ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်တၢ်ဒုးတၢ်ယၤတဖၣ်ဃုာ်ဒီးကစၢ်ယွၤ
ပူၤကွံာ် ၂၀၁၆ နံၣ်တၢ်ဂီၤမူတခါ‚ ဟဲ (ခ) စီရၠာစး့း (ကၠ) - ဒုးနဲၣ် ကီၢ်အမဲရၠာစးကၤ အပှၤသုးဖိ အဒူအဃိၤတဂၤ ကိးအမံၤလၢဒဲး (စ) မၢၣ်ဒီး (စ) အဂ့ၢ်လီၤႉ ဒီး (စ) မ့ၢ်ပှၤသုးဖိစိာ်ကသံၣ်‚ ကွၢ်ထွဲ ပှၤသုးဖိအတၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးတဖၣ် ဒီးအ၀ဲအိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးတံၢ်နီၢ်လၢ ကဘၣ်မၤဂ့ၤမၤဘျါတၢ်‚ မၤမူတၢ်န့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲဘျုးလီၤအသးလၢ တၢ်အံးကွၢ်မၤစၢၤ မၤဘျါ ပှၤဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး ဒီးဂုာ်မၤန့ၢ်ပၢၤက့ၤ သးသမူတဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ ဖဲ ၁၉၄၅ နံၣ်‚ လါအီးကထိဘၢၣ် ၁၂ သီန့ၣ် တၢ်မၤလၤကပီၤ ဒီး (စ) န့ၣ်လီၤႉ တၢ်ပနီၣ်လၢ တၢ်ဟ့ၣ်အီၤအလိၤန့ၣ် တၢ်ကွဲးလီၤ၀ဲ ပှၤသုးဖိအဂ့ၤကတၢၢ်အတီၤ ဒဲး (စ) မၢၣ်ဒီး (စ) ဂ့ၢ်လိာ်ဃု တၢ်အိၣ်သဒၢအလီၢ် ဒီးလဲၤဒၣ်၀ဲလၢ ကျိချံမျိာ်သၣ် ယူၤ၀့ၤ၀ီၤပိၢ်ဖးအကဆူးပူၤ ဆူ ပှၤဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးနးတဖၣ်အအိၣ်ဒီး က့ၤစိာ်အ၀ဲသ့ၣ်တဂၤဘၣ်တဂၤ ဆူတၢ်လူၢ်လီၤပၤ တၢ်သဒၢအလီၢ်န့ၣ်လီၤႉ…
ကစၢ်ယွၤမၤအတၢ်မၤ
ပှၤကလုာ်ဒူၣ်ဆံးဖိတဖၣ်လၢအစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူး ပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်အသးတက့ှူၢ်ဖိဒီး ဟဲဆူ ဘၤကၠံနံယၢ့်ှှနါဒိၢ်ဧၢ်တၢ်Bတီၤလၢ အကဃုကစၢ်ယွၤအမဲာ်ဒီး ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အခီပညီ ဘၣ်ဃးဒီး ပှၤကလုာ်အဒူၣ်အဆံးဖိတဖၣ် အတၢ်န့ၢ်သါလၢ တၢ်ဘၣ်လိာ်ဖိးဒ့လိာ်မၤအသးလၢ ကီၢ်အမဲရၠာစးကၤ အပူၤအဃိန့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲသ့ၣ် ဆၢထၢၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်က၀ီၤ လၢညါပှၤကဲတ့ၢ်ဘၣ် ကုၢ်တဖၣ်ဘၣ် တၢ်ခူၣ်လီၤဘျၢလီၤတ့ၢ်အီၤ အလီၢ်ဒီးဟံးလိာ်အစုဘါထုကဖၣ်သကိး တၢ်န့ၣ်လီၤႉ သတူၢ်ကလာ်န့ၣ်ကလံၤအူတၢ် ဆူၣ်ဆူၣ်ဒီးမူခိၣ်စးထီၣ်စူၤ၀ဲလီၤႉ ဖဲပှၤကဲခိၣ်ကဲနၢ်တဂၤ တဲထီၣ်ကစၢ်ယွၤလၢ ကမၤဘျါက့ၤပှၤကလုာ်ဆံးဖိတဖၣ် အတၢ်ဆါတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်န့ၣ် မူခိၣ်စူၤအါထီၣ် နးထီၣ်ဒၣ်လဲာ်လီၤႉ ဖဲန့ၣ်အခါ ဘ့ (လ) ဟ့ၣ်လ့ အဖိမုၣ်ဖိလၢ အသးအိၣ်ထဲအနံၣ် ၁၀ ဖိတဂၤဆၢထၢၣ်လၢကမျၢၢ်ကျါန့ၣ် စံး၀ဲ‚ ကစၢ်ယွၤဟီၣ်လံန့ၣ်လီၤႉ ပှၤဟဲပာ်ဖှိၣ်ထီၣ် အသးဖဲန့ၣ်တဖၣ် နာ်လၢကစၢ်ယွၤမၤအတၢ်လၢကဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်မၤဃူမၤဖိး ဒီးတၢ်ပျၢ် တၢ်ကမၣ်န့ၣ်လီၤႉ
တၢ်မၤတ့ၢ်အသးဒ်န့ၣ် လၢကရၠာစးၤနံအဒီခိၣ်န့ၣ်လီၤႉ ကစၢ်ယွၤ မၤအတၢ်မၤ န့ၣ်လီၤႉ တုၤလၢကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူး လၢတၢ်ပျၤထီအီၤ လၢထူၣ်စုညါ အလိၤသါထီၣ် အတၢ်သါလၢခံကတၢၢ်န့ၣ်‚ ဟီၣ်ခိၣ်ဟူး၀းဒီး လၢၢ်မုၢ်လ့ထီသ့ၣ်ပၢၢ်သ့ၣ်ဖး ဒီးတၢ်သွၣ်ခိၣ်တဖၣ်န့ၣ် အိးထီၣ်အသး (မး ၂၇း၅၁-၅၂) န့ၣ်လီၤႉ…
မ့ၢ်နအိၣ်ဒီးမံၤဂ့ၤသၣ်၀ါမနုၤန့ၣ်လဲၣ်ႉ
ဖဲလီၢ်က၀ီၤတီၤထီကၠိတၢ်လိာ်ကွဲအကတီၢ်န့ၣ်‚ ထဲး (ဒ) မ့ၢ်ခိၣ်နၢ်လၢ အအိၣ်ဒီး တၢ်သးခု အကလုၢ်လၢအဒိၣ်အသွါကတၢၢ် လၢပှၤအကျါန့ၣ်လီၤႉ တချုးလၢတၢ်အိၣ်သးလၢ အလီၤတသုးမၤအသးဒီးအီၤဒံးကတီၢ်‚ အ၀ဲမ့ၢ်ပှၤလၢအဘၣ် တၢ်သ့ၣ်ညါအီၤ‚ ဒ်ပှၤလၢ အနီၢ်ထီခံမံးထၢၣ် ဒီးအတယၢၢ်အိၣ် ၁၃၀ ကံၣ်လိၣ်န့ၣ်လီၤႉ ထဲး (ဒ) အဆ့ကၤ အလွဲၢ်လၢအဒုးဟူးဂဲၤ ပှၤအါဂၤအသး မ့ၢ်တၢ်အလွဲၢ်လါဟ့ (ကၠိဖိအဆ့ကၤအလွဲၢ်) ဒီးအ၀ဲမ့ၢ် ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်ဟူးသးဂဲၤအတၢ်သးခုလၢကၠိအတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤတဖၣ်အဃိ‚ အ၀ဲဒိးန့ၢ်ဘၣ်မံၤဂ့ၤသၣ်၀ါလၢအမ့ၢ် ‘‘ပှၤလါဟ့လၢအဒိၣ်အသွါ’’ န့ၣ်လီၤႉ
