ယွၤအတၢ်ဟ့ၣ်တၤလၣ်လၢ တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါတၢ်
ယမါထုးထီၣ်ထဲအခိၣ်တဖျၢၣ်ဆူတြဲၤအချၢဒီး စံးဝဲ “နကနဲဖိတဖၣ်ပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်အသး ဒီဒူၣ်ဒီထၢလီၤ,” တၢ်အံၤမ့ၢ်တၢ်ကစီၣ်လၢကယဲၢ် ပှၤဘုၣ်ကနဲတဖၣ်တအဲၣ်ဒိးနၢ်ဟူဝဲဒၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ယဟးထီၣ်ဆူဟံၣ်ချၢဒီး ထံၣ်ကနဲဖိတဖၣ် အိၣ်လၢအကထိတဖၣ်အကထိန့ၣ် ယူၤထီၣ်ဆူသ့ၣ်ဆှိအမုၢ်အစိးဒီး တမ့ၢ်ကဟဲက့ၤလၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
ယသ့ၣ်ညါစဲၤခံဝဲဒၣ်လၢ ကနဲဖိတဖၣ် ကပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်အသး ဒီဒူၣ်ဒီထၢလၢကနဲ အဒၢအံၤ, မ့ၢ်လၢကလံၤမုၢ် ဟဲလီၤအူ ယံာ်ဝဲတနွံဘျဲၣ်ဒီးကဲထီၣ် တၢ်တံာ်တာ်လၢ ယကလဲၤကွၢ်ထံ ကနဲတဖၣ်အတၢ်အိၣ်အသးအဃိန့ၣ်လီၤ. မုၢ်တဂီၤ လၢကလံၤမုၢ်ဟဲဝံၤန့ၣ် ကနဲတဖၣ်တအိၣ်လၢၤဘၣ် န့ၣ်လီၤ. ကနဲဖိတဖၣ် မ့ၢ်အသီဒီး ပှဲၤဒီးတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့န့ၣ်လီၤ. နီၢ်နီၢ်တခီ ကနဲတဖၣ် ကတ့ထီၣ်အဒၢအသီအဂီၢ် ထုးဖးနီၤဖးလိာ်အသးန့ၣ်လီၤ. ပှၤဘုၣ်ကနဲလၢ အတၢ်လဲၤခီဖျိအိၣ်တဂၤ ထံၣ်ဝဲ ယသူၣ်ဟးဂီၤသးဟးဂီၤအဃိ စံးဘၣ်ယၤလၢ “သးဟးဂီၤတဂ့ၤ, တၢ်ဒ်သိးအံၤန့ၣ် မၤအသးသ့ဝဲဒၣ်လၢ ပှၤဘုၣ်ကနဲကိးဂၤဒဲးန့ၣ်လီၤ.”
တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါတၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဟ့ၣ်သါတမံၤလၢ တၢ်ထုးန့ၢ်သူၣ်န့ၢ်သး ပှၤဂၤန့ၣ်လီၤ. စီၤဒၤဝံး အသူၣ်ဟးဂီၤအသးဟးဂီၤ ဖဲ စီၤစီလူး လူၤဃုမၤသံအီၤအဆၢကတီၢ်, ၁ၡမူၤ ၂၃:၁၇ အပူၤ ပကထံၣ်ဘၣ် စီၤစီလူးအဖိခွါ စီၤယိနၤသၣ် ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါစီၤဒၤဝံးလၢ “ပျံၤတၢ်တဂ့ၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ,…
တၢ်လူၤဃုထံၣ်န့ၢ် တၢ်လီၢ်ပျီလၢအလဲၢ်
ဒီးကထၢၣ် ရ့းခၠး(ဒ) စဝဲစၢၣ်(Richard Swenson)ကွဲးဝဲဒၣ်လၢအလံာ် “တၢ်အကနူၤ” အပူၤ “ပကဘၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်လီၢ်ပျီ ဖးလဲၢ် ဒ်သိးပကသါထီၣ်သါလီၤအဂီၢ်, ပလိၣ်ဘၣ်တၢ်သဘျ့ လၢပကဆိကမိၣ်ပဲာ်ဖးတၢ်အဂီၢ်, ဒီးတၢ်ပျဲလၢတၢ်ကူစါမၤဘျါက့ၤပှၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်ရ့လိာ်သးတဖၣ်ကတုၤဃီၤဆူတၢ်အကတၢၢ် ခီဖျိလၢ တၢ်အသဟီၣ်တၢ်မၤအသးချ့သဒံးအဃိန့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢ တၢ်ပညိၣ်တၢ်တိာ်ပာ် အဂ့ၤအဝါ လၢအလဲၤတၢ်ချ့သဒံးတဖၣ်ဟဲဘၣ်တိၢ်ပဖိတဖၣ်အဃိဒီး တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး, တၢ်အိၣ်ပြံအိၣ်ပြါလၢ ဟီၣ်ခိၣ်လိၤလံန့ၣ်လီၤ. ပသးလီၤဘှံးလီၤဘှါန့ၣ် မ့ၢ်ကစၢ်ယွၤဘၣ်သးအဃိဧါ. ကစၢ်ယွၤ တနဲၣ်ဆှၢ ပှၤလၢထံဂၢၢ်အနံၤလၢၤဘၣ်ဧါ. လၢအပူၤကွံာ် တၢ်လီၢ်ပျီဖးလဲၢ်တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်မတၤဟံးန့ၢ် ဆူၣ်ဝဲဒၣ်လဲၣ်. မ့ၢ်ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ်က့ၤတၢ်တဖၣ်န့ၣ်ဒ်လဲၣ်.” စဝဲစၢၣ် စံးဝဲလၢ ပလိၣ်ဘၣ် တၢ်ဘှ့ၣ်တၢ်ဘှီၣ်အလီၢ်ဒီးကကဲထီၣ်တၢ်အဘျုးလၢပတၢ်အိၣ်မူအဂီၢ် “တၢ်လီၢ်တတီၤ,” ဒ်သိးပကအိၣ်ကဒုလၢကစၢ်အပူၤဒီး ထံၣ်လိာ်သးဒီးယွၤ အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
အတၢ်ကွဲးအံၤ အဲၣ်ဒိးပာ်ဖျါ တၢ်မနုၤလဲၣ်. တၢ်ဃုထံၣ်န့ၢ် တၢ်လီၢ်ပျီဖးလဲၢ်လၢ တၢ်ကအိၣ်ဘှံးအိၣ်သါ, မၤပှဲၤထီၣ်က့ၤဂံၢ်ဘါအတၢ်မၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢစီၤမိၤရှ့မၤတ့ၢ်ဝဲအဂ့ၤကတၢၢ်လၢအတၢ်အိၣ်မူပူၤန့ၣ်လီၤ. ၂မိၤ ၃၃:၅ အပူၤပကထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကဲခိၣ်ကဲနၢ်လၢ “ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိလၢ အကိာ်ဆူၣ်တကလုာ်” အဂီၢ်န့ၣ် စီၤမိၤရှ့ဘၣ် အိၣ်ကဒုလၢယွၤအမဲာ်ညါ တလီၢ်လီၢ်ဒီး ဟံးန့ၢ်ယွၤအတၢ်နဲၣ်ကျဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ…
ခရံာ်အစိကမီၤ
ဖဲ ၂၀၁၃နံၣ် ကီၢ်အမဲရကၤ ကရဲ ကဲည့ၣ် (Grand Canyon)ကစၢၢ်အကပၤ, ကစၢၢ်တြီၤလၢအယိာ်ဒီး အလဲၢ်အိၣ်ဝဲ ခီၣ်ယီၢ် ၁၅၀၀ န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဘျးစဲအီၤ လၢစတံထးသွဲအပျံၤန့ၣ် ပှၤလိာ်ကွဲတၢ်လၢမူခိၣ် န့း ဝၤလဲဒၣ် (Nik Wallenda) ကဘၣ်လဲၤခီဂာ် ပှၤဟဲကွၢ်ကီ တၢ်အိၣ်ဝဲ အဃိ ပှၤဟဲကွၢ်ကီတၢ်အိၣ်ဝဲ ဃုကယၤဃၣ်ဃၣ်န့ၣ်လီၤ. ဝၤလဲဒၣ် ယီၢ်လီၤဝဲလၢစတံထးသွဲပျံၤ, ကအိၣ် ခံစုမုၢ်ဒိၣ်အလိၤဒီး ဖဲအထံၣ်ဝဲတြီၤလာ်န့ၣ် စံးဘျုးစံးဖှိၣ် ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးန့ၣ်လီၤ. ဖဲစးထီၣ်ဟးဝဲဒၣ် လၢပျံၤလိၤ ဒ်သိးကလဲၤခီဂာ်ကစၢၢ်တြီၤန့ၣ် လဲၤဝဲဒ်သိးဒၣ်ပှၤလဲၤတၢ်လၢကျဲစၢၤအကတီၢ် အဝဲထုကဖၣ်ဒီး စံးထီၣ်ပတြၢၤကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး န့ၣ်လီၤ. ဖဲကလံၤအူ ဟဲဆူၣ်ထီၣ်အကတီၢ် အဝဲဆိကတီၢ်, သကူးလီၤအသးန့ၣ်လီၤ. ကလံၤမ့ၢ်အိၣ်ဂၢၢ်ဒီး ဂဲၤဆၢထၢၣ်, ထိၣ်ဂ့ၤထိၣ်ဘၣ်လီၤအနီၢ်ကစၢ်ဒီး မ့ၢ်လၢကစၢ်ယွၤမၤဂၢၢ်ပျံၤအဃိ စံးဘျုးယွၤန့ၣ်လီၤ. အခီၣ်ခါ တခါလၢ်လၢ် လၢထးသွဲပျံၤလိၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်သန့ၤလီၤသးလၢ ခရံာ်အစိကမီၤလီၤန့ၣ် ဝၤလဲဒၣ်ဒုးနဲၣ်ဖျါဝဲဒၣ်ဆူ ပှၤခိးကနၣ်ကွဲၤလ့လိၤ လၢစိၤဆၢကတီၢ်ဖဲန့ၣ် ဒီး ပှၤခိးကွၢ် တၢ်ဂီၤမူလၢ စိၤဆၢကတီၢ်ခဲအံၤတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.…
တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ မူးဧိၤပွဲဧိၤတဖၣ်
တၢ်လဲၤမူးပွဲဖးဒိၣ်အဃိ တၢ်လဲလိာ်အိၣ်ထီၣ်ဒီးပှၤန့ၣ် မ့ၢ်ကျိၤကျဲလၢအလီၤကမၢကမၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢ ယူၣ်က့ၣ် (UK) ဒီး ကီၢ်အမဲရကၤန့ၣ် ပှၤကညီတဖၣ် ကအိၣ်ဝဲ (၁၂၀၀)ဘျဲၣ် လဲၤပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်သးအါနံၤအါသီ လၢမူးပွဲဖးဒိၣ်ဒီး ရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သးဝံၤ ပှၤလၢအလူၤဃုထံ ဃုသ့ၣ်ညါမၤလီၤတံၢ်တၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ် လၢအမ့ၢ်သရၣ်ဖးဒိၣ် ဒဲနယဲၣ် ယးက့ၤ (Daniel Yudkin) ဒီးအတံၤသကိးတဖၣ် ဃုထံၣ်န့ၢ်ဝဲဒၣ်လၢ မူးပွဲဖးဒိၣ်တဖၣ်န့ၣ် နဲၣ်ဆှၢရဲၣ်ကျဲၤ ပတၢ်အိၣ်မူသကဲာ်ပဝးဒီး ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤပသး, ဒ်သိးပကသးအိၣ်ဟ့ၣ်ခီဟ့ၣ်နီၤလီၤ ပတၢ်ဂံၢ်ခီၣ်ထံးတဖၣ် ဆူပှၤဂၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ဃုထံၣ်သ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်လၢ ပှၤလဲၤမူးပွဲဖးဒိၣ်တဖၣ်အကျါ ၆၃ မျးကယၤန့ၣ် တူၢ်ဘၣ်ဝဲ “သးအတၢ်လဲလိာ်” ဖဲတၢ်မၤမူးပွဲအဆၢကတီၢ် ဒီးအတၢ်လဲၤခီဖျိအံၤအဃိ အဝဲသ့ၣ်အသးကလၢၢ်ဘၣ်လၢ အတၢ်ရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သးဒီး ပှၤကညီတဖၣ် အါထီၣ်ဝဲဒီး, သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်အါထီၣ်တၢ်ဆူ တံၤသကိးတဖၣ်, ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်ဃုာ်ဒီး ပှၤလၢအတသ့ၣ်ညါဝဲနီတဘျီတဖၣ်စ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်ဆၣ် ဖဲပပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်ပသး လၢတၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ကစၢ်ယွၤအဂီၢ်စံးတၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်ထဲ “တၢ်ဆီတလဲဘှီဂ့ၤမၤဂ့ၤထီၣ်ပသး” လၢဟီၣ်ခိၣ်အမူးဧိၤပွဲဧိၤန့ၣ်ဘၣ်. တၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ကစၢ်ယွၤစံးတၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ပတၢ်ရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သးဒီး ကစၢ်ယွၤအနီၢ်ကစၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢပျၢၤ ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် ပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်အသး အစှၤကတၢၢ်…
