ကစၢ်ယွၤသ့ၣ်ညါအဂ့ၤကတၢၢ်
ယဘၣ်ယိၣ်ယဲလၢ ယဖိဒိၣ်မုၣ်-မုၣ်လိၣ်ဘိဖိတဂၤ အတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အဂီၢ်ဘၣ်ဆၣ်, ဖဲယနၢ်ဟူယဲလၢ န့ဆၢၣ်အတၢ်ကူစါယါဘျါလၢအစၢဂ့ၤ, ဒီးပနာ်န့ၢ်အီၤသ့အိၣ်ဝဲအဃိ, ယသးမုာ်ထီၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ယဒ့မုၣ်န့ၣ် ကွၢ်ဝဲဒၣ် အပူၤကွံာ်အဖိမုၣ်အတၢ်ကူစါယါဘျါအတၢ်အိၣ်အသး, ဒီးဆိကမိၣ်ဝဲဒၣ်, တၢ်အစၢလၢအတဂ့ၤတကပၤ ကဲထီၣ် လိၣ်ထီၣ်သ့ဝဲဒၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ယအဲၣ်ဒိးစံးကတိၤဂ့ၢ်လိာ်တၢ်ဒီးအီၤဘၣ်ဆၣ်, ယပၢၤက့ၤယသးန့ၣ်လီၤ. ယဖိဒိၣ်မုၣ်ဖိအဂီၢ်, ယတၢ်ဘၣ်ယိၣ်ကအိၣ်ဒၣ်ဝဲ ထဲလဲၣ်ဂ့ၤ, ထဲလဲၣ်ဂ့ၤ ယဘၣ်ဟ့ၣ်စိဟ့ၣ်ကမီၤ အမိၢ်အတၢ်ဘၣ်သးန့ၣ်လီၤ.
လၢခံန့ၣ်, ကသံၣ်သရၣ် ဒုးသ့ၣ်ညါပှၤလၢ န့ဆၢၣ်အတၢ်ကူစါယါဘျါတၢ်န့ၣ် ကဲထီၣ်ဝဲဒၣ် သွံၣ်ထံတၢ်တဘၣ်လိာ်ဘၣ်စးအတၢ်ဆါ (allergic) နးနးကျံၤကျံၤသ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ယဖိဒိၣ်မုၣ်ဖိအတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါအဂီၢ်- ကျိၤကျဲလၢယတသ့ၣ်ညါတဖၣ်န့ၣ် အမိၢ်သ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်အဂ့ၤကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ.
ဖဲယအိၣ်ဒီးတၢ်ဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ဘီလၢ ပှၤအဂုၤအဂၤလၢယအဲၣ်ဘၣ်အီၤတဖၣ်အဂီၢ်, ဒီးယဆိကမိၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ကြၢးဒိးန့ၢ် တၢ်မၤစၢၤအဃိ, ယဃ့ထုကဖၣ်လၢယွၤအအိၣ် ဒ်သိးယွၤကမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်အကတီၢ်, ယသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤတၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ်လီၤ. ယသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ဝဲဒၣ် ကစၢ်ယွၤ, လၢအအဲၣ်, ဒီးသ့ၣ်ညါအဝဲသ့ၣ်အါန့ၢ်ဒံးယသ့ၣ်ညါအဝဲသ့ၣ်တဂၤအံၤ, သ့ၣ်ညါတၢ်အဂ့ၤကတၢၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
ယရှါ ၅၅:၉ အပူၤန့ၣ်, ယွၤစံးဝဲဒၣ်, ‘ဒ်မူခိၣ်ထီန့ၢ်ဟီၣ်ခိၣ်အသိး, ယကျဲ ထီန့ၢ်သုကျဲ န့ၣ်လီၤ. ဖဲအံၤ, ဧ့ၤဘြံၤအတၢ်ကတိၤ ‘ကျဲ’ (derek)…
လၢထံယိာ်အပူၤ
စၣ် ဖရူၣ်တူၢ်အီၣ်စိၣ် ခရံာ်ဖိသီခါဖၠၣ် (San Fruttuoso Abbey) န့ၣ် အိၣ်ဝဲဒၣ်လၢကီၢ်အံးတလံၣ် (Italy) ကလံၤစိး-မုၢ်နုၢ် အပီၣ်လဲၣ်က့ၣ်ကျီၤအနံၤ (cove), ဒီးပှၤလဲၤသ့ ဝဲဒၣ်လၢချံဖိ, မ့တမ့ၢ် တၢ်လဲၤလၢခီၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်မျၢ်ပလဲတဖၣ် ဘၣ်တၢ်ပၣ်ခူသူၣ်အီၤဖဲန့ၣ်, ဒီးတၢ်ထူးတၢ်တီၤ လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ခူသူၣ်ဝဲဒၣ် ဖဲပီၣ်လဲၣ်က့ၣ်ကျီၤအပူၤန့ၣ်လီၤ. ပှၤယူၤထံတဖၣ် ယူၤလီၤဝဲဒၣ်ဆူ ပီၣ်လဲၣ်ထံယိာ်, ဒီးမ့ၢ်တုၤဝဲဒၣ်ဆူ ယဲၢ်ဆံ ခီၣ်ယီၢ်န့ၣ်ဒီး, ကစးထီၣ်ထံၣ်ဝဲဒၣ် ပှၤကညီအက့ၢ်အဂီၤန့ၣ်လီၤ. က့ၢ်ဂီၤအံၤမ့ၢ်ဝဲဒၣ် ‘ကစၢ်ခရံာ် လၢထံယိာ်’ (Christ of the Abyss), မ့ၢ်က့ၢ်ဂီၤစိးပျၤအခီၣ်ထံးကတၢၢ်တခါ, ဘၣ်တၢ်ပာ်အီၤလၢ ထံယိာ်အပူၤ, ဖဲ ၁၉၅၄ နံၣ် န့ၣ်လီၤ. တိၢ်ဘီက့ၢ်ဂီၤအံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး အိၣ်လၢထံယိာ်ပူၤ, ဒီးယူၢ်ထီၣ်ဝဲဒၣ် အစုခံခီဆူမူခိၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ယိာ်အပူၤန့ၣ်, နကလဲၤခီဖျိဘၣ် တၢ်အိၣ်အသးအပတီၢ်လၢအယိာ်တဖၣ် သ့ၣ်သ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. စံး ၆၉:၂-၃ ပာ်ဖျါဝဲဒၣ်, ‘ယလီၤဘျၢလၢကပံာ်ယိာ်အကျါ,’ ဒီး ‘တၢ်ဘှံးယသးလၢယကိးထီၣ်အဃိ’…
ယွၤအစိအကမီၤ အဒိၣ်အထီ
ဖဲထံခုၣ်လီၤသကၤကလံၤမုၢ်ဖးဒိၣ် မၤဟးဂီၤကွံာ်လီအဂံၢ်အပျံၤတဖၣ်န့ၣ် အထီကအိၣ်ဝဲဒၣ်လၢ မံးလာ်တဖၣ်မံးလာ်အဃိ, ပဝ့ၢ်ဒီတဝ့ၢ်န့ၣ် တၢ်ကပီၤတဖၣ်လီၤပံာ်ဝဲဒၣ်, ဒီးဖဲတၢ်ခုၣ်ဆူၣ်ဒိၣ်မးအကတီၢ်န့ၣ် ပတံၤသကိးတဖၣ် ကမၤကိၢ်မၤလၢၤအဟံၣ်အဂီၢ်, တဒိးန့ၢ် လီအဂံၢ်လၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဟံၣ်ဒူၣ်ဃီထၢတဖၣ် ဆၢထံၣ်န့ၢ်ဝဲဒၣ် သိလ့ၣ်လၢ ကဟဲဘှီမၤဂ့ၤထီၣ်က့ၤ လီအဂံၢ်အပျံၤတဖၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အလီၢ်ကဝီၤန့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးကမၤစၢၤပှၤလၢအလိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤတဖၣ်အဂီၢ်, လၢခံ ယသ့ၣ်ညါထွဲလၢ တၢ်စူးကါ တၢ်ဘါသရိာ် တၢ်အိၣ်ကတီၢ်သိလ့ၣ်အလီၢ်အကျဲလၢ တၢ်ကပာ် တၢ်ဆှၢလီၤသိလ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ်, ဒ်တၢ်မၢစၢၤတစိၢ်တလီၢ် အလီၢ်ခၢၣ်သးန့ၣ်လီၤ.
