Archives: January 2023

တ့လၢ တၢ်လီၤသူၣ်ပိၢ်သးဝးအဂီၢ်

လၢတယံာ်တမီၢ်အပူၤ ယဃုထံၣ်န့ၢ် တၢ်လီၤကမၢမၣ်တခါန့ၣ်လီၤ. ယလဲၤပိာ် ကျဲဖိတဘိအခံ လၢအလဲၤဆူ ယဟံၣ်ကပၤ သ့ၣ်တဖၣ်အကျါ, ဒီးယထံၣ်န့ၢ် တၢ်လိာ်ကွဲပျီ လၢပှၤတ့အီၤတခါန့ၣ်လီၤ. သ့ၣ်ဃီသွါတဖၣ် လၢလဲၤထီၣ်ဆူ တၢ်ခိးကွၢ်တၢ်အလီၢ်, စုာ်ပၣ်တဖၣ် လၢထိၣ်လီၤစဲၤသးလၢ သ့ၣ်ဒ့တဖၣ်အလိၤ, ဒီးပျံၤတိၤတဘိ လၢတၢ်ဘျးစဲအီၤလၢ သ့ၣ်ဒ့ဖးဒိၣ်တဖၣ်အဘၢၣ်စၢၤန့ၣ်လီၤ. ပှၤတဂၤ ဒုးကဲထီၣ်ဝဲ သ့ၣ်ဒီးပျံၤလီၢ်လံၤတဖၣ် ဆူတၢ်တ့ဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ် လီၤသူၣ်ပိၢ်သးဝးအလီၢ်န့ၣ်လီၤ.

ဆွံး(စ)(Swiss)ကသံၣ်သရၣ် ပီ(လ)ထီနံယၤ(Paul Tournier) နာ်ဝဲဒၣ်လၢ ၁ မိၤ ၁:၂၆–၂၇ ပာ်ဖျါဝဲလၢ ပဘၣ်တၢ်တ့ဒုးအိၣ်ထီၣ် ပှၤလၢတၢ်သူၣ်ပိာ်သးဝးအဂီၢ် မ့ၢ်လၢပဘၣ်တၢ်တ့လီၤပှၤ ဒ်ယွၤအက့ၢ်အဂီၤအဃိန့ၣ်လီၤ. ၁ မိၤ ၁:၁-၂၅ အပူၤ ဒ်ယွၤတ့ဒုးအိၣ်ထီၣ် မူဟီၣ်ကယၢ လၢတၢ်သူၣ်ပိာ်သးဝးအပူၤအသိး, ၁ မိၤ ၃: ၅-၆ စံးဝဲလၢ တၢ်ဘၣ်ယိၣ်အလီၢ်အိၣ်ဝဲ ဘၣ်ဆၣ် ယွၤတ့လီၤ ပှၤကညီၤလၢအသ့ဃုထၢ တၢ်ဂ့ၤဒီးတၢ်အၢအသိး, မ့ၢ်ဝံၤ ၁ မိၤ ၁:၂၈ အပူၤ ယွၤစံးဝဲ…

ထိၣ်သွံအလီၢ်

စဲမၣ်တ့ၣ် (Sand martins) မ့ၢ်ဝဲ ထိၣ်ဘျ့ၣ်ဘျီၣ် ဆံးဆံးဖိတကလုာ် လၢခူၣ်အသွံ လၢထံကျိကၢၢ်ခိၣ်အနံၤန့ၣ်လီၤ. ဟီၣ်ခိၣ် တၢ်ဂုၤထီၣ်ပသီထီၣ်လၢ ကီၢ်အ့ကလၢ်(England) ကလံၤထံးမုၢ်ထီၣ်တကပၤ မၤဆံးလီၤစှၤလီၤ အဝဲသ့ၣ် အတၢ်အိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤအလီၢ်, ဒီးဖဲအဝဲသ့ၣ်ဟဲက့ၤလၢ တၢ်ဂိၢ် တၢ်သုးလီၢ်သုးကျဲအကတီၢ် ဒ်သိးကမၤအသွံအဂီၢ် တၢ်လီၢ်တဖၣ်စှၤလီၤဝဲ တလီၢ်လီၢ်န့ၣ်လီၤ. လီၢ်ကဝီၤ ပှၤအံးထွဲကွၢ်ထွဲန့ဆၢၣ်ခိၣ်ဃၢၤတဖၣ် ဟူးဂဲၤဖံးမၤထီၣ်တၢ် ဒီးတ့သူၣ်ထီၣ် မဲးပျီခိၣ်ဖးဒိၣ်တခါ ဒ်သိးကဟ့ၣ်အဝဲသ့ၣ် တၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲန့ၣ်လီၤ. ခီဖျိ မုၢ်ကျိၤဝဲၤကွာ်တၢ်မၤကရၢလၢစိးပျၤမဲးတဖု အတၢ်မၤစၢၤ, အဝဲသ့ၣ် တ့ထီၣ်ဘှီထီၣ်မဲး ဒ်သိးကဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲ လၢထိၣ်တဖၣ်ကအိၣ်ကဆိးအဂီၢ် လၢနံၣ်လၢကဟဲတဖၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ.

