ဒုးကဲထီၣ်တၢ်ကတီၢ်ကိးကတီၢ်လၢတၢ်အကါဒိၣ်
ဖဲကလံၤစိးခဲရၠာစးိၣ်လဲန့ၣ် ဖၠၣ်စိမိၤအလံာ်ရၠာစးိဖှိၣ်ဒၢး ဖဲပှၤပာ်တၢ်လီၢ်လံၤလၢ ပျၢၤတဖၣ် န့ၣ် အိၣ်ဒီးနၣ်ရၠာစးၣ်ဖိလၢပျၢၤ ၀ံလၢထၢၣ်ပူၤလၢ အဘိတဖၣ် အိၣ်ပတုာ်အသး ဖဲ (၈) နၣ်ရၠာစးံၣ် (၁၉) မံးနံး ဒီး (၅၆) စဲးကီးလီၤႉ နၣ်ရၠာစးံၣ်အကစၢ်အၤလံၤ့ှှါမံးခၠဲး လီၤတဲာ်သံ ဖဲထံလီၤဆှူလၢ အိၣ်ဖဲ အဖလါစံၣ်ကစၢၢ်တဖၣ်အကျါ ဖဲအဆၢကတီၢ်နၣ်ရၠာစးံၣ်အ၀ဲန့ၣ် ဖဲလါယူၤ (၂၇) သီ ၁၈၅၇ နံၣ်န့ၣ်လီၤႉ
ဖၠၣ်စိမိၤသရၠာစးၣ် မဲးခၠဲးအံၤ ကျဲးစၢးဃုထံၣ် တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ ဒ်သိးကဒုးသ့ၣ်ညါ ၀ဲလၢ အ၀ဲအတၢ်တဲလၢ ကစၢၢ်အခိၣ်ထိးအ၀ဲန့ၣ် မ့ၢ်ကစၢၢ်ထီကတၢၢ်လၢ မံးစံးစပံၣ် အမုၢ်ထီၣ်အံၤအဂီၢ်လီၤႉ ကစၢၢ်အံၤ တၢ်ကိးက့ၤလၢ အ၀ဲအမံၤ လၢကစၢၢ်မံးခၠဲးလီၤႉ အ၀ဲအလိၤ အိၣ်ဖဲကစၢၢ်အထီကတၢၢ်အလီၢ် ဖဲအ၀ဲလီၤတဲာ်အကပၤလီၤႉ ဖဲထီၣ် ကစၢၢ်အ၀ဲန့ၣ် တယံာ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် ယဆိကမိၣ်ထီၣ် မံးခၠဲးအဂ့ၢ်ဒီး ယကဘၣ်သံ စ့ၢ်ကီး အဂ့ၢ်ဒီး ပတၢ်အိၣ်မူအိၣ်ဒံးဆူညါဆံးအါလဲၣ်လီၤႉ ယဆိကမိၣ်ထီၣ် ယ့ၣ့်ှှူး အတၢ် ကတိၤလၢ တဲဘၣ်အပျဲၢ်တဖၣ်…
တၢ်အုၣ်သးပနီၣ်
ပှၤဘှီက့ၤနၣ်ရၠာစးံၣ်တဂၤ ဆဲးကပီၤအလီဆှီဆူ တၢ်ပနီၣ်ဆံးဆံးတခါလၢ တၢ်ကွဲးလီၤအီၤ ဖဲဖုအနၣ်ရၠာစးံၣ်သ့ၣ်ဖးဒိၣ်တဖျၢၣ်လၢ အမၤ၀ဲဖဲပဟံၣ်ပူၤ ဒီးစံး၀ဲ ‘‘နထံၣ်ဧါ’’လီၤႉ အ၀ဲစံး၀ဲ လၢ ပှၤဘှီတၢ်အဂၤတဂၤ ပာ်တ့ၢ်တၢ်ပနီၣ်ဖိအံၤလၢအပူၤကွံာ် နံၣ်ကယၤအပူၤ ဒီး တၢ်န့ၣ် တၢ်ကိးအီၤလၢ ‘‘တၢ်အုၣ်သးပနီၣ်’’လီၤႉ တၢ်အံၤမၤစၢၤယၤ ဒ်သိးယကထီထီၣ် စဲးဖီကဟၣ် အပီးအလီတဖၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤႉ
တချုးလၢတၢ်အဆၢကတီၢ်လၢ စဲအ့ၣ်ကူၣ်သ့အလံာ်ဒုးသ့ၣ်ညါတဖၣ်ဒီး တၢ်နဲၣ်ကျဲလၢ တၢ်ဘှီက့ၤစဲးဖီကဟၣ်တဖၣ်အစိၤန့ၣ် ‘‘တၢ်အုၣ်သးပနီၣ်’’ ဘၣ်တၢ် စူးကါအီၤ ဒ်သိးကမၤစၢၤ ပှၤလၢဘှီက့ၤတၢ်တဖၣ် ကမၤဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်ဒီး အိၣ်ဒီးတၢ်နဲၣ်ဖျါ ဖုၣ်ဖုၣ် ဒီးလီၤတံၢ်လီၤဆဲးတဖၣ်လီၤႉ အ၀ဲသ့ၣ်မ့ၢ်တၢ်ကဲဘျုးအါန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်သူၣ်အိၣ် သးအိၣ်ဘၣ် ပှၤလၢခံတဖၣ်လၢ အတၢ်မၤကဘၣ်လိာ်ဘၣ်စးအဂီၢ်လီၤႉ
