၣ်လၢယဂီၢ်န့ၣ်ဘၣ်.

လံာ်စီဆှံအပူၤ, ဖဲစီၤကၤလ့း အသးအိၣ် ၈၅ နံၣ်န့ၣ်, တဆိကတီၢ် အတၢ်မၤဒံးဘၣ်န့ၣ်လီၤ. အတၢ်နာ် ဒီးအတၢ်ဟ့ၣ်လီၤသးလၢကစၢ်ယွၤန့ၣ်, ဒုးအိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤအီၤ နံၣ်လၢအဆံတဖၣ် လၢပှၢ်မုၢ်ကနၢ, ဒီးတၢ်ဒုးတၢ်ယၤလၢ ကမၤဂၢၢ်မၤကျၢၤ ကစၢ်ယွၤအတၢ်န့ၢ်သါစံးတ့ၢ်ဝဲလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ယိၤရှူ ၁၄:၁၁ အပူၤန့ၣ် စီၤကၤလ့း စံးဝဲဒၣ်လၢ, “ယဂံၢ်ဆူၣ်ယဘါဆူၣ်လၢမုၢ်မဆါတနံၤအံၤ, ဒ်မုၢ်တနံၤလၢ စီၤမိၤရှ့မၢလီၤယၤအသိးန့ၣ်, ဒ်ယဂံၢ်ယဘါအိၣ်အကတီၢ်ဖဲန့ၣ် ယဂံၢ်ယဘါအိၣ်ဝဲ ခဲကနံၣ်အံၤ ဒ်န့ၣ်အသိးလၢတၢ်ဒုးသုးအဂီၢ်” န့ၣ်လီၤ. အဝဲမၤနၢၤတၢ်လၢကျဲဒ်လဲၣ်. အဆၢဖိ ၁၂ န့ၣ် စီၤကၤလ့း စံးဝဲလၢ…

တၢ်လီၤဆီတဖၣ် ပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်အသးလၢ ခရံာ်အပူၤ

လၢအတၢ်ကွဲးလံာ်ဆီရဲၣ် “တၢ်မၤအခ့အပှၤအတၢ်မၤ, ဒီးဂံၢ်သဟီၣ်အဟီၣ်ကဝီၤ” (Service and the Spectrum) အပူၤ သရၣ်ဒိၣ်စိ ဒဲနယၢၣ် ဘိမဲ ကၠူနံယၢၣ် (Daniel Bowman Jr.) ကွဲးပာ်ဖျါအတၢ်ကီတၢ်ခဲ, ဒ်ပှၤအီၣ်တ့ၣ်စဲၣ် (‌Autism) တဂၤအသိး, ဃုထၢပာ်လီၤသးလၢကမၤဝဲ အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တၢ်ဖံးတၢ်မၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲတဲဖျါထီၣ်ဝဲဒၣ်, “ပှၤအီၣ်တ့ၣ်စဲၣ်တဖၣ်န့ၣ် ကလဲၤတၢ်ဆူညါအဂီၢ် ဘၣ်ဃုထံၣ်န့ၢ်ကျဲအသီ, ကိးဆၢကိးကတီၢ်ဒဲး, ကမ့ၢ်ကျဲလီၤဆီလၢ ဆိကမိၣ်ဃုာ်ဒီး. လၢအသးအတၢ်ဆိကမိၣ်, အသးအတၢ်ဟူးဂဲၤ, အနီၢ်ခိဂံၢ်ဘါအဂီၢ်, ... ထဲတဂၤဧိၤ/တၢ်မၤပှဲၤက့ၤ ဂံၢ်ဘါအကတီၢ်, တနံၤအတီၢ်ပူၤ ကမၤလိန့ၢ် စ့ၣ်ယဲၢ်မံၤ (Sensory) အတၢ်သ့ၣ်ညါတၢ်, ဒီးတၢ်မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤ နီၢ်ခိဒီးသးအတၢ်အိၣ်အသး .., ပတၢ်ဂံၢ်ဆူၣ်တဖၣ်အဂီၢ် မ့ၢ်ပဘၣ်တၢ်ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤပှၤကစီဒီဧၣ်, ကမၤစၢၤ ပတၢ်လီၤတုာ်လီၤကာ်တဖၣ်အလီၢ်န့ၣ် ဖဲအထံၣ်သ့ၣ်ညါ ပတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်န့ၣ်ဒီး မ့ၢ်ကလဲၤကပာ်, ညိကွံာ်ပှၤဧၣ်, ဒီးတၢ်အဂၤတဖၣ် အိၣ်အါမးန့ၣ်လီၤ.” ဘိမဲ ကွဲးပာ်ဖျါဝဲလၢ ပှၤအါဂၤအဂီၢ်, တၢ်ပာ်လီၤသးဒ်သိးအံၤတဖၣ်, “ဆီတလဲကွံာ် အဝဲသ့ၣ်အဆၢကတီၢ် ဒီးအဂံၢ်တၢ်ဘါအကတီၢ်, ဖျါဒ်သိး…

ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး - ပှၤလၢအမၤဃူမၤဖိးတၢ်နီၢ်နီၢ်

လါဒံၢ်စ့ဘၢၣ် ၃၀, ၁၈၆၂ နံၣ်, ကီၢ်အမဲရကၤ ထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤတၢ်ဒုးတၢ်ယၤ ဆူၣ်ထီၣ်ဝဲ န့ၣ်လီၤ. သုးမုၢ်စၢဖှိၣ်, ဒီးကလံၤထံးသုးမုၢ်လၢထုးလီၤဖးအသး အသုးမုၢ်သံၣ်ဘိတဖၣ် သူၣ်လီၤဒဲ ဖဲကီၢ်စဲၣ်ထဲနစံၣ် (Tenessee), ထံကျိစတိ (Stone) တခီတကပၤ တခီတကပၤ, အိၣ်စီၤစုၤလိာ်သး အပျၢ်နွံကယၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲသုးဖိတဖၣ် ဆူးမ့ၣ်အူလၢမုၢ်နၤ အကတီၢ်, သုးမုၢ်စၢဖှိၣ် အပှၤသုးဖိတဖၣ် ဖီၣ်ထီၣ်ဝဲသီတူၢ်တဖၣ် ဒီးတဃံၤတဖၣ်, ဒီးစးထီၣ်ဒ့ထီၣ်အူထီၣ်တၢ်သးဝံၣ် “Yankee Doodle” န့ၣ်လီၤ. အကတီၢ်ဖဲန့ၣ် ကလံၤထံးသုးမုၢ် အသုးဖိတဖၣ် ဃ့ထီၣ်ဝဲ တၢ်သးဝံၣ် “Dixie”န့ၣ်လီၤ. လၢခံကတၢၢ်, သုးမုၢ်ခံကပၤလိာ် ပာ်ဖှိၣ်ဒ့သးဝံၣ်ဝဲ ဟံၣ်မုာ်ဟံၣ်ပၢၤ “Home Sweet Home” န့ၣ်လီၤ. သုးဖိခံဖု, ပာ်လီၤအသးလၢ ကဒုးတၢ်န့ၣ် ဒ့သးဝံၣ်သကိးတၢ်လၢ မုၢ်နၤအကတီၢ်, မ့ၢ်တၢ်ဃူတၢ်ဖိးအပနီၣ်လၢ တၢ်တဆိကမိၣ်ပာ်, တၢ်လၢအဖျါကဒုကယီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, တၢ်ဒ့တၢ်အူလၢ ဆိကတီၢ် တၢ်ဒုးတၢ်ယၤ မ့ၢ်တၢ်တစိၢ်တလီၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢခံတဂီၤ န့ၣ်သုးဖိတဖၣ်အံၤ…

ပှၤအတဝၢလၢ ခရံာ်အပူၤ

ကၠီဒၢၣ် စံးဝဲဒၣ်လၢ “ယသ့ၣ်ညါ ကျဲအိၣ်ဝဲထဲတဘိ ဒ်သိးယကမၤန့ၢ်မၤနၢၤတၢ်အဂီၢ်, ဒီးမ့ၢ်ဒၣ်ယကဘၣ် သးပ့ၤနီၣ်ကွံာ် ယဟံၣ်ယဃီဒီးယမါ, ယဖိခွါဒီးယဖိမုၣ်န့ၣ်လီၤ,” “ဖျါလၢ ယမၤတထီၣ်ဘးဘၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် ဘၣ်တၢ်ပိၤအီၤလၢ ယသးအညၣ်ဒီးယနီၢ်သးတပူၤဃီန့ၣ်လီၤ.” ဘၣ်အိၣ်ဆိးထဲတဂၤဧိၤလၢ တၢ်လီၢ်လၢ ပှၤတအိၣ်နီတဂၤ, ကၠီဒၢၣ် နုာ်လီၤပြၢတၢ်လၢ ကွဲၤထံၣ်ဟူတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢ ပှၤဘၣ်မၤအီၤနီၢ်နီၢ်ကီၢ်တခါန့ၣ်လီၤ. ပှၤပြၢတၢ်ဖိတဖၣ် ဒိးန့ၢ် ပိးလီတဆံးတက့ၢ်, ဒီးတသ့ဖဲအသ့ ကဘၣ်အိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤဝဲအယံာ်ကတၢၢ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ကဃ့ဟးထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်ပြၢအံၤအဂီၢ် တၢ်လၢအမၤဆူၣ်ဆီၣ်သနံးအီၤန့ၣ်, တမ့ၢ်လၢ တၤသူတဖၣ်, တၢ်ခုၣ်နးနးကလဲာ်, တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးဒီး, တၢ်သၣ်ဝံၤလီၤဒိအဃိဘၣ်. မ့ၢ်လၢဘၣ်အိၣ်ထဲတဂၤ အတၢ်သးလီၤဘှံးလီၤဘှါ နးနးဖှီၣ်ဖှီၣ်, ဒီးသးလၢအဆၢအိၣ်ဆိးက့ၤဒီးအဟံၣ်ဖိဃီဖိအဃိန့ၣ်လီၤ.

ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပကအိၣ်ဒီး တၢ်သ့ကူၣ်ဘၣ်ခဲလၢာ်လၢအလိၣ်ဝဲတဖၣ် ဒ်သိးပကအိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤလၢပှၢ်မုၢ်ကနၢအပူၤဘၣ်ဆၣ်, တၢ်အိၣ်လီၤဖးဒီး ပပှၤအတဝၢ မ့ၢ်ကျဲလီၤတံၢ်တဘိလၢ ပတမၤနၢၤတၢ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. စံၣ်တဲၤတဲ ၄:၉-၁၀ အပူၤန့ၣ် ပှၤကူၣ်သ့လၢအကွဲးလံာ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်တဂၤအံၤ စံးဝဲဒၣ်, “ပှၤခံဂၤ ဂ့ၤန့ၢ် ပှၤတဂၤတက့ၢ်လီၤ... တဂၤမ့ၢ်လီၤဃံၤဒီး, ပှၤတဂၤ ကဝံၣ်ဆၢထၢၣ်သကကိးလီၤ” န့ၣ်လီၤ. တၢ်ခဲလၢာ်သဘံၣ်ဘုၣ် ခံၣ်ခူၣ်အသးအပူၤဒၣ်လဲာ်,…

တၢ်ဆၢကိၣ်လိၣ်တဖၣ်လၢတၢ်ဟုၣ်န့ၢ်အီၤ အတၢ်ခၣ်

လၢ ကီၢ်ကၠဲမနံၣ်န့ၣ် တၢ်ဘျၣ်တဖၣ် ဟုၣ်ဝဲဒၣ် သိလ့ၣ်အိၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်ခုၣ်အဒၢး, ဒီးအကိပူၤ ကိၣ်ခၠီးကလဲးအိၣ်ဝဲ (chocolate) ကအါန့ၢ် ၂၀ တၣ် (20 tons) န့ၣ်လီၤ. ကိၣ်တဖၣ်အံၤ အပှ့ၤကလံၤလီၤဝဲလၢ ဒီလၣ် ၈၀,၀၀၀ န့ၣ်လီၤ. ပၢၤကီၢ် တဖၣ် ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါဝဲဒၣ် ဖဲပှၤမ့ၢ်ဆါကိၣ်အါအါဂီၢ်ဂီၢ် ခီဖျိကျိၤကျဲလၢပှၤတညီနုၢ်ဆါတၢ်န့ၣ်ဒီး ပှၤကဘၣ်ဒုးသ့ၣ်ညါတဘျီဃီန့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအဟုၣ်ကိၣ်တၢ်ဆၢအါအါဂီၢ်ဂီၢ်အံၤ ဖဲအဘၣ်တၢ်ဖီၣ်န့ၢ်, ဒီးဘၣ်တၢ်လိာ်ကွီၢ်အဝဲသ့ၣ်န့ၣ်ဒီး ကဘၣ် ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ် တၢ်အစၢလၢအခၣ်, ဒီးအတလီၤသးမံ သပှၢ်ကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ.

လံာ်ကတိၤဒိ မၤဂၢၢ်မၤကျၢၤ တၢ်သိၣ်တၢ်သီအံၤလၢ ကတိၤ ၂၀:၁၇ အပူၤ “ကိၣ်ကဘျံးကဘျၣ်န့ၣ် ဆၢဝဲလၢ ပှၤကညီအဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ဒီး လၢအလီၢ်ခံန့ၣ် အထးခိၣ် ကပှဲၤဒီး လၢၢ်ပြံဧိၤလီၤ” န့ၣ်လီၤ. အခီၣ်ထံးန့ၣ် တၢ်လၢပမၤန့ၢ်အီၤ ခီဖျိလၢတၢ်လီတၢ်ဝ့ၤ ဒီးလၢကျဲတတီတလိၤတဖၣ်န့ၣ် ကဖျါဒ်တၢ်လၢအဆၢ- တစိာ်ဖိအဂီၢ်, ကပှဲၤဝဲဒီးတၢ်သူၣ်ဟူးသးဂဲၤ, ဒီးတၢ်သးခုန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, အကတၢၢ်န့ၣ် တၢ်လၢအဝံာ်အဘဲတဖၣ်…