ပှၤအဲကလံးဖိပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ခၠါအ့း (ခၠ) စပၢကၠၢၣ် (၁၈၃၄-၁၈၉၂) အိၣ်မူတ့ၢ် တၢ်အိၣ်မူလၢ အပၢတၢ်ခ@ခ@ဆူၣ်ဆူၣ် လၢပှဲၤ၀ဲတဘိယူၢ်ဃီလီၤႉ အ၀ဲကဲထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၠာစးၣ် ဖဲအသးဒိၣ် ၁၉ နံၣ်ၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဆူ ပှၤဂီၢ်မုၢ်ဂီၤပၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲကတဲာ်ကတီၤတၢ်ကွဲး အတၢ်ကစီၣ်လၢ အနီၢ်ကစၢ် ဒၣ်၀ဲ‚ ခဲလၢာ်ပာ်ဖှိၣ်ဒီး ကဲထီၣ် လံာ် ၃၆ က့တူၣ်‚ ဒီးကွဲးတ့ၢ်၀ဲလံာ်ဒုးနၢ်ပၢၢ်လံာ်စီဆှံ အခီပညီအါမးၣ် ညီနုၢ်ဖးလံာ် ၆ ဘ့ၣ်လီၤႉ လၢအတၢ်ကစီၣ်တယုၢ်အပူၤန့ၣ် စပၢကၠၢၣ် စံး၀ဲၣ် မ့ၢ်လၢ အ၀ဲ ဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်ဒဲးဘးအဂုၤအဂၤတဖၣ် အါမးအဃိလီၤႉ တၢ်မၤလၢာ် တၢ်ဆၢကတီၢ် ကလီကလီန့ၣ် အၢသီဒိၣ်မးလီၤႉ မ်ယွၤ ဒုးပူၤဖျဲးပှၤလၢတၢ်အၢတမံၤအံၤန့ၣ်တက့ၢ်ႉ
ခၠါႉ အဲး (ခၠ) စပၢကၠၢၣ် အိၣ်မူလၢတၢ်ဂုၢ်ကျဲးစၢးအပူၤ‚ အခီပညီမ့ၢ်၀ဲ‚ အ၀ဲမၤတၢ် လၢကယဲၢ်တၢ်ဂုာ်မၤခဲလၢာ် (၂ပ့း ၁း၅) ၣ်ဒီး ကစၢ်ယွၤထၢနုာ်ဃး တၢ်သးဆၢန့ၢ်တၢ်ဒီးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်တမံၤဃီလၢပပူၤ ဒ်သိးကဒိၣ်ထီၣ်လီၤဂာ်အါထီၣ် ဒီးယ့ၣ့်ှှူး‚ ‘‘မၤတၢ်လၢ ကယဲၢ်တၢ်ဂုာ်မၤခဲလၢာ်သတးဒီး‚ လၢသုတၢ်နာ်အဖီခိၣ်‚ ပာ်ဖှိၣ်တၢ်ဂ့ၤတၢ်၀ါ‚ ဒီးတၢ်ဂ့ၤတၢ်၀ါအဖီခိၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါ‚ တၢ်ကီၤပသးၣ်လီၤႉ
ပ၀ဲကိးဂၤ ပအိၣ်ဒီးတၢ်ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤ‚ တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်ဒီး ဂံၢ်သဟီၣ် အပတီၢ်လၢ အလီၤဆီလိာ်သးလီၤႉ ပ၀ဲကိးဂၤဒဲး ပအိၣ်မူသ့ မ့တမ့ၢ် ပ့ကၢးအိၣ်မူ ဒ်သရၠာစးၣ်ဖးဒိၣ် စပၢကၠၢၣ် အမၤတၢ်အယူာ်အခ@အသိးတမ့ၢ်ဘၣ်ႉ ဘၣ်ဆၣ် ဖဲလၢ ပနၢ်ပၢၢ်ထီၣ်တၢ်ခဲလၢာ်လ ၢကစၢ်ခရၠာစးံာ်မၤတ့ၢ်တၢ်လၢပဂီၢ်ဒီးၣ်လီၤႉ ဒီးပထံၣ်န့ၣ် တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ ခီဖျိဂံၢ်ထံးတဖၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်ပာ်ပှၤ ဒ်သိးပကမူဒီး မၤတၢ်လၢအဂီၢ်လီၤႉ ခီဖျိသးစီဆှံန့ၣ် ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်စိဟ့ၣ်ကမီၤ‚ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ပှၤလၢ ပကဂုာ်ဖံးဂုာ်မၤတၢ်‚ ဒိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤဆံးမ့ၢ်ဂ့ၤလီၤႉ