တၢ်အိၣ်မူမၤတၢ်တမံၤလၢတၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်တၢ်
ဖဲယအိၣ်ခိးတၢ်လၢ တၢ်အီၣ်တၢ်အီလၢအဘၣ်တၢ်ပာ်လီၤလၢစီၢ်နီၤခိၣ်လၢပှၤ ဟံးန့ၢ် အီၣ်လၢပှၤအကစၢ်ဒၣ်၀ဲသ့လၢ ခရၠာစးံာ်ဖိခီဖရၠာစးဲး၀ဲၤလီၢ်တခါကတီၢ်‚ ပိာ်မုၣ်တဖု ဟဲနုာ် လီၤဆူ တၢ်အီၣ်မ့ၤအလီၢ်န့ၣ်လီၤႉ ယနံၤကမှံထီၣ်ဒီး စံးဘၣ်ပိာ်မုၣ်တဂၤလၢ ‘ဟဲလိၣ်’ ဖဲအဆၢထၢၣ်လၢယလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤႉ လၢတၢ်မၤဆၢက့ၤ ယတၢ်ဆၢဂ့ၤဆၢ၀ါ‚ အ၀ဲစံးဘၣ် ယၤလၢ‚ ‘ယသ့ၣ်ညါနၤလီၤ’ႉ ပတၢၤနုာ်ဆီဒံၣ်တဖၣ်လၢပလီခီပူၤဒီး ဂုာ်ကျဲးစၢး ဆိကမိၣ် လၢမ့ၢ်ပထံၣ်သ့ၣ်ညါလိာ်ပသးလၢ တၢ်လီၢ်မတၤန့ၣ်လဲၣ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ်‚ ဖျါလၢ အလီၤတံၢ်ဘၣ်ယၤလၢ အ၀ဲကမၣ်ယၤ ဒီးပှၤတဂၤဂၤန့ၣ်လီၤႉ
ဖဲပဟဲက့ၤကဒါက့ၤ လၢမုၢ်ဆါတၢ်အီၣ်ကတီၢ်‚ ပိာ်မုၣ်အံၤ ဟဲသုးဘူးသးဆူ ယအိၣ်ဒီး သံကွၢ်ယၤလၢ ‘‘န၀ီသိလ့ၣ်အ၀ါတဆိဧါ’’/ ယသံးထီၣ်ယဖံနါခိၣ်ဒီးစံးဆၢက့ၤအီၤလၢ‚ ‘‘မ့ၢ်လီၤ လၢပူၤကွံာ်အနံၣ်တဖၣ် န့ၣ်လီၤ’’
အ၀ဲနံၤထီၣ်၀ဲလီၤႉ အ၀ဲစံးဘၣ်ယၤလၢ‚ ‘‘ပဆိကတီၢ် ပသိလ့ၣ် ဖဲတၢ်လီၢ်လၢ သိလ့ၣ် ဘၣ်အိၣ်ပတုာ်လၢတီၤဖုၣ်ကၠိအမဲာ်ညါကိးဂၤ ဃၣ်ဃၣ်လီၤႉ ထီဘိ‚ နယူာ်ထီၣ် နစုဒီး သး၀ံၣ်တၢ်လၢတၢ်သးခုအပူၤန့ၣ်လီၤႉ ယဆိကမိၣ်လၢ နဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ကစၢ်ယွၤလီၤႉ တၢ်အ၀ဲန့ၣ် ဒုးကဲထီၣ်ယၤလၢ ယကမၤဘၣ်တၢ်ဒ်သိးနၤအသိး‚ တုၤဒၣ်လဲာ် လၢ နံၤသီကီခဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ’’ႉ…
တမ့ၢ်တၢ်ကပီၤတစိၢ်ဖိ‚မ့မ့ၢ်ယွၤအလၤကပီၤလၢအကပီၤထီၣ်
ဖဲယကွၢ် ခရၠာစးံးစမၢး (စ) တၢ်ကယၢကယဲလၢ အဘၣ်တၢ်ထီထီၣ်အီၤလၢ ယဖိခွါ စၣ်ဘံၣ်ယၣ်‚ လၢအဘၣ်တၢ်ဘှီအီၤ လၢအပူၤကွံာ်နံၣ်တဖၣ်ဒီး ဘၣ်တၢ်ဖှိၣ်ဟ့ၣ်အီၤလၢအဖံ‚ ဒီး ယကလၢၢ်ဘၣ်လၢ ယတသးမံလၢတၢ်အံၤတဖၣ်အပူၤလီၤႉ ထီဘိယမ့ၢ်ပှၤလၢ အပာ်လုၢ်ပာ်ပရၤ တၢ်ဒုးကဲထီၣ်တၢ်လၢ တၢ်စုသ့အတၢ်မၤ ဒီးတၢ်ကယၢကယဲတခါစုာ်စုာ် လၢအမ့ၢ် ခၢၣ်စးတဖၣ်လၢ အဟ့ၣ်ထီၣ် တၢ်ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤႉ အခဲအံၤတခီ‚ ဘၣ်မနုၤလၢသ့ၣ်ထူၣ်လၢအပှဲၤဒီးမ့ၣ်အူသၣ်အလွဲၢ်ကလုာ်ကလုာ် ထုးန့ၢ်ယသူၣ်ယသး‚ ဒီးတၢ်ကယၢကယဲ အဂုၤအဂၤလၢကျးတဖၣ်အပူၤ ထုးန့ၢ်ယသူၣ်ယသးန့ၣ်လဲၣ်ႉ
ဖဲယစးထီၣ်ဃၣ်ကွံာ် ယသးလၢပတၢ်မၤဃံမၤလၤ တၢ်လၢအတဟ့ၣ်ယၤတၢ်သးမံ‚ တဖျးမဲာ်ယထံၣ်ဘၣ်ယဲ ပှၤအသးဖျၢၣ်လၢ အလွဲၢ်အိၣ်ဂီၤဂီၤတဖျၢၣ်လၢ အအိၣ်စ့ၢ်ကီး ဒီးတၢ်ကွဲးဖိလၢ ယ့ၣ့်ှှူးမ့ၢ်ယပှၤအုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤတၢ်န့ၣ်လီၤႉ ဘၣ်မနုၤလၢ ယဘၣ် သးပ့ၤနီၣ်ကွံာ်လၢ ယဟံၣ်ဖိဃီဖိဒီး‚ ယတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ အအိၣ်လၢခရၠာစးံာ်ပူၤအံၤ‚ မ့ၢ်တၢ်အဂ့ၢ်အခၢးတဖၣ်လၢ ယသးအိၣ်မၤယဲ ခရၠာစးံာ်အိၣ်ဖျဲၣ်အမူးန့ၣ် ဒ်လဲၣ်ႉ ပသ့ၣ်ထူၣ်လၢ ပကယၢကယဲ အိၣ်လၢဟံၣ်မ့ၢ်တဖျါလီၤဂာ်ဒီး သ့ၣ်ထူၣ်တဖၣ်လၢ အဘၣ်တၢ်ဒုးနဲၣ်အီၤလၢကျးအမဲာ်ညါ ဘၣ်ဆၣ် တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံလၢ အအိၣ်လၢ တၢ်ကယၢကယဲကိးမံၤအလီၢ်ခံအံၤ‚ မ့ၢ်တၢ်လၢ အမၤဃံမၤလၤတၢ်အံၤန့ၣ်လီၤႉ
ဒ်ပသ့ၣ်ထူၣ်ယိယိဖိအံၤအသိး‚ မ့း့ှှံအၤ…
လၢက့ှူၢ်ဖိတက့ှူၢ်ဃီ
ဖဲဖံၣ်လဒဲဖံယါလံာ်Bကီ့ကာ်အပှၤထူဖျၢၣ်ထူဖိလၢ ပှၤလိာ်ကွဲတၢ်အခိၣ် ခါစၢၣ်၀ဲးစ် ဟဲက့ၤ ထူက့ၤဖျၢၣ်ထူ ဖဲအဘျါက့ၤလၢ တၢ်ဘၣ်ဒိနးနးကျံၤကျံၤ၀ံၤ‚ ့ ျFူ က့ှူၢ်ဖိ အပှၤထူဖျၢၣ်ထူ လၢ ပှၤဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤတၢ်လၢ အမ့ၢ် နံးစ်ဖိလ်‚ က့ၤဆ့ၣ်နီၤလၢ လီၢ်ဆ့ၣ်နီၤအလိၤန့ၣ်လီၤႉ ဖဲလၢ အသBတီၤတၢ်လၢလီၢ်လၤတခါဃီဘၣ်ဆၣ်‚ ပှၤခံဂၤအံၤ ဃုထၢတၢ် ဒ်သိး ကဆီၣ်ထွဲ လိာ်သးကဒဲကဒဲဒီး အိၣ်ဒံးဒၣ်လၢ တၢ်နာ်န့ၢ်လီၤသးလၢအ၀ဲသ့ၣ်တဖၣ် အလီၢ်လၤအပူၤန့ၣ်လီၤႉ ပှၤပာ်ဖျါတၢ်ကစီၣ်တဂၤ‚ မၤလိန့ၢ်တၢ်လၢ ပှၤလိာ်ကွဲတၢ်ဖိခံဂၤလိာ် အိၣ်ဒီး ‘‘တၢ်ရၠာစး့လိာ်ဘၣ်ထွဲလၢ အလီၤဆီတမံၤ‚ အသူၣ်လီၤသးလၢ အ၀ဲသ့ၣ် အတၢ်စူၢ်တၢ်နာ် ကစၢ်ခရၠာစးံာ်အပူၤ’’ ပာ်ဖျါထီၣ်သးလၢ အ၀ဲသ့ၣ်ဃ့ထုကဖၣ်န့ၢ်လိာ်သးဒံးကဒဲကဒဲန့ၣ်လီၤႉ လၢပှၤဂုၤဂၤအတၢ်ကွၢ် အ၀ဲသ့ၣ်မ့ၢ် ပှၤတဖၣ်လၢ အမၤလၤကပီၤယွၤလၢ အသၣ်ထီၣ်လၢ က့ှူၢ် တဖုဃီအပူၤလၢ အတမ့ၢ်ဘၣ် ဒ်လံာ်Bကီ့ကာ်ပှၤထူဖျၢၣ်ထူလၢ ပှၤဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤတၢ် အသိး‚ မ့မ့ၢ်ဒ် ခၢၣ်စးလၢ ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤခရၠာစးံာ်တဖၣ်အသိးန့ၣ်လီၤႉ
ပှၤတၢ်မၢဖိစီၤပီလူး ဒုးပလီၢ် ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်တဖၣ် ဒ်သိးကအိၣ်မူ ဒ် ‘ပှၤ တၢ်ကပီၤဖိ’…
ဟ့ၣ်ထီၣ်ပတၢ်အဂ့ၤကတၢၢ်
ပကွၢ်စူၣ်တၢ်လၢ ခီၣ်ဖံး့ှှူအပူၣ်လၢ အဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်လီၤ ဖဲပနုာ်လီၤဆူ လီၢ်က၀ီၤလၢ တၢ်အိၣ်ကဒုတခါအပူၤန့ၣ်လီၤႉ ပှၤနဲၣ်တၢ်ကွဲမုာ် သးစၢ်က့ှူၢ်ဖိတဖၣ် လၢကမၤစၢၤ နီၤဖး ခီၣ်ဖံးအကလုာ်လၢတၢ်ဒိးတ့ၢ်လံအီၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ ပစူးကါ မုၢ်ဒီတဂီၤလၢ ဃုထၢက့ၤခီၣ်ဖံးလၢ အလီၤပလိာ်သးဒီး ရၠာစးဲၣ်လီၤ တကျိၤဘၣ်တကျိၤလၢ ဖုဒါလိၤ န့ၣ်လီၤႉ ဖဲမုၢ်ဟါကတီၢ်‚ ပကွံာ်ကွံာ် ခီၣ်ဖံး့ှှူတ၀ာ်ဃၣ်ဃၣ် မ့ၢ်လၢတၢ်တဖၣ်အံၤ ဟးဂီၤအါမး ဒ်သိးကစူးကါက့ၤကဒီးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤႉ ဖဲလၢလီၢ်က၀ီၤအိၣ်ဆိးလီၢ်ကဒုအံၤ မ့ၢ်တဆိကတီၢ် ပှၤလၢကဟဲဟ့ၣ်တၢ်လၢအဂ့ၤမ့ၢ်ဂ့ၤ အအၢမ့ၢ်ဂ့ၤ ဘၣ်ဆၣ်‚ အ၀ဲသ့ၣ် သမၢတၢ်လၢ ကနီၤဟ့ၣ်ခီၣ်ဖံး့ှှူတဖၣ်လၢ အတၢ်အိၣ်သးတဂ့ၤတ၀ါန့ၣ်လီၤႉ
ပှၤအံၣ်စရၠာစး့လးဖိတဖၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢးဟူးဂဲၤလၢ တၢ်ဟ့ၣ်မၤဘူၣ်ကစၢ်ယွၤလၢ တၢ်ပိးတၢ်လီတဖၣ်လၢ အဟးဂူာ်ဟးဂီၤစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤႉ ဖဲကစၢ်ယွၤကတိၤလီၤတၢ် ခီဖျိ၀ံမၤလကံ‚ အ၀ဲဒူတၢ်ဆူ ပှၤအံၣ်စရၠာစး့လးဖိတဖၣ်လၢ အဟဲလုၢ်တၢ်လုၢ်လၢ ဆၣ်ဖိ ကီၢ်ဖိလၢ အမဲာ်ဘျီၣ်‚ ဃဲၤ မ့တမ့ၢ်ဆူးဆါ ဖဲလၢမ့ၢ်အိၣ်ဒီးဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိလၢအဘီၣ် အသိလၢ ကလုၢ်ထီၣ်ဒၣ်လဲာ်န့ၣ်လီၤ (မၤလကံ ၁း၆-၈) ႉ အ၀ဲပာ်ဖျါထီၣ် အတၢ်တမုာ်သူၣ်မုာ်သး (း၁၀) ‚ မၤဂၢၢ်မၤကျၢၤအလုၢ်အပရၤဒီး…
တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်လၢပလဲၤခီဖျိအီၤတသ့တအိၣ်နီတမံၤ
ဒ်ပှၤဒိၣ်တုာ်ခိၣ်နၢ်တဂၤအသိး‚ ယရၠာစးဲၣ်ကျဲၤ ပှၤကၠိဖိတၢ်မၤလိလၢ အဘၣ်ထွဲဒီး တၢ်လဲၤခီဖျိ မၤနၢၤ တၢ်ကီတၢ်ခဲန့ၣ်လီၤႉ ပနဲၣ်လီၤပှၤကၠိဖိတဖၣ်လၢ ကထီၣ်တၢ်ဒူၣ်လၢအထီအိၣ် ၈ ပ့ၣ် တခါန့ၣ်လီၤႉ ပှၤလၢအလဲၤတုၤဆူ တၢ်ဖီခိၣ် အဆိကတၢၢ်‚ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ပှၤထီၣ်တၢ်ဖိ တဂၤစုာ်စုာ် ဒ်သိးကနာ်န့ၢ်ပျံၤလၢ အဘၣ်တၢ်စၢဃာ်ဒီးထီၣ်ကယီကယီဆူ တၢ်ဒူၣ်အဖီခိၣ် လၢတၢ်တအိၣ်ဒီးတၢ်ကွၢ်က့ၤတၢ်ဆူလာ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤႉ လၢပပှၤကၠိဖိအါဂၤအကျါတဂၤ‚ ကွၢ်စူၣ်တၢ်အဒူၣ်အဆၢ ဖဲပစၢဒီး ဒုးသိးထီၣ် ယီၢ်တကိးလၢ အယီၢ်ဒ့န့ၣ်လီၤႉ ဖဲန့ၣ် အ၀ဲ တဲထီၣ်၀ဲလၢ‚ ‘ကျဲတအိၣ်နီတဘိလၢ ယမၤတၢ်အံၤကန့ၢ်၀ဲဘၣ်လီၤႉ’ လၢတၢ်မၤဂၢၢ် မၤကျၢၤ ပျံၤလၢအ၀ဲဘၣ်တၢ်စၢထီၣ် အတၢ်ဂံၢ်ဆူၣ်ဘါဆူၣ်‚ ပဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအီၤဒီး သူၣ်ခုသးခုဖဲအ၀ဲထီၣ်တုၤဆူ တၢ်ဒူၣ်အဖီခိၣ်‚ ဒီးခါထီၣ်အခီၣ်ကါလၢတၢ်လီၢ်ထီၣ်ထီအံၤ န့ၣ်လီၤႉ
ဖဲပကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ် တၢ်ဂ့ၢ်ကီတဖၣ်လၢ အဖျါလၢပမၤနၢၤအီၤ တမ့ၢ်ကသ့ ကတီၢ်‚ တၢ်ပျံၤတၢ်ဖုး ဒီးတၢ်တဘံၣ်တဘၢတဖၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်သးဒ့ဒီသ့၀ဲန့ၣ်လီၤႉ ယွၤအတၢ်အုၣ်ကီၤလၢ အတဆီတလဲသးလၢ အတၢ်ဂံၢ်ဆူၣ်ဘါဆူၣ်‚ အတၢ်ဂ့ၤတၢ်၀ါဒီး အကလုၢ်လၢအတီ ဒုးကဲထီၣ် ပျံၤလၢအဂံၢ်ဆူၣ်တဘိလၢ တၢ်နာ်န့ၢ်အီၤသ့၀ဲန့ၣ်လီၤႉ တၢ်နာ်န့ၢ်တၢ်လၢတၢ်အုၣ်ကီၤအံၤ‚ ဟ့ၣ်ဆူၣ်ထီၣ်…
တၢ်ထုကဖၣ် လၢ လၣ်ပလ့ၣ်ယၣ်ပီၣ်လဲၣ်ကၢၢ်နံၤ
ဖဲတၢ်လဲၤဟးကသုၣ်တကတီၢ် ဒ်သိးကမၤပတၢ်ဖျီပှဲၤထီၣ် ၂၅ နံၣ်အမူးန့ၣ်‚ ယ၀ၤဒီးယၤ ပဖးပလံာ်စီဆှံဒၣ်၀ဲလၢ ပီၣ်လဲၣ်ကၢၢ်နံၤန့ၣ်လီၤႉ ပှၤဆါတၢ်ဖိတဖၣ် ဟဲဖဲပကပၤဒီး ကိးသBတီ ထီၣ်တၢ်လၢ အဟဲဆါ၀ဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ ပစံးဘျုးအ၀ဲသ့ၣ်တဂၤစုာ်စုာ်ဘၣ်ဆၣ်‚ ပတပရၤတၢ်နီတမံၤဘၣ်ႉ ဖဲအံၤ ပှၤဆါတၢ်ဖိ ဖၢၣ်နါဒိၣ် နံၤကမှံထီၣ်ဒီး တဲဘၣ်ပှၤလၢ ပက့ၤပရၤ တၢ်ဟ့ၣ်ဖိတဖၣ်လၢ ပတံၤသကိးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤႉ ဖဲယသမၢလၢ ယကပရၤတၢ်ပိးတၢ်လီဖိလၢအ၀ဲဟဲဆါ၀ဲဒီး ဖၢၣ်နါဒိၣ် ဘိၣ်က့ၤ အတၢ်ဘိၣ်၀ံၤ‚ စးထီၣ်ဟးကွံာ်လၢပဃၢၤဒီး နံၤကမှံဒံးလီၤႉ ဖဲန့ၣ်ယတဲဘၣ်အီၤ လၢ‚ ‘ယဃ့ထုကဖၣ်လၢ တနံၤအံၤကစၢ်ယွၤကဆိၣ်ဂ့ၤနၤ’လီၤႉ
ဖဲန့ၣ်ဖၢၣ်နါဒိၣ်ဃၣ်က့ၤအသးဆူယအိၣ်ဒီး တဲဘၣ်ယၤလၢ ‘‘ကစၢ်ယွၤဆိၣ်ဂ့ၤ ယၤလီၤႉ ကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူးဆီတလဲကွံာ် ယတၢ်အိၣ်မူန့ၣ်လီၤ’’ႉ အ၀ဲဟဲဒီးချံးလီၤအခီၣ်လၢ ပလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤအကဆူးန့ၣ်လီၤႉ ‘ယကလၢၢ်ဘၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤအိၣ်၀ဲဖဲအံၤန့ၣ်လီၤ’ႉ ၀ံၤအ၀ဲ နီၤဟ့ၣ်အသးသမူ အဂ့ၢ်အကျိၤလၢ ကစၢ်ယွၤမၤထူၣ်ဖျဲးထီၣ်အီၤလၢ ကသံၣ်မူၤဘှိးဒီး သံးအတၢ်မၤနၢၤမၤပ့ၤလၢ အပူၤကွံာ် (၁၄) နံၣ်န့ၣ်လီၤႉ
ယမဲာ်ထံတဖၣ်ယွၤလီၤ ဖဲယဒိကနၣ် အ၀ဲ့ှူးထီၣ် ထါစံးထီၣ်ပ့တၢၤအထါ တယုၢ်ဘၣ် တယုၢ်ဒီး ဃ့ထုကဖၣ်တၢ်လၢပဂီၢ်န့ၣ်လီၤႉ ပစံးထီၣ်ပ့တၢၤသကိး…
ဂံၢ်ဆူၣ်ဘါဆူၣ်သကိးဆူ တၢ်ကမၤနၢၤတၢ်
ယ၀ၤအဲလဲ (န) ဆၢထၢၣ်လၢမ့ၣ်အူထူၣ်လၢ အဆဲးကပီၤဆူ တၢ်လိာ်ကွဲအပျီအဖီလာ်‚ ဒ်အမ့ၢ်က့ှူၢ်ဖိတဂၤလၢက့ှူၢ် လၢအထီဒါတၢ်တဖုလၢ တၢ်ဒိဖျၢၣ်ဒိအတၢ်လိာ်ကွဲန့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲအမဲာ်ချံ ကွၢ်ဒၣ်တၢ်ဆူ ဖျၢၣ်ဒိ‚ ၀ံၤအ၀ဲဃ့ၢ်သဖှိဆူတၢ်အသနၢၣ်လၢ အခံးသူလၢ တၢ်လိာ်ကွဲပျီကျံာ်နုာ်ဆူကရၠာစးၢၢ်တၢ်ဒူၣ်လၢအဘၣ်တၢ်ကးတံာ်လၢထးသွဲအပူၤန့ၣ်လီၤႉ
၀ံၤအလီၢ်ခံနၤအ၀ဲန့ၣ်‚ ယဟ့ၣ်လီၤအီၤ ထံခုၣ်ကိၢ်လိၣ်အဘိၣ်ဖိတဘိၣ်ဆူ အ၀ဲအအိၣ်လီၤႉ ယသံကွၢ်အီၤ ‘မ့ၢ်နကလၢၢ်ဘၣ် တၢ်ဘၣ်လိာ်ဘၣ်စးကစီဒီဧါ’ ဒီး အ၀ဲ ဒံးဒူးအဖံနါခိၣ်လီၤႉ ဒီးတဲထီၣ်၀ဲလၢ ‘‘ယတံၤသကိးတဖၣ် မ့ၢ်ကိးသBတီထီၣ်လၢ ယလဲၤဘူးလံဒီး ကရၠာစးၢၢ်တၢ်ဒူၣ်အဃိ‚ ယတူၢ်ဘၣ်တၢ်ကစှၤ၀ဲတစဲးန့ၣ်လီၤ’’ႉ