အါန့ၢ်ဒိၣ်န့ၢ် ခီပနံၣ် တၢ်ပနီၣ် ခၢၣ်စးကလူးတဖၣ်
အ့ထၢၣ်နဲး စိၤဆၢကတီၢ်အံၤန့ၣ် တၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢၤသတြီၤတၢ် ဒ်သိးတၢ်ကမၤန့ၢ်မၤနၢၤတၢ်အါန့ၢ်ဂ့ၤန့ၢ် ပှၤဂုၤပှၤဂၤန့ၣ်ဒိၣ်ဝဲနးဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးကထုးန့ၢ် ပှၤပှ့ၤတၢ်ဖိတဖၣ်အသးအဂီၢ် ခီပနံၣ်တဖၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်ကျိၤကျဲလီၤဆီတဖၣ် အါထီၣ်ကွ့ၢ်ကွ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်ကွၢ် တၢ်အဒိလၢ “စူၤဘၤရူၤ” (Subaru) သိလ့ၣ်အခီပနံၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအပှ့ၤဒိး “စူၤဘၤရူၤ” သိလ့ၣ်တဖၣ်အမံၤဟူသၣ်ဖျါလၢ အတၢ်သးတီဒီးသိလ့ၣ်အလိၤအဃိ, သိလ့ၣ်ခီပနံၣ် ကွဲမုာ်ဝဲ ပှၤပှ့ၤဒိး“စူၤဘၤရူၤလၢအကါဒိၣ်တဖၣ်” လၢအကကဲထီၣ် “ခီပနံၣ်တၢ်ပနီၣ်ခၢၣ်စး ကလူးတဖၣ်” န့ၣ်လီၤ.
သိလ့ၣ်ခီပနံၣ် အပှာ်ဘျးစဲသန့လိၤန့ၣ် ပာ်ဖျါဝဲ “စူၤဘၤရူၤကလူးတဖၣ်မ့ၢ် ပှၤမၤမုာ်သးမၤကလီတၢ် လၢအကဟ့ၣ်ရၤလီၤ စူၤဘၤရူၤသိလ့ၣ်အဂ့ၢ် လၢတၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ်အပူၤဒီး မၤစၢၤ, တၢ်တ့ဒုးအိၣ်ထီၣ်က့ၢ်ဂီၤလၢ စူၤဘၤရူၤတၢ်ပနီၣ်ခါဆူညါအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.” ခီပနံၣ်အဲၣ်ဒိးဝဲလၢ တၢ်ပှ့ၤဒိးန့ၢ်ဘၣ်စူၤဘၤရူၤသိလ့ၣ်စံးတၢ်န့ၣ် ကဘၣ်မ့ၢ်ဝဲပှၤကညီတဖၣ်အတၢ်မ့ၢ်တၢ်အကျါတမံၤ- ဒီးတၢ်အံၤန့ၣ်ကဲထီၣ်တၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဂဲၤဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်တရၤလီၤဘၣ်သိလ့ၣ်စူၤဘၤရူၤအဂ့ၢ်, အိၣ်ဝဲတသ့လၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
လံာ်၂ကရံၣ်သူး အဆၢဒိၣ် ၅အပူၤ စီၤပီလူး ပာ်ဖျါဝဲ တၢ်မၤ “ကလူး”အတၢ်မၤလၢအတဒ်သိးလိာ်သးဒီး သိလ့ၣ်ခီပနံၣ်ခၢၣ်စး ကလူးအတၢ်မၤဒီး တၢ်အံၤမ့ၢ် တၢ်ကွဲမုာ်လၢပှၤကပိာ်ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအခံန့ၣ်လီၤ. အဝဲစံးဘၣ်ပှၤလၢ အဆၢဖိ ၁၁အပူၤ, “မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး ပသ့ၣ်ညါတၢ်ပျံၤဘၣ်ဃးဒီးကစၢ်သတးဒီး, ပသဆၣ်ထီၣ်ပှၤကညီအခံ”…