လၢအတဖျါလီၤဂာ်ကတၢၢ်
လၢဟီလံဝူး တၢ်ဂီၤမူတဖၣ်အပူၤ ပှၤကွၢ်ဟုၣ်တၢ်တဖၣ် (spies) န့ၣ် ဖျါလီၤဆီဒီးထုးန့ၢ်ပှၤအသး, ဒ်အမ့ၢ် ပှၤနီၣ်သိလ့ၣ်ချ့သဒံး ဒီးနီၣ်ဝဲသိလ့ၣ်ဒ်သိး အဲးစတ့ၣ် မၤတ့ၣ် (Aston Martins) ဒီး သိလ့ၣ်ပြၢတၢ် လၢအပှ့ၤဒိၣ်ကလံၤဒိၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ် CIA အပှၤအခိၣ် မၤတ့ၢ်တၢ် ယိၤနၣ် မဲဒဲး(စ) Jonna Mendez ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အိၣ်အသးနီၣ်နီၣ် လၢတဒံးသိးလိာ်အသးဒီး တၢ်ဂီၤမူအပူၤ န့ၣ်လီၤ. အဝဲစံးဝဲဒၣ် ပှၤကွၢ်ဟုၣ်တၢ်တဂၤန့ၣ် ကဘၣ်မ့ၢ် “ပှၤပတီၢ်မုၢ်ဖိဒ်သိးနၤယၤ, ပှၤလၢအတဖျါ လီၤဆီ, ပှၤလၢတထုးန့ၢ်ပှၤအသးဘၣ်တဂၤ, ပှၤသးပ့ၤနီၣ်အီၤညီတဂၤ” န့ၣ်လီၤ. ပှၤကွၢ်ဟုၣ်တၢ်စဲၣ်နီၤ တဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်မ့ၢ်ပှၤတဖၣ် လၢအတဖျါလီၤဂာ်ကတၢၢ် ဒ်ပှၤကွၢ်ဟုၣ်တၢ်တဂၤအသိး န့ၣ်လီၤ.
ယိၤရှူ ၂:၈ အပူၤ, ပကထံၣ်ဘၣ် ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိအပှၤကွၢ်ဟုၣ်တၢ်ခံဂၤ လဲၤနုာ်ခူသူၣ်ဆူ ဝ့ၢ်ယရံၤဃိန့ၣ်ဒီး, ပှၤလၢအပာ်ခူသူၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ စီၤပၤအသုးဖိတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲနီၢ်ရၤဃးန့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ယွၤကစူးကါနီၢ်ရၤဃး ဒ်ပှၤကွၢ်ဟုၣ်ကွၢ်စူာ်တၢ်တဂၤအသိးအဂီၢ်န့ၣ် အဝဲမ့ၢ် ပှၤလၢအတဖျါ လီၤဂာ်ကတၢၢ်, ခီဖျိလၢအဝဲအိၣ်ဒီးတၢ်ဂ့ၢ်သၢမံၤ ဒ်အမ့ၢ်ပှၤကနၤဟၣ်ဖိတဂၤ,…
ပှၤဟ့ၣ်တၢ်တဂၤအသး
ဖဲပမုၢ်နံၤလၢခံကတၢၢ်တသီလၢ ကီၢ်စဲၣ်ဝ့းခိၣ်စဲၤ (Wisconsin) န့ၣ်, ယတံၤသကိးမုၣ် ဟဲကိးဃုာ် အဖိမုၣ် ခ့စလံၤ (Kinslee) အသးအိၣ်လွံၢ်နံၣ်ဖိ လၢကဆၢဂ့ၤဆၢဝါ စံးကတိၤလီၤဖးတၢ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ခ့စလံၤ စံးဝဲ “ယတအဲၣ်ဒိးလၢနကသုးလီၢ်သုးကျဲဘၣ်.” ယဖိးဟုအီၤဒီးဟ့ၣ်အီၤ နီၣ်ဝံၣ်ကသုၣ်ဖိ လၢအဘၣ်တၢ်မၤအီၤဒီး တၢ်ကံးညာ်အတီၣ်ဒီး တၢ်တ့ခဲၣ်ဃာ်လၢပှၤစု, ဒီးမ့ၢ်ဝဲ နီၣ်ဝံၢ်လၢ ယဟံးဃာ် ပာ်ဖှိၣ်တၢ်အကျါတဘ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. “ဖဲနသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ယၤအဆၢကတီၢ်, သူနီၣ်ဝံၢ်ဖိအံၤ, ဒီးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် က့ၤလၢ ယအဲၣ်နၤန့ၣ်တက့ၢ်”. ခ့စလံၤ သံကွၢ်ယၤလၢ မ့ၢ်အဝဲဟံးန့ၢ် စးခိနီၣ်ဝံၢ်လၢယထၢၣ်အပူၤ အဂၤတဘ့ၣ် ကသ့ဧါန့ၣ်လီၤ. ယတဲဘၣ်အီၤ “တၢ်တဘ့ၣ်အံၤန့ၣ် ဟးဂီၤလံ. ယအဲၣ်ဒိးလၢနကမၤန့ၢ် ယနီၣ်ဝံၣ် အဂ့ၤကတၢၢ်တဘ့ၣ်န့ၣ်လီၤ.” ယဟ့ၣ်လီၤဘၣ် နီၣ်ဝံၢ်လၢ ယအဲၣ်ကတၢၢ်တဘ့ၣ်ဆူ ခ့စလံၤ အဃိ, ယသးတဟးဂီၤဝဲဒၣ်ဘၣ်. ဖဲယထံၣ်ဘၣ် ခ့စလံၤ သးခုဝဲဒၣ်န့ၣ် ဒုးသးခုယၤ အါန့ၢ် အန့ၣ်လီၤ. လၢခံန့ၣ်ဒီး, ခ့စလံၤ တဲဘၣ်အမိၢ်လၢ အဝဲအသးတမုာ်ဘၣ်လၢ ယဟံးပာ်ဃာ်နီၣ်ဝံၢ် အဟးဂီၤတဘ့ၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်…
ကွၢ်ထွဲ နတၤသၣ်လီၢ်တက့ၢ်
ယသူၣ်ပိၢ်သးဝးဒိၣ်မး လၢယသူၣ်လီၤဘၣ် တၤသူတၤသၣ်ဒီး တၢ်ဒိးတၢ်လၣ်တဖၣ်, လၢယဟံၣ် အလီၢ်ခံကရၢၢ်ပူၤအဃိန့ၣ်လီၤ. ယစးထီၣ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢ ဟီၣ်ခိၣ်လီၤဟိတၢ်ပူၤအဆံးဖိတဖၣ် အိၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. တချုးအဆၢကတီၢ်ဘၣ်, လၢပတၤသၣ်အဆိကတၢၢ်တဖျၢၣ်ကမံထီၣ်န့ၣ်, ဟါမၢ် ကွံာ်ဝဲဒၣ် ခီဖျိကျိၤကျဲလၢပနၢ်ပၢၢ်တသ့ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်တနံၤန့ၣ် ခီဖျိလၢပဒဲတဒုတ့ဝဲအသွံအဃိ ယထံၣ်ဘၣ် စထြီဘဲရံၣ်အမုၢ် (Strawberry) အဒိၣ်ကတၢၢ်တခိၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ထဲးထီၣ်ကွံာ်အီၤ လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့လၢအဂံၢ်, ဒီးဃ့ထီကၠီးကွံာ်ဝဲဒၣ်လၢ မုၢ်အတၢ်ကိၢ်အဃိ, ယသးဟးဂီၤဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ. ယဆိကမိၣ်လီၤယသးလၢ ယကြၢးပာ်သူၣ်ပာ်သးဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်, လၢတၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်အတၢ်ပနီၣ် တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအထါဃံလၤတယုၢ်, လၢလံာ်တၢ်သးဝံၣ်တဖၣ်အတၢ်သးဝံၣ်အပူၤ, တၢ်ကွဲးနီၣ် ပာ်ဖျါတၢ်ကတိၤလိာ်သး