က့ှူၢ်ဖိတဖၣ် မ့ၢ်ဟူးဂဲၤလၢအလီၤဘၣ်ဘၣ် ဖဲအလိာ်ကွဲသကိးကတီၢ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်လၢအဂ့ၤကတၢၢ်န့ၣ်လီၤႉ အဲလဲ (န) ဟးဆှဲးအီၤသ့၀ဲ အတၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးအံၤ‚ ဖဲလၢအက့ှူၢ်ဖိအကျါတဂၤ‚ မ့ၢ်ကိးလၢအကလုၢ်ဖးဒိၣ် ဒ်ဒုးပလီၢ်အီၤလၢ အ၀ဲအိၣ်ဘူး ဒီးကရၠာစးၢၢ်လံန့ၣ်လီၤႉ
လံာ်စီဆှံဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ပှၤလၢ ကရၠာစးၢဖိလၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤတဖၣ် မ့ၢ်က့ၢ်ဂီၤ တဖၣ်လၢ ကဘၣ်မၤသကိးတၢ်တပူၤဃီဒီး ကွၢ်ထွဲလိာ်သကိးသး ဒ်က့ှူၢ်ဖိတဖုအသိး န့ၣ်လီၤႉ ပှၤတၢ်မၢဖိစီၤပီလူး စံးဘၣ်ပှၤလၢ‚ ကစၢ်ယွၤကဟုကယာ်ပှၤလၢ မ့ၢ်ပဘၣ် ထွဲလိာ်သကိးပသးဒ်လဲၣ်‚ မ့ၢ်လၢတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤလၢ ပှၤတဂၤမၤဘၣ်ဒိတၢ်သ့ ဆူကရၠာစးၢ ကရၠာစးိဒီတခါလၢ…
တၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် ကစၢ်ယွၤဒါလီၤန့ၢ် ပှၤကျဲတဖၣ်
ဖဲယဖိခွါလၢ အဒိၣ်ထီၣ်တဂၤ‚ ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်သးကီခဲအခါ ယဒုးပလီၢ်အီၤလၢ ယွၤအတၢ်ကဟုကယာ်တပယူာ်ဃီ ဒီးအတၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ ဖဲအကတီၢ်တဖၣ်လၢ အပၢ်အတၢ်ဖံးတၢ်မၤတအိၣ်အကတီၢ်န့ၣ်လီၤႉ ယဂံၢ်ထီၣ်က့ၤယဲကစၢ်ယွၤ အတၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ပဟံၣ်ဖိဃီဖိဒီး ဟ့ၣ်လီၤပှၤ တၢ်ဃူတၢ်မုာ်အကတီၢ်တဖၣ် ဖဲယမိၢ် ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ် လူၣ်ခ့မံယါတၢ်ဆါဒီး လီၤမၢ်ကွံာ်န့ၣ်လီၤႉ ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်လၢအဘၣ်ထွဲ ဒီးယွၤအကလုၢ်တီလၢ အအိၣ်လၢလံာ်စီဆှံအပူၤန့ၣ် ယမၤဂၢၢ်မၤကျၢၤလၢ ယွၤမ့ၢ် ကစၢ်လၢအဂ့ၤ၀ဲလၢ အတၢ်ပၢၤဃာ်အကလုၢ်ကထါန့ၣ်လီၤႉ ယဆှၢယဖိခွါလၢ ပဟံၣ်ဖိဃီဖိတၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ဒါလီၤန့ၢ်ပှၤ ကျဲလၢပကပိာ်‚ ဒီးဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်အီၤလၢတၢ်လၢအဘၣ်ထွဲဒီးကျဲတဖၣ် လၢပနာ်န့ၢ်အီၤသ့‚ ဖဲလၢပမ့ၢ်လဲၤခီဂာ်ဘၣ်ပသးသမူ တၢ်သံ ကဒုကစၢၢ်ကဆူးဒီး တၢ်စိခိၣ် အကတီၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ ဖဲလၢပဘၣ်ဟူးဂဲၤကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်တၢ် မ့တမ့ၢ် သူၣ်ဖှံသးညီဘၣ်က့ၤ‚ ယွၤအိၣ်ဒီးပှၤ‚ အဲၣ်ပှၤကွံပှၤ ဒီးအဘျုးအဖှိၣ် လၢပှဲၤလၢပဂီၢ် န့ၣ်လီၤႉ
ဖဲယသးအိၣ်တဲဖျါတၢ်နာ်လၢ အဟ့ၣ်ဆူၣ်ထီၣ် တၢ်အကျဲကူၣ်နၢၤလၢ ယကစၢ် ဒၣ်ယဲဒီး ကစၢ်ယွၤတခီ တ့ထီၣ်လုၢ်လၢ်လၢအသ့နီၤဟ့ၣ်တၢ်တဖၣ် ဒ်သိးခါဆူညါစၢၤသွဲသီတဖၣ် ကမိၤန့ၢ်အတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်လၢအပူၤန့ၣ်လီၤႉ ဒ်ပှၤအံၣ်စရၠာစး့လးဖိတဖၣ် သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤလၢ အထံၣ်ဘၣ်၀ဲလၢကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤလၢ ခါလၢအပူၤကွံာ်ကိးမံၤအခါန့ၣ် ကစၢ်ယွၤ တ့ထီၣ်ကျဲတဖၣ်လၢ…
ကစၢ်ယွၤနၢ်ပၢၢ်ပှၤ
ဖဲတၢ်သူးလီၢ်သုးကျဲ၀ံၤဒီး မ့ဘၢၣ်အဖိခွါဖိ ရၠာစးံၣ်ယၣ်‚ ပှၤ ၇ နံၣ်ဖိတဂၤ သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤ ဖဲလၢအကတဲာ်ကတီၤအသးလၢ ကထီၣ်တၢ်ကိၢ်ခါတၢ်မၤလိလၢ အကၠိအသီန့ၣ်လီၤႉ မ့ဘၢၣ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအီၤ‚ မၤလီၤတံၢ်အီၤလၢ အ၀ဲနၢ်ပၢၢ်တၢ်ဆီတလဲအံၤ မ့ၢ်တၢ်လၢအကီခဲန့ၣ်လီၤႉ ဘၣ်မုၢ်တဂီၤ‚ ရၠာစးံၣ်ယၣ် မၤအသးလၢ အဖျါသူၣ်ဒိၣ်သးဖျိးတၢ် တလၢကွံာ်အခၢးန့ၣ်လီၤႉ လၢတၢ်သးအိၣ်အပူၤ‚ မ့ဘၢၣ် သံကွၢ်အီၤလၢ ‘‘ဖိခွါဖိဧၢ‚ မ့ၢ်တၢ်မနုၤမၤတံာ်တာ်နသးန့ၣ်လဲၣ်’’ လီၤႉ
ရၠာစးံၣ်ယၣ် သံးထီၣ်သံးလီၤအဖံဘၣ်ခိၣ်‚ ဖဲအကွၢ်စူၣ်တၢ်လၢBတဲၤဖိ ဒီးစံးဆၢက့ၤအမိၢ်လၢ ‘‘ယတသ့ၣ်ညါဘၣ်ႉ ယကလၢၢ်ဘၣ် တၢ်အါမံၤလီၤႉ’’
