တၢ်ဃုထံၣ်န့ၢ်ကဒါက့ၤ

ဖဲ ၁၉၇၀ နံၣ်, သိလ့ၣ်အပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဂၤ လဲၤဟးဆူ ကီၢ်ဒဲမး (Denmark) ဒီး, သ့ၣ်ညါဘၣ်ဝဲလၢ တၢ်လၢ ၁၉၃၉ နံၣ် ဘယူအ့း ဒယူရဲၣ် ခီဝဲ ဖ့တဲၣ် (Buick Dual Cowl Phaeton) သိလ့ၣ်တဆိန့ၣ် မ့ၢ်ပှၤထံဖိကီၢ်ဖိအိၣ်ဖဲတၢ်လီၢ်အံၤ အတၢ်လီၤ. သိလ့ၣ် အဝဲန့ၣ် တဘၣ်တၢ်ထုးထီၣ်ဒံး နီတဘျီဘၣ်အဃိ, အိၣ်ထဲအီၤတဆိလီၤ. မ့ၢ်လၢ အထံၣ်န့ၢ်တၢ်အံၤ ဘၣ်အသးဒိၣ်မးအဃိ, သိလ့ၣ်အပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဂၤအံၤ ပှ့ၤသိလ့ၣ်အဝဲန့ၣ်, ဒီးသူ အဆၢကတီၢ် ဒီး အကျိၣ်စ့လၢကမၤဂ့ၤက့ၤ သိလ့ၣ်အံၤလီၤ. မ့မ့ၢ် ခဲကနံၣ်အံၤ, သိလ့ၣ်လီၤဆီအံၤ ဘၣ်တၢ်ပာ်ဖျါ ဒ်ကဟၣ်အဂ့ၤကတၢၢ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ် လၢအမံၤဒိၣ်ကတၢၢ်ဒီးပှၤကညီၤအစိၤကိးစိၤဒဲး ဘၣ်အသးလီၤ.

တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်လၢ အိၣ်ခူသူၣ်သးတဖၣ် အိၣ်ဒီးက့ၢ်ဂီၤအကလုာ်ကလုာ်, ဒီးဖဲလံာ် ၂ ကွဲးနီၣ်တၢ်အပူၤန့ၣ် ပဖးဘၣ် တၢ်ဃုထံၣ်န့ၢ်က့ၤ တၢ်လုၢ်ပှ့ၤဒိၣ်အဂၤတမံၤ လၢအလီၤမၢ်တ့ၢ်ဝဲလီၤ. ဖဲစီၤပၤယိၤရှံယၤ ပၢကီၢ်အံၣ်စရ့လး ၁၈ နံၣ်…

