တၢ်တံာ်တာ်လၢ အဂ့ၢ်သ့ၣ်တဖၣ်
ပှၤစဲၣ်နီးတဖၣ် တူၢ်လိာ်၀ဲဒၣ် လၢတၢ်ဆၢကတီၢ် အတၢ်လဲၤတရၠာစးံးအသးန့ၣ် ဘၣ်တၢ်မၤလၢာ်ဂီၤကွံာ်အီၤ လၢတၢ်မၤတံာ်တာ်တဖၣ် လၢတနံၤဘၣ်တနံၤအပူၤန့ၣ်လီၤႉ လၢတၢ်မၤအပူၤမ့ၢ်ဂ့ၤ‚ လၢဟံၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ‚ လၢတၢ်တမုၢ်လၢ်ဘၣ်အပူၤမ့ၢ်ဂ့ၤ‚ လီၤပျံၤဒၢ မ့ၢ်ပာ်မ့ၢ်ဂ့ၤ‚ ပှၤတမှံၤမ့ၢ်ဟဲမ့ၢ်ဂ့ၤန့ၣ် ဒုးဒံကွံာ်ပတၢ်သးစဲ လၢပတၢ်မၤအတၢ်ပညိၣ် အပူၤန့ၣ်လီၤႉ
ပ၀ဲအါဂၤ ပတအဲၣ်တၢ်လၢအမၤတံာ်တာ် လၢပတၢ်အိၣ်မူတနံၤဘၣ်တနံၤအပူၤဘၣ်‚ လီၤဆီဒၣ်တၢ် တၢ်လၢအတမၤမုာ်ပသးတဖၣ် ဒီးတၢ်လၢအမၤတံာ်တာ်ပှၤ တဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ်ဒီး ယ့ၣ်။းန့ၣ် ဒုးလဲၤခီဖျိပှၤ တၢ်Bတီမၤတံာ်တာ် လၢအလီၤဆီတဖၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤႉ လၢကစၢ်ခရၠာစးံာ်အတၢ်သးခုကစီၣ် အတၢ်မၤပူၤ အဆၢကတီၢ်န့ၣ် ပထံၣ်ဘၣ် လၢအ၀ဲမၤတံာ်တာ်အသး လၢအတၢ်လဲၤကျဲ လၢအကမၤစၢၤပှၤ လၢအလိၣ်ဘၣ် တၢ်မၤစၢၤနီၢ်နီၢ်အဂီၢ် န့ၣ်လီၤႉ
ဖဲလၢကစၢ်ယ့ၣ်။း လဲၤဆူ၀့ၢ်ယ့ှူၤ့ှှလ့ၣ် လၢအကဘၣ်တၢ်မၤသံအီၤ အလီၢ်န့ၣ်‚ ပှၤမဲာ်တထံၣ်တၢ်တဂၤ ကိးပသူထီၣ် ဒီးဃ့တၢ်မၤစၢၤဒီးစံး၀ဲ‚ ‘‘စီၤဒၤ၀ံး အဖိခွါယ့ၣ်။းဧၢ‚ သူၣ်ကညီၤသးကညီၤစာ်ယၤတက့ၢ်’’ (လူၤ ၁၈း၃၅-၃၈) န့ၣ်လီၤႉပှၤဂီၢ်မုၢ်တနီၤ တဲဘၣ်အီၤ ဒ်သိးကအိၣ်ဘှီၣ်ကလာ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ်အ၀ဲ ကိးပသူထီၣ် ဒီးကိးထီၣ်ကဒီး ယ့ၣ်။းန့ၣ်လီၤႉ ကစၢ်ယ့ၣ်။းအိၣ်ကတီၢ် ဒီးသံကွၢ်ပှၤမဲာ်တထံၣ်တၢ်န့ၣ် ဒီးစံး၀ဲဒၣ်‚…
တၢ်ကူတၢ်သိးတဖၣ်လၢ တၢ်ဂိၢ်ကတီၢ်ဂီၢ်
