တၢ်ထုကဖၣ်ဒီး တၢ်ဆီတလဲ

၁၉၈၂ နံၣ်န့ၣ်, တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ် ခရ့းရှၢၣ်ဖူၤဟၣ်(Christian Führer) ဒုးအိၣ်ထီၣ် မုၢ်ဆၣ် တၢ်ထုကဖၣ်တၢ်ဘါ, ဖဲစ့းန့းကလး(St. Nicholas)တၢ်ဘါသရိာ်,လၢဝ့ၢ်လဲး(ပ)စး (Leipzig’s) န့ၣ်လီၤ. လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် တၢ်မၤစုဆူၣ်ခီၣ်တကး အတၢ်မၤတဖၣ် ဒီးကီၢ်ကၠၢၢ်မနံၣ် မုၢ်ထီၣ် (East German)အတၢ်ပၢတၢ်ပြးလၢ အဆီၣ်သနံးထံဖိကီၢ်ဖိတဖၣ်အပူၤ ပှၤစှၤဂၤပာ်ဖှိၣ်ထီၣ် အသး ဒီးဃုထုကဖၣ်ယွၤလၢ တၢ်မုၢ်တၢ်ပၢၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တုၤပှၤဟဲဘါယွၤဒီး ထုကဖၣ်တၢ်ဖိတဖၣ် အနီၢ်ဂံၢ်အါထီၣ်ဒီး ပှဲၤတလၢကွံာ် တၢ်ဘါသရိာ်အချၢဒၣ်လဲာ် အဝဲသ့ၣ် တပာ်သူၣ်ပာ်သးဒံးဘၣ်ဝဲလၢ ပှၤခိၣ်မၠူၣ်န့း(communist)တဖၣ်လၢ အန့ၢ်စိန့ၢ်ကမီၤတဖၣ် အိၣ်ခိးကွၢ် အဝဲသ့ၣ်ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲလါအီးကထိဘၢၣ် ၉ သီ, ၁၉၈၉ နံၣ်န့ၣ်, ပှၤအဂၤ နွံကလး ပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်အသးဒီး ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ထီဒါ တၢ်ပၢတၢ်ပြးလၢ တၢ်မုၢ်တၢ်ခုၣ် အပူၤန့ၣ်လီၤ. ကီၢ်ကၠၢၢ်မနံၣ်အပှၤပၢၤကီၢ်အဂၤ ဃုကထိ ဆၢထၢၣ်အိၣ်ခိး ကတဲာ်ကတီၤအသးလၢ တၢ်မၤဆူၣ်မၤစိးတၢ်မ့ၢ်တၢ်အိၣ်ထီၣ်ဒီး ကမၤဆၢက့ၤတၢ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် ထီဒါတၢ်မုာ်မုာ်ခုၣ်ခုၣ်အဃိ ပှၤမၤလိတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤတဖၣ် ထံၣ်ဝဲဒၣ်လၢ မုၢ်တနံၤအံၤ…

ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်စိဟ့ၣ်ကမီၤလၢ ကိးနံၤဒဲးအတၢ်မၤအသးအဂ့ၢ်

