ပှၤလၢအကြၢးဒီးတၢ်မၤလၤကပီၤ
လၢတၢ်သ့ၣ်နီၣ်မၤလၤကပီၤ တၢ်ကရၢကရိ လၢအတဃုနီၢ်ကစၢ်အဘျုးတဖု အနံၣ်ယဲၢ်ဆံ နံၣ်ဆဲးဆၢ, ဒီးတၢ်ကမၤလၤကပီၤ ပှၤလၢအဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်ကရၢကရိအံၤ, လီၤဆီဒၣ်တၢ်, ပှၤလၢအဟ့ၣ်လီၤသး ဒီးမၤတ့ၢ်လံတၢ် အါနံၣ်အါလါတဖၣ်အဂီၢ်, ပှၤသမှံၤ အဂၤလၢအကယၤတဖၣ် ဟဲပှဲၤကတံာ်ဝဲ ဘျီရိဖှိၣ်ဒၢးတဒၢးန့ၣ်လီၤ. ပှၤသူၣ်ထီၣ်တၢ်ကရၢကရိတဂၤ ပာ်ဖျါထီၣ်အတၢ်စံးဘျုးယွၤဆူ ပှၤမုာ်သးမၤကလီတၢ်တဖၣ်ဟ့ၣ်ထီၣ် အတၢ်ဆၢကတီၢ်, နၣ်ရံၣ်လၢအကထိတဖၣ်, ဒီးစ့ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤတၢ် ဒီလၣ်လၢအကကွဲၢ်တဖၣ်ဘၣ်ဆၣ်, မ့တမ့ၢ်ဘၣ်လၢကစၢ်ယွၤအဃိန့ၣ်ဒီး, တမ့ၢ်တၢ်မၤ ကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်ကသ့ဝဲဒၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. စံးကဒီးဝဲဒၣ်လၢ တၢ်ကရၢကရိ လဲၤထီၣ် လဲၤထီဝဲဒၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်လၢပှၤကညီ အတၢ်ထဲးဂံၢ်ထဲးဘါအဃိဘၣ်. မ့မ့ၢ်လၢ ကစၢ်ယွၤသုးကျဲၤကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်တၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်အဃိန့ၣ်လီၤ.
တၢ်သ့ၣ်ညါမၤလၤကပီၤယွၤ လၢတၢ်ဟ့ၣ်အဂ့ၤတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်အကါဒိၣ်တမံၤလီၤန့ၣ် စီၤဒၤနံးယ့လး နၢ်ပၢၢ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢခါဆူညါတၢ်ကမၤအသးအဂီၢ်, ဖဲစီၤပၤနဘူးကးန့စၢ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မံမီၢ်န့ၣ်ဒီး, ကိးဝဲဒၣ် အပှၤကူၣ်သ့တဖၣ်ခဲလၢာ် လၢကီၢ်ဘၤဘူၤလိၣ်အပူၤ, ဒ်သိးကပာ်ဖျါထီၣ်က့ၤ အတၢ်မံမီၢ်, ဒီးကကျိာ်ထံအခီပညီအဂီၢ် န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်သးဟးဂီၤအပူၤန့ၣ်, အဝဲသ့ၣ်စံးဆၢ စီၤပၤလၢ ဒ်စီၤပၤ ဃ့ဝဲအသိးန့ၣ် လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢအံၤ ပှၤကမၤဝဲန့ၣ် တအိၣ်နီတဂၤဘၣ်. တၢ်မၤအံၤ လိၣ်ဘၣ် တၢ်စိကမီၤလီၤလိၢ်လီၤလးတမံၤမံၤ…
ယွၤလၢအုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤတၢ်