ဘၣ်ဆၣ်‚ လၢထဲး (ဒ) အိၣ်တၢ်ဆိးတၢ်အလီၢ်က၀ီၤတခီ‚ တဘၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါအီၤ ဒ်ပှၤကဲခိၣ်ကဲနၢ်လၢအအိၣ်ဒီးတၢ်သးဖှံန့ၣ်ဘၣ်ႉ တမ့ၢ်စ့ၢ်ကီး ဒ်သးစၢ်တဂၤလၢ အလဲၤခီဖျိဘၣ် တၢ်စဲထီဒီး တၢ်မူၤတၢ်ဘှိးန့ၣ်ဘၣ်ႉ မ့မ့ၢ်‚ အ၀ဲဘၣ်တၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်အီၤ လၢအတၢ်အဲၣ်ဘၣ် ကစၢ်ယွၤဒီးဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢ အ၀ဲအတၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်တၢ်ဒီး တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံန့ၣ်လီၤႉ ဖဲတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါလၢတၢ်သံတၢ်ပှၢ်တခါလၢ အဘၣ် တၢ်မၤအီၤ ၄ နၣ်ရၠာစးံၣ်‚ ပှၤတဂၤဘၣ်တဂၤဟဲဆူအအိၣ် ဒီးသံကွၢ်သံဒိးတၢ်လၢအဘၣ်ထွဲဒီး ပှၤတဂၤလၢ အထူၣ်ဖျဲးထီၣ်လၢတၢ်ခံးတၢ်နၤ ခီဖျိကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူးအစိကမီၤလၢ တၢ်သးခုကစီၣ် ဒီးမူဒ်ခရၠာစးံာ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီအသိးန့ၣ်လီၤႉ
လၢအ့းဖ့းစူး…
တၢ်ကနိဒီးတၢ်ထုကဖၣ်
ဒဲနံးစ်အတၢ်အိၣ်မူ အတၢ်ဆီတလဲစးထီၣ် ဖဲပှၤတဂၤဟ့ၣ်အီၤ လံာ်စီဆှံအသီတက့တူၢ်၀ံၤ အလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲဘၣ် တၢ်ဖီၣ်ဃာ်အီၤလၢ ကဖးလံာ်စီဆှံအံၤ ဒီးတၢ်အံၤကဲထီၣ်အတံၤသကိး တပယူာ်ဃီန့ၣ်လီၤႉ လၢဃုလါအတီၢ်ပူၤ‚ သးသမူဆီတလဲအသးခံဖျၢၣ်‚ ဟဲအိၣ်ထီၣ်လၢ အ၀ဲအသးသမူအပူၤန့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲပာ်ထီၣ် အတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်လၢ ကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူးအပူၤလၢ တၢ်ပျၢ်အတၢ်ဒဲးဘးတဖၣ်အဂီၢ် ဒီးအ၀ဲဘၣ်န့ၢ်တၢ်ဆါလၢ အမ့ၢ် ဘရၠာစး့ခၠူၣ်မၢၣ် (စဲ (လ) လၢခိၣ်နူာ်ပူၤ) ဖဲလၢအလဲၤခီဖျိဘၣ် တၢ်ခိၣ်ဆါနးနးကျံၤကျံၤ ၀ံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤႉ မ့ၢ်လၢအ၀ဲတူၢ်ဘၣ်တၢ်လၢ တၢ်တူၢ်တန့ၢ်ခီၣ်တကဲအဃိ‚ အ၀ဲ ဘၣ်အိၣ်လၢလီၢ်မံခိၣ်ဒီး လဲၤဆူတၢ်မၤတန့ၢ်ဘၣ်ႉ ဘၣ်တနံၤ‚ အ၀ဲတူၢ် ဘၣ်တၢ်ဒီး မံ၀ဲတန့ၢ်အဃိ‚ အ၀ဲထံၣ်လီၤအသးလၢ အကိးသBတီထီၣ်တၢ်ဆူ ယွၤအအိၣ်လီၤႉ လၢခံကတၢၢ်‚ ဖဲဂီၤ ၄း၃၀ န့ၣ် အ၀ဲမံန့ၢ်၀ဲန့ၣ်လီၤႉ
နီၢ်ခိတၢ်တူၢ်ဘၣ်တၢ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်ပှၤလၢ ပကကိးသBတီထီၣ် တၢ်ဆူယွၤအအိၣ်အသိး‚ တၢ်အိၣ်သးလၢအကါဒိၣ်အဂုၤအဂၤတဖၣ်စ့ၢ်ကီး ဒုးဃ့ၢ်ပှၤဆူ ယွၤအအိၣ် သ့၀ဲလီၤႉ တချုးလၢ ဒဲနံး (စ) တူၢ်ဘၣ်တၢ်အံၤ‚ လၢပူၤကွံာ်နံၣ်ကယၤတဖၣ် ‘နၤတနၤလၢတၢ်ဘၣ်ကနိတၢ်‚ လၢအမ့ၢ်စီၤယၤကိာ်ထံၣ်လိာ်အသး ဒီးကစၢ်ယွၤ’…
နီၣ်က့‚ အူးခဲ ဒီးကစၢ်ယွၤ
ဖဲယဃ့ထုကဖၣ်တၢ်ဂ့ၢ်လၢ အဘၣ်ထွဲဒီးကစၢ်ယွၤအတၢ်ကိးအ၀ဲသ့ၣ် ဒ်သိးကမၤတၢ် လၢခံတပတီၢ်လၢအတၢ်အိၣ်မူအပူၤ၀ံၤ‚ မဲး (ခ) ဒီး နံၣ်နၣ် ပာ်လီၤသးလၢကသုးအသးဆူ ခူဒိၣ်၀့ၢ်ဃၢၤလၢ ၀့ၢ်အပူၤအံၤ‚ မ့ၢ်တၢ်လၢအ၀ဲသ့ၣ်လိၣ်ဘၣ်လၢ ကမၤ၀ဲန့ၣ်လီၤႉ ဒီးဖဲ အ၀ဲသ့ၣ် ပရၤဟံၣ်အိၣ်ကလီတဖျၢၣ်ဒီးဘှီဂ့ၤထီၣ်၀ံၤ‚ ဖဲန့ၣ် ကလံၤမုၢ်ဟဲလီၤလီၤႉ မး (ခ) ကွဲးလီၤလံာ်ဆူ ယအိၣ် လၢ ‘‘ပအိၣ်ဒီးတၢ်လၢပကမၤကမၣ်ဘၣ်တမံၤလၢ တဂီၤအံၤ န့ၣ်လီၤႉ ကလံၤသ၀ံးလၢအဆူၣ် ဟဲခီဖျိဘၣ်ကၠဲးဖၢၣ်စၢၣ်အ၀့ၢ်‚ ဟံးထီၣ်ကွံာ်တၢ်လၢ ပဘှီဂ့ၤထီၣ်လီၤပှီၢ်ကွံာ်လီၤႉ ကစၢ်ယွၤမၤတၢ်တမံၤမံၤန့ၣ်လီၤ’’ႉ
ကလံၤမုၢ်ဖးဒိၣ်တဖၣ်လၢ တၢ်ပၢၤအီၤတန့ၢ်အံၤ‚ တမ့ၢ်တၢ်ထဲလၢအမၤ ကမၣ်ပှၤဒီး ဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်သဘံၣ်ဘုၣ်လၢ ပသးသမူအပူၤန့ၣ်ဘၣ်ႉ ဘၣ်ဆၣ်‚ တၢ် တလီၤမၢ်ကွံာ်လၢ တၢ်သ့ထံၣ် ကစၢ်ယွၤအံၤ‚ မ့ၢ်နီၣ်၀ံာ်ခံတဖၣ်လၢပှၤလၢအထူၣ်ဖျဲးထီၣ်လၢ တၢ်တတၢာ်တနါန့ၣ်လီၤႉ
မူခိၣ်ကလံၤသီၣ်၀ီၤအတၢ်တတၢၣ်တနါလၢ စီၤယိၤဘးအသးသမူ‚ ဟဲစိာ် တၢ်လီၤမၢ်ကွံာ်လၢ တၢ်စုလီၢ်ခီၣ်ခိၣ်ဒီး တၢ်သံတၢ်ပှၢ်လၢအဖိတဖၣ် (ယိၤဘး ၁း၁၉) အံၤ မ့ၢ်တၢ်တမံၤလၢ အဒုးဖုးသံပျီၢ်သံ တၢ်လၢအ၀ဲကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ်၀ဲန့ၣ်လီၤႉ လၢန့ၣ်အမဲာ်ညါ‚ ပှၤသၢဂၤ ဟဲစိာ်တၢ်ကစီၣ်လၢအအၢတဖၣ် (း၁၃-၁၇)…