လၢပိာ်ခွါ, ဒီးပိာ်မုၣ်သးစၢ်ခံဂၤ အဘၢၣ်စၢၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲပိာ်ခွါဖိကိးထီၣ်ဝဲ အတၢ်အဲၣ်တီအဆၢကတီၢ်န့ၣ် ဟ့ၣ်ပလီၢ်အတၢ်အဲၣ်တီလၢ ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိတဖၣ် ကအ့ၣ်ဖှီကွံာ် အတၢ်အဲၣ်အတၤသၣ်လီၢ်, လၢအမ့ၢ်တၢ်ကတိၤဟ့ၣ်ဒိ တၢ်အဲၣ်တီခံဂၤ အတၢ်ရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သး အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲစံးဝဲဒၣ်လၢ တၢ်သးဝံၣ်တဖၣ်အတၢ်သးဝံၣ် ၂:၁၅ အပူၤ “ဖီၣ်န့ၢ်ပှၤလၢ ထွံၣ်ဟီၣ်ခိၣ်, ထွံၣ်ဟီၣ်ခိၣ်အဖိလၢ အမၤဟးဂီၤစပံးမုၢ်တက့ၢ်” န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်အဝဲကထံၣ် တၢ်နဲၣ်စိ (hints)ဘၣ်ဃးဒီး “ထွံၣ်ဟီၣ်ခိၣ်တဖၣ်”, အဒိဒ်အမ့ၢ်…
ကစၢ်ယွၤ ကိးထီၣ်ဝဲနမံၤ
ပှၤအၢၣ်လီၤအီၤလၢအကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤလိမၤဒိးအဂီၢ်အဃိ နၣ်တၤလယၣ် (Natalia) လဲၤဝဲဆူ ထံကီၢ်အဂၤတဘ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တယံာ်ဘၣ်န့ၣ်, ပၢ်တဂၤလၢ အလဲၤအိၣ်ဘၣ်ဟံၣ်အသီအံၤ, စးထီၣ်မၤတရီတပါအီၤလၢနီၢ်ခိ, ဒီးမၤဆူၣ်မၤစိး အိၣ်ဃုာ်မံဃုာ်ဒီးအီၤန့ၣ်လီၤ. ဟံၣ်ကစၢ်အံၤ မၢဆူၣ် အီၤလၢတၢ်ကွၢ်ထွဲအဟံၣ်, ဒီးအဖိတဖၣ်, ဘၣ်ဆၣ် တဟ့ၣ်ဝဲအဘူးအလဲဘၣ်. အဝဲတပျဲဟး နၣ်တၣ်လံယၣ် ဆူတၢ်ချၢဘၣ်, ဒီးတဒုးသူအီၤ လီတဲစိဘၣ်. နၣ်တၤလယၣ် ကဲထီၣ်ပှၤတဂၤအံၤ အကုၢ်န့ၣ်လီၤ.
နီၢ်ဟၤကၢ်မ့ၢ် ပှၤအဲၤကူပတူးကုၢ်ပိာ်မုၣ်လၢ စီၤအၤဘြၣ်, ဒီးနီၢ်စၤရဲအဟံၣ်န့ၣ်လီၤ. မတၤမး တကိးအီၤလၢအမံၤဘၣ်. ၁ မိၤ ၁၆:၂, ၅-၆ အပူၤ ပှၤကိးအီၤဒၣ်လၢ “ယကုၢ်” မ့တမ့ၢ် “နကုၢ်”န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်အဲၣ်ဒိးသူအီၤဒၣ်, ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်ကဒိးန့ၢ်ဝဲ ဖိလၢပှၤန့ၢ်ဘၣ်သါအဂီၢ် ဧိၤန့ၣ်လီၤ.
