ပမ့ၢ်ဒၣ် ထဲတဂၤဧိၤဧါ
စူ(Sue) အနီၢ်ကစၢ်ထံၣ်ဘၣ်ဝဲ အဟံၣ်ဖိဃီဖိ လီၤမုၢ်လီၤဖးဒၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်သတူာ်ကလာ်အပူၤ အဝၤန့ၣ် ဟးထီၣ်ကွံၥ်လၢ ဟံၣ်အဃိ, စူဒီးအဖိတဖၣ် အသးဘၣ်တံာ်တာ် ဒီးသူၣ်ဒိၣ်သးဖျိးဝဲန့ၣ်လီၤ. စူကိးအီၤလၢ အကလဲၤသကိးတၢ်ဒီးအီၤ ဆူ တၢ်စံးကတိၤတၢၣ်ပီၣ်သကိး တၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်ထွဲ ဒီးဟံၣ်ဖိဃီဖိ တၢ်ဂ့ၢ်ကီအဂီၢ် ဘၣ်ဆၣ် အဝၤန့ၣ် တလဲၤဝဲဒၣ်ဘၣ်. မ့ၢ်လၢ အဝၤန့ၣ် စံးဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်ကီတဖၣ်အံၤ မ့ၢ်ထဲဒၣ်လၢ စူအတၢ်ကမၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ. ဖဲစူသ့ၣ်ညါဘၣ်ဝဲလၢ ဝၤတဂၤအံၤ တမ့ၢ်ကဟဲက့ၤ နီတဘျီလၢၤဘၣ် အဃိ တၢ်ပျံၤတၢ်ဘၣ်ယိၣ်တဖၣ် အိၣ်ထီၣ်ဝဲ ဒီးမၤသးဒံး တၢ်မုၢ်လၢ်လီၤမၢ်ဝဲလၢ အသးကံၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်ကအံးထွဲကွၢ်ထွဲ ကဟုကယာ် အနီၢ်ကစၢ် ဃုာ်ဒီး အဖိတဖၣ် ထဲတဂၤဧိၤန့ၣ် ဘၣ်ကသ့ကစီဒီဧါ.
နီၢ်ဟၤကၢ်လၢအမ့ၢ် စီၤအၤဘြၤဟၣ်ဒီး နီၢ်စၤရါအကုၢ်ပိၥ်မုၣ်တဂၤအံၤစ့ၢ်ကီး ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲၥ်ဝဲ တၢ်ဆိကမိၣ်ဘၣ်ယိၣ်တၢ် ဒ်သိးအံၤန့ၣ်လီၤ. လံာ် ၁ မိၤရှ့ ၁၂ ဒီး ၁၅ ပာ်ဖျါဝဲ နီၢ်စၤရါ လၢတၢ်သးစူၤအပူၤ တအိၣ်ခိးဘၣ်ဝဲ…
ကစၢ်ယွၤ သ့ၣ်ညါၦၤ
တယံၥ်ဒံးဘၣ်အခါ ယထံၣ်မံးခ့လါကၠလိၣ်(Michelangelo)အတၢ်ဂီၤစိးပျၤ“မိၤရှ့” အဂီၤတဘ့ၣ်, လၢအပၥ်ဖျါတၢ်ဘူးဘူးဖိန့ၣ်, ယထံၣ်တၢ်အကမိၥ်ဆံးဖိတခါလၢ စီၤမိၤရှ့အစုဒုၣ် လၢစုထွဲတကပၤအလိၤလီၤ. ညၣ်ထူၣ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်မၤဒိၣ်ထီၣ်စုမုၢ်ခီၣ်မုၢ်ဆံးဆံး, ဒီးတၢ်မၤဆံးလီၤတၢ်လၢ အဖျါထီၣ်ဒၣ်ဖဲ ပှၤယူၥ်ထီထီၣ် အစုမုၢ်ဆၣ်အခါ လီၤ. မံးခ့လါကၠလိၣ်, ပှၤလၢဘၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါအီၤ ဒ်ပှၤစဲၣ်နီၤ လၢအစိးပျၤက့ၢ်ဂီၤ ပနၢ်ပၢၢ်တညီတဖၣ် အလီၤတံၢ်သ့ဝဲတဂၤအံၤ, ဟ့ၣ်တၢ်ပလီၢ်သးဆူ ပှၤကညီမိၢ်ပှၢ်လၢ အစိးပျၤဝဲန့ၣ် အဂ့ၤကတၢၢ်, ဖၢနုၥ်က့ၢ်ဂီၤလီၤတံၢ်လီၤဆဲးလၢ ပှၤအါဂၤတပၥ်သူၣ်ပၥ်သးဘၣ်ဝဲတဖၣ်လီၤ. မံးခ့လါကၠလိၣ်သ့ၣ်ညါ ပှၤကူပှၤကညီအမိၢ်ပှၢ် လၢပှၤစိးပျၤတၢ်အဂၤ စှၤဂၤဧိၤသ့ၣ်ညါဝဲတဖၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်အဆံးကိၥ်ဖိလီၤတံၢ်လၢ အဝဲစိးပျၤတၢ်လၢ လၢၢ်ကြဲနဲး(granite)တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်အတၢ်ကျဲးစၢးလၢ ကပၥ်ဖျါတၢ်ယိၥ်ယိၥ်အဂီၢ် - ၦၤကညီအသး, ၦၤကညီအတၢ်မူ လၢတၢ်ညါပူၤလီၤ. မ့မ့ၢ်ဖဲအံၤဒု, မံးခ့လါကၠလိၣ်လီၤတိၢ်ဝဲထီဘိလီၤ.
ထဲဒၣ်ကစၢ်ယွၤတဂၤဧိၤန့ၣ် သ့ၣ်ညါပှၤကူပှၤကညီအသး အတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ ယိၥ်ယိၥ်လီၤ. တၢ်တမံၤလၢ်လၢ်လၢ ပထံၣ်လိၥ်သးတဂၤဒီးတဂၤန့ၣ် ဖဲကထုးန့ၢ်သး ထဲလဲၣ်ဂ့ၤ ထဲလဲၣ်ဂ့ၤ အတွးတအိၣ်ဘၣ်. မ့ၢ်ဒၣ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအကဒုဖိတခါဧိၤလီၤ. မ့မ့ၢ် ကစၢ်ယွၤထံၣ် တၢ်ယိၥ်န့ၢ်တၢ် အကဒုတက့ၢ်လီၤ. ယံး ၁၂:၃…
တၢ်ဒိကနၣ် ကစၢ်ယွၤ
ဖဲလၢယထီၣ် ခီလ့ၣ်ကၠိအကတီၢ်, တၢ်လဲၤက့ၤ ကၠိဒီးဟံၣ်အဂီၢ် ယဘၣ် နီၣ်သိလ့ၣ် လၢပှၢ်မုၢ်ကနၢကျဲတဘိအံၤန့ၣ် ဖျါလီၤကၢၣ်ဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢကျဲတဘိအံၤ ထီဒီးဘျၢလိၤဝဲအဃိ ယနီၣ်ဘၣ် သိလ့ၣ် ချ့ဝဲဒၣ်အါန့ၢ်ဒံး ယကြၢးနီၣ်အီၤ အဘျီတဖၣ် အဘျီန့ၣ်လီၤ. အခီၣ်ထံးန့ၣ် ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါလၢ အခိးကွၢ်ထွဲ ကျဲဒီး သိလ့ၣ် အတၢ်လဲၤက့ၤတဖၣ် ဟ့ၣ်ပလီၢ်ယၤ ဒီးလၢခံယဒိးန့ၢ်ဘၣ် လံာ်က့ဖိလၢ ယကဘၣ်လဲၤဟ့ၣ်ကျိၣ်စ့ ဒ်အမ့ၢ် တၢ်စံၣ်ညီၣ်လၢ ယလုၢ်သ့ၣ်ခါပတာ် တၢ်သိၣ်တၢ်ဘျၢအဃိန့ၣ်လီၤ. တၢ်န့ၣ် မၤအသးဝံၤ ယဘၣ်တၢ်ဖီၣ်န့ၢ်ယၤ ခံဘျီတဘျီ, တၢ်လီၢ်ဖဲ လၢပှၤဖီၣ်ယၤ အခီၣ်ထံးတဘျီအလီၢ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်လၢပကဘၣ်ဒိကနၣ်တၢ်အလီၢ် ပမ့ၢ်တတူၢ်လိာ်ဘၣ်ဒီး တၢ်လၢတဂ့ၤတဝါ လၢကမၤဘၣ်ဒိဆါပှၤတဖၣ် ဟဲပိာ်ထွဲထီၣ်အသး သ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်အဒိလၢ လီၤသးအုး