တၢ်မုၢ်လၢ်အတၢ်ကပီၤ
ယမိၢ်အထူၣ်စုညါအလွဲၢ်ဂီၤဖိလၢအကတြ့ၣ်ကတြိၣ် ကြၢးဘၣ်တၢ်ဘျးလီၤစဲၤ လၢအလီၢ်မံခး ဘးခီတကပၤႇ ဖဲတၢ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲ ခဲစၢၣ်တၢ်ဆါအလီၢ်ခၢၣ်သးန့ၣ်လီၤ. ဒီးဖဲတၢ်မၤ နံၤသဘျ့အကတီၢ်, ကြၢးလၢယကတဲၥ်ကတီၤဆိပၥ် တၢ်လဲၤအိၣ်သကိးအီၤ ဖဲကဘၣ်ဟံးန့ၢ် တၢ်ယါဘျါအကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. ခရံာ်အိၣ်ဖျဲၣ်အနံၤန့ၣ် တၢ်လၢယသးအိၣ်ဒိးန့ၢ်တၢ်အဒိၣ်ကတၢၢ် မ့ၢ်ယအဲၣ်ဒိး အိၣ်ဒီးယမိၢ် ဆူညါတသီန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ယအိၣ်ဒၣ်လၢဟံၣ်, ..... ဒီးဘျးလီၤစဲၤ ယမိၢ်အထူၣ်စုညါဖိလၢသ့ၣ်တၢ်ဂီၤတထံးအလိၤန့ၣ်လီၤ.
ဖဲယဖိခွါ စ့ဘံၣ်ယၢၣ် (Xavier) လ့ကပီၤထီၣ် သ့ၣ်တၢ်ဂီၤအမ့ၣ်အူသၣ်ဖိတဖၣ်န့ၣ်ဒီး, ယစံးအီၤလၢတၢ်ကလုၢ်ကသွံဒံအပူၤ ‘တၢ်ဘျုး’ န့ၣ်လီၤ. ယဖိခွါစံးဆၢဝဲ ‘န့ၢ်ကစီဒီလီၤ’ န့ၣ်လီၤ. ယစံးဘျုးကစၢ်ယွၤ လၢအစူးကါ မ့ၣ်အူသၣ်ဖိ အတၢ်ကပီၤပံၥ်လ့ပံၥ်လ့အံၤ, လၢအနဲၣ်ဆှၢ ယမဲၥ်ချံအတၢ်ထံၣ် ဆူတၢ်မုၢ်လၢ်အတၢ်ကပီၤ လၢတလီၤပံၥ်နီတဘျီ- လၢအမ့ၢ်ယ့ၣ်ၡူးအအိၣ်န့ၣ် ယဖိခွါတသ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်ဘၣ်.
ၦၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ ၄၂ ပၥ်ဖျါ အနီၢ်သးတၢ်အိၣ်အသးတမုၥ်တလၤတဖၣ်ဆူယွၤအအိၣ်န့ၣ် ဖျါဖဲ အဆၢဖိ ၁-၄ န့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၅ အပူၤ တချုးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါၦၤဖးလံၥ်ဖိတဖၣ်လၢ “ကွၢ်လၢ်ယွၤအကျဲတက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤႇ ယကစံးထီၣ်ပတြၢၤဒံးအီၤႇ ယမဲၥ်အတၢ်မၤစၢၤဒီး ယကစၢ်လီၤ” န့ၣ်…
တၢ်ပျၢ်တၢ်ကမၣ်ဒီးတၢ်သးပ့ၤနီၣ်ကွံၥ်တၢ်
လၢအအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်လံၤလံၤ, ကၠ့ဖရဲး (Jill Price) န့ၣ်အိၣ်ဒီး ‘ဟၣ်ပၢၣ်သၣ်မံစံယါတၢ်ဆါ’ (Hyperthymesia) - တၢ်သ့ၣ်နီၣ်အပူၤကွံၥ်တၢ်မၤအသး လီၤတံၢ်လီၤဆဲး, တၢ်အဆံးကတၢၢ် ဒၣ်လဲာ် သ့ၣ်နီၣ်က့ၤတၢ်မၤအသးဒီးအီၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲဆိကမိၣ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်က့ၤ ကယဲၢ် တၢ်မၤအသးတဖၣ် ဖဲအလဲၤခီဖျိဘၣ်ဝဲလၢအတၢ်အိၣ်မူဒီတစိၤအပူၤန့ၣ်လီၤ.