လၢကီၢ် စကီးတလဲ(န) (Scotland), ဘရိၤရၣ် (Brora) သဝီ, အကစၢၢ်တြီၤလာ်အပူၤန့ၣ်, သိဖိတဒုလိၣ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်ကမၤထူၣ်ဖျဲးအီၤန့ၣ်လီၤ. သိတဒုအံၤ အိၣ်ကတာ်အသး, ဖဲလ့ကဘျၣ်အဖီလာ်, တကပၤန့ၣ်လၢၢ်လ့ဖးထီ, ဒီးအတကပၤန့ၣ် ပီၣ်လဲၣ်မိၢ်ပှၢ်အိၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. သိဖိအံၤ ဘၣ်အိၣ်ဝဲဖဲန့ၣ် ထဲတဒုဧိၤ ခံနံၣ်ညါန့ၣ်လီၤ. တချုးလၢ ပှၤထူစံၣ်ဖိ ခဲ(န)မံၣ် ဝ့လ်စၢၣ် (Cammy Wilson) ဒီးအတံၤသကိးလွံၢ်ဂၤန့ၣ်, လၢတၢ်ပာ်လီၤသးကျၢၤမူဆှုအပူၤ, လဲၤမၤပူၤဖျဲးအီၤန့ၣ်, တၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢးမၤထူၣ်ဖျဲးအီၤ တလီၢ်လီၢ်ဘၣ်ဆၣ်, ပှၤလဲၤတတုၤဆူအအိၣ်နီတဂၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤတဖုအံၤအကျါ ပှၤသၢဂၤ ဒ်သိးကလဲၤတုၤဆူအအိၣ်အဂီၢ်, ဘၣ်လဲၤလီၤဝဲဆူ လ့ကၢၢ်ပၤအဖီလၣ် အထီကအိၣ်ဝဲ, ၈၂၀ ခီၣ်ယီၢ်, လၢတၢ်ပလီၢ်ပဒီသးအပူၤန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်သူၣ်ဒူသးဒူအပူၤန့ၣ်, အဝဲသ့ၣ် စူးကါဝဲဒၣ် ကဟၣ်စိာ်ထီၣ်စိာ်လီၤတၢ်, ဒ်သိးကမၤပူၤဖျဲးထီၣ်သိဖိလၢ အတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်အံၤအပူၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ပာ်လီၤသးကျၢၤမူဆှုဒီးတၢ်သူၣ်ကညီၤသးကညီၤလၢ ပှၤထူစံၣ်ဖိဒီးအတံၤသကိးတဖၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ဆဲးကပီၤဖျါက့ၤ ပပၢ်ကစၢ်ယွၤ လၢအအဲၣ်ပှၤကွံပှၤတဂၤအံၤ အတၢ်အဲၣ်တၢ်သးကညီၤ, ဖျါဖဲ လံာ်ယံးရမံယၤ ၂၃:၁-၃ အပူၤန့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၁ န့ၣ် ဝံ…
တၢ်လၢဘံဘူဃာ်ပှၤ
တၢ်မုၢ်တၢ်ဘိလၢအဘံဝးတရံးမဲထီၣ်တၢ်တဖၣ် မဲထီၣ်လုၣ်ဘၢဝဲဒၣ် ယတၤသၣ်လီၢ် အကရၢၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် မဲထီၣ်လၢတၢ်လဲၤလၢၢ်အကျဲဖီခိၣ်, မဲထီၣ်လၢကရၢၢ် အဒူၣ်လိၤ, ဒီးအနးကတၢၢ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢး ဘျးစဲမဲထီၣ်ဝးတရံး ယတၢ်ဒိး တၢ်လၣ်အမုၢ်တဖၣ်လၢ ယဘၣ်သးဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ. ယမ့ၢ်တမၤ တၢ်တမံၤမံၤန့ၣ်ဒီး, ယတၢ်မုၢ်တၢ်ဘိလၢ ယကရၢၢ်အပူၤတဖၣ် တမ့ၢ်ကဒိၣ်ထီၣ်ဝဲဒၣ်လၢၤဘၣ်န့ၣ် ယသ့ၣ်ညါန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, ဖဲမုၢ်ဃ့ၢ်လီၤတဟါန့ၣ် ယလဲၤပဲာ်စီ သ့ၣ်တပှီာ်အကမျိၤ တဖၣ် လၢယတၢ်မုၢ်တၢ်ဘိအထူၣ်မိၢ်ပှၢ်, ဒီးလၢအလၣ်တဖၣ်အလိၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲအကမျိၤကွီၤတဖၣ် မ့ၢ်ဟဲထီၣ်ကဒါက့ၤတဘျီလၢ်လၢ်န့ၣ်, ယပဲာ်စီကွံာ်တလီၢ်လီၢ်, တုၤအကတီၢ်လၢ ယတၢ်မုၢ်တၢ်ဘိတဖၣ်ဒိၣ်တုာ်, ဒီးသၣ်ထီၣ်ဝဲဒၣ် တကီၤဆံၣ်သၣ်တဖၣ်, ဒီးမိၢ်ဟဲသၣ်တဖၣ်တစုန့ၣ်လီၤ.
