ကစၢ်ယွၤအစုတဖၣ် သလၣ်ထီၣ်သးဒီး အိၣ်ခိးပှၤလီၤ
ယသံးကွံာ် ယခိၣ်ဒီး သါသဖှိထီၣ် ဖဲယကွၢ် ယကွဲၤဒီနၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤ ဒုးသွံးကွံာ်ယမဲာ်တူၢ်ခိၣ်လီၤ. ယတံၤသကိးတဂၤဒီးယၤ ပဂ့ၢ်လိာ်ဘီလိာ်ပသး နးနးကလဲာ် လၢတၢ်ဂ့ၢ်တမံၤ လၢအဘၣ်ထွဲဒီးပဖိပလံၤ, ဒီးယသ့ၣ်ညါလၢ, တၢ်အံၤ လိၣ်ဘၣ်ဝဲ ဒ်သိးယကဆဲးကျိး ဒီးဃ့ကညးအီၤန့ၣ်လီၤ. ယတအဲၣ်ဒိးမၤတၢ်အံၤ မ့ၢ်လၢ ပတၢ်ထံၣ်တဖၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်သဘံၣ်ဘုၣ်တုၤ ခဲအံၤတစုဒံးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ယသ့ၣ်ညါ လၢယတအိၣ်ဒီး တၢ်သးကညီၤ ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဖဲပကတိၤသကိးတၢ် လၢခံကတၢၢ်တဘျီန့ၣ်လီၤ.
ယကိးဆိအီၤ လၢကွဲၤဒီနၢ် ဒီး, ယသးဒ့ဒီလၢ “မ့ၢ်အဝဲကပျၢ်ယၤ ကစီဒီဧါ.” “မ့ၢ်အဝဲကအဲၣ်ဒီး ရ့ဒီးယၤဆူညါဒံးဧါ”န့ၣ်လီၤ. ဖဲအကတီၢ်အံၤ, တၢ်သးဝံၣ်အယုၢ်ဖိ ဟဲပၢၢ်ထီၣ်လၢ ယသးပူၤ ဒီးဆှၢကဒါက့ၤယၤဆူ တၢ်အကတီၢ် ဖဲယအၢၣ်လီၤ ယတၢ်ဒဲးဘး ဆူ ကစၢ်ယွၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. ယကလၢၢ်ဘၣ် တၢ်မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤယၤ မ့ၢ်လၢ ယသ့ၣ်ညါ ကစၢ်ယွၤပျၢ်ကွံာ်ယၤဒီး မၤပူၤဖျဲးယၤ လၢတၢ်ဒဲးဘးအဃိန့ၣ်လီၤ.
မ့ၢ်ပှၤဂုၤပှၤဂၤ တဲဆၢ မၤဆၢက့ၤပှၤ ဒ်လဲၣ်အံၤ ပပၢၤဃာ်အီၤ တသ့ဝဲ,…
ပှၤကွၢ်သိလၢအဂ့ၤ
တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ် ဝါရဲၣ် (Warren) နၢ်ဟူဝဲလၢ အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိတဂၤန့ၣ် ပာ်တ့ၢ်ကွံာ် အမါဒီး အဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်အဃိ, အဝဲဃ့ထုကဖၣ် တၢ်လၢကစၢ်ယွၤ ဒ်သိးကမၤစၢၤအီၤလၢ ကထံၣ်လိာ်ဘၣ်သးဒီးပှၤလၢ အပာ်တ့ၢ်အဟံၣ်ဖိဃီဖိတဂၤအံၤ လၢတၢ်တပာ်သူၣ်သးအပူၤ ဒ်သိးကစံးကတိၤသကိးဘၣ် တၢ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ယွၤဒိကနၣ် ဝါရဲၣ် အတၢ်ထုကဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲသရၣ်ဝါရဲၣ် လဲၤနုာ်လီၤဆူ တၢ်အီၣ်အကျးအပူၤန့ၣ် အဝဲထံၣ်ဝဲ တူၢ်ဒိၣ်ကီၤခိၣ်ခွါတဂၤ ဆ့ၣ်နီၤဟံးန့ၢ်အီၣ်တၢ်အီၣ်လၢ တၢ်ကပၤ စီၤနီၤခိၣ်တဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်ကစံးကတိၤတၢ်အဂီၢ် အဝဲဃ့တၢ်ခွဲး “ပှၤလၢသၣ်ဝံၤတၢ်တဂၤအဂီၢ် ဖဲအံၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လီၢ်ဖိကအိၣ်ဧါ”န့ၣ်လီၤ. တယံာ်ဘၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ခံဂၤ ဆ့ၣ်နီၤစံးကတိၤသကိးတၢ်ဒီး ဟ့ၣ်ခီဟ့ၣ်နီၤလိာ်သး တၢ်ဂ့ၢ်ကီတဖၣ်ဒီး ဃ့ထုကဖၣ်သကိးတၢ်န့ၣ်လီၤ.
ဒ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ်တဂၤအသိး, သရၣ်ဝါရဲၣ် အိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤဝဲဒၣ် ဒ်ပှၤကွၢ်သိ တဂၤအသိး လၢအတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်ဒ် ကစၢ်ယွၤစံးကတိၤ ခီဖျိ ဝံယဃ့စက့လး လၢယွၤကအံးထွဲကွၢ်ထွဲအသိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ယဃ့း ၃၄:၁၂-၁၃ အပူၤ ကစၢ်ယွၤ အၢၣ်လီၤဝဲဒၣ်လၢ ကလူၤဃုအသိ လၢလီၤပြံၤလီၤပြါတဖၣ်ဒီး ကမၤပူၤမၤဖျဲး, ထၢဖှိၣ်ပာ်ဖှိၣ်က့ၤအဝဲသ့ၣ်တပူၤဃီန့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၁၄-၁၆…
ပှၤလၢ အအိၣ်သယုၢ်သညိကတၢၢ်
ဖဲ ၁၉၆၉ နံၣ် လါယူၤလံ အသီ ၂၀ န့ၣ် န့(လ)အဲ(မ)စတြီ (Neil Armstrong) ဒီးဘး(စ)အီဒရ့ၣ်(Buzz Aldrin) ယီၢ်လီၤ လါအမဲာ်ဖံးခိၣ်ဒီး ကဲထီၣ်ပှၤအဆိကတၢၢ်တဖၣ် လၢအဟးဘၣ်လၢ လါအမဲာ်ဖံးခိၣ်လိၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တလီၢ်လီၢ် ပတဆိကမိၣ် ပှၤအဂၤတဂၤလၢ အပာ်ဃုာ်လၢကရူၢ်ဖိအံၤအပူၤ, လၢအမ့ၢ် မဲၣ်ကၢၣ် ခီလ့(စ) (Michael Collins) လၢ အနီၣ် အပိၣ်လိၣ် ၁၁ (Apollo 11) အံၤန့ၣ်ဘၣ်.
ဖဲအတံၤသကိးတဖၣ် စံၣ်လီၤလၢ ကယီၢ်လီၤ လါအမဲာ်ဖံးခိၣ်, ခီလ့(စ) တဂၤ အိၣ်ခိးတၢ်လၢ တၢ်လီၢ်အဂၤတတီၤ လၢလါအပူၤ, ထဲတဂၤဧိၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်ဆဲးကျိးဆဲးကျၢလိာ်သး လၢအတံၤသကိးလၢအမ့ၢ် န့(လ) ဒီးဘး(စ), ဃုာ်ဒီး ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် တအိၣ်ဘၣ်. နၣ်စၣ် မံးရှၢၣ် (NASA’s mission) ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်ထံၣ်ဒီးစံး “ဒ်စီၤအၤဒၣ် အိၣ်သယုၢ်သညိအသိး ပတထံၣ် ပှၤနီတဂၤ…
ထဲဒၣ် ထံၣ်မှံယဲသ့
ဖဲလၢပှၤသူၣ်ဝံၣ်သးဆၢတၢ်ဖိတဖၣ် ဒ့သးဝံၣ် “ထဲဒၣ် ထံၣ်မှံယဲသ့-I Can Only Imagine” တၢ်သးဝံၣ်အဆၢကတီၢ်, ယဆ့ၣ်နီၤလၢ ပိာ်မုၣ်တဂၤ အလီၢ်ခံလၢ တၢ်ဘါသရိာ်အလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤဖးထီအလိၤန့ၣ်လီၤ. ယူာ်ထီၣ်ယစုဒီး ယသးဝံၣ်စံးထီၣ်ပတြၢၤ ကစၢ်ယွၤအဆၢကတီၢ် ပိာ်မုၣ်လၢ ယမဲာ်ညါသးဝံၣ်ဝဲ စပရဲနိၣ်(soprano)လၢ အကလုၢ်မုာ်မုာ်ဖိန့ၣ် ဖိးမံလိာ်သးဒီး ယသးဝံၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲစံးဘၣ်ယၤလၢ အဘၣ်ဂဲၤလိာ်ဝဲဒၣ်ဒီးအတၢ်အိၣ်ဆူၣ် အိၣ်ချ့အတၢ်ဂ့ၢ်ကီဝံၤ, ပပာ်လီၤပသးလၢ ပကဃ့ထုကဖၣ်သကိး တၢ်လၢအဂီၢ်, လၢအကဘၣ်လဲၤဒိး ကူစါယါဘျါ လၢခံတဘျီ, လၢခဲစၢၣ်(cancer)တၢ်ဆါအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
စှၤလါပူၤကွံာ်အလီၢ်ခံ လူဝံးစံးဘၣ်ယၤ, ပျံၤဝဲဒၣ်လၢ အကဘၣ်သံဝဲန့ၣ်လီၤ. ယသကူးလီၤယသး ဆူအခး လၢမံဝဲဒၣ်, ယသုးဘူး ယသးဆူ အနၢ်ကပၤဒီး ဃ့ထုကဖၣ် ကသွံဒံဖိဒီး သးဝံၣ် ပတၢ်သးဝံၣ် ကဖီကဖီဖိန့ၣ်လီၤ. လၢစှၤသီအကတီၢ် မ့ၢ်လဲၤပူၤကွံာ်ဝံၤဒီး ဖဲလၢလူဝံးဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး လၢမဲာ်သကိးမဲာ်အဆၢကတီၢ်, တၢ်ကမၤအသးလၢအဂီၢ်, ကမ့ၢ်တၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ထဲလၢ ယထံၣ်မှံယဲသ့န့ၣ်လီၤ.