ဖဲယနၢ်ဟူ သိလ့ၣ်လၢ ဟဲဘှီမၤဂ့ၤထီၣ်က့ၤတၢ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ယၤလၢ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး မၤလိာ်ဝဲဒၣ် အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်, ဖျါဖဲလံာ်မၤတၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. မၤ ၁:၃ န့ၣ် ဖဲကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဝံၤအလီၢ်ခံ, အနံၤလွံၢ်ဆံန့ၣ်, လီၣ်ဖျါထီၣ်အသးဆူ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်, ဒ်သိးကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ, ဒီးသိၣ်လိဝဲဒၣ် ကစၢ်ယွၤ အဘီအမုၢ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. တချုးလၢကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး က့ၤထီၣ်ဝဲဆူမူခိၣ်န့ၣ်, အဆၢဖိ ၈ ပာ်ဖျါဝဲဒၣ် ‘ဖဲသးစီဆှံဟဲလီၤလၢသု လိၤဝံၤဒီး, သုကဒိးန့ၢ်တၢ်အစိအကမီၤ,’ လၢအမ့ၢ် ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး အတၢ်အၢၣ်လီၤ, လၢခံအကတၢၢ်တမံၤန့ၣ်လီၤ.
ကစၢ်ခရံာ်…
လဲၤဒီးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်
အဲလံယီး (Elliot) န့ၣ် အသူၣ်ဆူၣ်သးဂဲၤဝဲလၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအဂ့ၢ်ဆူ ပှၤဂုၤပှၤဂၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲသိၣ်လိ လံာ် ၂ တံၤမသ့း ဆူ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ခိၣ်နၢ်တဖၣ်လၢ အ့ၡၢၣ် ကလံၤထံးတကပၤ (South Asia) အဂီၢ်, လၢတနွံတၢ်မၤလိအကတီၢ်န့ၣ်, အဝဲဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ဝဲဒၣ်ခိၣ်နၢ်တဖၣ် လၢစီၤပီလူး အတၢ်စံးကတိၤဆၢဂ့ၤဆၢဝါ စီၤတံၤမသ့း တချုးအတၢ်ဟးဖးဒီးအီၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒ် ၂ တံၤ ၁:၈-၉ ပာ်ဖျါဝဲအသိး, အဲလံယီး ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ခိၣ်နၢ်တဖၣ်, မ်အသုတမဲာ်ဆှးလၢတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ်အဃိတဂ့ၤ, ဒီးမ့မ့ၢ်လၢတၢ်သးခုကစီၣ်အဃိ, ကဒိးဃုာ်တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်, ဒီးတၢ်မၤအၢမၤနးတဖၣ် ဒ် စီၤပီလူးအသိးန့ၣ်လီၤ. စှၤသီပူၤကွံာ်န့ၣ်ဒီး, အဲလံယီး သ့ၣ်ညါဘၣ်ဝဲလၢ ထံကီၢ်တဘ့ၣ်အံၤ တြီဃာ်ဝဲဒၣ် တၢ်မၤတၢ်သးခုကစီၣ်, ဒီးတၢ်ဆီတလဲဆူ ပှၤခရံာ်ဖိအတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ခိၣ်နၢ်တဖၣ်လၢထံကီၢ်တဘ့ၣ်အံၤအပူၤအဂီၢ်, အသးဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ဘီဝဲဒၣ်နီၢ်နီၢ်အဃိ, အဲလံယီး ဃ့ဘါထုကဖၣ်ဝဲဒၣ်, ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်ကအိၣ်ဒီးတၢ်ပာ်သးစွံကတုၤ, ဒီးတၢ်သူၣ်ဒူသးဒူလၢ, တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်သးခုကစီၣ် ဆူညါကွ့ၢ်ကွ့ၢ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်သးခုကစီၣ်အဃိ, တၢ်ဘၣ်ယိၣ်အလီၢ် အိၣ်ဝဲဒၣ်လီၤန့ၣ် စီၤပီလူး သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ…
ဝိ (Wow)!