ဒ်သ့ၣ်တပှီာ်အမုၢ်တဖၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢးဒိၣ်စိလုၣ်ဘၢ ယတၤသၣ်လီၢ်အကရၢၢ်အသိး, တၢ်ဒဲးဘးတဖၣ် ဒ်အမ့ၢ် တၢ်သူၣ်လီသးကွံ, တၢ်သူၣ်ကတၢသးကတၢ, ဒီးတၢ်သူၣ်ဟ့သးကါတဖၣ်န့ၣ် ဒိၣ်စိလုၣ်ဘၢ ပတၢ်အိၣ်မူ သ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်တပလီၢ်သူၣ်ပလီၢ်သးဘၣ်န့ၣ်, တၢ်ဆိကမိၣ်လၢအကမၣ် အချံအသၣ်န့ၣ် ဒိၣ်ထီၣ်အါထီၣ်ဝဲဒၣ် တုၤအပၢဆှၢ ပတၢ်မိၣ်န့ၢ်သးလီတဖၣ်, ဒီးပတၢ်ဖံးတၢ်မၤတဖၣ်, ဒ် ဧ့ၤဘြံၤ ၁၂:၁ ပာ်ဖျါဝဲ “တၢ်ဒဲးဘးလၢ အိၣ်စဲဘူးဒီးပှၤတဖၣ်”…
ဟ့ၣ်လီၤပာ်လီၤလၢကစၢ်ယွၤအစုပူၤ
စၤရါ (Sarah) ထီၣ်လိာ်ကွဲ ပှၤထီၣ်လိာ်ကွဲတၢ်အဒူၣ်လိၤ, ဒီးဖဲအထီၣ်တုၤဝဲဒၣ်ဆူတၢ်လီၤဖးထီအကတီၢ်, မ့ၢ်လၢအစုလီၢ်စၢ်လီၤ, ဒီးဖီၣ်တၢ်ဃံးဃံးတန့ၢ်လၢၤဘၣ်အဃိ, တၢ်ပျံၤတၢ်ဖုး ဟဲနုာ်လီၤလၢ အသးပူၤန့ၣ်လီၤ. ဒီးဆိကမိၣ်ထီၣ်ဝဲလၢ, ယမ့ၢ်လီၤတဲာ်ဆူတၢ်ဖီလာ်န့ၣ် ကနးဒိၣ်ဝဲထဲလဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်ဆၣ်, သရၣ်နဲၣ်လိတၢ်တဂၤ အိၣ်လၢတၢ်ဖီလာ်ဒီး, တဲလီၤတံၢ်အီၤလၢအသုတဘၣ်ယိၣ်တၢ်တဂ့ၤန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢတၢ်စၢဃာ်ပျံၤလၢ စၤရါ အပျံၤဂီၤကၢ်အလိၤန့ၣ် မ့ၢ်ပျံၤတဘိဃီဒီးပှၤဖီၣ်ဃာ် “တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအပျံၤ” လၢအတကပၤ, ဒီးဘၣ်တၢ်ဘျးစဲဝဲဒၣ်လၢ ပၣ်ရံးသၣ်တခါအဃိ, အဝဲမ့ၢ်လီၤတဲာ်ဒၣ်လဲာ်န့ၣ် ပှၤတဂၤအံၤ အနီၢ်ခိအတယၢၢ် ကစိာ်ထီၣ်အီၤန့ၣ်လီၤ. ပှၤတဂၤအံၤ ကိးပသူထီၣ်ဝဲ “ယနီၢ်ကစၢ်အတယၢၢ် ဃၢဒိၣ်န့ၢ်ဒံးနၤလီၤ.” “ပျၢ်လီၤကွံာ်နစုတက့ၢ်” န့ၣ်လီၤ.
လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, စၤရါ ပျၢ်လီၤကွံာ်အစု, ဒီးထူၣ်ဖျဲးဝဲဒၣ်လၢ တၢ်အဒူၣ်, ထိၣ်လီၤစဲၤဟူးဝးယဲၤယီၤအသးလၢကလံၤကျါ, ပူၤဖျဲးဝဲလၢတၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးန့ၣ်လီၤ.
လၢ စၤရါ အဂီၢ်, တၢ်မၤအသးတမံၤအံၤ ဟ့ၣ်ထီၣ်ဝဲဒၣ် ကစၢ်ယွၤ အက့ၢ်အဂီၤ လၢတၢ်ထံၣ်အသီ, ဒ် စံး ၁၈:၂ ပာ်ဖျါဝဲ- "ယွၤမ့ၢ်ယလ့, ဒီးယတိာ်, ဒီးယတၢ်မၤပူၤ မၤဖျဲးယၤ, ယကစၢ်, ယလၢၢ်,…
အိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤလၢ တၢ်ဘၣ်ယွၤအသး
"တိၤတဘိလၢထံကျိကွ့အဖီခိၣ်" (The Bridge on the River Kwai) န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ ၁၉၅၇ အတၢ်ဒုးတၢ်ယၤ တၢ်ဂီၤမူလၢ အမံၤဟူသၣ်ဖျါဒိၣ်မးအဃိ, ပှၤလဲၤဆူ ယိၤကီၢ် ခၣ်ခၠနၣ်ဘူၣ်ရံၣ် (Kanchanaburi) အါအါဂီၢ်ဂီၢ်, ဒ်သိးကလဲၤထံၣ်န့ၢ် ထးတိၤတဘိအံၤနီၢ်နီၢ်န့ၣ်လီၤ. ကမျၢၢ်တဖၣ် ထံၣ်ဝဲဒၣ် တိၤတဘိအံၤဘၣ်ဆၣ်, ထံကျိန့ၣ် တမ့ၢ် ကွ့ (Kwai) ဘၣ်. တၢ်ယုၢ်န့ၢ် တၢ်ဂီၤမူအမံၤ, ခီဖျိလၢအကိးကမၣ်ဝဲ ထံကျိတဘိအံၤအမံၤအဃိန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, တယံာ်ဘၣ်န့ၣ်, မဲၣ်ကလီၣ် (Mae Klong) အထံကျိတကူၣ်တဝာ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ယုၢ်န့ၢ်အမံၤလၢ ကွ့ၢ်ယၣ် (Kwae Yai) ကွ့ (Kwai), ဒ်သိးကလီၤပလိာ်အသးဒီးကမျၢ်တဖၣ် ဆၢမုၢ်လၢ်ထံၣ်ဝဲဒၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
ပှၤဂုၤပှၤဂၤအတၢ်ဆၢမုၢ်လၢ်တဖၣ်အဃိ, ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး တပျဲအကစူးကွံာ်ညိကွံာ်ဝဲဒၣ် တၢ်မၤလၢကစၢ်ယွၤမၢလီၤအီၤနီတဘျီဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ယိၤ ၆:၂ ပာ်ဖျါဝဲလၢ "ပှၤဂီၢ်မုၢ်ဖးဒိၣ်ပိာ်ထီၣ်အခံ," မ့ၢ်လၢကမျၢ်တဖၣ် နၢ်ဟူဝဲဒၣ် ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး မၤတၢ်ပနီၣ်တဖၣ်, ဒီးတၢ်လီၤလိၣ်လီၤလးတဖၣ်အဃိ, ဒ်သိးကထံၣ်ဘၣ်အီၤအဂီၢ်, လူၤပိာ်အခံန့ၣ်လီၤ.…