တၢ်မုၢ်လၢ်လၢ တူၢ်တၢ်န့ၢ်
ကသံၣ်သရၣ်တဖၣ် ဃုထံၣ်သ့ၣ်ညါဝဲ ရှလိၤမိၤ(Solomon)လၢအမ့ၢ် ဖိသၣ်လွံၢ်နံၣ်ဖိတဂၤ အိၣ်ဒီး ဒူရှါထူၣ်ပျၢ်ဟးဂီၤတၢ်ဆါ (Duchenne muscular dystrophy) လၢအထူၣ်တဖၣ် စၢ်လီၤကွံာ်တစဲးဘၣ်တစဲးန့ၣ်လီၤ. လၢခံတနံၣ်န့ၣ်, ကသံၣ်သရၣ်တဖၣ် တဲသကိးဒီးအပှၤဟံၣ်ဖိလၢကအိၣ်ဒီး ခးလ့ၣ် (wheelchairs)လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ရှလိၤမိၤတဲဝဲလၢ သါတအဲၣ်ဒိးတၢ်ဝဲန့ၣ်ဘၣ်လီၤ. ဒူၣ်ဖိထၢဖိဒီးတံၤသကိးတဖၣ် ထုကဖၣ်ဒီးဃုစ့ ဒ်သိးကန့ၢ်ဘၣ်ထွံၣ်တဒုလၢကမၤစၢၤအီၤ ဒ်သိးတအိၣ်ဆိးဘၣ်ဝဲလၢခးလ့ၣ်အလိၤ ထီဘိအဂီၢ်ဒီး ကပိာ်အခံတစိၤသးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကရၢကရိလၢသိၣ်လိ ယထွံၣ်မၤစၢၤတၢ်ဖိ ခၣ်လံၣ်(Callie)န့ၣ် ဒီးခဲအံၤသိၣ်လိ ကတဲာ်ကတီၤန့ၢ် ထွံၣ်ဖိဝ့ၣ်ဖၢၣ်(Waffles) လၢရှလိမိၤဖိအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
ရှလိမိၤတူၢ်လိာ်တၢ် ကူစါယါဘျါအီၤ ဒီးအါဘျီ သးဝံၣ်စံးထီၣ်ပတြၢၤကစၢ်ယွၤနာ်က့ၤ, မုၢ်နံၤတနီၤနီၤ ကီခဲဝဲဒၣ်လၢအဂီၢ်လီၤ. ဖဲလၢတၢ်ကီဘၣ်အီၤ မုၢ်နံၤဒ်သိးအံၤတဖၣ်န့ၣ် အဝဲဖိးဟု အမိၢ်ဒီးစံး “ယသးခုမး လၢမူခိၣ်န့ၣ် ဒူရှါတၢ်ဆါတအိၣ်ဘၣ်အဃိလီၤ”.
တၢ်ဂံၢ်စၢ်လီၤအတၢ်ဆါအံၤ ဟဲဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး ပှၤကိးဂၤဒဲးအတၢ်အိၣ်မူ လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢ (တၢ်အိၣ်မူလၢအမ့ၢ် တၢ်အိၣ်မူအအံၤတဃၣ်)န့ၣ်လီၤ. ဒ်ရှလိၤမိၤအသိး ပအိၣ်ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ် လၢတူၢ်တၢ်န့ၢ်ဝဲ ဖဲပအိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤဘၣ်လၢ မုၢ်နံၤအကီအခဲတဖၣ်အပူၤ လၢပဟးဆှဲးအီၤ တန့ၢ်တသ့ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. လီၣ် ၂၁:၁…
တၢ်မုၢ်လၢ်ဒီး တၢ်ဆၢန့ၢ်ဘၣ်တဖၣ်
