ဖဲ ၁၈၉၆ နံၣ်အခါ, ၦၤဆှၣ်ထံဆှၣ်ကီၢ်, အမံၤလၢ ခါ(လ)အဲးကလံၣ်(Carl Akely)န့ၣ် လဲၤတုၤဝဲဆူ ကီၢ်အံၣ်သံၣ်ယိပံယၤ (Ethiopia) အတၢ်လီၢ်စိၤစုၤတတီၤ, ဒီးဘၣ်တၢ်လူၤအီၤလၢ ခ့ဘှ့တဒု လၢအတယၢၢ်အိၣ်အပီၣ် ၈၀ န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် နီၣ်က့ၤဝဲ ခ့ဘှ့အတၢ်စံၣ်ၦီၤလၢအလိၤ ဒီးကျဲးစၢး ‘ အ့ၣ်အကိၥ်’န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တဘၣ်အကိၥ်ဘၣ်, မ့မ့ၢ် လဲၤဘၣ်ကွး အစုဒုၣ်အထွဲတခီလၢ အမဲလီၤပျံၤတဖၣ်လီၤ. အဝဲဒီးခ့ဘှ့တဒုအံၤ ထွၣ်တလ့ၣ် လၢမဲးခိၣ်လိၤ, ကနိလိၥ်သးနးနးဆူၣ်ဆူၣ် ဖးယံာ်န့ၣ်လီၤ. အဂံၢ်အဘါစၢ်လီၤဝဲ, ဒီးတၢ်သံကွၢ် အိၣ်ထီၣ် လၢမတၤကခီၣ်ဃၣ်အသးလၢ အဆိတဂၤလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲပၥ်ဖှိၣ်ထီၣ် အဂံၢ်အဘါလၢ အအိၣ်တ့ၢ်လၢခံကတၢၢ်, ဒီးပအၢသံခ့ဘှ့တဒုန့ၣ် လၢအစုယၢ်ခီ န့ၣ်လီၤ.
တၢ်မၢဖိစီၤပီလူးတဲနၢ်ပၢၢ်ဝဲလၢ ပဝဲတဂၤစုၥ်စုၥ် လၢအစူၢ်က့ၤနၥ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ်သၦၢ်တၢၢ် ကဘၣ်သဂၢၢ်ဒီး ပတၢ်ကနိဒၣ်ဝဲလၢ အဆူၣ်တဖၣ်, ဖဲပသး ကလၢၢ်ဘၣ်ဒ်ပဘၣ်တၢ်ဒိၣ်ဘၢမၤနၢၤၦၤဒီး တၢ်ကလ့ပစီၦၤလၢ ပကတူၢ်ဃၣ် သးအခါန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်အံၤအလီၢ်န့ၣ်, ပကဘၣ် “တြီမုၢ်ကီၤလံၢ်အတၢ်လီတၢ်ဝ့ၤ” ဒီး “ကံၢ်တူၥ်ပယီၢ်ဒ့” (အ့း ၆:၁၁,၁၄)န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်အိၣ်ကိၥ်လီၤသးလၢတၢ်ပျံၤတၢ်ဖုးအပူၤ မ့တမ့ၢ် တၢ်လီၤပျံၤလၢ တၢ်သ့ၣ်ညါနီၣ် ပတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်အလီၢ်န့ၣ်, စီၤပီလူးတၤၦၤလၢ ပကခါဃီၤဆူညါ လၢတၢ်နၥ်အပူၤ, ဒီးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤလၢ ပတပၥ်ဂံၢ်ပၥ်ဘါလၢ ပတၢ်သးဒူဒီး တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါဒၣ်ဝဲအလိၤဘၣ်. မ့မ့ၢ်လၢယွၤ အလိၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲကွဲးဝဲ “အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့လၢကစၢ်အပူၤ, ဒီးလၢအဝဲဒၣ် အစိအကမီၤအဂံၢ်အဘါအပူၤ” (:၁၀)န့ၣ်လီၤ. တၢ်တၤတဖၣ်လၢ ပဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ် မဲၥ်အပူၤ, ယွၤအိၣ်ဒၣ်ဖဲတၢ်ထုကဖၣ် တထံၣ်အယံၤဧိၤန့ၣ်လီၤ (:၁၈).
မ့ၢ်လီၤ. ပအိၣ်ဒီးတၢ်ကနိအါမး, ဒီးလၢပစိပကမီၤဒၣ်ပဝဲ မ့တမ့ၢ် တၢ်သ့ကူၣ်ဒုးကဲထီၣ် တၢ်ဒၣ်ပဝဲအပူၤန့ၣ်, ပဃ့ၢ်ပူၤဖျဲးလၢ အဝဲသ့ၣ်တသ့နီတဘျီဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်, ယွၤန့ၣ် အစိကမီၤဒိၣ်န့ၢ် ဒုၣ်ဒါမ့တမ့ၢ် တၢ်အၢတၢ်သီတမံၤဂ့ၤတမံၤဂ့ၤ လၢပကဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲၥ်န့ၣ်လီၤ.