တၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ တၢ်စံးထီၣ်ပတြၢကစၢ်ယွၤ

ဖဲပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အကရၢကရိ သူၣ်ထီၣ်ဘှီထီၣ် တၢ်သူၣ်ထီၣ်အခီၣ်ထံးတဖျၢၣ် အဆၢကတီၢ် ကမျၢၢ်တဖၣ် ကွဲးပာ်ဖျါ တၢ်ကတိၤစံးဘျုးစံးဖှိၣ်လၢ ကဒုးသ့ၣ်ညါ တၢ်တဖၣ် လၢတၢ်သူၣ်ထီၣ်အဒူၣ်လိၤ ဒီးတၢ်အဒါလိၤန့ၣ် တချုးလၢတၢ်မၤဝံၤတၢ်သူၣ်ထီၣ် အကိပူၤန့ၣ်လီၤ. လံာ်စီဆှံအဆၢဖိတဖၣ် တဆၢဘၣ်တဆၢဘၣ် တၢ်ကွဲးဒီးအကပၤန့ၣ် ကွဲးဃုာ်ဝဲ လၢတၢ်ထုကဖၣ် စံးဘျုးတၢ်လၢအမ့ၢ် “ယွၤန့ၣ် ဂ့ၤဝဲဒိၣ်ဒိၣ်အါအါန့ၣ်လီၤ.” ပပာ်တ့ၢ် တၢ်ကွဲးဖိတဖၣ်အံၤ ဒ်သိးကကဲထီၣ် တၢ်အုၣ်အသးတမံၤ လၢခါဆူညါ ဖိစိၤလံၤစိၤသ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ် ဒီးကသ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ တၢ်ကီတၢ်ခဲ, တၢ်တၤတၢ်တဖၣ် လၢပဂီၢ် မ့ၢ်အိၣ်ဘၣ်ဆၣ် ယွၤသူၣ်ကညီၤသးကညီၤပှၤ ဒီးအံးထွဲကွၢ်ထွဲပှၤန့ၣ်လီၤ.

အလီၢ်အိၣ်လၢ ပကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ ကစၢ်ယွၤမၤတ့ၢ်လံတၢ်လၢပဂီၢ်ဒီး ပကဘၣ်အုၣ်ပသးလၢ တၢ်အဂ့ၢ်အံၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤအသးအံၤ ကကဲထီၣ် တၢ်အဒိအတဲာ်တမံၤ ဖဲယၡါ ၆၃:၇ အပူၤ, ဝံယၡါယၤကွဲးပာ်ဖျါ “ယွၤအဘျုးအဖှိၣ်န့ၣ် ယကဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤအီၤ, တၢ်စံးထီၣ်ပတြၢၤယွၤန့ၣ် ဒ်ကယဲၢ်တၢ်လၢယွၤမၤဝဲလၢပဂီၢ်...” အကတီၢ်လၢခံစ့ၢ်ကီး ဝံဂံၢ်ထီၣ်ဒွးထီၣ် ကစၢ်ယွၤအတၢ်သူၣ်ကညီၤသးကညီၤတၢ်လၢ အပှၤဂီၢ်မုၢ်အဂီၢ် လၢ အတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤဒီစိၤအပူၤ လၢအဆၢဖိ ၉ စံးဝဲ “လၢအဝဲသ့ၣ်အတၢ်…

