တၢ်မုၢ်လၢ်ဖဲတၢ်သးအုးဖးဒိၣ်အခါ
ဖဲ ခဲးဘံၣ်နီၣ် ဆှၢပှၤဆူ ၀့ၢ်လိဒိၣ် အဟံးသရၠာစးိကဘီယူၤပျီန့ၣ် အ၀ဲတဲပှၤလၢအဂ့ၢ် လီၤႉ အ၀ဲဟဲထဲတဂၤဧိၤ ဆူကီၢ်အဲကလံး ဖဲအသးအိၣ် (၁၅) နံၣ်ဒံး‚ ဒ်သိး ကပူၤဖျဲးဒီးတၢ်ဒုးတၢ်ယၤ ဒီးတၢ်ဖှီၣ်တၢ်ယာ်လီၤႉ (၁၁) နံၣ်၀ံၤအလီၢ်ခံ ခဲအံၤ‚ အိၣ်ဒီး အဟံၣ်ဖိဃီဖိဒၣ်၀ဲဒီး လုၢ်အီၣ်အ၀ဲသ့ၣ် တဒ်သိးဘၣ်ဒီး အတၢ်မၤလၢ အထံကီၢ်ဒၣ်၀ဲဘၣ် လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ် အသးအုးဒံး၀ဲ မ့ၢ်လၢအိၣ်ယံၤဘၣ်ဒီး အမိၢ်ပၢ်ဒီပုၢ်၀ဲၢ်တဖၣ်လီၤႉအ၀ဲတဲပှၤလၢ အိၣ်ဒီးအသးသမူအတၢ်ကီတၢ်ခဲၣ်လီၤႉ လၢပတၢ်အိၣ်မူအံၤ တၢ်ဘၣ်အိၣ်လီၤဖးဒီး ပဒူၣ်ဖိထၢဖိန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်အကီတမံၤ ဘၣ်ဆၣ် ပဒူၣ်ဖိထၢဖိတဂၤဂၤ မ့ၢ်သံသဒၣ်ကွံာ်ပှၤန့ၣ် ကီန့ၢ်အန့ၣ် တုၤလၢပထံၣ်က့ၤကဒီးပသးမးလီၤႉ
ဖဲပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်သီသီလၢ ၀့ၢ်သ့းစၤလနံတဖၣ် အသးကမၢကမၣ် ဘၣ်ထွဲလၢတၢ်သံဒ်န့ၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် စီၤပီလူး တဲဘၣ်အ၀ဲသ့ၣ်ၣ် ဒ်သိးသုသုတသးအုး ဒ်ပှၤလၢ အတၢ်မုၢ်လၢ်တအိၣ်ဘၣ်အသိးန့ၣ်တဂ့ၤ’’ န့ၣ်လီၤ (၁ သ့း ၄း၁၃) ႉ စီၤပီလူး တဲနၢ်ပၢၢ် အ၀ဲသ့ၣ်လၢ ဒ်ပှၤနာ်ခရၠာစးံာ်အသိး ပအိၣ်မူအိၣ်ဒီး တၢ်မုၢ်လၢ်လၢ မုၢ်တနံၤန့ၣ်…
တၢ်လီတၢ်၀့ၤဘၣ်ဃး တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ
ယပာ်လီၤလံာ်စီဆှံလၢ ပျဲၢ်စီၢ်အဖီခိၣ်ဒီး ယကွၢ်မဲာ်သၣ်ဖိတဖၣ်လၢအအိၣ်ခိး၀ဲလၢ တၢ်သးဆူၣ်အပူၤလၢ ယကစးထီၣ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အဂီၢ်လီၤႉ ယဘါထုကဖၣ်ဒီး ကတဲာ်ကတီၤပာ်စၢၤတ့ၢ်လံယသးလံႉ ဘၣ်မနုၤအဃိ ယကတိၤတၢ်တထီၣ်လဲၣ်ႉ