တၢ်လီၤကလဲကွံၥ် ဒီးတၢ်လၢအဟဲဖျါထီၣ် ဃံဃံလၤလၤ

အဆိကတၢၢ် ယတၢ်ကွၢ်တဘျးဖိ ဒုးလဲၤပူၤကွံၥ် ယၤလၢတၢ်ဂီၤလၢအမ့ၢ် “ဆိကမိၣ်ထီၣ် ဖီဒ့ၣ်ညါ”လၢ မၣ်ကိၣ်တိၣ် ဖူၣ်ကၠံၣ်မူရၣ်(Makoto Fujimura), ဒ်အမ့ၢ်တၢ်ယိယိဖိတခါ, လၢကသံၣ်အလွဲၢ်အဝါ, အသူဒီးအဃး ဒီးဖျါလၢဖီဒ့ၣ်ညါအိၣ်ခူသူၣ်လၢ တၢ်လီၢ်ခံန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, တၢ်ဂီၤအံၤဖျါတၢ်ထုးသူၣ်ထုးသး ဖဲယမၤလိန့ၢ်တၢ်လၢ ဟီၣ်လၥ်ကဘျံး -၈၀ ဘၣ်တၢ်မၤလီၤကလဲ ဒီးစူးကါအီၤလၢတၢ်ဂီၤအံၤ ဒ်ၦၤယပၣ်ဖိ(Japanese)အတၢ်စုသ့တၢ်မၤ ဒ်အမ့ၢ်နံၣ်ဟီၣ်ကၣ်(Nihonga), လၢဖူၣ်ကၠံၣ်မူရၣ်ကိးအီၤလၢ “တၢ်စုသ့လၢအဘၣ်တၢ်မၤအီၤ ကယီကယီ” န့ၣ်လီၤ. နမ့ၢ်ကွၢ်တၢ်ဂီၤအံၤဘူးဘူး, တၢ်အံၤပၥ်ဖျါထီၣ် ဟီၣ်လၥ်ကဘျံးဖိလၢ အဃါဃုၥ် သဘံၣ်ဘုၣ်ဒီးဃံလၤဝဲန့ၣ်လီၤ. ဖူၣ်ကၠံၣ်မူရၣ်ပၥ်ဖျါဝဲလၢ, အဝဲထံၣ် လံၥ်တၢ်သးခုကစီၣ်, သီၣ်ဆၢကဒါက့ၤတၢ် ဒီးကျဲလီၤဆီလၢအဒုးကဲထီၣ် “တၢ်ဃံတၢ်လၤ အဟဲခီဖျိလၢတၢ်လီၤကလဲကွံၥ်” ဒီးဒ်ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်တူၢ်ဘၣ်တၢ်ဟဲစိၥ် ဟီၣ်ခိၣ်ဒီတဘ့ၣ်အတၢ်လၢတၢ်ၦဲၤဒီး အတၢ်မုၢ်လၢ်အသိးန့ၣ်လီၤ.

ကစၢ်ယွၤအဲၣ်ဒိးဟံးထီၣ် ပက့ၢ်ပဂီၤလၢ အလီၤကလဲတဖၣ် ဒီးတ့က့ၤတၢ်လၢအသီ ဒီးအဃံလၤဝဲန့ၣ်လီၤ. စီၤပၤစီၤဒၤဝံးလိၣ်ဘၣ် ကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤစၢၤ ဒ်သိး တၢ်ကဘှီက့ၤ အဝဲအတၢ်သူၣ်ကၢ်သးလီၤ လၢအဒုးဟးဂူၥ်ဟးဂီၤ အတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ ၅၁ ဘၣ်တၢ်ကွဲးအီၤ ဖဲအဝဲအၢၣ်လီၤအတၢ်စူးကါ စီၤပၤအတၢ်စိကမီၤဆူ တၢ်ဟံးန့ၢ်ၦၤဂၤအမါဒီးရဲၣ်ကျဲၤတၢ်လၢ…

တၢ်အဲၣ်မ့ၢ်တအိၣ်, အဘျုးတအိၣ်

ယထုးထီၣ် စီၢ်နီၤခိၣ်လၢ ယမၤလိၥ်လီၤလီၤဆီဆီတဖျၢၣ် အကူၥ်အက့တဖၣ်လၢ တၢ်ဒၢအပူၤဒီး ရဲၣ်လီၤအီၤလၢ ယမဲၥ်ညါဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်, ယပၥ်သူၣ်ပၥ်သး တၢ်လၢအတဘၣ်လိၥ်ဘၣ်စးတမံၤန့ၣ်လီၤ. စီၢ်နီၤခိၣ်အဖီခိၣ်အဒါလၢ အဃံလၤ ဒီးတၢ်အကူၣ်အက့အဂုၤအဂၤတဖၣ် အိၣ်ဝဲခဲလၢၥ်, ဘၣ်ဆၣ်ထဲအခီၣ်တခီဧိၤ တအိၣ်ဘၣ်. အခီၣ် မ့ၢ်တအိၣ်ခဲလၢၥ်ဘၣ်န့ၣ်, ယဖှိၣ်ထီၣ်ဆီထီၣ် စီၢ်နီၤခိၣ်အံၤ တသ့ဘၣ်, ဒီးအဝဲကကဲထီၣ် တၢ်လၢအဘျုးတအိၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

တမ့ၢ်ထဲလၢ စီၢ်နီၤခိၣ်တဖၣ်ဧိၤ ကဲထီၣ်တၢ်လၢၦၤသူအီၤတသ့, ဖဲတၢ်အကူၣ်အခီ အကါဒိၣ်တကူၥ် မ့ၢ်တအိၣ်ဘၣ်အခါဘၣ်. ဖဲ လံၥ် ၁ ကရံၣ်သူးအပူၤ, စီၤပီလူးမၤသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် အၦၤဖးလံၥ်ဖိတဖၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်တအိၣ်ဒီး တၢ်အကါဒိၣ်တမံၤဘၣ်. ၦၤစူၢ်က့ၤနၥ်က့ၤတၢ်ဖိတဖၣ် အိၣ်ဒီး နီၢ်သးအတၢ်ဟ့ၣ်အါမး, ဘၣ်ဆၣ် တအိၣ်ဒီး တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံဘၣ်.

စီၤပီလူးစူးကါဝဲ တၢ်ကတိၤလု (exaggerated language) ဒ်သိးအကမၤဆူၣ်ထီၣ်အတၢ်ဂ့ၢ်, ဒီးကွဲးဝဲဒၣ်လၢ ၦၤဖးတၢ်ဖိတဖၣ် မ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်သ့ၣ်ညါခဲလၢၥ်ဒၣ်လဲၥ်, အဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်ဟ့ၣ်ကွံၥ်တၢ်လၢအအိၣ်ဒီးအီၤ ကိးမံၤဒဲးဒၣ်လဲၥ်, ဒီးအဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်သးဆူၣ်တူၢ်တၢ်ကီတၢ်ခဲဒၣ်လဲၥ်, တၢ်အခီၣ်ထံး မိၢ်ၦၢ်လၢ အမ့ၢ်တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံမ့ၢ် တအိၣ်ဘၣ်ဒီး,…

တၢ်အဲၣ် ဒိၣ်န့ၢ်အီၤတအိၣ်

D-Day အနံၤဆၢက့ၤ ၇၆ ဝီတဝီ တၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤအမူးလၢ ဘၣ်တၢ်မၤဖဲ ၂၀၁၉ နံၣ်အံၤ မၤလၤကပီၤသုးဖိလၢအအါန့ၢ် ၁၅၆,၀၀၀ ဂၤ လၢအဒုးတၢ်တြီဆၢက့ၤ တၢ်နုၥ်လီၤဂုၥ်ဆူၣ် ခီဖျိထံတပၤ ဒ်သိးကမၤပူၤဖျဲးထီၣ် ယူၤရပၤမုၢ်နုၥ်(Western Europe)လီၤ. တၢ်ထုကဖၣ်လၢအဘၣ်တၢ်ရၤလီၤလၢကွဲၤလ့လိၤ ဖဲ ၁၉၄၄ နံၣ် လါယူၤ ၆ သီအပူၤ, ကီၢ်ခိၣ်ရူးစဘဲး(President Roosevelt) ဃ့ကညး ယွၤအတၢ်ဒီတၢ်ဒၣ်လၢအမ့ၢ် “အဝဲသ့ၣ်ဒုးတၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်လၢ တၢ်သးကွံလၢ တၢ်ဂုၥ်န့ၢ်ဆူၣ်တၢ်အဂီၢ်ဘၣ်.
အဝဲသ့ၣ်ဒုးတၢ် ဒ်သိးကမၤကတၢၢ်ကွံၥ် တၢ်ဂုၥ်န့ၢ်ဆူၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ဒုးတၢ်လၢ တၢ်ထူၣ်ဖျဲးအဂီၢ်လီၤ”.