ဆူၣ်န့ၢ်ဒံးတၢ်သးဟ့
လၢအမိၢ့်ှှၢၣ်ရၠာစးီၣ်ဒၣ်အတၢ်သံလၢအလီၤသးအုး ခံဆံလွံၢ်နၣ်ရၠာစးံၣ်အပူၤ‚ ခရၠာစးံး (စ) ထံၣ် လီၤက့ၤအသးလၢ အနိးဖံး၀း၀ဲဒီး တၢ်ကတိၤအဖျၢၣ်လၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်စိကမီၤ ဃုာ်ဒီး တၢ်လၢအပှဲၤဒီး တၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်လၢအမ့ၢ် ‘‘တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအဂံၢ်ဘါဆူၣ်န့ၢ်ဒံး တၢ်သးဟ့’’ န့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲအမိၢ်ဃုာ်ဒီးပှၤအဂၤဃိးဂၤ‚ ဘၣ်တၢ်မၤသံအ၀ဲသ့ၣ် ဖဲအမၤလိ လံာ်စီဆှံလၢ ခၠါလဲးထၢၣ် ဖဲမုၢ်သၢနံၤအမုၢ်တနၤလၢ ခဲရၠာစးိၣ်လဲနၣ်ကလံၤထံးန့ၣ်လီၤႉ တၢ်အံၤမ့ၢ်တၢ်မနုၤလၢ အမၤက့ၤ ခွါလိၣ်ဘိတဂၤအံၤ အတၢ်အိၣ်မူလၢ တၢ်ကတိၤအံၤ ကဟဲဟးထီၣ်လၢအထးခိၣ်န့ၣ်လဲၣ်ႉ ခရၠာစးံးစ် မ့ၢ်ပှၤလၢအစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤခရၠာစးံာ်တဂၤ‚လၢ အအိၣ်ဒီးအမိၢ်လၢ ‘အအဲၣ်ပှၤကိးဂၤ ဒ်အသးဒၣ်၀ဲအသိး’ န့ၣ်လီၤႉ
လၢလံာ်လူၤကၣ် ၂၃း၂၆-၄၉ န့ၣ် ပကထံၣ်သၣ် ဆှံဆှံလၢ တၢ်မၤသံတၢ်လၢ အပၣ်ဃုာ်ဒီးပှၤအၢဖိခံဂၤဒီး ကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူးလၢ အတၢ်ကမၣ်တအိၣ်၀ဲ (း၃၂) န့ၣ်လီၤႉသၢဂၤလိာ် ဘၣ်တၢ်ပျၤထီလၢထူၣ်လိၤန့ၣ်လီၤ (း၃၃) ႉ လၢတၢ်ဘၢၣ်စၢၤလၢ တၢ်ကအု ကစွါလၢတၢ်ပျၤထီ တၢ်လၢထူၣ်အလိၤအပူၤ နၢ်ဟူဘၣ် တၢ်ကတိၤလၢအသီၣ်ထီၣ်လၢအမ့ၢ် ‘‘ပၢ်ဧၢ‚ ပျၢ်အတၢ်ဒဲးဘးတက့ၢ်ႉ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ‚ မ့ၢ်အမၤ၀ဲဒ်လဲၣ်န့ၣ်‚ တသ့ၣ်ညါဘၣ်’’ န့ၣ်လီၤ…
ပှၤလၢအပၢၤဃာ်တၢ်အၢၣ်လီၤ