လၢတၢ်ကမၢကမၣ်အပူၤန့ၣ် တၢ်ကလုၢ်ဟဲသီၣ်ထီၣ် ‘ဝိ’ (Wow) လၢပကရူၢ်ဖိတဖၣ် ဖဲအလဲၤတုၤဝဲဒၣ် တၢ်လီၢ်လၢအဘၣ်တၢ်ကတဲာ်ကတီၤအီၤ ဒ်သိးပှၤကအိၣ်ဘှံး မၤသီထီၣ်က့ၤဂံၢ်ဘါ အလီၢ်ခၢၣ်သးန့ၣ်လီၤ. ပှၤတဂၤ ပှ့ၤန့ၢ်ဝဲဒၣ် တၢ်လီၢ်အံၤ, ဒီးဘၣ်ဟ့ၣ်အပှ့ၤကလံၤဒိၣ်ဒိၣ်ကလဲာ်, အိၣ်ဒီးအတၢ်ပညိၣ် လၢကဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲ တၢ်အိၣ်ဘှံးအိၣ်ကသုၣ်, တၢ်မၤသီထီၣ်က့ၤ နီၢ်ခိနီၢ်သးဂံၢ်ဘါအလီၢ်တတီၤ, လၢပှၤမၤတၢ်သးခုကစီၣ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲပထံၣ်ဘၣ် လီၢ်မံခးခံကထၢတဖၣ်, လီၢ်မံခးလၢ အဘၣ်တၢ်ဘျးလီၤစဲၤတဖၣ်, ဒီးလီၢ်မံဒၢးဖးဒိၣ်တဖၣ်န့ၣ်ဒီး, ပဝဲကိးဂၤ တၢ်လီၤကမၢကမၣ်ဘၣ်ပသးန့ၣ်လီၤ. တၢ်စူးကါ တၢ်ဖီအီၣ်ဖီအီတၢ်အလီၢ်, ဒီးတၢ်အီၣ်မ့ၤအလီၢ် ပိးလီတဖၣ်န့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်သးပ့ၢ်နီၣ် ဖျးတဆံးပမဲာ်ချံ လၢပဂီၢ်စ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ. ဖဲပဆိကမိၣ်ထီၣ် တၢ်လၢပထံၣ်တ့ၢ်လံတဖၣ်န့ၣ်, လၢာ်လံန့ၣ်ဒီး, တၢ်လၢအလီၤကမၢကမၣ်အဂၤတဖၣ်အိၣ်ဒံးဝဲဒၣ်အါမး- ပာ်ဃုာ်ဒီး တၢ်လိၣ်ကွဲ ဖျၢၣ်သွ့နီၢ်နီၢ်အပျီတပျီ လၢတၢ်သူၣ်ထီၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်ကမၢကမၣ်ခဲလၢာ်, မ့ၢ်တၢ်လၢအမၤကမၢကမၣ်တၢ်နီၢ်နီၢ်န့ၣ်လီၤ.
လၢပျၢၤ, ဖဲ နီၢ်ပၤမုၣ် ၡဘၤ လဲၤအိၣ်သကိးဝဲ စီၤပၤၡလိၤမိၤ ဖဲဝ့ၢ်ယရူးၡလ့ၣ် အကတီၢ်န့ၣ်, အသးကလၢၢ်ဘၣ် တၢ်ကမၢကမၣ်ဒ်သိးအံၤန့ၣ်လီၤ. ၁ စီၤ ၁၀:၄-၅ ပာ်ဖျါဝဲလၢ ‘ဖဲအထံၣ်ဘၣ် ကယဲၢ်စီၤၡလိၤမိၤ…