ဒုးကဲထီၣ်အီၤလၢ နတၢ်တက့ၢ်, တံၤသကိးဧၢ

ဖဲ ၂၀၀၂ နံၣ်, လါယူၤ ၁၁ သီန့ၣ်, တၢ်သးဝံၣ်ပြၢ အမဲရကၤအၣ်ဒီ(လ) (American Idol)စးထီၣ် အဆိကတၢၢ် တဘျီန့ၣ်လီၤ. ကိးနွံဒဲးန့ၣ်, ၦၤပြၢတၢ်ဖိလၢ အၦဲၤဒီးတၢ်မုၢ်လၢ်ဖးဒိၣ်တဖၣ် သးဝံၣ် တၢ်သးဝံၣ်လၢ ၦၤအါဂၤဘၣ်အသးတဖၣ်, လၢအဝဲသ့ၣ်အကျဲတကလုၥ်ဒၣ်ဝဲ, ဒီးၦၤကမျၢၢ်လၢ အကွၢ်ကီတၢ်တဖၣ် ဟ့ၣ်တၢ်ဖးလၢ မတၤမတၤကဘၣ်ထီၣ်ဆူ တၢ်ပြၢ လၢခံတပတီၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤ.

ဒ်တၢ်ဒုးနဲၣ်အၦၤစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်တဖၣ်အကျါတဂၤအသိး ရဲဒံၣ်ကၠဲးကစၢၣ် (Randy Jackson) ဟ့ၣ်ဆၢက့ၤ အတၢ်ထံၣ် လီၤလီၤဆီဆီလၢ အတၢ်ကတိၤထိးသး (remark) ဒ်အံၤ “နဒုးကဲထီၣ်တၢ်သးဝံၣ်အံၤလၢ နတၢ်ဒၣ်နဲလံ, တံၤသကိးဧၢ”. အဝဲပတြၢၤဝဲဒ်အံၤ ဖဲၦၤသးဝံၣ် တၢ်တဂၤ ဟံးန့ၢ်တၢ်သးဝံၣ် ညီနုၢ်တယုၢ်, မၤလိန့ၢ်အီၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး ခဲလၢၥ်ခဲဆ့, ဒီး ဒုးနဲၣ်က့ၤအီၤလၢကျိၤကျဲအသီ ဒီးကဲထီၣ်အနီၢ်ကစၢ် အတၢ်ဒၣ်ဝဲအခါန့ၣ်လီၤ. “တၢ်ဒုးကဲထီၣ်အတၢ်ဒၣ်ဝဲ” စံးတၢ်န့ၣ်မ့ၢ် “တၢ်ပၢအီၤလၢလၢၦဲၤၦဲၤ ဒီးသ့သ့ဘၣ်ဘၣ်, ဒီးဟ့ၣ်ထီၣ်ဆူ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢလၢ ပျဲၢ်စီၤခိၣ်အလိၤန့ၣ်လီၤ

စီၤပီလူးစ့ၢ်ကီး ကွဲမုၥ်ၦၤလၢ ပကမၤဒ်သိးအံၤလၢ…

မုၢ်အတၢ်ကပီၤတၢ်ကလိၥ်ပူၤဖိတဖၣ်

တၢ်ကိၢ်အကတီၢ် မုၢ်နံၤလၢအလၢၤတနံၤန့ၣ် ယလံၤမုၣ်ဖိ မီၣ်လံၣ်အသးအိၣ် (၄) နံၣ် ဒီးယၤ ပလိၥ်ကွဲဖျၢၣ်သလၢၣ် ဒီးပအိၣ်ဘှံးတစိၢ်ဖိန့ၣ်လီၤ. ဖဲပဆ့ၣ်နီၤအိၣ်လၢ ဟံၣ်မဲၥ်ညါပဲတြီအခိၣ်ဒီအလီၢ်, ဃုၥ်ဒီး ထံအီလီခီဆှံတဖၣ်အခါ, မီၣ်လံၣ် ကွၢ်ဃီၤဆူ ကရၢၢ်ပူၤဒီးစံးဝဲ “ကွၢ် မုၢ်အတၢ်ကပီၤ အတၢ်ကလိၥ်ပူၤတဖၣ်တဘီ” မုၢ်အတၢ်ကပီၤန့ၣ် ဟဲနုၥ်ဖျိလီၤ သ့ၣ်လၣ်တီၣ်တဖၣ်အကျါ ဒီးဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်ကပီၤအကံၣ်ဒိလၢ တၢ်အကဒုခံးတဖၣ်အကျါန့ၣ်လီၤ.

