“တၢ်ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သး” (like)- နသ့ၣ်ညါ တၢ်ပနီၣ်ဆံးလၢအမ့ၢ် စုမုၢ်ကျၢၢ်ဖိ အထီၣ်ဆူ တၢ်ဖီခိၣ်လၢ Facebook အံၤ ပသးကလၢၢ်ဘၣ် ဒ်သိးအိၣ်ဒီးပှၤထီဘိန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ပနီၣ်လၢ အမၤဂၢၢ်မၤကျၢၤ, အၢၣ်လီၤ တၢ်ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးအံၤ ဟဲအိၣ်ထီၣ်ဖဲဒၣ် ၂၀၀၉ နံၣ်အကပိာ်ကပၤန့ၣ်လီၤ.

ကၠဲးစတ့ၣ် ရိၣ်စဲၤစတ့ (Justin Rosenstein) လၢအမ့ၢ် ပှၤတ့ဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်အပနီၣ် “တၢ်ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သး” အံၤစံးဝဲလၢ, အအဲၣ်ဒိးမၤစၢၤ တၢ်တ့ဒုးအိၣ်ထီၣ် “ဟီၣ်ခိၣ်ချၢအံၤ ကမ့ၢ်တၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲ, လၢပှၤကညီကဒဲကဒဲ မၤဟးဂီၤလိာ်သးအလီၢ်န့ၣ် ကမ့ၢ်ပှၤကညီတဖၣ် မၤဂ့ၤထီၣ်လိာ်သး အတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲ” န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ခီဖျိလၢအတၢ်ကူၣ်တမံၤအံၤ ဒုးကဲထီၣ် ပှၤစူးကါတၢ်တဖၣ် တၢ်သးစဲထီ စိၣ်ရှဲၣ် မံၤဒယၣ် လၢအမၤကီခဲတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အဃိ ရိၣ်စဲၤစတ့ အသးဟးဂီၤဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.

ယဆိကမိၣ် ရိၣ်စဲၣ်တ့ အတၢ်တ့ဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်တမံၤအံၤ စံးကတိၤဝဲ တၢ်လၢ ပလိၣ်ဘၣ် တၢ်မၤဂၢၢ်မၤကျၢၤ, ဒီးတၢ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သး စးထီၣ်လၢ ပအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်လံၤလံၤန့ၣ်လီၤ. ပှၤဂၤတဖၣ်သ့ၣ်ညါပှၤ, ဒီးတိၢ်နီၣ်န့ၢ်ပှၤ, ဒီးမ့ၢ်ဝဲလီၤ, ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးပှၤန့ၣ် ပအဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သး (like)အံၤ မ့ၢ်တၢ်အသီန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်သးသူပသး လၢပကသ့ၣ်ညါ, ဒီးပကဘၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါပှၤအံၤ စးထီၣ်လၢကစၢ်ယွၤတ့လီၤပှၤကညီၤ အကတီၢ်, ယံာ်တ့ၢ်လံန့ၣ်လီၤ.

တုၤခ့ခါအကတီၢ်ဒၣ်လဲာ်, တၢ်တူၢ်လိာ်ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သး အပနီၣ် အခိၣ်မီၣ်အံၤ တမ့ၢ်တၢ်လၢတၢ်ပှဲၤဒံးဘၣ်, လၢပှဲၤလံဧါ. လၢတၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်အဃိ, ပမၤဘၣ် ကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤ, လၢအတၢ်အဲၣ် လဲၤတၢ်ဒိၣ်န့ၢ်ယိာ်န့ၢ်ဒံး ဒ့းကၠ့းတဲၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သး (Digital Nod) န့ၣ်လီၤ. ဖဲ ယံး ၁:၅ အပူၤန့ၣ်, ပကထံၣ်ဘၣ် ကစၢ်ယွၤအတၢ်ပညိၣ်အဒိၣ်အယိာ်, ဘၣ်ထွဲဒီး ယွၤအနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲအတၢ်ကိး ဝံတဂၤအဂ့ၢ် “လၢယ တချုးတ့လီၤဒံးဘၣ်နၤလၢ ပှၤဟၢဖၢပူၤန့ၣ်ဘၣ်ဒီး, ယသ့ၣ်ညါနၤ, ဒီးနတချုးဟဲထီၣ် ဒံးဘၣ်လၢ ပှၤဒၢလီၢ်အပူၤန့ၣ်ဘၣ်ဒီး, ယပာ်နၤလီၤဆီဒၣ်တၢ်, ဒီးပာ်နၤလၢဝံတဂၤ လၢပှၤကလုာ်တဖၣ်အဂီၢ်လီၤ.” န့ၣ်လီၤ.

အဆၢဖိ ၈-၁၀ ပာ်ဖျါဝဲ ယွၤသ့ၣ်ညါ ဝံတဂၤအံၤ, တချုးလၢအမိၢ်အဒၢလီၢ်ပူၤ, ဒီးတိာ်ပာ်အီၤ တၢ်အိၣ်မူလၢအခီပညီအိၣ်, ဒီးကမၤအတၢ်မၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်ပသ့ၣ်ညါ ပၢ်လၢ အသ့ၣ်ညါပှၤ, အဲၣ်ပှၤ, ဒီးတူၢ်လိာ်ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးပှၤ ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်တဂၤအံၤ ကွဲမုာ်စ့ၢ်ကီးပှၤ, ဆူတၢ်အိၣ်မူလၢအအိၣ်ဒီးတၢ်ပညိၣ်န့ၣ်လီၤ.