လံာ်စီဆှံဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤ ဒ်သိးပကပာ်တ့ၢ် ပ‘‘တၢ်အုၣ်သးပနီၣ်’’ ဒ်ပမ့ၢ် ပှၤမၤကစၢ်အတၢ်မၤ ခီဖျိမၤန့ၢ်ပှၤဂၤအတၢ်လၢပဟီၣ်ခိၣ် လၢလီၤမိၣ်လီၤမဲၤတဘ့ၣ်အံၤ အပူၤလီၤႉ စီၤပီလူး ကွဲးန့ၢ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ ရၠာစးိမ့ၤ ‘‘ဒ်ပမၤဘၣ် ပှၤလၢပဃၢၤတဖၣ် အသးလၢတၢ်ဂ့ၤၣ်မ့ၢ်၀ဲ ပကဘၣ်မ့ၢ် ထံဖိကီၢ်ဖိလၢအဂ့ၤ လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီးမူခိၣ်အဂီၢ်စ့ၢ်ကီးလီၤႉ
ပ‘‘တၢ်အုၣ်သးပနီၣ်’’ ကဖျါသ့ၣ်သ့ၣ် ဒ်တၢ်ဆံးဆံးဖိ…
တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလၢယွၤအပူၤ
ဖဲ ၁၉၂၅ နံၣ်န့ၣ် Langston Hughes လၢ အမၤတၢ်လၢ ဟံၣ်ဒွဲ (Hotal) ဒ်ပှၤမၤကဆှီ စီၤနီၤခိၣ်အသိးတဂၤၣ်လီၤႉ အ၀ဲထံၣ်ဘၣ်၀ဲလၢ ပှၤကွဲးထါလၢ အ၀ဲယူးယီၣ်ပာ်ဒိၣ်၀ဲတဂၤလၢ အမ့ၢ် Vachel Lindsey ဟဲတုာ်အိၣ် ဖဲဟံၣ်ဒွဲန့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲအမဲာ်ဆှးဒိၣ်မးလၢ အ၀ဲအတၢ်ကွဲးထါတဖၣ် ဖဲ Lindsey ပ့တၢၤအီၤ လၢတၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ်လၢ တၢ်ဖးလီၤအီၤလၢ ကမျၢၢ်မဲာ်ညါ၀ံၤ အလီၢ်ခံလီၤႉ Lindsey အတၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအစၢ မ့ၢ်၀ဲ Hughes ဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤစၢၤ တၢ်မၤလိ အဘူၣ်အစှၤလၢ ခီလ့ၣ်ကၠိလၢ ကမၤစၢၤအီၤလၢ အ၀ဲကအိၣ်ဒီးတၢ်မၤနၢၤလၢ တၢ်ဖံး တၢ်မၤလၢ အမ့ၢ်တၢ်ကွဲးလံာ်န့ၣ်လီၤႉ
တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဆံးဆံးဖိဒၣ်လဲာ် လဲၤတုၤတၢ်သ့၀ဲ ဖဲယွၤအိၣ်၀ဲလၢ တၢ်အံၤ အပူၤန့ၣ်လီၤႉ လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်မၤအသးသတူၢ်ကလာ်တခါလၢ ဖဲစီၤဒၤ၀ံး ဘၣ်ဃ့ၢ်ကွံာ်၀ဲလၢ စီၤပၤစီၤစီလူး လၢ အမ့ၢ်ပှၤလၢအဲၣ်ဒိးဟံးန့ၢ် အသးသမူ တဂၤလီၤႉ စီၤစီလူး အဖိခွါ စီၤယိၤနၤသၣ် ထံၣ်န့ၢ်စီၤဒၤ၀ံးၢ် တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢယွၤအပူၤလီၤႉ ‘‘ဒီးစံးဘၣ်အီၤပျံၤတၢ်တဂ့ၤ‚ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤၢ်ဘၣ်နၤဘၣ်ႉ ဒီးနကလဲၤထီၣ်စီၤပၤလၢ အံၣ်စရၠာစး့လးအဖီခိၣ်’’…
သတံၢ်သန့ၤလၢယွၤ
ဟဲးရၠာစး့း ထၢးမဲ (န) ဖးလံာ်ၣ်လီၤႉ တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးအံၤ အဃိ အသးသမူဒီစိၤန့ၣ် အ၀ဲတူၢ်ဘၣ်တၢ်ထီၣ် ဒီးတၢ်နီၣ်အသး လီၤသပ့ၤ တဘျီဘၣ်တဘျီ န့ၣ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ်ဒီး တုၤမ့ၢ်အ၀ဲထူၣ်ဖျဲးထီၣ်လၢ တၢ်ကဲကုၢ်အပူၤန့ၣ် ယွၤသူအီၤလၢအကအုၣ်ခီၣ်က့ၤ ပှၤကုၢ်ဖိအဂုၤအဂၤတဖၣ် အနီၢ်ဂံၢ်ကအိၣ်လၢပှၤအဂၤသၢကယၤ န့ၣ်လီၤႉ
ပှၤလၢအ၀ဲမၤထူၣ်ဖျဲးတဖၣ် ယုၢ်န့ၢ်အီၤမံၤဖိသၣ် ‘မိၤဒီး’န့ၣ်လီၤႉ လၢတၢ်သးဒူ အပူၤ အ၀ဲလဲၤက့ၤ၀ဲ အဘျီ (၁၉) ဘျီဆူကီၢ်အမဲရၠာစးကၤကလံၤထံး တချုးထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤ တၢ်ဒုးတၢ်ယၤကဲထီၣ်ၢ်အီၤ မ့တမ့ၢ် မၤသံအီၤန့ၣ် တၢ်ကဟ့ၣ်စ့ဆံးအါဆံးအါ ဒီးအ၀ဲအသးသမူ န့ၣ် ထီဘိအိၣ်လၢ တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်အခါဒၣ်လဲာ် အ၀ဲလဲၤ၀ဲလီၤႉ ဒ်အမ့ၢ်ပှၤစူၢ်က့ၤ နာ်က့ၤကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူးတီနီၢ်တဂၤအသိး လၢအတၢ်လဲၤကိးဘျီဒဲးအခါ အ၀ဲစိာ်ဃုာ်ဒီး အီၤ လံာ်သး၀ံၣ်ကစၢ်ယွၤတဘ့ၣ် ဒီးလံာ်စီဆှံတဘ့ၣ်ဒီး ဒုးဖးပှၤဂုၤပှၤဂၤ လံာ်စီဆှံ အဆၢတဖၣ်လၢ အ၀ဲတိၢ်နီၣ်ဃာ်ဒီး တိၢ့်ှူးအါစုအါဘျီတဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲစံး၀ဲဒၣ် ‘‘ယဘါထုကဖၣ်တထံၣ်ဃီ ဘၣ်ဃးဒီးယတၢ်မၤၣ်လီၤႉ’’ အ၀ဲဟ့ၣ်တၢ်ပ့တၢၤလၤကပီၤဆူ ယွၤလၢအတၢ် ကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်အဆံးကတၢၢ်ဖိလၢအဆိတဖၣ်ဒ်အံၤၣ် စံးထီၣ်ပ့တၢၤ တၢ်အဘျုးအဖှိၣ်တက့ၢ်ႉ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤၣ် မ့ၢ်တၢ်ဘၣ်ယွၤအသးလၢ…
တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံမ့ၢ်တၢ်ဟ့ၣ်အဒိၣ်အမုၢ်ကတၢၢ်
ယဖိခွါ ကၠံၣ်ယိၣ်ဟးထီၣ်လၢကျးပူၤ ဖဲအထံၣ်ပီးလီလၢတၢ်စူးကါအီၤလၢ တၢ်ကဟး ထီၣ်ဟးလီၤတခါ ဘၣ်တၢ်ပာ်တ့ၢ်ကွံာ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်လိၤန့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲဆိကမိၣ်ထီၣ်လၢ ‘‘ယဆၢမုၢ်လၢ်လၢၣ်လီၤ’’ႉ အ၀ဲကွၢ်စူၣ်တၢ်လၢ တၢ်သူၣ်ထီၣ်အချၢ ဒီးထံၣ်ဘၣ်ပှၤတဂၤလၢအဟံၣ်တအိၣ်ဃီ တအိၣ် သူၣ်သပ့ၤသးသပ့ၤလၢကျဲဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤႉ
ကၠံၣ်ယိၣ် မၤပၢၢ်ထီၣ်အီၤ ဒီးသံကွၢ်အီၤလၢ ‘‘မ့ၢ်အိၣ်၀ဲဘၣ်လိာ်ဘၣ်စး ကစီဒီဧါ’’ လီၤႉ ဖဲန့ၣ်‚ ပှၤအံၤစံးဆၢက့ၤအီၤလၢၣ်လီၤႉ ကၠံၣ်ယိၣ်ကိးတၢ်မၤစၢၤလၢ ခရၠာစးံာ်ဖိကရၠာစးၢကရၠာစးိတခါလၢ မၤစၢၤပှၤလၢကသူၣ်ထီၣ်က့ၤတၢ်အိၣ်မူ‚ ဒီးဖဲအ၀ဲသ့ၣ်အိၣ်ခိးတၢ်အခါၢ် အကစၢ်ဒဲတဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤႉ ကၠံၣ်ယိၣ် သံကွၢ် ပှၤအံၤလၢ ‘နမံၤဒ်လဲၣ်’ ဒီးပှၤအံၤ စံးဆၢအီၤလၢ ကၠီးဖရၠာစးံၣ်ၣ်လီၤႉ ကၠံၣ်ယိၣ် တခီ တတဲဖျါထီၣ်အမံၤလၢ အမ့ၢ်ကၠံၣ်ယိၣ် ဒီးမံၤအဖျၢၣ်စးထီၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်ဘၣ်န့ၣ် လၢခံအ၀ဲစံးယၤလၢ ‘‘ပါဧၢၣ်ကမ့ၢ်ဒၣ်ယၤလီၤ’’ႉ
ကၠံၣ်ယိၣ်စ့ၢ်ကီး‚ တဘျီမ့ၢ်ပှၤလၢအမၤဆါလီၤက့ၤအနီၢ်ခိၢ်တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံလၢအဟဲလၢကစၢ်ယွၤအဃိ န့ၣ်လီၤႉ ၀ံယ့ှှါယၤ စူးကါတၢ်ကတိၤအဖျၢၣ်တဖၣ် ဒ်သိးကပာ်ဖျါထီၣ် ကစၢ်ယွၤ အတၢ်သးကညီၤဆူပအိၣ် ခီဖျိကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူး‚ ‘‘ပ၀ဲဒၣ်အံၤၣ် ပဟးဖျိးကျဲ ခဲလၢာ်လံႉ ပလဲၤကပၤကပၤတဂၤလၢအကျဲဒၣ်၀ဲ‚ တဂၤလၢအကျဲဒၣ်၀ဲစုာ်စုာ်လီၤႉ ဒီးယွၤပာ် ပတၢ်အၢတၢ်သီခဲလၢာ်လၢ အလိၤလီၤ’’ (ယ့ှှါ ၅၃း၆)…
ဖဲတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ အကတၢၢ်တအိၣ်အခါ
စဲြဒၣ် ဆိကမိၣ်ထီၣ်က့ၤ တၢ်လၢအပူၤကွံာ်ဒီး စံး၀ဲၣ်‚ အ၀ဲထီဘိ ဘ့ၣ်လီၤအနၣ်ရၠာစးံၣ်ဒီးပာ်ယံၤထီၣ်၀ဲလီၤႉ ဘၣ်တနံၤ ယသံကွၢ် အီၤၣ်လီၤႉ အ၀ဲနံၤကမှံၤဒီး စံးဆၢ၀ဲဒၣ်ၣ် အကါဒိၣ်ထဲလဲၣ်န့ၣ်လီၤႉ ယအဲၣ်ဒိးမၤလၢာ်တၢ်ဆၢကတီၢ်ဒီးနၤလီၤႉ’’
ယနၢ်ဟူ စဲြဒၣ်စံးကတိၤ ဘၣ်ဃးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤ ဖဲအဖုတၢ်ပာ်လီၤ အဒဲဟီၣ်ခိၣ် တၢ်ဘါန့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲအံၤမ့ၢ် တၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ အအဲၣ်၀ဲဒိၣ်မး အကျါတခါ ဖဲအအိၣ်ဒီး အဖု ဒ်သိးသိးန့ၣ်လီၤႉ ဖဲလၢယဆိကမိၣ်ထံကဒါက့ၤ တၢ်ဘၣ်ဃး ဖဲပှၤဂၤဟ့ၣ်ပှၤတၢ်ဆၢကတီၢ်အခါန့ၣ် ပသးကလၢၢ်ဘၣ် ဒ်သိးပှၤပာ်လုၢ်ပာ်ပရၤပှၤဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤႉ ဒီးတၢ်အံၤ ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ လံာ်စီဆှံအတၢ်ကတိၤ ဘၣ်ဃးယွၤအတၢ်အဲၣ်အတၢ်ဟုကယာ်န့ၣ်လီၤႉ
ကစၢ်ယွၤ ဟ့ၣ်ဆၢဟ့ၣ်ကတီၢ်လၢပဂီၢ်ထီဘိလီၤႉ ဖဲ စံး ၁၄၅း၅ န့ၣ် စီၤဒၤ၀ံးစံး၀ဲ‚ ‘နသလၣ်ထီၣ်နစုၣ် နဟ့ၣ်လီၤလီၤႉ ယွၤတီ၀ဲလိၤ၀ဲလၢ အကျဲခဲလၢာ်အပူၤ‚ ဒီးစီဆှံ၀ဲလၢ အမၤတၢ်အပူၤခဲလၢာ်လီၤႉ ကယဲၢ်ပှၤလၢအကိးထီၣ်ယွၤ‚က့ၣ်ၣ် စိာ်မူစိာ်ဂဲၤ‚ ဒုးမူဒုးဂဲၤ ပတၢ်အိၣ်မူကိးဆၢကတီၢ်ဒဲးၣ်လီၤႉ မ့ၢ်လၢအ၀ဲထူးတီၤလၢတၢ်အဲၣ်အဃိ‚ တၢ်ဘၣ်တ့ခဲလၢာ်အကစၢ်အံၤ ပတၢ်မ့ၢ်တၢ်ကမံၤကမဲာ်ၣ် အိးထီၣ်ကျဲဆူတၢ်မူလီၤထူလီၤယိာ်ဒီး တၢ်သးခုလၢပကအိၣ်ဆိးဘၣ်ဒီးအီၤအဃိန့ၣ်လီၤႉ ဖျါဒ်သိးအစံးဘၣ်ပှၤ ‘‘ယအဲၣ်နၤဒိၣ်မးလီၤႉ ယအဲၣ်ဒိး…
ခ့ယုၢ်‚ သိဖိ‚ ပှၤအုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤတၢ်
ခ့ယုၢ်ခံဒုအဂီၤ ကွၢ်လီၤတၢ်လၢ ၀့ၢ်နယူယီးကမျၢၢ်လံာ်ဖှိၣ်ဒၢး အပဲBတီအမဲာ်ညါန့ၣ်လီၤႉ လၢအဘၣ်တၢ်သိအီၤလၢ လၢၢ်ကိၤလၤ အလွဲၢ်၀ါ (မါဘၢၣ်) အိၣ်သူၣ်လီၤသးလၢ လၤကပီၤ
ၣ်လီၤႉ လၢအဆိ‚ အ၀ဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီးမံၤလိာ်ကွဲလၢအမ့ၢ်ၣ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ်‚ ဖဲတၢ် အကတီၢ်လၢ တၢ်သးဟးဂီၤဖးဒိၣ်ၣ်လီၤႉ အ၀ဲဆိကမိၣ်ထီၣ် တၢ်ဂ့ၤတၢ်၀ါတဖၣ် လၢပှၤနယူယီးဖိ ကလီၣ်ဖျါထီၣ် ဖဲတၢ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ် ဘၣ်တၢ်လၢနံၣ်လၢအပှဲၤဒီး တၢ်တၤတၢ်တဖၣ်န့့ၣ်လီၤႉ တုၤလၢ တနံၤအံၤဒၣ်လဲာ်‚ ခ့ယုၢ်တဖၣ် တၢ်ကိးဒံးအမံၤ လၢတၢ်သူၣ်ဒူသးဒူၣ်လီၤႉ
လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ် ခ့ယုၢ်လၢအမူဒီးအိၣ်ဒီးစိကမီၤတမံၤလၢအဟ့ၣ်စ့ၢ်ကီး တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါတၢ်ၣ်လီၤႉ လၢအ၀ဲအတၢ်ထံၣ်လၢညါအိၣ်လၢမူခိၣ်ဘီမုၢ်‚ ပှၤတၢ်မၢဖိစီၤယိၤဟၣ် ဟီၣ်ထီၣ်ဖဲပှၤတအိၣ်နီတဂၤလၢအအိးထီၣ် လံာ်ထူလၢ အဘၣ်တၢ်စဲပနီၣ်လၢ အပၣ်ဃုာ် ဒီးကစၢ်ယွၤအတၢ်တိာ်လၢ တၢ်စံၣ်ညီၣ် ဒီးတၢ်ပရၤက့ၤတၢ်ၣ်ဘၣ်ႉ ၀ံၤအလီၢ်ခံ‚ အ၀ဲဘၣ်တၢ်တဲဘၣ်အီၤ လၢ ‘‘ဟီၣ်တဂ့ၤ‚ ကွၢ်ကွၢ်ခ့ယုၢ်ဘၣ်ဃးဒီး ယူဒၤအဒူၣ်ဒီးစီၤဒၤ၀ံးအဂံၢ်တဂၤၣ်လီၤ’’ (လီၣ်ဖျါ ၅း၅) ႉ
ဒီးလၢခံတဆၢ‚ စီၤယိၤဟၣ် ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်တမံၤလၢလၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့လၢ‚ ‘ယထံၣ်သိဖိဒ်အဘၣ်တၢ်မၤသံအီၤအသိးၣ်လီၤႉ ခ့ယုၢ်ဒီးသိဖိအံၤ မ့ၢ်ပှၤတဂၤဃိ လၢအမ့ၢ်ကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူးန့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲမ့ၢ် ‘‘စီၤပၤ လၢအမၤနၢၤတၢ်ဒီး’’…
ဃုာ်ဒီးပှၤလၢBတီၤ (ကစၢၢ်ကဆူး) ပူၤ