တၢ်ဖီၣ်ဃာ်ဃံးဃံးလၢ တၢ်အၢၣ်လီၤလၢအ၀ဲမၤ၀ဲဆူ လၣ့်ှှိနံၣ်‚ ကၠီနသၣ် ထံၣ်လီၤက့ၤ အသး အကတိၤတၢ်အုးတုးအးတး ဖဲအဟ့ၣ်တၢ်အၢၣ်လီၤလၢ အတၢ်တ့တၢ်ဖျီန့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲဆိကမိၣ်ထီၣ်လၢ မ့ၢ်ယအၢၣ်လီၤတၢ်အံၤကသ့‚ ဖဲယတနာ်န့ၢ်လီၤယသးလၢ ယပၢၤ ဃာ်အီၤကန့ၢ်အဃိ န့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲဟ့ၣ်တၢ်အၢၣ်လီၤအံၤ ဖဲတၢ်တ့တၢ်ဖျီအကတီၢ် ဘၣ်ဆၣ်‚ တၢ်အတယၢၢ်အဃၢလၢအ၀ဲအၢၣ်လီၤတ့ၢ်၀ဲအံၤ‚ အိၣ်တ့ၢ်ထီဃာ်လၢ အသးပူၤန့ၣ်လီၤႉ ဖဲတၢ်တူၢ်လိာ်မုာ်တၢ်၀ံၤ ကၠီနသၣ် ကိးထီၣ်အမါဆူ တၢ်ဘါသရၠာစးိာ် ဒီးဃ့ ထုကဖၣ်တၢ် လၢအယံာ်န့ၢ်ဒံး ခံနၣ်ရၠာစးံၣ်‚ ဒ်သိးကစၢ်ယွၤ ကမၤစၢၤအီၤလၢ ကပၢၤဃာ်အတၢ်အၢၣ်လီၤဆူ ကအဲၣ် ဒီးကဟုကယာ်လၢ လၣ့်ှှိနံၣ် အဂီၢ်န့ၣ်လီၤႉ
ကၠီနသၣ် အတၢ်တ့တၢ်ဖျီအမုၢ်နံၤအလီၤပျံၤအံၤ သူၣ်လီၤအသးလၢ တၢ်မၤနီၣ်ဃာ်တၢ်လၢ အတၢ်မ့ၢ်ပှၤကူပှၤကညီအနီၢ်ခိဂံၢ်ဘါစၢ်န့ၣ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ်‚ ယွၤလၢ အအၢၣ်လီၤတၢ်လၢ ကဆိၣ်ဂ့ၤ ပှၤကလုာ်တဖၣ် ခီဖျိစီၤအၤ့ဘၤဟၣ် အတၢ်လီၤစၢၤ လီၤသွဲၣ်န့ၣ် (ကလၤ ၃း၁၆) ‚ တအိၣ်၀ဲဒီး တၢ်မၤနီၣ်ဃာ် ပှဲၤအံၤပှဲၤနုၤနီတမံၤန့ၣ်ဘၣ်ႉ
လၢကတၤတၢ်လၢအပှၤယူဒၤခရၠာစးံာ်ဖိတဖၣ်‚ လၢတၢ်ကပၢၤဃာ်တၢ်ဒီး အိၣ်ခိး လၢ တၢ်သးစူၤ‚…
တဲဖျါထီၣ်တၢ်ဖျိဖျိဖျါဖျါတက့ၢ်ႉ
ဘရၠာစးံၤတနံၣ် ကိးသBတီတၢ်ဆူ အပှၤမၤသကိးတၢ်လၢတၢ်အီၣ်အကျးလၢ‚ ‘ပှၤအ၀ဲန့ၣ်‚ ပှၤအ၀ဲန့ၣ်’ န့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲနဲၣ်တၢ်ဆူ မဲလ်ဘ့‚ လၢအထံၣ်လိာ်သးဒီးအီၤအဆိကတၢၢ်‚ ဖဲအ၀ဲအိၣ်လၢ တၢ်အိၣ်သးလီၤဆီတဖၣ် အကတီၢ်န့ၣ်လီၤႉ ဖဲ မဲလ်ဘ့ မၤတၢ်လၢ တၢ်ဘါသရၠာစးိာ် အတပံၢ်တမါပျီကတီၢ်‚ သးစီဆှံ မၤဆူၣ်ထီၣ်အသးလၢ ကတိၤသကိးတၢ် ဒီး ပိာ်မုၣ်တဂၤလၢ အဖျါလၢအမ့ၢ်ပိာ်မုၣ်ဟးဂီၤတဂၤန့ၣ်လီၤႉ ဖဲအ၀ဲကွဲမုာ်ပိာ်မုၣ်အံၤ ဆူ အတၢ်ဘါသရၠာစးိာ်န့ၣ် ပိာ်မုၣ်အံၤ စံးဆၢက့ၤလၢ‚ ‘‘မ့ၢ်နသ့ၣ်ညါတၢ်လၢ ယမၤအီၤန့ၣ်ဧါႉ ပှၤသ့ၣ်တဖၣ် တအဲၣ်ဒိးလၢ ယကလဲၤဖဲန့ၣ်ဘၣ်’’ လီၤႉ ဖဲမဲလ်ဘ့ တဲဘၣ်အီၤတၢ်ဂ့ၢ်လၢ အဘၣ်ထွဲဒီးကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူးအတၢ်အဲၣ်ဒီး