ဖဲယသုးလီၢ်သုးကျဲ ဆူကီၢ်အဲကလံး(England)န့ၣ် အမဲရကၤ(American)အတၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်နံၤသဘျ့ ကဲထီၣ်မုၢ်လွံၢ်နံၤအဂၤတသီ ဖဲလါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ်အပူၤလီၤ. ယသုးကျဲၤက့ၤ ဘူၣ်အံၤဆူ နွံအကတၢၢ်အလီၢ်ခံဝံၤ, ယဆၢအိၣ်ဘၣ်ဒီးယပှၤဟံၣ်ဖိ ဒီးတံၤသကိးတဖၣ် လၢမုၢ်နံၤအံၤန့ၣ်လီၤ. ယတၢ်ဆၢန့ၢ်ဘၣ်သးအံၤ တမ့ၢ်တၢ်လီၤဆီဒိၣ်ဒိၣ်လၢ ယဂီၢ်န့ၣ် ယသ့ၣ်ညါဝဲလီၤ. ပဝဲကိးဂၤ ပဆၢအိၣ်ဘၣ်ဒီး ပှၤလၢပအဲၣ်အီၤတဖၣ် ဖဲမုၢ်နံၤလီၤဆီတဖၣ် ဒီးမုၢ်နံၤသဘျ့တဖၣ်လီၤ. ဖဲလၢပမၤဘူၣ်အမူးပွဲ အဆၢကတီၢ်ဒၣ်လဲာ် ပသးသယုၢ်ဘၣ် ပှၤတအိၣ်လၢပသိးပကျါ မ့တမ့ၢ်ဘၣ်ဒီး ပဟ့ၣ်ဖိဃီဖိ လၢလီၤမုၢ်လီၤဖး, လီၤပြံလီၤပြါတဖၣ် ကအိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤ လၢတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်အပူၤအဂီၢ် ပကဃ့ထုကဖၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ.
ဖဲအဆၢကတီၢ်တဖၣ်အံၤ တၢ်ထုကဖၣ် ဒီးတၢ်ဆိကမိၣ်သ့ၣ်နီၣ်တၢ်လၢ လံံာ်စီဆှံအတၢ်ကူၣ်သ့န့ၣ် မၤစၢၤယၤလၢကတိၤ ၁၃:၁၂- အပူၤ ဒ်စီၤပၤရှလိၤမိၤအတၢ်ကတိၤဒိ, “တၢ်မုၢ်လၢ်လၢ အသုးနံၤသုးသီန့ၣ် မၤဆါပှၤအသးလီၤ” န့ၣ်လီၤ. လၢကတိၤဒိအံၤအပူၤ စီၤရှ့လိၤမိၤ ဟ့ၣ်ခီဟ့ၣ်နီၤလီၤ အတၢ်ကူၣ်သ့တဖၣ်အကျါတမံၤန့ၣ် အဝဲကွဲးဖျါထီၣ်ဝဲ “တၢ်မုၢ်လၢ်လၢအသုးနံၤသုးသီ”န့ၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်သုးတၢ်ဆၢကတီၢ်ယံာ်ယံာ်လၢ တၢ်တမံၤမံၤအဂီၢ်န့ၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်ဘၣ်ယိၣ်တၢ်ပျံၤဒီး တၢ်သးဆါသ့ဝဲလီၤ ဘၣ်ဆၣ် ဖဲပတၢ်ဆၢမုၢ်လၢ်တၢ်တဖၣ် မ့ၢ်လၢပှဲၤဝဲန့ၣ် ဒီး တၢ်ကမၤအသးဒ် တၢ်မူအသ့ၣ်လီၤ.…
နာ်န့ၢ်ယွၤလၢ ပခါဆူညါအဂီၢ်
ဖဲ ၂၀၁၀ နံၣ်န့ၣ် ပှၤလၢအမံၤမ့ၢ် လး(စ)လိၣ်ဟဲယဲး(Laszlo Hanyecz) ပှ့ၤစ့ဒိး ဘံးခွါ (bitcoin)-စ့သနူ(စ့လၢပှၤသူအီၤလၢ ဆဲးကျိးန့ၢ်တီၤအသနူ) ဒီးအဝဲပှ့ၤန့ၢ် ကိၣ်ပ့ၣ်စၢ် (pizzas) ခံခါ (၂၅ ဒီလၣ်) လၢဘံးခွါအဘ့ၣ် ၁၀,၀၀၀(တကလး)န့ၣ်လီၤ. ဖဲ ၂၀၂၁ နံၣ်န့ၣ် မ့ၢ်လၢစ့အလုၢ်အပှ့ၤထီၣ်အဃိ တၢ်လၢပှၤပာ်ဝဲတဖၣ် ကၢပှ့ၤလီၤဝဲလၢ ဒီလၣ် အါန့ၢ် အကကွဲၢ်ယဲၢ်ကယၤလီၤ. စ့အလုၢ်အပှ့ၤထီၣ် ဒ်မူဖျၢၣ်ယူၤအသိးလီၤ. အဝဲပှ့ၤကဒီးဝဲ ကိၣ်ပံၣ်စၢ် ဒီးစူးကါဝဲ ဘံးခွါအဘ့ၣ် ၁၀၀,၀၀၀ (တကလီၢ်) န့ၣ်လီၤ. အဝဲမ့ၢ် ပၢၤဃာ်ဒၣ် ဘံးခွါစ့သနူတဖၣ်အံၤန့ၣ် ကအိၣ်ဒီးအစ့ဘ့ၢ်လယၢၣ် အဘျီဃုဆံဃိးဘျီ ဒီးအဝဲကကဲထီၣ် ပှၤအကဲဒိၣ်ကတၢၢ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢအကျါတဂၤလီၤ. တၢ်န့ၣ် ကမၤအသးဖဲ အဝဲမ့ၢ်သ့ၣ်ညါဆိ တၢ်ကမၤအသးတဖၣ်လီၤ.
ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်, ဟဲယဲး(Hanyecz)တသ့ၣ်ညါတ့ၢ်ဝဲန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ်လီၤ. ပဝဲနီၤတဂၤမးသ့ၣ်ညါတသ့ဘၣ်. တၢ်ကျဲးစၢးနၢ်ပၢၢ်ခါဆူညါဒီး ပၢဃာ်တၢ်အဂီၢ် စံၣ်တဲၤ ၁၀:၁၄ အပူၤ ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်တဲတၢ်ဘၣ်ပှၤလၢ “တၢ်ကမၤအသးန့ၣ် ပှၤတသ့ၣ်ညါနီတဂၤဘၣ်”န့ၣ်လီၤ…
တၢ်နာ်အိၣ်ဒီး တၢ်မၤ
ဖဲ ၂၀၂၁ နံၣ် လါယူၤအမုၢ်တဟါ ကလံၤမုၢ်တဝံး ထီၣ်နဒိၣ်(tornado)အူတၢ်ဖဲပလီၢ်ကဝီၤ ဒီးမၤဟးဂီၤကွံာ် ဒူၣ်ထၢတဒူၣ်အဘုဖီလီၤ. မ့ၢ်တၢ်လီၤမၢ် လီၤသးအုးဒိၣ်မးလၢ ဒူၣ်ဖိထၢဖိအဂီၢ် မ့ၢ်လၢဘုဖီန့ၣ် မ့ၢ်တ့ၢ် ဒူၣ်ဖိထၢဖိအတၢ်ထူးတၢ်တီၤ စးထီၣ်လၢ ၁၈၀၀ ဒီး နံၣ်လၢအပိာ်ထွဲထီၣ်တဖၣ်လီၤ. လၢခံတသီ ကၠီ(John) ဒီး ဘး(ဘ)(Barb) နီၣ် အသိလ့ၣ်ဆူသရိာ်ဒီး ထံၣ်ဘၣ်တၢ်ဟးဂီၤ ဒီးဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ကဘၣ်မၤစၢၤဝဲ ဒ်လဲၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ပာ်ကတီၢ် သိလ့ၣ်ဒီးကွၢ်တၢ်ဟးဂီၤ ဒီးထံၣ်လၢ လိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤကဆှီထီၣ်က့ၤတၢ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်က့ၤကဒါက့ၤဆူဟံၣ် လဲလိာ်ကွံာ်အကူအသိး ဒီးက့ၤကဒါဖဲန့ၣ် ဒီးအိၣ်ဝဲဒီနံၤ, ဒီးမၤပျီထီၣ်တၢ်လၢ ကလံၤမုၢ်မၤဟးဂီၤတၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် မၤဂ့ၤမၤစၢၤ ဒူၣ်ဖိထၢဖိတဖၣ်ဒီး ပာ်ဖျါက့ၤ အတၢ်နာ်န့ၣ်လီၤ.