ကွဲၤထံၣ်ဟူတၢ်ဂီၤမူ “အၣ်ဖီၣ်ကဲးထဘၢၣ်” (Unforgettable) မ့ၢ်ပၢၤကီၢ်ပိၥ်မုၣ်တဂၤအဂ့ၢ် လၢအိၣ်ဒီးတၢ်သ့ၣ်နီၣ်လီၤဆီ ဟၣ်ပၢၣ်သၣ်မံစံယါ- ပိၥ်မုၣ်အံၤအိၣ်ဒီးတၢ်ကဲဘျုးဒိၣ်မးလၢ တၢ်ဃုသ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်အဆံး, တၢ်အကါဒိၣ်တဖၣ် ဒီးတၢ်ဘှါဆှဲတၢ်မၤကမၣ်သဲစးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ကၠ့ဖရဲး အဂီၢ်န့ၣ် တၢ်အိၣ်အသးဒ်သိးအံၤန့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်လၢအလီၤသးခုဘၣ်. အဝဲတသးပ့ၤနီၣ် တၢ်အိၣ်မူအကတီၢ်တဖၣ် ဖဲလၢအဘၣ်တၢ်ဃုထံၣ်တၢ်ကမၣ်, ဖဲလၢအဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဒီး တၢ်လီၤမၢ်, မ့တမ့ၢ်ဘၣ်ဒီး ဖဲအမၤဘၣ်တၢ်တမံၤမံၤလၢကဘၣ်ပီၢ်ယၢ်လီၤအသးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤတလီၢ်လီၢ်န့ၣ်လီၤ.
ပကစၢ်ယွၤန့ၣ်မ့ၢ် “ယွၤထံၣ်တၢ်တုၥ်ကွၢ်တၢ်ဖျါ” ဒီးပစံးသ့လၢ ယွၤအဟၣ်ပၢၣ်သၣ်မံစံယါ န့ၣ်လီၤ. ယွၤအဟၣ်ပၢၣ်သၣ်မံစံယါ, ဒီးလံၥ်စီဆှံစံးဝဲလၢ ယွၤအတၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်တၢ်န့ၣ် အကတၢၢ်တအိၣ်ဘၣ်လီၤ. ဒီးပထံၣ်န့ၢ် တၢ်မၤလီၤတံၢ်ပှၤအဂ့ၤကတၢၢ် ဖဲယၡါ ၄၃:၂၅ အပူၤ “ယဲဒၣ်အံၤ ယတြူၥ်ကွံၥ်နတၢ်သရူး တၢ်ကမၣ်လၢယဂီၢ်ဒၣ်ယဲလီၤ. ယတသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤဘၣ် နတၢ်ဒဲးဘးဘၣ်”…
တၢ်မၤလိန့ၢ်တၢ်လၢခီမဲၥ်လီၢ် (တၢ်ပူၤလီၢ်ဘျါက့ၤအလီၢ်)
ဖ့ (Faye) ဖီၣ်ကွၢ်အဟၢဖၢလိၤ တၢ်ပူၤလီၢ်လၢအဘျါက့ၤအလီၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲဘၣ်တၢ် ကွဲးကါလၢခံတဘျီ, ဒ်သိးတၢ်ကထုးထီၣ်ကွံၥ်- ကဖုခဲစၢၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တဘျီအံၤ, ကသံၣ် သရၣ်တဖၣ် ကူးတဲၥ်ကွံၥ်အကဖုတနီၤ, ဒီးပၥ်တ့ၢ်ကနူၤအ့ၣ်ရဲၣ်တၢ်ပူၤလီၢ်ဘျါက့ၤတဖၣ် လၢအပၥ်ဖျါတၢ်ကွဲးဒိၣ်ထဲလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖ့ စံးဘၣ်အဝၤသးဘိလၢ တၢ်ပူၤလီၢ်ဘျါက့ၤတၢ်အလီၢ် တဖၣ်အံၤ ဒုးနဲၣ်ဖျါထီၣ် ခဲစၢၣ်အတၢ်ဘၣ်ဒိဆါ, မ့တမ့ၢ် တၢ်ပူၤလီၢ်စးထီၣ်ဘျါက့ၤတၢ် မ့ၢ်ဂ့ၤန့ၣ်လီၤ. ယဃုထၢ ယတၢ်ပူၤလီၢ်ဘျါက့ၤအလီၢ်တဖၣ်အံၤ ဒ်အမ့ၢ်တၢ်ယါဘျါဂ့ၤထီၣ်က့ၤအပနီၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဖဲကနိလိာ်သးဒီး ယွၤဒီတနၤကျၢၤဝံၤအလီၢ်ခံ, စီၤယၤကိၥ်ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲၥ်ဒီး တၢ်ဃုထၢ လၢအလီၤပလိာ်သး ဒ်သိးအံၤန့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ယွၤဝံၥ်ကၢ် စီၤယၤကိၥ်အက့ၣ်ဒုၣ်အဃိ စီၤယၤကိၥ် အိၣ်လီၤတဲာ်တ့ၢ်
လၢတၢ်လီၤဘှံးလီၤတီၤ, ဒီးဘၣ်ဟးအခီၣ်တကျဲၢ်တကျဲၢ်န့ၣ်လီၤ. တဘျုးလါ လဲၤပူၤကွံၥ်ဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ် ဖဲစီၤယၤကိၥ် စံၢ်ကွၢ်အက့ၣ်ဒုၣ် ဒီးကွၢ်ကဒါဆိကမိၣ်က့ၤ တၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ် ယဆိကမိၣ်ခီၣ်ယဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.