မုၢ်အတၢ်ကပီၤ အတၢ်ကလိၥ်ပူၤဖိတဖၣ်. တၢ်အံၤတမ့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဂီၤဃံလၤ တဘ့ၣ်လၢ တၢ်ကထံၣ်န့ၢ် တၢ်မုၢ်လၢ်လၢ မုၢ်နံၤမုၢ်သီလၢ အခံးသူတဖၣ်အပူၤအဂီၢ်ဘၣ်ဧါ. လၢတၢ်တၤအကတီၢ်တဖၣ်အပူၤ, ဖဲတၢ်ကစီၣ်အမုၥ် အိၣ်စှၤမးအခါ, လၢတၢ်ကွၢ်ထဲ တၢ်အကဒုတဖၣ်အလိၤ အလီၢ်န့ၣ်, ပကွၢ်စူၣ်တၢ်လၢ တၢ်ကပီၤအလိၤ သ့ဝဲဒၣ်လီၤ.

‘တၢ်ကပီၤ’န့ၣ် အိၣ်ဒီးအမံၤ, မ့ၢ်ဝဲယ့ၣ်ၡူးန့ၣ်လီၤ. လံၥ်မးသဲ ဟံးန့ၢ် ဝံယရှါယၤအတၢ်ကတိၤဒီး တဲဖျါထီၣ်တၢ်ကပီၤလၢ အဟဲနုၥ်လီၤဆူ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢ ဖဲကစၢ်ယ့ၣ်ၡူး ဟဲတုၤအခါ န့ၣ်လီၤ. “ၦၤဂီၢ်မုၢ်လၢ အဆ့ၣ်နီၤလၢတၢ်ခံးကျါန့ၣ် ထံၣ်လံတၢ်ကပီၤဖးဒိၣ်လံ, ဒီးၦၤဆ့ၣ်နီၤလၢ တၢ်သံအကီၢ်ဒီးအကဒုပူၤတဖၣ်န့ၣ်,…

ယွၤအတၢ်ဂ့ၤလူၤပိၥ်ပခံ

တၢ်မၤအဆိကတၢၢ်လၢ ယမၤ ဖဲယထီၣ် တီၤထီကၠိအနံၣ်တဖၣ်အပူၤန့ၣ် မ့ၢ်ဖဲပိၥ်မုၣ်အကူအသိးအကျးန့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ် ပိၥ်မုၣ်လၢ အပၢၤကျးအတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢတဂၤန့ၣ် ကူကၤဃၥ် ဒ်ၦၤပှ့ၤတၢ်တဂၤအသိး ဒီးလူၤပိၥ်ၦၤပိၥ်မုၣ်တဖၣ် လၢအဝဲဆိကမိၣ်လၢဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကဟုၣ်ကျးပနံၥ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ၦၤတနီၤနီၤအက့ၢ်အဂီၤန့ၣ် လီၤပလိၥ်အသးဒီး ၦၤတဖၣ်လၢကျးကစၢ်ထံၣ်ဝဲ ဒ်အလီၤသးဒ့ဒီန့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်ၦၤအဂၤလၢ အတလီၤဘၣ်ယိၣ်တဖၣ်န့ၣ် တဘၣ်တၢ်လူၤပိၥ်ကွၢ်ဟုၣ်အီၤဘၣ်. ယနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ယဲ ယဘၣ်တၢ်ထံၣ်ယၤ ဒ်ၦၤတလီၤနၥ်တဂၤအသိး လၢကျးတဖၣ်အပူၤ ဒီးတၢ်လူၤပိၥ်ယခံန့ၣ်လီၤ. ယသ့ၣ်ညါနီၣ် အကျဲကူၣ်တရံးဒံးအဖၢ, ဒီးမ့ၢ်တၢ်လဲၤခီဖျိတခါ လၢအလီၤသးစဲန့ၣ်လီၤ.