ဖဲယထုးကွံာ်လံာ်က့ လၢအပာ်ဖျါတၢ်အပရၤ လၢတၢ်ဂိၢ်ခါအဆ့ကၤလၢယပရၤအီၤနှၣ် ယနံၤကမှံထီၣ် လၢယထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကတိၤ လၢဆ့ကၤအချၢ‚ တၢ်စံး၀ဲ ‘ပလီၢ်သး‚-တၢ်ထုးထီၣ်တၢ်ကူတၢ်သိးအသီအံၤ ကမၢဆူၣ်နၤ ဒ်သိးနကလဲၤဟးထီၣ် ဆူတၢ်ချၢ န့ၣ်လီၤႉ’ တုၤတၢ်သိးထီၣ်အီၤလၢ မူခိၣ်မူလိၤအကတီၢ်အဘၣ်န့ၣ်‚ ပှၤတဂၤ မူ၀ဲဂဲၤ၀ဲ အိၣ်ဒီး အဂံၢ်အဘါဆူၣ်ထီၣ် ဖဲမူခိၣ်မူလိၤ အတၢ်ကီတၢ်ခဲ‚ တၢ်ဆီတလဲမၤအသး‚ အိၣ်အသးတဖၣ်အပူၤသ့၀ဲလီၤႉ
တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး အနီၢ်ထိၣ်တမံၤဃီအံၤ‚ တီစ့ၢ်ကီး၀ဲလၢ သူၣ်ဂ့ၢ်သးကျိၤ အတၢ်အိၣ်မူအကျဲပူၤန့ၣ်လီၤႉ ဒ်ကစၢ်ယ့ၣ်။းအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်အသိး ပသူၣ်ဂ့ၢ်သးကျိၤ အမူခိၣ်မူလိၤ တၢ်ကူတၢ်သိးတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်လီၤ မၤလိာ်ပှၤလၢ ကစၢ်အကလုၢ်ကထါ လံာ်စီဆှံအပူၤန့ၣ်လီၤႉ ‘မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး ဒ်ပှၤလၢယွၤဃုထၢအီၤ‚ ပှၤစီဆှံဒီး ပှၤလၢတၢ်အဲၣ်အီၤ သ့ၣ်တဖၣ်အသိးန့ၣ်‚ မၤသု၀ဲဒ်န့ၣ်အသိး စ့ၢ်ကီးတက့ၢ်’ (ကလီး ၃း၁၂-၁၃) ႉ
တၢ်ကူတၢ်သိးတဖၣ်အံၤ မ့ၢ်ယွၤကတဲာ်ကတီၤ ဟ့ၣ်လီၤ၀ဲအဃိ‚ တၢ်သးကညီၤ‚ တၢ်ဆီၣ်လီၤသးဒီး တၢ်သးစူၤန့ၣ် ဟ့ၣ်ပှၤဂံၢ်ဘါလၢ ပကကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်
တၢ်သူၣ်ဒိၣ်သးအၢ‚ ဒီးတၢ်ဒုၣ်ဒွဲၣ်စံးအၢ အိၣ်ဒီးပတၢ်သူၣ်စူၤသးစူၤ‚ တၢ်ပျၢ်တၢ်သ့ှူး ကမၣ်ဒီး တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံလီၤႉ တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးတဖၣ်အံၤ…
ကွၢ်ပှၤနဲၣ်ထါ
ပှၤဒ့သီတူၢ်မံၤဟူသၣ်ဖျါ လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် လၢအမ့ၢ် ကၠိ။၀ါဘဲလ်် အိၣ်ဒီး ကျိၤကျဲ အလီၤဆီ ဖဲအဆှၢပံကွဲၤသံကျံကရၠာစးၢဆံး ‘‘ စ့း မၢၣ်တ့ၢ် အ့ၣ် သၢၣ် ဖံ - ှအႉ့ၠမအငည ငည အ့န Fငနူိျ’’ တၢ်မၤလိလီၢ် လၢပှၤဒ့ တၢ်ဖိအိၣ်လွံၢ်ဆံလွံၢ်ဂၤန့ၣ်လီၤႉ လၢတၢ်၀ံၢ်၀ၢ်နီၣ်ဂံၢ်ထါအလီၢ် အ၀ဲယူာ်ဃီၤ၀ဲလိၤလိၤ‚ ဖဲအနီၢ်ကစၢ်ဒ့အသီတူၢ် ဃုာ်ဒီးပှၤဒ့တၢ်ဖိအဂုၤအဂၤတဖၣ်အခါလီၤႉ ဘဲလ် စံးဘၣ် ကိၣ်လိၣ်ရၠာစးၣ်ဒိၣ်ကမျၢၣ်ကွဲၤလ့လိၤ လၢ‘‘ဖဲယဒ့တၢ်အဖၢမုၢ်ဒၣ်လဲာ် ယဟ့ၣ်အ၀ဲသ့ၣ် လၢတၢ်နဲၣ်ကျဲ ကိးအကလုာ်ဒီး တၢ်ပာ်ဖျါပနီၣ် လၢထဲအ၀ဲသ့ၣ်ဧိၤ နၢ်ပၢၢ်၀ဲ န့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲသ့ၣ် သ့ၣ်ညါ ယသီတူၢ်အတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤ ဆံးဆံးကိးဘီဒဲးအခီပညီ‚ ယမဲာ်တူၢ် အတၢ်ပာ်ထီၣ်ပာ်လီၤ‚ ယတၢ်ဒ့နီၣ်ဂူာ် ဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ် န့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲသ့ၣ်သ့ၣ်ညါ ယတၢ်ဒ့ကလုၢ် လၢယသးလီ လၢအ၀ဲသ့ၣ်ဒီက့ှူၢ်အအိၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤႉ’’
ဒ်ပံကွဲၤကရၠာစးၢဖိတဖၣ် ကွၢ်ကၠိ။၀ါဘဲလ် အသိး‚ လံာ် စီဆှံနဲၣ်ပှၤ လၢပကကွၢ် ပကစၢ်ယ့ၣ်။းလီၤႉ ဖဲတၢ်ပာ်ဖှိၣ်ကွဲး တၢ်စူၢ်တၢ်နာ်အပှၤဒူဃိၤအမံၤ…
အိၣ်ဆိးတစိၢ်ဖိ
ဖဲတၢ်ကတိၤသကိးဘၣ်ထွဲတၢ်ဂီၤမူ ‘‘ သၢၣ် လီး အီး သၢၣ် ရၠာစး့ - T့န ူသမိ သ် အ့န ှ ူငညါျ’’ အခါ‚ ပှၤသးစၢ်တဂၤစံး၀ဲ လၢအ၀ဲဘၣ်အသး လၢတၢ်ဖးတၢ်တဲလၢလံာ်ပူၤ အါဒိၣ်န့ၢ် အ၀ဲကွၢ်တၢ်ဂီၤမူလီၤႉ ဖဲပှၤသံကွၢ်အီၤ ဘၣ်မနုၤလဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် အ၀ဲစံးဆၢ၀ဲလၢ ‘‘လၢတၢ်ဖးလံာ်န့ၣ် ဒ်ယသးဆၢအသိး ယအိၣ်ယံာ်သးသ့လီၤ’’ႉ ဘၣ်ဃး တၢ်ထုးတၢ်ဆၢကတီၢ် လၢလံာ် တဘ့ၣ်အပူၤအစိကမီၤန့ၣ် တၢ်လၢ ပကဘၣ်တဲ အိၣ်၀ဲတနီၤလီၤႉ လီၤဆီဒၣ်တၢ် လံာ်စီဆှံ‚ ဒီးနုာ်လီၤအိၣ်ဆိးလၢတၢ်တဲတဖၣ်အပူၤလီၤႉ
လံာ်ဧ့ၤ့ဘံၤအဆၢဒိၣ် ၁၁‚ လၢပညီနုၢ်ကိး ‘‘တၢ်စူၢ်တၢ်နာ်အဆၢဒိၣ်’’ လၢလံာ်စီဆှံအပူၤအံၤ ပာ်ဖျါ ပှၤ ၁၉ ဂၤအမံၤလီၤႉ ပှၤတဂၤစုာ်စုာ်အံၤ လၢအသးသမူ တၢ်လဲၤကျဲန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲဒီး တၢ်သးဒ့ဒီ ဘၣ်ဆၣ်ဃုထၢဒၣ် တၢ်စူၢ်ယွၤအကလုၢ်လီၤႉ ‘‘အ၀ဲသ့ၣ်ခဲလၢာ်န့ၣ် တနှၢ်ဘၣ်တၢ်စံးပာ်ဘၣ်‚ ဒီးသံ၀ဲလၢ တၢ်နာ်အပူၤလီၤႉ မ့ၢ်အထံၣ် သကွ့ၤတၢ်တဖၣ်န့ၣ်‚ ဒီးဖိး၀ဲ‚ ဒီးအၢၣ်လီၤလၢ…
တၢ်သးအုးဃုာ်ဒီး ပှၤလၢအသးအုး
ဖဲ ၂၀၀၂ နံၣ်‚ ယဒီပုၢ်၀ဲၢ်မုၣ်မၢ်သၤဒီးအ၀ၤသးဘိ ကၠ့ၣ်မ် စူးကွံာ်အသးလၢ တၢ်မၤအသးသတူၢ်ကလာ်တခါအပူၤ စှၤလါ၀ံၤအလီၢ်ခံ‚ တံၤသကိးတဂၤ ကွဲမုာ်ယၤဆူတၢ်စံးကတိၤတဲသကိးတၢ် ဘၣ်ဃးတၢ်ဂ့ၢ်ခိၣ်တီ ‘‘တၢ်ဒိၣ်ထီၣ် ခီဖျိတၢ်သးအုး’’ ဖဲပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်န့ၣ်လီၤႉ ယအၢၣ်လီၤလၢ တၢ်သးတဆူၣ်ကဲၣ်ဆိးအပူၤ လၢယကဟဲထီၣ် တၢ်စံးကတိၤသကိး အဆိကတၢၢ်တကတီၢ်န့ၣ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ် ယတတိာ်ပာ်လၢ ယကလဲၤကဒီးက့ၤဘၣ်ႉ လၢတၢ်ကမၢကမၣ်အပူၤ‚ ယထံၣ်န့ၢ် ကမျၢၢ်ဒူၣ်ထၢ တထၢ လၢအဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်အတၢ်လီၤမၢ်ဖးဒိၣ်လၢ အတၢ်အိၣ်မူအပူၤန့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲသ့ၣ်ထၢၣ်ဂၢၢ်အသးဒီး ဃုတၢ်မၤစၢၤလၢယွၤ ဒီးလၢပှၤဂုၤပှၤဂၤတဖၣ်အအိၣ် န့ၣ်လီၤႉ တနွံဘၣ်တနွံ ယလဲၤက့ၤကဒီး‚ ဒ်ယဂဲၤလိာ် လၢယကသ့တူၢ်လိာ် တၢ်မၤအသးဒီးပှၤ ဒီးမၤန့ၢ်သး အတၢ်ဃူတၢ်မုာ်‚ ခီဖျိ တၢ်နီၤဟ့ၣ်လိာ်သကိးသး လၢပတၢ်သးအုးအပူၤ န့ၣ်လီၤႉ
ဒ်ပှၤလၢပအဲၣ်အီၤ မ့တမ့ၢ် တံၤသကိးတဂၤ အတၢ်လီၤမၢ်သတူၢ်ကလာ် အသိး န့ၣ်‚ ခရၠာစးံာ်အပှၤအုၣ်အသး စီၤစတ့းဖၣ်လၢ အသူၣ်ဆူၣ်အသးဂဲၤတဂၤ အတၢ်သံန့ၣ် ဟဲစိာ်န့ၢ်တၢ်ဖုးသွံၣ်ဖုးထံဒီးတၢ်သးအုး ဆူပှၤခရၠာစးံာ်ဖိအဆိတဖၣ်အအိၣ်န့ၣ်လီၤ (မၤ ၇း၅၇-၆၀) ႉ လၢတၢ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ် တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်အပူၤ‚…
အိၣ်ဃိကလာ်တက့ၢ်
ဒဲနံၤယၢၣ် လံဘံတ့ၢ် စံး၀ဲ ‘‘လၢအပူၤကွံာ်ယဲၢ်နံၣ်အတီၢ်ပူၤ ပဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်ကစီၣ်‚ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအါမး‚ အါန့ၢ်ဒံး ပှၤကူပှၤကညီအတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤလၢအပူၤကွံာ် ဒီးတၢ်ကစီၣ်တဖၣ်အံၤ ဟဲအိၣ်ထီၣ်ဒၣ်တဘိယူာ်ဃီလီၤႉ’’ အ၀ဲစံး၀ဲဒၣ်‚ လၢကျဲတဘိဘိအပူၤန့ၣ် ပစံးသ့လၢပတၢ်သးစဲအါတလၢ၀ဲဒၣ် လၢတၢ်လၢအထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤပသး တဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ တၢ်ကစီၣ်ဒီးတၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်အါမး လၢအဟဲပၢၢ်ထီၣ် ကိးဆၢကိးကတီၢ်အံၤ ဒုးပှဲၤလုၢ်ကွံာ် ပသး သ့၀ဲဒၣ်န့ၣ်လီၤႉ တနံၤအံၤ တၢ်အိၣ်အသး လၢကမျၢၢ်တၢ်ဆဲးကျၢဆဲးကျိးလိာ်သးတၢ်ကစီၣ် ကျိၤကျဲတဖၣ် အိၣ်အါမး အကတီၢ်အံၤ ပကဃုထံၣ်န့ၢ် တၢ်ဆၢကတီၢ် လၢပကအိၣ်ဘရၣ်ဘှီၣ်‚ ဆိကမိၣ်ဒီး ထုကဖၣ်တၢ်အဂီၢ်န့ၣ် ကီခဲအါထီၣ်သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤႉ
ထါစံးထီၣ်ပ့တၢၤ ၄၆း၁၀ စံး၀ဲ ‘‘အိၣ်ဃိကလာ် ဒီးသ့ၣ်ညါလၢယမ့ၢ်ယွၤ တက့ၢ်ႉလံာ်စီဆှံအံၤ ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ပှၤ လၢတၢ်လိၣ်လၢပကဟံးန့ၢ် တၢ်ဆၢကတီၢ် လၢပကဖှိၣ်ဃီၤပသး ဆူယွၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤႉ ပှၤအါဒံအါဂၤ ထံၣ်န့ၢ်၀ဲဒၣ်လၢ ‘‘တၢ်အိၣ်ဘရၣ်အိၣ်ဘှီၣ်’’ အဆၢကတီၢ်အံၤ မ့ၢ်မုၢ်နံၤတနံၤအကတီၢ်တခါ လၢအကါဒိၣ်မး လၢပကဖး လံာ်စီဆှံ‚ ထုကဖၣ်‚ ဒီးဆိကမိၣ် ယွၤအတၢ်ဂ့ၤတၢ်၀ါ ဒီးအတၢ်ဒိၣ်မုၣ်တဖၣ်လီၤႉ