တၢ်အဲၣ်တၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ် အတၢ်မၤစၢၤအံၤ ဒုးနဲၣ်ဖျါထီၣ် တၢ်ကတိၤလၢ ကစၢ်ခရံာ်ညီနုၢ် မၤမုာ်မၤခုၣ် အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လီၤ. ဖဲတဲဘၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ အဝဲကလဲၤပာ်စၢၤ ဒီးအဝဲသ့ၣ် ပိာ်အခံ အခဲအံၤ တသ့ဒံးဘၣ် ဝံၤအလီၢ်ခံ (ယိၤ ၁၃:၃၆), ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး ဟ့ၣ်အဝဲသ့ၣ်တၢ်အၢၣ်လီၤလၢ အဝဲ “ကလဲၤကတဲာ်ကတီၤ သုလီၢ်တပူၤ” လၢမူခိၣ်န့ၣ်လီၤ (၁၄:၂).…

တၢ်ထံၣ်အသီ

ယသိးထီၣ်မဲာ်ထံကလၤမဲာ်ဒီး အသီ ဒီးနုာ်လီၤဆူ တၢ်ဘါယွၤသရိာ်အပူၤလီၤ. ဖဲယဆ့ၣ်နီၤအခါ ယထံၣ်ဘၣ်ယသကိးတဂၤ ဆ့ၣ်နီၤလၢလီၤဆ့ၣ်နီၤ ဘးခီတကပၤ လၢသရိာ်အံၤအပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲယဝံၢ်ဝၢ်ပၠးအီၤယစုအခါ, အဝဲဖျါဘူးဘူးတံၢ်တံၢ် ဒီးဆှံဆှံဖိန့ၣ်လီၤ. အဝဲအိၣ်ယံၤဒီးယၤ တဘျုးချံဘၣ်ဆၣ်, ယကလၢၢ်ဘၣ်ဒ် ယသုးဃီၤယသးဒီး ထိးဘၣ်အီၤကသ့န့ၣ်လီၤ. လၢခံဖဲတၢ်ဘါပျၢ်ဝံၤအလီၢ်ခံ ပတဲသကိးတၢ်အခါ, ယသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ အဝဲဆ့ၣ်နီၤဒၣ်ဖဲ လီၢ်ဆ့ၣ်နီၤလၢအဆ့ၣ်နီၤညီနုၢ်ဝဲ န့ၣ်လီၤ. ယထံၣ်ဘၣ်အီၤဂ့ၤဂ့ၤ မ့ၢ်လၢယမၤထီထီၣ် ယမဲာ်ဒီး မဲာ်ထံကလၤအပတီၢ် အဃိန့ၣ်လီၤ.

ယွၤ, ကတိၤတၢ်ခီဖျိ ဝံယရှါယၤ, ဒီးသ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်လၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ လၢအိၣ်လၢ ဘၣ်ဘူးလိာ် တၢ်စၢဃာ်အပူၤတဖၣ် လိၣ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်နဲၣ်လီၤအသီတခါ —တၢ်ထံၣ်အသီန့ၣ်လီၤ. ယွၤစံးဘၣ်အဝဲသ့ၣ်. “ယမၤတၢ်အသီတမံၤလီၤ . . . ယကပာ်ကျဲလၢ ပှၢ်မုၢ်ကနၢအပူၤလီၤ” (ယရှါ ၄၃:၁၉). ယွၤအတၢ်မုၢ်လၢ် တၢ်ကစီၣ်အံၤ ပာ်ဃုာ်ဒီး တၢ်ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်တၢ်တဖၣ်လၢ ယွၤ "တ့" အဝဲသ့ၣ်, "အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤ" အဝဲသ့ၣ်, ဒီးကအိၣ်ဒီးအဝဲသ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. “နမ့ၢ် ယတၢ်လီၤ,”…

တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအမံးရှၢၣ်

ပှၤမုာ်သးမၤကလီတၢ်ဖိတဖၣ် လၢတၢ်မၤပူၤဖျဲးဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိ တၢ်ကရၢကရိ လၢအီစထြ့လယၢၣ် (Australia) ထံကီၢ်ထံၣ်န့ၢ်ဝဲ သိဖိဟးဖျိး လၢအဆူၣ်တီၣ်, ဘံတရံးတရးအသး, ဘၣ်အၢဘၣ်သီ ဒီးအတယၢၢ်အိၣ်ဝဲ အါန့ၢ်ဒံး ၇၅ ပီၣ် တဒုန့ၣ်လီၤ. ပှၤမၤထူၣ်ဖျဲးတၢ်ဖိတဖၣ် တယာ်ဝဲဒၣ်လၢ သိအံၤန့ၣ် ဘၣ်တၢ်သးပ့ၤနီၣ်အီၤ ဒီးဟါမၢ်လၢတပှိာ်အကျါ အစှၤကတၢၢ် ၅ နံၣ်လံန့ၣ်လီၤ. ပှၤမုာ်သးမၤကလီတၢ်ဖိတဖၣ် မၤမုာ်မၤခုၣ်ထီၣ်က့ၤအီၤ ခီဖျိတံာ်ကွံာ်အဆူၣ်ဃၢသံအံၤ ကီကီခဲခဲန့ၣ်လီၤ. ဖဲထူၣ်ဖျဲးကွံာ်လၢ အတၢ်ဝံတၢ်ယိးတဘျီဃီန့ၣ်, ဘါရဲး (Baarack) အီၣ်အဆၣ်လီၤ. အခီၣ်တဖၣ် အဂံၢ်ဆူၣ်ထီၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်အိၣ်ဆိးဘၣ်ဝဲဒီး ပှၤမၤထူၣ်ဖျဲးတၢ်ဖိတဖၣ် ဃုာ်ဒီး ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိအဂၤတဖၣ် ဖဲလၢတၢ်ဒီသဒၢအလီၢ်အဃိ, အဝဲနာ်န့ၢ်လီၤအသးဒီး သူၣ်မံသးမုာ်ဝဲ အါန့ၢ်အန့ၣ်လီၤ.

