ကူထီၣ်သိးထီၣ်
လၢလံာ်လၢအ၀ဲကွဲး‘‘၀ဲရၠာစး့ ကီး’’ အပူၤ‚ ပှၤကွဲးလံာ် လီရၠာစးဲ၀့နၢၣ်တဲဖျါထီၣ်လၢ ပတၢ်ကူတၢ်သိးတဖၣ် ပာ်ဖျါထီၣ် ပမ့ၢ်ပှၤဒ်လဲၣ်သ့ လၢတၢ်ဘရၣ်တၢ်ဘှီၣ်အပူၤ န့ၣ်လီၤႉ တၢ်လၢပကူသိးထီၣ်အီၤ ပာ်ဖျါပတၢ်လုၢ်အီၣ်သးသမူ‚ ပအိၣ်ဆိး လီၢ်က၀ီၤ
လၢပဘၣ်ထွဲမ့တမ့ၢ် ပဂ့ၢ်အကျိၤ‚ တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး မ့တမ့ၢ် ပတၢ်သ့ရၠာစး့လိာ် ပသးဒီးပှၤဂၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤႉ ဆိကမိၣ်ထီၣ် အီကံ့ှှးစုဖုၣ် (တီ့ှှပ်) အိၣ်ဒီးတၢ်ကွဲး အသး လၢအလိၤ အီကံ လၢတၢ်ဖံးတၢ်မၤ အဂီၢ် (စီးပွား–ရၠာစးး လုပ်ငန်းသံုး ၀တ်စံု) ‚ အီကံ ယူနံဖီ (ယူနီ–ဖာင်း) ‚ ဖျီၣ်ခံကၠံ (န်) (ဂျင်း–ဘာင်းဘီ) ကအိၣ်ဖျါလၢ ပှၤအမဲာ်ညါ ဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်တက့ၢ်ႉ အ၀ဲကွဲး‚ ‘‘တၢ်ဂ့ၢ်လၢ‚ ပှၤခရၠာစးံာ်ဖိတဖၣ် ကဘၣ်စံးဘၣ် တဲဘၣ် ကစၢ်ခရၠာစးံာ်အဂ့ၢ် လၢတၢ်အိၣ်ဘှီၣ်ကလာ်အပူၤ ဒ်တၢ်ကူတၢ်သိး တခါ‚ မ့ၢ်တၢ်လၢ အထုးန့ၢ်ပှၤသး န့ၣ်လီၤ’’ ႉ
ဒ်စီၤပီလူးပာ်ဖျါအသိး‚ ပမၤတၢ်တမံၤဃီ လၢအမ့ၢ်ပကဲထီၣ် ခရၠာစးံာ်အခၢၣ်စး…
တၢ်ဆၢကတီၢ်တကတီၢ်လၢတၢ်မၤအသးကိးမံၤ
ဖဲအပူၤကွံာ်တယံာ်ဒံးအဆၢကတီၢ်‚ လၢယဒိးကဘီယူၤအခါ‚ ယကွၢ်မိၢ်တဂၤဒီးအဖိ တဖၣ် လၢအဆ့ၣ်နီၤ လၢယမဲာ်ညါလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤစှၤကျိၤန့ၣ်လီၤႉ ဖဲဖိလၢအဟးထီၣ်သ့ သီသီဖိတဂၤ ဂဲၤလိာ်ကွဲဒၣ်အတၢ်ခါ‚ မိၢ်တဂၤကွၢ်စူၣ်ဖိဆံးဖိ လၢအအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်သီ အမဲာ်‚ အိၣ်ဒီးတၢ်နံၤကမှံဒီး ဆဲးတိ၀ဲအဘိးပၤန့ၣ်လီၤႉ ဖိသၣ်ဆံးဖိအံၤ ကွၢ်ကဒါက့ၤ အမိၢ် လၢအမဲာ်ချံအိးထီၣ်သးက၀ီၤကျီၤ အိၣ်ဒီးတၢ်ကမၢကမၣ်န့ၣ်လီၤႉ တၢ်ဆၢကတီၢ်တကတီၢ်ဖိအံၤ ဒုးဆိကမိၣ် ထီၣ်က့ၤယၤ ဖဲလၢယဖိတဖၣ်အနီၢ်ဆံးခါ‚ ဒီးမၤဘၣ်ဒိ ယသး‚ မ့ၢ်လၢအဟဲတုၤအိၣ်က့ၤယၤ တသ့လၢၤဘၣ်အဃိန့ၣ်လီၤႉ
ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ‚ ယဆိကမိၣ်ထီၣ်က့ၤ စီၤပၤ ့ှှလိၤမိၤ အတၢ်ကွဲးလၢ ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အပူၤ ‘‘ကယဲၢ် တၢ်ကူၣ်တၢ်ဖးလၢမူခိၣ်အဖီလာ်’’ (း၁) / အ၀ဲပာ်ဖျါ တၢ်ဂ့ၢ်လၢအခီပညီဒူချၢလိာ်သးခီဖျိ ‘‘တၢ်အခ့အခါအိၣ်၀ဲ လၢကယဲၢ်တၢ်တမံၤလၢ်လၢ်’’ (း၁) ‚ ‘‘အကတီၢ်လၢ ပှၤကအိၣ်ဖျဲၣ်အဂီၢ်‚ အကတီၢ်လၢပှၤကသံအဂီၢ်‚ အကတီၢ်လၢသူၣ်တၢ်အဂီၢ်‚ ဒီး အကတီၢ်လၢထဲးကွံာ်တၢ်လၢအသူၣ်အသးအဂီၢ်’’ (း၂) န့ၣ်လီၤႉ ဘၣ်တဘၣ်န့ၣ်‚ စီၤပၤ ့ှှလိၤမိၤ အတၢ်ကွဲးတဖၣ်အံၤ ပာ်ဖျါလၢ အတၢ်မုၢ်လၢ်တအိၣ်လၢၤ‚ ဘၣ်ထွဲဒီး တၢ်မၤ အသး…
ဂံၢ်ဘါဆူၣ်န့ၢ်ဒံးတၢ်ဂၤခဲလၢာ်
အံၣ်ဂူယၤစူထံလီၤဆူလၢအအိၣ် လၢဘရၠာစးၤစံကီၢ်ဒီးအါကၠၢ်တံနၤကီၢ်ဆၢ န့ၣ်‚ မ့ၢ်ထံလီၤဆူဖးဒိၣ်တခါလၢထံလီၤဆှုဖိအိၣ် ၂၇၅ ခါ ဒီးပာ်ဖှိၣ်အသးလၢအံၣ်ဂူယၤစူ
ထံကျိအဖီခိၣ်‚ အိၣ်၀ဲ ၂ႉ၇ ကံလိမံထၢၣ်‚ ဒ်ပစံးတၢ်အသိး ၁ႉ၆၇ မံၤလးန့ၣ်လီၤႉ ဒီးလၢထံလီၤဆူအဒူၣ်အိၣ်လၢ ဘရၠာစးၤစံကီၢ်တကပၤန့ၣ်‚ တၢ်စိးပျၤကွဲး ထါစံးထီၣ်ပBတၢၤ ၉၃း၄ လၢအစံး‚ ‘‘ယွၤလၢအလီၢ်ထီၣ်ထီန့ၣ် အကဟုကညီၢ် ဒိၣ်န့ၢ် ထံအါအသီၣ်‚ ပီၣ်လဲၣ်အလပီ၀ါခိၣ် အဒိၣ်အဆူၣ်န့ၣ် တက့ၢ်လီၤ’’ႉ လၢတၢ်ကွဲးအံၤအဖီလာ် တၢ်စိးပျၤကွဲး‚ ‘‘ယွၤန့ၣ်‚ ဒိၣ်န့ၢ်ဒံးပတၢ်ကီတၢ်ခဲ‚ တၢ်ကိၢ်တၢ်ဂီၤခဲလၢာ်’’ န့ၣ်လီၤႉ
ပှၤကွဲးလံာ်ထါစံးထီၣ်ပ့တၢၤ ၉၃‚ လၢအကွဲးတၢ် ဖဲစိၤခ့ခါလၢစီၤပၤတဖၣ်ပၢတၢ်‚ သ့ၣ်ညါ၀ဲ လၢယွၤမ့ၢ်စီၤပၤ ခဲလၢာ်အစီၤပၤန့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲကွဲးကဒီး‚ ‘‘ယွၤကဲစီၤပၤလီၤ’’ န့ၣ်လီၤႉ ‘‘နလီၢ်ပစိာ် အိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤလၢပျၢၤလံၤလံၤ‚ နအိၣ်နဲလၢကစၢၤကစၢၤ လီၤထူလီၤယိာ်လီၤ’’ (း၁‚၂) / ပီၣ်လဲၣ်ဒီးလပီတဖၣ် မ့ၢ်ဒိၣ်ထဲလဲၣ်အတွးတအိၣ်‚ ကစၢ်ယွၤဒိၣ်န့ၢ် အ၀ဲသ့ၣ်ခဲလၢာ်လီၤႉ
