တၢ်သးကညီၤ အိၣ်ဟဲခီဖျိ ကိၣ်ပံၣ်စၢ်
ပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ခိၣ်နၢ် ဟါရိၣ် (Harold) ဒီးအမါသးဘိ ပဲ(မ) (Pam) ကွဲမုာ်ယၤလၢ ဟါတၢ်အီၣ်အဂီၢ်န့ၣ် ယသူၣ်ခုယသးခု, ဘၣ်ဆၣ် ကဲထီၣ်တၢ်သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤလၢယဂီၢ် စ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ. ယလဲၤထီၣ် ခီလ့ၣ်ကၠိ တၢ်မၤလိ လံာ်စီဆှံကရူၢ်ဖိ တကရူၢ် လၢအသိၣ်လိ တၢ်ထံၣ်တၢ်ဆိကမိၣ်တဖၣ်လၢ အထီဒါလိာ်သးဒီး လံာ်စီဆှံ အတၢ်သိၣ်လိသီလိတနီၤအဃိ ယဆိကမိၣ်လၢ ယသးပူၤ, “မ့ၢ်အဝဲသ့ၣ် ကသိၣ်သီယၤ လၢတၢ်ဂ့ၢ်အံၤအဃိဧါ”န့ၣ်လီၤ.
ဖဲပအီၣ်ကိၣ်ပံၣ်စၢ်အကတီၢ်န့ၣ်, အဝဲသ့ၣ် စံးကတိၤနီၤဟ့ၣ် အဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် အဂ့ၢ်, ဒီးသံကွၢ်ယဂ့ၢ်ယကျိၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲယစံးကတိၤပာ်ဖျါ လံာ်လၢယဘၣ်မၤလၢဟံၣ်အဂ့ၢ်, ယထွံၣ်ဖိ ဘူၣ်ခၠံၣ် (Buchi) အဂ့ၢ်, ဒီးပှၤပိာ်ခွါ လၢယအဲၣ်ခူသူၣ်ဘၣ်တဂၤအဂ့ၢ်န့ၣ်ဒီး အဝဲသ့ၣ် ခိးကနၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. အကတၢၢ်န့ၣ်ဒီး, လၢတၢ်ကတိၤကပုာ်လုးအပူၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ဟ့ၣ်ပလီၢ်ယၤ ဘၣ်ထွဲဒီး ကရူၢ်လၢ ယလဲၤထီၣ်အဂ့ၢ်, ဒီးတဲနၢ်ပၢၢ် အတၢ်သိၣ်လိသီလိလၢ အကမၣ်တဖၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.
အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်န့ၣ် ထုးယံၤက့ၤယၤလၢ တၢ်သိၣ်ကမၣ်သီကမၣ်တဖၣ်, လၢအဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်လီၤ ဖဲတၢ်မၤလိလံာ်စီဆှံ, ဒီးတၢ်မၤဘူးထီၣ်က့ၤယၤဆူ…
တၢ်ကတိၤတဖၣ်လၢ အပာ်ဖျါထီၣ် ပသူၣ်ပသး
နကစူးကွံာ်ညိကွံာ် တၢ်ကတိၤအၢသီ အရၢၢ်အစၢၢ်တဖၣ်ဒ်လဲၣ်. တီၤထီကၠိတဖၣ် ဃုထၢ ပာ်လီၤဝဲလၢ ကဒုးအိၣ်ထီၣ် သနိတမံၤ, ဒ်အမ့ၢ် တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤလၢ အသုတစံးကတိၤ "တၢ်ကတိၤအၢသီ, အရၢၢ်အစၢၢ်" ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ကၠိဖိတဖၣ် ဆိၣ်လီၤအၢၣ်လီၤ, ဒီးဘၣ်စံးဝဲ “လၢတၢ်သညူးသပှၢ်အပူၤ ယအၢၣ်လီၤယဲလၢ ယတစံးကတိၤ ဒုၣ်ဒွဲၣ်စံးအၢစံးသီတၢ်တမံၤလၢ်လၢ်ဘၣ်လၢ ပကၠိကရၢၢ်ပူၤ, ဒီးတကွဲးဘၣ်အၢတၢ်လၢ ကၠိပီးလီတဖၣ်အလိၤ ဘၣ်န့ၣ်လီၤ”. တၢ်မၤအံၤ မ့ၢ်တၢ်ကျဲးစၢးလၢ အဂ့ၤ, ဒီးအပတီၢ်ထီတမံၤဘၣ်ဆၣ်, ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးစံးဝဲလၢ, တၢ်ကတိၤအၢသီအစိ, အတၢ်နၢတၢ်နွါန့ၣ် တၢ်မၤဘံၣ်မၤဘၢ, မၤဟါမၢ်လၢတၢ်သနိ မ့တမ့ၢ် တၢ်အၢၣ်လီၤလၢ အဖျါထဲလၢခိဧိၤ တသ့နီတဘျီဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်မၤပျီမၤစီကွံာ် ပထးခိၣ်အတၢ်ကတိၤ အတၢ်နၢတၢ်နွါတဖၣ်အစိန့ၣ် စးထီၣ်လၢ တၢ်မၤသီထီၣ်က့ၤ ပသူၣ်ပသးန့ၣ်လီၤ. လူၤ ၆:၄၃-၄၄ အပူၤန့ၣ် ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးစံးဝဲလၢ ဒ်ပှၤသ့ၣ်ညါသ့ၣ်တထံး ခီဖျိလၢအသၣ်ဒၣ်ဝဲအသိး, ပတၢ်ကတိၤတဖၣ် မ့ၢ်နီၣ်ထိၣ်လၢ ပနာ်န့ၢ်အီၤသ့, ဒီးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ မ့ၢ်ပနီၢ်သးဘၣ်လိာ်ဖိးမံလိာ်သးဒီး ယွၤအကျဲတဖၣ်ဧါ, တဘၣ်လိာ်ဖိးမံလိာ်သးဘၣ်ဧါန့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၄၅ ပာ်ဖျါဝဲ…
ပှၤသးပှၢ်တဂၤအတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်
“မ့ၢ်ယပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤယသးလၢ တၢ်မနုၤအဂီၢ်လဲၣ်.” တၢ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်သံကွၢ်တထံၣ်လၢ New York Times တၢ်ကစီၣ်အလံာ်ပရၢ အပှၤကွဲးလံာ်လၢ အဆါဘၣ်အအါကတၢၢ် ကၠီး စီဒၢၣ် (George Saunders) စံးဆၢဝဲ, ဖဲအတၢ်ကတိၤလီၤတၢ်ဆူ ၂၀၂၃ နံၣ် ပှၤဖျိကၠိတဖၣ် ဖဲစံၣ်ရၣ်ကၠူး (Syracuse) ဖၠၣ်စိမိၤန့ၣ်လီၤ. အတၢ်ကတိၤကျိၤကျဲမ့ၢ်ဝဲ ခီဖျိလၢပှၤသးပှၢ် စီဒၢၣ် တဂၤ ဟ့ၣ်ခီဟ့ၣ်နီၤလီၤ အတၢ်ပီၢ်ယၢ်လီၤသး တမံၤ ခံမံၤလၢအတၢ်အိၣ်မူအပူၤ ဆူပှၤသးစၢ်တဖၣ် (ဖျိကၠိတဖၣ်) ဒ်သိးအကမၤလိန့ၢ် တၢ်တမံၤမံၤ, ခီဖျိလၢ အတၢ်ဟ့ၣ်ဒိတဖၣ်အပူၤ ကသ့အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲရဲၣ်လီၤတၢ်ဂ့ၢ်စှၤထံၣ်, လၢအမ့ၢ် တၢ်ဘၣ်ဖှီၣ်ဘၣ်ယာ်, ဒီးဘၣ်မၤတၢ်မၤကီခဲတမုာ်တလၤတဖၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပှၤကဆိကမိၣ် တၢ်လၢအပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် စီဒၢၣ် စံးဝဲ လၢတၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်အံၤအဃိ အဝဲတပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသးနီတစဲးဘၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ် တၢ်လၢအပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသး, ဒီးအသူၣ်တမုာ်သးတမုာ်က့ၤတၢ်တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်အတၢ်လီၤတိၢ်ဝဲလၢ ကမၤဂ့ၤမၤဘျုးတၢ်အဂီၢ်- အဝဲဒုးလဲၤပူၤကွံာ် တၢ်အခွဲးအယာ်တဖၣ်လၢ အကဘၣ်မၤဂ့ၤမၤဘျုးတၢ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်မၢဖိ စီၤပီလူး ကွဲးလီၤလံာ်…
တၢ်စံးထီၣ်ပတြၢၤ သတူၢ်ကလာ်
တၢ်သးခုကစီၣ်အတၢ်လဲၤဖုၣ်ကိာ် ဆူအံးသံၣ်ယိပံယၤအကီၢ်န့ၣ်, ပပှၤလဲၤတၢ်တဖု ပဘၣ်လဲၤသကိးတၢ်ဒီး လီၢ်ကဝီၤ တၢ်သးခုကစီၣ်အဂၤတဖု, လၢအတုၤဃီၤမၤစၢၤ ပှၤသးစၢ်တဖုလၢ အဘၣ်ကီဘၣ်ခဲ, ဒီးဘၣ်အိၣ်ဆိးဝဲလၢ ဒဲပစီၢ်ဖိတဖၣ် လၢပှၤလဲၤ တၢၤကွံာ်စူးကွံာ် တၢ်ဖိတၢ်လံၤတဖၣ်အလီၢ်န့ၣ်လီၤ. ပထံၣ်လိာ်သးဒီးအဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢ အလီၤသးမုာ်သးခုဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ. ပဟ့ၣ်ခီဟ့ၣ်နီၤသကိး တၢ်အုၣ်သးတဖၣ်, တၢ်ကတိၤဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါတဖၣ်, ဒီးဃ့ထုကဖၣ်သကိးတၢ်ဆူကစၢ်ယွၤန့ၣ်လီၤ. မုၢ်ဟါအကတီၢ်ဖိလၢ အဘၣ်ယသးဒိၣ်မးန့ၣ် ဖဲလီၢ်ကဝီၤတၢ်သးခုကစီၣ်ကရူၢ်ဖိတဂၤ ဒ့ဝဲ အကံၢ်ထါ ဒီးပဘူၣ်သကိးဘါသကိးယွၤဒီးပတံၤသကိးအသီတဖၣ်အံၤ လၢလါအတၢ်ကပီၤ အဖီလာ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်ဖိလၢ အစီဝဲဆှံဝဲဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်အတၢ်အိၣ်အသး တၢ်ဘၣ်ယိၣ်မ့ၢ်အိၣ်ဒၣ်လဲာ်န့ၣ်, ပှၤတဖၣ်အံၤအိၣ်ဒီး တၢ်မုၢ်လၢ်, ဒီးတၢ်သးခု, တၢ်လၢပထံၣ်န့ၢ်အီၤ သ့ဒၣ်ထဲ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအပူၤန့ၣ်လီၤ.
