စံးကတိၤတၢ်ဒီးကစၢ်ယွၤ မဲာ်သကိးမဲာ်

ယၤဒီးယမါအဂီၢ်, နံၣ် ၂၀၂၂ အနံၣ်န့ၣ် မ့ၢ်နံၣ်လၢအလီၤဆီဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢပလံၤမုၣ်ဖိ ဆိၤဖံယၢၣ် အဲးၡ်လ့ၣ် (Sophia Ashley) အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဝဲ, ဒီးပလံၤဖိတဖၣ်အိၣ်ဝဲ ဃိးဂၤအကျါ, အပိာ်မုၣ်ဖိန့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်ထဲအဝဲတဂၤဧိၤန့ၣ်လီၤ. ဆိၤဖံယၢၣ် အဖံအဖု အတၢ်နံၤကမှံတဖၣ်န့ၣ် တဆိကတီၢ်ဝဲဒၣ်လၢၤဘၣ်. ဖဲပဖိခွါကိးကတိၤတၢ်ဒီးပှၤ ခီဖျိလၢ လီၤလုၤကွီၤ (video call) န့ၣ်ဒီး, ပတၢ်သူၣ်ဟူးသးဂဲၤဒိၣ်ထီၣ်အါထီၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ယမါဒီးယၤ ပမ့ၢ်အိၣ်ဝဲလၢ ဒၢးတဂၤတဖျၢၣ်ဘၣ်ဆၣ်, လၢတၢ်သးခုဖးဒိၣ်အပူၤ ယမါအကလုၢ်သီၣ်ထီၣ်ဝဲန့ၣ် ဖျါလၢအထံၣ်ဘၣ် ဆိၤဖံယၢၣ်ဖိအဃိန့ၣ်လီၤ. ခဲကနံၣ်အံၤ, ဒ်သိးပကထံၣ်ဘၣ် ပှၤလၢပအဲၣ်တဖၣ်, ဒီးအိၣ်ယံၤဒီးပှၤတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်, မ့ၢ်ဒၣ်တၢ်ကိးကတိၤတၢ်, မ့တမ့ၢ် စုအတၢ်စံၢ်ဘံးလီၤတၢ်ဖိတဘိဧိၤန့ၣ်လီၤ.

ဒ်သိးပကထံၣ်ဘၣ် ပှၤလၢအကတိၤတၢ်ဒီးပှၤတဂၤ, ခီဖျိလၢကွဲၤဒီနၢ်စံးတၢ်န့ၣ် မ့ၢ်မးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်အသီတမံၤဘၣ်ဆၣ်, တၢ်ကတိၤတၢ်ဒီးကစၢ်ယွၤ မဲာ်သကိးမဲာ်, ခီဖျိလၢတၢ်ထုကဖၣ်, ပကအိၣ်ဒီးသးအတၢ်သ့ၣ်ညါတမံၤ, လၢအမ့ၢ် ပဃ့တၢ်လၢ ကစၢ်ယွၤအမဲာ်ညါန့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်အသီတမံၤဘၣ်. ထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ ၂၇:၁၀-၁၂ အပူၤန့ၣ် စီၤဒၤဝံး ဃ့ထုကဖၣ်ဝဲလၢ တၢ်ထီဒုၣ်ထီဒါအီၤ, ဒီးဘၣ်တၢ်မၤအၢမၤနးအီၤအကတီၢ်န့ၣ် လိၣ်ဘၣ်ဝဲတၢ်မၤစၢၤ,…