လၢအလီၤဆီလိၥ်သးဖးဒိၣ်အပူၤ, စီၤဒၤဝံး စံးဝဲလၢအဘၣ်တၢ်လူၤပိၥ်အခံ လၢယွၤအတၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤ လၢအမ့ၢ် ယွၤအတၢ်ဂ့ၤဒီးတၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဟ့ၣ်ခံ မံၤအံၤ ထီဘိအိၣ်ဘူးလိၥ်အသး, ဒီးလူၤပိၥ်အဝဲဒၣ်အခံ, တမ့ၢ်လၢတၢ်သးဒ့ဒီအပူၤဘၣ်. မ့မ့ၢ်လၢတၢ်အဲၣ်နီၢ်နီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်ၦၤစိၥ်တၢ်သးခုကစီၣ်သရၣ် ခၠါ(လ)စပၢကၠၢၣ်(Charles Spurgeon) စံးဝဲအသိး “မူခိၣ်ကလူး တဃံၥ်လၢ အကဟုကယၥ်တၢ်” န့ၣ် လူၤပိၥ် ၦၤစူၢ်က့ၤနၥ်က့ၤ တၢ်ဖိတဖၣ်အခံ လၢမုၢ်နံၤမုၢ်သီလၢအခံးဒီးအကပီၤ ခံမံၤလၢၥ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. “ တၢ်ဂိၢ်တၢ်ခုၣ်အကတီၢ်အမုၢ်နံၤတဖၣ်လၢ အအုးသကျုၥ်ဒီး တၢ်ကိၢ်အကတီၢ်အမုၢ်နံၤတဖၣ် လၢအကပီၤ ခံမံၤလၢၥ်အပူၤ,…

ဖဲဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်သးဝံၣ်တၢ်အခါ

ကွဲၤထံၣ်ဟူအတၢ်ဘိးဘၣ်ဟူသါ တၢ်သးဝံၣ်အဖုၣ်မုၥ်ဆၢ တယုၢ် ဖဲ ၁၉၇၀ အနံၣ်တဖၣ်အပူၤန့ၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်သးဘၣ်ဆဲးလၢ ၦၤအစိၤတစိၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်သးဝံၣ်တၢ်နီၢ်နီၢ် (the Real thing)အံၤ ဘၣ်တၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်အီၤ ဒ် ကိၣ်ကၣ် ကိၣ်လၣ် (Coca Cola)အတၢ်ဘိးဘၣ်ဟူသါခဲၣ်ဖ့(Campaign) အက့ၢ်အဂီၤတမံၤအသိးလီၤ. လၢခံတဆီဘၣ်တဆီ, ၦၤဘြံးတံၣ်ဖိ(British)တဖုအမံၤလၢ ၦၤဃုထံၣ်တၢ်အသီ (The New Seekers) တဖၣ် သးဝံၣ်အီၤ ဒ်တၢ်သးဝံၣ်အထီလၢၦဲၤ တယုၢ်, ဒီးကဲထီၣ်နီၣ်ဂံၢ်တၢလၢတၢ်သံကျံ အမံၤအသၣ်စရီလၢ တၢ်ထုးထီၣ်အီၤ ကိးနွံဒဲး လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်သးဝံၣ်ဖုၣ်လၢ အခီၣ်ထံးကတၢၢ်တယုၢ်လၢ ကွဲၤထံၣ်ဟူအပူၤလၢ အဘၣ်တၢ်သးဝံၣ်အီၤလၢ ၦၤသူၣ်ဘီၣ်သးစၢ်တဖု ဖဲကစၢၢ်တဖျၢၣ်အဒီခိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ရိမ့ၤအချၢန့ၢ် ၦၤအါဂၤ တမ့ၢ်ကသးပ့ၤနီၣ်အီၤဘၣ်. မ့ၢ်တၢ်သးဝံၣ်လီၤဆီ, အိၣ်ဒီး တၢ်ဆိကမိၣ်ထံၣ်မှံ ကနဲဒီးတၤသၣ်အမုၢ်တဖၣ်, ဒီးဒုးဆၢန့ၢ်ၦၤ တၢ်တမံၤဃီဒီး ၦၤကွဲးတၢ်သးဝံၣ်တဂၤ အတၢ်ဆၢသိၣ်လိဟီၣ်ခိၣ်အံၤ ဒ်သိး ကသးဝံၣ်တၢ်လၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ ဒီးတၢ်အိၣ်ဃူအိၣ်ဖိးလိၥ်သးအပူၤန့ၣ်လီၤ.

