‘‘ပှၤအသီ’’တဂၤ
ဘၣ်တဘျီပှၤသးစၢ်တဖု လဲၤဟးလၢတၢ်ကဟုကယာ်ပှၤသးပှၢ်တဖၣ်အဟံၣ် လၢအအိၣ်လၢမိၣ်ထ့ဂူပီၣ်Bတီၤ‚ ကၠ့မ့ၤကါကီၢ်န့ၣ်‚ ပိာ်မုၣ်သးစၢ်တဂၤ ထံၣ်စိဃီၤပှၤတဂၤ လၢအအိၣ်ထဲတဂၤဧိၤ လၢဒၢးအကတၢၢ်န့ၣ်လီၤႉ ပှၤတဂၤအံၤ‚ ဖျါလၢ တၢ်မနုၤမးတအိၣ်ဒီးအီၤလၢၤ‚ ဒီးထဲဒၣ်လီၢ်မံ လၢအ၀ဲမံလီၤ၀ဲ လၢအဖီခိၣ်ဒီး ဟးတသ့လၢၤ မ့ၢ်လၢနီၢ်ခိဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်အဃိလီၤႉ
သးစၢ်မုၣ်အံၤ လဲၤဆူအအိၣ်တထံၣ်ဃီ‚ ဒီးစံးဘၣ် တဲဘၣ်အီၤ လၢယွၤကလုၢ်ကထါတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ လၢအဘၣ်ထွဲဒီး ယွၤအတၢ်အဲၣ်ဒီး ဖးန့ၢ်အီၤ လၢလံာ်စီဆှံ အဆၢန့ၣ်လီၤႉ လၢခံသးစၢ်မုၣ်အံၤ စံးက့ၤ‚ ‘‘ဖဲယဟ့ၣ်ခီ ဟ့ၣ်နီၤအီၤ လၢယွၤအကလုၢ်ကထါအခါ‚ ယသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ အ၀ဲဒၣ်ဆၢနၢ်ဟူဘၣ်၀ဲ အါထီၣ်အါထီၣ်န့ၣ်လီၤႉ မ့ၢ်လၢအ၀ဲသ့ၣ်ညါ လၢပှၤတဂၤအံၤအိၣ်ဒီး တၢ်သးဆူၣ်အဃိ‚ အ၀ဲစံးကဒီးအီၤ လၢတၢ်လီၤလးလၢအမ့ၢ်ခရၠာစးံာ် အတၢ်တူၢ်သံသးလၢပဂီၢ်န့ၣ်လီၤႉ မ့ၢ်တၢ်ကီလၢ ပှၤလၢဟံၣ်ဖိဃီဖိဒီးတၢ်မုၢ်လၢ်တအိၣ်လၢၤတဂၤ‚ ဒ်သိးကနၢ်ပၢၢ် ပှၤလၢတထံၣ်လိာ်ဘၣ်အသးဒီးအီၤ နီတဘျီ‚ တူၢ်သံအသး လၢထူၣ်စုညါအလိၤ လၢအတၢ်ဒဲးဘးကဘၣ်တၢ်ပျၢ်အီၤအဂီၢ်လီၤႉ
ဖိသၣ်မုၣ်အံၤ တဲဘၣ်အါထီၣ်အီၤ လၢယ့ၣ်။းအဂ့ၢ်‚ ဒီးတၢ်အၢၣ်လီၤလၢ မူခိၣ်ဘီမုၢ်အဂ့ၢ် (ဃုာ်ဒီးနီၢ်ခိအသီ) လၢပှၤလၢအစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်ကိးဂၤအဂီၢ် အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲသံကွၢ်ဖိသၣ်မုၣ်အံၤ‚ ‘‘နကဂဲၤကလံာ်ဒီးယၤ ဖဲန့ၣ်ဧါ’’ /ပထံၣ်ဘၣ်လၢပှၤတဂၤအံၤ…
အစိၤစိၤအဃၣ်ဃၣ်
