ခဲကနံၣ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအမုၢ်နံၤ
ပလံၤမုၢ်ဖိမဲးကံၢ် (တီၤဘျီကၠိဖိ) ဒီး အဒီပုၢ်၀ဲၢ်မုၣ် ခ့တံၢ် (တီၤဖုၣ်ကၠိဖိ) ခံဂၤ ထုးတွံၢ် ယာ်လုးတဘျုးဘ့ၣ် ဆူဟံၣ်လီၢ်ခံကရၠာစးၢၢ်ပူၤ‚ ဒီးသူၣ်ထီၣ် ယာ်လုးဒဲဖိတဖျၢၣ်လၢ အကလိာ်ကွဲဖဲအပူၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤႉ အိၣ်တတီၤဒိၣ်ဒိၣ် အမိၢ်နၢ်ဟူ မဲးကံၢ်ကိးအီၤန့ၣ်လီၤႉ
‘မိမိၢ်ဧၢ‚ ဟဲဆူအံၤ ခ@ခ@ႉ ယအဲၣ်ဒိးတဲ ကစၢ်ယ့ၣ်။း လၢအကဟဲနုာ်ဆူယသးပူၤန့ၣ်လီၤႉ ယလိၣ်ဘၣ် မိမိၢ်အတၢ်မၤစၢၤလီၤ’ႉ လီၤဂာ်ဒ် အတၢ်လိၣ်ဘၣ် ယ့ၣ်။း ဟဲဖျါဆှံထီၣ်ဖဲန့ၣ်‚ ဒီးအ၀ဲစ့ၢ်ကီး အိၣ်ကတဲာ်ကတီၤ အသးလၢ အကစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤအီၤအဂီၢ်လီၤႉ
မဲးကံၢ်အတၢ်လိၣ်ဘၣ် တၢ်မၤစၢၤအခ@လၢ ကစူၢ်နာ်ယ့ၣ်။းအဂီၢ်အံၤ ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် စီၤပီလူး အတၢ်ကတိၤ ဖဲ ၂ ကရၠာစးံၣ်သူး ၆ လၢအဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤန့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲ စံးကတိၤတၢ် ဘၣ်ဃးယ့ၣ်။းခရၠာစးံာ်အတၢ်ဟဲ‚ ဃုာ်ဒီး အတၢ်သံဒီး ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤနီၢ်နီၢ်န့ၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ် နံၣ်လါအကတီၢ်လၢ အကိး၀ဲ ဒ် ‘‘တၢ်အကတီၢ်အဂ့ၤအဘၣ်’’ န့ၣ်လီၤႉ ပအိၣ်မူဖဲ အကတီၢ်အံၤ‚ ဒီးတၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤန့ၣ် တၢ်မၤန့ၢ်…
ဟံးန့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်ဒီးယွၤ
မ့ၢ်မုၢ်တဂီၤလၢ တၢ်မၤအါ‚ ဖဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အဒၢးပူၤ လၢယမၤစၢၤတၢ်အလီၢ်န့ၣ်လီၤႉ ဖိသၣ်တဆံခံဂၤဃၣ်ဃၣ် ကတိၤသကိးလိာ်သးဒီး လိာ်ကွဲဖဲန့ၣ်လီၤႉ တၢ်ဟူး တၢ်ဂဲၤ အါမးတုၤဒၣ်လဲာ် ဒၢးပူၤတၢ်ဟဲလၢၤထီၣ်အဃိ ယအိးထီၣ်ဃာ်Bတဲၤန့ၣ် လီၤႉ ဖိသၣ်ပိာ်ခွါဖိတဂၤထံၣ်တၢ်အံၤ ဒ်တၢ်အခွဲးအယာ် လၢအကဟးထီၣ်အဃိ‚ ဖဲအ၀ဲဆိကမိၣ်လၢ ပှၤတထံၣ်အီၤ နီတဂၤဘၣ်အခါ‚ အ၀ဲဟးထီၣ်လၢ အခီၣ်မုၢ်ထိးနါဖိ ဆူBတဲၤအချၢန့ၣ်လီၤႉ ယလူၤပိာ်ကွၢ်အခံ‚ ဒီးထံၣ်လၢ အ၀ဲလဲၤလိၤလိၤဆူအပၢ် အစုဒုၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤႉ တၢ်အံၤ တလီၤကမၢကမၣ်လၢယဂီၢ် ဘၣ်ႉ
