အ့ထၢၣ်နဲး စိၤဆၢကတီၢ်အံၤန့ၣ် တၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢၤသတြီၤတၢ် ဒ်သိးတၢ်ကမၤန့ၢ်မၤနၢၤတၢ်အါန့ၢ်ဂ့ၤန့ၢ် ပှၤဂုၤပှၤဂၤန့ၣ်ဒိၣ်ဝဲနးဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးကထုးန့ၢ် ပှၤပှ့ၤတၢ်ဖိတဖၣ်အသးအဂီၢ် ခီပနံၣ်တဖၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်ကျိၤကျဲလီၤဆီတဖၣ် အါထီၣ်ကွ့ၢ်ကွ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်ကွၢ် တၢ်အဒိလၢ “စူၤဘၤရူၤ” (Subaru) သိလ့ၣ်အခီပနံၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအပှ့ၤဒိး “စူၤဘၤရူၤ” သိလ့ၣ်တဖၣ်အမံၤဟူသၣ်ဖျါလၢ အတၢ်သးတီဒီးသိလ့ၣ်အလိၤအဃိ, သိလ့ၣ်ခီပနံၣ် ကွဲမုာ်ဝဲ ပှၤပှ့ၤဒိး“စူၤဘၤရူၤလၢအကါဒိၣ်တဖၣ်” လၢအကကဲထီၣ် “ခီပနံၣ်တၢ်ပနီၣ်ခၢၣ်စး ကလူးတဖၣ်” န့ၣ်လီၤ.

သိလ့ၣ်ခီပနံၣ် အပှာ်ဘျးစဲသန့လိၤန့ၣ် ပာ်ဖျါဝဲ “စူၤဘၤရူၤကလူးတဖၣ်မ့ၢ် ပှၤမၤမုာ်သးမၤကလီတၢ် လၢအကဟ့ၣ်ရၤလီၤ စူၤဘၤရူၤသိလ့ၣ်အဂ့ၢ် လၢတၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ်အပူၤဒီး မၤစၢၤ, တၢ်တ့ဒုးအိၣ်ထီၣ်က့ၢ်ဂီၤလၢ စူၤဘၤရူၤတၢ်ပနီၣ်ခါဆူညါအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.” ခီပနံၣ်အဲၣ်ဒိးဝဲလၢ တၢ်ပှ့ၤဒိးန့ၢ်ဘၣ်စူၤဘၤရူၤသိလ့ၣ်စံးတၢ်န့ၣ် ကဘၣ်မ့ၢ်ဝဲပှၤကညီတဖၣ်အတၢ်မ့ၢ်တၢ်အကျါတမံၤ- ဒီးတၢ်အံၤန့ၣ်ကဲထီၣ်တၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဂဲၤဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်တရၤလီၤဘၣ်သိလ့ၣ်စူၤဘၤရူၤအဂ့ၢ်, အိၣ်ဝဲတသ့လၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

လံာ်၂ကရံၣ်သူး အဆၢဒိၣ် ၅အပူၤ စီၤပီလူး ပာ်ဖျါဝဲ တၢ်မၤ “ကလူး”အတၢ်မၤလၢအတဒ်သိးလိာ်သးဒီး သိလ့ၣ်ခီပနံၣ်ခၢၣ်စး ကလူးအတၢ်မၤဒီး တၢ်အံၤမ့ၢ် တၢ်ကွဲမုာ်လၢပှၤကပိာ်ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအခံန့ၣ်လီၤ. အဝဲစံးဘၣ်ပှၤလၢ အဆၢဖိ ၁၁အပူၤ, “မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး ပသ့ၣ်ညါတၢ်ပျံၤဘၣ်ဃးဒီးကစၢ်သတးဒီး, ပသဆၣ်ထီၣ်ပှၤကညီအခံ” န့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၁၉-၂၀ အပူၤစီၤပီလူးစံးကဒီးဝဲ, “ဒီးဟ့ၣ်လီၤ တၢ်မၤဘၣ်လိာ်က့ၤအကလုၢ်အကထါလၢပှၤလီၤ. မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီးပဝဲဒၣ်အံၤ, ပမ့ၢ်အကလူးလၢခရံာ်အဂီၢ်, ဒီးတၢ်မၤအသးဒ် ယွၤဃ့ကညးတၢ်လၢပစုပူၤအသိးဒီး, ပဃ့ကညးတၢ်လၢခရံာ်အဂီၢ်, အိၣ်ဘၣ်လိာ်က့ၤသုသးဒီးယွၤတက့ၢ်” န့ၣ်လီၤ.

ပှၤတ့ဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်အါမံၤ အၢၣ်လီၤအီလီၤဝဲလၢ ကမၤလၢပှဲၤပတၢ်လိၣ်သ့ၣ်တဖၣ်, ကဟ့ၣ်ပှၤတၢ်သူၣ်မုာ်သးမုာ်, နီၢ်ခိနီၢ်သး အတၢ်လၢတၢ်ပှဲၤ, ဒီးခါဆူညါတၢ်ပညိၣ်တိာ်ပာ်တၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်တၢ်ကစီၣ်အိၣ်ဒၣ်ထဲတမံၤ-ဒ်အမ့ၢ် တၢ်မၤဘၣ်လိာ်က့ၤ အကလုၢ်အကထါ လၢဘၣ်တၢ်နာ်န့ၢ်ဟ့ၣ်လီၤ ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်သးခုကစီၣ်နီၢ်နီၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, ပအိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လီၤဆီ လၢပကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်သးခုကစီၣ်ဆူ ဟီၣ်ခိၣ်လၢ တအိၣ်ဘၣ်ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ်အံၤအပူၤန့ၣ်လီၤ.