ဖဲ ဖရီဒိၣ် ဒီး(စ)တိၣ်ယဲးစကံ (Fyodor Dostoevsky) တဂၤ အိၣ်ဝဲလၢ ပှၤကခးသံအီၤလၢကျိတဖၣ်အမဲာ်ညါအကတီၢ်, လၢအသးပူၤန့ၣ် ဂံၢ်ဒွးအသးသမူ အတၢ်သါထီၣ်သါလီၤလၢခံကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒီး(စ)တိၣ်ယဲးစကံ မ့ၢ်ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးတဂၤ, တၢ်ထံၣ်အီၤ ဒ်အမ့ၢ် ပှၤကွဲးလံာ် အဂ့ၤကတၢၢ်အါဂၤအကျါတဂၤ, လၢလံာ်လဲၢ်တဖၣ်ခဲလၢာ်န့ၣ်လီၤ. အတၢ်ကွဲးပူဖးထီ လၢအမံၤဟူသၣ်ဖျါတဘ့ၣ် “ကရါမဇီး အဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်” (The Brothers Karamazov) အပူၤန့ၣ် ကွဲးပာ်ဖျါဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်မိၢ်ပှၢ်ဘၣ်ဃးဒီး ကစၢ်ယွၤ, တၢ်မူ, ဒီးတၢ်သံ အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤစံးကတိၤ ဒီး(စ)တိၣ်ယဲးစကံ အဂ့ၢ်လၢ “အဝဲစံးကတိၤ ကစၢ်ခရံာ်အဂ့ၢ် လၢတၢ်သးခုဖးဒိၣ်အပူၤ” န့ၣ်လီၤ. ပှၤကစီၤထီၣ် ကျိထီပျိာ် (rifles), ဒီးပှၤဟ့ၣ်လီၤတၢ်ကလုၢ်, “အိၣ်ကတဲာ်ကတီၤသး,…ပညိၣ်ဃီၤ…”
လၢ ယိၤ ၁၂:၂၃ အပူၤန့ၣ် ဖဲကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး စံးကတိၤဝဲဒၣ် “နၣ်ရံၣ်လၢပှၤကညီၤအဖိခွါ အလၤကပီၤ ကအိၣ်ဖျါန့ၣ် ဘၣ်လံဝဲလံ” န့ၣ် မ့ၢ်အတဲတဖျဲးဝဲ ကဘၣ်တၢ်မၤသံအီၤအဂ့ၢ်, ဒီးဒုးသ့ၣ်ညါ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်,ဃုာ်ဒီးပှၤလၢ တၢ်မူဒီးတၢ်သံအလုၢ် အပှ့ၤအထူအယိာ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၂၄ ပာ်ဖျါဝဲ က့ၢ်ဂီၤဟ့ၣ်ဒိန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ချံတဖျၢၣ် (ပတၢ်အိၣ်မူ), လၢအဟ့ၣ်ထီၣ် တၤသၣ်အါအါဂီၢ်ဂီၢ်, ခီဖျိလၢအနီၢ်ကစၢ်အတၢ်တူၢ်သံအသးန့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၂၅ န့ၣ် ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး စံးဝဲဒၣ် မ်ပသုတအဲၣ်တၢ်အိၣ်မူလၢဟီၣ်ခိၣ်အံၤ အါကဲၣ်ဆိးတဂ့ၤ, “အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ပှၤလၢအသးဟ့လီၤအသးလၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢအံၤ ကန့ၢ်က့ၤအသးလီၤထူလီၤယိာ်” န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ကဲထီၣ် ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး အပျဲၢ်အဘီၣ်န့ၣ် အလီၢ်အိၣ်လၢပကဘၣ်စူးကွံာ် ညိကွံာ်ပသးန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, လၢအဆၢဖိ ၂၆ န့ၣ် ပဃုထံၣ်န့ၢ် တၢ်မုၢ်လၢ်လၢကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအတၢ်ကတိၤ, “ပှၤမ့ၢ်မၤယတၢ်တဂၤဂၤ, ဒီးပၢ်ကဒုးလၤကပီၤအီၤ” န့ၣ်လီၤ.
ဖရီဒိၣ် ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဒီးတၢ်သံနီၢ်နီၢ်ဘၣ်ဆၣ်, ဖဲစဲးကီးလၢခံအကတၢၢ်ဖိန့ၣ် တၢ်ပျဲပျၢ် အသးသမူ အလံာ်ပရၢန့ၣ် အိၣ်ဟဲဝဲလၢ စီၤပၤ “ဇၣ်” (Czar) န့ၣ်လီၤ. ဒီး(စ)တိၣ်ယဲးစကံ ပူၤဖျဲးဝဲလၢတၢ်သံဘၣ်ဆၣ်, အတၢ်လဲၤခီဖျိတမံၤအံၤ ကထိၣ်ဟူးထီၣ်ဂဲၤ အတၢ်ကွဲးခါဆူညါခဲလၢာ်တဖၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. နီၢ်နီၢ်န့ၣ်, တၢ်ဒိးသန့ၤ“ကရါမဇီး အဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်” အဂ့ၢ်အကျိၤန့ၣ် မ့ၢ်လံာ်စီဆှံအဆၢဖိ ယိၤဟၣ် ၁၂:၂၄, “ဘုချံတဖျၢၣ် မ့ၢ်တလီၤတဲာ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီး အုၣ်သံဘၣ်ဒီး အိၣ်ဒၣ်အတၢ်တဖျၢၣ်ဧိၤလီၤ. မ့မ့ၢ်, မ့ၢ်အုၣ်သံဒီး, သၣ်ထီၣ်ဝဲအါဖျၢၣ်လီၤ” န့ၣ်လီၤ.