ယမိၢ်ဒီးယပၢ် ဖျီအသး ဖဲ ၁၉၃၃ နံၣ်‚ လၢတၢ်ဆီၣ်သနံးဖးဒိၣ်အကတီၢ်န့ၣ်လီၤႉ ယမါဒီး ယၤ ပအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ် ဖဲတၢ်အကတီၢ် လၢအဘၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါအီၤ ဒ်ဖိသၣ်အိၣ်ဖျဲၣ်အါ အကတီၢ်‚ ပိာ်ထွဲထီၣ် တၢ်ဒုးဖးဒိၣ်ခံဘျီတဘျီန့ၣ်လီၤႉ ပဖိမုၣ်လွံၢ်ဂၤ‚ အိၣ်ဖျဲၣ်ဖဲ ၇၀ ဒီး ၈၀ နံၣ်တဖၣ်အပူၤ လၢအဘၣ်ထွဲဒီးဒူၣ်ဖိထၢဖိတစိၤဘၣ်တစိၤဒီး‚ အ့း ဒီး ၀ဲၣ် အစိၤ န့ၣ်လီၤႉ တမ့ၢ်တၢ်လီၤကမၢကမၣ် လၢပတၢ်ထံၣ် ဒီးတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးတဖၣ် တဒ်သိးလိာ်သး လၢတၢ်အါမံၤအဖီခိၣ်‚ မ့ၢ်လၢပဒိၣ်ထီၣ် အစိၤအဆၢကတီၢ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီး တဒ်သိးလိာ်သးအဃိန့ၣ်လီၤႉ
စိၤတဖၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်လီၤဆီလိာ်သးဖးဒိၣ်‚ လၢအတၢ်လဲၤခီဖျိဒီး တၢ်ပာ်လုၢ်ပာ်ပရၤန့ၣ်လီၤႉ ဒီးတၢ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ လၢပှၤပိာ်ယ့ၣ်။းအခံတဖၣ်အသိးအကျါ န့ၣ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ် ပကူပသိးတၢ်မနုၤဒီး ပအဲၣ်တၢ်သူၣ်၀ံၣ်
သးဆၢဒ်လဲၣ်တဖၣ် အကါတဒိၣ်‚ ပတၢ်စၢဃာ်လၢ နီၢ်သးဂၢၢ်ကျၢၤန့ၣ်ဒံး ပှၤလၢ အတဒ်သိးဒီးပှၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ
စံးထီၣ်ပ့တၢၤ ၁၄၅‚ လၢအမ့ၢ်တၢ်သး၀ံၣ် စံးထီၣ်ပ့တၢၤယွၤတယုၢ်အံၤ‚ တဲဖျါထီၣ် ပတၢ်စၢဃာ်လၢတၢ်နာ်အပူၤန့ၣ်လီၤႉ ‘‘ပှၤတစိၤ ကစံးထီၣ်ပ့တၢၤ…
တၢ်န့ၢ်ခွဲးန့ၢ်ယာ်လီၤဆီ
မ့မ့ၢ်ဒၣ်ထဲ တၢ်သူၣ်ထီၣ်တၢ်အဒိတခါသနာ်က့‚ ပှၤအံၣ်စရၠာစး့လး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အဒဲလၢ ဘၣ်တၢ်သူၣ်လီၤအီၤ လၢကီၢ်အံၣ်စရၠာစး့လးကလံၤထံးအံၤ မ့ၢ်တၢ်လီၤဘီလီၤမုၢ် လၢအထုးန့ၢ်ပှၤသးန့ၣ်လီၤႉ တၢ်သူၣ်ထီၣ်အီၤ ဒ်တၢ်နီၢ်ကီၢ် ဒီးတၢ်ထိၣ်ဒွးအီၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးတသ့ဖဲအသ့ ဒ်တၢ်ပာ်ဖျါ လၢလံာ် ၂ မိၤရၠာစးရ ၂၅-၂၇‚ (ဘၣ်ဆၣ်‚ တဘၣ် တၢ်ကယၢအီၤနီၢ်နီၢ်ဒီး ထူဒီးသ့ၣ်ဖရ့ှှံးတၤ) အိၣ်ဆၢထၢၣ်ထီ လၢနကံၢ်မဲးမုၢ်ခိၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤႉ
ဖဲပက့ှူၢ်ဟးကွၢ်ကီတၢ်‚ ဘၣ်တၢ်လဲၤယူၤပှၤဆူ တၢ်လီၢ်စီဆံှ ဒီးဆူတၢ်လီၢ်စီဆှံကတၢၢ် ဒ်သိးပကထံၣ် ဘၣ် တလါစီဆှံအဂီၢ်န့ၣ်‚ ပှၤတနီၤလၢပကျါ အိၣ်ပတုာ် တစိၢ်ဖိ လၢတၢ်သးတအိၣ်လဲၤ ဖဲတၢ်လီၢ်အံၤန့ၣ်လီၤႉ တၢ်လီၢ်အံၤ‚ မ့ၢ်တၢ်လီၢ်စီဆှံကတၢၢ် လၢထဲဒၣ် ပှၤလုၢ် တၢ်အခိၣ်တဂၤဧိၤ န့ၢ်ခွဲးန့ၢ်ယာ်လီၤဆီ လၢအကလဲၤနုာ် တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ‚ ပ၀ဲဒ်ပှၤပတီၢ်မုၢ်တဖၣ် ပလဲၤနုာ်ကသ့ဒ်လဲၣ်‚ ယဆိကမိၣ်ထီၣ်ယဲသ့ လၢပှၤအံၣ်စရၠာစး့လးဖိတဖၣ် မ့ၢ်အကအိၣ်ဒီး တၢ်ပျံၤတၢ်ဖုးဆံးအါ ဖဲအ၀ဲသ့ၣ် လဲၤဘူး ဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အဒဲ ဒ်သိးအကလဲၤလုၢ်ထီၣ်တၢ်အဂီၢ် တဘျီဘၣ်တဘီျ လၢအသးပူၤ အိၣ်ဒီးတၢ်သ့ၣ်ညါ လၢအဟဲတုၤဆူ ကစၢ်ယွၤ အမဲာ်ညါအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤႉ ဒီးအ၀ဲသ့ၣ်…
တၢ်ဒဲးဘးဘၣ်တၢ်ပျၢ်လံ
ယတံၤသကိး နီၣ်မ် ခိးခ်‚ တဘျီတဘျီ မၤဒ်သိးအဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် ကအိၣ်ဒီး တၢ်ကမၢကမၣ် ဖဲအ၀ဲဟဲက့ၤ လၢတၢ်မၤအခါန့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲကိးသBတီထီၣ် ဖဲအဟဲက့ၤနုာ်လီၤ လၢပဲBတီ ဒီးစံး‚ ‘‘နတၢ်ဒဲးဘးဘၣ်တၢ်ပျၢ်အီၤလံ’’လီၤႉ တၢ်အံၤ တမ့ၢ်လၢအပှၤဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် မၤကမၣ်အီၤအဃိ‚ လိၣ်ဘၣ် အ၀ဲအတၢ်ပျၢ်အီၤ ဘၣ်‚ အ၀ဲဒုးသ့ၣ်နီၣ်အ၀ဲသ့ၣ် လၢတၢ်ဒဲးဘးလၢအမၤ ဘၣ်၀ဲ မုၢ်တနံၤအပူၤ‚ လၢသးဒ့ဒီ အလီၢ်တအိၣ်လၢယွၤ အဘျူးအဃိ ဘၣ်တၢ်ပျၢ်ကွံာ်အီၤ လၢလၢပှဲၤပှဲၤလံ အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤႉ
တၢ်မၢဖိစီၤယိၤဟၣ်ကွဲးတၢ်ဘၣ်ဃးဒီး ယွၤအဘျူး ဒီးစံး‚ ‘‘မ့မ့ၢ်ပမ့ၢ်လဲၤတၢ် လၢတၢ်ကပီၤအပူၤ‚ ဒ်အ၀ဲဒၣ် အိၣ် လၢတၢ်ကပီၤအပူၤအသိးန့ၣ်ဒီး‚ ပရၠာစး့လိာ် ပသးသကိးသကိး‚ ဒီးအဖိခွါယ့ၣ်။းခရၠာစးံာ်အသွံၣ်န့ၣ် သ့စီကွံာ်ပှၤ လၢပတၢ်ဒဲးဘးခဲလၢာ်လီၤ‚ ပမ့ၢ်စံးလၢ ပတၢ်ဒဲးဘးတအိၣ်ဘၣ်ဒီး‚ မ့ၢ်ပလီလီၤ ပသး‚ ဒီးတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီတအိၣ်ဘၣ် လၢပသးပူၤဘၣ်ႉ ပမ့ၢ်တဲာ်လီၤကျဲၤလီၤ ပတၢ် ဒဲးဘးဒီး‚ အ၀ဲဒၣ်အကလုၢ်တီ‚ ဒီးတီ၀ဲလိၤ၀ဲ ဒ်သိးအကပျၢ်ကွံာ် ပတၢ်ဒဲးဘး‚ ဒီးသ့စီကွံာ်ပှၤ လၢကယဲၢ်တၢ်အၢတၢ်သီခဲလၢာ်လီၤ (၁ ယိၤ…
တၢ်အိၣ်ဆိးဃုာ်လၢအဟ့ၣ်တၢ်သးမုာ်
ပိာ်မုၣ်သးပှၢ် လၢအအိၣ်လၢတၢ်ကဟုကယာ်အဟံၣ်ပူၤတဂၤ တကတိၤတၢ်ဒီးပှၤ နီတဂၤဒီး တဃ့တၢ်နီတမံၤဘၣ်ႉ တၢ်မၤအသး ဒ်အ၀ဲအိၣ်မူဒၣ်အတၢ်ဒ်သိးန့ၣ်‚ ဆ့ၣ်နီၤ ထိၣ်ဂဲၤအသး လၢအလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤလီၢ်လံၤ လၢအကလုၢ်သီၣ် ကအံၣ်တဖျၢၣ်အလိၤ န့ၣ်လီၤႉ ပှၤဟဲဟးအိၣ်သကိးအီၤ တအိၣ်အါကဲာ်ဆိးဘၣ်‚ အဃိ ပိာ်မုၣ်သးစၢ် ကဟု ကယာ်တၢ်တဂၤ ညီနုၢ်လဲၤဆူအအိၣ် ဖဲအတၢ်မၤဆိ ကတီၢ်အခါန့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲတကျဲးစၢးသံကွၢ် တၢ်သံကွၢ် တဖၣ် လၢပိာ်မုၣ်သးပှၢ်အံၤ ကကတိၤထီၣ်တၢ်အဂီၢ်ဘၣ်ႉ ထဲဒၣ်ဟံးန့ၢ်လီၢ်ဆ့ၣ်နီၤအဂၤတဖျၢၣ် ဒီးဆ့ၣ်နီၤထိၣ်ဂဲၤ သကိး ဖဲသးပှၢ်မုၣ်အံၤအကပၤန့ၣ်လီၤႉ အါလါပူၤကွံာ်ဒီး‚ သးပှၢ်မုၣ်စံးဘၣ်အီၤ‚ ‘‘စံးဘျူးနၤ လၢနဆ့ၣ်နီၤထိၣ်ဂဲၤ သကိးဒီးယၤအဃိန့ၣ်လီၤ’’ႉ အ၀ဲအသးပူၤ ပှဲၤဒီးတၢ်စံးဘျူး လၢဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်အိၣ်သကိးဒီးအီၤအဃိန့ၣ်လီၤႉ
တချူးလၢအက့ၤထီၣ်ဆူမူခိၣ်န့ၣ်‚ ယ့ၣ်။း အၢၣ်လီၤ လၢအကအိၣ်ဒီး အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် တဘိယူၢ်ဃီန့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲစံးဘၣ် အပျဲၢ်အဘီၣ် တဖၣ် လၢတပာ်တ့ၢ်အီၤထဲ အတၢ်ဒၣ်၀ဲ ဘၣ်ဆၣ်ကပျဲလီၤသးမုၢ်စီဆှံ ဒ်သိး အကအိၣ်ကဆိး လၢအပူၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ (ယိၤ ၁၄း၁၇) ႉ တၢ်အၢၣ်လီၤအံၤ မ့ၢ်၀ဲတီ၀ဲတုၤခဲအံၤ လၢပှၤလၢအနာ်ယ့ၣ်။းတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤႉ…