တၢ်မၤကတၢၢ်တၢ်လၢ တၢ်ဂံၢ်ဆူၣ်ဘါဆူၣ်
ပိာ်မုၣ်တဂၤလၢအမံၤမ့ၢ် မဲၢ်ကူ (Man Kaur), ဖဲအဝဲအသးအိၣ် ၁ဝ၃ နံၣ်န့ၣ် နုာ်လီၤသတြီၤတၢ် ဒ်ကီၢ်အ့ဒံယါ (India) ပိာ်မုၣ်ပှၤလိာ်ကွဲတၢ်လၢအသးပှၢ်ကတၢၢ်တဂၤ ဖဲ ၂ဝ၁၉ နံၣ် ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် မၤစတၣ် တၢ်ဃ့ပြၢ ခၠဲၣ်ပံၣ်ယၢၣ်ရှ့း (World Masters Athletic Championship) ဖဲကီၢ်ပိၣ်လၣ် (Poland) န့ၣ်လီၤ. လီၤလီၤဆီဆီလီၤ, ကူ ဒိးန့ၢ်တၢ်မၤနၢၤထူ(ခိၣ်ဖးတၢ) အပနီၣ်လၢ တၢ်ပြၢလွံၢ်မံၤအပူၤ (တၢ်ကွံာ်သီမှံ, တၢ်ကွံာ်ထးဖျၢၣ်, မံထၢၣ် ၆၀ တၢ်ဃ့ၢ်သဖှိပြၢ, ဒီးမံထၢၣ် ၂ဝဝ တၢ်ဃ့ၢ်ပြၢ) တဖၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ဒီးတၢ်လၢအလီၤကမၢကမၣ်ဒိၣ်ဒိၣ်ကလဲာ်န့ၣ် အဝဲဃ့ၢ်ဝဲ ချ့န့ၢ်ဒံး ဖဲအပူၤကွံာ် ၂ဝ၁၇ နံၣ် အတၢ်ဃ့ၢ်လၢတၢ်ပြၢအပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖံဖးဒိၣ်လၢအသးအနံၣ် ၁ဝဝ ဘျဲၣ် (နုာ်လီၤလံဆူနံၣ်ကယၤအသီတခါအပူၤ), ကူ အံၤ ဒုးနဲၣ်ဝဲလၢ ပကမၤကတၢၢ်တၢ် လၢတၢ်ဂံၢ်ဆူၣ်ဘါဆူၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
ပှၤတၢ်မၢဖိစီၤပီလူး ကွဲးန့ၢ်အပျဲၢ်သးစၢ် စီၤတံၤမသ့း ဘၣ်ဃးအဝဲအတၢ်နုာ်လီၤ ဘၣ်လံဆူ…
တၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်လၢ တၢ်သဘံၣ်ဘုၣ်အကျါ
ဖဲယမံဘၣ်ယသးတစိၤဖိအဆၢကတီၢ် ယနၢ်ဟူတၢ်သံကျံဆဲတိၢ် အဟဲသီၣ်ထီၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢဒၢးဟီၣ်လာ်န့ၣ် ယဖိခွါဒ့တၢ်ထုးကွံာ်ပျံၤတဘိ လၢအလီမ့ၣ်ကထါလိၤအဃိလီၤ. တြဲၤတဖၣ် ဆှၢကဒါ တၢ်သီၣ်အကလုၢ်အဃိ တၢ်မုာ်ခုၣ်တအိၣ်, တၢ်ဘှ့ၣ်တၢ်ဘှီၣ်တအိၣ်, တၢ်မံတယူာ်ဖိ တအိၣ်လၢၤဘၣ်. တၢ်တဘျးဖိန့ၣ်ဝံၤဒီး, တၢ်သးဝံၣ်အကလုၢ်မုာ်လၢ အသီၣ်သဃဲၤထီၣ်ဝဲ ဒီးယဖိခွါအတၢ်ဒ့န့ၣ် ဟဲနုာ်ဆူယနၢ်ပူၤ, မ့ၢ်ဝဲ ယဖိမုၣ်ဒ့တၢ်သးဝံၣ် “Amazing Grace-အမ့းစ့ကြ့း” လၢအတနၢ်ပှီၢ်စုန့ၣ်လီၤ.
နီၢ်နီၢ်တခီ, ယဘၣ်ယသးလၢယဖိခွါအကထါတၢ်ဒ့လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အကတီၢ်ဖဲန့ၣ် တၢ်မၤတမုာ်တလၤယၤဒီးမၤကိၢ်မၤဂီၤမၤအ့န့ယၤလီၤ. လၢတၢ်ချ့သဒံးအပူၤ, ကၠီနယူၣ်တၢၣ် (John Newton) ထါသးဝံၣ်အဖျၢၣ်တဖၣ် မၤသ့ၣ်နီၣ်ယၤ လၢတၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ် ဒိၣ်ထီၣ်အါထီၣ်လၢ တၢ်သဘံၣ်သဘုၣ်အကျါလီၤ. လၢတၢ်တပာ်သူၣ်တပာ်သးအပူၤ သးသမူအကလံၤမုၢ်လၢ အမၤကဒံကဒါတၢ်, အကလုၢ်သီၣ် ဒိၣ်သွါမ့ၢ်ဂ့ၤ, ပတအဲၣ်ဒိကနၢ်ဒၣ်ဝဲမ့ၢ်ဂ့ၤကစၢ်ယွၤအတၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ် အတၢ်သံကျံအသီၣ်န့ၣ် ရှဲပျီဒီးမ့ၢ်ဝဲတီဝဲ, မၤသ့ၣ်နီၣ်ပှၤ လၢယွၤအတၢ်အံးတၢ်ကွၢ်ပှၤန့ၣ်လီၤ.
ပထံၣ်ဘၣ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအံၤလၢ ယွၤအကလုၢ်ကထါအပူၤလီၤ. ဖဲစံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁ဝ၇:၂၃-၃၂အပူၤ, ပှၤကဘီဖိတဖၣ်ဂဲၤလိာ်ဆူၣ်ဆူၣ် တၢၢ်ဆၢက့ၤထံသဝံးဖးဒိၣ်လၢအအီၣ်ကွံာ်အီၤ ပြုၤပြုၤပြၤပြၤသ့ဝဲန့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၂၆ ပာ်ဖျါဝဲ “အသးပှံၢ်လီၤဝဲလၢ အဘၣ်တၢ်ကိၢ်တၢ်ဂီၤအဃိလီၤ”.…
ဒ်ယမ့ၢ် ယတၢ်ဒၣ်ယဲအသိး
ပိာ်မုၣ်သးစၢ်န့ၣ် မံတန့ၢ်ဘၣ်. အဝဲတူၢ်ဘၣ် နီၢ်ခိအတၢ်ဟူးဂဲၤတန့ၢ်တၢ်ဆါ လၢအါနံၣ်အါလါန့ၣ်, အဝဲကဘၣ်အိၣ်လၢ သရိာ်တဖျၢၣ်အတၢ်ဆါတၢ်ပှ့ၤအပျဲၢ်စီၣ်ခိၣ် ဒ်သိးကဃုကျိၣ်ဃုစ့ လၢပတီၢ်ထီတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့အဂီၢ်လီၤ. ခၠါလီးအဲလံယီး (Charlotte Elliott) ဂ့ၢ်လိာ်ဝဲလၢ ‘ယတကြၢးတကၢကီၣ်ဘၣ်’ဝံၤ လၢတၢ်ဃၣ်မဲာ်သၣ်ဆူတၢ်လီၢ်ခံန့ၣ် အဝဲတနာ်န့ၢ်လီၤက့ၤအသးဘၣ်. အဝဲသံကွၢ်လီၤက့ၤအသးလၢ အနီၢ်သးတၢ်အိၣ်မူအဂ့ၢ်အကျိၤခဲလၢာ်လီၤ. ပၢၢ်တုၤလၢခံတနံၤဒၣ်လဲာ်, အဝဲအသးတမုာ်ဘၣ်. လၢခံကတၢၢ်, အဝဲသုးဃီၤအသးဆူ တၢ်ကွဲးလံာ်စီၢ်နီၤခိၣ်တဖျၢၣ် အအိၣ်ဟံးန့ၢ်ထိၣ်ဒံးဘိဒီး လံာ်ခီလၢကကွဲးလီၤလံာ်မဲာ်ဖျၢၣ်တဖၣ်, လၢအခဲအံၤ မ့ၢ်ဝဲထါတၢ်သးဝံၣ် “Just As I Am” န့ၣ်လီၤ.
“ဒ်ယမ့ၢ်တၢ်အသိး ယတအိၣ်ဒီးတၢ်ဃ့ကညးတထံၣ်, ဘၣ်ဆၣ်မ့ၢ်လၢကစၢ် အသွံၣ်လူလီၤလၢယဂီၢ်, နပှ့ၤက့ၤယၤ ယဟဲက့ၤဆူနအိၣ်, အိ...ယွၤအသိဖိ ယဟဲ ယဟဲ”
အဝဲအတၢ်ကတိၤတဖၣ်လၢ ကွဲးလီၤသး ဖဲ ၁၈၃၅ အနံၣ်န့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ် ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး ကိးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ဒ်သိး ကဟဲဒီးမၤအတၢ်ဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်လီၤ. တမ့ၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ကတဲာ်ကတီၤပာ်လံအသးအဃိဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်တထီၣ်ဘးဒ်ဘၣ်. မ့ၢ်လၢကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး ဟ့ၣ်စိဟ့ၣ်ကမီၤအဝဲသ့ၣ် - ဒ်အဝဲသ့ၣ်အတၢ်မ့ၢ်တၢ်အသိးန့ၣ်ဧိၤလီၤ. ပှၤအိၣ်လၢလီၢ်ကျဲဒၣ်ဝဲစုာ်စုာ်တကရူၢ်, ကစၢ်အပှၤတဆံခံဂၤတဖုအံၤအပူၤ,…
လၢပမၤတၢ်ခဲလၢာ်အပူၤ
ဖဲ ၁၅၂၄ နံၣ်န့ၣ်,မၣ်တ့ၣ်လူၤသၢၣ် (Martin Luther) ဃုထံၣ်ဘၣ်ဝဲ “ပှၤကူၣ်ကၤတၢ်ဖိ ကဒဲကဒဲန့ၣ် အိၣ်ဒီး တၢ်သိၣ်တၢ်ဘျၢတထံၣ် လၢအစံး - ယမ့ၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်ဘၣ်ဘျုးလၢယဂီၢ်ဒီး ယတၢ်သးကွံတဖၣ် မ့ၢ်လၢပှဲၤဘၣ်န့ၣ်ဒီး ယတကနၣ်ဃုာ် ပှၤလၢယခိၣ်ယဃၢၤနီတဂၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.” တၢ်အံၤအကါဒိၣ်ဒၣ်ထဲလၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအနံၣ် ၂၀၀ ဘျဲၣ်လဲၤပူၤကွံာ်ဝံၤ ကၠီဝူမဲ (John Woolman) အိၣ်ဆိးဝဲဒၣ်လၢ ဝ့ၢ်မီးဟိလံ (Mount Holly), ကီၢ်စဲၣ်နယူကၠၣ်စံၣ် (New Jersey) တဂၤန့ၣ် ဟ့ၣ်လီၤသးဆူ ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးဒီး ပျဲအတၢ်အၢၣ်လီၤကလုာ်ဘၢအတၢ်ဆးဆ့ကူဆ့ကၤ အတၢ်မၤန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်မၤစၢၤဆီၣ်ထွဲကုၢ်တဖၣ် အတၢ်သဘျ့အဂီၢ် အဝဲတပှ့ၤဝဲဒၣ် ဘဲတၢ်ကံးညၣ် (cotton) ဒီးကသံၣ်စုၣ် တၢ်အလွဲၢ်သ့ၣ်တဖၣ်လၢ ခီပနံၣ်လၢအမၢဆူၣ် ကုၢ်တဖၣ် အအိၣ်န့ၣ်ဘၣ်. လၢတၢ်သးကဆှီအပူၤ အဝဲအဲၣ်ပှၤလၢအခိၣ်အဃၢၤန့ၣ်ဒီး အိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤတီတီလိၤလိၤ ဒီးတလံာ်အီၣ်လီအီၣ်တၢ်လၢ အတၢ်ဖံးတၢ်မၤအပူၤန့ၣ်ဘၣ်.
၂ ကရံၣ် ၁:၁၂ ပာ်ဖျါဝဲ တၢ်မၢဖိစီၤပီလူး ဂုာ်ကျဲးစၢၤအိၣ်မူဝဲလၢ “တၢ်စီဆှံဒီး တၢ်တီတၢ်လိၤ…
သးစံၣ် ဒ်တၢ်တမံၤဃီအသိး
ပူတၢ်တဲတဖၣ် ထုးန့ၢ်ပှၤကညီအသးန့ၣ်, စးထီၣ်သီဝဲလၢ ယွၤတ့လီၤတၢ်လံၤလံၤ, ယွၤဒုးအိၣ်ထီၣ်ကျဲတဘိ ဒ်သိးကစိာ်ခီ နီၤလီၤတၢ်သ့ၣ်ညါ, တချုးလၢတၢ်ကွဲးတဖၣ် အိၣ်ထီၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ပဝဲကိးဂၤ ပသ့ၣ်ညါ သးအတၢ်မုာ်တၢ်လၤ ဖဲပနၢ်ဟူ မ့တမ့ၢ် ပဖးဘၣ် တၢ်တဲတယုၢ်ယုၢ်လၢ အစးထီၣ် “လၢပျၢၤလၢသီ...” န့ၣ်လီၤ. တၢ်တဲတယုၢ် အစိကမီၤအံၤ, ဖျါလဲၤတလၢကွံာ် တၢ်သူၣ်ဖှံသးညီတၢ်တစိၤဖိအဂီၢ်ဒီး ဖဲပဒိကနၣ်သကိး တၢ်တဲတယုၢ် ဒ်သိးသိးန့ၣ်, ပသးအတၢ်စံၣ်န့ၣ် ဖျါလၢကဲထီၣ်တၢ်တပတီၢ်ဃီန့ၣ်လီၤ. ပဝဲတဂၤစုာ်စုာ် ပသးအတၢ်စံၣ်လၢတနံၤအတီၢ်ပူၤန့ၣ် မ့ၢ်တဒ်သိးလိာ်သး, မ့တမ့ၢ်ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကလီၤပလိာ်လိာ်သးဒီး ၦၤအဂၤတဂၤအတၢ်သးစံၣ် ဖဲတၢ်ဆၢကတီၢ် တကတီၢ်ဃီလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ဃိထံတၢ်အသီ ပာ်ဖျါဝဲလၢ ဖဲပနၢ်ဟူတၢ်တဲတယုၢ်ဃီ ဖဲတၢ်ဆၢကတီၢ်တကတီၢ်ဃီန့ၣ် ပသးတဖၣ်န့ၣ် ကစံၣ်ဝဲ ဒ်ထါအသီၣ် အထီၣ်အလီၤဒ်သိးသိးအသိးန့ၣ်လီၤ.
၁ မိၤ ၁:၁ အပူၤ ကစၢ်ယွၤတဲပှၤ အတၢ်တဲစးထီၣ်ဝဲလၢတၢ်ကတိၤ “လၢထံးလၢသီန့ၣ်,..”လီၤ. အဆၢဖိ ၂၇ အပူၤ ဖဲစီၤအၤဒၣ်ဒီးနီၢ်အံၣ်အု စးထီၣ်သါဝဲအဆၢကတီၢ် ကစၢ်ယွၤသူ တၢ်တဲလၢအိးထီၣ်ပာ်သးအဝဲန့ၣ် လၢကဘှီဝဲဒၣ်…