အတၢ်အိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤအါနံၣ်အါလါ လၢတၢ်လီတၢ်ဝ့ၤတဖၣ်န့ၣ် ဆှၢဆူၣ်အီၤလၢ ကထံၣ်န့ၢ် တၢ်ဟဲဝံဒ်သိးအံၤအဂီၢ်, မ့ၢ်စီၤယၤကိာ် ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤသးဧါ. ယွၤအကလုး ကနိလိၣ်အသးဒီးအီၤ တုၤဒၣ်လဲာ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီကဟဲဖျိးထီၣ်လၢအထးခိၣ်, ဒ်သိးစီၤယၤကိာ် ကအၢၣ်လီၤအသးလၢ အမ့ၢ်မတၤလဲၣ်အဂီၢ်, ဂ့ၢ်လိၥ်ဝဲလၢ…
ယကစၢ်ယွၤအိၣ်ဘူးဒီးယၤ
လီဒဲးစ် (Lourdes), သရၣ်သိၣ်လိတၢ်ကလုၢ် လၢမနံၣ်လၣ်တဂၤ, သိၣ်လိအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် လၢမဲာ်သကိးမဲာ် အါန့ၢ်အနံၣ် သၢဆံလံန့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲဘၣ်တၢ်ဃ့အီၤ ဒ်သိးကသိၣ်လိတၢ်လၢ အီၣ်လဲအဂီၢ်န့ၣ်, “ယစူးကါခီၣ်ဖၠူထၢၣ်တသ့ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်,” စံးကဒီးဝဲ, “ယလဲးထီး (laptop) န့ၣ် လီၢ်လံၤလံ, ယတညီနုၢ် သိၣ်လိတၢ်လၢ ဘ့းဒံၣ်ယိၣ် ခီဖရဲး(စ) အတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်အပူၤဘၣ်” အဃိ, အဝဲဘၣ်ယိၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ.
ၦၤတနီၤအဂီၢ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်ကမ့ၢ်တၢ်မၤအဘီၣ်အညီဘၣ်ဆၣ် လၢလိဒ့းစ်အဂီၢ်, မ့ၢ်တၢ်ဝံ တၢ်ယိးနီၢ်နီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲစံး “ယအိၣ်ဒၣ်ထဲတဂၤအဃိ, ၦၤလၢကမၤစၢၤယၤတအိၣ်ဘၣ်. ယဘၣ်ယိၣ်လၢယပျဲၢ်တဖၣ် ကဟးထီၣ်လၢ တၢ်သိၣ်လိ ကဟးဖးဒီးယၤ, ယလိၣ်ဘၣ်ကျိၣ်စ့တၢ်ဟဲနုၥ်န့ၣ်လီၤ.”