နမ့ၢ်ပှၤလၢအလုၢ်အပရၤတအိၣ်ဘၣ်တဂၤလီၤႉ လီၤဆီဒၣ်တၢ် ပှၤမ့ၢ်သ့ၣ်ညါနတၢ်အိၣ်မူလၢခါပူၤကွံာ်န့ၣ်ဒီး မတၤတဂၤမး တဒိကနၣ်နၤဘၣ်ႉ ဒီးကစၢ်ယွၤ တစူးကါ နၤလၢၤဘၣ်ႉ တၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤ ဘၣ်တၢ်ကတိၤတ့ၢ်အီၤလၢ ကျဲအကလုာ်လုာ်လၢ ယတၢ်အိၣ်မူအပူၤ‚ အိၣ်စဲထီတံၢ်၀ဲလၢ ယသူၣ်ယသးအပူၤ‚ တုၤယတူၢ်အီၤတပှဲၤလၢၤ ဒီးယအိၣ်ခိး သးအတၢ်ဒုးတၢ်ယၤ ဘၣ်ထွဲဒီး တၢ်ကတိၤတၢ်လီတၢ်၀့ၤတဖၣ်အံၤလၢ ယနာ်တ့ၢ်အီၤညီကဒၣ်လၢ အနံၣ် ၁၀ အတီၢ်ပူၤလီၤႉ ယသ့ၣ်ညါလၢ တၢ်ကတိၤ တဖၣ်အံၤ တမ့ၢ်၀ဲတီ၀ဲဘၣ်ဆၣ်ၢ်၀ဲဘၣ်လီၤႉ အဃိ ယအိးထီၣ်ယလံာ်စီဆှံလီၤႉ
ယအိးထီၣ် ဖဲကတိၤဒိ ၃၀း၅ န့ၣ် ဒီးတချုးလၢယဖးအီၤလၢယကလုၢ်ဖးဒိၣ်န့ၣ် ယသါနုာ်လီၤဒီး သါဟးထီၣ်ကလံၤကယီကယီဖိလီၤႉ ယဖးဒ်အံၤ ယွၤအကလုၢ် ကထါန့ၣ် ကဆှီ၀ဲကိးထံၣ်ဒဲးလီၤႉ အ၀ဲဒၣ် မ့ၢ်ကတီၤတဘ့ၣ်လၢပှၤသန့ၤအသးလၢအီၤ အဂီၢ်လီၤႉ ယထံၣ်လီၤယမဲာ်ချံဒီး တၢ်ဃူတၢ်ဖိးလုၣ်ဘၢယၤလီၤႉ ဒီးယစးထီၣ်ဟ့ၣ်နီၤယတၢ်အုၣ်အသးလၢပှၤဂီၢ်မုၢ်လီၤႉ
ပ၀ဲအါဂၤ ပလဲၤခီဖျိကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ် ပှၤဂၤအတၢ်ကတိၤဒီး တၢ်ထံၣ် ဆိကမိၣ်လၢ…
တၢ်ဒိၣ်ထီၣ်လၢယွၤအဘျုးအဖှိၣ်အပူၤ
ပှၤအဲကလံးဖိပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ခၠါအ့း (ခၠ) စပၢကၠၢၣ် (၁၈၃၄-၁၈၉၂) အိၣ်မူတ့ၢ် တၢ်အိၣ်မူလၢ အပၢတၢ်ခ@ခ@ဆူၣ်ဆူၣ် လၢပှဲၤ၀ဲတဘိယူၢ်ဃီလီၤႉ အ၀ဲကဲထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၠာစးၣ် ဖဲအသးဒိၣ် ၁၉ နံၣ်ၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဆူ ပှၤဂီၢ်မုၢ်ဂီၤပၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲကတဲာ်ကတီၤတၢ်ကွဲး