တၢ်သးဆူၣ်တမံၤ ဒ်သိးတၢ်ကဟ့ၣ်လီၤသးလၢ ကျဲလၢအမၤဘၣ်ဒိဆါအပူၤလၢ တၢ်ကတြီဆၢတၢ်အၢဒီး မၤထူၣ်ဖျဲး ၦၤလၢအဘၣ် တၢ်ဆီၣ်ဘံၣ်ဆီၣ်ဘၢတဖၣ်အံၤ မၤသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူး အတၢ်ကတိၤတဖၣ် “ၦၤမ့ၢ်ပၥ်လီၤကွံၥ်အသးသမူလၢ အတံၤသကိးအဂီၢ် ဒီးၦၤတအိၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ ဒိၣ်န့ၢ်အဝဲန့ၣ် နီတဂၤဘၣ်” (ယိၤ ၁၅:၁၃). တၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤ ဟဲဝဲလၢ ကစၢ်ခရံၥ်အတၢ်သိၣ်လိအပျဲၢ်တဖၣ် ဒ်သိးကအဲၣ်လိၥ်ကွံလိၥ်သးတဂၤဒီးတဂၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်…

တၢ်အီၣ်လၢမူခိၣ်

ဖဲ ၂၀၂၀ နံၣ် လါအီကူးအပူၤ, ၦၤအိၣ်ဆိးတၢ်တဖၣ်လၢဝ့ၢ်အီ(လ)တၢၢ်(Olten), လၢကီၢ်စဝ့းစၣ်လဲၣ်(Switzerland)န့ၣ် ဖုးသံပျီၢ်သံ ဖဲခၠီးကလဲးသဖှံၣ်တဖၣ် ဟဲလီၤဝဲအခါလီၤ. ဖဲတၢ်ထုးထီၣ် ခၠီးကလဲးတၢ်မၤလီၢ်န့ၣ်, ပိးလီလၢ အမၤဆှံဒၢး အကလံၤ တမၤတၢ်ဘၣ်ဘျီးဘၣ်ဒါ အဃိ, ခၠီးကလဲးကမှံဒံဖိတဖၣ် ပြါသကုၤဆူ ကလံၤကျါန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, ခၠီးကလဲးအကဘျံးဘူသလါလၢၦၤအီၣ်သ့တဖၣ် ပဲဘၢအသးလၢသိလ့ၣ်ဒီးကျဲတဖၣ်အလိၤ, ဒီးဝ့ၢ်ဒီတဝ့ၢ်ညါ နၢမူ ဒ်တၢ်ဆၢကိၣ် အကျးအသိးန့ၣ်လီၤ.

ဖဲယဆိကမိၣ်ထီၣ် တၢ်အီၣ်အဝံၣ်အဘဲလၢ အဟဲလီၤဝဲလီၤလိၥ်လီၤလး လၢမူခိၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်, ယတဆိကမိၣ်ဘၣ် ယွၤအတၢ်လုၢ်အီၣ်လုၢ်အီ ၦၤအံၣ်စရ့လးဖိ တဖၣ် လၢ ၂ မိၤရှ့အပူၤအဂ့ၢ်န့ၣ်, ယအိၣ်တသ့ဘၣ်. အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ဟးထီၣ်ကွံၥ် လီၤလိၣ်လီၤလးလၢ ကီၢ်အဲၣ်ကူပတူးဝံၤအလီၢ်ခံ, ၦၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲၥ် ဒီး တၢ်တၤဖးဒိၣ်တဖၣ် လၢၦၢ်မုၢ်ကနၢအပူၤယ လီၤဆီဒၣ်တၢ် တၢ်အီၣ်တၢ်အီ ဒီးထံနိ အတၢ်တလၢတလီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ကီတၢ်ခဲဖးဒိၣ်န့ၣ် ထိးဘၣ်ယွၤအသး, ဒီးယွၤအၢၣ်လီၤဝဲလၢ “ကဒုးဟဲစူၤကိၣ်လၢမူခိၣ်”(၂ မိၤ ၁၆:၄)န့ၣ်လီၤ. လၢခံတဂီၤ, တၢ်အကဘျၣ်ဘူဖိတဖၣ်…