တၢ်ဝံတၢ်ယိးလၢအဃၢတဖၣ် အတၢ်ဆီၣ်သနံးန့ၣ် မၤအသးဒ်လဲၣ်, ပှၤမ့ၢ်သးပ့ၤနီၣ်နၤ ဒီးနမ့ၢ်လီၤမၢ်န့ၣ် မၤအသးဒ်လဲၣ်, ဒီးတၢ်သးသူဘၣ် တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤန့ၣ် မၤအသးဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ စီၤဒၤဝံးနၢ်ပၢၢ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. ထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၈ အပူၤ စီၤဒၤဝံး ကိးထီၣ်ယွၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ ဘၣ်အိၣ်ထဲတဂၤဧိၤ,…

တၢ်စးထီၣ်ဆံးဆံးဖိ

ဘြိးခလ့တိၤ (Brooklyn Bridge) န့ၣ် တၢ်ဆိကမိၣ်အီၤဒ်အမ့ၢ် “ဟီၣ်ခိၣ်တၢ်လီၤကမၢကမၣ် နီၣ်ဂံၢ်ဃိး” လၢတၢ်တ့ထီၣ်ဝံၤ ဖဲ ၁၈၈၃ အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. ထးပျံၤဆံးဆံးဖိတဘိ လၢတၢ်စၢလီၤအီၤလၢတိၤအပျိာ်အအံၤတကပၤ ဒီးဆူအဂၤတကပၤန့ၣ် အကါဒိၣ်ဝဲနီၢ်နီၢ်လၢ တိၤအံၤကလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ထးပျံၤအဂၤ
တဖၣ် တၢ်မၤအါထီၣ်အီၤ လၢထးပျံၤဆံးဆံးဖိအံၤ အဖီခိၣ် ပၢၢ်တုၤလၢကဲထီၣ်ဝဲ ထးပျံၤဖးဒိၣ်တဘိ, ဒီးတၢ်ဘံပကံးအီၤ ဃုာ်ဒီးထးပျံၤအဂၤသၢဘိန့ၣ်လီၤ. ဖဲဝံၤန့ၣ်, ထးပျံၤတဘိစုာ်စုာ်—လၢပာ်ဖှိၣ်ဃုာ်အသး အါန့ၢ်ဒံး ထးပျံၤအဘိယဲၢ်ကထိ— မၤစၢၤဆီၣ်ထွဲ ထးပျံၤတိၤ အထီကတၢၢ်တဘိ လၢစိၤဖဲန့ၣ်အခါန့ၣ်လီၤ. တၢ်စးထီၣ်ဆံးဆံးဖိန့ၣ် ကဲထီၣ်ဝဲ ဘြိးခလ့တိၤ အက့ၢ်ဂီၤဖးဒိၣ်တခါန့ၣ်လီၤ”.

လူၤကၣ် ၂:၇ ပာ်ဖျါဝဲ ယ့ၣ်ရှူးအတၢ်အိၣ်မူ စးထီၣ်ဝဲလၢကျဲဆံးဆံးဖိ—ဖိသၣ်ဆံးအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ် ဒီးတၢ်ပာ်အီၤလၢ ကျီၢ်အီၣ်ဆၣ်အလီၢ် လၢဝ့ၢ်ဆံးဖိတဖျၢၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဝံမံကၤစံးပာ်ဆိပာ်စၢၤဝဲ ယ့ၣ်ရှူးအတၢ်အိၣ်ဖျဲၣ် လၢပှဲၤဝဲဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးအဂ့ၢ်အကျိၤ, ဒီးစံးဝဲ, "ဒီးနဲဒၣ်ဘ့ၤသလ့ဃ့ၣ်အ့ဖရးဧၢ, နဆံးလၢယူဒၤ အကထိတဖၣ် အကျါဘၣ်ဆၣ်ဒီး, ပှၤကဟဲထီၣ်လၢနပူၤ ဆူယအိၣ် လၢအကကဲထီၣ်ပှၤပၢတၢ်လၢ အံၣ်စရ့လးအဖီခိၣ်လီၤ" (မံကၤ ၅:၂; ကွၢ်စ့ၢ်ကီး…