အတၢ်ကစီၣ်လၢ အနီၢ်ကစၢ် ဒၣ်၀ဲ‚ ခဲလၢာ်ပာ်ဖှိၣ်ဒီး ကဲထီၣ် လံာ် ၃၆ က့တူၣ်‚ ဒီးကွဲးတ့ၢ်၀ဲလံာ်ဒုးနၢ်ပၢၢ်လံာ်စီဆှံ အခီပညီအါမးၣ် ညီနုၢ်ဖးလံာ် ၆ ဘ့ၣ်လီၤႉ လၢအတၢ်ကစီၣ်တယုၢ်အပူၤန့ၣ် စပၢကၠၢၣ် စံး၀ဲၣ် မ့ၢ်လၢ အ၀ဲ ဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်ဒဲးဘးအဂုၤအဂၤတဖၣ် အါမးအဃိလီၤႉ တၢ်မၤလၢာ် တၢ်ဆၢကတီၢ် ကလီကလီန့ၣ် အၢသီဒိၣ်မးလီၤႉ မ်ယွၤ ဒုးပူၤဖျဲးပှၤလၢတၢ်အၢတမံၤအံၤန့ၣ်တက့ၢ်ႉ
ခၠါႉ အဲး (ခၠ) စပၢကၠၢၣ် အိၣ်မူလၢတၢ်ဂုၢ်ကျဲးစၢးအပူၤ‚ အခီပညီမ့ၢ်၀ဲ‚ အ၀ဲမၤတၢ် လၢကယဲၢ်တၢ်ဂုာ်မၤခဲလၢာ် (၂ပ့း ၁း၅) ၣ်ဒီး ကစၢ်ယွၤထၢနုာ်ဃး တၢ်သးဆၢန့ၢ်တၢ်ဒီးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်တမံၤဃီလၢပပူၤ ဒ်သိးကဒိၣ်ထီၣ်လီၤဂာ်အါထီၣ် ဒီးယ့ၣ့်ှှူး‚ ‘‘မၤတၢ်လၢ…
တၢ်ထုကဖၣ်လၢအဘၣ်တၢ်Bတီတံာ်တာ်
၁၄ နံၣ်အတီၢ်ပူၤ ကဟၣ်ယူၤ၀့ၤ၀ီၤတၢ် ‘‘သစစသမအကညငအပ’’လၢ အလဲၤတရၠာစးံး မူဖျၢၣ် မါ (စ) န့ၣ် ဆဲးကျိၤတုၤအိၣ်လိာ်သး ဘၣ်ဆၢဘၣ်ကတီၢ်ဒီး ပှၤတဖၣ်လၢအအိၣ်လၢ နၣ်စၣ်ကၠဲး (ထ) ကဘီယူၤ တၢ်ဆီၣ်ဖျိးယူၤဒၢးစဲအ့ၣ် ဃုထံမၤကွၢ်တၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤႉ ဖဲကဟၣ်ယူၤ၀့ၤ၀ီၤတၢ်အံၤ ဟဲက့ၤစိာ်လီၤလၢဟီၣ်ခိၣ်အဖီခိၣ်ဖဲ ၂၀၀၄ နံၣ်န့ၣ်‚ အ၀ဲလဲၤ ခီဂာ်တ့ၢ် မူဖျၢၣ်မါ (စ) အမဲာ်ဖံးခိၣ် ၂၈ မံးလာ်ၣ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ် ဖဲ ၂၀၁၈ နံၣ်န့ၣ်ၣ် ကတၢၢ်ကွံာ်၀ဲ မ့ၢ်လၢဖၣ်ကမူၣ်ဖၣ်ဆါ ကလံၤမုၣ်ဒိၣ်မၤဘၢ၀ဲဒၣ် ကဟၣ်ယူၤအဟီၣ်လာ်သွဲးဘ့ၣ်ဘၣ်နၢၣ်က့ လၢအလဲၤ တၢ်လၢ မုၢ်အသဟီၣ်အဃိန့ၣ်လီၤႉသတးဒီး ကဟၣ်အံၤအဂံၢ်သဟီၣ်လီၤမၢ်ကွံာ်၀ဲလီၤႉ