“ကိးဆၢကတီၢ်ဒဲးလၢ အစီဝဲဆှံဝဲ”(Every Moment Holy) မ့ၢ်လံာ်ဃံလၤ တဘ့ၣ် ဘၣ်ဃးတၢ်ထုကဖၣ်လၢ တၢ်ဟူးဂဲၤမၤတၢ်အကလုာ်ကလုာ်အဂီၢ်, ပာ်ဃုာ် တၢ်မၤယိယိဖိ ဒ်တၢ်ကတဲာ်ကတီၤတၢ်အီၣ် မ့တမ့ၢ် တၢ်ဆှုၣ်ကူဆှုၣ်ကၤတဖၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. မုၢ်ဆ့ၣ်မုၢ်ဂီၤတၢ်မၤတဖၣ်အံၤ ပတမၤအီၤန့ၣ် တသ့ဘၣ်. ဒီးဖဲပမၤအီၤအခါ ကဲထီၣ် တၢ်မၤလၢ ပမၤဝံၤမၤက့ၤ မ့တမ့ၢ် တၢ်မၤလၢအတလီၤသးစဲန့ၣ်လီၤ. လံာ်န့ၣ် မၤသ့ၣ်နီၣ်ယၤလၢ ၦၤကွဲးလံာ် ကၠံၢ်.က့ၣ် ခၠၢးစတၣ်တၢၣ် (G.K Chesterton) အတၢ်ကတိၤတဖၣ်လီၤ. “တချုးတၢ်အီၣ်, နစံးတၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်. မ့ၢ်လံ. ဘၣ်ဆၣ် ယစံးတၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ် တချုး ယတ့တၢ်ဂီၤတကွီၣ်, တချုး ယခဲၣ်တၢ်ဂီၤ, တချုး ယယူၤထံ, တချုး တၢ်ဘှီကရၢၢ်, တၢ်တမဲးစု, တၢ်ဟးကျဲ, တၢ်လိာ်ကွဲ, တၢ်ဂဲၤကလံၣ် လၢတၢ်ခဲလၢာ်အပူၤ, တချုး ယစုၣ်လီၤ ယထိၣ်ဒံးဘိလၢမဲၣ်ထံပူၤ ဒီးကွဲးတၢ်န့ၣ် ယစံးတၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်လီၤ”.

တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ဒ်သိးန့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် မၤလိၤမၤဘၣ်က့ၤ ယတၢ်ထံၣ်လၢ တနံၤဘၣ်တနံၤ တၢ်ဟူးဂဲၤမၤတၢ်အလိၤလီၤ. တဘျီတခီၣ်,…

ထံယိာ်

ဖဲ ၁၉၉၂ နံၣ် ဘ့(လ်)ဖ့းနံၣ် (Bill Pinkney) လဲၤတၢ်လၢ ကဘီယၢ် ဆူဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် ဒီး လဲၤဝဲကျဲလၢအကီ ဖဲကလံၤထံးဟီၣ်ခိၣ်အထိးနါ ဖးဒိၣ်ဖးထီ လၢအဖျိးထီၣ်ဆူပီၣ်လဲၣ် မ့ၢ်လၢအိၣ်ဒီး အတၢ်ပညိၣ်ဒိၣ်ဒိၣ်ထီထီအဃိန့ၣ်လီၤ. အတၢ်လဲၤတဘျီအံၤန့ၣ် တိာ်ပာ်ဝဲဒ်သိး ကသဆၣ်ထီၣ် ဖိသၣ်သ့ၣ်တဖၣ်အသးဒီး ကမၤလိန့ၢ်ဘၣ်တၢ်အဂီၢ်လီၤ. တၢ်လၢဖိသၣ်တဖၣ်အဂီၢ်စံးတၢ်န့ၣ် ပာ်ဃုာ်ဒီး ဖိသၣ်တဖၣ်လၢ သိၣ်လိနဲၣ်လိဘၣ်ဝဲ လၢဝ့ၢ်ခၠံၣ်ကၣ်ကိၢ် တီၤဖုၣ်ကၠိဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အတၢ်တိာ်ပာ်မ့ၢ်ဝဲလၢ ကဒုးနဲၣ်ပာ်ဖျါ ဖိသၣ်တဖၣ် လၢတၢ်အိၣ်မူအတၢ်လဲၤပူၤ ခီဖျိတၢ်ကျဲးစၢၤဃုမၤလိလံာ် လၢတၢ်အၢၣ်လီၤပာ်လီၤသးအပူၤန့ၣ်, ပလဲၤတၢ်ယံၤယံၤသ့ ထဲလဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဟ့ၣ်ယုၢ်န့ၢ် ကဘီယၢ်အမံၤလၢ “တၢ်အၢၣ်လီၤပာ်လီၤသး”(Commitment)န့ၣ်လီၤ. ဖဲဘ့(လ်)ဒီးကၠိဖိ ဖိသၣ်တဖၣ်လဲၤတၢ်ဒီး ကဘီယၢ်“တၢ်အၢၣ်လီၤပာ်လီၤသး”အဆၢကတီၢ်, ဘ့(လ်)စံးဝဲဒၣ် “ဖိသၣ်တဖၣ် ကဘၣ်ဖီၣ်ဝဲနီၢ်ကၢၤချံလၢအကစၢ်ဒၣ်ဝဲ, ဒ်သိးကမၤလိန့ၢ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်မူပူၤကမၤနၢၤတၢ်အဂီၢ်, ဂံၢ်ခီၣ်ထံးခဲလၢာ်လၢပှၤလိၣ်ဘၣ်, ဒ်အမ့ၢ် တၢ်ပၢဆှၢရဲၣ်ကျဲၤတၢ်, တၢ်ပၢၤသူၣ်ပၢၤသး ဒီးကမၤလိန့ၢ်ဝဲ တၢ်ပာ်ဖှိၣ်မၤသကိးတၢ်” န့ၣ်လီၤ.

ဘ့(လ)အတၢ်ကတိၤတဖၣ် ပာ်ဖျါထီၣ် စီၤရှလိၤမိၤ အတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့န့ၣ်လီၤ. ကတိၤ ၂၀:၅…

တၢ်ဟံးန့ၢ် နီၢ်ကစၢ်မူဒါ

ယတံၤသကိးအမဲာ်ချံပာ်ဖျါ “တၢ်ပျံၤ”, တၢ်လၢယတူၢ်ဘၣ်ယဲလၢ ယသးပူၤန့ၣ်လီၤ. ပဝဲသးစၢ်ခံဂၤအံၤန့ၣ် မ့ၢ်လၢ ပတၢ်ဒိကနၣ်တၢ်စှၤဝဲအၢအၢသီသီအဃိ ပအိၣ်ဒၣ် တကူးတြူးလၢ တၢ်မၤလိအပှၤနဲၣ်တၢ်အမဲာ်ညါန့ၣ်လီၤ. အဝဲသိၣ်သီပှၤလၢ တၢ်အဲၣ်အပူၤဘၣ်ဆၣ်, သ့ၣ်ညါဝဲ ပပၢ်တဖၣ်ဂ့ၤဂ့ၤအဃိ, အတၢ်ကတိၤတဖၣ် ပာ်ဖျါထီၣ် ဆှဲဆှဲဖိလၢ ပပၢ်တဖၣ် မ့ၢ်သ့ၣ်ညါပဂ့ၢ်န့ၣ် အသးကဟးဂီၤဆံးဒိၣ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. တထံၣ်ဃီန့ၣ်, ပတူၢ်ဘၣ် တၢ်ဝံဃၢလၢ အမ့ၢ်ပကဘၣ် ဟံးန့ၢ်မူဒါလၢ ပမၤကမၣ်တၢ်အဂီၢ်အဃိ, ပအဲၣ်ဒိးလဲၤနုာ်လီၤ အိၣ်ခူသူၣ်လၢ စီၢ်နီၤခိၣ်အဖီလာ်န့ၣ်လီၤ.

