Archives: December 2023

ပှၤစီဆှံ နံး(ခ)

ပှၤတဂၤလၢ ပသ့ၣ်ညါအီၤ ဒ်ပှၤစီဆှံ နံးခလး(စ) (Saint Nicholas) န့ၣ် ဖဲခရံာ်နံၣ် ၂၇၀ အကပိာ်အကပၤန့ၣ် အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ် လၢဟ့းလ့ၣ်ပှၤကဲဒိၣ်အဒူၣ်ဖိထၢဖိန့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢအလီၤသးအုးန့ၣ် အမိၢ်အပၢ်သံသဒၣ်အီၤ ဖဲအဝဲမ့ၢ် ဖိသၣ်ဖိတဂၤအကတီၢ်အဃိ, အဝဲဘၣ်အိၣ်ဒီး အဖါတံၢ် လၢအအဲၣ်ဘၣ်အီၤ ဒီးသိၣ်လိနဲၣ်လိအီၤလၢ ကပိာ်ယွၤအခံန့ၣ်လီၤ. ဖဲနံးခလး(စ) မ့ၢ် ပှၤသးစၢ်တဂၤအကတီၢ်န့ၣ်, တၢ်စံၣ်ဃဲၤပာ်ဖျါဝဲဒၣ်လၢ အဝဲနၢ်ဟူဘၣ် ပှၤဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်သၢဂၤ တယံာ်ဘၣ်န့ၣ် ကဖှီၣ်လီၤယာ်လီၤအဃိ, ကဖျီအသးန့ၣ်, ကဘၣ်ဟ့ၣ်တလးမူးပိာ်ခွါအဂီၢ် ကျိာ်စ့တအိၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢအဲၣ်ဒိးအိၣ်မူမၤထွဲ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး သိၣ်လိတၢ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဟ့ၣ်မၤစၢၤ ပှၤလၢအလိၣ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ်အဂီၢ်အဃိ, အဝဲဟံးန့ၢ် အတၢ်န့ၢ်သါ ဒီးဟ့ၣ်လီၤ ထူဘ့ၣ်ကျိာ်စ့ တဂၤတထၢၣ်စုာ်စုာ် ဆူပှၤဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢအနံၣ်တဖၣ်အပူၤ, အဝဲဟ့ၣ်လီၤကွံာ် ကျိာ်စ့အိၣ်တ့ၢ်တဖၣ် ခီဖျိတၢ်ဒုးအီၣ်ဒုးအီ ပှၤဖှီၣ်ဖိယာ်ဖိတဖၣ်, ဒီးတၢ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲ ပှၤဂၤတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. နံၣ်ကယၤတဖၣ် လဲၤပူၤကွံာ်ဝံၤ, နံခလၢး(စ) န့ၣ် ဘၣ်တၢ်မၤလၤကပီၤအီၤ လၢအဟ့ၣ်တၢ်အါအါဂီၢ်ဂီၢ်အဃိ, ဒီးလၢတၢ်ထိၣ်ဂဲၤပှၤအသးအဂီၢ် အဝဲဒုးအိၣ်ထီၣ်ပှၤတဂၤဒီး, ပသ့ၣ်ညါအီၤ ဒ်အမ့ၢ်…

ယွၤအတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤလၢ အမၤမုာ်ထီၣ်ပသးအဒိၣ်ကတၢၢ်

အပူၤကွံာ် တဘျုးနံၣ်န့ၣ်, ပဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်လဲၤဟးဆူ “သနၢၣ်လွံၢ်သနၢၣ်” (Four Corners) မ့ၢ်တၢ်လီၢ်ထဲတတီၤဧိၤ လၢကီၢ်အမဲရကၤအပူၤ, ဖဲကီၢ်စဲၣ် လွံၢ်ဘ့ၣ်အဆၢ ထံၣ်လိာ်သးလၢ တၢ်လီၢ်တတီၤဃီန့ၣ်လီၤ. ယဝၤသးဘိ ဆၢထၢၣ်ဝဲတၢ်လီၢ်လၢ တၢ်မၤနီၣ်ဃာ် ကီၢ်စဲၣ် အရံၣ်စိနၤ (Arizona) န့ၣ်လီၤ. ပဖိခွါ အဒိၣ်ကတၢၢ် အ့ၣ်. ကၠ့ၣ် (A.J) စံၣ်ခီနုာ်လီၤဆူ ကီၢ်စဲၣ် အူတါ (Utah) န့ၣ်လီၤ. ယဖိခွါအဆံးကတၢၢ် စ့ဘံၣ်ယၤ (Xavier)ဖီၣ်ဃာ်ယစု ဖဲပလဲၤခါနုာ်ဆူ ကီၢ်စဲၣ် ကိၣ်လိၣ်ရၤဒိၣ် (Colorado) န့ၣ်လီၤ. ဖဲယလဲၤနုာ်လီၤချ့ချ့ဆူ ကီၢ်စဲၣ် နယူမဲးစံၣ်ကိၣ် (New Mexico) အကတီၢ်, စ့ဘံၣ်ယၤ စံးဝဲ “မိဧၢ, နပာ်တ့ၢ်ယၤ လၢကီၢ်စဲၣ် ကိၣ်လိၣ်ရၤဒိၣ် န့ၣ် ယတူၢ်လိာ်တသ့ဘၣ်” န့ၣ်လီၤ. ပအိၣ်တၢ်လီၢ်တပူၤဃီ ‘ဒီး’ အိၣ်စီၤစုၤလိာ်သး လၢကီၢ်စဲၣ် လွံၢ်ဘ့ၣ် အပူၤဘၣ်ဆၣ်, ပတၢ်နံၤတၢ်အ့ ဟူထီၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.…

တၢ်အကဒု, ဒီးယွၤအတၢ်ကပီၤ

ဖဲ အံၣ်လ့ (Elaine) သ့ၣ်ညါဝဲလၢ အဝဲအိၣ်ဒီး ခဲစၢၣ်တၢ်ဆါ လၢအကတၢၢ်တပတီၢ်အဃိ, တယံာ်ဘၣ်အတီၢ်ပူၤ ကဘၣ်လဲၤအိၣ်ဒီးကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးန့ၣ် အဝဲဒီး အဝၤသးဘိ ခၠၢး (Chuck) သ့ၣ်ညါဝဲန့ၣ်လီၤ. လၢယဲၢ်ဆံလွံၢ်နံၣ်အတီၢ်ပူၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ခံဂၤလိာ် ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ ၂၃ အတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤ လၢယွၤကအိၣ်ဒီး အဝဲသ့ၣ်အတၢ်လဲၤခီဖျိသကိး တြီလာ်လၢအယိာ်ကတၢၢ်, ဒီးအကီခဲကတၢၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢ အံၣ်လ့ စူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတ့ၢ်လံကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး လၢနံၣ်လၢအပူၤကွံာ် အဆံတဖၣ်လံအဃိ, ဆၢမုၢ်လၢ်ဟံးန့ၢ်ဂံၢ်ဘါ, ဒီးအိၣ်ကတဲာ်ကတီၤပာ်အသးဂ့ၤဂ့ၤ လၢတၢ်ထံၣ်လိာ်သးဒီး ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

လၢအမါသးဘိအတၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤတၢ်ဘါန့ၣ်, ခၠၢး ပာ်ဖျါဝဲလၢ အဘၣ်လဲၤဒံးဒၣ်တၢ် အဖၢမုၢ်လၢ “တၢ်သံအကဒုအကစၢၢ်အကဆူးအပူၤ” (စံး၂၃:၄) န့ၣ်လီၤ. အမါသးဘိ အတၢ်အိၣ်မူလၢ မူခိၣ်န့ၣ် စးထီၣ်တ့ၢ်လံဘၣ်ဆၣ် “တၢ်သံအကဒု” န့ၣ် အိၣ်ဒံးဝဲဒၣ်ဒီးအီၤ ဃုာ်ဒီးပှၤလၢအအဲၣ်ဘၣ် အဲၣ်လ့ ဒိၣ်မးတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