ပဟ့ၣ်တၢ်ပျဲလၢဖၣ်ဆါကBတီတံာ်တာ် ပတၢ်တုၤအိၣ်ဘၣ်ထွဲဒီး ပှၤတဂၤ လၢအအိၣ်လၢ ပဟီၣ်ခိၣ်အံၤအချၢသ့၀ဲ ကစီဒီဧါႉ မ့ၢ်ဘၣ်ထွဲဒီး တၢ်ထုကဖၣ် တၢ်ရၠာစး့လိာ်ဘၣ်ထွဲ ဒီးလၢယွၤန့ၣ်ၣ်လီၤႉ
လံာ်စီဆှံစံး၀ဲဒၣ်လၢ တၢ်ဒဲးဘးBတီတံာ်တာ်ပတၢ်ရၠာစး့လိာ်ဘၣ်ထွဲ ဒီးကစၢ်ယွၤန့ၣ်လီၤႉ ‘‘ယမ့ၢ်ပးကဲ တၢ်အၢလၢယသးကံၢ်ပူၤဒီး‚ ယွၤတကနၣ်ဘၣ် ယၤဘၣ်’’ (စံး ၆၆း၁၈) ႉ…
တၢ်ကူၣ်သ့လၢပလိၣ်ဘၣ်
အဲၣ်လဲၣ် အိးထီၣ်၀ဲဒၣ် ပှၤထၢနုာ်လံာ်ပရၠာစးၢအတလါ ဒီးထံၣ်န့ၢ်၀ဲဒၣ် လံာ်ပရၠာစးၢကဖိလိဖိ တဖျၢၣ် အိၣ်ဃုာ်ဒီးအတံၤသကိးလၢ အဲၣ်ဘၣ်၀ဲအလီၢ်အိၣ်လီၢ်ဆိးအိၣ်ကွဲးအသးန့ၣ်လီၤႉ အပူၤကွံာ်စှၤသီန့ၣ် အ၀ဲသ့ၣ်အတၢ်ရၠာစး့လိာ်ဘၣ်ထွဲ တဘၣ်လီၢ်ဘၣ်စးအိၣ်တစဲး လီၤႉ လၢတၢ်အဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါအပူၤ အိးထီၣ်၀ဲဒၣ် တၢ်ဘိၣ်ဒီးထံၣ်န့ၢ်၀ဲဒၣ် ‘ဖဲ’တပျံၤအိၣ်ဒီး ‘ဖဲ’သၣ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ်လၢ အလွဲၢ်အိၣ်အါမးလၢ အဘၣ်တၢ်တုၢ်ဃာ်အီၤလၢ ဆှီၣ်လုၣ်ဖိ တဘိန့ၣ်လီၤႉ ‘ဖဲ’ ဖိအံၤ ဘၣ်တၢ်စၢဃာ်အီၤလၢ ခးက့ဖိတဘ့ၣ်လၢ အအိၣ်ဒီး ခီပနံၣ် အလံာ်ကျိၤကူာ်လၢ အစံး၀ဲ ‘‘ဖးန့ၢ်တၢ်ကစီၣ်ခူသူၣ်’’ န့ၣ်လီၤႉ မ့ၢ်တၢ်ဆှၢတၢ်ကစီၣ် တမံၤ ခီဖျိတၢ်ပာ်ဖှိၣ်တၢ်သီၣ်ဖုၣ်ထီဖိတဖၣ် မ့တမ့ၢ် တၢ်ကပီၤအယဲၤဖိတဖၣ် ဒ်သိး ကပာ်ဖျါ လံာ်မိၢ်ပှၢ်အဖျၢၣ်ဒီး နီၢ်ဂံၢ်နီၢ်ဒွးန့ၣ်လီၤႉ ဖဲလၢ အ၀ဲမၤနၢ်ပၢၢ် တၢ်ကစီၣ်ခူသူၣ်လၢ ‘ဖဲ’သၣ်ဖိတဖၣ် ပာ်ဖျါန့ၣ် တၢ်ကစီၣ် ဟဲဖျါထီၣ်၀ဲၣ်လီၤႉ
လံာ်တၢ်ကတိၤဒိ မ့ၢ်တၢ်ပာ်ဖှိၣ် တၢ်ကတိၤကူၣ်သ့န့ၣ်လီၤႉ တၢ်ကတိၤဒိ အါမးအံၤ ဘၣ်တၢ်ကွဲးအီၤလၢ စီၤပၤ့ှှလိၤမိၤ လၢအဘၣ်တၢ်ပာ်ပနီၣ်အီၤ ဒ်ပှၤကူၣ်သ့ဒိၣ် ကတၢၢ်လၢ အစိၤအဆၢကတီၢ်အခါန့ၣ်လီၤႉ လံာ်တၢ်ကတိၤဒိ အဆၢဒိၣ်…