ဒ်ပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပ့တၢၤ ၄၆ အသိး‚ ပမ့ၢ်လဲၤခီဖျိဘၣ်…
ဂ့ၤ၀ဲလၢ ပှၤခဲလၢာ်အဂီၢ်
မုၢ်မဆါတနံၤ တၢ်ဆဲးတၢ်လၤလၢ အမ့ၢ် တၢ်သးစဲဒီး ပှၤမံၤဟူသၣ်ဖျါတဖၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်လီၤကမၢကမၣ်လၢပဂီၢ် ဘၣ်လၢပှၤလၢအကူၣ်ကၤတၢ်တဖၣ် အတၢ်မၤလၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤန့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲသ့ၣ် အတၢ်မၤမ့ၢ် တၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်ရၠာစးဲၣ်တၢ်ကျဲၤ လၢတၢ်ဒုးထံၣ်လိာ်သးလၢ ပှၤမံၤဟူသၣ်ဖျါ လၢမဲာ်သကိးမဲာ်န့ၣ်လီၤႉ ပဟုဟံနံ ပရၠာစးၤ အတၢ်ကွဲးလၢ နယူယီးခၢၣ် လံာ်ပရၠာစးၢအပူၤန့ၣ် စံး၀ဲ ဒ်သိး နကထံၣ်လိာ်ဘၣ်နသးဒီး ပှၤသး၀ံၣ် တၢ်မံၤဟူသၣ်ဖျါ ့ှှဲးကံၢ်ရၠာစးၤအဂီၢ်န့ၣ် ကလီၤလဲ၀ဲ ဒီလၣ် ၁၅‚၀၀၀‚ ဖဲလၢ ဒီလၣ် ၁၂‚၀၀၀ ကလၢာ်၀ဲလၢ နကမၤန့ၢ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ နကအီၣ်ဘၣ်မုၢ်ဆါတၢ်အီၣ်လၢ ပှၤဖီတၢ်မံၤဟူသၣ်ဖျါ မဲးကၢၣ်ခၠဲရၠာစးံၣ်လိၣ် ဃုာ်ဒီး တမှံၤ ၁၁ ဂၤလၢ ကရၠာစးၢၢ်ပူၤလီၤႉ
ပှၤဂီၢ်မုၢ်အါဂၤ ပာ်ကစၢ်ယ့ၣ်။း ဒ်ပှၤမံၤဟူသၣ်ဖျါ တဂၤအသိး‚ ဒီးလူၤပိာ်၀ဲ ကစၢ်ယ့ၣ်။းအခံဆူ တၢ်လီၢ် တတီၤဘၣ်တတီၤ ဒ်သိး ကဒိကနၣ်ဘၣ် ကစၢ်ခရၠာစးံာ် အတၢ်သိၣ်တၢ်သီဒီး ထံၣ်ဘၣ်တၢ်လီၤလးလၢ ယ့ၣ်။း တပာ်ဒိၣ်ပာ်ထီအသးဘၣ်ႉ ဒီးတအိၣ်ယံၤအသးဒီး ပှၤဂီၢ်မုၢ်…
တၢ်ဒုးနဲၣ်တၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်
ကီၢ်အမဲရၠာစးကၤ အတၢ်လိာ်ကွဲ ဖျၢၣ်ယၤတီၢ် (–ဂါှဖ်) အကရၠာစးၢ စးထီၣ်အသးဖဲ ၁၉၃၄‚ ဒီးစးထီၣ်ဖဲန့ၣ်န့ၣ် ပှၤဂဲၤလိာ်ကွဲဖျၢၣ်ယၤတီၢ် ထဲသၢဂၤဧိၤ ဒိးန့ၣ်ဘၣ်ခိၣ်ဖး လၢခံနံၣ် တရၠာစးဲၣ်ဃီန့ၣ်လီၤႉ ဖဲလါအ့ြဖ့ၣ် ၁၀ သီ‚ ၂၀၁၆ နံၣ်န့ၣ် ယီၣ်ဒၣ်စပိးလၢ အသးအိၣ် ၂၂ နံၣ် တဂၤ ကကဲထီၣ်ဘၣ် ပှၤလွံၢ်ဂၤတဂၤ လၢအမၤန့ၢ်ခိၣ်ဖးလီၤႉ (မငါတနံၣ် အ၀ဲမ့ၢ် ပှၤမၤနၢၤတၢ်လီၤ) ဘၣ်ဆၣ် ဖဲလၢကတုၤလၢဖီတၢၣ် ဃၣ်ဃၣ် ကဘၣ်တီၢ်နုာ် ဖျၢၣ်ယၤတီၢ် ဆူတၢ်ပူၤ ခွံပူၤ တပူၤန့ၣ် အ၀ဲကဲထီၣ် ကနူၤကပၤဒီး မၤ၀ဲတထီၣ်ဘးအဃိဘၣ်သးမံ၀ဲလၢ ခိၣ်ဖးခံန့ၣ်လီၤႉ အတၢ်ဃၣ်တဘျီအံၤ မ့ၢ်တၢ်သူၣ်ဟးဂီၤသးဂီၤနာ်က့ အ၀ဲဒၣ် ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဘျုးအဖှိၣ်ဒီး မၤလၤကပီၤ ပှၤလိာ်ကွဲတၢ်စဲၣ်နီး (ချန်ပီယံ) ပှၤလၢအမၤနၢၤတၢတဂၤ လၢအမ့ၢ် ဒၤနံး၀ံးလံး ဒီး သးခုဃုာ်ဒီးအီၤ မ့ၢ်လၢအ၀ဲအမါ ဆံးစၢ်န့ၢ်အီၤ လၢဖိခွါ တဂၤ လၢအမ့ၢ် တၢ်အရၠာစး့ဒိၣ်န့ၢ်…
အစိၤစိၤအဃၣ်ဃၣ်
ယမိၢ်ဒီးယပၢ် ဖျီအသး ဖဲ ၁၉၃၃ နံၣ်‚ လၢတၢ်ဆီၣ်သနံးဖးဒိၣ်အကတီၢ်န့ၣ်လီၤႉ ယမါဒီး ယၤ ပအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ် ဖဲတၢ်အကတီၢ် လၢအဘၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါအီၤ ဒ်ဖိသၣ်အိၣ်ဖျဲၣ်အါ အကတီၢ်‚ ပိာ်ထွဲထီၣ် တၢ်ဒုးဖးဒိၣ်ခံဘျီတဘျီန့ၣ်လီၤႉ ပဖိမုၣ်လွံၢ်ဂၤ‚ အိၣ်ဖျဲၣ်ဖဲ ၇၀ ဒီး ၈၀ နံၣ်တဖၣ်အပူၤ လၢအဘၣ်ထွဲဒီးဒူၣ်ဖိထၢဖိတစိၤဘၣ်တစိၤဒီး‚ အ့း ဒီး ၀ဲၣ် အစိၤ န့ၣ်လီၤႉ တမ့ၢ်တၢ်လီၤကမၢကမၣ် လၢပတၢ်ထံၣ် ဒီးတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးတဖၣ် တဒ်သိးလိာ်သး လၢတၢ်အါမံၤအဖီခိၣ်‚ မ့ၢ်လၢပဒိၣ်ထီၣ် အစိၤအဆၢကတီၢ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီး တဒ်သိးလိာ်သးအဃိန့ၣ်လီၤႉ
စိၤတဖၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်လီၤဆီလိာ်သးဖးဒိၣ်‚ လၢအတၢ်လဲၤခီဖျိဒီး တၢ်ပာ်လုၢ်ပာ်ပရၤန့ၣ်လီၤႉ ဒီးတၢ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ လၢပှၤပိာ်ယ့ၣ်။းအခံတဖၣ်အသိးအကျါ န့ၣ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ် ပကူပသိးတၢ်မနုၤဒီး ပအဲၣ်တၢ်သူၣ်၀ံၣ်
