နံၤသီတနံၤ လၢအဘူးထီၣ်ဆူခရၠာစးံာ်စမၢး (စ)
ခရၠာစးံာ်စမၢး (စ) ၀ံၤလံအံၤ‚ ယတနာ်ယဲဘၣ်‚အံ့ၣ်လီၤႉ
ယသ့ၣ်ညါအ၀ဲကလၢၢ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ်အံၤန့ၣ်လီၤႉ ဖဲခရၠာစးံာ်စမၢး (စ) ၀ံၤအလီၢ်ခံ ပကလၢၢ်ဘၣ်လၢ တၢ်ဃ့ၢ်စိာ်ဃ့ထီလီၤႉ တၢ်ဟ့ၣ်တဖၣ် ဘၣ်တၢ်အိးထီၣ်၀ံၤလံႉ သ့ၣ်ထူၣ်ဒီးတၢ်ကယၢကယဲတဖၣ် ဘၣ်တၢ်ထုးကွံာ်လံႉ ပတုၤဘၣ်လံလၢ လါယနူၤအါရၠာစးံၤ လၢဂံၢ်ဘါတအိၣ်ဒီး လၢပှၤအါဂၤအဂီၢ်ၣ်လီၤႉ ခရၠာစးံာ်စမၢး (စ) ဒီးတၢ်မၤသကိးတၢ်လၢတၢ်သူတချုးသါတချုး လၢအဟဲပိာ်ထွဲတၢ်အံၤအခံၣ်လီၤႉ
လၢပူၤကွံာ်စှၤနံၣ်‚ ဖဲပပာ်ခရၠာစးံာ်စမၢး (စ) တၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤတဖၣ် ယံၤယံၤ၀ံၤ‚ ယသ့ၣ်ညါလၢ ဖဲလၢလံာ်နံၣ်လံာ်လါ မ့ၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်နံၤသီဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ် အတွးတအိၣ်ၣ်လီၤႉ တၢ်အံၤ ကဲထီၣ်တၢ်တမံၤလၢယညီနုၢ် စံးတလီၢ်လီၢ်န့ၣ်လီၤႉ
ဘၣ်ဆၣ်ၢ်ဒံး ပတၢ်မၤခရၠာစးံာ်အိၣ်ဖျဲၣ်တစိၢ်တလီၢ်အမူးအံၤ မ့ၢ်နီၢ်သးအတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢအအိၣ်လၢတၢ်အံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤႉ တၢ်အံၤမ့ၢ်တၢ်အုၣ်က့ၤ ခီၣ်က့ၤလၢကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူး ဟဲစိာ်ဆူပဟီၣ်ခိၣ် ဒီးပတၢ်မုၢ်လၢ်လၢအ၀ဲအတၢ်ကဟဲက့ၤ ကဒါက့ၤန့ၣ်လီၤႉ လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ် တဘျီ၀ံၤတဘျီလၢအိၣ်ခိးၣ်လီၤႉ အ၀ဲပာ်ဖျါတၢ်လီၤဆီတဖၣ် လၢဟီၣ်ခိၣ်တၢ်မူ တၢ်ဂဲၤအကျဲ ဃုာ်ဒီးတၢ်အဲၣ်ဘၣ်ဟီၣ်ခိၣ်’’ (း၁၉) ႉ တၢ်အိၣ်မူဟူးဂဲၤက့ၢ်ဂီၤတမံၤလၢ တၢ်မုၢ်လၢ် လၢကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူးကဟဲက့ၤကဒီးတဘျီ‚ ‘‘ပတၢ်၀့ၢ်ဖိအလီၢ်ဘၣ်ဃးဒီးမူခိၣ်ၣ် ပကွၢ်လၢ်ပှၤအုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤ တၢ်‚ ကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူးအကျဲစ့ၢ်ကီးလီၤ’’ (း၂၀)
တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢ‚ ‘ပမ့ၢ်၀့ၢ်ဖိအလီၢ်ဘၣ်ဃးဒီးမူခိၣ်’…
ဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်ထူ
ဖဲ ဟဲးဒ၀ၢးကၠဲးစၢၣ် လၢအမ့ၢ်ပှၤဟးဃုခူၣ်ထူတဂၤ‚ ဟးထီၣ်ဆူ တၢ်ကလဲၤခူၣ်ထူလၢ ခဲ (လ) ဖိနံယၣ် ‘‘တၢ်ဖှိဃ့ၢ်သဖှိခူၣ်ထူဖးဒိၣ် လၢယူၢ်ႉစဲး (စ) ‚ အတၢ်ကွဲးနီၣ်ကိးနံၤလၢ လါမ့ၤအသီ ၂၀‚ ၁၈၄၉ နံၣ်‚ ပာ်ဖျါထီၣ် အတၢ်သူၣ်အုးသးအုးလၢ အတၢ်ဒိးလ့ၣ်တၢ်လဲၤၣ်လီၤႉ အ၀ဲကွဲးဖျါထီၣ်၀ဲလၢ ‘‘အိ‚ တဘၣ်ပာ်တ့ၢ်ယဃံယကွဲတဖၣ် ဖဲအံၤတဂ့ၤ‚ မ့ၢ်သ့‚ ပျဲအ၀ဲသ့ၣ်လၢကမံနီၤဘၣ်လၢ ဟံၣ်ပူၤဃီပူၤတက့ၢ်’’ ပှၤအဂၤတဂၤ လၢအဟးခူၣ်ထူလၢအမံၤမ့ၢ် ကၠီ၀ၢးခၢၣ်တခီ‚ ကွဲးလီၤ တၢ်ကွဲးလၢ‚ ‘‘တၢ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်ဘူၣ်တၢ်တီၤအလၢအပှဲၤ အဒိၣ်ကတၢၢ် လၢအဘၣ်ထွဲဒီး တၢ်ဖးလၢ တၢ်ဆိကမိၣ်အီၤႉႉႉ ယဟ့ၣ်ကူၣ်မတၤတဂၤမးတသ့ၣ်ဘၣ်ႉ
လၢတၢ်အံၤအဃိ‚ ၀ၢးခၢၣ်က့ၤကဒါက့ၤဆူဟံၣ်ဒီး ဖံးတၢ်မၤတၢ်ကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ် ခီဖျိတၢ်သူၣ်တၢ်ဖျးၣ်လီၤႉ ဖဲအဟံၣ်ဖိဃီဖိဟဲစိာ် အ၀ဲအလံာ်ပရၠာစးၢဘီဃးတဖၣ်ဆူအမဲရၠာစးကၣ် ကွဲၤထံၣ်ဟူတၢ်ရၠာစးဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢ အဲ (န) ထံးရၠာစးိးရၠာစးှိၣ်လီၤႉ ပှၤလၢအကတိၤတၢ်လၢ ကွဲၤထံၣ်ဟူ တဲဖျါထီၣ်လၢ ‘‘အ၀ဲမၤန့ၢ်တၢ်တမံၤမံၤလၢ အလုၢ်ပရၤဒိၣ်န့ၢ်တၢ်ဃ့ၢ်သဖှိ ဒီးခူၣ်ထူန့ၣ်လီၤႉ
လၢန့ၢ်အမဲာ်ညါ ၀ၢးခၢၣ်ဒီးကၠဲးစၢၣ်က့ၤကဒါက့ၤဆူ ဟံၣ်ဖဲအဒိးန့ၢ်တၢ်ကူၣ်သ့လၢ အဟ့ၣ်ထီၣ်အ၀ဲသ့ၣ်ဆူ‚ တၢ်ကမူလၢတၢ်ဖံးတၢ်မၤတၢ်ၢ်ဒံး…
ခ့ယုၢ်‚ သိဖိ‚ ပှၤအုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤတၢ်
ခ့ယုၢ်ခံဒုအဂီၤ ကွၢ်လီၤတၢ်လၢ ၀့ၢ်နယူယီးကမျၢၢ်လံာ်ဖှိၣ်ဒၢး အပဲBတီအမဲာ်ညါန့ၣ်လီၤႉ လၢအဘၣ်တၢ်သိအီၤလၢ လၢၢ်ကိၤလၤ အလွဲၢ်၀ါ (မါဘၢၣ်) အိၣ်သူၣ်လီၤသးလၢ လၤကပီၤ
ၣ်လီၤႉ လၢအဆိ‚ အ၀ဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီးမံၤလိာ်ကွဲလၢအမ့ၢ်ၣ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ်‚ ဖဲတၢ် အကတီၢ်လၢ တၢ်သးဟးဂီၤဖးဒိၣ်ၣ်လီၤႉ အ၀ဲဆိကမိၣ်ထီၣ် တၢ်ဂ့ၤတၢ်၀ါတဖၣ် လၢပှၤနယူယီးဖိ ကလီၣ်ဖျါထီၣ် ဖဲတၢ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ် ဘၣ်တၢ်လၢနံၣ်လၢအပှဲၤဒီး တၢ်တၤတၢ်တဖၣ်န့့ၣ်လီၤႉ တုၤလၢ တနံၤအံၤဒၣ်လဲာ်‚ ခ့ယုၢ်တဖၣ် တၢ်ကိးဒံးအမံၤ လၢတၢ်သူၣ်ဒူသးဒူၣ်လီၤႉ
လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ် ခ့ယုၢ်လၢအမူဒီးအိၣ်ဒီးစိကမီၤတမံၤလၢအဟ့ၣ်စ့ၢ်ကီး တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါတၢ်ၣ်လီၤႉ လၢအ၀ဲအတၢ်ထံၣ်လၢညါအိၣ်လၢမူခိၣ်ဘီမုၢ်‚ ပှၤတၢ်မၢဖိစီၤယိၤဟၣ် ဟီၣ်ထီၣ်ဖဲပှၤတအိၣ်နီတဂၤလၢအအိးထီၣ် လံာ်ထူလၢ အဘၣ်တၢ်စဲပနီၣ်လၢ အပၣ်ဃုာ် ဒီးကစၢ်ယွၤအတၢ်တိာ်လၢ တၢ်စံၣ်ညီၣ် ဒီးတၢ်ပရၤက့ၤတၢ်ၣ်ဘၣ်ႉ ၀ံၤအလီၢ်ခံ‚ အ၀ဲဘၣ်တၢ်တဲဘၣ်အီၤ လၢ ‘‘ဟီၣ်တဂ့ၤ‚ ကွၢ်ကွၢ်ခ့ယုၢ်ဘၣ်ဃးဒီး ယူဒၤအဒူၣ်ဒီးစီၤဒၤ၀ံးအဂံၢ်တဂၤၣ်လီၤ’’ (လီၣ်ဖျါ ၅း၅) ႉ
ဒီးလၢခံတဆၢ‚ စီၤယိၤဟၣ် ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်တမံၤလၢလၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့လၢ‚ ‘ယထံၣ်သိဖိဒ်အဘၣ်တၢ်မၤသံအီၤအသိးၣ်လီၤႉ ခ့ယုၢ်ဒီးသိဖိအံၤ မ့ၢ်ပှၤတဂၤဃိ လၢအမ့ၢ်ကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူးန့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲမ့ၢ် ‘‘စီၤပၤ လၢအမၤနၢၤတၢ်ဒီး’’…
တၢ်ကူၣ်သ့လၢအဒိၣ်အယိာ် ဒီးမဲာ်ချံအဖျၢၣ်လၢအကထိ
ကၠီခရၠာစး့စိၣ်ထၢၣ်မ့ၢ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၠာစးၣ်လၢအဘၣ်တၢ်အဲၣ်အီၤ ကွဲး၀ဲလၢ‘ပှၤကွၢ်သိလိၣ်ဘၣ် တၢ်ကူၣ်သ့လၢအဒိၣ်ဒီးမဲာ်ချံအဖျၢၣ်လၢအကထိ’ ဒ်သိးကသမံသမိး သးအတၢ်အိၣ်သး လၢသနၢၣ်ကိးသနၢၣ်န့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲကွဲး တၢ်ကတိၤ ဒ်သိးအံၤမ့ၢ်တၢ်အပတီၢ်တတီၤလၢ ကကတိၤသကိး တၢ်လၢတၢ်သဘံၣ်ဘုၣ်အဖီခိၣ်ၣ်လီၤႉ မ့ၢ်လၢ တၢ်အံၤကဲထီၣ်တသ့ ဒ်ကမၤဆူၣ်ပှၤတဂၤဂၤဆူတၢ်ယါဘျါ‚ အ၀ဲဟ့ၣ်တၢ်အတယၢၢ်‚ တၢ်တုၤအိၣ်တၢ်ဆူပှၤဂုၤ ပှၤဂၤအသူၣ်အသး‚ လိၣ်ဘၣ် တၢ်သး ကညီၤၣ်လီၤႉ
ဘၣ်ဆၣ်‚ တၢ်အံၤအခီပညီ‚ တမ့ၢ်တၢ်လၢ တၢ်တဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်လၢ တၢ်တူၢ်ဘၣ်တၢ်ၣ်ဘၣ်ႉ ခရၠာစး့စိၣ်တၢၣ် ဒုးပလီၢ်တၢ်အံၤ မ့ၢ်လၢ ‘‘ပမ့ၢ်မၤပသးဒ်တလိၣ်တၢ်လၢတၢ်ကမၤဘၣ်အီၤဃံးဃံးလၢ ပှၤတဂၤလၢ အလိၣ်ဘၣ်တၢ်ကကွဲးကါ ယိာ်ယိာ်‚ ဒီးတၢ်မ့ၢ်တမၤဘၣ်တၢ်ကွဲးကါလၢ အဒိၣ်အယိာ်တမံၤ‚ လၢပှၤလၢအလိၣ်ဘၣ် တၢ်အံၤအဃိၣ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ်‚ ဖဲလၢနမ့ၢ်မၤတၢ်ကွဲးတၢ်ကါလၢ အတအိၣ်ဒီး တၢ်သး ကညီၤ‚ တလီၢ်လီၢ်ပှၤဆါအံၤ ကအိၣ်ဘၣ်လၢတၢ်သးဟးဂီၤ အတၢ်တူၢ်ဘၣ်တၢ်ၣ်လီၤ’’