တၢ်တူၢ်လိာ်မုာ် ဖိသၣ်ယ့ၣ်ရှူး

ပိာ်မုၣ်အိၣ်ဒီးအဟုးအသး လၢပဟံၣ်အဃၢၤတဂၤန့ၣ် ကဆံးစၢ်ဝဲ အဖိဝဲၢ်ကိအသိး တၢ်မၤအသး ဒ်သိးပဘၣ်အိၣ်ခိးကွၢ်လၢ် တၢ်ကစီၣ် ဖးယံၢ်ဖးထီန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် အဟံၣ်မဲာ်ညါ တပံၢ်အပျီပူၤန့ၣ်, ဖဲပထံၣ်ဘၣ် တၢ်ပနီၣ်ထူၣ်ဖိလၢအပာ်ဖျါထီၣ် “မ့ၢ်ပိာ်မုၣ်ဖိတဂၤ” န့ၣ်ဒီး, ပမၤမူးသးဖှံ, ဒီးဆၢဂ့ၤဆၢဝါ ဖိသၣ်ပိာ်မုၣ်ဖိအတၢ်ဟဲအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်, ဒီးကွဲးဆှၢလီၤလီတၢ်ကစီၣ်ဆူ တံၤသကိးတဖၣ်လၢ အတဟဲသးခုဘၣ် ဖဲပမူးအံၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်အိၣ်ခိးကွၢ်လၢ် ဖိသၣ်ဖိတဂၤ အတၢ်ဟဲန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအလီၤသူၣ်ပိာ်သးဝးဖးဒိၣ်တမံၤန့ၣ်လီၤ. တချုးလၢကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး ဟဲအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ်, ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် ဘၣ်အိၣ်ခိးဝဲ မ့းရှံအၤ, တၢ်အုၣ်ခီၣ်ကစၢ်လၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် မုၢ်လၢ်ကွၢ်စိဝဲလၢ ကဟဲအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်အဂီၢ်န့ၣ်, တၢ်တမ့ၢ် စှၤနံၣ်စှၤလါဘၣ်. အဝဲသ့ၣ် ဘၣ်အိၣ်ခိးဝဲ စိၤစၢၤသွဲၣ်အါမးန့ၣ်လီၤ. ယဆိကမိၣ်ကွၢ်ယဲ တၢ်လၢအါနံၣ်အါလါအပူၤ, ပှၤယူဒၤဖိလၢ အအိၣ်တီအိၣ်လိၤဝဲတဖၣ်အသးကံၢ်ပူၤန့ၣ် မ့ၢ်ကအဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ဝဲလၢ ဖဲလၢအဝဲသ့ၣ်အိၣ်မူဒံးအဖၢမုာ်န့ၢ် မ့ၢ်အကထံၣ်ဘၣ် ယွၤအတၢ်အၢၣ်လီၤ ကလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဧါန့ၣ်, တၢ်ကအိၣ်ဝဲတမံၤန့ၣ်လီၤ.

ဘၣ်ဖဲမုၢ်တနၤ, တၢ်ကစီၣ်လၢ အဘၣ်တၢ်အိၣ်ခိးကွၢ်လၢ် ယံာ်တ့ၢ်မးလံန့ၣ် ဒုးနဲၣ်ဖျါထီၣ်အသး ခီဖျိလၢမူခိၣ်ကလူးတဂၤ လီၣ်ဖျါထီၣ်အသးလၢ ပှၤကွၢ်သိတဖၣ် ဖဲဝ့ၢ်ဘ့ၤသလ့ဃ့ၣ်, ဘိးဘၣ်ရၤလီၤဝဲလၢ…