ဖိသၣ်ပိာ်ခွါဖိ အတၢ်ဟးထီၣ်ခူသူၣ်ဆူ အပၢ် အအိၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်တမံၤလၢ ပကဘၣ်မၤအီၤဖဲ သးသမူ အတၢ်မၤအါဒီးလုၢ်ဘၢပှၤအခါန့ၣ်လီၤႉ ကစၢ်ယ့ၣ်။းဃုန့ၢ် တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ အကရၠာစး့လိာ်သးဒီး ပၢ်အိၣ်လၢမူခိၣ် လၢတၢ်ထုကဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ ပှၤတနီၤကစံးလၢ တၢ်အံၤ မ့ၢ်ကျဲလၢအ၀ဲကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ် တၢ်ဖံးတၢ်မၤတဖၣ် လၢအမၤလၢာ်ကွံာ် အပှၤကညီတဂၤ အတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါန့ၣ်လီၤႉ လံာ်မးသဲစံး၀ဲ ကစၢ်ယ့ၣ်။းလဲၤဃီၤဆူ တၢ်လီၢ်လၢ ပှၤတလဲၤတက့ၤဘၣ် ဖဲပှၤကမျၢၢ်တဖၣ် ပိာ်အခံအခါန့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲ ထံၣ်သူၣ်ပာ်သး ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ အတၢ်လိၣ်တဖၣ်‚ ဒီးအ၀ဲမၤဘျါက့ၤဒီး…
တၢ်စဲဃာ် ပနီၣ်
ဖဲယမၤန့ၢ်သီ တံၤသကိးအသီလၢ ထံဂုၤကီၢ်ဂၤတဂၤအခါ‚ ယပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢ အ၀ဲကတိၤ အဲကလံးကျိာ် အသီၣ်လီၤဆီလၢ အပာ်ဖျါအတီၤလၢအထီ‚ ဒီးအ၀ဲ သိးဃာ်ပသံးတဘိလၢ အစုဆၣ်အလိၤန့ၣ်လီၤႉ လၢခံ ယသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ တၢ်အံၤတမ့ၢ် တၢ်ကယၢကယဲလုၢ်ဒိၣ်ပရၤဒိၣ်ဘၣ်‚ မ့ၢ်တၢ်လၢ အပာ်ဖျါ အဟံၣ်ဖိဃီဖိ အတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤ ခီဖျိအဒူၣ်ဖိထၢဖိအတၢ်ပနီၣ် စိးပျၤဃာ်လၢအလိၤ န့ၣ်လီၤ
တၢ်အံၤ ကမိၣ်လီၤဂာ်ဒီး တၢ်စဲဃာ်ပနီၣ်‚ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ဒ်လၢလံာ်ဃးကဲအပူၤတဘိအသိးန့ၣ်လီၤႉ ဖဲလံာ်စီဆှံအလီၢ်လံၤတက့တူၢ် အလံာ်ဖုၣ်ဖိတဘ့ၣ် အံၤအပူၤ‚ ၀ံဃးကဲကိးထီၣ် ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်လၢ ကသူၣ်ထီၣ်ဘှီထီၣ်က့ၤ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အဂီၢ်လီၤႉ အ၀ဲသ့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဟီထီၣ်ကွံာ်‚ ဒီးအခဲအံၤ ဟဲက့ၤကဒါက့ၤဆူ အထံအကီၢ်ဒီး စးထီၣ်သူၣ်ထီၣ်ကဒီးလံႉ ဘၣ်ဆၣ် ဒုၣ်ဒါအတၢ်ထီဒါ ဆိကတီၢ်ဃာ် အ၀ဲသ့ၣ်အတၢ်တိာ်ကျဲၤန့ၣ်လီၤႉ ၀ံဃးကဲအတၢ်ကစီၣ် ပာ်ဃုာ်ဒီး ယွၤအတၢ်အၢၣ်လီၤဆူ ယူဒၤအခိၣ် စီၤစ့ှူၤဘၤဘ့လးလၢ အ၀ဲဘၣ်တၢ်ဃုထၢထီၣ်လံအီၤဒီး ပာ်အီၤလီၤဆီ ဒ်အပှၤဆှၢတၢ်အသိး‚ ဒ်တၢ်စဲဃာ်ပနီၣ်အသိး န့ၣ်လီၤႉ