ဒ်သိးအံၤန့ၣ် ပကထံၣ်ဘၣ် စီၤပၤယိၤရှံယၤ, စီၤပၤလၢအဂ့ၤဒီး တီဝဲလိၤဝဲတဂၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. အဲၤကူပတူး စီၤပၤနကိၤ ဒီးအပှၤသုးဖိတဖၣ် ကလဲၤခီဖျိကီၢ်ယူၤဒၤအတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲတဖၣ် အဆၢကတီၢ်, ဒ်သိးကလဲၤမၤစၢၤ ကီၢ်အၤရှူၢ်လၢ တၢ်ဒုးထီဒါ ကီၢ်ဘၤဘူၤလိၣ်အဂီၢ်န့ၣ်, စီၤပၤယိၤရှံယၤလဲၤထီၣ်…
တၢ်အဲၣ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်အဲၣ်နီၢ်နီၢ်
ကၠိၣ်ကၠံၤ(Jojie) စံးဝဲဒၣ်လၢ “ယတူၢ်ဘၣ်တၢ် ဒ်သိးတၢ်မၤစၢၤ တအိၣ်လၢၤဘၣ် နီတမံၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ”. တၢ်လီၤသးဘၣ်ဒိဆါအီၤလၢ အဃုထံၣ်သ့ၣ်ညါဝဲန့ၣ် လီၤဂာ်ဒ်သိး နီၣ်ခိအတၢ်ဘၣ်ဒိဆါန့ၣ်လီၤ. ကၠိၣ်ကၠံၤသ့ၣ်ညါဝဲဒၣ် အတၢ်အဲၣ်တီလၢ ကဒိးတ့ဒိးဖျီအသးဒီးအီၤတဂၤန့ၣ်, ထံၣ်န့ၢ်အဲၣ်လိာ်သးဒီး ပိာ်မုၣ်အဂၤတဂၤအဃိန့ၣ်လီၤ. အပူၤကွံာ် ကၠိၣ်ကၠံၤအတၢ်ရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သးဒီး အတၢ်အဲၣ်တီတဂၤစ့ၢ်ကီး ကတၢၢ်ဝဲ ဒ်သိးအံၤန့ၣ်လီၤ. လၢခံဖဲအနၢ်ဟူဘၣ် ကစၢ်ယွၤအတၢ်အဲၣ်အဂ့ၢ်လၢ တၢ်မၤလိလံာ်စီဆှံအကတီၢ်ဒီး “တၢ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်လံၣ်အီၣ်လီအီၣ်တၢ် အဂၤတမံၤန့ၣ်ဧါ. ကစၢ်ယွၤစံးဝဲဒၣ်လၢ အဝဲအဲၣ်ယၤန့ၣ် ယမ့ၢ်နာ်အီၤဒီး ကကဲထီၣ် တၢ်သးဘၣ်ဒိဆါလၢယဂီၢ်ဧါ”န့ၣ် ကၠိၣ်ကၠံၤ တဆိကမိၣ်ဝဲဘၣ်န့ၣ် အိၣ်ဝဲတသ့ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဒ်ကၠိၣ်ကၠံၤအသိးန့ၣ် ပကလဲၤခီဖျိဘၣ် တၢ်ရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သးအတၢ်ဂ့ၢ်ကီ လၢအကမၤလီၤဘှံးလီၤတီၤ ပသူၣ်ပသး, ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်ပျံၤ, တၢ်ဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ထွဲဒီးပကနာ် ပှၤတဂၤဂၤလၢ အအၢၣ်လီၤပှၤ အတၢ်အဲၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဃးဒီး ကစၢ်ယွၤအတၢ်အဲၣ်စ့ၢ်ကီး ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပကတူၢ်ဘၣ်ဒ်သိးအံၤဒီး