ဖဲပလဲၤဘၣ် တၢ်အကဒုကစၢၢ်အတြီၤလာ်တဖၣ်အပူၤအကတီၢ်န့ၣ်, ပဃုထံၣ်န့ၢ်တၢ်ကပီၤ အဂံၢ်ထံးကသ့ ဖဲတၢ်လီၢ်မတၤလဲၣ်. ၁ ယိၤ ၁:၅ အပူၤ…

တၢ်ဟ့ၣ်လီၤသးလၢကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး

ဖဲ ၁၉၅၁ နံၣ်န့ၣ်, ကၠိစဲး စတၤလ့ (Joseph Stalin) ဒ်သိးကကတီၤဃာ် အတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ အဂီၢ်, အကသံၣ်သရၣ် ဟ့ၣ်ကူၣ်အီၤလၢ ကမၤစှၤလီၤ အတၢ်မၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤပၢဆှၢ ဆိၣ်ဘံယဲး ယူနယဲၢ် (Soviet Union) တဂၤအံၤ ဆှိးထီၣ် ကသံၣ်သရၣ် ဒ်ပှၤကွၢ်ဟုၣ်ကွၢ်စုးတၢ်, ဒီးမၢပှၤဖီၣ်အီၤန့ၣ်လီၤ. ပှၤပၢဆူၣ်ပၢစိးတၢ်တဂၤအံၤ, မၤနးမၤဖှီၣ်ပှၤအါဂၤ လၢတၢ်လီတၢ်ဝ့ၤအပူၤ အဃိ တၢ်လၢအမ့ၢ်အတီန့ၣ်တူၢ်လိာ်ဝဲတသ့ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်အမၤတ့ၢ်ဝဲ တလီၢ်လီၢ်အသိး, အဝဲပဲာ်ပျီသုးကွံာ် ပှၤလၢအစံးကတိၤပာ်ဖျါ တၢ်အမ့ၢ်အတီတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ, တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ မၤနၢၤတၢ်န့ၣ်လီၤ. စတၤလ့ သံဖဲ ၁၉၅၃ နံၣ်န့ၣ်လီၤ.

ယံး ၃၈:၁-၆, ၄၀:၁ အပူၤပာ်ဖျါဝဲလၢ ဝံယံးရမံယၤ ဘၣ်တၢ်တၢ်ဖီၣ်အီၤ, ဒီးပှၤစၢဃာ်လၢ ပျံၤသွဲ ခီဖျိလၢအတၢ်ကစီၣ်တဖၣ် နးဝဲဆူၣ်ဝဲဒိၣ်မး, တၢ်ကမၤအသးနီၢ်နီၢ် လၢဝ့ၢ်ယရူၤရှလ့ၣ် အဂ့ၢ်န့ၣ် ဝံယံးရမံယၤစံးဘၣ် ယူဒၤအစီၤပၤလီၤတံၢ်လီၤဆဲးအဃိန့ၣ်လီၤ. ယံး ၃၈:၂၀ အပူၤန့ၣ်,…

သးဒီးစုဖိတဖၣ် လၢတူၢ်လိၥ်မုၥ်အိးထီၣ်ကျဲ

တၢ်ဂ့ၢ်ခိၣ်တီလၢလါဒံၢ်စ့ဘၢၣ်အဂီၢ် | ယအိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤလၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢၦဲၤဒီးလုၢ်လၢ်တၢ်ဆဲးတၢ်လၤ

