ထီမၢးအခ့နး(Thomas Aquinas) [၁၂၂၅-၁၂၇၄] မ့ၢ်ပှၤအါဂၤအကျါ ပှၤတဂၤလၢအတြီဆၢပှၤတဖၣ်လၢတၢ်စံးကတိၤထီဒါဝဲ ခရံာ်ဖိအတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်န့ၣ်လီၤ. တချုး အဝဲသံ(၃)လါအကတီၢ်န့ၣ် တၢ်ဂ့ၢ်အိၣ်ထီၣ်တမံၤလၢကဘၣ် ပာ်လီၤတဲာ်တ့ၢ်အသးသမူ တစိၤအတၢ်မၤလၢ အကွဲးနီၣ်ပာ် ဒ်အမ့ၢ်တၢ်န့ၢ်သါ လၢမၤဝဲတဝံၤ “ယွၤဂ့ၢ်ပီညါအဂ့ၢ်လၢ တၢ်ကွဲးဖှိၣ်မၤဖုၣ်အီၤ” လံာ်ဖးဒိၣ်တဘ့ၣ်အံၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲထံၣ်ဆိကမိၣ်က့ၤဝဲ ပှၤလၢအုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအီၤတဂၤအံၤ အနီၢ်ကစၢ်ဘၣ် တၢ်မၤကၢ်မၤဘျဲး ဒီးအသွံၣ်အထံဘၣ်ယွၤလီၤတၢ်အဂ့ၢ်န့ၣ် အခ့နး စံးဝဲဒၣ်လၢ ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ထံၣ်တၢ်လၢညါခီ ဒ်အမ့ၢ် ကပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ကတိၤတထီၣ်ဘးလၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲစံးဝဲဒၣ်, “ခါဆူညါလ့ၤတက့ၢ်န့ၣ် ယကကွဲးတၢ်အဂီၢ် တသ့လၢၤဘၣ်. တၢ်လၢယနၢ်ပၢၢ်တၢ်တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်လၢယတၢ်ကွဲးတဖၣ် ကဲထီၣ်ဝဲဒၣ် ဒ်ဘုလီၢ်ခိၣ်ဆၢၣ် တပှီၢ်တပှၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ”.
တချုး အခ့နး အဆၢကတီၢ် စီၤပီလူးစ့ၢ်ကီး မၤန့ၢ်ဝဲ တၢ်ထံၣ်တၢ်လၢညါခီန့ၣ်လီၤ. ၂ ကရံၣ်သူး ၁၂:၃-၄ အပူၤ ပာ်ဖျါဝဲ အတၢ်လဲၤခီဖျိ, “ဒီးယသ့ၣ်ညါပှၤကညီ ဒ်န့ၣ်တဂၤ, (စံးလီၤအသးဒၣ်ဝဲ) … အဝဲန့ၣ်, ဘၣ်တၢ်ထုးန့ၢ်အီၤဆူ ပၤရဒံးစူး, ဒီးနၢ်ဟူ တၢ်ကတိၤ လၢပှၤစံးတသ့ဘၣ်, ဒီးတဂ့ၤကတိၤဘၣ်ပှၤကညီဘၣ်” န့ၣ်လီၤ.
စီၤပီလူး ဒီးအခ့နး ပာ်လီၤတဲာ်တ့ၢ် ပှၤတၢ်လၢ ပကကွၢ်ထံဆိကမိၣ်က့ၤ တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါလၢအဒိၣ်ဒီးလဲၢ်ဝဲ ဒ်ပီၣ်လဲၣ်မိၢ်ပှၢ် ဒ်အမ့ၢ်ပှၤကညီထးခိၣ်အတၢ်စံးတၢ်ကတိၤမ့ၢ်ဂ့ၤ သးအတၢ်ဆိကမိၣ်တၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒၣ် တသ့လ့တက့ၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢအခ့နးထံၣ်ဝဲဒၣ် လၢကမၤဝံၤဝဲ အတၢ်မၤအဂီၢ် တၢ်မုၢ်လၢ်တအိၣ်လၢၤဘၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မၤတီမၤလိၤက့ၤ တၢ်လၢ ကစၢ်ယွၤဆှၢလီၤဝဲ အဖိခွါ ဒ်သိးကဘၣ် တၢ်ပျၤထီအီၤ လၢသ့ၣ်ဖျၢၣ်ထူၣ်စုညါလၢပဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢတဒ်သိးလိာ်အသးဒီး စီၤပီလူးအတၢ်မၤတခီန့ၣ်, စီၤပီလူး ကွဲးဝံၤဝဲ အတၢ်ကွဲးတဖၣ်လၢ တၢ်ပလီၢ်သူၣ်ပလီၢ်သးဒီး လၢတၢ်သ့ၣ်ညါဘၣ်ဃးဒီး အတၢ်ပာ်ဖျါ, အတၢ်မၤဝံၤတၢ်တဖၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်ဘၣ်လၢအဂံၢ်အဘါအဃိန့ၣ်ဘၣ်လီၤ.
၂ ကရံၣ် ၁၁:၁၆-၃၃,၁၂:၈-၉ အပူၤ ကယဲၢ်တၢ်မၤလၢ စီၤပီလူးမၤဝဲဒၣ်လၢခရံာ်အဂီၢ် ဒီးဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်တၢ်ကီတၢ်ခဲန့ၣ် လၢအနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ တၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်အပူၤ ကွၢ်ကဒါက့ၤဝဲဒၣ် ဒီးထံၣ်ဝဲလၢယွၤအတၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤအတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါ လၢပှၤကညီအတၢ်စံးတၢ်ကတိၤပာ်ဖျါထီၣ်တသ့, တန့ၢ်ဒီးလၢတၢ်ကမၢကမၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ.
