တၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်လံာ်စီဆှံ

တၢ်လၢလံာ်စီဆှံန့ၣ် အကါဒိၣ်ဝဲဒၣ်ထဲလဲၣ်. လၢပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်အဂီၢ် လံာ်စီဆှံ မ့ၢ်တၢ်လၢအကါဒိၣ်နီၢ်မးအဃိ, ပှၤအါဒံအါဂၤ လၢထံကီၢ်အါဘ့ၣ်န့ၣ် အသးသမူတၢ်ဘၣ်ယိၣ်အလီၢ်အိၣ်ဝဲဘၣ်ဆၣ်, ကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံဆူ အကစၢ်ဒၣ်ဝဲအကျိာ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤပတီၢ်မုၣ်လၢအစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤကစၢ်ခရံာ်တဖၣ် ကွဲးကျိာ်ထံဝဲယွၤကလုၢ်ကထါဆူသးအကျိာ်တၢ်ကတိၤလၢ ပှၤကိးဂၤ ကနၢ်ပၢၢ်အဂီၢ်အဃိ, အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်တၢ်စၢဃာ်တလီၢ်လီၢ်န့ၣ်လီၤ. ပိာ်မုၣ်လၢအကွဲးကျိာ်ထံ လံာ်စီဆှံတဂၤ, အိၣ်ဆိးဝဲဒၣ် ထံကီၢ်လၢအမၤအၢမၤသီ ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးတဖၣ် အထံကီၢ်တဘ့ၣ်န့ၣ် ပာ်ဖျါဝဲလၢ “ယကဘၣ်မၤဝံၤတၢ်မၤအံၤန့ၣ်လီၤ. ယအဲၣ်ဒိးထံၣ် ပှၤလၢယအဲၣ်ဘၣ်တဖၣ် ဒိးန့ၢ်ဝဲတၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤလၢ ကစၢ်ခရံာ်” န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်ဖိလၢ အဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှၤတဖၣ် ကအါထီၣ်ဝဲလၢ ထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်အဂီၢ်, လံာ်စီဆှံ မ့ၢ်တၢ်အကါဒိၣ်မးအဂ့ၢ်န့ၣ် ပှၤလၢအတီခိၣ်ရိာ်မဲ ထံဖိကီၢ်ဖိပှၤပတီၢ်မုၣ်တဖၣ်လၢ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံ ယွၤကလုၢ်ကထါလၢတၢ်ခူသူၣ်အပူၤတဂၤ ပာ်ဖျါဝဲလၢ, “နသူၣ်ထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖုသ့ဘၣ်ဆၣ်, လံာ်စီဆှံ မ့ၢ်တအိၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ် အကျိာ်တၢ်ကတိၤန့ၣ်ဒီး, တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ကအိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤထဲ ပှၤတစိၤဒၣ်ဧိၤန့ၣ်လီၤ.”

ဘၣ်မနုၤအဃိ, ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် မၤဝဲတၢ်ကွဲးကျိာ်ထံအတၢ်မၤအံၤန့ၣ်လဲၣ်. မ့ၢ်လၢလံာ်အဂၤတဖၣ်လၢ အလီၤဂာ်ဒီးလံာ်စီဆှံတအိၣ်ဝဲအဃိန့ၣ်လီၤ. တၢ်ဟံးဃာ်ပၢၤဃာ် လံာ်စီဆှံလၢ နံၣ်အကယၤတဖၣ်အပူၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအလီၤဆီတမံၤန့ၣ်လီၤ. လံာ်စီဆှံအတၢ်မ့ၢ်တၢ်နီၢ်နီၢ်, ဒီးကဲထီၣ်ဝဲတၢ်အခၢၣ်စးလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ်အသးအဂီၢ်…