တၢ်စံးဘျုးတၢ်လၢဟီၣ်ခိၣ်အမုၢ်နံၤ

ကီၢ်အဘ့ၣ် ၂၀၀ ဘျဲၣ်န့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤတဖၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ဒုးသ့ၣ်ညါ ၦၤဂၤတဖၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, တၢ်မၤက့ၤမၤစၢၤတဖၣ် လၢမုၢ်နံၤအံၤလီၤ. တနံၣ်ဘၣ်တနံၣ် တၢ်မၤ ဟီၣ်ခိၣ်အမုၢ်နံၤအံၤ ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ၦၤ တၢ်အကါဒိၣ်ကတၢၢ်တမံၤလၢ အမ့ၢ်တၢ်ကဟုကယၥ်က့ၤ ပမူဖျၢၣ်လီၤလးအံၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်မၤလၢအလီၤဘၣ်ၦၤလၢ ပကဟုကယၥ်က့ၤ ပခိၣ်ပဃၢၤအံၤ အိၣ်တ့ၢ်လံဆိန့ၢ်ဒံး တၢ်မၤမုၢ်နံၤအံၤလီၤ. က့ၤကဒါက့ၤဒၣ်ဆူ ယွၤတ့လီၤတၢ်အအိၣ်လီၤ.

ဖဲလံၥ် ၁ မိၤရှ့န့ၣ် ပမၤလိဘၣ်လၢယွၤတ့လီၤမူဟီၣ်ကယၢဒီးဒုးကဲထီၣ်စ့ၢ်ကီး ဟီၣ်ခိၣ်လၢၦၤကညီၤကအိၣ်အဂီၢ်လီၤ. တမ့ၢ်ထဲအဝဲတ့လီၤတၢ်ဒီခိၣ်တဖၣ် ဒီး လီၢ်ပၢၤ လါဟ့ဃံလၤတဖၣ်ဘၣ်, မ့မ့ၢ်တ့လီၤဧ့ၤဒ့ၣ်တၤသၣ်လီၢ်, လီၢ်ဃံလၤလၢ ဟ့ၣ်ထီၣ် တၢ်အီၣ်, တၢ်အိၣ်ကဒု ဒီးတၢ်ဃံတၢ်လၤလၢ ၦၤအိၣ်လၢအပူၤတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ (၁ မိၤ ၂:၈-၉).

ကစၢ်ယွၤအူနူၥ်တၢ်မူအသါ ဆူအတၢ်ဘၣ်တ့အထီကတၢၢ်, ၦၤကညီအပူၤ ဝံၤ, ကစၢ်ယွၤပၥ်လီၤအဝဲသ့ၣ် ဖဲတၤသၣ်လီၢ်အံၤ (:၈,၂၂). ဒီးဟ့ၣ်အဝဲသ့ၣ်မူဒါတၢ်မၤ ဒ်သိး “ကမၤအီၤဒီးကပၢအီၤ”လီၤ (:၁၅). ဖဲစီၤအၤဒၣ်ဒီးနီၢ်အံၣ်အု ဘၣ်တၢ်ဟီထီၣ်ကွံၥ်လၢ တၤသၣ်လီၢ်ဝံံၤန့ၣ် တၢ်ကဟုကယၥ် တၢ်ဘၣ်တ့တဖၣ်အံၤ ကဲတၢ်ကီတၢ်ခဲ ဒိၣ်ထီၣ်လီၤ…