မ့မ့ၢ်ကစၢ်ယွၤန့ၣ် လီၤဆီဒိၣ်မးလီၤ. လံာ်စီဆှံအပူၤ, ယွၤအကလူး လီၣ်ဖျါထီၣ်အသး အဆိကတၢၢ်လၢပှၢ်မုၢ်ကနၢ, ဖဲအကတိၤတၢ်ဒီး နီၢ်ဟၤကၢ်, လၢအအိၣ်ဒီးအဟုးအသးန့ၣ်လီၤ. ကလူးအံၤမ့ၢ် ပှၤလၢအစိာ်ဆှၢယွၤတၢ်ကစီၣ် မ့တမ့ၢ် ယွၤအနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. နီၢ်ဟၤကၢ်နာ်ဝဲလၢ…
တၢ်ဟီၣ်ကိးပသူလၢ အဟူသီၣ်လီၤဆီ
ဖိသၣ်အီနုၢ်ဖိတဂၤ ဖဲအဟီၣ်ကိးဝဲဒၣ်န့ၣ်, မ့ၢ်တၢ်ပနီၣ်လၢ အဝဲလီၤဘှံးလီၤဘှါ, မ့တမ့ၢ် တၢ်သၣ်ဝံၤ အသးတမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ. မ့မ့ၢ်ကသံၣ်သရၣ်တဖၣ်လၢ ဘရီ ဖၠၣ်စိမိၤ (Brown University) န့ၣ်စံးဝဲ, ဖိသၣ်အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်သီဖိတဂၤ အတၢ်ဟီၣ်လီၤဆီ တၢ်ဆံးကိာ်ဖိတဖၣ်ဒၣ်လဲၣ်န့ၣ် ဟ့ၣ်ထီၣ်စ့ၢ်ကီး တၢ်အကါဒိၣ်တဖၣ်လၢ ပကဘၣ်သ့ၣ်ညါထွဲ, တၢ်ဂ့ၢ်ကီအဂုၤအဂၤတဖၣ် လၢဖိသၣ်တဖၣ်အဂီၢ် န့ၣ်လီၤ. ကသံၣ်သရၣ်တဖၣ် ကူၣ်ဖးဒုးအိၣ်ထီၣ် ခီၣ်ဖၠူထၢၣ်အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤသနူ (program) လၢကထိၣ်ဒွး တၢ်ဟီၣ်အတၢ်သီၣ်ဃဲ, အကလုၢ်သီၣ်အဒိၣ်အဆံး, ဒီးအသီၣ်ဖျါဆှဲ ဆံးအါဆံးအါ, ဒ်သိးကဃုသ့ၣ်ညါလီၤတံၢ် တၢ်လၢအတဘၣ်လိာ်ဘၣ်စးတမံၤမံၤ မ့ၢ်အိၣ်လၢ ဖိသၣ်အထူၣ်ပျၢ်နၢၢ် မိၢ်ပှၢ် (central nervous system) အပူၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
ဝံယရှါယၤ စံးကတိၤဆိပာ်ဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤကနၢ်ဟူ အပှၤဂီၢ်မုၢ်ဟီၣ်ကိးပသူထီၣ်တၢ်လၢ အလီၤဆီတဖၣ်, ဒီးကစံၣ်ညီၣ်တဲာ် ပှၤဂီၢ်မုၢ်နီၢ်သးအတၢ်အိၣ်အသး, ဒီးကစံးဆၢဝဲလၢတၢ်ဘျုး တၢ်ဖှိၣ်န့ၣ်လီၤ. ယရှါ ၃၀:၁-၇ ပာ်ဖျါဝဲ ကီၢ်ယူၤဒၤ လၢအကဘၣ်ဃုယွၤအတၢ်ကူၣ်လိာ်အလီၢ်န့ၣ်, လဲၤကပာ်ကွံာ်ယွၤအဝံ, ဒီးဃုတၢ်မၤစၢၤလၢ တၢ်ဒီသိၣ်မှံၤလိာ်သးဒီး ကီၢ်အဲၤကူပတူး (Egypt) န့ၣ်လီၤ.…