ကစၢ်ခရံာ်အတၢ်ဃူတၢ်ဖိး

“ခီဖျိလၢတၢ်ကတိၤဂ့ၢ်လိာ်ဘှီလိာ်သးန့ၣ် ကမၤနၢၤတၢ်ဧါ.” ဖဲပှၤခံဖု လၢအမ့ၢ် ပှၤကတီၤ ခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်အကရၢဖိ, ဒီးပှၤမၢပနံာ်ကၤတၢ်မၤအဆံးအကရၢဖိတဖၣ် ဆိးကဲၤထီၣ် “အၣ်ဒံၣ်ရိၣ်ဒဲး(ခ) တၢ်ဒုးတၢ်ယၤ” မ့ၣ်အူန့ၣ်တဝ့ၢ်ဖိခိၣ်နၢ်တဂၤ ဟ့ၣ်ပလီၢ်ဝဲ ပှၤအိၣ်ဆိးလၢ အၣ်ဒံၣ်ရိၣ်ဒဲး(ခ) (Adirondack Park) တၢ်ကွၢ်ကီလီၢ်ကဝီၤတဖၣ်, လၢတမၤနၢၤဝဲနီတဘျီဘၣ်လီၤ. တၢ်ဒုးအမံၤအံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ပှၤဝ့ၢ်ဖိတဖၣ် အတၢ်ဂ့ၢ်လိာ်ဘှီလိာ်သး ဘၣ်ထွဲဒီး ဝ့ၢ်နယူယီး ကလံၤထံး အလီၢ်ကဝီၤပှၢ်မုၢ်ကနၢန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ကဟံးဃာ်ပၢၤဃာ် ဒ်အလီၢ်ဒၣ်ဝဲအသိးန့ၣ်ဧါ. မ့တမ့ၢ် ကမၤဂုၤထီၣ်ပသီထီၣ်အီၤဧါန့ၣ်လီၤ.

လီၢ်ကဝီၤခိၣ်နၢ်တဂၤ ကိးပသူ, ဒီးတဲဘၣ် ပှၤကတီၤ ခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်အကရၢဖိ တဂၤလၢ, “က့ၤကဒါက့ၤဆူ သုဟဲအလီၢ်တပူၤလၢ်လၢ်န့ၣ်တက့ၢ်.” ဘၣ်ဆၣ် တယံာ်ဘၣ်န့ၣ် တၢ်ကစီၣ်အသီဟဲတုၤဝဲလၢ “တဘၣ်ကိးဃါလိာ်သးတဂ့ၤ. ကျဲးစၢးကတိၤသကိးတၢ်ကဒဲကဒဲတက့ၢ်” န့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၢ် တၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်မၤသကိးတၢ်ကရၢတဖု ဒ်သိးကတ့ထီၣ်တိၤမၤဘၣ်ထွဲက့ၤ ပှၤလၢအထီဒါလိာ်အသးခံဖုအဂီၢ် န့ၣ်လီၤ. ကမျၢၢ်တၢ်ကတိၤသကိး, ဒ်ပှၤတဖုဃီအသိးန့ၣ် လဲၤထီၣ်လဲၤထီဝဲ, ဒီးတၢ်ဘၣ်ပၢၤဃာ်ဒီသဒၢ ဟီၣ်ခိၣ် အ့ကၢၣ်လၢအကကွဲၢ်ဃၣ်ဃၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးအၣ်ဒံၣ်ရိၣ်ဒဲး(ခ) အဝ့ၢ်ဆံးဖိတဖၣ် ဂုၤထီၣ်ပသီထီၣ်ဝဲ, ဒီးလဲၤထီၣ်လဲၤထီဝဲ…

