တၢ်ဃၣ်တရၠာစးံးလၢတၢ်သဘံၣ်ဘုၣ်
တၢ်ကွဲးပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ဖံးတၢ်မၤလၢ ပှၤမံၤဟူသၣ်ဖျါလၢအမ့ၢ် ဒၢးချ်စဲအ့ၣ်တဂၤ အသွၣ်ခိၣ်ကပၤအပူၤ‚ အဲလ်ဘၢး အဲစထဲ တယၢၤထီၣ် အ၀ဲသ့ၣ်အတၢ်ဂ့ၢ်လိာ်ဘှီလိာ် တၢ်လၢ အဘၣ်ထွဲဒီး စဲအ့ၣ်နီတမံၤဘၣ်ႉ လၢတၢ်အံၤအလီၢ်‚ အ၀ဲဆိကမိၣ်ထီၣ်က့ၤ ‘တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံလၢ အတလီၤတူာ်လီၤကာ်နီတစု’ လၢဟဲဒရၠာစးံးခ်အ့ၣ်လီၣ်ရၠာစးဲ လၢ အမ့ၢ် ပှၤကူၣ်သ့လၢ အဘၣ်တၢ်အဲၣ်ဘၣ်အီၤလၢ အအိၣ်မူဖှံဖှံညီညီဒီး မၤဘၣ်ပှၤဂုၤပှၤဂၤလၢ တၢ်ဘၣ်ထွဲလၢတၢ်တူၢ်လိာ်အီၤသ့၀ဲန့ၣ်လီၤႉ အဲစထဲစံးလၢ ‘‘ပှၤကိးဂၤပိာ်ထီၣ် အ၀ဲအခံလၢတၢ်သးခု မ့ၢ်လၢအ၀ဲသ့ၣ်ကလၢၢ်ဘၣ်လၢ‚ အ၀ဲတဒိၣ်ဘၢပှၤနီတဂၤ မ့မ့ၢ် ကဲထီၣ်ဒၣ်လဲာ်လၢ တၢ်ပိးတၢ်လီလၢ တၢ်စူးကါအီၤသ့တခီန့ၣ်လီၤ’’ႉ
လီၣ်ရၠာစးဲထုးန့ၢ်ပှၤစဲအ့ၣ်တဖၣ်အသးလၢ တၢ်ကပာ်ကပၤကွံာ် ထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ် တၢ်တဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးတဖၣ်ဒီး မၤသကိးတၢ်တပူၤဃီ‚ လီၤလီၤဆီဆီ ဖဲဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် တၢ်ဒုးတၢတဘျီ၀ံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤႉ အဲစထဲ စံးပာ်ဖျါထီၣ် အတံၤသကိးလၢ အမၤန့ၢ် နိဘၢၣ်ခိၣ်ဖးလၢ ‘တချုးလၢတၢ်ဒုးဖးဒိၣ်အံၤ ၀ံၤဒၣ်လဲာ်‚ လီၣ်ရၠာစးဲတဂၤလုၢ်ထီၣ် အသးလၢကမၤတၢ်လၢ တၢ်ဘၣ်လိာ်ဖိးဒ့လိာ်က့ၤတၢ်န့ၣ်လီၤ’ႉ
တၢ်မၤတၢ်လၢ အဘၣ်ထွဲဒီးတၢ်ဘၣ်လိာ်ဖိးဒ့လိာ်အံၤ‚ ့ကၢးမ့ၢ်ဖီတၢၣ်လၢ ပှၤကိးဂၤလၢ အအိၣ်လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤႉ မ့ၢ်၀ဲတီ၀ဲလီၤႉ တၢ်သဘံၣ်ဘုၣ် တနီၤအံၤ တၢ်ဟးဆှဲးအီၤတသ့၀ဲဘၣ်ႉ…
တၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤတဖၣ် လၢအဒူအဃိၤ