ဖဲ ဟဲနၣ်၀့ (လ) ဘၢၣ်ဖီး (အဲးကလံးအပှၤ့တူာ်ကွံာ်တၢ်အၢၣ် အ၀ဲကွဲးတၢ်ပရၠာစးၢတဘ့ၣ်လၢ အပာ်ဖျါ ဖဲအ၀ဲ နၢ်ဟူအတံၤသကိးတဂၤသံ၀ဲအကတီၢ်ၣ် ဘၣ်တၢ်သးခုလီၤႉ မ့ၢ်အကတီၢ်ဖဲထံၣ်ဘၣ်ယ့ၣ့်ှှူးလၢ အ၀ဲအဲၣ်၀ဲ ဘၣ်ဆၣ် တထံၣ် တ့ၢ်အီၤဘၣ်ႉ ဖျါလၢယသးစံၣ်လၢတၢ်သးခုအဃိလီၤ’’ႉ ၀ံၤအ၀ဲပာ်ဖျါက့ၤ အနီၢ်ကစၢ် တၢ်မၤအသး‚ ‘‘ယနီၢ်ကစၢ်ဂ့ၤထီၣ်ဒီး အၢထီၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤႉ မ့မ့ၢ်ယ့ၣ့်ှှူးဂ့ၤ၀ဲ ထီဘိ တဘိယူၢ်ဃီလီၤ’’ႉ အတၢ်ကတိၤ ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ယၤလၢ စံးထီၣ်ပ့တၢၤ ၂၃ ဖဲ စီၤဒၤ၀ံး ကွဲးၣ် ပတပျံၤဘၣ်တၢ်အၢဘၣ်‚ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ နအိၣ်ဒီးယၤလီၤ’’ (း၄) ႉ တၢ်ကတိၤအဖျၢၣ်တဖၣ် အံၤ သုးအသးခ@သဒံးလၢ လံာ်ကဘျံးပၤ ဆူပတၢ်အိၣ်မူအပူၤလီၤႉ ဆူတၢ်သံအကဒု ကစၢၢ်ကဆူးအပူၤ ဖဲစီၤဒၤ၀ံး အတၢ်ပာ်ဖျါထီၣ် ယွၤအတၢ်အိၣ်ဒီးအီၤ ဒ်အနီၢ်ကစၢ် အတၢ်ဘၣ်ထွဲအသိးလီၤႉ အ၀ဲစးထီၣ်လၢ အထါအပူၤစံး၀ဲ‚ ‘‘ယွၤမ့ၢ် ယပှၤကွၢ်သိ’’ (း၁) ဆူအတၢ်ကတိၤတၢ်ဒီးယွၤ ‘‘အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ နအိၣ်ဒီးယၤလီၤ’’ (း၄) ႉ
တၢ်အံၤမၤလီၤတံၢ်ပှၤဒိၣ်မးလၢ တၢ်ဆူၣ်ကစၢ်…
လၢတၢ်ကီတၢ်ခဲဆူ တၢ်ရၠာစးၤလီၤတၢ်သးခုကစီၣ်
ဒၣ်ရၠာစးဲလ်မ့ၢ်ပှၤမံၤဟူသၣ်ဖျါလၢဘ့း (စ) ဘီ (လ) တဂၤၣ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ်‚ ကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူး မၤထူၣ်ဖျဲးထီၣ်အီၤ‚ ဒီးအ၀ဲကဆှီထီၣ်တဘျုးနံၣ်လံႉ တနံၤအံၤၣ်လီၤႉ ကွၢ်ကဒါက့ၤ လၢ လီၢ်ခံ အ၀ဲသ့ၣ်ညါ၀ဲလီၤတံၢ်လီၤဆဲးလၢ ကစၢ်ယွၤဃၣ်ကွံာ် အတၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ် ဆူတၢ်ကကဲထီၣ်ပှၤလၢ အတဲတၢ်သးခုကစီၣ်တမံၤန့ၣ်လီၤႉ
တၢ်လၢအကီခဲလၢယွၤအမဲာ်ညါ တအိၣ်နီတမံၤဘၣ်ႉ ဖဲကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူးဒီး အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ဘူးကတုၤကၢၢ်ကီၤလၢ အဘူးဒီး တၢ်သွၣ်ခိၣ်တဖျၢၣ်လၢမုၢ်တနၤ ဖဲကလံၤမုၢ်လီၤလၢ ပီၣ်လဲၣ်ကၤလံလါ‚ အ၀ဲထံၣ် ပှၤတဂၤလၢတၢ်နါအိၣ်လၢအလိၤ ဟဲသုးဘူးသးဆူအအိၣ်လီၤႉ ကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူး ဟီထီၣ်ကွံာ်တၢ်နါ လၢပှၤအံၤအပူၤ ဒီးမၤထူၣ်ဖျဲးထီၣ်ပှၤအံၤလီၤႉ ဖဲကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူး ဟးထီၣ်ကွံာ်‚ ပှၤအံၤ ဃ့ကညးအီၤ ဒ်သိး ကကိးဃုာ်အီၤလၢ ကပိာ်အ၀ဲအခံလီၤႉ ဘၣ်ဆၣ်‚ ကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူး တပျဲတၢ်အံၤ မ့မ့ၢ် အ၀ဲအိၣ်ဒီးတၢ်မၤလၢ ကမၢပှၤအံၤဆူတၢ်က ‘‘က့ၤက့ၤဆူ န (အ) ဟံၣ်ၣ် စံးဘၣ်တဲဘၣ် အ၀ဲသ့ၣ်တက့ၢ်’’ (မၢ်ကူး ၉း၁၉) ႉ ပတထံၣ်က့ၤလၢ ပှၤအံၤနီတစုလၢၤၣ်လီၤႉ ပှၤလၢအအိၣ်ဖဲတၢ်လီၢ်အ၀ဲန့ၣ်တဖၣ် ဃ့ကညး…
တၢ်သူၣ်ကညီၤသးကညီၤဒီးတၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်
ဖဲသိလ့ၣ်အကျဲမုၢ်ဖးဒိၣ် (့ ျၠအငသညၠူ ံငါ့တၠပ) အကပၤၣ်‚ ဖီဒီမုၢ်ဖိတမုၢ် ဆၢထၢၣ်မးထီၣ်ကလာ်‚ ဖျါကဟုကညီၣ်မးလီၤႉ ယနီၢ်သိလ့ၣ်လၢကျဲအံၤအဖီခိၣ် ခ@ဘၣ်ဆၣ်ဒီးယဆိကမိၣ်ထီၣ် ဖီဒီမုၢ်ဖိတဖၣ်အံၤၣ်ၣ် မ့တမ့ၢ်လၢ ကစၢ်ယွၤ သူၣ်လီၤအီၤအဃိ ဒီးဟဲမဲထီၣ်ဒိၣ်ထီၣ်ကသ့ ဒ်လဲၣ်ႉ အ၀ဲတခီ ဒိၣ်ထီၣ်ဂ့ၤထီၣ် ဒီးဖဲကလံၤဖိ အူကဖီကဖီန့ၣ် ထွၣ်ယဲာ်ယီၣ်အသးလၢ တၢ်သးဖှံအပူၤသဂၢၢ်ဆၢဂ့ၤ ပှၤလဲၤတၢ်ဖိတဖၣ်လၢ အလဲၣ်တၢ်ခ@ဒံးခ@ဒူးအပူၤန့ၣ်လီၤႉ
လံာ်စီဆှံအလီၢ်လံၤတက့တူၢ် တဲပူတယုၢ်ဘၣ်ဃးဒီး ကီၢ်ယူဒၤအစီၤပၤလၢ အကလုၢ်တီတဂၤလၢ တၢ်တပာ်သူၣ်ပာ်သးအပူၤ ပာ်ဖျါထီၣ်၀ဲအပၢ်ဒီးအဖုန့ၣ် မၤကစၢ်အဂၤတဖၣ်အတၢ် လၢတၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဂဲၤအပူၤလီၤႉ ဘၣ်ဆၣ်ဒီး ဖဲစီၤပၤ ယိၤ့ှှံယၤ ပၢတၢ်ထီၣ်ဘး ၈ နံၣ်န့ၣ်ၣ်လီၤႉ အ၀ဲ မၢလီၤပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ် ဒ်သိးအကမၤက့ၤ ယွၤအကစၢ် အဟံၣ်လီၤ (၂ ကွဲးနီၣ် ၃၄း၈) ႉ ဒီးအ၀ဲသ့ၣ်မၤအတၢ်န့ၣ်ၢ်လံာ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီၣ် လီၤ (၂ ကွဲးနီၣ် ၃၄း၁၄) ႉ အန့ၣ်ဒီး ကစၢ်ယွၤထိၣ်ဂဲၤထီၣ် စီၤပၤယိၤ့ှှံယၤအသးလၢ ကဆှၢက့ၤ ပှၤယူဒၤဖိဒီကလုာ်ဆူ မိၢ်ပၢ်ဖံဖုအတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်‚ ဒီးအ၀ဲသ့ၣ်မၤ…