တၢ်လဲၤကျဲဆူညါ

မ့ၢ်လၢအတံၤသကိးတဖၣ်,ဃုာ်ဒီးအဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် ဃုထၢအိၣ်မူတ့ၢ်ဝဲ ကျိၤကျဲလၢ အတဖိးမံလိာ်အသးဒီးယွၤအကလုၢ်ကထါအဃိ, ဘၣ်ထွဲဒီးတၢ်ရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သးဒီးအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်, စကီး (Scott) ဒီး ဘြံ (Bree) အသူၣ်အူသးကဲၤ, ဒီးစံးကတိၤလိာ်သးလၢ “ပကမၤတၢ်မနုၤလဲၣ်” န့ၣ်လီၤ. ဒ်အဝဲသ့ၣ်ခံဂၤ မၤလိ ကစၢ်ယွၤကလုၢ်ကထါ, ဒီးဃ့ထုကဖၣ်သကိးတၢ်န့ၣ်ဒီး, တၢ်လဲၤကျဲဆူညါန့ၣ် ဟဲအိၣ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. အဆိကတၢၢ်န့ၣ်, အဝဲသ့ၣ် ကမၤဆူၣ်ထီၣ်အါထီၣ် အတၢ်အဲၣ်တံၤအဲၣ်သကိး,ဃုာ်ဒီး ပှၤလၢအဝဲသ့ၣ်အဲၣ်ဘၣ်ဝဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ခံမံၤတမံၤန့ၣ်, ပှၤဂုၤပှၤဂၤအဂီၢ်, အဝဲသ့ၣ်ကဒုးနဲၣ်ပာ်ဖျါ တၢ်အမ့ၢ်အတီ, ဒီးတၢ်အဂ့ၤအဝါ, တၢ်ဂ့ၢ်သန့ၤထီၣ်အသးလၢ ယွၤအဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးသၢမံၤတမံၤန့ၣ်, ဒ်ယွၤကလုၢ်ကထါ အတၢ်ကူၣ်သ့အသိး, အဝဲသ့ၣ် ကရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သး လၢတၢ်အဲၣ်အပူၤဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ဟ့ၣ်ခီနီၤဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢ စကီးဒီးဘြံ မၤလဲၢ်အါထီၣ် ကစၢ်ခရံာ်အတၢ်အဲၣ်ဆူ ပှၤလၢအဘၣ်ထွဲဒီးအဝဲသ့ၣ်အဃိ, လၢတၢ်အကတီၢ် တကတီၢ်အပူၤန့ၣ်, ဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်ရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲ အတၢ်နာ်န့ၢ်လိာ်သးတဖၣ် ဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်န့ၣ်လီၤ.

ဝံဟိၤရှ့ သးအတၢ်ဆိကမိၣ် ကဒိၣ်ဝဲယိာ်ဝဲသ့ၣ်သ့ၣ်, ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ရ့လိာ် မၤဘၣ်ထွဲက့ၤအသးဒီးအမါ- ပိာ်မုၣ်လၢဃုထၢအကစၢ်အကျဲဒၣ်ဝဲ, လၢအတမၤလၤကပီၤယွၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, အဝၤမ့ၢ်ဂ့ၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဟိၤ ၃:၁…

တၢ်ဟ့ၣ်တၢ်အတၢ်သးခု

ကဘီယူၤ အတၢ်လဲၤကျဲ ယဲၢ်နၣ်ရံၣ် အကတီၢ်န့ၣ် ပိာ်မုၣ်တဂၤ ဆးဝဲဆ့က့ၤလၢၤလၢ တၢ်သးဆူၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲအခွဲးခွးထးဆဲးတၢ်အဘိ, ဒီးအလုၢ်လဲၤလဲၤက့ၤက့ၤန့ၣ် အဝဲပာ်သူၣ်ပာ်သးဝဲလၢ ဖိသၣ်ယဲၢ်လါဖိတဂၤ ခိးကွၢ်စူၢ်အတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤ, ဒီးအသးလီၤသပ့ၤဘၣ်အသးန့ၣ်လီၤ. လၢအသးပူၤန့ၣ် ပိာ်မုၣ်အံၤ ဆိကမိၣ်ထီၣ်ဝဲလၢ ကမၤဝံၤက့ၤဆ့လၢၤလၢ အဆဲးဝဲတဘ့ၣ်အံၤအလီၢ်န့ၣ်, ကဆဲးန့ၢ်ဝဲ ခိၣ်သလုးဖိတဖျၢၣ်လၢ ဖိသၣ်လၢ အသးစဲကွၢ်အီၤတဂၤအံၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဆၢကတီၢ် အိၣ်လီၤတဲာ်တ့ၢ်ထဲ တနၣ်ရံၣ်ဧိၤအတီၢ်ပူၤန့ၣ် ပိာ်မုၣ်အံၤကဘၣ်မၤဝံၤ ခိၣ်သလုးဖိအံၤန့ၣ်လီၤ. ပိာ်မုၣ်အံၤ ဟ့ၣ်လီၤခိၣ်သလုးဖိဆူ ဖိသၣ်အမိၢ်အအိၣ်န့ၣ်ဒီး, အဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် တူၢ်လိာ်ဝဲလၢတၢ်သူၣ်ခုသးခုအကတီၢ်, ပှၤလဲၤတၢ်ဖိအဂၤတဖၣ်န့ၣ်, နံၤကမှံထီၣ်ဝဲ, ဒီးဒဲစုဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်ဟ့ၣ်မၤကမၢကမၣ်တၢ်တဖၣ်န့ၣ် ပှၤဒိးန့ၢ်အီၤလၢ တၢ်သးခုအပူၤတလီၢ်လီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဟ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ပှၤလိၣ်ဘၣ်အီၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, ပှၤသးလီအီၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပှၤဟ့ၣ်တၢ်တဖၣ် အသးအိၣ်ဒုးနဲၣ် ကစၢ်ခရံာ် အတၢ်သးကညီၤ ခီဖျိလၢတၢ်ဟ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢသီတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အကတီၢ်, မၤ ၉:၃၆ ပာ်ဖျါဝဲလၢ နီၢ်တဘံၤသါ န့ၣ် ဘၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါအီၤလၢ ပှၤဟ့ၣ်တၢ်ကူတၢ်သိးတဂၤ, “လၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဒီးတၢ်မၤဂ့ၤ, ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်သးကညီ” ထီဘိန့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၃၉…

တၢ်မၤဆၢက့ၤ တၢ်ဟ့ၣ်ညီတၢ်

ဖဲလ့ဒယၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ် ဒီလၣ်တကလး ခီဖျိ ပှၤဟ့ၣ်မၤဘူၣ်တၢ် လၢတပာ်ဖျါထီၣ်အမံၤတဂၤန့ၣ် ဒီးလၢအဂီၢ်န့ၣ် အ၀ဲစူးကါဝဲ ထဲဒၣ်တဆံးတက့ၢ်ဖိန့ၣ်လီၤ. စ့လၢအိၣ်လီၤတဲာ်တ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ် ဟ့ၣ်လီၤဝဲ ဒ်တၢ်သးအိၣ်အတၢ်ဟ့ၣ်ဆူ အပှၤမၤသကိးတၢ်တဖၣ်, ဒူၣ်ဖိထၢဖိတဖၣ်, ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲလၢ ထံဒိၣ်လုၣ်ဘၢပှၤတဖၣ်, ဒီးဆူတၢ်ဟ့ၣ်သးကညီၤကရၢတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. စ့ဒီလၣ်တကလး, လၢအတအိၣ်ဒီးတၢ်စၢဃာ်တမံၤမံၤအံၤန့ၣ်, ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်လီၤဆူ ပှၤခံကယၤအအိၣ်, ဒီးဘၣ်တၢ်မၤလိမၤကွၢ်လၢ မ့ၢ်ပှၤတဖၣ် ကမၤဆၢတၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. လ့ဒယၣ် တသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အဝဲမ့ၢ် ပှၤတဂၤ, လၢပှၤခံကယၤ အကျါန့ၣ်ဘၣ်. ခီဖျိလၢ တၢ်မၤကွၢ်အံၤန့ၣ် တၢ်ထံၣ်န့ၢ်ဝဲလၢ တၢ်ဟ့ၣ်သၢပူခံပူန့ၣ် လ့ဒယၣ် ဟ့ၣ်မၤဘူၣ်က့ၤဝဲဆူ ပှၤဂၤန့ၣ်လီၤ.

လၢတၢ်ဟ့ၣ်နီၤတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအံၤန့ၣ်, ထံၣ်.အံ.ဒံၢ် (TED) အတၢ်ကရၢကရိလၢ အတကွၢ်တၢ်အဘျုးအဖှိၣ်တဖုအခိၣ်, ခရ့း(စ) ဟဲဒၢၣ်စၢၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်က့ၤဝဲလၢ “တၢ်အစၢဖျါထီၣ်ဝဲလၢ... ဒ်သိးပကမၤဆၢက့ၤ တၢ်ဟ့ၣ်ညီတၢ်လၢ တၢ်ဟ့ၣ်ညီက့ၤတၢ်အဂီၢ်, ပဝဲပှၤကညီတဖၣ်အံၤ ဘၣ်တၢ်ပာ်ဖှိၣ်ဘျးစၢပှၤန့ၣ်လီၤ.”