ကၠီဟးဖၢၣ် ဒီး အဖိမုၣ် ၆ နံၣ်ဖိ တအိၣ်ဒီး တၢ်ဆိကမိၣ်နီတမံၤလၢ တၢ်ကမၤ အသးအ၀ဲသ့ၣ်လၢ ကဒိးထီၣ် ထဲၣ်ထဲနံးစ် လၢပီၣ်လဲၣ်တၢ်လဲၤဟးကသုၣ်န့ၣ်ဘၣ်ႉဘၣ်ဆၣ်‚ တၢ်လၢ အ၀ဲသ့ၣ်ညါန့ၣ် မ့ၢ်အ၀ဲအဲၣ်ကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူးဒီးအ၀ဲအသူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ် လၢ ပှၤဂုၤပှၤဂၤစ့ၢ်ကီး ကသ့ၣ်ညါကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤႉ ဖဲကဘီအံၤ ဘၣ်ဒိလၢ ထံလီၤသကၤဖးဒိၣ်တဖျၢၣ်ဒီး ထံစးထီၣ်နုာ်လီၤဆူကဘီပူၤတကီၢ်ခါ‚ ဟးဖၢၣ် လၢ အမ့ၢ်ခွါကမဲအံၤ‚ ဆှၢနုာ်အဖိမုၣ်ဆံးဖိအံၤလၢ ချံမူတဘ့ၣ်အပူၤဒီး ထိၣ်လီၤကဒါက့ၤအခိၣ်ဆူ တၢ်အိၣ်သးလၢအသဘံၣ်ဘုၣ်လၢ ကမၤပူၤဖျဲး ပှၤအါဂၤတသ့ဖဲအသ့န့ၣ်လီၤႉ ဖဲအ၀ဲနီၤဟ့ၣ်ဆ့ကၤမူတဖၣ် အ၀ဲကိးသBတီထီၣ်လၢ ‘ပျဲပိာ်မုၣ်ပိာ်မၢၤ‚ ဖိဒံဖိသၣ်ဒီး ပှၤဂံၢ်စၢ်တဖၣ်လၢ ကဒိးထီၣ်ချံမူတဖၣ်တက့ၢ်ႉ တုၤလၢအတၢ်သါ လၢခံကတၢၢ်တစု‚ ဟးဖၢၣ် နီၤဟ့ၣ် ကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူးဃုာ်ဒီး ပှၤတဂၤဂ့ၤတဂၤဂ့ၤလၢ အအိၣ်ဘူး ဖဲအကပၤန့ၣ်လီၤႉ လၢတၢ်သးအိၣ်အပူၤ‚ ကၠီဟ့ၣ်လီၤအသးသမူအဃိ‚ ပှၤအါဒံအါဂၤမူဘၣ်တ့ၢ်၀ဲန့ၣ်လီၤႉ
လၢအပူၤကွံာ်အနံၣ်ခံကထိဘျဲၣ်‚ ပှၤအိၣ်၀ဲတဂၤလၢ အပာ်လီၤအသးသမူ အဃိ‚ နၤဒီးယၤ ပမူဘၣ်၀ဲ‚ လၢအတမ့ၢ်ထဲတၢ်မူ အခဲအံၤ မ့မ့ၢ်တၢ်မူ အထူအယိာ်အဂီၢ် ခဲလၢာ်န့ၣ်လီၤႉ တမ့ၢ်ကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူး…
တၢ်နာ်န့ၢ်လီၤသး လၢအကမၣ်
ပူၤကွံာ်စှၤနံၤ‚ ကသံၣ်သရၠာစးၣ် ဟ့ၣ်ကူၣ်ယၤလၢ တၢ်လၢအဘၣ်ထွဲဒီးယတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ခ@ အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤႉ ယပာ်အီၤလၢယသးပူၤဒီး စးထီၣ်လဲၤဆူ တၢ်လိာ်ကွဲ ‘ကၠ့မ်’ ဒီး မၤဘၣ်လိာ် တၢ်အီၣ်လၢယအီၣ်အီၤတဖၣ်လီၤႉ လၢတၢ်ကတီၢ်တဖၣ်‚ ယခီၣ်လဲးစBတီ ဒီး ယတယၢၢ် စှၤလီၤ ဒီးတၢ်သးကလၢၢ်ဘၣ်လၢ တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်ဟဲထီၣ်ဖီလီၤႉ ၀ံၤတယံာ်‚ တၢ်လၢ အတဂ့ၤတ၀ါဟဲအိၣ်ထီၣ်လၢ အမ့ၢ်ယစးထီၣ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး ပှၤဂုၤပှၤဂၤ အတၢ်အီၣ်လၢ အဃုထၢ၀ဲတဖၣ်ဒီး စံၣ်ညီၣ်ဘၣ်အ၀ဲသ့ၣ်န့ၣ်လီၤႉ တၢ်အံၤတၢ်လီၤနံၤ‚ ဖဲပထံၣ်ပတၢ်အိၣ်သး မ့ၢ်ဂ့ၤထီၣ်‚ ဒီးပပာ်ကဖၢလၢဘၣ်ပသးဒီး ကွၢ်တလီၤဘၣ်ပှၤဂုၤပှၤဂၤန့ၣ်ဘၣ်ဧါႉ တၢ်အံၤဖျါလၢ ပမ့ၢ်ပှၤကူပှၤကညီအတၢ်ပာ်သးလၢ အစဲဘူးလၢ တၢ်ပာ် ဒိၣ်ပသး အတၢ် ဂုာ်ကျဲးစၢးလၢ တၢ်ပာ်တီပာ်လိၤလီၤက့ၤပသး‚ သနိတဖၣ်လၢ အမ့ၢ်နီၢ်တဂၤ တၢ်ပာ်တီ ပာ်လိၤသးဒီး တၢ်ပၢတၢ်ဆှၢလၢ အိၣ်ဒီးတၢ်ကမၣ်န့ၣ်လီၤႉ
စီၤပီလူး ဒုးပလီၢ် ပှၤဖံလံးပံၤဖိတဖၣ်လၢ တၢ်မၤတၢ်ဒ်သိးအံၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤႉ ပှၤတနီၤပာ်ထီၣ် အတၢ်နာ်န့ၢ်လီၤသးလၢ တၢ်မၤတၢ်လၢတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ မ့တမ့ၢ် လုၢ်လၢ် ထူသနူဒီး စီၤပီလူး စံးဘၣ်အ၀ဲသ့ၣ်လၢ‚ အ၀ဲအိၣ်ဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အါထံၣ်‚ လၢကပာ်ကဖၢလၢ…
ပမၤအီၤ မ့ၢ်သ့အဃိ
အလဲးစကၣ် အသ့ၣ်ဆှိအ့ရၠာစး့းဟီၣ်၀ဲဒီး ဘိးကၣ်လီၤအသးဆူအံၤတကပၤ ဆူန့ၣ် တကပၤ မ့လၢကလံၤမုၢ်ဆူၣ်ဒီး ဖ@အီၤဆါဆါအဃိ လီၤႉ ရၠာစးဲးကံၢ်အဲၣ်ဘၣ် သ့ၣ်ထူၣ်အံၤ‚ တမ့ၢ်ထဲလၢအဟ့ၣ်အီၤတၢ်ကဒုဖဲတၢ်ယီၤခါမုၢ် အတၢ်ကိၢ်‚ မ့မ့ၢ် ဟ့ၣ်စ့ၢ်ကီး အ၀ဲ အဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်လၢ တၢ်ဆၢအိၣ်ထဲတဂၤဧိၤလၢ အတဘၣ်တၢ်မၤတံာ်တာ်န့ၣ်လီၤႉ အခဲအံၤ‚ ကလံၤမုၢ်လၢအအၢအံၤ အူထီၣ်ကွံာ် သ့ၣ်ထူၣ်အံၤ ပၢၢ်လၢအဂံၢ်န့ၣ်လီၤႉ ရၠာစးဲးကံၢ် ဒီးအဖိခွါဖိလၢ အအိၣ်တဆံယဲၢ်နံၣ်‚ ဃ့ၢ်ထီၣ်ခ@သဒံး ဒ်သိးကမၤပူၤဖျဲး သ့ၣ်ထူၣ်အံၤန့ၣ်လီၤႉ ဃုာ်ဒီးအ၀ဲအစုတဖၣ်‚ အ၀ဲသ့ၣ် ပိာ်ဆၢထၢၣ်က့ၤ သ့ၣ်ထူၣ်လၢအဃၢ ပီၣ် ၉၀ အံၤ‚ ဒ်သိးအသုတလီၤဃံၤတဂ့ၤလီၤႉ ဘၣ်ဆၣ်‚ အ၀ဲသ့ၣ် အဂံၢ်ဘါတကၢကီၣ် လိာ်သးဘၣ်လီၤႉ