လံာ်မၤတၢ် ၁၆ အပူၤန့ၣ်, ပကဖးဘၣ် တၢ်စံးထီၣ်ပတြၢၤ သတူၢ်ကလာ်အဂၤတမံၤလၢအမ့ၢ် တၢ်ဂ့ၢ်ကဲထီၣ်အသး လၢဝ့ၢ်ဖံလံးပံၤအဃိာ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. စီၤပီလူးဒီးစီၤစံလၤ ဖဲအမၤကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအတၢ်မၤအဆၢကတီၢ် ဘၣ်တၢ်ဖီၣ်, ဘၣ်တၢ်ဒိတီၢ်, ဘၣ်တၢ်ဖျ့လၢ နီၣ်ဖျ့, ဒီးဘၣ်တၢ်တ့ၢ်နုာ်လီၤဆူဃိာ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်ဟ့ၣ်လီၤအသးဆူ တၢ်သးဟးဂီၤအလီၢ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ယွၤ ခီဖျိတၢ် “ဃ့ထုကဖၣ်ဒီးသးဝံၣ်သးဆၢယွၤ”…
ဖဲတၢ်ဆၢကတီၢ်ဘၣ်န့ၣ်
ဖဲယတံၤသကိး အီ (AL) ဒီး က့ၣ်သံၣ် ရှံၤဖၣ် (Kathy Schiffer) ဟဲနီၣ် ကဘီယူၤလၢအမ့ၢ် ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် တၢ်ဒုးဖးဒိၣ်ခံဘျီတဘျီအစိၤတခိၣ် ဆူတၢ်ဒုးနဲၣ်ကမျၢၢ် တၢ်ယူၤကဘီယူၤတဖၣ်အကတီၢ်, လၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်တၢ်အခီပညီအဒိၣ်ကတၢၢ် မ့ၢ်ဝဲ ပှၤသုးဖိလီၢ်လံၤသးပှၢ်တဖၣ် အတၢ်မၤဆၢက့ၤတၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် ဟဲဝဲဆူတၢ်ဒုးနဲၣ်အံၤ, ဒ်သိးကကတိၤသကိး တၢ်ဒုးတဖၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ် ဘၣ်ဒုးတ့ၢ်ဝဲ, ဒီးကဘီယူၤတဖၣ် လၢအဝဲသ့ၣ်နီၣ်တ့ၢ်ဝဲအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. အါတက့ၢ်, တၢ်ဒုးတဖၣ်လၢအဝဲသ့ၣ်ဒုးတ့ၢ်ဝဲအဂ့ၢ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်စံးကတိၤက့ၤလၢမဲာ်ထံမဲာ်နိအပူၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် အါဒံအါဂၤစံးဝဲ ဖဲလၢအဒုးတၢ်လၢအထံကီၢ်အဂီၢ် အဆၢကတီၢ်န့ၣ် တၢ်ကစီၣ်အဂ့ၤကတၢၢ် လၢအဝဲသ့ၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ မ့ၢ်တၢ်ကတိၤတဖၣ်လၢအစံး, “တၢ်ဒုးတၢ်ယၤဝံၤလံ. တၢ်ဆၢကတီၢ်ဘၣ်လံလၢ ပကက့ၤဆူဟံၣ်” န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ဒုးတၢ်ယၤအတၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤ, အိၣ်ဟဲဝဲဒၣ်လၢ စိၤလၢအမဲာ်ညါတစိၤ ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤကစၢ်ခရံာ်တဖၣ်ဘၣ်ဒုးဝဲန့ၣ်, ဘၣ်ထွဲလိာ်အသးဒီး ပတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်, ပတၢ်ဒုးဆၢက့ၤ ပနီၢ်သး အဒုၣ်အဒါ, မုၣ်ကီၤလံၢ်န့ၣ်လီၤ. ၁ ပ့းတရူး ၅:၈ အပူၤန့ၣ် ပှၤတၢ်မၢဖိ စီၤပ့းတရူး ဟ့ၣ်ပလီၢ်ပှၤလၢ, “ဒ်ခ့ယုၢ်ကညီၤရုၢ်ရုၢ်အသိးန့ၣ်, သုဒုၣ်သုဒါ…