အထူၣ်စုညါတၢ်ဃူတၢ်ဖိး

ၦၤဒၢး(ချ) ခ့ခါၦၤတ့တၢ်ဂီၤ အဲးဘၢးမီဒၢၣ်မဲ အတၢ်ဂီၤလၢ အတ့ဝဲ “ကူၤရ့ၤန့ ဖိစီၤၡံမိၣ်” တဂၤ ဒ်အဖျါလၢ တၢ်တ့ပူၤအသိး အမဲၥ်လီၤသၦၢ်လီၤ. စီၤၡံမိၣ်အမဲၥ်ချံတဖၣ် ပၥ်ဖျါထီၣ် တၢ်ဝံဃၢလၢ အနီၢ်ခိဒီးအသး မ့ၢ်လၢမူဒါလၢ ဘၣ်မၤဝဲအဃိလီၤ. ဒ်လံၥ်စီဆှံအတၢ်ဂ့ၢ်ဖျါ ဖဲမၢ်ကူး ၁၅ အသိး ပမၤလိဘၣ်လၢ အဝဲအိၣ်လၢ ကမျၢၢ်ကွၢ်ကီတၢ် အကျါန့ၣ် တၢ်ကိးထီၣ်အီၤ ဒ်သိးကယိးဝဲ ယ့ၣ်ၡူးအထူၣ်စုညါလီၤ.
စီၤမၢ်ကူး တဲဘၣ်ၦၤလၢ စီၤၡံမိၣ်ဟဲလၢ “ဝ့ၢ်ကူၤရ့ၤန့” , ဝ့ၢ်ဖးဒိၣ်လၢ အိၣ်လၢ ကီၢ်မိၢ်ၦၢ်အၤဖြၤကၤကလံၤစိး အိၣ်ဒီးဝ့ၢ်ဖိအနီၣ်ဂံၢ်အါမး ဖဲကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးအဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖျါလၢ အဝဲဟဲဆူ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်လၢ ကမၤဘူၣ်လဲၤကပၥ် ဖဲန့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အိၣ်ဘၣ်လၢၦၤဂီၢ်မုၢ်လၢကူၣ်မၤသံယ့ၣ်ၡူးနၥ်သက့ အဝဲမၤစၢၤဘၣ် ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးခီဖျိတၢ်မၤအဆံး ဘၣ်ဆၣ်အိၣ်ဒီး အခီပညီတမံၤလီၤ (မၢ်ကူး ၁၅:၂၁). လၢအဆိ ဖဲလံၥ်မၢ်ကူးအပူၤန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူး တဲဘၣ် ၦၤပိၥ်အခံတဖၣ်, “ဖဲဒၣ် ၦၤလၢတၢ်မိၣ်ဟဲပိၥ်အသးလၢယခံတဂၤဂၤန့ၣ်, မ်အညိကွံၥ်အသးဒၣ်ဝဲ,…