၂ ကရံၣ်သူး ၅:၁ အပူၤ ပှၤတၢ်မၢဖိစီၤပီလူးဟ့ၣ်ထီၣ်…
နမံၤဒ်လဲၣ်
ကၠဲ(Jen) ဆီဟံၣ်ဆီဃီ ကဒီးတဘျီ ဖဲအဝၤသံဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤ. ဖိတဖၣ်လၢအဘၣ်ထွဲဒီးအဝၤအသီ တတူၢ်လိာ်အီၤနီတစု ဒီးအခဲအံၤ, အဝၤလၢ ခံတဆီစ့ၢ်ကီး သံကွံာ်လံန့ၣ်လီၤ. ဖိတဖၣ် သးဟ့အီၤ မ့ၢ်လၢ အဝဲအိၣ်ဆိးဟံၣ်ဃီအံၤ မ့ၢ် ဟံၣ်လၢဖိတဖၣ် အိၣ်ဆိးတ့ၢ်ဝဲ ဖဲအနီၢ်ဆံးကတီၢ်အဃိန့ၣ်လီၤ. အဝဲအဝၤ ပာ်တ့ၢ်န့ၢ်အီၤ စ့တအါကဲာ်ဆိးလၢအဝဲအဂီၢ်, ဖိတဖၣ် စံးဘၣ် ကၠဲလၢအမ့ၢ် ပှၤလၢအဟုၣ်န့ၢ်အဝဲသ့ၣ် အတၢ်န့ၢ်သါန့ၣ်လီၤ. ကၠဲ ဒိးန့ၢ်တၢ်သးဟးဂီၤလၢ ကသ့နၢ်ပၢၢ်အဝဲသ့ၣ် ဒီးအဝဲအတၢ်သးခၣ်လၢ ဖိတဖၣ်အံၤ အဖီခိၣ်ဒိၣ်ထီၣ်ဒိၣ်ထီၣ်လီၤ.
နီၢနၤဧမံအဝၤ သုးလီၢ်သုးကျဲ, ဒီးအပှၤဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် ဆူ ကီၢ်မိၤအး, ဖဲတၢ်လီၢ်လၢအဝၤဒီးအဖိခံဂၤသံကွံာ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. လၢခံ, နီၢ်နၤဧမံ ဟဲက့ၤကဒါက့ၤဆူ ဘ့ၤသလ့ဃ့ၣ် ထဲစုယၢ်ခီ, ထဲဒၣ်ဒဲၣ်မုၣ်တဂၤလၢအမ့ၢ် နီၢ်ရူၤသး ဟဲက့ၤပိာ်အခံန့ၣ်လီၤ. ဖဲပှၤဝ့ၢ်ဖိ တဖၣ် ထံၣ်ဘၣ်အဝဲသ့ၣ်, တၢထီၣ်တၢလီၤ ဒီဝ့ၢ်ညါ ဒီးသံကွၢ်အီၤလၢ “အဝဲအံၤ မ့ၢ်နီၢ်နၤဧမံန့ၣ်စ့ၢ်ကီးဧါ” (ရူၤသး ၁:၁-၁၉). အဝဲစံးဆၢက့ၤလၢ, တကြၢးလၢအဝဲသ့ၣ်ကိးအဝဲ, အမံၤအဝဲန့ၣ်, လၢအခီပညီ…