ကစၢ်ခရံာ်အတၢ်ကပီၤ

ထီဘိန့ၣ် ယဝၤဒီးယၤ ပမုာ်လၤသးခုဝဲလၢ ပလဲၤဘါသကိး တၢ်သဂၢၢ် ခရံာ်အိၣ်ဖျဲၣ်ဟါတၢ်ဘါလၢပတၢ်ဘါသရိာ်န့ၣ်လီၤ. ပထီၣ်ပှၢ်ဝံၤသီ နံၣ်တဖၣ်န့ၣ်, ပအိၣ်ဒီး လုၢ်လၢ်လီၤဆီတမံၤလၢ ခရံာ်အိၣ်ဖျဲၣ်ဟါတၢ်ဘါဝံၤန့ၣ်, ပကူသိးထီၣ် ဆ့ကူဆ့ကၤအလၢၤတဖၣ် လၢပကလဲၤဟး, ထီၣ်ကစၢၢ်လၢပခီၣ်, ဖဲတၢ်လူၢ်အိၣ်လၢပကပိာ်ကပၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်လူၢ်လိၤန့ၣ် မ့ၣ်အူဖျၢၣ်အိၣ်ဒီးအလွဲၢ်ကပြုၢ်ကပြီၤ, အဖျၢၣ် ၃၅၀ န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဘျးလီၤစဲၤလၢ တၢၣ်ဖးထီတဖၣ်အလိၤ ဒ်ဆၣ်တဖျၢၣ်အက့ၢ်အဂီၤအသိးန့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်, ဘၣ်တဘျီဘျီလၢဘှ့ၣ်ပစီၤတဖၣ်အကျါ, ပကွၢ်စိလီၤဝ့ၢ် အိၣ်ဖျါလၢတၢ်လူၢ်အဖီလာ်. ဒီးပကတိၤကသွံ ပတၢ်ထံၣ်ဆိကမိၣ်ကဒါက့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်လီၤကမၢကမၣ်အပူၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. တကတီၢ်ဃီန့ၣ်, ပှၤအါဒံအါဂၤလၢဝ့ၢ်ပူၤတဖၣ်န့ၣ် ကွၢ်ထီၣ်ဝဲဒၣ် ဆၣ်ကပြုၢ်ကပြီၤလၢတၢ်ဘျးလီၤစဲၤ, တ့ဒုးအိၣ်ထီၣ်အီၤလၢလီမ့ၣ်အူဖျၢၣ်တဖၣ်န့ၣ်, လၢတၢ်လူၢ်အခီၣ်ထံးန့ၣ်လီၤ.

ဆၣ်တဖျၢၣ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်လၢအဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤပှၤ ပတၢ်အုၣ်ခီၣ်ကစၢ် အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဝဲအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. မး ၂:၁-၂ န့ၣ် လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါဝဲလၢ ပှၤမၤကူးတဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ဟဲဝဲလၢ “မုၢ်ထီၣ်တခီ,” ဒီးဟဲတုၤဆူ ဝ့ၢ်ယရူၤရှလ့ၣ် ဒ်သိးကဃုထံၣ်န့ၢ် “ပှၤတဂၤယူဒၤအစီၤပၤ” န့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၂ စံးဘၣ်ပှၤလၢ အဝဲသ့ၣ်…

တၢ်ရ့တံၤရ့သကိးလိာ်သး အတၢ်ပညိၣ်

ဖဲနံၣ်ကယၤလွံၢ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် အစိၤန့ၣ်, ပၤပၤ ကရံၤကိရံၣ် (Gregory) လၢ ဝ့ၢ်နၤစံၤယဲစဲး (Nazianzus), ဒီး ပၤပၤ ဘၢၣ်စ့ၤ(Basil) လၢ ဝ့ၢ်ဆံစၤရံယၤ (Caesarea) တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲခိၣ်နၢ်မံၤဟူသၣ်ဖျါတဖၣ်, ဒီးမ့ၢ်စ့ၢ်ကီး တံၤသကိးတံၢ်နီၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ခံဂၤ ထံၣ်လိာ်အသး အဆိကတၢၢ်န့ၣ်, ဒ်တၢ်သ့ဆိကမိၣ်တၢ် အပှၤမၤလိတၢ်ဖိတဖၣ်အသိး, လၢခံန့ၣ်ဒီး, ပၤပၤ ကရံၤကိရံၣ် စံးဝဲဒၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ကဲထီၣ်ဝဲ ဒ် “ပှၤခံဂၤအိၣ်ဒီးသးတဖျၢၣ်ဃီ” န့ၣ်လီၤ.

တၢ်ဖံးတၢ်မၤကျိၤကျဲတဖၣ် လီၤဂာ်လိာ်အသးဒိၣ်မးအဃိ, ပၤပၤ ကရဲကရံၣ် ဒီး ပၤပၤ ဘၢၣ်စ့ၤ အဘၢၣ်စၢၤန့ၣ် တၢ်ထီဒါလိာ်သး ဟဲအိၣ်ထီၣ်သ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပၤပၤ ကရံၤကိရံၣ် တဲနၢ်ပၢၢ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ဟးဆှဲးတြီဃာ် တၢ်လ့ပစီတမံၤအံၤ ခီဖျိတၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်စူၢ်တၢ်နာ်, တၢ်မုၢ်လၢ်, ဒီးတၢ်မၤဂ့ၤတၢ် အတၢ်အိၣ်မူတဖၣ် ဒ်အမ့ၢ် “တၢ်ပညိၣ်တမံၤဧိၤ” ဝံၤန့ၣ်ဒီး, လၢအနီၢ်ကစၢ်ထဲတဂၤဒၣ်ဝဲ မၤနၢၤတုၤဃီၤ တၢ်ပညိၣ်အံၤအလီၢ်န့ၣ်, တံၤသကိးကဒဲကဒဲ ကမၤနၢၤအါထီၣ်ဝဲလၢ…

တၢ်အဲၣ်လၢ ပထိးဘၣ်, ကလၢၢ်ဘၣ်အီၤသ့

ယဆ့ၣ်နီၤ ဖဲယတံၤသကိး မါကရဲး (Margaret), လၢအမံနီၤဝဲလၢ တၢ်ဆါဟံၣ်အလီၢ်မံလိၤအကပၤ, ဒီးခိးကွၢ် ပှၤဆါအဂုၤအဂၤတဖၣ်, တၢ်ဆါဟံၣ်အပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ်, ဒီးပှၤတမှံၤတဖၣ် အတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်ကပၤန့ၣ် ပိာ်မုၣ်သးစၢ်တဂၤ ဆ့ၣ်နီၤခိး ဝဲအမိၢ်, လၢအတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့တဂ့ၤန့ၣ် သံကွၢ်ဝဲ မါကရဲးလၢ “ပှၤဟဲအိၣ်သကိးနၤတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်မတၤတဖၣ်လဲၣ်.” မါကရဲး စံးဆၢက့ၤဝဲလၢ “အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ယဒူၣ်ဖိထၢဖိတဖၣ်လၢ ယတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်န့ၣ်လီၤ.” ပိာ်မုၣ်သးစၢ်န့ၣ် တၢ်လၢထိးဘၣ်အသးန့ၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲတထံၣ်ဘၣ် တၢ်မၤအသးဒ်သိးအံၤ နီတဘျီဘၣ်. အသးကလၢၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်ပှၤဟဲအိၣ်သကိးတၢ်အါဒံအါဂၤတဖၣ်အံၤ “လီၤဂာ်ဒ်သိးတၢ်အဲၣ်လၢပထိးဘၣ်, ကလၢၢ်ဘၣ်အီၤသ့ လူလီၤဂၢ်လီၤအသးန့ၣ်လီၤ.” လၢတၢ်နံၤကမှံအပူၤန့ၣ်, မါကရဲး စံးဆၢဝဲ,“ကယဲၢ်တၢ်အဲၣ်တဖၣ်အံၤ ဟဲလီၤဝဲလၢ ပတၢ်အဲၣ်ကစၢ်ယွၤ, ခီဖျိအဖိခွါ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးခရံာ်န့ၣ်လီၤ.”

မါကရဲး အတၢ်စံးဆၢအပူၤန့ၣ်, ပာ်ဖျါကဒါက့ၤ ပှၤတၢ်မၢဖိ စီၤယိၤဟၣ်အတၢ်ကတိၤ, လၢအအိၣ်ပှဲၤဒီးတၢ်အဲၣ်န့ၣ်, ပကထံၣ်ဘၣ်လၢ အတၢ်ကွဲးလံာ်ပရၢ သၢဘ့ၣ်အပူၤ, ကွဲးဝဲဖဲ အမုၢ်နံၤမုၢ်သီ အလီၢ်ခံကတၢၢ်အကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢအလံာ်ပရၢ အခီၣ်ထံးတဘ့ၣ် (၁ ယိၤ ၄:၁၆) အပူၤန့ၣ် ပာ်ဖျါဝဲဒၣ်…