မ့ဘၢၣ် အသးတမုာ်ဒိၣ်မး ဖဲအမၤမုာ်ထီၣ်က့ၤ အဖိခွါအံၤန့ၣ်လီၤႉ လၢတၢ်ကမၤစၢၤအီၤအဂီၢ်‚ မ့ဘၢၣ် နီၤဟ့ၣ်အဖိခွါလၢ အ၀ဲစ့ၢ်ကီး ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ် တၢ်ကီ တၢ်ခဲ‚ ခီဖျိလၢအဘၣ်သုးလီၢ်သုးကျဲန့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲစံး အဖိခွါလၢ ကစၢ်ယွၤ အိၣ်ဘူးဒီးအီၤ‚ လၢအမ့ၢ်ယွၤလၢ အသ့ၣ်ညါတၢ်ကိးမံၤ‚ ဖဲလၢအ၀ဲသ့ၣ် မ့ၢ်တသ့ၣ်ညါ ဒီး တၢ်သဘံၣ် ဘုၣ် မ့ၢ်အိၣ်လၢအ၀ဲသ့ၣ်အပူၤအခါဒၣ်လဲာ်န့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲစံးဘၣ် စ့ၢ်ကီးအဖိခွါလၢ‚ ‘‘ပကလဲၤဟးအိၣ်သကိးဆိ နတံၤသကိးဖိတဖၣ်‚…
တၢ်မၤသကိးတၢ်ဃုာ်ဒီးယွၤ
ဖဲဘ့လ်အး့ှှ် လဲၤဟးဆူ မဲးစံၣ်ကိၣ်‚ ဖဲ ၁၉၆၂ နံၣ်‚ အ၀ဲဟ့ၣ်မၤစၢၤ လၢကဘှီထီၣ် ကဟၣ်ကလံၤလၢ အဖှိးထီၣ်ထံတဖၣ်လၢ ဖိၣ်ဃဲအိၣ်ဆိးလီၢ်တခါန့ၣ်လီၤႉ လၢခံပူၤကွံာ် ၁၅ နံၣ် န့ၣ် အ၀ဲဘၣ်တၢ်မိၤအီၤလၢတၢ်သးအိၣ်ယိာ်ယိာ် လၢကမၤကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤ‚ ခီဖျိတၢ်မၤစၢၤတၢ်လၢ သ၀ီတဖၣ်လၢ အလိၣ်ဘၣ် ထံတဖၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်ထံလၢ အကဆှီအဂီၢ်န့ၣ် ဘ့လ်သူၣ်ထီၣ်တၢ်ကရၠာစးၢကရၠာစးိတခါ လၢတၢ်တဟံးန့ၢ်က့ၤအဘျုး န့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲစံး၀ဲလၢ‚ ‘‘ကစၢ်ယွၤ ဒုးဖုသံနီၣ်ထီၣ်ယၤလၢ ကမၤတၢ်လၢ တၢ်အကတီၢ်တဖၣ်‚ ခီဖျိတၢ်ဃုထံၣ်န့ၢ် ပှၤအဂုၤအဂၤတဖၣ်လၢ အအိၣ်ဒီး သးလၢ အဆၢမၤစၢၤတၢ်ဆူ ပှၤလၢအလိၣ်ဘၣ်ထံလၢ အကဆှီလၢအအိၣ်လၢ ဒူသ၀ီအဖှီၣ်အယာ်န့ၣ်လီၤ’’ လၢခံ‚ အ၀ဲသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်လိၣ်ဘၣ်ထံလၢအကဆှီ‚ ခီဖျိတၢ်သကွံၢ်ကညး လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၠာစးၣ်ဒီး တၢ်မၢဖိလၢအကထိလၢ ကီၢ်အဘ့ၣ် ၁၀၀ ဘျဲၣ်အဃိ‚ အ၀ဲကွဲမုာ်ပှၤဂုၤပှၤဂၤလၢ ကပာ်ဖှိၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢးမၤသကိး တၢ်သးခုကစီၣ် အတၢ်မၤအံၤ န့ၣ်လီၤႉ ကစၢ်ယွၤ ကွဲမုာ်ပ၀ဲ‚ ဒ်သိးပကဖှိၣ်ထီၣ်ပသးလၢ ကမၤတၢ်ဒီးအီၤ မ့ၢ်ဂ့ၤ ဒီးဆူပှၤဂုၤပှၤဂၤလၢ…