သးဆၢဒ်လဲၣ်တဖၣ် အကါတဒိၣ်‚ ပတၢ်စၢဃာ်လၢ နီၢ်သးဂၢၢ်ကျၢၤန့ၣ်ဒံး ပှၤလၢ အတဒ်သိးဒီးပှၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ
စံးထီၣ်ပ့တၢၤ ၁၄၅‚ လၢအမ့ၢ်တၢ်သး၀ံၣ် စံးထီၣ်ပ့တၢၤယွၤတယုၢ်အံၤ‚ တဲဖျါထီၣ် ပတၢ်စၢဃာ်လၢတၢ်နာ်အပူၤန့ၣ်လီၤႉ ‘‘ပှၤတစိၤ ကစံးထီၣ်ပ့တၢၤ…
တၢ်လၢပဒိးန့ၢ်က့ၤတဖၣ်
ကၠီန်ႉအဲးဖ်ႉဘဲန် မၤတၢ်အနံၣ် (၄၀) ဒ်ပှၤကွဲးပာ်ဖျါ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် တၢ်ကစီၣ်လၢ နယူယီး တဲမ်စ်တၢ်ပရၠာစးၢအဂီၢ်န့ၣ်လီၤႉ လၢတၢ်ကွဲးလၢ အကွဲး၀ဲ ဖဲအအိၣ်ဘှံးက့ၤ လၢတၢ်မၤဖဲ၂၀၁၅အပူၤ‚ ဘဲန် ပာ်ဖျါက့ၤ တၢ်ကတိၤလၢ အတံၤသကိးဒီး ပှၤမၤသကိးတၢ် ဒ်ပှၤကွဲးတၢ်ကစီၣ်တဂၤ လၢအဘူးတ့ၢ်မး လၢကသံလၢ ခဲစၢၣ်တၢ်ဆါန့ၣ်လီၤႉ ပှၤမၤသကိးတၢ်အံၤစံး၀ဲ‚ ‘‘သးပ့ၤနီၣ် နီတဘျီတဂ့ၤ‚ နလဲၤတၢ်ဆံးယံၤလဲၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်လၢ အကါဒိၣ်ဘၣ်‚ တၢ်လၢအကါဒိၣ်မ့ၢ် နဟဲက့ၤစိာ် တၢ်မနုၤလဲၣ်’’ န့ၣ်လီၤႉ
ထါစံးထီၣ်ပBတၢၤ ၃၇‚ ဘၣ်တၢ်ပာ်အီၤ ဒ်စီၤဒၤ၀ံး ပာ်ဖျါတၢ်လၢအဟဲက့ၤစိာ်လၢ အသးသမူအတၢ်လဲၤ‚ ဒ်လၢပှၤကွၢ်သိဆူ ပှၤသုးဖိဒီး ဆူစီၤပၤန့ၣ်လီၤႉ ထါစံးထီၣ်ပBတၢၤ မ့ၢ်တၢ်ကွဲးအကBတူၢ် လၢအထိၣ်သBတီၤပာ်ဖျါ ပှၤလၢ အအၢအသီဒီး ပှၤတီပှၤလိၤ ဒီးကွဲးဖျါလီၤတံၢ်လီၤဆဲး လၢပှၤစူၢ်ပှၤနာ်ယွၤတဖၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤႉ
‘‘မၤကိၢ်ထီၣ်နသး လၢပှၤတၢ်အၢဖိအဃိတဂ့ၤ‚ သးက့ၣ် ပှၤမၤအၢမၤသီတၢ်တဂ့ၤ‚ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ‚ ကဘၣ်တၢ်ကူးကွံာ်ခ@သဒံး‚ ဒ်တီၢ်မုၢ် အသိး‚ ဒီးဒ်နီၣ်ဧိၤမံၤဧိၤ အသံကစဲာ်အသိးန့ၣ် ကလီၤညွံးကွံာ်၀ဲလီၤ’’ (း၁-၂)…