ကီၢ်အဲကလံးအဘီမုၢ် (The United Kingdom) န့ၣ် အိၣ်ပှဲၤဝဲဒီး တၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤ သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲနလဲၤတပူၤ လၢ်လၢ်န့ၣ်, နကထံၣ်ဘၣ် ထးဘ့ၣ်ဘၣ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ကွဲးတဖၣ်လၢအလိၤ လၢတၢ်မၤလၤကပီၤ ပှၤမံၤဟူသၣ်ဖျါ လၢတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤအပူၤ (မ့) တၢ်မၤသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် တၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲတဖၣ် ဖဲတၢ်ဂ့ၢ်အကါဒိၣ်တဖၣ် ကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်အသး န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ထးဘ့ၣ်ဘၣ်ဖိတဖၣ်အကျါတဘ့ၣ်အလိၤ တၢ်ကွဲးဖိတထံၣ်န့ၣ် ဟ့ၣ်ထီၣ်တၢ်လီၤနံၤအဒိအတဲာ်, လၢပှၤအဲကလံးဖိသ့ၣ်တဖၣ် လၢအမၤမုာ်မၤဖှံပှၤသးန့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်လီၢ် ဝ့ၢ်စဲဒဝ့း (Sandwich), ကီၢ်အဲကလံး (England), လၢတမှံၤဟံၣ်ဒွဲတဖျၢၣ်အချၢန့ၣ် ထးဘ့ၣ်ဘၣ်ဖိလၢအတူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲတဘ့ၣ်အလိၤ တၢ်ကွဲးအိၣ်ဝဲလၢ, “တၢ်လီၢ်တတီၤအံၤ, ဖဲလါစဲးပတ့ဘၢၣ်, ၅ သီ, ၁၇၈၂ နံၣ်န့ၣ်, တၢ်မၤအသးတအိၣ်ဘၣ်နီတမံၤဘၣ်” န့ၣ်လီၤ.

ဘၣ်တဘျီဘျီ, ပတၢ်ဃ့ထုကဖၣ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ဖျါလၢတၢ်ကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်တအိၣ်နီတမံၤလၢပဂီၢ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ပဃ့ဝံၤဃ့, ပဆၢမုၢ်လၢ်လၢ ကစၢ်ယွၤကစံးဆၢပှၤအခဲအံၤတဘျီဃီအဃိ, ပဟဲစိာ်ပတၢ်ဃ့သကွံၢ်ကညးတၢ်တဖၣ် ဆူပပၢ် ကစၢ်ယွၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤကွဲးလံာ်ထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ, စီၤဒၤဝံး ဖဲအဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ်န့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်အတၢ်သးတံာ်တာ် ဒ်သိးအံၤဖဲ စံး၁၃:၁ အပူၤ “ဆံးယံာ်လဲၣ်, ယွၤဧၢ, နကသးပ့ၤနီၣ်ယၤ လီၤထူလီၤယိာ်ဧါ. နကပာ်တဒၢနမဲာ်ဒီးယၤ ဆံးယံာ်လဲၣ်” န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဆိကမိၣ်ဒ်သိးအံၤသ့ၣ်တဖၣ်, ဒ်အမ့ၢ် “တချုးနစံးဆၢတၢ်န့ၣ် ဆံးယံာ်လဲၣ်, ယွၤဧၢ.” အသိး ပကမၤပိာ်ထွဲညီကဒၣ်သ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.

မ့ၢ်ဒ်န့ၣ်နာ်သက့ဒီး, ကစၢ်ယွၤလၢပဘါအီၤတဂၤန့ၣ် တမ့ၢ်ထဲအလၢဝဲပှဲၤဝဲဒီးတၢ်ကူၣ်သ့ဘၣ်, အတၢ်ဆၢတၢ်အကတီၢ် စ့ၢ်ကီး လၢဝဲပှဲၤဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၅ န့ၣ် စီၤဒၤဝံး စံးကတိၤထီၣ်ဘးဝဲလၢ, “ယသန့ၤယသးလၢနဘျုးနဖှိၣ်, ယကသူၣ်ဖှံသးညီ လၢနတၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအပူၤလီၤ” န့ၣ်လီၤ. လံာ်ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၃:၁၁ န့ၣ် ဟ့ၣ်ပလီၢ်ပှၤလၢ, “ယွၤမၤကယဲၢ်တၢ်ခဲလၢာ် အိၣ်ဒီးအဃံအလၤလၢအကတီၢ်ဒၣ်ဝဲ” န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကတိၤ အဃံအလၤ အခီပညီမ့ၢ် “ကြၢးဝဲဘၣ်ဝဲ” (မ့) “တၢ်သူၣ်ခုသးခု အဂ့ၢ်ခီၣ်ထံး” န့ၣ်လီၤ. ပတၢ်ထုကဖၣ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်ကစၢ်ယွၤကစံးဆၢပှၤ ထီဘိ ဖဲတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢပအဲၣ်ဒိး အဝဲစံးဆၢပှၤဘၣ်ဆၣ်, ကစၢ်ယွၤမၤကဲထီၣ် အတၢ်ပညိၣ်သ့ၣ်တဖၣ် လၢအပှဲၤဒီး တၢ်ကူၣ်သ့တပယူာ်ဃီန့ၣ်လီၤ. ဖဲကစၢ်ယွၤစံးဆၢပှၤအကတီၢ်န့ၣ်ဒီး, ပဟံးန့ၢ်ဂံၢ်ဘါဒုးဆူၣ်ထီၣ်ပနီၢ်သး သ့ခီဖျိလၢ ယွၤမၤတၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအဘၣ်, တၢ်လၢအဂ့ၤ, ဒီးဃံလၤဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.