လံာ်စီဆှံအပူၤန့ၣ် ပကထံၣ်ဘၣ် ဖဲလၢပှၤကညီတဖၣ် မ့ၢ်အိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤဝဲလၢတၢ်ဟ့ၣ်တၢ်သးအိၣ်န့ၣ်ဒီး, မ့ၢ်ဒၣ်အဝဲသ့ၣ် အိၣ်မူဆဲးကပီၤဖျါထီၣ် ကစၢ်ယွၤအသး, ယွၤလၢအတ့လီၤအဝဲသ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ယွၤမ့ၢ်ကစၢ်…

တၢၢ်ကွဲၤတဖၣ်, ဒီးယွၤအတၢ်အၢၣ်လီၤတဖၣ်

ဖဲယဂဲၤဆၢထၢၣ် ကွၢ်ကီ နဲၣ်အၣ်ကရၢ် (Niagara) ထံလီၤဆူ အတၢ်လီၤလိၣ်လီၤလး အစိကမီၤအကတီၢ်န့ၣ်, ယပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢ ပှၤဟဲဟးလိာ်ကွဲကွၢ်ကီတၢ်တဖၣ် စးထီၣ်ဒိတၢ်ဂီၤ သတူၢ်ကလာ်န့ၣ်လီၤ. ယကွၢ်ဃီၤဆူ တၢ်လီၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ကွၢ်ဝဲတတီၤန့ၣ်ဒီး, ယထံၣ် တၢၢ်ကွဲၤတထံၣ် ဟဲအိၣ်ဖျါထီၣ်, ဒီးအိၣ်ကဝီၤဃာ်ဝဲ ထံကျိအဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢၢ်ကွဲၤ အတၢ်ဟဲဖျါထီၣ်ဝဲန့ၣ် စးထီၣ်လၢ ကသ့ၣ်အခီၣ်မ့ၣ် ထးကွီၤ အထံလီၤဆူ (Horseshoe Falls) အခီၣ်ထံး, ဒီးကတၢၢ်ဝဲဖဲ အမဲရကၤ အထံလီၤဆူ အခီၣ်ထံးန့ၣ်လီၤ.

တၢ်လၢတၢၢ်ကွဲၤစံးတၢ်နီၢ်နီၢ်န့ၣ်, အကတၢၢ်တအိၣ်ဘၣ်. တၢၢ်ကွဲၤလၢ ယထံၣ်ဘၣ်တ့ၢ်လံထဲတဘျီဧိၤန့ၣ်, မ့ၢ်တၢ်အကဝီၤအလၢအပှဲၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်တဘျီန့ၣ်, ဖဲယကွၢ်လီၤတၢ်ဆူ ကဘီယူၤအပဲတြီဖိ, ဒီးလၢတၢ်ချၢတၢ်လီၢ်အယံၤ, တၢ်အၢၣ်အဖီခိၣ်န့ၣ် မုၢ်အတၢ်ကပီၤဆဲးလီၤဘၣ် အကျိၤအကျဲလိၤလိၤဘၣ်ဘၣ်အကတီၢ်ဖိန့ၣ်, ယထံၣ်ဘၣ် တၢၢ်ကွဲၤအလၢအပှဲၤ အိၣ်ဖျါထီၣ်ဒီတကွီၤန့ၣ်လီၤ. တုၤကဘီယူၤအတၢ်လဲၤကျဲ ဆီတလဲအသး, ဒီးတၢၢၢ်ကွဲၤလီၤမၢ်ဝဲအကတီၢ်, ယဆ့ၣ်နီၤကွၢ်ကီအီၤလၢ တၢ်ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤ.

တၢၢ်ကွဲအံၤ ဟ့ၣ်ယၤတၢ်လၢယကဘၣ်ဆိကမိၣ်ထီၣ်တဖၣ်အါမး, တၢ်လၢအမ့ၢ် ကစၢ်ယွၤ တအိၣ်ဒီး တၢ်အခီၣ်ထံးဒီးတၢ်အကတၢၢ် စံးတၢ်န့ၣ်, ကမ့ၢ်ဝဲဒ်လဲၣ်.…