ထံလီၤဆူတခါ အတၢ်သီၣ်အံၤအိၣ်ဒီး အကဟုကညီၢ် နီၢ်နီၢ်‚ ဘၣ်ဆၣ်တၢ်ဂ့ၢ်အဂၤအိၣ်၀ဲလီၤဆီတမံၤ လၢထံလီၤဆူလၢအသဟီၣ်ဆူၣ်မးအံၤ အပူၤန့ၣ်လီၤႉ…
တမ့ၢ်ထဲလၢမံၤသၣ်တၢ်ပနီၣ်
သရၠာစးိာ်လၢအအိၣ်လၢပ၀့ၢ်ပူၤတဖျၢၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်တူၢ်လိာ်လံာ်တၢ်ကွဲ လၢအတဒ်သိးဒီး ပှၤဂၤ လၢအပာ်ဖျါယွၤအဘျူးဒီး အတၢ်အဲၣ်လၢပှၤကိးဂၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤႉ စံး၀ဲဒၣ်‚ ‘‘နမ့မ့ၢ်ႉႉႉပှၤစီဆှံ‚ ပှၤတၢ်ဒဲးဘး‚ ပှၤဃၣ်ကွံာ်‚ ပှၤနၢၤတၢ်’’‚ ပိာ်ထွဲထီၣ်အခံဒီး တၢ်ကွဲးအါထံၣ်လၢ အပာ်ဖျါပှၤလၢအဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ် တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်‚ ဒ်ပှၤအီသံး‚ ပှၤတစူၢ်နာ်တၢ်‚ ပှၤလီအီၣ်တၢ်‚ ပှၤလၢအပျံၤတၢ်‚ ပှၤလၢ အအိၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ တၢ်ရၠာစး့လိာ် မၤသကိး ႉႉႉတဂၤန့ၣ် နဘၣ်တၢ်တူၢ်လိာ်နၤ ဖဲတၢ်လီၢ်အံၤလီၤ’’ / တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၠာစးၣ်အကျါတဂၤ စံးဘၣ်ယၤ‚ ‘‘ပဖးသီၣ်သကိး လံာ်တၢ်ကွဲအံၤ လၢပကလုၢ်ဖးဒိၣ် ဖဲအိၣ်ဘှံးနံၤတၢ်ဘါ ကိးကတီၢ်ဒဲးန့ၣ်လီၤႉ’’
ပညီနုၢ်တူၢ်လိာ် မံၤသၣ်တၢ်ပနီၣ်တဖၣ်ဒီး ပျဲတၢ် သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ပာ်ဖျါပမ့ၢ်ပှၤဒ်လဲၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ ဒီး ပပာ် ပနီၣ် ပှၤဂၤတဖၣ်စ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤႉ ယွၤအဘျူးအဖှိၣ် Bတီဆၢမံၤသၣ်တဖၣ်အံၤ မ့ၢ်လၢအသူၣ်လီၤအသး လၢအတၢ်အဲၣ်အပူၤ‚ တမ့ၢ်လၢ ပတၢ် သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်လီၤပသးဒၣ်၀ဲဘၣ်န့ၣ်လီၤႉ ပထံၣ်လီၤပသး ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ‚ ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ‚ လၢအဂ့ၤဒိၣ်မး မ့တမ့ၢ် အၢသီ‚ အိၣ်ဒီးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ် မ့တမ့ၢ်လိၣ်ဘၣ် တၢ်မၤစၢၤန့ၣ်‚…
မၤဒ်သိးပၢ်
ဖိသၣ်ဖိတဂၤ ဖဲအမၤဒိးတၢ် ဒ်သိးမိၢ်ပၢ်တဖၣ်မၤ၀ဲန့ၣ်ဒီး‚ တဖျါလီၤအဲၣ်လီၤကွံဘၣ် န့ၣ်ဧါႉ အါစုအါဘျီ‚ ပထံၣ်ဘၣ် ဖိသၣ်ဖိ ပိာ်အပၢ်အခံလၢ သိလ့ၣ်ပူၤ‚ မၤ၀ဲဒ်အပၢ် နီၣ်သိလ့ၣ်အသိး ဒီးကွၢ်၀ဲထံးထံးဆးဆး တၢ်လၢအပၢ်ကမၤကဒီးတၢ်ဆူညါမနုၤ ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤႉ
ယတၢ်သ့ၣ်နီၣ် ဆှၢက့ၤယၤလၢ ဖဲယမ့ၢ်ဒံး ဖိသၣ်ဆံးအခါ ယမၤစ့ၢ်ကီးယဲဒ်န့ၣ်အသိးန့ၣ်လီၤႉ တၢ်ဂုၤဂၤမနုၤ တမံၤမး တမၤမုာ်ယသးထဲသိး ယမၤဒိးဘၣ်ယပၢ်‚ ဒီးယသ့ၣ်ညါလီၤတံၢ် လၢအ၀ဲသးခုဒိၣ်န့ၣ်ဒံးယၤ ဖဲလၢ အထံၣ်ဘၣ် ယမၤဒိးအီၤန့ၣ်လီၤႉ
ယဆိကမိၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤကသးခုစ့ၢ်ကီး ဖဲအ၀ဲ ထံၣ်ဘၣ် ဖိခွါလၢအအဲၣ်ဘၣ်၀ဲဒိၣ်ကတၢၢ်တဂၤ မၤလီၤတံၢ် လီၤဆဲး ဒ်အ၀ဲမၤအသိး‚ လဲၤဆူပှၤလၢအတၢ်မုၢ်လၢ်လီၤမၢ် တဖၣ်အအိၣ်‚ မၤစၢၤပှၤလၢအလိၣ်ဘၣ် တၢ်မၤစၢၤတဖၣ် ဒီးမၤဘျါက့ၤပှၤဆူးပှၤဆါတဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ ကစၢ်ယ့ၣ်။းစံး‚ ‘‘ဖိခွါမၤဒၣ်တၢ်တသ့ဘၣ်နီတမံၤဘၣ်‚ မၤ၀ဲသ့ထဲတၢ်လၢ အထံၣ်လၢပၢ်မၤန့ၣ်လီၤႉ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ‚ ဖဲဒၣ်ပၢ်မၤတၢ်တမံၤ လၢ်လၢ်န့ၣ်‚ ဖိခွါမၤစ့ၢ်ကီး၀ဲလီၤ’’ (ယိၤ ၅း၁၉) /
ပ၀ဲဒၣ်စ့ၢ်ကီး ပဘၣ်တၢ်ကိးပှၤ လၢပကမၤတၢ် တမံၤဃီ‚ ‘‘မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး‚ ကဲထီၣ်ပှၤကွၢ်လိယွၤ ဒ်ဖိသးဘိအသိးန့ၣ်တက့ၢ်‚…
