ကစၢ်ယွၤအတၢ်အဲၣ်လီၤလး
တၢ်ဂ့ၢ်ခိၣ်တီလၢ လါယူၤ | ကစၢ်ယွၤအသူးအသ့ၣ်
ယွၤအနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ မ့ၢ်တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံဒီး ပာ်ဖျါဝဲအတၢ်အဲၣ် လၢကျဲအါဘိန့ၣ်လီၤ.
ပာ်ဖျါအတၢ်အဲၣ်ခီဖျိတၢ်ဘၣ်တ့ - ယွၤအကလုၢ်အိၣ်ဝဲလၢ ကလံၤကျါလီၤ. ဖဲမုၢ်ဟဲထီၣ် ဒီးမုၢ်လီၤနုာ်အကတီၢ်, ဖဲထိၣ်ဖိတဖၣ်ကမဲၤစံၣ်စိတၢ်အခါ, လၢပှၤကညီအသးပူၤန့ၣ် ပထံၣ် ဘၣ်ဒီးပနၢ်ဟူဘၣ် ယွၤအကလုၢ်လီၤ.
ပာ်ဖျါ အတၢ်အဲၣ် လၢအတၢ်ကူၣ်သ့အပူၤ - ကစၢ်ယွၤတ့လီၤပှၤ လၢအတၢ်အဲၣ်ဒီး…
ဒီး ယွၤဆှၢလီၤ...တၢ်ဖိဃၢ်တဖၣ်ဧါ
“အါ...” ယဖိမုၣ် ဟီၣ်ကိးပသူဝဲဒၣ်လၢ “ပါပၢ်ဧၢ, ဟဲဆူအံၤတက့ၢ်” န့ၣ်ဒီး, တၢ်မၤအသးမနုၤတမံၤလဲၣ်န့ၣ် ယသ့ၣ်ညါယဲ, ဒီးမ့ၢ်ဝဲဒၣ် တၢ်ဖိဃၢ်ဖိတဖၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ. ကိးနံၣ်ဒဲး, လၢတၢ်ကိၢ်ထီၣ်သီအကတီၢ်န့ၣ် တၢ်ဖိဃၢ်ဖိလၢအကရူၢ်အိၣ်ဟဲဝဲဒၣ်လၢ နံၣ်ဘရၤစကၤ (Nebraska) တၢ်ပၢၤခိၣ်တဖၣ်န့ၣ် သုးလီၢ်သုးကျဲဆူ ကိၣ်လိၣ်ရၤဒိၣ် (Colorado) အကစၢၢ်တဖၣ်,ဒ်အမ့ၢ် တၢ်ကိၢ်ခါအလီၢ်အကျဲအဃိန့ၣ်လီၤ. ပဘၣ်ပလီၢ်သူၣ်ပလီၢ်သးကိးနံၣ်ဒဲး, ဖဲတၢ်ဖိဃၢ်တဖၣ်ဟဲတုၤဝဲဒၣ်အကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. လီၤဆီဒၣ်တၢ်န့ၣ်, တၢ်တနံၣ်အံၤ နးဒိၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ဖိဃၢ်တဖၣ်အံၤ ဟဲယူၢ်လီၤဝဲဒၣ်တလီၢ်လီၢ်ဆူ ပှၤအမဲၥ်သၣ်လိၤလိၤအဃိ, ကဲထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်ကီလၢ ၦၤကညီတဖၣ်အဂီၢ်ဘၣ်ဆၣ်, မ့မ့ၢ်လၢထိၣ်သ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ် တၢ်အီၣ်မူးအီၣ်ပွဲန့ၣ်လီၤ. ယမၤဃုသ့ၣ်ညါတၢ်ဝံၤန့ၣ်ဒီး, ယမၤလိန့ၢ်ဘၣ်ယဲလၢ တၢ်ဖိဃၢ်တဖၣ်အံၤ ဟ့ၣ်ထီၣ်ဝဲ တၢ်အီၣ်န့ၢ်ဂံၢ်န့ၢ်ဘါဒိၣ်ဒိၣ်လၢလီၢ်ကဝီၤ ထိၣ်ဘျ့ၣ်ဘျီၣ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဖိဃၢ်တဖၣ်အံၤ ကဲထီၣ်တၢ်သးတံၥ်တၥ်လၢ ပှၤကညီတဖၣ်အဂီၢ်အသိးန့ၣ်, အဝဲသ့ၣ်တဖၣ် မ့ၢ် “ကိၢ်မၤနၤ” နီၢ်နီၢ်လၢ ထိၣ်သ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
လၢကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး အစိၤဆၢကတီၢ်, လၢ ကီၢ်အံၣ်စရ့လးအပူၤန့ၣ် တၢ်ဖိဃၢ်သုးလီၢ်သုးကျဲတဖၣ် မ့ၢ်အိၣ်ဧါန့ၣ် ယတသ့ၣ်ညါဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်, ဖဲ မးသဲ ၆:၂၆ အပူၤန့ၣ်…
တၢ်တမံၤဃီလၢခရံၥ်အပူၤ
ဖ့လ့း(စ) ဝံးတလ့ၣ် (Phillis Wheatley) မ့ၢ် ၦၤအၤဖြံၤကၤ-အမဲရကၤဖိ ၦၤကွဲးထါ, ဒီးအလံၥ်ဘၣ်တၢ်ထုးထီၣ်အဆိကတၢၢ်တဂၤအံၤ စူးကါဝဲဒၣ် လံၥ်စီဆှံ အတၢ်ဂ့ၢ်မိၢ်ၦၢ်တဖၣ်, ဒ်သိးကထုးန့ၢ်ဝဲ ၦၤစူၢ်နၥ်ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးတဖၣ်လၢ တၢ်မၤကတၢၢ်ကွံၥ် တၢ်မၢကဲကုၢ်အတၢ်မၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ် ဖဲ ၁၇၅၃ နံၣ် အဘၢၣ်ကဝီၤ, လၢအၤဖြံၤကၤ-မုၢ်နုၥ်တကပၤ, ဒီးဖဲအသးအိၣ်ဒံးထဲ နွံနံၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဆါကွံၥ်အီၤဆူ ၦၤဆါၦၤပှ့ၤကုၢ်တဂၤ အအိၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တကပၤန့ၣ် သိၣ်လိန့ၢ်တၢ်ချ့သဒံး, ဒ်အမ့ၢ် ကၠိဖိစဲၣ်နီၤလီၤဆီတဂၤ, ဒီးအကတၢၢ်န့ၣ်, ပူၤဖျဲးဝဲလၢတၢ်ကဲကုၢ်အလီၢ်, ဖဲ ၁၇၇၃ နံၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢအထါတဖၣ်, ဒီးအလံာ်ပရၢလၢအကွဲးဟ့ၣ်ယုၢ်လိာ်သးတဖၣ်အပူၤန့ၣ်, ဝံးတလ့ၣ် ဟ့ၣ်သဆၣ်ထီၣ် အၦၤဖးတၢ်ဖိတဖၣ်လၢ ကအၢၣ်လီၤတူၢ်လိၥ် လံၥ်စီဆှံအတၢ်မၤဂၢၢ်မၤကျၢၤ, ဘၣ်ဃးဒီးၦၤကိးဂၤဒဲးန့ၣ်အိၣ်ဒီးခွဲးယာ်အပတီၢ် ဒ်သိးသိးအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲကွဲးပာ်ဖျါဝဲဒၣ်လၢ, “ၦၤကိးဂၤအသးကံၢ်ပူၤန့ၣ် ယွၤသူၣ်လီၤဝဲ တၢ်ဘျၢသနူလၢအကါဒိၣ်, ဒီးပကိးအီၤလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်သဘျ့- လၢအတတူၢ်လိာ် တၢ်ဆီၣ်သနံးမၤအၢမၤနးတၢ်, ဒီးအသးသူဝဲဒၣ် တၢ်အိၣ်မူလၢအသဘျ့, ဒီးတၢ်ဘျၢသနူတမံၤအံၤအိၣ်မူဝဲဒၣ်လၢပပူၤန့ၣ်လီၤ.”
ၦၤကိးဂၤဒဲးအိၣ်ဒီးခွဲးယာ်အပတီၢ်ဒ်သိးသိး, လၢယွၤအမဲၥ်ညါန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီတမံၤလၢ စီၤပီလူး ပၥ်ဒိၣ်ဝဲအံၤ…
ၦၤပတီၢ်မုၢ်တအိၣ်ဘၣ်
လၢယလဲၤပာ်ယကျိၣ်စ့, စ့တၢးအဒူၣ်လိၤန့ၣ် လံၥ်ကျိၤ လၢအဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါဝဲဒၣ် တၢ်မၤသကိးတၢ်ဘျၢသနူအခိၣ်သ့ၣ်တဖၣ်, လၢအပာ်ဖျါဖှိၣ်တၢ်ကတိၤစှၤထံၣ်, "တၢ်စံးကတိၤမုၥ်နၢ်ဆၢသး" န့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ် ယထံၣ်ယဲ ပှၤမၤတၢ်ဖိလၢအတၢ်စံးကတိၤမုၥ်နၢ်ဆၢသးအပူၤ, မၤစၢၤယၤလၢ ယကထုးထီၣ်ကျိၣ်စ့အဂီၢ်န့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်သူၣ်ဖှံသးညီလၢယဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
ဟီၣ်ခိၣ်လၢ အအၢသီ, ဒီးတၢ်သူၣ်ကညီၤသးကညီၤတအိၣ်ဝဲဒၣ် တဖျၢၣ်အံၤအပူၤ, တၢ်ဟ့ၣ်သဆၣ်ထီၣ်ပှၤ ခီဖျိလၢတၢ်စံးကတိၤမုၥ်နၢ်ဆၢသးစံးတၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ထံၣ်ဆိကမိၣ်ဖးဒိၣ်တမံၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်အံၤ, ပထံၣ်န့ၢ်ဘၣ်လၢ ပှၤတၢ်မၢဖိ စီၤပီလူး အလံၥ်, ကွဲးဟ့ၣ်လီၤဝဲဒၣ်ဆူ အတံၤသကိး စီၤတံတူးအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. တံတူး ၃:၂ အပူၤန့ၣ် နဲၣ်လိဝဲ စီၤတံတူး, ဒ်သိးကမၤသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် အၦၤဂီၢ်မုၢ်အဂီၢ်, ဒီးစံးဝဲဒၣ် “တဒုၣ်ဒွဲၣ်ဘၣ်ၦၤနီတဂၤဘၣ်, တအ့ၣ်လိၥ်ဆိးက့ဘၣ်, လၢအဘၣ်ပၥ်အသးခုၣ်ခုၣ်မုၥ်မုၥ်, လၢအဘၣ်ဒုးနဲၣ်ကယဲၢ် တၢ်ဝံသးစူၤလၢ ၦၤကညီခဲလၢၥ်တက့ၢ်” န့ၣ်လီၤ. တၢ်စံးကတိၤမုာ်နၢ်ဆၢသးန့ၣ်, ဘၣ်တၢ်ပာ်ဖျါအီၤစ့ၢ်ကီးလၢ “တၢ်အိၣ်ဃူအိၣ်ဖိးဒီးရ့တံၤရ့သကိး” (မ့) “တၢ်ဒုးနဲၣ် တၢ်ပာ်သးခုၣ်ခုၣ်မုာ်မုာ် လၢၦၤကိးဂၤဒဲးအဖီခိၣ်” (ခ့ခါ-ကညီစှီၤကျိာ်) န့ၣ်လီၤ.
ပရ့လိာ်ပသးဒီးၦၤဂၤတဖၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပၥ်ဖျါဝဲဒၣ် မ့ၢ်ပထံၣ်, (မ့) ပတထံၣ်ပှၤဂၤ ဒ်ယွၤအက့ၤအဂီၢ်အသိးဧၣ်န့ၣ်လီၤ. စံၣ်.…
ဟံးဃၥ်ဂၢၢ်ကျၢၤ ယွၤအတၢ်အၢၣ်လီၤတဖၣ်
ဝဲ(န)ဒံၣ် အသးကလၢၢ်ဘၣ်ဝဲဒၣ် ဒ်တၢ်လဲၤကပၥ်က့ၤကပာ်အီၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲမုၢ်ထူၣ် တၢ်အိၣ်ဘှံးအီၣ်အီတၢ်အကတီၢ်, အတၢ်မၤကစၢ်န့ၣ် ပၥ်လီၤန့ၢ် ခၠီးကလဲးဖိတဖၣ်လၢ ၦၤကိးဂၤဒဲးအစီၢ်နီၤခိၣ်ဘၣ်ဆၣ်, လၢအဂီၢ်န့ၣ် တပၥ်လီၤဝဲဘၣ်. မ့ၢ်လၢအတနၢ်ပၢၢ်ဝဲဒၣ်အဃိ, လၢတၢ်သးအုးအပူၤန့ၣ် သံကွၢ်ဝဲဒၣ်အတံၤသကိးလၢ, “ဘၣ်မနုၤအဃိ, အဝဲပၥ်တ့ၢ်ယၤလဲၣ်.” န့ၣ်လီၤ.
ဖဲပှၤသံကွၢ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်ဒီး, အတၢ်မၤကစၢ် စံးဆၢဝဲလၢ, “ခၠီးကလဲးတဖၣ်ဂ့ၤဒံး ဘၣ်ဆၣ်, ပှၤထုးထီၣ်အီၤန့ၣ် ယံၥ်တ့ၢ်မးလံ. မ့ၢ်လၢ ဝဲ(န)ဒံၣ် တဂၤဒၢအဃိ, ဒ်သိးအသုတဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးအဖိဒီးအီၤအဂီၢ်န့ၣ် ယတဟ့ၣ်အီၤဘၣ်. မ့မ့ၢ်ပှၤအိၣ်တ့ၢ်တဖၣ်အဂီၢ်ဒု,” စံးဝဲဒီး နံၤဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.
လၢတၢ်ဖံးတၢ်မၤအလီၢ်န့ၣ် တၢ်ဂ့ၢ်ဆံးဆံးဖိအံၤ ကဲထီၣ်ဝဲ တၢ်လီၤနံၤတမံၤဘၣ်ဆၣ်, တၢ်ဂ့ၢ်အံၤ ဒုးဆိကမိၣ်ယၤလၢ ဘၣ်တဘျီဘျီန့ၣ်, မ့ၢ်လၢပသ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်တၢ် တထီၣ်ဘးအဃိ, ပထံၣ်ဆိကမိၣ်ကမၣ် ယွၤအတၢ်ပညိၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲပထံၣ်လီၤပသး, ဒီးပသးကလၢၢ်ဘၣ်လၢ ပဘၣ်တၢ်မၤၦၤ တတီတလိၤအကတီၢ်န့ၣ်, ပသးပ့ၤနီၣ်ဝဲဒၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤအသးကံၢ်ပူၤန့ၣ်, တၢ်အဂ့ၤကတၢၢ်အိၣ်ဝဲဒၣ် လၢပဂီၢ်ထီဘီ, ထီဘိန့ၣ်လီၤ.
ဖဲလၢပတနၢ်ပၢၢ် ကစၢ်ယွၤအတၢ်ဆိကမိၣ်, ဒီးအကျိၤကျဲတဖၣ် အလၢအပှဲၤအကတီၢ်န့ၣ်, ယရှါ ၅၅:၈-၉ ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ၦၤ, မ့ၢ်လၢယွၤအကျဲတဖၣ်န့ၣ်…