သူၣ်လီၤအသးလၢထံဖိကျိအနံၤ

ဘ့(လ) မ့ၢ်ကီၢ်ဒိၣ်ခွါလၢ အိၣ်ဘှံးက့ၤလၢ အတၢ်ဖံးတၢ်မၤ, ဒီးတယံာ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် ညိကွံာ်ဝဲ တၢ်နီၣ်သိလ့ၣ်အတၢ်မၤ, ဒီးအိၣ်ဆိးဝဲဒၣ်တဂၤဧိၤန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်လဲၤဟံးန့ၢ် တၢ်အီၣ်တၢ်အီတဖၣ်လၢ ပှၤဆါတၢ်ပှ့ၤတၢ်အလီၢ်, ကဘၣ်လဲၤထုးထီၣ် ကသံၣ်ကသီ တဖၣ်, ဒီးလၢအိၣ်ဘှံးနံၤ, တၢ်လဲၤဆှၢအီၤဆူ တၢ်ဘါသရိာ်အဂီၢ်, အဝဲလိၣ်တၢ်မၤစၢၤ န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဘ့(လ) စံးဝဲဒၣ်လၢ, “တနံၤဘၣ်တနံၤန့ၣ် ယအဲၣ်ဒိးအိၣ်ဆိးလၢ ဟံၣ်ဃီန့ၣ်လီၤ. တၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ယွၤ လၢကွဲၤထံၣ်ဟူအပူၤ, ခီဖျိတၢ်သးဝံၣ် စံးထီၣ်ပတြၢၤယွၤ လၢပတဟ့ၣ်ဘၣ်အပှ့ၤကလံၤ, ဒီးတၢ်မၤလိ လံာ်စီဆှံ ဒီတနံၤကျၢၤ န့ၣ် မ့ၢ်နသ့ၣ်ညါဧါ” န့ၣ်လီၤ. ဘ့(လ) မၤလၢာ်ဝဲဒၣ် အမုၢ်နံၤတဖၣ်န့ၣ် ပှဲၤလုာ်ဘၢကွံာ်ဒီး ယွၤကလုၢ်ကထါ, တၢ်ထုကဖၣ်, ဒီးသးဝံၣ်စံးထီၣ်ပတြၢၤယွၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

ဖဲပသူၣ်ပသးတဖၣ်သူၣ်လီၤအသးအလီၢ်န့ၣ် လုၢ်လၢ်လၢ ပဟံးဃာ်တဖၣ်န့ၣ် ဒိၣ်စိလုၢ်ဘၢဝဲန့ၣ်လီၤ. ထါစံးထီၣ်ပတြၢၤနီၢ်ဂံၢ် ၁:၁-၂ ပာ်ဖျါထီၣ် ပှၤတဂၤအလုၢ်အလၢ်လၢ အဒိးန့ၢ် တၢ်ဘၣ်ကစၢ်ယွၤအသး- မုၢ်လၤသးခုဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤအတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ, ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ မုၢ်ဆါဆဲးလၢမုၢ်နၤ, ဒီးတလူၤပိာ်ထွဲ ဟီၣ်ခိၣ်အတၢ်ထီဒုၣ်ထီဒါအလုၢ်အလၢ်တဖၣ်န့ၣ်ဘၣ်လီၤ. တၢ်ကီတၢ်ခဲကဟဲလီၤဘၣ်…

တၢ်အဲၣ် အတၢ်ဟ့ၣ်သါလၢ ကစၢ်ခရံာ်အပူၤ

ဖဲကီၢ်စွံးဒဲၢ် (Sweden) န့ၣ် တၢ်ကတိၤ “ဒူစတဲးန့” (dostadning) အိၣ်ဝဲတဖျၢၣ်, ဒီးအခီပညီလိၤလိၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ “တၢ်သံဒီးတၢ်မၤကဆှီတၢ်” န့ၣ်လီၤ. တၢ်ထံၣ်တမံၤအံၤ, အဲၣ်ဒိးစံးဝဲလၢ ဒ်ပသးပှၢ်ထီၣ်အကတီၢ်, ပကြၢးဆိကတီၢ် တၢ်ပာ်ဖှိၣ်ဟံးဃာ် ပိးလီတဖၣ်, ဒီးစးထီၣ် မၤစှၤလီၤ တၢ်ဖိတၢ်လံၤတဖၣ် လၢပတၢ်အိၣ်မူဒီစိၤ တၢ်လၢပထၢဖှိၣ်ပာ်ဖှိၣ်တ့ၢ်အီၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤစွံဒ့း(ၡ)ဖိတဖၣ်အဂီၢ်, “တၢ်သံဒီးတၢ်မၤကဆှီတၢ်” စံးတၢ်နီၢ်နီၢ်န့ၣ်, မ့ၢ်တၢ်အဲၣ်အတၢ်ဟ့ၣ်, ဒီးအတၢ်ပညိၣ်မ့ၢ်ဝဲ, ဖဲအလဲၤပူၤကွံာ် ဟီၣ်ခိၣ်ဝံၤန့ၣ်ဒီး, မၤဘီၣ်မၤညီထီၣ်ဝဲဒၣ် ဖိလံၤတဖၣ်, ဒီးပတံၤသကိးတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိး ဒီးဖိလံၤတဖၣ်, ဒီးတံၤသကိးတဖၣ် ကရဲၣ်ကျဲၤ တၢ်လၢပှၤသံတဖၣ် ပာ်လီၤတဲာ်တ့ၢ်တဖၣ် ကညီဝဲအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

