လၢကီၢ်အဲးကလံး, ဝ့ၢ်ခဲဘရ့း(ချ်), ဖဲခရံာ် ခီလ့ၣ်ကၠိ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအလီၢ်န့ၣ် တၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်အလၢၢ်ထူၣ် အိၣ်ဝဲတထူၣ် လၢတၢ်မၤလၤကပီၤ နံၣ်ကယၤတဆံနွံ ကသံၣ်သရၣ်ဖးဒိၣ်ခံဂၤ, ကၠီ ဖ့း(ချ်) (John Finch) ဒီး ထီမၢး ဘ့(စ) (Thomas Baines) အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤသ့ၣ်ညါအဝဲသ့ၣ် အါတက့ၢ်လၢ “တံၤသကိးလၢ တၢ်မၤလီၤဖးတန့ၢ်” န့ၣ်လီၤ. ဖ့း(ချ်) ဒီး ဘ့(စ) မၤသကိးတၢ်လၢ တၢ်ဃူထံၣ်န့ၢ် ကသံၣ်ကသီပီညါ, ဒီးလဲၤသကိးတၢ်လၢ ထံကီၢ်တဘ့ၣ်ဒီးတဘ့ၣ် အတၢ်ရ့လိာ်မုာ်လိာ် အဂီၢ် တၢ်ထံၣ်မဲာ်ထံၣ်နါစံးကတီၤတၢ် အတၢ်လဲၤတၢ်က့ၤန့ၣ်လီၤ. ဘ့(စ) သံဝဲဒၣ် ဖဲ ၁၆၈၀ နံၣ်အကတီၢ်န့ၣ်, ဖ့း(ချ) ဘၣ်မိၣ်ဘၣ်မး အတံၤသကိးခံဂၤ “အနီၢ်သးအတၢ်ဖျီလၢပှၤမၤဟးဂီၤတန့ၢ်” လၢအအိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤ သၢဆံဃုနံၣ်အဂီၢ် န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ရ့လိာ်သးအံၤ အိၣ်ပှဲၤဒီးတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ, တၢ်သးတီ, ဒီးတၢ်အၢၣ်လီၤဟ့ၣ်လီၤသးန့ၣ်လီၤ.
စီၤပၤဒၤဝံးဒီးစီၤယိၤနၤသၣ် ခံဂၤစ့ၢ်ကီး ရ့လိာ်မုာ်လိာ်သး ဒ်သိးအံၤန့ၣ်လီၤ. ၁ ရှမူၤ ၂၀:၄၁ စံးဘၣ်ပှၤ အဝဲသ့ၣ်ခံဂၤ ကဒဲကဒဲအဘၢၣ်စၢၤ အိၣ်ဒီးတၢ်အဲၣ်အဒိၣ်အယိာ်, ဒီးအတံၤသကိးခံဂၤအၢၣ်လီၤအီလီၤလိာ်သးအဂ့ၢ်အကျိၤန့ၣ် ပကထံၣ် ဖဲ ၁ ရှမူၤ ၂၀:၈,၁၇,၄၂ အပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်ရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲဒ်သိးအံၤန့ၣ် ၁ရှမူၤ ၁၉:၁-၂, ဒီး ၁ ရှမူၤ ၂၀:၁၃ အပူၤန့ၣ် မၤနီၣ်မၤဃါဝဲ ဒ်အမ့ၢ်တၢ်သးတီအဂံၢ်ထံးန့ၣ်လီၤ. ၁ ရှမူၤ ၂၀:၃၀-၃၁, ကွၢ်ဃုာ် ၁ ရှမူၤ ၂၃:၁၅-၁၈ ပာ်ဖျါဝဲ ဒ်သိးစီၤဒၤဝံး ကကဲထီၣ် စီၤပၤအဂီၢ် စီၤယိၤနၤသၣ်ဟ့ၣ်လီၤကွံာ် တၢ်ကဲစီၤပၤအခွဲးအယာ်န့ၣ်လီၤ. ၂ ရှမူၤ ၁:၂၆ အပူၤပကထံၣ်ဘၣ် ဖဲစီၤယိၤနၤသၣ်သံအဆၢကတီၢ်, စီၤဒၤဝံးကွဲးဝဲ တၢ်ဘၣ်မိၣ်ဘၣ်မးအထါ “နအဲၣ်ယၤအံၤလီၤလးမးလီၤ, ဒိၣ်န့ၢ်ပိာ်မုၣ် အတၢ်အဲၣ်တက့ၢ်လီၤ” ထါလၢအဘၣ်ထွဲဒီး စီၤယိၤနၤသၣ်အတၢ်အဲၣ် လၢအဖီခိၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.
ခ့ခါအကတီၢ်အံၤ တံၤသကိးအတၢ်ရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သးအဂ့ၢ်န့ၣ် တၢ်ဒုးလီၤဂာ်အီၤဒီး တၢ်တ့တၢ်ဖျီအဃိ ကကဲထီၣ် တၢ်သးတံာ်တာ် လၢပဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖ့း(ချ်) ဒီး ဘ့(စ) အတၢ်ရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သးဒီး, စီၤဒၤဝံးဒီးစီၤယိၤနၤသၣ် အတၢ်ရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သးအဂ့ၢ်န့ၣ် လၢပနီၢ်ကစၢ်ဒီးပတံၤသကိးတဖၣ် အတၢ်ရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သးကတုၤဃီၤဝဲ ဒိၣ်ဒိၣ် ယိာ်ယိာ်အဂီၢ် ကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤသ့ဝဲန့ၣ်လီၤ. ယိၤ ၁၃:၂၃-၂၅ အပူၤန့ၣ် ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး တူၢ်လိာ်မုာ်ဝဲဒၣ် အတံၤသကိးတဖၣ် ကသန့ၤအသးလၢအလိၤ, ဒီးကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးဒုးနဲၣ်ပာ်ဖျါထီၣ် အတၢ်အဲၣ်, အတၢ်သးတီ, ဒီးအတၢ်အၢၣ်လီၤအီၤလီၤတဖၣ်န့ၣ် ကမ့ၢ်တၢ်အဂံၢ်ထံးခီၣ်ဘိ လၢပတၢ်သူၣ်ထီၣ်သကိး တၢ်ရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သး ဒိၣ်ဒိၣ်ယိာ်ယိာ်တဖၣ်အဂီၢ် ကဲထီၣ်သ့ဝဲ န့ၣ်လီၤ.