ဆၢကတီၢ်လၢပျၢၤ‚ တၢ်စဲဃာ်ပနီၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်သူအီၤ ဒ်တၢ်အုၣ်သးတမံၤ အသိးလီၤႉ လၢတၢ်ဆဲးလီၤမံၤအလီၢ်န့ၣ်‚…
တၢ်အဲၣ်အထူအယိာ်
ဖဲလါယူၤ‚ ၂၀၁၅ နံၣ်န့ၣ်‚ ၀့ၢ်ဖဲရၠာစး့း သုးကွံာ် နီၣ်၀ံာ်ဒၢတဖၣ်‚ အတယၢၢ် ကအိၣ်၀ဲ ၄၅ တၣ် လၢ ‘‘ ာ်သညအ ိနျ ဗမအျ ’’ တိၤလၢ ပှၤလဲၤလၢခီၣ် အတၢ်ဒူၣ်ထးအလိၤန့ၣ်လီၤႉ ဒ်တၢ်အဲၣ်အပနီၣ်အသိးန့ၣ်‚ ပှၤခံဂၤလၢ အအဲၣ်လိာ်သးတဖၣ် ဆဲးကွဲးအမံၤ အလံာ်
မဲာ်ဖျၢၣ်အခီၣ်ထံးတဖၣ် လၢနီၣ်၀ံာ်ဒၢအလိၤ‚ ဘျးစဲအီၤလၢ တၢ်ဒူၣ်လိၤ‚ ဒီး ၀ံာ်တံာ်အီၤ‚ ဒီးကွံာ်လီၤ နီၣ်၀ံာ်ခံ ဆူထံကျိ စ့ၤ အပူၤန့ၣ်လီၤႉ
တၢ်လုၢ်လၢ်တမံၤအံၤ‚ ဘၣ်တၢ်မၤအီၤ အဘျီ အကထိတဖၣ်လံဒီး‚ တိၤတဘိအံၤ ၀ံစိာ် ‘‘တၢ်အဲၣ်’’ အါထဲသိးအံၤ အတယၢၢ်တကဲလၢၤဘၣ်ႉ လၢခံန့ၣ်‚ တၢ်ဘၣ်ယိာ်လၢ တိၤအဂီၢ်အဃိ‚ ၀့ၢ်အံၤ သုးကွံာ် ‘တၢ်အဲၣ် အနီၣ်၀ံာ်ဒၢတဖၣ်’န့ၣ်လီၤႉ
နီၣ်၀ံာ်ဒၢတဖၣ်အံၤ ဘၣ်တၢ်ပာ်ပနီၣ်အီၤ ဒ်တၢ်အဲၣ် အထူအယိာ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ်ဒီး ပှၤကညီအတၢ်အဲၣ်န့ၣ် တအိၣ်လီၤစိၤဘၣ်ႉ တံၤသကိးအဘူးကတၢၢ်တဖၣ် ကမၤဘၣ်ဒိဆါလိာ်အသး၀ံၤ…
တၢ်ကတိၤယိယိဒီးလိၤလိၤတဖၣ် အစိကမီၤ
ပှၤနံၤအသီၣ်ဖးဒိၣ်လၢ ယပၢ်အတၢ်ဆါဟံၣ်ဒၢးအပူၤ နဲၣ်ဖျါထီၣ် ပှၤသမှံၤတဖၣ်အံၤ မ့ၢ်မတၤလဲၣ်န့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲသ့ၣ်တဖၣ် မ့ၢ်၀ဲ သးပှၢ်ခံဂၤလၢ အနီၢ်သိလ့ၣ်လၢစိာ်တၢ်ဖိ တၢ်လံၤ‚ ပှၤသး၀ံၣ်ခိခိၣ်ပှၢ်လၢ်ကျါတၢ်သး၀ံၣ်လၢ အပူၤကွံာ်အခါတဂၤ‚ ပှၤစုသ့ဖိတဂၤ‚ ပှၤပိာ်မုၣ်ခံဂၤလၢ စံာ်လၢပဃၢၤ ဒီးယၤန့ၣ်လီၤႉ
ပှၤစုသ့တဂၤ မၤကတၢၢ်အဂ့ၢ် ဘၣ်ဃးဒီး အတၢ်အ့ၣ်လိာ်ဆိးက့ဖဲသံးအကျး ဒ်အံၤ‚ ‘‘ႉႉႉ ဒီးအ၀ဲဒၣ် ဂဲၤဆၢထၢၣ်ဒီး ဒိယခိၣ်လၢပလီန့ၣ်လီၤ’’ႉ တုၤအစံး ဒ်အံၤဒီး‚ ပှၤနံၤသီၣ်ထီၣ်၀ဲလီၤႉ တၢ်မၤအသးလၢညါအံၤ‚ ကဲထီၣ်က့ၤ တၢ်လီၤနံၤ အခဲအံၤန့ၣ်လီၤႉ ယပၢ်တခီ လၢခဲစၢၣ်တၢ်ဆါအပူၤ ဘၣ်ဂုာ်သါ၀ဲလၢ အတၢ်နံၤအဃိလီၤႉ ပါပၢ် ဟ့ၣ်ပလီၢ် အ၀ဲသ့ၣ်လၢ ‘‘ရၠာစးဲၣ်ဒံၣ် ခ့ကရၠာစးိ မ့ၢ်သရၠာစးၣ်သိၣ်လိတၢ်’’ အဃိ အ၀ဲသ့ၣ်ကဘၣ်ပလီၢ်အသးလၢ အတၢ်စံးကတိၤန့ၣ်လီၤႉ ဖဲန့ၣ် တၢ်ခဲလၢာ်အိၣ်ဘှီၣ်ဘၣ်သး ၂ စဲးကီး ဃၣ်ဃၣ်ဖိ၀ံၤဒီး ပှၤကိးဂၤလၢဒၢးပူၤ နံၤထီၣ် သီၣ်ထီၣ်အါန့ၢ်အန့ၣ်လီၤႉ
တၢ်ဟဲအိၣ်သကိးအံၤ ယံာ်၀ဲ အမံးနံး ၄၀ ၀ံၤ အလီၢ်ခံ‚ လၢသတူၢ်ကလာ်အပူၤ‚…