စီၤယၤကိာ် စံးဝဲ, “တၢ်နာ်တအိၣ်ဒီးတၢ်မၤ မ့ၢ်တၢ်သံလီၤ” (ယၤကိာ်၂:၂၆). အဝဲဟ့ၣ်အဒိလၢ စီၤအၤဘြၤဟၣ်လီၤ. အဝဲတသ့ၣ်ညါ လၢကဘၣ်လဲၤဝဲ ဖဲလဲၣ်သနာ်က့ ဒိကနၣ်ယွၤ ဒီးလဲၤဝဲလီၤ (:၂၃, ကွၢ် ၁ မိၤရှ့ ၁၂:၁-၄,…
ဖးကဒါက့ၤလၢ လီၢ်ခံ
လၢပှၤလၢအဲၣ်ဒိးဖး လံာ်တၢ်တဲလၢ အခီၣ်ထံးတုၤ အကတၢၢ်တဖၣ်အဂီၢ် တၢ်ဖးဆိလံာ်လၢ အကတၢၢ်တဆၢဒိၣ်လၢညါန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဆိကမိၣ်အအၢတမံၤလၢအဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤတနီၤနီၤ အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်သ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်တဲကတၢၢ် ဒ်လဲၣ်မး ဖးဝဲဒီဘ့ၣ်ကဲ ဖးဝဲမုာ်န့ၣ်လီၤ.
ဖဲ “ဖးကဒါက့ၤလၢလီၢ်ခံ” လံာ်အပူၤန့ၣ်, ရံးခၠး(ဒ)ဟ့(စ)(Richard Hays)ဒုးနဲၣ်ဝဲလၢ ပမ့ၢ်ကျဲးစၢးမၤလ့ၤဒ်န့ၣ်ဒီး ကဲဘျုးလၢပဖးလံာ်စီဆှံအဂီၢ် ဒ်သိးပကနၢ်ပၢၢ်အီၤလီၤ. လံာ်စီဆှံအဆၢတဖၣ် အတၢ်ပညိၣ်အိၣ်ဒ်လဲၣ်, တဲဖျါကဒါက့ၤ တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်. လံာ်စီဆှံအဆၢ တဆၢဒီးတဆၢ မၤဖျါလိာ်သးအခီပညီဒ်လဲၣ်န့ၣ် အဝဲတဲဖျါက့ၤဝဲလၢ တၢ်အဒိအတဲာ်လီၤ. သရၣ် ဟ့(စ) အတၢ်ဟ့ၣ်ဒိဟ့ၣ်တဲာ်အံၤ ဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ ပဖးလံာ်စီဆှံန့ၣ် ပဘၣ်ဖးဆူညါ ဒ်န့ၣ်အသိး ဒီးပဘၣ်ဖးကဒါက့ၤ လၢလီၢ်ခံစ့ၢ်ကီးလီၤ.
ဟ့(စ) ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ပှၤဖးတၢ်ဖိတဖၣ် လၢယ့ၣ်ရှူးဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအလီၢ်ခံမး အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်နၢ်ပၢၢ် ယ့ၣ်ရှူးအတၢ်တဲ လၢကမၤလီၤပှီၢ် ဒီးသူၣ်ထီၣ်က့ၤတၢ်လုၢ်ဟံၣ်လၢ (၃)သီ န့ၣ်လီၤ. စီၤယိၤဟၣ်တဲပှၤ, “အဝဲဒၣ်ကတိၤတၢ်လၢတၢ်လုၢ်ဟံၣ်ဘၣ်ဃးဒီး အနီၢ်ခိအဂ့ၢ်လီၤ”(ယိၤ ၂:၂၁). ထဲန့ၣ်မး အဝဲသ့ၣ်နၢ်ပၢၢ် တၢ်မၤဘူၣ်လဲၤကပာ်အခီပညီ လၢအပူၤကွံာ် တသ့ၣ်ညါဝဲဘၣ်လီၤ (ကွၢ်…