ကစၢ်ယွၤမ့ၢ် စီၤပၤဒၤ၀ံးအဂံၢ်အဘါ‚ ဖဲအကိးထီၣ်အီၤလၢ ကလံၤမုၢ်အဂၤ တဖျၢၣ်အသးကံၢ်ပူၤအကတီၢ်န့ၣ်လီၤ (စံး ၂၈း၈) ႉ ပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တနီၤ စံးလၢ အ၀ဲ ကွဲးတၢ်အံၤ ဖဲတၢ်အကတီၢ်တကတီၢ်လၢ အ၀ဲအတၢ်အိၣ်မူလီၤပှီၢ်ကွံာ်န့ၣ်လီၤႉ အဖိခွါ ဒၣ်၀ဲ ဂဲၤဆၢထၢၣ်ပူထီၣ် ထီဒါအီၤဒီး ဂုာ်ကျဲးစၢးဆူတၢ်ကဟံးန့ၢ်ဆူၣ်…
တၢ်ဒိးလဲခီၣ်ဖံး့ှှူတဖၣ်
လၢတၢ်သဘံၣ်ဘုၣ်လၢ တၢ်ဘၣ်ဃ့ၢ်ဟးထီၣ်လၢဟံၣ်‚ ဖဲခဲလဖိနံယၣ် ပှၢ်မ့ၣ်အူအီၣ် တၢ်လၢ ၂၀၁၈ န့ၣ် ကါဘံၣ် မ့ၢ်တီၤထီကၠိဖိတဂၤ‚ လၢအဘၣ်ပာ်တ့ၢ်ကွံာ် ကီၢ်စဲၣ်ဒီတကီၢ် တၢ်ဃ့ၢ်သBတီၤလၢ အ၀ဲကတဲာ်ကတီၤ ပာ်စၢၤတ့ၢ်အသးန့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲ တအိၣ်လၢၤဒီးခွဲးယာ်လၢ ကသBတီၤတၢ်ဃ့ၢ်အံၤလၢ တၢ်ကတုၤဃီၤဆူ တၢ်စိခိၣ်လၢ အ၀ဲဃ့ၢ်သBတီၤတ့ၢ်လံလၢ အတၢ်မၤလိ လွံၢ်နံၣ် အတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤႉ လၢတၢ်အိၣ်သးတဖၣ်အံၤအဃိ‚ ကီၢ်စဲၣ်ပှၤလိာ်ကွဲတၢ်ဖိကရၠာစးၢဟ့ၣ်အီၤ တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်အဂၤလၢ ကဃ့ၢ်တၢ်တုၤတၢ်အကံၢ်အစီအကတီၢ်တခါ ပှဲၤထီၣ်လၢ အကစၢ်ဒၣ်၀ဲလၢ တၢ်သBတီၤတခါလၢ တီၤထီကၠိအတၢ်ပာ်ပနီၣ်န့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲသိးထီၣ် ခီၣ်ဖံး့ှှူယိယိဖိ ဖဲအဃ့ၢ်တၢ်အကတီၢ် မ့ၢ်လၢအ၀ဲအခီၣ်ဖံး့ှှူလၢ ကဒိးလၢ တၢ်ဃ့ၢ်တၢ်အကတီၢ်‚ မ့ၣ်အူအီၣ်လၢာ်ကွံာ်အဃိန့ၣ်လီၤႉ ဖဲအ၀ဲစးထီၣ်ဃ့ၢ်‚ အ၀ဲကမၢကမၣ်ဘၣ်လၢ ပှၤလၢအသBတီၤတၢ်ဒီး အီၤတဖၣ် ဟဲဆူအအိၣ်ဒီး ဟ့ၣ်အီၤ့ှှူခီၣ်ဖံးလၢ ကဘၣ်ဒိးလၢ တၢ်ကဃ့ၢ်ဃုာ်လၢအ၀ဲအကပၤ‚ လၢကမၤလီၤတံၢ်တၢ်လၢ အ၀ဲဃ့ၢ်တၢ်ဒ်ကီၢ်စဲၣ်ပာ်လီၤ တၢ်အနီၣ်ထိၣ် အိၣ်၀ဲအသိးန့ၣ်လီၤႉ
ပှၤလၢအသBတီၤတၢ်ဒီး ကါဘံၣ် တဖၣ်‚ အလီၢ်တအိၣ်လၢ ကမၤစၢၤအီၤ န့ၣ်ဘၣ်ႉ မ့မ့ၢ် ဒ်ပှၤကညီအန့ဆၢၣ်အသိး မ့ၢ်ကွၢ်လီၤက့ၤ အ၀ဲသ့ၣ်…