ဒီပုၢ်ဝဲ စီၤစီလူး

“ကစၢ်ဧၢ, ဝံသးစူၤ ဆှၢဘၣ်ယၤဆူ တၢ်လီၢ်တပူၤဂ့ၤ တပူၤဂ့ၤတက့ၢ်. ဘၣ်ဆၣ်ဒီး တမ့ၢ်လၢတၢ်လီၢ်ဖဲန့ၣ်ဘၣ်”. တၢ်အံၤ မ့ၢ်ယတၢ်ထုကဖၣ် ဒ်ပှၤလိၣ်ဘီဖိတဂၤအသိး, တချုးယဘၣ်လဲၤမၤလိတၢ်တနံၣ် လၢထံဂၤကီၢ်ဂၤ ခီဖျိထံကီၢ်တဘ့ၣ် ဒီးတဘ့ၣ် ခီလဲလိာ်အပှၤကၠိဖိတဂၤအသိးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်လီၢ်လၢ ယကဘၣ်လဲၤန့ၣ် ယတသ့ၣ်ညါဘၣ်ဆၣ် ယသ့ၣ်ညါ ဒၣ်ထဲ ယတအဲၣ်ဒိးလဲၤ ဖဲတၢ်လီၢ်ဖဲန့ၣ်ဘၣ်လီၤ. ယကတိၤထံကီၢ်တဘ့ၣ်အံၤ ကျိာ်တၢ်ကတိၤတသ့ဘၣ်, ဒီးယသးပူၤ ပှဲၤဝဲဒီး တၢ်ဆိကမိၣ်ဆိပာ်လၢ တၢ်တဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သး ဘၣ်ဃးဒီး ထံကီၢ်အံၤ အလုၢ်အလၢ်တဖၣ်ဒီး အပှၤကမျၢၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ယဃ့ယွၤလၢ ကဆှၢယၤဆူ တၢ်လီၢ်အဂၤတတီၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

ဘၣ်ဆၣ် ယွၤလၢ အိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့အထူအယိာ်တဂၤအံၤ ဆှၢယၤသပှၢ်တၢၢ် ဆူ ထံကီၢ်လၢ ယတအဲၣ်ဒိးလဲၤဝဲန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢ ယွၤဆှၢယၤအဃိ ယသးခုဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ. အနံၣ်လွံၢ်ဆံပူၤကွံာ် ဝံၤအလီၢ်ခံဒၣ်လဲာ် ထံကီၢ်အံၤအပူၤန့ၣ် ယအိၣ်ဒံးဒီး တံၤသကိးဒီး ယအဲၣ်ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲယဒိးတ့ဒိးဖျိ ယသးအဆၢကတီၢ် တလးမူးပိာ်ခွါ စတံဖၢၣ်(Stefan) မ့ၢ် အိၣ်ဟဲဒၣ်လၢ ထံကီၢ်အံၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲ…

အိၣ်ဃိကလၥ်လၢ ယွၤမဲၥ်ညါ

ပှၤကညီလၢ အိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤဝဲဒံးတဂၤ အတၢ်ဂီၤန့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဒိန့ၢ်အီၤ လၢလူဝံး(စ) ဒါကၤ (Louis Daguerr) ဖဲ ၁၈၃၈ နံၣ်လီၤ. တၢ်ဂီၤအံၤန့ၣ် ပၥ်ဖျါဝဲ ပှၤကညီက့ၢ်ဂီၤထဲတမံၤဧိၤ လၢဝ့ၢ်ဖဲရ့(စ) (Paris) ကျဲမုၢ်လိၤ ဖဲမုၢ်ဃ့ၢ်လီၤအဆၢကတီၢ်ဘၣ်ဆၣ်, တၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤအက့ၢ်အဂီၤ မနုၤတမံၤမး တဖျါဝဲလၢ တၢ်ဂီၤအံၤအပူၤန့ၣ်ဘၣ်. တၢ်လၢ လီၤကမၢကမၣ်တမံၤ မ့ၢ်ဝဲ မုၢ်ဃ့ၢ်လီၤ အဆၢကတီၢ် ဒ်သိးအံၤန့ၣ် ကျဲမုၢ်လိၤဒီး ပှၤလဲၤတၢ်က့ၤတၢ် ဃုာ်ဒီး ကဟၣ်လ့ၤလိၤ လၢကျဲခိၣ်တဖၣ် တအိၣ်ဝဲနီတမံၤအဃိန့ၣ်လီၤ.

တၢ်အိၣ်အသးနီၢ်နီၢ်တမံၤန့ၣ် တၢ်ဂီၤပူၤ ပှၤကညီအံၤ တမ့ၢ် အိၣ်ဒၣ်ထဲတဂၤဧိၤန့ၣ်ဘၣ်. တၢ်လီၢ်လၢတၢ်ဂီၤအံၤ ဘၣ်တၢ်ဒိန့ၢ်အီၤ မ့ၢ်ဘိလဘးဒူ တဲပဲၣ် (Boulevard du Temple)ကျဲမုၢ်ခိၣ်လိၤ လၢအမံၤဟူသၣ်ဖျါဒီး ကဟၣ်တဖၣ်ဒီး ပှၤကညီလဲၤက့ၤတၢ်တဖၣ် အိၣ်အါမးအလီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ် တဖျါဝဲလၢတၢ်ဂီၤဖိအံၤန့ၣ်ဘၣ်. စိၤဆၢကတီၢ် ဖဲန့ၣ်အခါ တၢ်ဂီၤလၢ ပှၤသ့ၣ်ညါ ဒါကၤရံၤ ရိၣ်တဲး (Daguerreotype) တဘ့ၣ်…

တၢ်ဒိကနၣ် ကစၢ်ယွၤ

ဖဲလၢယထီၣ် ခီလ့ၣ်ကၠိအကတီၢ်, တၢ်လဲၤက့ၤ ကၠိဒီးဟံၣ်အဂီၢ် ယဘၣ် နီၣ်သိလ့ၣ် လၢပှၢ်မုၢ်ကနၢကျဲတဘိအံၤန့ၣ် ဖျါလီၤကၢၣ်ဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢကျဲတဘိအံၤ ထီဒီးဘျၢလိၤဝဲအဃိ ယနီၣ်ဘၣ် သိလ့ၣ် ချ့ဝဲဒၣ်အါန့ၢ်ဒံး ယကြၢးနီၣ်အီၤ အဘျီတဖၣ် အဘျီန့ၣ်လီၤ. အခီၣ်ထံးန့ၣ် ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါလၢ အခိးကွၢ်ထွဲ ကျဲဒီး သိလ့ၣ် အတၢ်လဲၤက့ၤတဖၣ် ဟ့ၣ်ပလီၢ်ယၤ ဒီးလၢခံယဒိးန့ၢ်ဘၣ် လံာ်က့ဖိလၢ ယကဘၣ်လဲၤဟ့ၣ်ကျိၣ်စ့ ဒ်အမ့ၢ် တၢ်စံၣ်ညီၣ်လၢ ယလုၢ်သ့ၣ်ခါပတာ် တၢ်သိၣ်တၢ်ဘျၢအဃိန့ၣ်လီၤ. တၢ်န့ၣ် မၤအသးဝံၤ ယဘၣ်တၢ်ဖီၣ်န့ၢ်ယၤ ခံဘျီတဘျီ, တၢ်လီၢ်ဖဲ လၢပှၤဖီၣ်ယၤ အခီၣ်ထံးတဘျီအလီၢ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်လၢပကဘၣ်ဒိကနၣ်တၢ်အလီၢ် ပမ့ၢ်တတူၢ်လိာ်ဘၣ်ဒီး တၢ်လၢတဂ့ၤတဝါ လၢကမၤဘၣ်ဒိဆါပှၤတဖၣ် ဟဲပိာ်ထွဲထီၣ်အသး သ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်အဒိလၢ လီၤသးအုး ဒ်သိးအံၤန့ၣ် ပကထံၣ်ဘၣ် စီၤပၤယိၤရှံယၤ, စီၤပၤလၢအဂ့ၤဒီး တီဝဲလိၤဝဲတဂၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. အဲၤကူပတူး စီၤပၤနကိၤ ဒီးအပှၤသုးဖိတဖၣ် ကလဲၤခီဖျိကီၢ်ယူၤဒၤအတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲတဖၣ် အဆၢကတီၢ်, ဒ်သိးကလဲၤမၤစၢၤ ကီၢ်အၤရှူၢ်လၢ တၢ်ဒုးထီဒါ ကီၢ်ဘၤဘူၤလိၣ်အဂီၢ်န့ၣ်, စီၤပၤယိၤရှံယၤလဲၤထီၣ်…

ဘၤဘူတၤအုးဖးဒိၣ်တဒု, ကသ့ၣ်ယီၤတဒု ဒီးယၤ

ကၠဲး(Jack)သ့ၣ်ညါ ကဘၣ်ဆီလီၤပာ်လီၤ လ့ၣ်မ့ၣ်အူ လၢကျဲအဘၣ် ဘၣ်လီၤ. လၢခွံနံၣ်အတီၢ်ပူၤ, တၢ်ဆီလီၤပာ်လီၤ လ့ၣ်မ့ၣ်အူကဟၣ်လၢ အတွံၢ်လ့ၣ်မ့ၣ်အူ လၢဝ့ၢ်အံၣ်တဲၣ်ဟး (Uitenhage), အဲဖြၤကၤကလံၤစိးသန့န့ၣ်, အဝဲတမၤကမၣ်ဝဲနီတစုဘၣ်.