တၢ်သဘံၣ်ဘုၣ်လၢ အလီၤပလိာ်အိၣ်၀ဲတမံၤလၢ လံာ်ယူၤဒၤပာ်ဖျါထီၣ်‚ လၢတၢ်ကမၤ ဆၢက့ၤတၢ်ဆူ ပှၤလၢအဘၣ်တၢ်ဆှၢကမၣ်အီၤတဖၣ်လၢ ၀ံဘျၣ် သရၠာစးၣ်ဘျၣ်‚ လၢအအိၣ်ဒီး လုၢ်လၢ်သကဲာ်ပ၀းလၢအ၀ဲပာ်ဖျါ ဒ်တၢ်လီၤသးဟးဂီၤ (၁း၁၂-၁၃ၣ်လီၤႉ ဒီးဖဲလံာ်ယူၤဒၤဃၣ်တရၠာစးံးသး ဒ်သိးကမၤဆၢက့ၤတၢ်ဆူ…
ကစၢ်ယွၤအစုထွဲ
ယမၤစၢၤ ယထွံၣ်သးပှၢ်၀့လစၢၣ်လၢ ကလဲၤဆူတပံၢ်တမါအကျါ ဒီးလၢတၢ်မၤအသး တမံၤဘၣ်တမံၤ‚ ယပျၢ်ကွံာ်ပျံၤလၢယထွံၣ်သးစၢ်လၢ ယပျဲအီၤ တမံးနံးအတီၢ်ပူၤလီၤႉဖဲယသကူးလီၤယသးဆူ ယကထၢထီၣ်ပျံၤၣ်လီၤႉ ဖဲအ၀ဲဃ့ၢ် ဟးထီၣ်ကတီၢ်ၣ်လီၤႉ ယလီၤဃံၤလၢတပံၢ်ဖီခိၣ် ဒီးကိးပသူလၢ တၢ်တူၢ်ဘၣ်အံၤန့ၣ်လီၤႉ
ဖဲယဟဲက့ၤကဒါက့ၤလၢဂ့ၢ်ဂီၤအူတၢ်ကဟုကယာ်ဒီးသ့ၣ်ညါလၢ ယလိၣ်ဘၣ် တၢ်ကကွဲးကါတၢ်‚ ယဃ့ကညးကစၢ်ယွၤ ဒ်သိးကမၤစၢၤယၤအဂီၢ်လီၤႉ ‘‘ယမ့ၢ် ပှၤကွဲးလံာ်တဂၤလီၤႉ မ့ၢ်ယကဒိက့ၤလံာ်ဒ်လဲၣ်ႉ ကိးနံၤတၢ်လၢယဘၣ်မၤအီၤတဖၣ် တခီ‚ ယကမၤဒ်လဲၣ်ႉ ဒ်တဘျီဘျီ ကစၢ်ယွၤမၤ၀ဲအသိးၣ်လီၤ ‘‘ယဲဒၣ်ယွၤ နကစၢ်အံၤ ယဟံးဃာ်နစုထွဲဒီးစံးဘၣ် နၤ‚ ပျံၤတၢ်တဂ့ၤၢ်တၢ်အဒိတီတီလၢ အနဲၣ်ဖျါတၢ်လၢကစၢ်ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢ ယူဒၤ‚ လၢအမ့ၢ်ပှၤတဖၣ်လၢ ၀ံယ့ှှါယၤဆဲးကျိးဘၣ်ထွဲဒီး အ၀ဲသ့ၣ်လၢကစၢ်ယွၤ အတၢ်ကစီၣ်ၣ်လီၤႉ အ၀ဲအၢၣ်လီၤ လၢကအိၣ်ဒီးအ၀ဲသ့ၣ်‚ ဟ့ၣ်ဆူၣ်ထီၣ်အ၀ဲအသးဒီးမၤစၢၤ အ၀ဲသ့ၣ် ခီဖျိအ၀ဲ အတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢအဆၢထၢၣ်၀ဲၣ်လီၤႉ လၢတၢ်လီၢ်အါတီၤလၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ‚ ကစၢ်ယွၤအစုထွဲအံၤ ဘၣ်တၢ်စူးကါအီၤ လၢတၢ်မၤနၢၤလၢအပှဲၤဒီးတၢ်သးခုလၢအပှၤဂီၢ်မုၢ်အဂီၢ် (စံး ၁၇း၇ၣ်လီၤႉ
ဖဲနွံတဖၣ်လၢယဘျါထီၣ်က့ၤ‚ ယလဲၤခီဖျိဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလၢ ကစၢ်ယွၤၣ်လီၤႉ လၢကစၢ်ယွၤအစုထွဲ အတီအလိၤ ဒ်ပစုထွဲလၢ အကၢ်ကွံာ် ဒီးပလိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤအဂီၢ်ၣ်လီၤႉ