ပကဆိကမိၣ်လၢ မ့ၢ်ပကလဲၤဃုဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤဖဲလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ပကဃုမၤန့ၢ်အီၤအဂီၢ် အလီၢ်တအိၣ်ဘၣ်. ရိမ့ၤ ၅:၈ အပူၤ ပာ်ဖျါဝဲ “မ့မ့ၢ်ဖဲပမ့ၢ် ပှၤတၢ်ဒဲးဘးဖိအဖၢမုၢ်ဒီး,…
‘အိၣ်အ့စ့း’လၢ အမၤပှဲၤထီၣ်က့ၤဂံၢ်ဘါတခါ
ဖဲအဲၣ်ဒြူ(Andrew)ဒီး အပှၤဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် လဲၤဟးလၢကီၢ်က့ၣ်ညၣ်(Kenya) အ “safari -ဆၣ်ဖၣ်ရံၣ်” (တၢ်လဲၤကွၢ်ကီ ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိအကရၢၢ်)န့ၣ်, အဝဲသ့ၣ်သးခုခိးကွၢ် ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိအကလုၥ်ကလုၥ် လဲၤဆူ ကမါဆံးဖိတခါ ခဲအံၤခဲအံၤ လၢအအိၣ်ဖဲ ဟီၣ်ခိၣ်ကဝီၤန့ၣ်လီၤ. ကသ့ၣ်ထီကိၥ်(Giraffes), မဲၥ်တဲးလဲးမံၤ(တၤဖး)လၢအအိၣ်လၢကီၢ်မိၢ်ပှၢ်အၤဖြံၤကၤ(wildebeests), တၤဒိၣ်ထံ (hippopotamuses) ဒီးထိၣ်ဒ့ၣ်ထံ(waterfowl) တဖၣ်ခဲလၢၥ် လဲၤဆူထံလၢအမူအခီၣ်ထံးဂံၢ်ထံးအံၤ အအိၣ်လီၤ. ဖဲအဲၣ်ဒြူအိၣ်ခိးကွၢ်ဆၣ် ဖိကီၢ်ဖိတဖၣ် အတၢ်လဲၤအတၢ်ဟဲက့ၤန့ၣ် အဝဲဆိကမိၣ်ထီၣ်ဝဲလၢ “လံၥ်စီဆှံန့ၣ်လီၤဂၥ်ဒီး တၢ်ထီကတၢၢ်တဂၤအနိၣ် လၢဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိလဲၤအီထံ” - တမ့ၢ်ထဲတၢ်အံးကွၢ်ဒီး တၢ်ကူၣ်သ့အဂံၢ်ထံးဘၣ်. မ့မ့ၢ် မဲးပျီထံထီၣ်ပၢၢ်လီၢ် (အိၣ်အ့စ့း)လၢ အမၤပှဲၤထီၣ်က့ၤဂံၢ်ဘါ, တၢ်လီၢ်ဖဲသးသမူအတၢ်လဲၤခဲလၢၥ် အပှၤကညီတဖၣ် မၤပှဲၤက့ၤအတၢ်သူ သးလၢထံန့ၣ်လီၤ.
အဲၣ်ဒြူအတၢ်ကွၢ်နီၣ်ဒီး အတၢ်ထံၣ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်ပၥ်ဖျါကဒါက့ၤ ဘၣ်ဃးပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤလၢ အကိးပှၤကညီလၢ အအဲၣ်ဖးတိၢ်ဖံးဃာ်န့ၢ် ယွၤကလုၢ်ကထါတဖၣ် လၢ “ပှၤလၢဘၣ်ဆိၣ်ဂ့ၤ,” မံၤတၢ်ကိးတခါလၢ လံၥ်စီဆှံလီၢ်လံၤတကတြူၢ် စူးကါပၥ်ဖျါ ကစၢ်ယွၤအတၢ်သိၣ်လိနဲၣ်လိဒီး အတၢ်မၤလိၥ်တဖၣ်လီၤ. စံး ၁:၃ ပာ်ဖျါဝဲ ပှၤလၢအဆိကမိၣ်ထံ ယွၤကလုၢ်ကထါထီဘိတဖၣ်…