မၤလီၤတံၢ်အီၤလၢ ကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူးအစိကမီၤ ကဆီတလဲအ၀ဲအတၢ်အိၣ်မူ‚ ဖဲန့ၣ် မဲာ်ထံမဲာ်နိတဖၣ်‚ ဟဲယွၤလီၤလၢ အဘိးပၤခံခီအလိၤလီၤႉ ဖဲနွံတဖၣ်ပူၤကွံာ်အလီၢ်ခံ‚ အခဲအံၤ ဘရၠာစးံးတနံၣ် စးထီၣ်မၤတၢ်လၢဘၢၣ်က၀ီၤအသီတခါ‚ မူတၢ်အိၣ်မူလၢ‚ အအုၣ်အသးလၢ ကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူးအတၢ်ဆီတလဲအတၢ်အိၣ်မူန့ၣ်လီၤႉ
ပှၤတၢ်မၢဖိစီၤပီလူး ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်တဖၣ်လၢ ကလုၢ် ထီၣ်အသးဆူ တၢ်ထုကဖၣ်န့ၣ် အ၀ဲဃ့ကညးတၢ်ခံမံၤလၢ အမ့ၢ် ‘ဘါထုကဖၣ်စ့ၢ်ကီး…
ထဲတၢ်နာ်ဧိၤ
ဖိသၣ်အဂၤ ၃၀၀ ကူသိးထီၣ်၀ံၤ ဆ့ၣ်နီၤသကိးလၢ ကအီၣ်ဂီၤတၢ်အီၣ်အဂီၢ်‚ ဒီးစံးဘျုးတၢ်ထုကဖၣ် ဘၣ်တၢ်လုၢ်ထီၣ်အီၤလၢ တၢ်အီၣ်အဂီၢ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ်‚ တၢ်အီၣ် တအိၣ်နီတမံၤလၢ စီၢ်နီၤခိၣ်ဘၣ်ႉ တၢ်အိၣ်သးဒ်သိးအံၤတဖၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအမၤညီနုၢ် အသးလၢ ပှၤနဲၣ်တၢ်ဒီးမံး့ှှၢၣ်နရၠာစးံၣ် ကၠီးမူလၢၢ် (၁၈၀၅-၁၈၉၈) အဖိၣ်ဃဲကၠိအဂီၢ် န့ၣ်လီၤႉ အခဲအံၤ‚ တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်အသီတမံၤ ဒ်သိးကထံၣ်ဘၣ်တၢ်လၢ မ့ၢ်ကစၢ်ယွၤကမၤပှဲၤတၢ်အံၤဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤႉ လၢစှၤမံးနံးလၢ မူလၢၢ်အတၢ်ထုကဖၣ်၀ံၤ‚ ပှၤဘှီကိၣ်လၢ အမံတန့ၢ်ဒီတနၤတဂၤ‚ ဟဲဖျါထီၣ်လၢBတဲၤအခီၣ်ထံးန့ၣ်လီၤႉ လၢတၢ်ကလၢၢ်ဘၣ်လၢပှၤဖိၣ်ဃဲဖိတဖၣ် ကစူးကါ ဂီၤတၢ်အီၣ်အကိၣ်‚ အ၀ဲဘှီကိၣ်အါဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤႉ တယံာ်‚ ပှၤတဂၤလၢ အဟးဆှၢတၢ်နုၢ်ထံလၢလ့ၣ် ဟဲဖျါထီၣ်ကဒီးလီၤႉ အ၀ဲအလ့ၣ်လၢအဆှၢတၢ်နုၢ်ထံ ကၢ်ကွံာ်လၢ ဖိၣ်ဃဲအိၣ်ဆိးလီၢ်အမဲာ်ညါန့ၣ်လီၤႉ လၢတၢ်တအဲၣ်ဒိးတၢ်နုၢ်ထံကယွၤလီၤကွံာ်ကလီကလီ‚ အ၀ဲဟဲဟ့ၣ်တၢ်နုၢ်ထံအံၤဆူ မူလၢၢ်အအိၣ်လီၤႉ