စဖါနယၤ ၁:၁, ၆-၇ အပူၤပာ်ဖျါဝဲ ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်လီၤ တၢ်ကစီၣ်လၢ အအိၣ်ပှဲၤဒီး တၢ်ကတိၤအဆူၣ်အကိၢ်တဖၣ်, ဘၣ်ထွဲဒီး အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ ကဘၣ်ဟံးန့ၢ်မူဒါလၢ အတၢ်ဒဲးအဂီၢ် ခီဖျိလၢ ဝံစဖါနယၤန့ၣ်လီၤ. အဆၢ ၂ ပာ်ဖျါ ကစၢ်ယွၤ ကစံၣ်ညီၣ်ယူဒၤအဒုၣ်အဒါတဖၣ်ဝံၤ အဆၢဒိၣ် ၃ အပူၤ စံးဘၣ်ပှၤလၢ ကစၢ်ယွၤ ဃၣ်က့ၤအမဲာ်ဆူ အပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢ အိၣ်ဒီးတၢ်ဒဲးဘး လၢအိၣ်တသ့အိၣ်တဘၣ်တဖၣ် အလိၤန့ၣ်လီၤ. စဖါ ၃:၁…

သ့စီၤယၤ

လၢယသိလ့ၣ်အလိၤ တၢ်ကတိၤလံာ်မဲာ်ဖျၢၣ် “သ့စီယၤ”န့ၣ် တဘၣ် တၢ်ကွဲးဃာ်အီၤ ဘၣ်ဆၣ်, ပကဘၣ် သ့စီၤအီၤန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, ယလဲၤနီၣ်ယသိလ့ၣ်ဆူ ပှၤသ့စီသိလ့ၣ်အလီၢ် ဒီးဖဲန့ၣ် ပှၤနီသိလ့ၣ်အဂၤတဖၣ် စ့ၢ်ကီး ဒ်သိးကသ့စီတၢ်ဘၣ်အၢဘၣ်သီတဖၣ်, အိၣ်လီၤတဲာ်တ့ၢ်လၢ ကျဲလိၤ မ့ၢ်လၢ ဘှ့ၣ်ပစီလီၤဒီး လုၢ်ဘၢတၢ်အဃိန့ၣ်လီၤ. သိလ့ၣ်အိၣ်ခိးတၢ်အကျိၤန့ၣ် ထီဒိၣ်မးဒီး တၢ်မၤကဆှီသိလ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ယံာ်ဝဲဃၢဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပအိၣ်ခိးဘၣ် တၢ်န့ၣ်အဘျုးအိၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢ တၢ်သ့စီသိလ့ၣ် အတၢ်မၤယံာ်ဝဲဃၢဝဲအဃိ လၢတၢ်သ့စီယသိလ့ၣ်အဂီၢ် ယတဟ့ၣ်ဘၣ်အဘူးအလဲန့ၣ်ဘၣ်. ဒီးယဟဲနီၣ်က့ၤ ယသိလ့ၣ်လၢ အကဆှဲကဆှီန့ၣ်လီၤ.

ခီဖျိလၢ ပှၤဂၤအတၢ်လၢာ်ဘူၣ်လၢာ်စ့ၤအပူၤ, တၢ်ဘၣ်မၤကဆှီထီၣ်တၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးခရံာ် အတၢ်သးခုကစီၣ်န့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ယွၤကတဲာ်ကတီၤ ဟ့ၣ်လီၤလၢ်ပှၤတၢ်ပျၢ် ပတၢ်ဒဲးဘးအဂီၢ် ခီဖျိလၢကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး အတၢ်ဒိးသံအသးဒီးအတၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ အမူးန့ၣ်လီၤ. လၢပတၢ်အိၣ်မူအပူၤ တၢ်ဘၣ်အၢဘၣ်သီတဖၣ်အဃိ မ့ၢ်မတၤတဂၤ ကစံးဝဲဒၣ်လၢ တလိၣ်လၢ ပကမၤကဆှဲကဆှီ ပသးဘၣ်န့ၣ်လဲၣ်. ဖဲပဘၣ်အၢဘၣ်သီ ခီဖျိလၢ ပသးတၢ်ဆိကမိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ပမၤတၢ်တဖၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ပဆိကမိၣ်မၤဒၣ်ထဲလၢ ပဂီၢ်အဃိ ကဲထီၣ်တၢ်မၤဘၣ်ဒိဆါ…