ဒ်ပမ့ၢ် ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးသ့ၣ်တဖၣ်အသိး, ဖဲပသးအနံၣ်အလါတုၤဃီၤဝဲ အကတီၢ်တကတီၢ်န့ၣ်, ပဆိကမိၣ်ထီၣ် တၢ်ဟ့ၣ်သါအဂ့ၢ်- တၢ်လၢအဒုးမူဒုးဂဲၤပှၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲပစံးကတိၤ တၢ်ဟ့ၣ်သါအဂ့ၢ်န့ၣ်ဒီး, အါတက့ၢ်န့ၣ်. ပထံၣ်ဒၣ် ကျိာ်စ့, တၢ်န့ၢ်သါ, မ့တမ့ၢ် တၢ်အဲၣ်အတၢ်ဟ့ၣ်မၤစၢၤတၢ်တဖၣ် ဘၣ်ဆၣ်, ပကဘၣ်စံးကတိၤ တၢ်ဟ့ၣ်သါအဂ့ၢ် အိၣ်ဝဲအါမးန့ၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်ကွၢ်…

တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်ကဒါက့ၤ

ဒ်ပှၤလိၣ်ဘိထီၣ်သီတဂၤအသိး တၢ်လိၣ်ကွဲ ဒိးစက့း ဒုးနဲၣ်တၢ် (figure skating) န့ၣ်ယဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ. ယသးဘၣ်ယဲလၢ တၢ်ပာ်ဖှိၣ်ဃါဃုာ်ဒွဲလၤကူၣ်သ့ဒီးတၢ်လိာ်ခိၣ်လိာ်ကွဲ ဖဲထံလီၤသကၤ အဖီခိၣ်, လၢတၢ်ဝံၢ်တရံးနီၢ်ကစၢ်ချ့ချ့, တၢ်စံၣ်ဂဲၤကလံၣ်, ဒီးတၢ်ဒုးနဲၣ်က့ၢ်ဂီၤ အကလုာ်ကလုာ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲယကွၢ်ကီတ့ၢ် ပှၤဒိးစက့းစဲၣ်နီၤတဖၣ် ဟ့ၣ်ထီၣ်တၢ်ဒုးနဲၣ်တၢ်ဂဲၤဒိတဖၣ်ဝံၤန့ၣ်ဒီး, အကတၢၢ်န့ၣ် ယဒိးန့ၢ် ခွဲးယာ်လၢ ကလဲၤမၤလိန့ၢ် တၢ်ဒိးစက့းလၢ ပှၤမၤလိတၢ်ဖိတဖုအကျါန့ၣ်လီၤ. ယမၤလိန့ၢ် ပကဘၣ် ဒိးစက့းစံၣ်ယူၤဝဲဒၣ်ဒ်လဲၣ်, အိၣ်ကတီၢ် ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤဒိးစက့းတဖၣ် အပတီၢ်ကအိၣ်ဝဲဒၣ် ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ, တၢ်အကါဒိၣ်ကတၢၢ်လၢကဘၣ်သ့ၣ်ညါမၤလိန့ၢ်ဝဲန့ၣ်, ပမ့ၢ်လီၤဃံၤန့ၣ်ဒီး, ပကဘၣ် ဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤချ့ချ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢခံကတၢၢ်, ဖဲနီၢ်တဂၤ အတၢ်မၤလိန့ၣ်, ယမၤလိန့ၢ်ဘၣ် ပကဝံၢ်တရံးပနီၢ်ကစၢ်ချ့ချ့ဒ်လဲၣ်. ပကစံၣ်ဒ်လဲၣ်ဘၣ်ဆၣ်, ထီဘိန့ၣ် ယဘၣ်သန့ၤလီၤယသးလၢ တၢ်သ့တၢ်ဘၣ် အဂံၢ်ခီၣ်ထံး, လၢအမ့ၢ် ပမ့ၢ်လီၤဃံၤန့ၣ်ဒီး, ပကဘၣ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်ကဒါက့ၤဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.