သိလ့ၣ်အိၣ်ပှဲၤဒီးတၢ်ကတိၤသီၣ်သဲ

ဖဲ ၂၀၁၉ နံၣ်န့ၣ် အီး (စ) ဖီး (ဒ) သိလ့ၣ်ခီပနံၣ် ပျဲလီၤသိလ့ၣ်လၢ ပှၤကိးအီၤလၢ ‘‘သိလ့ၣ်လၢ အပှဲၤဒီးတၢ်ကတိၤသီၣ်သဲ’’ ဒ်သိးပှၤဒိးတၢ်ဖိတဖၣ် ဒိး၀ဲဒီးကကတိၤသကိးတၢ်ဒီး တံၤသကိးလၢ သးလီကတိၤသကိးတၢ်တဖၣ်လီၤႉ တၢ်အံၤ ဘၣ်တၢ်မၤအီၤ ဒ်ပဒိၣ် အတၢ်ဃုသ့ၣ်ညါတၢ်မၤတမံၤ ဒီးအတၢ်ဃုထံၣ်န့ၢ် မ့ၢ်၀ဲပှၤအဲကလံးဖိ ၃၀ မျးကယၤန့ၣ် အစှၤကတၢၢ်လၢတနွံအပူၤတသီန့ၣ် ကတိၤသကိးတၢ်လၢ အခီပညီတအိၣ်ဘၣ် န့ၣ်လီၤႉ ပ၀ဲအါဂၤ ပလဲၤခီဖျိဘၣ် တၢ်အိၣ်သယုၢ်ထဲတဂၤ ဖျါဖဲပတအိၣ်ဒီး ပှၤနီတဂၤလၢပကကတိၤသကိးတၢ်ဒီးအီၤ ဖဲပလိၣ်ဘၣ်အီၤလီၤႉ ဖဲယဆိကမိၣ်က့ၤ တၢ်ကတိၤသကိး လၢအလုၢ်ဒိၣ်ပရၤဒိၣ်လၢ ယတၢ်အိၣ်မူန့ၣ် ယဘၣ်တၢ်ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤယၤလီၤလီၤ ဆီဆီ ဘၣ်တၢ်ကတိၤသကိး ပှဲၤဒီးတၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်လီၤႉ တၢ်ဆၢကတီၢ်တဖၣ်န့ၣ် ဆှၢယၤဆူတၢ်သးခုဒီး တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါယၤ ဒီးမၤစၢၤစ့ၢ်ကီးယၤလၢ ကသူၣ်ထီၣ် တၢ်ရၠာစး့လိာ်မုာ်လိာ်တံၢ်တံၢ်လီၤႉ
ဖဲအတၢ်ကွဲးဆူကလီးစဲအတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အကတၢၢ်န့ၣ် စီၤပီလူးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ပှၤပၢတၢ်ဖိတဖၣ် ဒီးတၢ်သိၣ်တၢ်သီမိၢ်ပှၢ်တဖၣ် ဒ်သိးပှၤနာ်ခရၠာစးံာ်တဖၣ် ကအိၣ်မူ တၢ်အိၣ်မူအမ့ၢ်အတီလီၤႉ အ၀ဲစံး၀ဲ‚ ‘‘မ်သုကလုၢ်ကထါ အိၣ်ဒီးတၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်’’ (၄း၆) ၣ်လီၤႉ…

ယွၤအပှၤဟံၣ်ဖိ

Downton Abbey မ့ၢ်ကိၤလၤ၀ါကွဲၤထံၣ်ဟူတၢ်ဂဲၤဒိပူတခါလၢ ပှၤအါဂၤ ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သး
ဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤႉ Crawley ဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢ တၢ်ဃဲၤပူအပူၤ ဃုထံၣ်န့ၢ် ကျဲအဘၣ်လၢ တၢ်ရၠာစး့လိာ် ဘၣ်ထွဲ ကျိၤကျဲလၢ အဆီတလဲထီၣ်သးအပူၤ ဖဲ ၁၉၀၀ အနံၣ် အဆိတဖၣ်အပူၤလၢ ကီၢ်အ့ကလၢၢ်န့ၣ်လီၤႉ ပှၤဂဲၤဒိမိၢ်ပှၢ်အကျါတဂၤလၢ အမ့ၢ် Tom Branson န့ၣ် အခီၣ်ထံး မၤတၢ်ဒ်ဟံၣ်ဖိဃီဖိအပှၤနီၣ်သိလ့ၣ်တဂၤအသိး‚ ဒီးလၢခံမၤဖုးမၤပျီၢ်ပှၤကိးဂၤဒဲး ဖဲအဖျီ အသးဒီး Crawtey အဖိမုၣ်အဆံးကတၢၢ်အခါန့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲသ့ၣ် ဘၣ်တၢ်နီၣ်ထီၣ်ကွံာ် လၢ ဟံၣ်၀ံၤအလီၢ်ခံ‚ နီၢ်ဒီမါ၀ၤသးစၢ်ခံဂၤအံၤ ဟဲက့ၤဆူ Downton Abbey ဒီး Tom ကဲထီၣ် ပှၤဟံၣ်ဖိတဂၤဒီး မၤန့ၢ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လီၤဆီတဖၣ် လၢအတဒိးန့ၢ်တ့ၢ်ဘၣ်၀ဲ ဖဲအမၤတၢ် ဒ်ပှၤမၤတၢ်ဖိတဂၤအသိးအခါန့ၣ်လီၤႉ
တဘျီပဘၣ်တၢ်ပာ်ပှၤဒ် ‘‘ပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိဒီးပှၤတမှံၤ’’ တဖၣ်အသိး (အ့း ၂း၁၉) ဒီးပတဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်တဖၣ်လၢ ယွၤအပှၤဟံၣ်ဖိတဖၣ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်၀ဲဘၣ်ႉ ဘၣ်ဆၣ် မ့ၢ်လၢကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူးအဃိ ကယဲၢ်ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်ဖိတဖၣ်လၢ အဟဲဖဲလဲၣ် ဂ့ၤ ဖဲလဲၣ်ဂ့ၤ ဘၣ်တၢ်မၤဘၣ်လိာ်ဖိးဒ့က့ၤဒီးယွၤ ဒီးဘၣ်တၢ်ကိးအီၤ ဒ် ‘‘ယွၤအပှၤဟံၣ်ဖိ…

တၢ်မၤလၤကပီၤ တၢ်လီၤဆီလိာ်သး

ဖဲ၂၀၁၁ နံၣ် ဟီၣ်က၀ီၤတီၤထီကၠိ တၢ်ပျၢ်ကၠိ အတၢ်ရၠာစးဲၣ်တၢ်ကျဲၤအမူးသးဖှံအကတီၢ် ပှၤကၠိဖိ ၆၀၈ ဂၤ အိၣ်ကတဲာ်ကတီၤအသးလၢ ကဒိးန့ၢ်၀ဲဒၣ်ဖျိကၠိလံာ်အုၣ်သးန့ၣ်လီၤႉ ကၠိခိၣ်စးထီၣ်တၢ် ဒီးမၢ၀ဲပှၤကၠိဖိတဖၣ် ကဆၢထၢၣ် ဖဲတၢ်ဖးဖျါထီၣ်ကၠိဖိတဖၣ် အထံအကီၢ်ဒီး အတၢ်အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်အလီၢ်လၢ အဖးကးန့ၤစတးမ်‚ ဘိၤလ့ဘံယါၣ်လီၤႉ ကၠိခိၣ်ဖးဖျါထီၣ်၀ဲဒၣ်ထံကီၢ် အဘ့ၣ် (၆၀) ဒီး ကၠိဖိတဖၣ်ခဲလၢာ် ဂဲၤဆၢထၢၣ်ဒီး ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ၀ဲဒၣ်ှ ထံကီၢ် အဘ့ၣ် (၆၀) ၣ်လီၤႉ
တၢ်ဃူတၢ်ဖိးဒီး တၢ်လီၤဆီလိာ်သး အတၢ်ဃံတၢ်လၤ မ့ၢ်တၢ်အက့ၢ်အဂီၤ လၢအအိၣ်ဒီးအစိကမီၤတခါလၢ အမၤလၤကပီၤ၀ဲဒၣ် ပှၤကညီလၢ အိၣ်ဒီးယွၤအသး တဖၣ်လၢ အအိၣ်သကိးလၢတၢ်ဃူတၢ်ဖိးအပူၤန့ၣ်လီၤႉ
ပဖးဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလၢအမ့ၢ် ကစၢ်ယွၤအဖိအလံၤတဖၣ် ကအိၣ်ဒီး တၢ်ဃူတၢ်ဖိးအဂီၢ် ဖဲ (စံး၁၃၃) ‚ တၢ်လဲၤထီၣ်အတၢ်စံးထီၣ်ပ့တၢၤၣ်လီၤႉ ထါစံးထီၣ်ပ့တၢၤ ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ပှၤလၢ တၢ်အိၣ်ဃူလိာ်ဖိးလိာ်သး အတၢ်ကဲဘျုးတဖၣ် (း၁) ၣ်လီၤႉ ဒ်သိးဒီးပကထံၣ်သ့ၣ်ညါ တၢ်ဃူတၢ်ဖိး အခီပညီ ့ှှဲ့ှှဲပျီပျီအဂီၢ် ပာ်ဖျါထီၣ်၀ဲလၢ တၢ်ဃူတၢ်ဖိးန့ၣ် လီၤဂာ်ဒ်သိးဒီး…