လါဖ့းဘြူၤအါရံၤ ၅ သီ, ၂၀၂၃ နံၣ်န့ၣ် ခရ့းစ်ၡဲၣ် အါစူး (Christian Atsu) ထူနုာ်ဖျၢၣ်ထူတၢ်မၤနၢၤအကိလၢ အၦၤလိာ်ကွဲဖျၢၣ်ထူဖိတဖၣ်အဂီၢ် ဖဲကီၢ်ထၢကံၣ် (Turkey) တၢ်လိၥ်ကွဲဖျၢၣ်ထူအကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. ၦၤထူဖျၢၣ်ထူအမံၤဟူသၣ်ဖျါလၢ ထံကီၢ်အါဘ့ၣ် တဂၤအံၤႇ လၢဖိသၣ်ဆံးလံၤလံၤန့ၣ် မၤလိသ့အသး ဃ့ၢ်လိာ်ကွဲဖျၢၣ်ထူ ထဲလၢအခီၣ်လဲကဲ ဖဲအထံကီၢ် ‘ကၢ်နၣ်’ (Ghana) ဒၣ်ဝဲအပူၤန့ၣ်လီၤ. ခရ့းစ်ၡဲၣ် မ့ၢ်ၦၤလၢအနၥ် ကစၢ်ခရံၥ်, ဒီးစံးဝဲဒၣ် “လၢယတၢ်အိၣ်မူအပူၤ ကယဲၢ်တၢ်မၤအသးတဖၣ်အကျါ ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးမ့ၢ်တၢ်အဂ့ၤကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ.” ခရ့းစ်ၡဲၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်အတၢ်စူၢ်တၢ်နၥ် ခီဖျိလၢ တၢ်ကွဲးတီၣ်ထီၣ် လံၥ်စီဆှံအဆၢတဖၣ်လၢကမျၢၢ်တၢ်ကစီၣ်ကလံၤဒၢအပူၤ, ဒီးလၢ အတၢ်မၤအပူၤ ခီဖျိကျိၣ်စ့အတၢ်မၤစၢၤ လၢဖိၣ်ဃဲကၠိတဖျၢၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

မုၢ်တနံၤဖဲအဝဲထူနုၥ် ဖျၢၣ်ထူတၢ်မၤနၢၤအကိဝံၤ လၢခံတသီန့ၣ်, ဟီၣ်ခိၣ်ဟူးဝးတၢ်ဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်တထံၣ် လၢအမၤဟးဂီၤ ဝ့ၢ်အဲးတယၤ (Antakya), တဘျီမ့ၢ် ဝ့ၢ်အၣ်တံၤအီၥ် လၢလံၥ်စီဆှံအပူၤန့ၣ်လီၤ. ခရ့းစ်ၡဲၣ် အိၣ်ဆိးလီၢ် တၢ်သူၣ်ထီၣ်န့ၣ်လီၤၦီၢ်, ဒီးဘၣ်တၢ်ကိးက့ၤအီၤလၢကစၢ်ယွၤန့ၣ်လီၤ.

အပူၤကွံၥ်အနံၣ်ခံကထိန့ၣ်, တၢ်လၢဝ့ၢ်အၣ်တံၤအီၥ် မ့ၢ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢသီ ဟဲလီၤစၢၤတၢ်အလီၢ်အခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိန့ၣ်- မၤတၢ် ၁၁:၂၆ ပာ်ဖျါဝဲ “ဒီးအပျဲၢ်အဘီၣ်ဘၣ်တၢ်ကိးဆိအီၤလၢၦၤခရံၥ်ဖိ လၢအၣ်တံၤအီာ်အပူၤ” န့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၂၄ စံးဘၣ်ပှၤ စီၤဘၤနါဘၢ် လၢအမ့ၢ် ၦၤတၢ်မၢဖိတဂၤန့ၣ်, ပှၤထံၣ်အီၤ ဒ်အမ့ၢ် “ၦၤလၢအဂ့ၤဒီးလၢၦဲၤဝဲဒီးသးစီဆှံလီၤ.” အဝဲမ့ၢ်ပှၤနဲၣ်ဆှၢ ၦၤကညီတဖၣ်ဆူကစၢ်ခရံၥ်အအိၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်- ဖျါဖဲ အဆၢဖိ ၂၁ အပူၤ, “ဒီးၦၤစူၢ်က့ၤနၥ်က့ၤဒီးဃၣ်ဃီၤအသး ဆူယွၤအအိၣ်အါဂၤလီၤ” န့ၣ်လီၤ.

ပကွၢ် ခရ့းစ်ၡဲၣ် အါစူး အတၢ်အိၣ်မူန့ၣ် တမ့ၢ်လၢပကပာ်ဒိၣ်အီၤ ဒ်ကစၢ်တဂၤ အသိးဘၣ်. မ့မ့ၢ်ပကထံၣ်အတၢ်အိၣ်မူဟ့ၣ်ဒိ ဒ်အမ့ၢ်ခွဲးယၥ်တမံၤန့ၣ်လီၤ. လၢပတၢ်အိၣ်မူအပူၤ ကွၢ်ဖဲတၢ်ကမၤသးတမံၤဂ့ၤတမၠိဂ့ၤ, ကစၢ်ယွၤ ကကိးက့ၤၦၤဆူအအိၣ် ဖဲအကတီၢ် မတၤလဲၣ်န့ၣ် ပတသ့ၣ်ညါဘၣ်. ပကဘၣ်သံကွၢ်လီၤက့ၤပသးလၢ ပကမ့ၢ် ဒ်စီၤဘၤနါဘၢ်, မ့တမ့ၢ် ခရ့းစ်ၡဲၣ် အါစူး, လၢအဒုးနဲၣ်ၦၤဂၤလၢခရံၥ်အတၢ်အဲၣ် တဂၤအသိးကသ့ဒ်လဲၣ် န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်ခဲလၢၥ်အဖီခိၣ်, တၢ်အံၤမ့ၢ်တၢ်မၤနၢၤအကိန့ၣ်လီၤ.