တၢ်မၢဖိစီၤယိၤဟၣ် ပၥ်ဖျါထီၣ် တၢ်မံမီၢ်အလၢၦဲၤ…

နီၣ်ဝံာ်ခံ

လၢအလံၥ်ပတီၢ်ထီတဘ့ၣ် “ၦၤကညီအတၢ်အိၣ်အသး” (The Human Condition) အပူၤ, သီးမၢးခ့တ့ (Thomas Keating)တဲန့ၢ်ပူလၢ တၢ်ကြၢးသ့ၣ်နီၣ်တယုၢ်အံၤန့ၣ်လီၤ. သရၣ်တဂၤ အဟံၣ်နီၣ်ဝံာ်ခံလီၤမၢ်န့ၢ်အီၤအဃိ, တီၤလီၤဃုဝဲလၢ တပံၢ်အကျါန့ၣ်လီၤ. ဖဲအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်ထံၣ်အဃုတၢ်ဒီး, အဝဲသ့ၣ်ဃုဃုၥ်ဒီးအီၤ, ဘၣ်ဆၣ် တထံၣ်က့ၤဘၣ်. လၢခံကတၢၢ်န့ၣ်, အပျဲၢ်လၢ အတၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်တၢ် ဂ့ၤန့ၢ်ၦၤဂၤအကျါတဂၤသံကွၢ်အီၤ “သရၣ်ဧၢ, မ့ၢ်နဆိကမိၣ် နနီၣ်ဝံာ်ခံ ဟါမၢ်ဖဲလဲၣ်တတီၤသ့ၣ်သ့ၣ်လဲၣ်”. အသရၣ်စံးဆၢဝဲ “လီၤမၢ်လၢ ဟံၣ်ပူၤလီၤသၢၣ်” အပျဲၢ်တဖၣ် ကမၢကမၣ်ဒီးစံး “မ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ်ဒီး, ဘၣ်မနုၤအဃိ ပဘၣ်ဃုဖဲတၢ်ချၢအံၤန့ၣ်လဲၣ်”. သရၣ်စံးဆၢဝဲ “ဖျါတြၢၢ်ကလၥ်တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ. ဖဲအံၤန့ၣ် တၢ်ကပီၤအိၣ်အါဝဲ အဃိလီၤ”.

အကတၢၢ် ခ့းတ့ စံးဝဲ ပလီၤမၢ်တ့ၢ် ပနီၣ်ဝံၥ်ခံလၢ, “တၢ်အိၣ်ဘူးအိၣ်တံၢ်ဒီးယွၤ, တၢ်ကလၢၢ်ဘၣ် ယွၤအတၢ်အိၣ်ဒီးၦၤ လၢတၢ်အဲၣ်အပူၤ” န့ၣ်လံ. “ပမ့ၢ်တသ့ၣ်ညါ တၢ်အံၤန့ၣ်, တၢ်တကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ် တၢ်ဂ့ၤဂ့ၤနီတမံၤဘၣ်. ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်အံၤန့ၣ်, တၢ်ခဲလၢၥ် ဃၣ်ဃၣ် ကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်ဝဲလီၤ”

လၢသးသမူ အတၢ်မုၥ်ဒီးအတၢ်ဖှီၣ်အပူၤဒၣ်လဲၥ်,…