ဒ်သိးပကသ့ၣ်ညါ “တၢ်လီၤဃံၤ” န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်လဲၤခီဖျိတမံၤလီၤန့ၣ် တလိၣ်လၢ ပကဘၣ်မ့ၢ် ပှၤလိာ်တၢ်ကွဲဖိတဂၤဘၣ်. နီၢ်နီၢ်န့ၣ်, မ့ၢ်လၢပမၤတၢ်ဒဲးဘးအဃိ, (မ့) ပခီၣ်ဘၣ်တိၢ်လီၤဃံၤ…

တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီကဆှီဒီဖိ

ယမါဒီးယၤ ပလဲၤဒိးလ့ၣ်ယီၢ်ခီၣ်ဖိန့ၣ် ပအဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါလၢ ပယီၢ်တ့ၢ်ဝဲ မံၤလာ်တဖၣ်အိၣ်ထဲလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, ဒ်သိးယကပှ့ၤ နီၣ်ထိၣ်တၢ်လဲၤအဂီၢ်, ယလဲၤဆူ ပှၤဆါတၢ်ပှ့ၤတၢ်အကျး, ဒီးယဟဲက့ၤစိာ် ပိးလီဖိအံၤဆူဟံၣ်န့ၣ်ဒီး, ယထံၣ်ဘၣ်လၢ တၢ်ထိၣ်ဒွး ရဲၣ်ကျဲၤတၢ်တဖၣ်န့ၣ် ကီခဲဝဲဒၣ်လၢယဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

ယက့ၤကဒါက့ၤဆူ ကျးလၢ ယပှ့ၤတၢ်အလီၢ်, ဒီးပှၤလၢအဆါလီၤယၤ ပိးလီၤအံၤ, ဒ်သိးပိးလီဖိအံၤ ကမၤတၢ်အဂီၢ်န့ၣ်, ရဲၣ်ကျဲၤဝဲလၢ တၢ်ဆၢကတီၢ်ဖုၣ်ကိာ်ဖိန့ၣ်လီၤ. ယထံၣ်လၢ တၢ်ရဲၣ်ကျဲၤပိးလီဖိအံၤန့ၣ် တကီတခဲဝဲဒၣ် ဒ်ယဆိကမိၣ်တ့ၢ်ဝဲအသိးန့ၣ်ဘၣ်.

လၢပတၢ်အိၣ်မူအပူၤန့ၣ် ပိးလီအသီ, ဒီးတၢ်ထံၣ်ဆိကမိၣ်အသီတဖၣ်န့ၣ် ကဖျါလၢ ပနၢ်ပၢၢ်အီၤတညီဘၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်အဒိန့ၣ်, ကွၢ်ဆိကမိၣ်ထံ တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်တက့ၢ်. ပှၤတနီၤ ကဆိကမိၣ်ဝဲလၢ တၢ်ကဲထီၣ်ကစၢ်ယွၤအဖိန့ၣ် ကမ့ၢ်တၢ်လၢအမၤသဘံၣ်ဘုၣ်ပှၤအသးန့ၣ်လီၤ.

ဘၣ်ဆၣ်, ဖဲလံာ်မၤတၢ် ၁၆:၃၁ န့ၣ် လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်ကတိၤကဆှီဒီဖိ, “စူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးခရံာ်တက့ၢ်. ဒီးနကတုၤလၢ တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤနဲ, ဒီးနပှၤဟံၣ်ဖိလီၤ” န့ၣ်လီၤ. တလိၣ်လၢတၢ်ကလူၤပိာ်ထွဲ တၢ်သိၣ်တၢ်ဘျၢတဖၣ်န့ၣ်ဘၣ်. တလိၣ်လၢ တၢ်ကဘှါဆှဲ တၢ်ဂ့ၢ်ခူသူၣ်တဖၣ်န့ၣ်ဘၣ်.

ရိမ့ၤ…