တၢ်အံၤမ့ၢ်တၢ်လၢအမၤညီနုၢ်အသး လၢတၢ်ဘၣ်ယိာ်ဘၣ်ဘီ‚ တၢ်သူၣ်ကိၢ် သးဂီၤတၢ် ဒီး တၢ်သးကညီၤလီၤသးလၢ တၢ်ဆၢကတီၢ်ဖုၣ်ကိာ်‚ ဖဲပမ့ၢ် တအိၣ်ဒီး တၢ်ဂံၢ်ထံး တဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ လံာ် ၁ စီၤပၤ ၁၇း၈-၁၆ ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ပှၤလၢ ယွၤအတၢ်…
တၢ်ဃၣ်လိၤက့ၤတၢ်လၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤ
တၢ်ယီၤထီၣ်သီအကလံၤသီၣ်၀ီၤ မ့ၢ်တၢ်လၢအမၤဆှံထီၣ်ကဆှီထီၣ်တၢ်ဒီး ပှၤလၢအလဲၤသကိးတၢ်ဒီးယၤ‚ ယမါအဂီၢ် မ့ၢ်တၢ်လၢအဂ့ၤဒိၣ်မးလီၤႉ တၢ်ဃံတၢ်လၤလၢ ပအိၣ်သကိးဘၣ်တပူၤဃီအံၤ ကကဲထီၣ်တၢ်လီၤသးအုး‚ ဖဲ ယထံၣ်တၢ်ပနီၣ်လၢတဘၣ် နုာ်လီၤတဂ့ၤအံၤန့ၣ်လီၤႉ ဖဲယထိၣ်လီၤယခိၣ်လၢ ကျဲလၢအကမၣ်လၢတၢ်လဲၤအပူၤ ဒီး ယထံၣ်ဘၣ် တၢ်ပနီၣ်ဒီး ယတရၠာစးံးက့ၤခ@ခ@လီၤႉ ဆိကမိၣ်ထီၣ်က့ၤလၢ‚ ဖဲလၢ ယမ့ၢ်လဲၤကပာ်ကွံာ်တၢ်ဒုးပလီၢ်အတၢ်ပနီၣ် ဒီး လဲၤတၢ်လၢကျဲလၢအကမၣ်အဃိ‚ တၢ်အံၤကမၤဆါတၢ်လၢ ယမါ‚ ယနီၢ်ကစၢ် ဒီးပှၤဂုၤပှၤဂၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ
တၢ်ကတိၤလၢခံကတၢၢ်လၢ လံာ်ယၤကိာ်န့ၣ် ဟ့ၣ်တၢ်အတယၢၢ်လၢ တၢ်မၤကျိၤကျဲလၢ အဘှီဘၣ်က့ၤတၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအကါဒိၣ်န့ၣ်လီၤႉ မ့ၢ်ပှၤလၢပကျါ တအဲၣ်ဒိးလၢ ပှၤလၢကကဟုကယာ်ပှၤလၢ ပတၢ်လဲၤကျဲ‚ ပတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤ‚ တၢ်ဆၢတဲာ်တဖၣ်‚ တၢ်မိၣ်န့ၢ်သးလီတဖၣ်လၢ ကကဲထီၣ်တၢ်မၤဆါတၢ်ဒီး ဃၣ်က့ၤပသးန့ၣ် ဘၣ်ဧါႉ ပှၤလၢအသ့ၣ်ညါတၢ်လၢ ကမၤဆါတၢ်လၢ ပနီၢ်ကစၢ် မ့တမ့ၢ် ဆူ ပှၤဂုၤ ပှၤဂၤ‚ လိၣ်လၢကဃၣ်က့ၤပှၤလၢ တၢ်ဘၣ်ဆၢဘၣ်ကတီၢ်န့ၣ်လီၤႉ
လံာ်ယၤကိာ် ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အလုၢ်အပရၤအိၣ်၀ဲလၢ တၢ်မၤလိၤမၤဘၣ်က့ၤ တၢ်လၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ ဃုာ်ဒီးတၢ်ကတိၤအဖျၢၣ်လၢ ‘‘ပှၤလၢအဘိးဃၣ်က့ၤ ပှၤမၤ…