မဲရံၣ်အဲ(မ)-ဝဲး(ဘ)စတၢၣ် လံာ်ခီယ့ၤ (Merriam-Webster) အပူၤ, ၂၀၂၃ နံၣ် အဂီၢ်, လံာ်ဖျၢၣ်တၢ်ကတိၤလၢ ပှၤဃုသ့ၣ်ညါအအါကတၢၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ် “တၢ်အမ့ၢ်အတီနီၢ်နီၢ်” (authentic) န့ၣ်လီၤ. အခီပညီန့ၣ် “တၢ်လၢအတကမၣ် (မ့) တမ့ၢ်တၢ်ဒိခီ ဒိတီ,” ဒီး “မ့ၢ်ဝဲဒၣ် ဒ်ပှၤတဂၤအနီၢ်ကစၢ်, အနီၢ်သး, (မ့) အက့ၢ်ဂီၤသကဲာ်ပဝး အတၢ်မ့ၢ်တၢ်နီၢ်နီၢ်” န့ၣ်လီၤ. ပှၤကညီတဖၣ် လူၤဃုဝဲ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီဘၣ်ဆၣ်, တၢ်ဃုထံၣ်သ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတီဝဲနီၢ်နီၢ်ဧါ, တမ့ၢ်ဧါန့ၣ် ကဲထီၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲသ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤပဲာ်ထံတၢ် “ဖံထၢၣ် စိၣ်ကိၣ်လိစကံ” (Solcolowski) စံးဝဲဒၣ်လၢ “မ့ၢ်ကၠိဖိတဂၤ ကွဲးဝဲဒၣ် လံာ်တၢ်ကွဲးဖှိၣ်ရၤအံၤဧါ, (မ့)… မ့ၢ်ပှၤဂဲၤထံရူၢ်ကီၢ်သဲးတဂၤ ကွဲးထုးထီၣ် တၢ်ပာ်ဖျါအံၤဧါန့ၣ် ဘၣ်ပနာ်န့ၢ်အီၤကသ့ဖဲလဲၣ်တထံၣ်လဲၣ်. တၢ်လၢပထံၣ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ပတနာ်န့ၢ်အီၤထီဘိလၢၤဘၣ်. ဘၣ်တဘျီဘျီ, တၢ်လၢပထံၣ်, ဒီးပနၢ်ဟူတဖၣ်န့ၣ် ပတနာ်အီၤလၢၤဘၣ်. ခဲကနံၣ်အံၤ, ပဘၣ်သ့ၣ်ညါနီၣ်ဝဲဒၣ်လၢ တၢ်အမ့ၢ်အတီနီၢ်နီၢ် အကစၢ် ဒၣ်ဝဲန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မၤပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်တမံၤ” န့ၣ်လီၤ.
မ့ၢ်လၢတၢ်ပာ်ဖျါဆှဲထီၣ် တၢ်အမ့ၢ်အတီတဖၣ် ဆံးလီၤစှၤလီၤအဃိ, “တၢ်အမ့ၢ်အတီနီၢ်နီၢ်” န့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်တမံၤလၢ ပှၤကညီတဖၣ် ဆၢမိၣ်န့ၢ်သးလီဝဲဒိၣ်ဒိၣ်ကလဲာ်န့ၣ်လီၤ. “တၢ်အမ့ၢ်အတီနီၢ်နီၢ် အတၢ်ကီတၢ်ခဲအကတီၢ်” ဒ်သိးအံၤတကလုာ်န့ၣ် ပတြီဆၢအီၤသ့ ဝဲဒၣ် ခီဖျိလၢတၢ်ဒိကနၣ်, ဒီးအိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤလၢ ယွၤအကလုၢ်ကထါ အတၢ်ကူၣ်သ့အပူၤန့ၣ်လီၤ. လံာ်ယိၤဟၣ် ၁၃-၁၇ ပာ်ဖျါဝဲဒၣ် တချုးကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး ဘၣ်တၢ်ဖီၣ်စၢဃာ်အီၤ, ဘၣ်တၢ်မၤအၢမၤနးသမံသမိးအီၤ, ဒီးတုၤလၢအတၢ်သံအကတီၢ်န့ၣ် စံးကတိၤတ့ၢ်တၢ်ဒီး အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး ကလဲၤပူၤကွံာ် ဟီၣ်ခိၣ်အံၤအဂီၢ်, လၢတၢ်ကတဲာ်ကတီၤဝဲဒၣ် အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်, ယိၤ ၁၇:၁ စံးဘၣ်ပှၤလၢ “ယ့ၣ်ရှူး ကတိၤဝဲဒီး ကျ့ထီၣ်အမဲာ်ဆူမူခိၣ်ဒီးဃ့ထုကဖၣ်တၢ်” လၢအပျဲၢ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပၢ်ကမၤ စီဆှံအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်အဂီၢ်, ဃ့ထုကဖၣ်ဝဲလၢ “မၤစီဆှံအီၤလၢ နတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီတက့ၢ်, နကလုၢ်ကထါန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ” (:၁၇) န့ၣ်လီၤ. တၢ်အခီပညီန့ၣ်, တၢ်လၢယွၤလီၣ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ လံာ်စီဆှံအပူၤတဖၣ် မ့ၢ်တလီၤပလိာ်အသးဒီးတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ အတီၤအပတီၢ် အဂုၤအဂၤဘၣ်ဆၣ်, အကစၢ်ဒၣ်ဝဲ မ့ၢ်တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ, ဒီးတၢ်ကစံၣ်ညီၣ်တဲာ် တၢ်ခဲလၢာ်လၢ တၢ်အတီၤအပတီၢ်တမံၤအံၤန့ၣ်လီၤ.
ပကထိၣ်လိၤ ပတၢ်အိၣ်မူတဖၣ်လၢယွၤကလုၢ်ကထါ, ဒီးပကအိၣ်မူလၢအတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအပူၤအဂီၢ်, ကစၢ်ယွၤကိးပှၤန့ၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်မၤဒ်သိးအံၤန့ၣ်မး, ပကဲထီၣ် ကသ့ဝဲဒၣ်
တၢ်အမ့ၢ်အတီနီၢ်နီၢ်, တၢ်လၢမုၢ်တနံၤအံၤ ဟီၣ်ခိၣ်လိၣ်ဘၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ.