ကီၢ်ဘနံၣ်စွဲလါ, ဝ့ၢ်ကါရၤကၤမုၢ်နၤအတကီၢ် ကလံၤလၢၤဟဲအူကသူၣ်0ဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ကျဲဖိ တဖၣ်အပူၤ ၦၤတ့ဆါကိၢ်အစိ, တၢ်အီၣ်တၢ်အီအစိ ဒီးၦၤဖီအီၣ်တၢ်သိအစိတဖၣ် ပံၥ်ပုၥ် နၢဃိနၢဃဲးဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ယၤဒီးယတံၤသကိး ပလဲၤတုၤဝဲဒၣ်ဆူတၢ်သူၣ်ထီၣ်, မ့ၢ်ၦၤအိၣ်ဆိး လၢဒၢးတဖျၢၣ်အပူၤ ဖဲၦၤကွဲမုၥ်ၦၤဟါတၢ်အိၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ် ၦၤကညီလၢအနီၢ်ကစၢ်ဖးဒိၣ်,…

တၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးအဂ့ၤ

ဖဲပဆိကမိၣ်ကွၢ် ပနံၣ်တၢ်ကၤအတၢ်မၤ အလုၢ်အလၢ်အဂ့ၤကတၢၢ်တဖၣ်န့ၣ်ဒီး, တၢ်လၢအဟဲထီၣ်ဆိ လၢပသးပူၤ, ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်န့ၣ် တမ့ၢ် သူးသ့ၣ်ကံၢ်စီ ဒ်သိးတၢ်သူၣ်ကညီၤသးကညီၤတၢ်ဒီး တၢ်သးအိၣ်ဟ့ၣ်တၢ်တဖၣ်န့ၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤမၤမုၢ်ကျိၤဝဲၤကွာ်အခိၣ် ကၠ့ ရံ (James Rhee) စံးဝဲလၢ တၢ်အကံၢ်အစီတဖၣ်အံၤ ကြၢးအိၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ရံ အတၢ်လဲၤခီဖျိ ဒ် စံၣ်အံအိၣ် (CEO) တဂၤလၢခီပနံၣ်တခါ, ဘူးတ့ၢ်လၢ ကျိၣ်စ့အတၢ်ကီတၢ်ခဲအပူၤန့ၣ်, တၢ်ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ “တၢ်ဘၣ်ထွဲ လၢအဂ့ၤ,” ဒ်အမ့ၢ် တၢ်သူၣ်ကညီၤသးကညီၤတၢ်, ဒီးသးလၢအအဲၣ်ဟ့ၣ်တၢ်န့ၣ် အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤ ခီပနံၣ်, ဒီးနဲၣ်ဆှၢဆူတၢ်ဂုၤထီၣ်ပသီထီၣ်န့ၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်ပာ်ကံၢ်စီတဖၣ်အံၤလၢ တၢ်အကါဒိၣ် အလီၢ်န့ၣ်, ကမ့ၢ်တၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်မုၢ်လၢ်, ဒီးတၢ်ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤ လၢပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ်အနီၢ်သး အဂီၢ်, တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်လိၣ်ဘၣ်ဝဲ, ဒ်အမ့ၢ် တၢ်မၤသကိးဃူဃူဖိးဖိး, သးလၢကတ့ ဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်အသီ, ဒီးကဘှါဆှဲ တၢ်ဂ့ၢ်ကီခဲအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ရံ စံးဝဲဒၣ်လၢ “တၢ်ဘၣ်ထွဲလၢအဂ့ၤန့ၣ် မ့ၢ်ကံၢ်စီ လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်နီၢ်နီၢ်, လၢအပာ်ဖှိၣ်ဒီး မၤဒိၣ်ထီၣ်မၤဆူၣ်ထီၣ်တၢ်မၤသ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.”

လၢပတၢ်အိၣ်မူ ကိးမုၢ်နံၤအပူၤစ့ၢ်ကီး,…