ယလိၣ်ဘၣ် ကသံၣ်ခံကလုာ် လၢအဆိအချ့န့ၣ်လီၤ. ယမိၢ်အဂီၢ် ဖံးဘ့ၣ်လိၤ တၢ်ဂီၤထီၣ်တၢ်ဆါ (allergies) ဒီးယဖိဒိၣ်မုၢ်အဂီၢ် ခူၣ်သးတၢ်ဆါ(eczema)န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် တူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ်တၢ်န့ၣ် ယံာ်ထီၣ်နးဒိၣ်ထီၣ်ဘၣ်ဆၣ်, လၢကသံၣ်ကျးန့ၣ် ပဃုပှ့ၤ ကသံၣ်တန့ၢ်လၢၤဘၣ်ဒီး, တၢ်မုၢ်လၢ်တအိၣ်, လၢတၢ်ဘၣ်ယိၣ်အပူၤ ယဃ့ထုကဖၣ် တဘျီဝံၤတဘျီ “ပၢ်ယွၤဧၢ, မၤစၢၤဘၣ် အဝဲသ့ၣ်တက့ၢ်” န့ၣ်လီၤ.

မုၢ်နံၤအါသီလဲၤပူၤကွံာ်ဝံၤ, အဝဲသ့ၣ် အတၢ်တူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ် ကိညၣ်ထီၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖျါလၢကစၢ်ယွၤစံးဝဲ “ဒ်သိးယကယါဘျါတၢ်အဂီၢ် အကတီၢ်တဖၣ်အိၣ်လၢ ယစူးကါကသံၣ်ကသီ န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ကသံၣ်ကသီ တမ့ၢ်တၢ်အကတၢၢ်အစဲဘၣ်, မ့ၢ်ဒၣ်ယ၊လီၤ. တဘၣ်သန့ၤနသးလၢ ကသံၣ်ကသီတဂ့ၤ, မ့မ့ၢ် သန့ၤနသးလၢယၤတက့ၢ်” န့ၣ်လီၤ.

လၢထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ ၂၀ အပူၤန့ၣ် ခီဖျိတၢ်နာ်သန့ၤသးလၢကစၢ်ယွၤအဃိ စီၤပၤဒၤဝံးဒိးန့ၢ် တၢ်မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤအီၤန့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၇ ပာ်ဖျါဝဲ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် အိၣ်ဒီးသုးမုၢ်လၢအဂံၢ်ဆူၣ် အဘါဆူၣ်ဘၣ်ဆၣ်, တၢ်ဂံၢ်ဆူၣ်အဒိၣ်ကတၢၢ်အံၤ အိၣ်ဟဲလၢ “ယွၤပကစၢ်အမံၤ” လီၤန့ၣ် ပှၤဂီၢ်မုၢ် သ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်နာ်သန့ၤအသးလၢ ကစၢ်ယွၤအမံၤ- အတၢ်မ့ၢ်တၢ်, အသကဲာ်ပဝးလၢ အတဆီတလဲသး, ဒီးအတၢ်အၢၣ်လီၤတဖၣ်လၢ အတလီၤတူာ်လီၤကာ်ဝဲအပူၤန့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၆ န့ၣ် ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ဟံးဃာ်တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ လၢအမ့ၢ် သ့တၢ်လၢာ်ကစၢ်ယွၤ လၢအိၣ်ဒီးအစိကမီၤ လၢတၢ်အိၣ်သးကိးမံၤ အဖီခိၣ်တဂၤန့ၣ် ကဒိကနၣ် အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ထုကဖၣ်, ဒီးကမၤထူၣ်ဖျဲး အဝဲသ့ၣ်လၢအဒူၣ်အဒါအစုပူၤန့ၣ်လီၤ.

ဖဲလၢကစၢ်ယွၤ မ့ၢ်စူးကါဂံၢ်ထံးတဖၣ် လၢဟီၣ်ခိၣ်အံၤ ဒ်သိးအကမၤစၢၤပှၤအဂီၢ်ဒၣ်လဲာ်, လၢခံကတၢၢ် တၢ်မၤနၢၤ ပတၢ်ဂ့ၢ်ကီတဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ဟဲဝဲလၢယွၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲလၢကစၢ်ယွၤ မ့ၢ်ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်ပာ်လီၤသး လၢပကဘှါဆှဲတၢ်အဂီၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ပတူၢ်ဘၣ်တၢ်ကန့ၢ်အဂီၢ် ဟ့ၣ်လီၤပှၤအဘျုးအဖှိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ဒ်ယွၤစံးတ့ၢ်ဝဲ “ကမ့ၢ်တၢ်ဒ်အမ့ၢ်ဝဲ” အဃိ ပနာ်သန့ၤပသးသ့ဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤအလိၤန့ၣ်လီၤ. ပတၢ်ကိၢ်တၢ်ဂီၤတၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ် အလီၢ်တအိၣ်လၢ ကလုၢ်ဘၢပှၤန့ၣ်ဘၣ်. မ့မ့ၢ် ပကလဲၤခီဖျိကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤလၢ ကစၢ်ယွၤအတၢ်မုၢ်လၢ်ဃုာ်ဒီး သးအတၢ်မုာ်တၢ်ပၢၤလၢ အဟ့ၣ်လီၤပှၤအပူၤန့ၣ်လီၤ.