တချုးတၢ်သိၣ်လိ အကတီၢ်စးထီၣ်န့ၣ် လိဒ့းစ် ထုကဖၣ်တၢ် လၢအလဲးထီးကမၤတၢ်ဂ့ၤဂ့ၤ န့ၣ်လီၤ. “ယခီၣ်ဖၠူၣ်ထၢၣ်အမဲာ်သၣ်လိၤ ယတီၢ်ထီၣ် လံာ်စီဆှံအဆၢ ဖံလံးပံၤ ၄:၅-၆, လၢတၢ်န့ၢ်ဂ့ၢ်န့ၢ်ဘါ အဂီၢ်,” ဒီးစံးဝဲဒၣ်လၢ “ယဟံးဃၥ်လံၥ်ဖျၢၣ်ဖိတဖၣ်အံၤန့ၣ်လီၤ.”
ဖံလံးပံၤ ၄:၅ အပူၤ စီၤပီလူးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါၦၤလၢ မ်ပသုတဘၣ်ယိၣ်တၢ်လၢ တၢ်နီတမံၤတဂ့ၤ, အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ကစၢ်အိၣ်ဘူးဒီးပှၤအဃိန့ၣ်လီၤ.…
ခရံာ်အိၣ်ဖျၢၣ်အတၢ်ဂ့ၢ်ကီ
ဒ့ဘ့း(David) ဒီး အဲန်ကၠံၢ်(Angie) ကလၢၢ်ဘၣ်ယွၤအတၢ်ကိးလၢ ကလဲၤဆူထံဂၤကီၢ်ဂၤႇ ဒီးတၢ်သးခုကစီၣ် အတၢ်မၤတဖၣ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီန့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်မၤဂၢၢ်မၤကျၢၤ အဝဲသ့ၣ်ကလၢၢ်ဘၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်လဲၤတၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် လၢတၢ်သုးလီၢ်သုးကျဲအံၤန့ၣ် တၢ်လၢအတဂ့ၤအိၣ်ဝဲတမံၤန့ၣ်လီၤ. ခဲကနံၣ်အံၤႇ ဒ့ဘ့းအမိၢ်သးပှၢ်ပၢ်သးၦၢ်တဖၣ် ကဘၣ်မၤ ခရံာ်အိၣ်ဖျၢၣ် ထဲဒၣ်အဝဲသ့ၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဒ်သိးမိၢ်ပၢ်တဖၣ် အတၢ်အိၣ်သယုၢ်သညိလၢ ခရံာ်အိၣ်ဖျၢၣ် အဆၢကတီၢ် ကဆံးလီၤစှၤလီၤအဂီၢ် ဒ့ဘ့း ဒီး အဲန်ကၠံၢ် ဂုာ်ကျဲးစၢးမၤ, ခီဖျိဆှၢလီၤဆိဝဲ ခရံၥ်အိၣ်ဖျဲၣ်တၢ်ဟ့ၣ်, တၢ်ဆၢဂ့ၤတဖၣ် ဒီးဖဲခရံၥ်အိၣ်ဖျဲၣ်အမုၢ်နံၤဂီၤဂီၤန့ၣ်, ကတိၤတၢ်ဒီးအဝဲသ့ၣ်လၢလီတဲစိန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်တၢ်လၢ မိၢ်ပၢ်တဖၣ်လိၣ်ဘၣ်ဝဲန့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်အဝဲသ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ့ဘ့း မၤန့ၢ်အဘူးအလဲန့ၣ် အိၣ်ဒၣ်ထဲ ကက့ၤဟးဆူဟံၣ် ပူၤဘျီပူၤဘျီအဂီၢ်အဃိဒီး, အဝဲသ့ၣ်မၤတၢ်အဂၤမနုၤကသ့ဒံးလဲၣ်. ဒ့ဘ့း လိၣ်ဘၣ်တၢ်ကူၣ်သ့လီၤ.
ကတိၤဒိအဆၢဒိၣ် ၃ မ့ၢ်တၢ်မၤလိဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဃုထံၣ်န့ၢ်တၢ်ကူၣ်သ့ႇ ဒုးနဲၣ်ၦၤလၢ ပကဒိးန့ၢ်တၢ်ကူၣ်သ့အဂီၢ် အဆၢဖိ ၅-၆ ပာ်ဖျါဝဲ ခီဖျိတၢ်ဟ့ၣ်လီၤပတၢ်အိၣ်သးမၤသးတဖၣ်ဆူ ကစၢ်ယွၤအအိၣ်, ဒီးအဆၢဖိ ၃-၄ ဒီး ၇-၁၂ ပၥ်ဖျါထီၣ် တၢ်ကူၣ်သ့အလုၢ်အၦ့ၤတဖၣ်ဒ်အမ့ၢ်…