ကၠဲး မ့ၢ်စ့ၢ်ကီး ခၠၣ်ကမၣ် ဘၤဘူ (Chacma Baboon) တၤအုးဖးဒိၣ်တဒုန့ၣ်လီၤ. အဝဲဘၣ်တၢ် ကဟုကယာ်အီၤ လၢကၠ့(မ)(စ)ဝဲး(ဒ)(James Wide) လၢအနဲၣ် လ့ၣ်မ့ၣ်အူကျဲအဃိ, အဝဲမၤစၢၤကဒါက့ၤ ကၠ့(မ)(စ) န့ၣ်လီၤ. ကၠ့(မ)(စ)ဝဲး(ဒ) လီၤမၢ်ကွံာ် အခီၣ်ခံခီလၢာ်, ဖဲလၢအလီၤဃံၤလၢ လ့ၣ်မ့ၣ်အူသိလ့ၣ် အမဲာ်ညါန့ၣ်လီၤ.

အဝဲသိၣ်လိ ကၠဲး ဒ်သိးကမၤစၢၤအီၤ, ဒီးကွၢ်ထွဲ ဟံၣ်ကပိာ်ကပၤန့ၣ်လီၤ. ဒီးတယံာ်ဘၣ်ဒီး ဒ်သိး ကၠဲးမၤစၢၤအီၤလၢ တၢ်ဖံးတၢ်မၤအပူၤ, ဃုာ်စ့ၢ်ကီးဒီး တၢ်ဆီၣ်ထီၣ်ဆီၣ်လီၤ စုဟံး ဒ်သိး ကဆှၢလ့ၣ်မ့ၣ်အူအကျဲအကျိၤ ဒ်တၢ်ပနီၣ်ပာ်ဖျါဝဲအသိးန့ၣ်လီၤ.

လံာ်စီဆှံတဲဘၣ်ပှၤလၢ ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိအဂၤတဒု လၢအမၤစၢၤပှၤတဂၤ, လၢကျဲလၢ အလီၤကမၢကမၣ်, လၢအမ့ၢ် စီၤဘံးလၣ် အကသ့ၣ်ယီၤလီၤ. စီၤဘံးလၣ် မ့ၢ်ဝံတဂၤ…

ပှၤလၢဟ့ၣ်လီၤ တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤတဖၣ်

ဖဲ ၁၉၁၉ နံၣ် လါယနူၤအါရံၤ(၁၅)သီ ဖဲဝ့ၢ်ဘီးစတၢၣ်န့ၣ် ထံပိာ်သကၤထးဒၢဖးဒိၣ် တဖၣ် လၢပှၤဃ့ၣ်ထံပိာ်ထံန့ၣ် ပိၢ်ဖးထီၣ်ဒီးယွၤလီၤလၢကျဲမုၢ်ခိၣ်န့ၣ် အတီၣ်အိၣ် (၁၅)ခီၣ်ယီၢ်ဒီး အိၣ်ဝဲအကဲလၢၣ် ခံကကွဲၢ်ဒီး ယွၤဝဲတနၣ်ရံၣ် သၢဆံမံၤလာ် တၢ်လဲၤလီၤ. တၢ်မၤအသးအံၤ တွံၢ်တရူာ်စီကွံာ်သိလ့ၣ်တဖၣ်, တၢ်သူၣ်ထီၣ်တဖၣ် ပှၤကညီဒီးဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိတဖၣ်လီၤ. ထံပိာ်သကၤထံတဖၣ်အံၤ ဖျါလၢမၤဘၣ်ဒိဆါ တၢ်တသ့ဘၣ်ဆၣ်, တၢ်ကဲထီၣ်အသးအံၤန့ၣ် မၤလီၤမၢ်ကွံာ် သးသမူခံဆံတဖျၢၣ်ဒီး ပှၤတစှၤန့ၢ် (၁၅ဝ) ဂၤဘၣ်ဒိဝဲန့ၣ်လီၤ.

တဘျီဘျီတၢ်အဂ့ၤ ဒ်ထံပိာ်သကၤထံတဖၣ်အံၤ လၢတၢ်တမုၢ်လၢ်ဘၣ်တၢ်အပူၤ မၤဟးဂီၤပှၤသ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. တချုးဖဲအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် နုာ်လီၤဆူကီၢ်တၢ်စံးပာ်န့ၣ် စီၤမိၤရှ့ဟ့ၣ်ပလီၢ် ပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢ မ်အသုတပာ်ထီၣ်ထီအသး ဒီးကယဲၢ်တၢ်လၢအဒိးန့ၢ် ဘၣ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. လံာ် ၅ မိၤရှ့ ၈:၁၂-၁၄ အပူၤ “တုၤနအီၣ်တၢ်ဒီးဘျဲးအီၣ်, ဒီးသူၣ်ဟံၣ်အဂ့ၤဒီးအိၣ်လၢအပူၤ, ဒီးနဂီၤဘုၣ်ဂီၤဖံး, ဒီးနသိ, မဲာ်တဲးလဲးအါထီၣ်, ဒီးနကျိၣ်ဧိၤစ့ဧိၤ ဒီးနထူနလွဲအါထီၣ် ... နကပာ်ထီၣ်ထီသးဒီး သးပ့ၤနီၣ်ဘၣ်ဖုး ယွၤ နကစၢ်”န့ၣ်လီၤ. ဒီးဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် သုတစံးဒီးနာ်ဝဲလၢ မၤန့ၢ်တၢ်ထူးတီၤတဖၣ်လၢအဂံၢ်ဘါဒၣ်ဝဲ…

လီၤမၢ်, ထံၣ်က့ၤ, သးခု

ယၤဒီးယမါခါရံၣ်(Cari) ပဟးကသုၣ်ပသးလၢ ပီၣ်လဲၣ်ကၢၢ်နံၤအဆၢကတီၢ် ပစံးကတိၤသကိးလိာ်သးဒီးပိာ်ခွါသးပှၢ်တဂၤ လၢအစူးကါကဟၣ်ဃိထံဟီၣ်လာ်တိၢ်ထး ဒီးလူၤကွၢ်ဃု ထူစ့တိၢ်ထးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲစံးဘၣ်ပှၤ “ပှၤကိးယၤလၢ ပသံးအကစၢ်ဒီး တနံၣ်အတီၢ်ပူၤ ယဃုထံၣ်န့ၢ်ဘၣ်ပသံး (၁၆၇)ဘိ လၢအလီၤမၢ်န့ၣ်လီၤ”. အဝဲဒုးသ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်ပှၤလၢ “ဘၣ်တဘျီဘျီ ပသံးတဖၣ်အလိၤ အိၣ်ဒီးအကစၢ်အမံၤ ဒီးဖဲယဟ့ၣ်ကဒါက့ၤ အဝဲသ့ၣ်အတၢ်န့ၣ် ယမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ် အဝဲသ့ၣ်အမဲာ်သၣ်ဖိတဖၣ် ဒီးကဲထီၣ် တၢ်သူၣ်မုာ်သးမုာ် လၢယဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ယပာ်ဖျါထီၣ် စ့ၢ်ကီး လၢ အ့ထၢၣ်နဲး တၢ်ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါ “တၢ်လီၤမၢ်ဒီးတၢ်ထံၣ်န့ၣ်က့ၤ” တၢ်ကစီၣ်အပူၤ ဒ်သိးပှၤလၢအတၢ်လီၤမၢ်တဂၤဂၤ ကဆဲးကျိးသံကွၢ်တၢ် မ့ၢ်ကအိၣ်ဧါအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ”. ယစံးဘၣ်အီၤလၢ ယနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ယဲ ယအဲၣ်ဒိးမၤတၢ်လူၤကွၢ်ဃု ထူစ့တိာ်ထးလၢ ဟီၣ်ခိၣ်လာ်ဘၣ်ဆၣ် ယတမၤအီၤ လ့တုၤလ့ၤတီၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲတချုးဟးထီၣ် လဲၤဆူညါန့ၣ် စံးဘၣ်ယၤလၢ “တုၤနမ့ၢ်တမၤတၢ်မၤအံၤန့ၣ်ဒီး တမ့ၢ်နကနၢ်ပၢၢ် တၢ်မၤအံၤဘၣ်”န့ၣ်လီၤ.

ဒ်န့ၣ်အသိး ပထံၣ်န့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်ထွဲ “ဃုထံၣ်ဒီးမၤန့ၢ်က့ၤ” ဖဲလူၤကၣ် အဆၢဒိၣ် (၁၅) န့ၣ်လီၤ. ဖဲယ့ၣ်ၡူး ဘၣ်တၢ်ဒုၣ်ဒွဲၣ်အီၤလၢ ကဟုကယာ်ပှၤတၢ်ဒဲးဘးဖိလၢ ယံၤဒီးယွၤန့ၣ် (:၁-၂),…

တၢ်ထုကဖၣ်လၢ ဘၣ်တၢ်ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ

ထိၣ်တလ့ (Clark’s Nutcracker) မ့ၢ်ထိၣ်လၢအလီၤကမၢကမၣ်တကလုာ်လီၤ. ကိးနံၣ်ဒဲး အဝဲကတဲာ်ကတီၤအသးလၢ တၢ်ဂိၢ်ခါအကတီၢ်အဂီၢ် ပာ်ခူသူၣ်တၢ်အီၣ်ပြံကဒံဖိ လၢအမ့ၢ် သ့ၣ်ဆှိ အဝါအချံဖိ, တနၣ်ရံၣ်န့ၣ် အချံ (၅ဝဝ) ညါလီၤ. တၢ်န့ၣ်ဝံၤ, လဲၤပူၤကွံာ်အါလါဝံၤ, အဝဲသ့ၣ်ဟဲက့ၤ ဒ်သိးကမၤဖျါထီၣ်တၢ်ချံဖိတဖၣ် လၢဘှ့ၣ်ပစီၤဒိၣ်ဒိၣ်ဖီလာ်ဒၣ်လဲာ်န့ၣ်လီၤ. ထိၣ်တလ့ (Clark’s Nutcracker) တဘ့ၣ်န့ၣ် တိၢ်နီၣ်တၢ်လီၢ်လၢ အပာ်ခူသူၣ် တၢ်ချံဖိတဖၣ်အလီၢ်တကလးဒၣ်လဲာ်န့ၢ်ဝဲ - တၢ်အံၤမ့ၢ်တၢ်လၢ လီၤကမၢကမၣ်ဒိၣ်မးလီၤ. လီၤဆီဒၣ်တၢ် ဖဲပဆိကမိၣ်ထီၣ် ပတၢ်ကီတၢ်ခဲ လၢပတိၢ်နီၢ်တဘၣ် ဒ်မ့ၢ် ပပာ်ဘၣ် သိလ့ၣ်နီၣ်ဝံာ်ခံဖဲလဲၣ် မ့ၢ်ပပာ်ဘၣ်မဲာ်ထံ ကလၤဖဲလဲၣ်အခါန့ၣ်လီၤ.

တၢ်မၤအသးလၢ တလီၤနာ်အံၤ, ပမ့ၢ်ထိၣ်သတြီၤဒီး ကစၢ်ယွၤအတၢ်သ့မၤတၢ်လၢ အမ့ၢ်တၢ်သ့ၣ်နီၣ် ပတၢ်ထုကဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်အဆံးအစှၤန့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ယွၤ တိၢ်နီၣ်ဃာ်တၢ်ထုကဖၣ် အမ့ၢ်အတီခဲလၢာ်န့ၢ်ဝဲ ဒီးသ့ၣ်နီၣ်ဝဲဒီးစံးဆၢဝဲတုၤ အါနံၣ်အါလါလဲၤပူၤကွံာ်ဒၣ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲလံာ်တၢ်လီၣ်ဖျါ ၅:၈ အပူၤ စီၤယိၤဟၣ်ပာ်ဖျါ “တၢ်အိၣ်ဒီးအသးလွံၢ်ဒု” ဒီး “ပှၤသူၣ်က့သးပှၢ်ခံဆံလွံၢ်ဂၤ” ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ယွၤ လၢမူခိၣ်ဘီမုၢ်န့ၣ်လီၤ.…

စှီၤတံၢ် ယွၤအကလုၢ်ကထါ

ထးကိၤကနံအကွီၤလီၢ်လံၤလၢ တၢ်စၢလီၤစဲၤအီၤ ဖဲယတံတံၢ်ဖးဒိၣ်အပဲတြီဖးဒိၣ်အလိၤန့ၣ် တူၢ်ဘၣ် ကီၢ်စဲၣ်မဲးနံၣ်စိထၣ်(Minnesota) အတၢ်ခုၣ်ကတီၢ်န့ၢ်ဝဲလီၤ. ဖဲလၢစီၤစုၤခီၣ်ယီၢ်တကယၤန့ၣ် ထးကွီအဂၤတခါ ဘၣ်တၢ်စၢဃာ်အီၤကျၢၤကျၢၤ ဖဲပှၤမၤကျီၢ်နူၢ်ထံ အဘုဖီကပၤလီၤ. ဖဲဘှ့ၣ်ကလံၤမုၢ်ဖးဒိၣ် လီၤအကတီၢ်န့ၣ် ယတံတံၢ်စၢပျံၤလၢထးကွီၤခံ ကဝီၤအဘၢၣ်စၢၤ ဒ်သိးအဝဲကလဲၤဘၣ်ကျဲလၢဟံၣ်ဒီးဘုဖီအဘၢၣ်စၢၤလီၤ. ခီဖျိ ဖီၣ်ဃာ်ပျံၤဃံးဃံးဒီး လဲၤဝဲန့ၣ် အကျဲတကမၣ်လၢၤဘၣ်.

ယတံတံၢ်စူးကါပျံၤလၢဆှၢအီၤဘၣ်ဘၣ် ဖဲဘှ့ၣ်ကလံၤမုၢ်အကတီၢ်အံၤန့ၣ် ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ယၤ လၢစီၤဒၤဝံး စူးကါဧ့ၤဘြံၤအထါတဖၣ် ဒ်သိးယွၤအတၢ်ကူၣ်သ့ကနဲၣ်အီၤ ကျဲထီဒါတၢ်ဒဲးဘးဒီးတၢ်မၤကမၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. စံး ၁၉:၉-၁၁ “ယွၤအတၢ်စံၣ်ညီၣ်တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်အမ့ၢ်အတီဒီးလိၤဝဲတီဝဲခဲလၢာ်လီၤ. ပသးကွံအီၤအလီၢ်အိၣ်ဒိၣ်န့ၢ်ထူ, ဒီးဒိၣ်န့ၢ်ထူအစီထံလၢအအါန့ၣ်တက့ၢ်လီၤ. မ့ၢ်အဆၢန့ၢ် ကနဲစီ, ဒီးကနဲစီလၢအလီၤစီၤလၢကနဲအခိၣ်ထံအလိၤန့ၣ်တက့ၢ်လီၤ.

တၢ်စှီၤဃာ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ လၢယွၤကလုၢ်ကထါ လၢယွၤအသးဒုးသ့ၣ်ညါဝဲန့ၣ် ကပၢၤဃာ်ပှၤ လၢပကျဲကမၣ်ဒီး မၤစၢၤပှၤ ဒ်သိးပကဆၢတဲာ်တၢ်လၢ ဒုးလၤကပီၤယွၤ ဒီးပှၤဂၤတဖၣ်လီၤ. လံာ်စီဆှံဟ့ၣ်ဒုးပလီၢ်ပှၤ ဒ်သိးပသုတဟးယံၤထီၣ်ဒီးယွၤ ဒီးဆှၢပှၤကျဲဆူဟံၣ်လီၤ. တဲပှၤကစၢ်လၢအုၣ်ခီၣ်က့ၤပှၤ အတၢ်အဲၣ်လၢပတဟ့ၣ်ဘၣ်အပှ့ၤ ဒီးတၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤတဖၣ်လၢအိၣ်ခိးပာ်ပှၤလၢ ကပာ်လီၤအတၢ်နာ်လၢခရံာ်အပူၤလီၤ. ယွၤအကလုၢ်ကထါ မ့ၢ်ပသးသမူအပျံၤန့ၣ်လီၤ. မ်ယွၤမၤစၢၤပှၤ လၢပကဖိးဃာ်ပျံၤအံၤ တထံၣ်ဃီတက့ၢ်.

ဟံၣ်အမ့ၢ်အတီလၢ ပသးအဂီၢ်

ထွံၣ်လီၤလးဖိ ဘီးဘံၣ် (Bobbie the Wonder Dog) မ့ၢ်ဝဲဒၣ် ကီၢ်ကၠၢမၢၣ်အထွံၣ်ဖိတကလုၥ်လၢအကွၢ်ထွဲစၢၤသိဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်ကိၢ်ခါပှၤဟးကသူၣ်အဆၢကတီၢ် ဖဲတၢ်လီၢ်လၢအယံၤဝဲဒီးဟံၣ် မံးလၥ် ၂,၂၀၀ အခါန့ၣ် ထွံၣ်ဖိအံၤလီၤဖးဝဲဒီး အဟံၣ်ဖိဃီဖိတဒူၣ်လၢ အဘူၣ်ဃးအီၤန့ၣ်လီၤ. ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်ဃုအီၤလၢ တၢ်လီၢ်ကိးတီၤဒဲး ဘၣ်ဆၣ်တထံၣ်ဝဲအဃိ ဘၣ်ဟဲက့ၤဝဲလၢသးသ့ၣ်ဖးအပူၤလီၤ.

ဃုလါပူၤကွံၥ်အလီၢ်ခံ တၢ်ဂိၢ်ခါဘူးကလၢၥ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ် ထွံၣ်ဖိဘီၣ်ဘံၣ်လၢ အဆူၣ်အရူတရိး, ဃဲၤသံကျိသံဖိအံၤ ဟဲက့ၤတုၤဝဲဒၣ်လၢဟံၣ်အတြဲၤ ဖဲဝ့ၢ်စ့လဘၢၣ်ထိ(Silverton), ကီၢ်စဲၣ်အီရံကိၤ(Oregon)န့ၣ်လီၤ. ဘီၣ်ဘံၣ်ဖိ ဘၣ်လဲၤခီဖျိတၢ်လဲၤကျဲလၢ အယံၤဝဲဒီးလီၤပျံၤလီၤဖုးတဖၣ်, ဘၣ်ခီဝဲထံကျိတဖၣ်, မဲးမုၢ်ခိၣ်ဒီးကစၢၢ်ကလိ လၢဘှ့ၣ်ဘၢဃးတဖၣ် ဒ်သိးကဃုထံၣ်က့ၤဟံၣ်ဒီး ပှၤလၢအအဲၣ်ဝဲတဖၣ်အအိၣ်န့ၣ်လီၤ.

ဘီၣ်ဘံၣ်ဖိအတၢ်ဃုထံၣ်က့ၤ အဟံၣ်ဖိအံၤ ကဲထီၣ်တၢ်ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤလၢ အခူအဝ့ၢ်ဂီၢ်ဒီး ဘၣ်တၢ်ပၥ်ဖျါအီၤလၢလံၥ်လဲၢ်, တၢ်ဂီၤမူဒီး ကျဲကပၤတၢ်ဒူၣ်လိၤ တၢ်ဂီၤတ့ခဲၣ်တဖၣ်အပူၤလီၤ. အတၢ်အဲၣ်အဟံၣ်ဖိဃိဖိတဖၣ်အံၤ ဒုးအိၣ်ထီၣ်ပှၤအါဂၤ အတၢ်ဒိသူၣ်ဒိသးဒီး အသးကလၢၢ်ဘၣ်တဖၣ်, ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် မ့ၢ်လၢ ကစၢ်ယွၤဒၢနုၥ်ဃၥ် တၢ်သးဆၢန့ၢ် ယိၥ်ယိၥ်လၢ ပသးဖျၢၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. လၢပျၢၤ ပှၤကူၣ်သ့ယွၤဂ့ၢ်ပီညါ အီကၢးစတံ (Augustine) စံးဝဲဒ်အံၤလီၤ. “နတ့လီၤပှၤလၢနဂီၢ်ဒၣ်နဲ,…