တၢ်ဂီၤမူ “ပှၤဒ့သီတူၢ်လၢဟံၣ်ခိၣ်ဒုး”အပူၤ ခွါဂဲၤဒိထဲဘယၢၣ် (Tevye) န့ၣ် စံးကတိၤ တၢ်ကတိၤတီတီလိၤလိၤဒီးယွၤ ဘၣ်ဃးအတၢ်မၤအီၣ်မၤအီတၢ် ကျဲအကျိၤအကွၢ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်ဂီၤမူအပူၤ အတၢ်ကတိၤစံးဝဲ “နတ့လီၤပှၤဖှီၣ်ဖိယာ်ဖိတဖၣ်အါမးဒီး ယသ့ၣ်ညါလၢတၢ်ဖှီၣ်တၢ်ယာ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်လီၤမဲာ်ဆှးဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး တၢ်လၤကပီၤဖးဒိၣ်စ့ၢ်ကီး တမ့ၢ်ကအိၣ်ဝဲဒၣ်ဘၣ်.လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, ယမ့ၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်စုလီၢ်ခီၣ်ခိၣ်တဆံးတက့ၢ်န့ၣ် တၢ်ကနးဒိၣ်ဝဲထဲလဲၣ်. ယမ့မ့ၢ်ဘၣ်ဖုးပှၤထူးပှၤတီၤန့ၣ် မ့ၢ်ယကမၤဟးဂီၤဘၣ်တၢ်တမံၤမံၤ လၢခါဆူညါ တၢ်ကမၤအသး တၢ်ဂ့ၢ်ဖးဒိၣ်အပူၤန့ၣ်ဧါ” န့ၣ်လီၤ.

ၡိၤလဲအလဲခဲၣ် (Sholem Aleichem) လၢအမ့ၢ် ပှၤကွဲးဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်ဂီၤမူအံၤ တချုးလၢ အဝဲဒုးစံးကတိၤတၢ်တီတီလိၤလိၤအံၤ လၢထဲဘယၢၣ်အထးခိၣ်, လၢအပူၤကွံာ်နံၣ်မျးကယၤအါန့ၣ်အဆၢကတီၢ် လံာ်တၢ်ကတိၤဒိအပူၤန့ၣ် စီၤအၤကူၢ် ဃ့ထုကဖၣ်တၢ်ဒီးယွၤ လၢတၢ်သးတီအပူၤန့ၣ်လီၤ. ကတိၤ ၃၀:၈ ပာ်ဖျါဝဲ စီၤအၤကူၢ်ဃ့တၢ်လၢယွၤ “တၢ်ဖှီၣ်တၢ်ယာ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, တၢ်ထူးတၢ်တီၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, ဟ့ၣ်လီၤယၤတဂ့ၤ, ဒုးအီၣ်ယၤလၢ တၢ်အီၣ်ဖဲအကလၢ လၢယဂီၢ်တက့ၢ်”န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်လၢ တၢ်ထူးတၢ်တီၤမ့ၢ်အိၣ်အါအါဂီၢ်ဂီၢ်န့ၣ် အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ ကကဲထီၣ်ပှၤပာ်သးကဖၢလၢ, ဒီးကဆီတလဲကွံာ်အီၤဆူ ပှၤတဂၤလၢ ယွၤတအိၣ်-ပှၤလၢအစူးကွံာ်ညိကွံာ်ယွၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲဃ့ထုကဖၣ်ဝဲလၢ, မ်ယွၤအသုတပျဲ ဒုးကဲထီၣ်အီၤလၢ ပှၤဖှီၣ်ဖိယာ်ဖိန့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၉ အပူၤ အဝဲဃ့ကဒီးဝဲ, ဒ်သိးအသုတမ့ၢ်ပှၤလၢ အတအိၣ်မူမၤလၤကပီၤယွၤဒီး အသုတမ့ၢ်ပှၤလၢအဟုၣ်အီၣ်ဘျၣ်အီၣ် တၢ် လၢပှၤဂၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. စီၤအၤကူၢ် အၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ်ဝဲဒၣ်လၢ ထဲယွၤတဂၤဧိၤန့ၣ် မ့ၢ်ပှၤလၢအဟ့ၣ်မၤလၢပှဲၤအတၢ်လိၣ် ဒီးဃ့ယွၤ “ဖဲအကလၢ လၢယဂီၢ်” ဒ်သိး ကမ့ၢ်တၢ်မံသူၣ်မံသးလၢ တနံၤဘၣ်တနံၤတၢ်လိၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အတၢ်ထုကဖၣ်ပာ်ဖျါထီၣ် အတၢ်လူၤပိာ်ထွဲယွၤအခံဒီး အတၢ်ဃုထံၣ်န့ၢ်တၢ်သးမံသးမုာ်ထဲလၢ ယွၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤ.

မ်ပကအိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး ဒ်စီၤအၤကူၢ်အသိး, ဒီးအၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ်ယွၤ ဒ်အမ့ၢ် ပှၤလၢ အမၤလၢပှဲၤကယဲၢ်တၢ်ခဲလၢာ် လၢအအိၣ်ဒီးပှၤန့ၣ်တက့ၢ်. ဒီးလၢတၢ်မၤလၤကပီၤ ယွၤအမံၤအဂီၢ် ဖဲပဃုဖံးတၢ်မၤတၢ်လၢပကဒိးန့ၢ် ကျိၣ်စ့အဆၢကတီၢ်, ပကအိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤဒီး တၢ်သးမံသးမုာ်လၢယွၤအမဲာ်ညါ – ကစၢ်လၢအဟ့ၣ်မၤပှဲၤတမ့ၢ်ထဲ “ဖဲအကလၢ လၢပဂီၢ်” ဘၣ်. အါန့ၣ်တၢ်လၢပလိၣ်ဘၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ.